Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6.10.2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. w związku z przeliczeniem kapitału początkowego - ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury J. K. od 01-04-2023 r., tj. od miesiąca, w którym rozwiązano umowę o pracę.

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury.

Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia ustalone na dzień zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty emerytury, tj. na dzień 24-04-2023 r.

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 508550,34 zł

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 193,50 m-cy

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 9037,35 zł

- wyliczona kwota emerytury wynosi 2674,87 zł

Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26c ustawy emerytalnej:

( (...),35 + (...),34 ) / 193,50 = 2674,87 zł.

Od 01-11-2023 obliczona emerytura brutto wynosi 2674,87 zł.

Wysokość świadczenia do wypłaty wynosi miesięcznie 2413,13 zł.

(decyzja – k. nieponumerowane strony załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Wnioskodawca złożył odwołanie od powyższej decyzji, kwestionując ją w zakresie, w jakim ZUS odmówił mu zaliczenia do kapitału początkowego i w konsekwencji emerytury okresu pracy w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w K. od 23 czerwca 1994 roku do 31 lipca 1995 roku na podstawie przedłożonego świadectwa pracy. Ubezpieczony podniósł, że w w/w okresie zatrudnienia nie przebywał na zwolnieniach lekarskich i nie posiada innych dokumentów potwierdzających ten fakt.

(odwołanie – k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, podnosząc, że nie zaliczono do kapitału początkowego i w konsekwencji emerytury okresu pracy w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w K. od 23 czerwca 1994 roku do 31 lipca 1995 roku na podstawie przedłożonego świadectwa pracy, z uwagi na brak informacji, że ubezpieczony w tym czasie korzystał ze zwolnień lekarskich

(odpowiedź na odwołanie – k. 4-5)

Strony podtrzymały swoje stanowiska do końca procesu.

(bezsporne)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. K. urodził się w dniu (...).

(okoliczność bezsporna)

Skarżący zatrudniony był w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w K. od 23 czerwca 1994 roku do 31 lipca 1995 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku P. (...) ”L.” w K.. Do zadań wnioskodawcy należał: nadzór nad produkcją winiarską oraz handel. Z dniem ustania zatrudnienia, czyli 31.07.1995 roku wnioskodawca otrzymał świadectwo pracy, które złożył do ZUS przy wniosku o emeryturę. W tym okresie wnioskodawca nie był niezdolny do pracy wskutek choroby.

(świadectwo pracy – k. nieponumerowane strony załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 26, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 24.06.2024 r. e-protokół (...):04:55 – 00:05:58 – płyta CD – k. 52 w związku z rozprawą z dnia 15.04.2024 r. e-protokół (...):01:32-00:10:49 – płyta CD – k. 23)

Od dnia 1.04.2023 r. wnioskodawcy przysługuje emerytura, której wysokość ustalona została na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej.

(okoliczność bezsporna)

Decyzją z dnia 30.06.2023 r. ZUS ponownie ustalił wartość kapitału początkowego wnioskodawcy na dzień 01.01.1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego ZUS uwzględnił okresy składkowe w wymiarze 15 lat, 2 miesiące, 7 dni oraz okresy nieskładkowe w ilości 4 miesięcy i 20 dni.

(decyzja – k. nieponumerowane strony załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 6.10.2023 r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję. Do ustalenia wartości kapitału początkowego i w konsekwencji emerytury ZUS nie uwzględnił okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w K. od 23 czerwca 1994 roku do 31 lipca 1995 roku. ZUS wskazał, że w świadectwie tym brak jest informacji o tym czy ubezpieczony będąc zatrudnionym w w/w przedsiębiorstwie korzystał ze zwolnień lekarskich.

(decyzja – k. nieponumerowane strony załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Przy uwzględnieniu dokumentacji osobowo – płacowej z (...) Przedsiębiorstwa Produkcji (...) w K., a w szczególności zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 1.02.2023 r. wynagrodzenie odwołującego kształtowało się następująco:

rok kalendarzowy	Wynagrodzenie pracownika
	Wynagrodzenie zasadnicze, staż, dodatki	Inne		Łączna kwota wynagrodzenia i świadczeń pieniężnych pracownika	Kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok	Stosunek wynagrodzenia pracownika do rocznego przeciętnego wynagrodzenia (%)
	Premia i zasiłki chorobowe	Kwota	Rodzaj
1	2	3	4	5	6	7
1994	47 600 000			47 600 000
1995	(...),10			(...),10

Zaświadczenie zostało wystawione na podstawie list płac pracownika - ubezpieczonego.

(dokumentacja osobowo – płacowa, w tym zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu i listy płac – k. 26-34)

Wykonując zobowiązanie sądu nałożone na organ rentowy postanowieniem wydanym na rozprawie z dnia 15.05.2024 r. organ rentowy w dniu 04.06.2024 roku dokonał hipotetycznego wyliczenia kapitału początkowego i emerytury J. K..

Przy przyjęciu okresu zatrudnienia od 23-06-1994 r. do 31-07-1995 r. z tytułu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) udowodniłby 16 lat, 3 miesięcy, 15 dni okresów składkowych hipotetyczna wartość kapitału początkowego ustalona na dzień 01.01.1999 r. wyniosła 85710,90 zł.

Zwaloryzowany kapitał początkowy na dzień podjęcia wypłaty emerytury tj. 01-04-2023 r. wyniósłby 535763,08 zł.

Hipotetyczna wysokość emerytury na dzień podjęcia wypłaty świadczenia wyniosła 2815,51 zł. Aktualna wysokość świadczenia po waloryzacji od 01-03-2024 r. wyniosłaby 3156,75 zł.

(informacja organu rentowego dot. hipotetycznego wyliczenia wysokości kapitału początkowego i emerytury– k. 40-46)

Powyższe okoliczności Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach sprawy, w tym przede wszystkim dokumentacji osobowo- płacowej w formie uwierzytelnionych kopii dotyczącej zatrudnienia wnioskodawcy w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w K., aktach organu rentowego, zeznań odwołującego, a także na podstawie hipotetycznego wyliczenia ZUS-u, które nie było kwestionowane przez wnioskodawcę pod względem rachunkowym. Owo wyliczenie oparte było na w/w dokumentacji. Zeznania wnioskodawcy, Sąd uznał za wiarygodne i przekonujące, albowiem miały one odzwierciedlenie w dokumentach znajdujących się w aktach sprawy. Organ rentowy w zaskarżonej decyzji wskazywał, że nie uwzględnił okresu zatrudnienia wnioskodawcy w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w K., gdyż w przedłożonym przez niego świadectwie pracy, który potwierdzać miał tę okoliczność, brak było wyszczególnienia czy ubezpieczony korzystał ze zwolnień lekarskich. Sąd uznał natomiast za wiarygodne dane wskazane w zaświadczeniu z 1.02.2023 r. w zakresie wysokości wynagrodzeń odwołującego za lata 1994-1995. W zaświadczeniu tym brak jest danych dotyczących pobierania przez odwołującego zasiłków chorobowych. Wskazane zaświadczenie zostało podpisane przez osobę uprawnioną. Poza tym wysokości wynagrodzeń figurujących w zaświadczeniu za sporne lata 1994-1995 są tożsame z wysokościami za te lata wskazanymi w listach płac (k.34). Ustalenia te pozwoliły w związku z tym na zaliczenie całego okresu zatrudnienia do obliczenia wysokości emerytury wnioskodawcy, zwłaszcza, że organ rentowy odmawiał zaliczenia tego okresu tylko z uwagi na brak wskazania w dokumentacji, a konkretnie w świadectwie pracy, czy ubezpieczony korzystał ze zwolnień lekarskich. Z nadesłanego w toku postępowania przez Archiwum zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 1.02.2023 r. w formie uwierzytelnionej kopii wynika ponadto, że skoro zostało wystawione na podstawie list płac pracownika, to wynikające z niego wysokości zarobków odwołującego w latach 1994-1995 mogły zostać uwzględnione jako podstawa wymiaru emerytury. W tych okolicznościach zwłaszcza nie może być powodem do odmowy jego uwzględnienia - spornego okresu jedynie brak formalny w postaci braku informacji w świadectwie pracy z dnia 31.07.1995 r. o tym czy wnioskodawca korzystał ze zwolnień lekarskich. Wnioskodawca potwierdził, że nie korzystał ze zwolnień lekarskich w tym okresie.

W związku z powyższym stan faktyczny w sprawie ustalony w oparciu o przyjęte przez Sąd wyliczenie ZUS w piśmie z dnia 04.06.2024 r. nie budzi wątpliwości. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności pozwalających na jego zdyskredytowanie. Tym samym, ze względu na brak wątpliwości co do wiarygodności powołanych w sprawie dowodów, Sąd Okręgowy zebrany w sprawie materiał dowodowy uznał za spójny i kompletny, a przez to, mogący stanowić podstawę ustaleń w sprawie.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Stosownie do treści art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2023.0.125), prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli:

1) po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość;

2) decyzja została wydana w wyniku przestępstwa;

3) dowody, na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe;

4) decyzja została wydana na skutek świadomego wprowadzenia w błąd organu rentowego przez osobę pobierającą świadczenie;

5) decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone, zmienione albo stwierdzono jego nieważność;

6) przyznanie świadczeń lub nieprawidłowe obliczenie ich wysokości nastąpiło na skutek błędu organu rentowego.

Natomiast stosownie do art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

Zgodnie z art. 25 analizowanej ustawy podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Emerytura, ustalana według zreformowanych zasad dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wieko­wi, w jakim ubezpieczony przechodzi na emeryturę - art. 26 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach (ust. 2). Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach (ust. 3). Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2 (ust. 4). Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn (ust. 6).

Zatem w przypadku osób, dla których ustalany jest kapitał początkowy, wysokość emerytury uzależniona jest od kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne ewidencjonowanych od dnia 1 stycznia 1999 roku na koncie ubezpieczonego.

Zgodnie z treścią § 22 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe (Dz. U. z 2011 roku poz. 237, nr 1412) wynika, że jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności:

1) legitymacja ubezpieczeniowa;

2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.

Z kolei zgodnie z § 28 ust 1 w/w rozporządzenia środkiem dowodowym w postępowaniu przed organem rentowym mogą być również poświadczone za zgodność z oryginałem kopie dokumentów stwierdzających stan zdrowia oraz dotyczących okresów składkowych i nieskładkowych, a także wysokości wynagrodzenia, przychodu, dochodu i uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń, wydawane przez jednostki upoważnione do przechowywania dokumentacji zlikwidowanych lub przekształconych zakładów pracy.

Dodatkowo judykatura stoi na stanowisku, że w postępowaniu sądowym nie obowiązują ograniczenia, co do środków dowodowych stwierdzających wysokość zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru emerytury lub renty ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2006 roku, I UK 115/06).

W niniejszej sprawie organ rentowy odmówił zaliczenia wnioskodawcy okresu pracy w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w K. od 23 czerwca 1994 roku do
31 lipca 1995 roku, a co za tym idzie także wynagrodzeń uzyskanych w tamtym czasie przez wnioskodawcę, tylko dlatego, iż pracodawca nie podał w świadectwie pracy informacji o tym, czy wnioskodawca korzystał ze zwolnień lekarskich.

W ocenie Sądu, taki brak nie może skutkować odmową zaliczenia w/w okresu zatrudnienia. Co do zasady, skoro pracodawca nie podał czy skarżący korzystał ze zwolnień lekarskich, to należałoby przyjąć, iż ich nie było i zaliczyć cały okres jako składkowy. Sam wnioskodawca także potwierdził, podczas przesłuchania, że w tym spornym okresie nie korzystał ze zwolnień lekarskich.

Nadto zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 1.02.2023 r., zalegające w aktach sprawy – dokumentacji źródłowej w formie uwierzytelnionych kopii nadesłanej przez Archiwum dot. zatrudnienia wnioskodawcy w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w K. zostało wystawione na podstawie list płac pracownika, a więc wynikające z powyższego zaświadczenia wysokości zarobków odwołującego mogły zostać uwzględnione jako podstawa wymiaru emerytury. Mogły posłużyć do wyliczenia emerytury wnioskodawcy według art. 26 ustawy emerytalnej. Odwołujący nie może ponosić zdaniem Sądu negatywnych konsekwencji tego, że pracodawca wystawił mu świadectwo pracy bez adnotacji, czy korzystał ze zwolnień lekarskich, skoro tylko i wyłącznie do obowiązków pracodawcy należy prawidłowe i zgodne z wymogami sporządzenie świadectwa pracy.

Przechodząc do dalszych rozważań wskazać należy, że uwzględniając powyższe zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 1.02.2023 r. organ rentowy w piśmie z dnia 04.06.2024 r. ustalił wysokość kapitału początkowego wnioskodawcy na dzień 01.01.1999 r. i emerytury, które Sąd uznał za kluczowe dla ustaleń niezbędnych do rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Przy przyjęciu okresu zatrudnienia od 23-06-1994 r. do 31-07-1995 r. z tytułu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) wartość kapitału początkowego ustalona na dzień 01.01.1999 r. wyniosła 85710,90 zł. Zwaloryzowany kapitał początkowy na dzień podjęcia wypłaty emerytury tj. 01-04-2023 r. wyniósł 535763,08 zł. Wysokość emerytury na dzień podjęcia wypłaty świadczenia wyniosła 2815,51 zł, a po waloryzacji od 01-03-2024 r. - 3156,75 zł.

Należy przy tym podkreślić, iż przyjęte przez Sąd, a także w hipotetycznym wyliczeniu z dnia 04.06.2024 r. wynagrodzenia wnioskodawcy są wynagrodzeniami niewątpliwymi wynikającymi z załączonych dokumentów.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.