Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 sierpnia 2018 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił A. M. prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, gdyż orzeczeniem Komisji Lekarskiej KRUS z dnia 23 sierpnia 2018 r. wnioskodawczyni nie została uznana za całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym .

/decyzja – k. 153 akt KRUS/

Od powyższej decyzji A. M. złożyła w dniu 3 października 2018 r. odwołanie, do Sądu Okręgowego w Łodzi, wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do spornego świadczenia. Wnioskodawczyni podniosła, iż stan zdrowia, rozliczne schorzenia uniemożliwiają jej pracę w gospodarstwie rolnym.

/odwołanie – k. 3-6/

Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddziału (...) w Ł. wniósł o oddalenie odwołania.

/odpowiedź na odwołanie – k. 7/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

A. M. urodziła się w dniu (...)

/okoliczność bezsporna/

Wnioskodawczyni od 11 maja 2011 r. do 31 lipca 2018 r. pobierała rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy.

/decyzja k. 42-43, 72-73,92-94,125/

W dniu 5 lipca 2018 r. ubezpieczona złożyła wniosek o rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek – k. 131-133 akt KRUS/.

W dniu 3 sierpnia 2018 r. A. M. została zbadana przez Lekarza Rzeczoznawcę KRUS, który rozpoznał u wnioskodawczyni gruczolaka przysadki – stan po leczeniu operacyjnym, akromegalię. Lekarz orzekł, iż wnioskodawczyni obecnie jest okresowo całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym do lipca 2020 r. Nie stwierdzono niezdolności badanej do samodzielnej egzystencji.

/ badanie i orzeczenie Lekarza Rzeczoznawcy KRUS – k. nienum. dokumentacji medycznej k. 148 akt KRUS/

Zarzut wadliwości orzeczenia wniósł Lekarz (...) Inspektor Orzecznictwa Lekarskiego.

/pismo k. 150 akt KRUS/

W dniu 23 sierpnia 2018 r. ubezpieczona została zbadana przez Komisję Lekarską KRUS, która rozpoznała u ubezpieczonej stan po leczeniu operacyjnym gruczolaka przysadki mózgowej, pooperacyjną niedoczynność tarczycy, zmiany zwyrodnieniowe stawów rąk. Orzeczeniem Komisja Lekarska nie uznała ubezpieczonej za osobę całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym. Nie stwierdzono niezdolności do samodzielnej egzystencji.

/ badanie i orzeczenie Komisji Lekarskiej KRUS – k. nienum. dokumentacji medycznej k. 151 akt KRUS/

W oparciu o powyższe orzeczenie Komisji Lekarskiej KRUS organ rentowy odmówił wnioskodawczyni prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy zaskarżoną decyzją z dnia 28 sierpnia 2018 r.

/decyzja – k. 153 akt KRUS/

U wnioskodawczyni rozpoznano stan po leczeniu operacyjnym gruczolaka przysadki mózgowej. Zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne całego kręgosłupa bez istotnych deficytów neurologicznych. Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa jest chorobą cywilizacyjną, polega na zużyciu kręgosłupa. Nie stwierdzono całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

/pisemna opinia lekarza biegłego sądowego neurologa J. B. k. 21-23/

Ubezpieczona przeszła operację przysadki mózgowej z powodu czynnego hormonalnie gruczolaka – akromegalia, dwie operacje gruczołu tarczowego z powodu wola guzowatego. Była leczenie pooperacyjne. Z klinicznego punktu widzenia stan po przebyciu operacji przysadki mózgowej oraz stan po 2 operacjach gruczołu tarczowego i zespół zabiegów dokonanych na narządach wydzielania wewnętrznego mających zdecydowanie powiązanie hormonalne i znaczeniowe. Wnioskodawczyni wymaga stałej opieki poradni endokrynologicznej. Schorzenia i ich terapia ogranicza zdolność do wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym. Biorąc pod uwagę przebyte problemy endokrynologiczne i zabiegi operacyjne stwierdzono całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym do lipca 2020 r.

/opinia pisemna lekarza biegłego sądowego endokrynologa prof. zw. dr hab. n. men. T. P. k. 25-27, pisemna opinia uzupełniająca – k.48-49,63 /

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie w szczególności załączone do akt sprawy akta rentowe ubezpieczonej oraz wydane w sprawie opinie biegłych: neurologa i endokrynologa, a zatem biegłych lekarzy, których specjalizacje odpowiadają rodzajowi schorzeń występujących u wnioskodawczyni. Wydane w sprawie opinie są logiczne, spójne i rzetelnie opisują stan zdrowia ubezpieczonej, stanowiąc tym samym wiarygodne źródło dowodowe. Opinie te zostały wydane w oparciu o pełną dokumentację medyczną wnioskodawczyni oraz po uprzednim zbadaniu A. M., a zatem brak jest podstaw do zasadnego ich kwestionowania.

Biegły neurolog stwierdził, że wnioskodawczyni jest osobą zdolną do pracy. Należy podkreślić, że wnioskodawczyni odbyła pomyślnie leczenie neurologiczne, a także choruje na zwyrodnienia kręgosłupa, które jak biegły określił posiada znaczna część społeczeństwa, zatem z punktu widzenia neurologicznego nie jest osobą niezdolną do pracy. Jednak należy podkreślić, że wnioskodawczyni cierpi na schorzenia endokrynologiczne. Aby określić ich wpływ na zdolność wnioskodawczyni do pracy Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego endokrynologa. Biegły endokrynolog wydał opinię, w której uznał wnioskodawczynię za całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym. Wskazał, że schorzenia na które cierpi wnioskodawczyni znacznie ograniczają jej zdolność do pracy w gospodarstwie rolnym, a ponadto wymaga ona stałej opieki poradni endokrynologicznej.

Nadto należy wskazać, że organ złożył uwagi do opinii biegłego endokrynologa, zarzucając jej braki merytoryczne i formalne, dodatkowo wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego endokrynologa. Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłego endokrynologa, nie znajdując podstaw do powołania innego biegłego z zakresu endokrynologii. Biegły w uzupełniającej opinii odniósł się do zarzutów stawianych przez KRUS wskazując, że opinię wydał na podstawie przedstawionych aktualnych wyników badań wnioskodawczyni. Na skutek ponownie złożonych przez organ zarzutów Sąd ponownie dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłego endokrynologa, w której biegły ustosunkował się do nich, a następnie potwierdził zajęte wcześniej stanowisko w sprawie.

Zarzuty organu rentowego stanowiły w znakomitej większości polemikę z opinią biegłego. Podkreślić w tym miejscu należy, iż stanowisko dotyczące całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym wyraził także Lekarz (...) KRUS.

Ostatecznie pełnomocnik KRUS podnosił sprzeczność w opinii biegłego, który z jednej strony wskazał, że wnioskodawczyni jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym a z drugiej wskazuje, iż schorzenia ograniczają jej zdolność do pracy w gospodarstwie. W opinii uzupełniającej biegły wyjaśnił jednak, że stan chorobowy ubezpieczonej powoduje przeciwskazania do ciężkiej pracy fizycznej czyli takiej jak praca wykonywana w gospodarstwie rolnym.

Dlatego też Sąd uznał niniejszą opinię za całkowicie przekonującą.

Jednocześnie Sąd oddalił wniosek dowodowy pełnomocnika KRUS o przeprowadzenie w sprawie dowodu z opinii innego biegłego lekarza endokrynologa. Sąd podkreśla, iż w orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, że potrzeba powołania innego (kolejnego) biegłego (biegłych) powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej (złożonych) opinii. Jeżeli więc opinia biegłego jest przekonująca i zupełna dla sądu, który swoje stanowisko w tym względzie uzasadnił,
to fakt, iż opinia taka jest niepełna dla stron procesowych, nie jest przesłanką dopuszczenia
w sprawie kolejnej opinii (zob. wyrok SN z 6.05.2009 r., II CSK 642/08, L., postanowienie SN z 6.06.2012 r., I UK 113/12, L.). Dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, nie mogą więc tutaj mieć zastosowania wszystkie zasady
o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych opinii biegłych w każdym wypadku, gdy opinia złożona jest niekorzystna dla strony (zob. wyrok SN z 15.02.1974 r. II CR 817/73, LEX nr 7404), co potwierdza również późniejsze orzecznictwo (zob. wyrok SN
z 6.05.2009 r., II CSK 642/08 LEX nr 511998, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach
z 25.06.2009 r. V Ca 139/09 LEX nr 551993, postanowienie SN z 19.08.2009 r., III CSK 7/09 LEX 533130, wyrok SN z 16.09.2009r., I PK 79/09 LEX nr 5543670, wyrok SN z 30.05.2007 r., IV CSK 41/07 LEX nr 346211). Ponadto w orzecznictwie podkreśla się także,
że o ewentualnym dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego nie może decydować wyłącznie wniosek strony, lecz zawarte w tym wniosku konkretne uwagi i argumenty podważające miarodajność dotychczasowej opinii lub co najmniej miarodajność tę poddające
w wątpliwość, w przeciwnym wypadku wniosek taki musi być uznany za zmierzający wyłącznie do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania, co powinno skutkować jego pominięciem (art. 217 § 2 k.p.c.) – (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 5.06.2002 r., III AUa 811/02 opubl. OSA 2003/9/35).

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje:

W świetle materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych odwołanie jest zasadne.

W myśl art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2017 r. poz. 2336) renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki:

1)  podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres, o którym mowa w ust.2,

2)  jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym,

3) całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub w okresach, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1 i 2, lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym uważa się ubezpieczonego, który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym (art. 21 ust. 5).

Ustalenia dokonane w toku przedmiotowej sprawy uzasadniają zmianę zaskarżonej decyzji. Przeprowadzone postępowanie wykazało bowiem, że wnioskodawczyni jest osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym w rozumieniu art. 21 ust. 5, wskazanej powyżej ustawy. Wynika to w sposób jednoznaczny z wydanych w toku postępowania sądowego opinii biegłego endokrynologa. Opinia ta – o czym mowa była już wcześniej - stanowi pełnowartościowy materiał dowodowy. W oparciu o przedmiotową opinię stwierdzić należy, że odwołująca jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym.

Biegły rozpoznał u badanej stan po operacji przysadki mózgowej z powodu czynnego hormonalnie gruczolaka – akromegalia, stan po dwóch operacjach gruczołu tarczowego z powodu wola guzowatego, leczenie pooperacyjne. Wskazał na konieczność stałej opieki poradni endokrynologicznej, a także że stan wnioskodawczyni powoduje zakaz wykonywania ciężkiej pracy fizycznej a zatem czyni ja całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym.

Podkreślić należy, że przy ocenie biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. Zaznaczyć w tym miejscu należy, że sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (tak postanowienie SN z 27 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84).

Reasumując Sąd Okręgowy przyznał A. M. rentę z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym od 1 sierpnia 2018 r. do 31 lipca 2020 r. Data początkowa jest związana z datą kończącą pobieranie przez ubezpieczoną świadczenia rentowego z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, a data końcowa wynika z opinii biegłego endokrynologa.

Mając powyższe na uwadze, wobec zaistnienia podstaw do uwzględnienia odwołania Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

Na mocy art. 98 § 1 kpc Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

§ 2. Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego. Podkreślić należy, iż przez przejazd do sądu należy rozumieć także miejsce każdej czynności sądowej, choćby poza siedziba sądu, a zatem także miejsce badania przez biegłego sądowego

Na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 623 z późn. zm.) wydatki obejmują w szczególności koszty podróży strony zwolnionej od kosztów sądowych związane z nakazanym przez sąd jej osobistym stawiennictwem;

Mając na uwagę, że wnioskodawczyni w dniu 25 stycznia 2019 r. złożyła wniosek o zwrot kosztów podróży, Sąd Okręgowy na postawie w/w przepisów zasądził od Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na rzecz A. M. kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi KRUS.

29 VII 2019 roku.