Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 lipca 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ponownie ustalił wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r dla E. S., jako podstawę wymiaru przyjęto kwotę 1209,41 zł, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 99,06 % (wyliczony za lata 1989 – 1998), z uwzględnieniem 199 miesięcy okresów składkowych,6 miesięcy i 8 dni okresów nieskładkowych, okresu sprawowania opieki nad dzieckiem – 9 miesięcy, współczynnika proporcjonalnego wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego – 67,08%, 24 % kwoty bazowej – 293,01 zł, średniego dalszego trwania życia – 209 miesięcy. Kapitał początkowy wyniósł 98.936,42 zł. Organ rentowy wskazał, że do ustalenia wartości kapitału początkowego ZUS nie uwzględnił okresu od 1.01.1991 do 30.06. 1991, ponieważ brak jest podstaw prawnych do odprowadzenia od tego okresu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, okres pobierania tego wynagrodzenia nie jest okresem składkowym ani nieskładkowym.

/decyzja – k. 43 - 45 akt ZUS/

Decyzją z dnia 27 lipca 2020 roku organ rentowy ustalił dla E. S. zaliczkę na poczet przysługującej od 1.07.2020 r emerytury.

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie społeczne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie na koniec miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.

Obliczenia wysokości emerytury dokonano w następujący sposób:

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 223101,63 zł

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 468952,49 zł,

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 254,70 m-cy,

- wyliczona kwota emerytury wynosi 2717,13 zł.

Łączna wysokość świadczenia wraz z emeryturą okresową kapitałową (413,41 zł) wynosi 3130,54 zł.

Z uwagi na pozostawanie w stosunku pracy emerytura została zawieszona.

/decyzja – k. 18 akt ZUS/

Decyzją z dnia 5 sierpnia 2020 roku organ rentowy ponownie ustalił dla E. S. wysokość i podjął wypłatę od 1.07.2020 r emerytury.

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie społeczne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie na koniec miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.

Obliczenia wysokości emerytury dokonano w następujący sposób:

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 223101,63 zł

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 468952,49 zł,

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 254 m-cy,

- wyliczona kwota emerytury wynosi 2724,62 zł.

Łączna wysokość świadczenia wraz z emeryturą okresową kapitałową (414,55 zł) wynosi 3139,17 zł.

/decyzja – k. 25 akt ZUS/

E. S. wniosła odwołanie od powyższych decyzji w dniu 28.08.2020 r, w części dotyczącej nieuwzględnienia jako okresu składkowego okresu 1.01.1991 – 30.06.1991. Wniosła o zmianę decyzji i uwzględnienie tego okresu jako okresu składkowego, uwzględnienie wynagrodzenia wypłaconego za ten okres jako podstawy wymiaru składek do obliczenia wysokości kapitału początkowego.

/odwołanie – k. 3, k. 3, k. 3 zał. akt/.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. w odpowiedzi na odwołania wniósł o ich oddalenie, wywodząc, że okres pobierania wynagrodzenia na zasadach określonych w art. 10 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych nie został wymieniony ani w art. 6 ani art. 7 ustawy emerytalnej.

/odpowiedź na odwołanie – k. 7, k. 8, k. 6 zał. akt/.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

E. S. urodziła się (...) .

/okoliczność bezsporna/

W okresie 1.01.1991 – 30.06.1991 r wnioskodawczyni pobierała wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy – na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 22.03.1990 r o pracownikach samorządowych. Od wynagrodzenia były odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne.

/zaświadczenie – k. 9 akt ZUS/

W tym okresie ubezpieczona nie była zarejestrowana jako osoba bezrobotna, nie miała innego zatrudnienia ani prawa do innych świadczeń, poszukiwała pracy i opiekowała się dzieckiem.

/okoliczności przyznane/

W dniu 6 lipca 2020 r ubezpieczona wystąpiła z wnioskiem o emeryturę.

/okoliczność bezsporna/

Decyzją z dnia 24 lipca 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ponownie ustalił wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r dla E. S., jako podstawę wymiaru przyjęto kwotę 1209,41 zł, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 99,06 % (wyliczony za lata 1989 – 1998), z uwzględnieniem 199 miesięcy okresów składkowych,6 miesięcy i 8 dni okresów nieskładkowych, okresu sprawowania opieki nad dzieckiem – 9 miesięcy, współczynnika proporcjonalnego wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego – 67,08%, 24 % kwoty bazowej – 293,01 zł, średniego dalszego trwania życia – 209 miesięcy. Kapitał początkowy wyniósł 98.936,42 zł. Organ rentowy wskazał, że do ustalenia wartości kapitału początkowego ZUS nie uwzględnił okresu od 1.01.1991 do 30.06. 1991, ponieważ brak jest podstaw prawnych do odprowadzenia od tego okresu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, okres pobierania tego wynagrodzenia nie jest okresem składkowym ani nieskładkowym.

/decyzja – k. 43 - 45 akt ZUS/

Decyzją z dnia 27 lipca 2020 roku organ rentowy ustalił dla E. S. zaliczkę na poczet przysługującej od 1.07.2020 r emerytury.

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie społeczne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie na koniec miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.

Obliczenia wysokości emerytury dokonano w następujący sposób:

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 223101,63 zł

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 468952,49 zł,

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 254,70 m-cy,

- wyliczona kwota emerytury wynosi 2717,13 zł.

Łączna wysokość świadczenia wraz z emeryturą okresową kapitałową (413,41 zł) wynosi 3130,54 zł.

Z uwagi na pozostawanie w stosunku pracy emerytura została zawieszona.

/decyzja – k. 18 akt ZUS/

Decyzją z dnia 5 sierpnia 2020 roku organ rentowy ponownie ustalił dla E. S. wysokość i podjął wypłatę od 1.07.2020 r emerytury.

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie społeczne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie na koniec miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.

Obliczenia wysokości emerytury dokonano w następujący sposób:

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 223101,63 zł

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 468952,49 zł,

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 254 m-cy,

- wyliczona kwota emerytury wynosi 2724,62 zł.

Łączna wysokość świadczenia wraz z emeryturą okresową kapitałową (414,55 zł) wynosi 3139,17 zł.

/decyzja – k. 25 akt ZUS/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie kwestią sporną pozostawała wyłącznie kwestia możliwości zaliczenia do okresu składkowego okresu pobierania wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 22.03.1990 r o pracownikach samorządowych..

Zgodnie z art. 173 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2020 poz. 53)dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 dla osób w wieku 62 lat.

Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy.

Zgodnie art. 174 kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Przy ustalaniu kapitału początkowego do okresów, o których mowa w art. 7 pkt 5 stosuje się art. 53 ust. 1 pkt 2.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 r.

Przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24% tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 r.

Staż ubezpieczonego, o którym mowa w ust. 8, określa się w pełnych latach, z tym że jeżeli ubezpieczony ma więcej niż 6 miesięcy tego stażu ponad pełne lata, staż ten zaokrągla się w górę.

Staż ubezpieczeniowy i wymagany staż, o których mowa w ust. 8, określa się w dniach, jeżeli jest to dla ubezpieczonego korzystniejsze.

Ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego następuje w okolicznościach określonych w art. 114 ustawy emerytalnej.

Zgodnie z art. 114 prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt. 5 cytowanej ustawy okresem składkowym jest okres niewykonywania pracy po ustaniu zatrudnienia, jeżeli za te okresy na podstawie przepisów Kodeksu pracy zostało wypłacone wynagrodzenie lub odszkodowanie.

Wynagrodzenie wypłacone wnioskodawczyni zostało wypłacone na innej podstawie prawnej.

Zgodnie z art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 142. poz. 1593 ze zm.) mianowanemu pracownikowi samorządowemu za czas pozostawania bez pracy po ustaniu zatrudnienia z przyczyny likwidacji lub reorganizacji urzędu połączonej ze zmniejszeniem stanu zatrudnienia wypłacane jest wynagrodzenie przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy.

Wynagrodzenie przewidziane w art. 10 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych przysługuje za okres niebędący okresem zatrudnienia i wypłacane jest osobie, która nie jest pracownikiem, przysługuje w przypadku ustania zatrudnienia i nienawiązania nowego. Rekompensuje brak pracy i brak wynagrodzenia (por. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 1991 r., I PZP 1/91, OSNCP 1992 nr 1, poz. 2, z dnia 18 kwietnia 1991 r., I PZP 8/91, OSNCP 1992 nr 2, poz. 22, z dnia 6 września 1991 r., I PZP 40/91, OSNCP 1992 nr 4, poz. 54, z dnia 17 września 1991 r., I PZP 43/91, OSNCP 1992 nr 4, poz. 55 oraz wyrok z dnia 11 lipca 2006 r., I PK 36/06, OSNP 2007, nr 13-14, poz. 194).

Zapłata za czas pozostawania bez pracy nie jest wynagrodzeniem za pracę, wykazuje podobieństwo do zasiłku z tytułu bezrobocia przez to, że zapewnia środki utrzymania i stanowi dodatkową gwarancję ich zabezpieczenia dla zwolnionego, pozostającego bez pracy urzędnika państwowego (por. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 1994 r., I PZP 18/94, OSNAPiUS 1994 nr 10, poz. 159 oraz uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 17 września 1991 r., I PZP 43/91, OSNCP 1992 nr 4, poz. 55).

Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z dnia 9 lipca 1992 r., I PZP 36/92 (OSNCP 1992 nr 10, poz. 182), stwierdził, że okres - w czasie którego mianowany urzędnik państwowy otrzymuje wynagrodzenie na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych, a mianowany pracownik samorządowy na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych - podlega zaliczeniu do okresów pracy wymaganych do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych oraz do okresów zatrudnienia w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, jeżeli pracownik ten spełnia warunki do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych przewidziane w ustawie z dnia 16 października 1991 r. o zatrudnieniu i bezrobociu (Dz.U. Nr 106, poz. 457 ze zm.). W wymienionej uchwale Sąd Najwyższy przyjął, że okres pobierania wynagrodzenia na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych mieści się w pojęciu okresów pobierania zasiłków w rozumieniu art. 24 ust. 1 ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu. Na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 10 ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu - który stanowił, że prawo do zasiłku nie przysługuje bezrobotnemu, pobierającemu rentę inwalidzką, rodzinną, świadczenie rehabilitacyjne albo otrzymał wynagrodzenie lub odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia po ustaniu stosunku pracy bądź uposażenie lub odprawę po ustaniu stosunku służbowego - uznał, że wynagrodzenie otrzymywane za okres pozostawania bez pracy powinno być traktowane jako świadczenie zastępujące zasiłek dla bezrobotnych. Podkreślił, że z zastąpieniem lub wejściem wynagrodzenia w miejsce zasiłku dla bezrobotnych, i tym samym równoważnością okresu pobierania tego wynagrodzenia z okresem pobierania zasiłku, mamy do czynienia tylko wtedy, gdy dana osoba, pobierając to wynagrodzenie, ma jednocześnie status osoby bezrobotnej, tj. została w tym charakterze zarejestrowana oraz wykazuje gotowość podjęcia pracy. Okres, w czasie którego pracownik otrzymuje wynagrodzenie między ustaniem zatrudnienia a podjęciem nowego zatrudnienia, podlega wliczeniu do okresów pracy wymaganych do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych oraz do okresów zatrudnienia w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym, pod warunkiem jednak, że w tym czasie miał on status bezrobotnego i spełniał pozostałe warunki przewidziane do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych.

Powyższe stanowisko znalazło potwierdzenie w wyroku SN z dnia 17.10.2006 r II UK 81/06, LEX nr 320669, zgodnie z którym skoro zasiłek dla bezrobotnych objęty jest składką na ubezpieczenie społeczne, to tak samo należy traktować wynagrodzenie, które otrzymuje pracownik samorządowy na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych za czas pozostawania bez pracy. Przyjęcie odmiennego poglądu prowadziłoby do pogorszenia sytuacji pracownika samorządowego w porównaniu z osobą bezrobotną. W efekcie należy przyjąć, że wynagrodzenie otrzymane na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, jeśli pracownik pobierający takie wynagrodzenie spełnia jednocześnie przesłanki do uznania go za bezrobotnego.

Zgodnie z ustawą z dnia 29 grudnia 1989 r. o zatrudnieniu (Dz. U. Nr 75, poz. 446, z 1990 r. Nr 9, poz. 57 i Nr 56, poz. 323 oraz z 1991 r. Nr 7, poz. 24 i Nr 46, poz. 201), która znajduje zastosowanie do spornego okresu, art. 2 ust. 1 pkt. 8 -bezrobotny - oznacza osobę zdolną do pracy i gotową do jej podjęcia w ramach stosunku pracy, pozostającą bez pracy i zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zamieszkania organie zatrudnienia stopnia podstawowego, jeżeli:

a) nie pobiera emerytury,

b) nie podlega z mocy samego prawa ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników,

c) nie prowadzi działalności gospodarczej lub nie podlega ubezpieczeniu społecznemu z innego tytułu.

Z poczynionych w sprawie ustaleń wynika, że wnioskodawczyni nie mogła być uznana w spornym okresie za osobę bezrobotną, bowiem nie była zarejestrowana w urzędzie pracy, co nie było sporne, bowiem ubezpieczona powyższą okoliczność przyznała, a zatem mając na względzie powyższe rozważania, brak podstaw do uwzględnienia w kapitale początkowym, a tym samym w emeryturze spornego okresu.

Mając na uwadze powyższe regulacje na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c odwołania zostały oddalone.