VIII U 2274/22 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2024-04-22
Sygn. akt VIII U 2274/22
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 17 października 2022 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił W. B. prawa do renty socjalnej. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 24 sierpnia 2022 r. orzekła, że ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy. Brak jest, zatem, podstaw do przyznania prawa do renty socjalnej.
(decyzja – k. 203)
W. B., działając przez profesjonalnego pełnomocnika, złożył odwołanie od powyższej decyzji. W opinii strony skarżącej w/w decyzja rażąco narusza prawo. W związku z powyższym pełnomocnik ubezpieczonego wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie wnioskodawcy prawa do renty socjalnej od 1 sierpnia 2022 r. Nadto, pełnomocnik wniósł o zasądzenie od organu rentowego na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
(odwołanie – k. 3-5)
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wywodząc jak w zaskarżonej decyzji.
(odpowiedź na odwołanie – k. 11-11 verte)
Na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2024 r. – bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku – pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego. Natomiast pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania.
(końcowe stanowiska stron na rozprawie z dnia 12 kwietnia 2024 r. e-protokół (...):01:08-00:01:35 – koperta k. 211)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W. B. urodził się (...)
(bezsporne)
Wnioskodawca posiada wykształcenie podstawowe.
(bezsporne)
Decyzją z dnia 1 października 2003 r. wnioskodawcy przyznano rentę socjalną do dnia 31 maja 2006 r.
(decyzja – k. 3 akt ZUS)
Ubezpieczony złożył wniosek o dalszą rentę socjalną w dniu 11 maja 2006 r.
(wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty – k. 12 akt ZUS)
Kolejnymi decyzjami z dnia 27 czerwca 2006 r., 17 czerwca 2008 r., 18 lipca 2011 r., 15 lipca 2013 r., 5 sierpnia 2016 r. i 22 sierpnia 2019 r., wobec ustalenia przez lekarza orzecznika ZUS okresowych całkowitych niezdolności do pracy, wnioskodawca miał przyznawaną rentę socjalną.
(decyzja – k. 14, 90,124,140, 176, 190 akt ZUS)
Zawiadomieniem z dnia 24 maja 2022 r. organ rentowy poinformował ubezpieczonego, że z dniem 31 lipca 2022 r. ustaje jego prawo do renty socjalnej (w związku z upływem czasu na jaki renta została przyznana). W związku z powyższym w dniu 29 czerwca 2022 r. ubezpieczony złożył wniosek o dalszą rentę socjalną.
(zawiadomienie – k. 198 akt ZUS, wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty – k. 199-200 verte akt ZUS)
Orzeczeniem z dnia 1 sierpnia 2022 r. Lekarz Orzecznik ZUS ustalił, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy. Po rozpoznaniu sprzeciwu wnioskodawcy Komisja Lekarska ZUS również ustaliła, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.
(orzeczenie lekarza orzecznika – k. 201-201 verte akt ZUS, orzeczenie komisji lekarskiej – k. 202 - 202 verte akt ZUS)
Decyzją z dnia 17 października 2022 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do renty socjalnej, ponieważ Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 24 sierpnia 2022 r. orzekła, że nie jest on całkowicie niezdolny do pracy. Wobec powyższego brak było podstaw do przyznania renty socjalnej.
(decyzja – k. 203 akt ZUS)
Z punktu widzenia internisty-diabetologa na podstawie analizy akt sprawy, analizy dokumentacji z leczenia ambulatoryjnego i przeprowadzonego badania stwierdzono u wnioskodawcy cukrzycę typu 1 (niewyrównaną, powikłaną retinopatią, neuropatią i nefropatią), otyłość, nadciśnienie tętnicze, sarkoidozę, zaburzenia lipidowe i niewydolność serca z zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory. Wnioskodawca choruje na cukrzycę od 10 roku życia. Cukrzyca jest aktualnie powikłana wielonarządowo i w stopniu bardzo istotnym, przebiegająca z różnym stopniem wyrównania i utrudniającą wnioskodawcy wykonywanie wielu czynności. Wnioskodawca ma orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy od 18 roku życia, nie ma żadnego zawodu i wykształcenie podstawowe. Ma przyznany umiarkowany stopień niepełnosprawności na stałe, a niepełnosprawność powstała przed 16 rokiem życia. Z punktu widzenia internisty-diabetologa cukrzyca typu 1 rozpoznana w 10 roku życia, powikłana wielonarządowo, w przypadku wnioskodawcy powoduje nadal całkowitą niezdolność do pracy (od daty ustania poprzedniego świadczenia do 1 sierpnia 2027 r.). Stan zdrowia wnioskodawcy nie poprawia się, a wręcz systematycznie ulega pogorszeniu w związku z postępem powikłań.
(opinia biegłego internisty-diabetologa – k. 39-41, uzupełniająca opinia biegłego internisty-diabetologa – k. 56)
Z punktu widzenia specjalisty chorób oczu rozpoznano u wnioskodawcy stan po witrektomii oka prawego, pseudosoczewkowość oka prawego, retinopatię zaawansowaną (poliferacyjną), stan po laseroterapii siatkówek, jaskrę wtórną obu oczu i zaćmę początkową soczewki oka lewego. Ubezpieczony wymaga stałych kontroli okulistycznych i stałego stosowania leków przeciwko-jaskrowych. Rokowania natomiast są niepewne z powodu długoletniej cukrzycy typu 1 z licznymi powikłaniami narządowymi. Z powodu stanu narządu wzroku badany jest nadal całkowicie niezdolny do pracy do października 2027 r.
(opinia biegłego specjalisty chorób oczu – k. 112-113, uzupełniająca opinia biegłego specjalisty chorób oczu – k. 134)
Z punktu widzenia neurologa rozpoznano u badanego polineuropatię cukrzycową. W badaniu poza zaburzeniami czucia nie stwierdzono objawów ruchowych polineuropatii oraz nie stwierdzono objawów ogniskowego uszkodzenia układu nerwowego. Z punktu widzenia neurologa naruszenie sprawności organizmu w przebiegu polineuropatii cukrzycowej nie powoduje niezdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy zarobkowej.
(opinia biegłego neurologa – k. 27-29)
Z perspektywy specjalisty w zakresie kardiologii i chorób wewnętrznych na podstawie dokumentacji medycznej i przeprowadzonego badania, u wnioskodawcy stwierdzono z problemów kardiologicznych nadciśnienie tętnicze (kontrolowane lekami) oraz przewlekłą niewydolność serce z zachowaniem dobrej funkcji skurczowej, w pozostałym zaś zakresie: cukrzycę typu 1 (powikłaną), polineuropatię cukrzycową, nefropatię cukrzycową, retinopatię cukrzycową, sarkoidozę (w wywiadzie, brak pełnym danych) i otyłość. Z punktu widzenia biegłego kardiologa nie stwierdza się niezdolności do pracy. Stan kardiologiczny wnioskodawcy jest obecnie dobry (stabilny).
(opinia biegłego kardiologa – k. 75-77)
Z punktu widzenia specjalisty z zakresu medycyny pracy po przeanalizowaniu opinii biegłego neurologa, diabetologa, kardiologa i okulisty (wydanych w przedmiotowej sprawie), akt organu rentowego, jak również po zbadaniu skarżącego wskazano, iż biorąc pod uwagę holistyczny stopień naruszenia sprawności organizmu ubezpieczonego, wnioskodawca w dacie wydania spornej decyzji był i nadal jest osobą całkowicie niezdolną do pracy zarobkowej w rozumieniu ustawy o rencie socjalnej, tj. utracił zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy na okres kolejnych 5 lat, tj. do 31 lipca 2027 r. Stopień naruszenia sprawności organizmu ubezpieczonego wynikający ze wszystkich schorzeń a nade wszystko z powikłań narządowych cukrzycy typu 1 powstałej w czasie nauki jest tak znaczny, że powoduje niezdolność do jakiejkolwiek pracy na otwartym rynku pracy w pełnym zakresie normy dobowej czasu pracy. Tym samym ubezpieczony spełnia kryteria ciągłej niezdolności do pracy. Ze względu na fakt, że schorzenie (naruszenie sprawności organizmu) powstało w czasie nauki w szkole tj. do 18 roku życia, zostały spełnione kryteria renty socjalnej. Główną składową tak istotnie naruszonej sprawności organizmu wnioskodawcy są zaburzenia widzenia i niewyrównana cukrzyca z licznymi powikłaniami narządowymi. Powikłania te osobno w zakresie układu nerwowego, jak i sercowo-naczyniowego czy nefrologicznego same w sobie nie stanowią podstawy do orzekania ciągłej niezdolności do pracy, dlatego też biegły podziela opinie biegłych z zakresu kardiologii i neurologii. Biorąc jednak pod uwagę tak istotnie naruszoną sprawność organizmu ubezpieczonego, mógłby on wykonywać pracę w skróconej normie czasu pracy jedynie w warunkach chronionych z zapewnieniem specjalnego dostosowania warunków pracy (praca w ochronie bez konieczności czytania i pisania, monitoringu ekranowego, szatniarza – numerki wyraźne, a także możliwość regularnych pomiarów glikemii, podawania insuliny i zażywania posiłków). Tym samym biegły nie podziela opinii Lekarzy Orzeczników ZUS. W opinii biegłego istnieją podstawy do uznania ubezpieczonego za osobę całkowicie niezdolną do pracy w ramach renty do 31 lipca 2027 r.
(opinia biegłego z dziedziny medycyny pracy i neurologii – k. 164-170, uzupełniająca opinia biegłego z dziedziny medycyny pracy i neurologii – k. 189-191)
Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty oraz opinie biegłych z zakresu: neurologii, diabetologii, kardiologii, okulistyki oraz medycyny pracy.
W ocenie Sądu opinie biegłych są w pełni wiarygodne. Zostały sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń wnioskodawcy. Biegli zapoznali się szczegółowo z całą przedłożoną dokumentacją lekarską z przebiegu chorób i leczenia skarżącego i na podstawie tej dokumentacji, a także badania bezpośredniego wydali opinie, które są wewnętrznie spójne, logiczne i kompletne. Opinie w sposób jednoznaczny i przejrzysty obrazują stan zdrowia odwołującego się i w oparciu o aktualne wskazania wiedzy medycznej kategorycznie rozstrzygają kwestię całkowitej niezdolności do pracy W. B.. Dodać należy, że zarzuty podniesione przez pełnomocnika ZUS w pismach procesowych dotyczą jedynie subiektywnego odbioru treści opinii biegłego diabetologa, okulisty i lekarza medycyny pracy przez organ rentowy i sprowadzają się do braku akceptacji wniosków tych opinii, orzekających o całkowitej niezdolności do pracy. Pełnomocnik organu nie przytoczył żadnych obiektywnych okoliczności towarzyszących wydaniu opinii czy też merytorycznych zarzutów, bądź zastrzeżeń dotyczących osoby samego biegłego pozwalających na uznanie wydanych przez tych biegłych opinii za nierzetelne czy niepełne. Zarzuty te nie mogły więc się ostać.
W myśl art. 235 2 § 1 pkt 2 i 5 k.p.c. Sąd może w szczególności pominąć dowód: mający wykazać fakt bezsporny, nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy lub udowodniony zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy; zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania.
Mając na względzie powyższe Sąd pominął wniosek dowodowy sformułowany w piśmie pełnomocnika organu rentowego datowanym na dzień 1 grudnia 2023 r. o przeprowadzenie dowodu z opinii innego okulisty. Z uwagi na fakt, iż materiał sprawy był wystarczający dla wydania rozstrzygnięcia wniosek ten nie mógł być uwzględniony. W ocenie Sądu przeprowadzenie tegoż dowodu zmierzałoby jedynie do przedłużenia postepowania.
Zaznaczyć należy, że Sąd nie może dopuszczać kolejnych opinii do czasu, aż strona uzyska satysfakcjonujące ją wnioski z opinii płynące. Jak słusznie wskazuje się w judykaturze, opowiedzenie się za odmiennym stanowiskiem oznaczałoby przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, by upewnić się, czy niektórzy z nich nie byliby takiego zdania, jak strona kwestionując ( tak m.in.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 28 lutego 2013 roku, III AUa 1180/12, LEX 1294835; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 22 lutego 2013 roku, I ACa 76/12, LEX 1312019).
Tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2000 r., II UKN 617/99, OSNAPiUS 2002/1/26).
Sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (tak: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84).
Podkreślić również należy, że przy ocenie opinii biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tych opiniach, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 roku, II URN 228/87, (...), wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 4 lipca 2018 roku, III AUa 1328/17, Legalis numer 1824314).
Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego (biegłych) przekonała strony sporu. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza podlegająca kontroli instancyjnej ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 września 1997 roku, II UKN 271/97, OSNP 1998, Nr 14, poz. 430).
Dla sprawy istotne jest to, że biegli wydali niewadliwe i merytorycznie prawidłowo uzasadnione opinie odpowiadając na pytania Sądu w sposób, który umożliwił rozstrzygnięcie sprawy. Sąd nie jest natomiast zobowiązany do dopuszczenia dowodu z opinii innych biegłych w każdym przypadku, kiedy żąda tego strona postępowania. To sąd musi powziąć wątpliwości - czy to sam, czy na skutek stanowisk wyrażonych w toku postępowania przez strony - czy dotychczasowa opinia została sporządzona w sposób prawidłowy, a zatem czy wymaga wyjaśnień lub uzupełnienia, czy też ponowienia przez innych biegłych. Dopuszczenie dowodu z dodatkowej opinii biegłych może być uzasadnione jedynie „w razie potrzeby”, która nie może być wynikiem wyłącznie niezadowolenia strony z niekorzystnej dla niej opinii już przeprowadzonej. Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinią biegłego zostały przekonane również strony. Wystarczy bowiem, że opinia jest przekonująca dla sądu. Potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony, czy jej przeświadczenia, że dalsze opinie pozwolą na udowodnienie korzystnej dla strony tezy dowodowej. Nie sposób też przyjmować założenia, zgodnie z którym sąd zobowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym przypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony (por. wyroki Sądu Najwyższego: z 3 dnia kwietnia 2019 roku, III UK 94/18; z dnia 14 marca 2007 roku, I CSK 465/06, z 27 lipca 2010 roku, II CSK 119/10 i z dnia 20 marca 2014 roku, II CSK 296/13 oraz wyroki Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 21 listopada 2019 roku, III AUa 271/19, Lex 2956821 i z dnia 1 czerwca 2020 roku, I ACa 1068/16, Lex 3109806 oraz powołane tam dalsze orzecznictwo).
Ostateczne konkluzje Sądu sprowadzały się zatem do stwierdzenia, iż opinie wszystkich powołanych w sprawie biegłych sporządzone zostały zgodnie z wymaganiami fachowości oraz niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot, a wynikające z nich wnioski są logiczne, prawidłowo uzasadnione, a nadto odpowiadają postawionej tezie dowodowej. Opinie te pozwoliły zatem Sądowi na wydanie merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie. Przy czym okoliczność, że z opinii biegłego neurologa i kardiologa nie wynika całkowita niezdolność do pracy, pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie, albowiem decydujące znaczenie mają pozostałe opinie wydawane przez biegłych ze specjalnościami odpowiadającymi schorzeniom ubezpieczonego (cukrzyca i jej powikłania okulistyczne) oraz opinia biegłego z zakresu medycyny pracy, który holistycznie ocenił stan zdrowia wnioskodawcy i jego wpływ na zdolność do pracy.
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2194, dalej: ustawa o rencie socjalnej) renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
1. przed ukończeniem 18 roku życia;
2. w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej - przed ukończeniem 25 roku życia;
3. w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej,
przy czym osobie, która spełnia powyższe warunki przysługuje renta socjalna stała - jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest trwała albo renta socjalna okresowa - jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest okresowa (ust. 2), z tym, że renta socjalna okresowa przysługuje przez okres wskazany w decyzji jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ust. 3).
Z kolei na mocy art. 5 cytowanej ustawy ustalenia całkowitej niezdolności do pracy dokonuje lekarz orzecznik Zakładu, na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia
17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1251, 1429 i 1672, dalej: ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).
Natomiast w myśl art. 15 ustawy o rencie socjalnej w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio: art. 12-14, art. 61, art. 78-81, art. 88, art. 89, art. 93, art. 94, art. 98, art. 100 ust. 1 i 2, art. 101, art. 102 ust. 1, art. 104 ust. 4, art. 107, art. 114, art. 116 ust. 1b i 2, art. 118 ust. 1-5, art. 119 ust. 1, art. 121, art. 122 ust. 1, art. 126, art. 128, art. 129 ust. 1, art. 130 ust. 1, art. 133-135, art. 136a i art. 138-144 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Zgodnie z treścią art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu (ust. 1). Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (ust. 2), a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (ust. 3).
Niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat, natomiast jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem 5 lat, niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż lat 5 (art. 13 ust. 2 i 3 w/w ustawy).
Dokonując analizy pojęcia „całkowita niezdolność do pracy” należy brać pod uwagę zarówno kryterium biologiczne (stan organizmu dotkniętego schorzeniami naruszającymi jego sprawność w stopniu powodującym całkowitą niezdolność do jakiejkolwiek pracy), jak i ekonomiczne (całkowita utrata zdolności do zarobkowania wykonywaniem jakiejkolwiek pracy). Osobą całkowicie niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest więc osoba, która spełniła obydwa te kryteria, a więc jest dotknięta upośledzeniem zarówno biologicznym, jak i ekonomicznym ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z 21 grudnia 2004 r., I UK 28/04, LEX nr 979161).
Przeprowadzone postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie wykazało, że wnioskodawca cierpi na cukrzycę typu 1 (niewyrównaną, powikłaną retinopatią, neuropatią i nefropatią), otyłość, nadciśnienie tętnicze, sarkoidozę, zaburzenia lipidowe i niewydolność serca z zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory. Nadto, u ubezpieczonego rozpoznano stan po witrektomii oka prawego, pseudosoczewkowość oka prawego, retinopatię zaawansowaną (poliferancyjną), stan po laseroterapii siatkówek, jaskrę wtórną obu oczu i zaćmę początkową soczewki oka lewego. Zaznaczenia wymaga również, iż wnioskodawca posiada wykształcenie podstawowe, nie posiada zawodu, a całkowitą niezdolność do pracy ma orzeczoną od 18 roku życia.
Zgodnie z dokonanymi ustaleniami, wnioskodawca z punktu widzenia diabetologicznego, okulistycznego i medycyny pracy jest osobą okresowo całkowicie niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wynika to w sposób jednoznaczny z przedłożonych i stanowiących pełnowartościowy dowód w sprawie opinii biegłych z zakresu diabetologii, okulistyki i medycyny pracy, a zatem o specjalizacjach lekarskich odpowiadających charakterowi schorzeń występujących u odwołującego, potwierdzając tym samym zasadność odwołania od zaskarżonej decyzji. W opinii w/w biegłych ubezpieczony jest nadal nie zdolny do pracy na okres kolejnych 5 lat. Podkreślenia wymaga również, iż w opinii biegłego z zakresu medycyny pracy wydaje się mało prawdopodobne, ale nie niemożliwe odzyskanie zdolności do pracy ubezpieczonego po w/w okresie. Zaznaczenia wymaga jednak, iż cukrzyca typu I nie jest chorobą, która z biegiem czasu ustępuje lub wycofuje swoje powikłania. W przypadku chorób przewlekłych, nieuleczalnych i postępujących stan zdrowia chorych systematycznie ulega pogorszeniu w związku z powstającymi powikłaniami.
W tym miejscu należy zauważyć, iż co prawda z punktu widzenia neurologicznego i kardiologicznego wnioskodawca nie jest osobą całkowicie niezdolną do pracy, jednakże należy mieć na względzie holistyczny stopień naruszenia sprawności organizmu ubezpieczonego. Jak wskazał w swojej opinii biegły z zakresu medycyny pracy, powikłania w zakresie układu nerwowego, sercowo-naczyniowego czy nefrologicznego same w sobie nie stanowią podstawy do orzekania całkowitej niezdolności do pracy wnioskodawcy, ale stopień naruszenia sprawności organizmu skarżącego wynikający ze wszystkich schorzeń (a nade wszystko powikłań narządowych cukrzycy typu I powstałej w czasie nauki – do 18 roku życia) jest tak znaczny, że powoduje niezdolność do pracy odwołującego się na otwartym rynku pracy w pełnym zakresie normy dobowej czasu pracy.
Zaznaczyć w tym miejscu raz jeszcze należy, że sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłego jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii ( tak: Sąd Najwyższy w postanowieniu z 27 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84)
Podkreślić także należy, że przy ocenie biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 13 października 1987 r., II URN 228/87, (...)).
Jak już wskazano, z punktu widzenia uprawnienia do renty socjalnej istotne jest również to, aby schorzenie lub schorzenia, które obecnie stanowią przyczynę naruszenia sprawności organizmu powodującego całkowitą niezdolność do pracy wnioskodawcy, powstały w okresach wymienionych w art. 4 ust. 1 cyt. ustawy o rencie socjalnej. W tym kontekście rolą biegłych jest dostarczenie sądowi wiadomości o charakterze specjalnym w rozumieniu art. 278 § 1 k.p.c. Istota wiadomości specjalnych wyraża się w konieczności zaprezentowania rozpoznanych schorzeń wnioskodawczyni i wskazania ewentualnych ograniczeń w zakresie możliwości wykonywania pracy zawodowej, a w pozostałym zakresie obowiązkiem Sądu jest dokonanie oceny zebranego materiału i dokonanie rozważań prawnych. Zauważenia wymaga, iż ubezpieczony spełnia w/w kryterium. Wynika to jednoznacznie z przedstawionych opinii biegłych.
Mając na względzie w/w okoliczności, wobec stwierdzenia u wnioskodawcy całkowitej niezdolności do pracy, decyzja odmawiająca W. B. prawa do renty socjalnej nie jest prawidłowa i należało ją zmienić, przyznając wnioskodawcy rentę socjalną w okresie od dnia 1 sierpnia 2022 r. (mając na uwadze wniosek ubezpieczonego z dnia 29 czerwca 2022 r.) do dnia 31 lipca 2027 r., a więc na okres 5 lat (okres całkowitej niezdolności do pracy – zgodnie z holistyczną opinią biegłego z zakresu medycyny pracy, potwierdzającej ustalenia biegłej diabetolog).
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art.477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego z dnia 17 października 2022 r., znak (...), orzekając jak w pkt 1 sentencji wyroku.
Konsekwencją uwzględnienia odwołania było również zasądzenie na rzecz ubezpieczonego kwoty 180 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Należy zauważyć, że stroną przegrywającą jest strona, której stanowisko nie zostało uwzględnione, a więc w rozpatrywanej sprawie - organ rentowy. Koszty należne ubezpieczonemu, tj. koszty zastępstwa procesowego, ustalono na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1935) (pkt 2 sentencji wyroku).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Anna Przybylska
Data wytworzenia informacji: