Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) r. z dnia 30 maja 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że miesięczną podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, tj.: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, z tytułu zatrudnienia E. A. u płatnika składek (...) J. M. (1) od dnia 1 września 2011 r., stanowi kwota 3.366,11 zł odpowiadająca wysokości przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2011 r. W uzasadnieniu wskazano, że prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 26 lutego 2014 r. (sygn. akt III AUa 742/13) zmieniono wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 25 lutego 2013 r. (sygn. akt VIII U 338/12) i poprzedzającą go decyzję ZUS z dnia 9 stycznia 2012 r. (znak (...)) o nie podleganiu E. A. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym od dnia 1 września 2011 r. z tytułu zatrudnienia, jako pracownik, w firmie (...) J. M. (1), czego konsekwencją jest ustalenie, że E. A. podlega wskazanym ubezpieczeniom od dnia
1 września 2011 r. Jednocześnie organ rentowy wskazał, że w toku postępowania odwoławczego Sąd I instancji zajmował się jedynie określeniem, czy zawarta pomiędzy stronami umowa o pracę miała charakter pozorny, a nie badał zasadności ustalenia wysokich poborów dla ubezpieczonej, gdyż kwestia ta nie była przedmiotem zaskarżonej decyzji. Wobec powyższego organ rentowy uznał za zasadne wydanie decyzji ustalającej miesięczną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, gdyż wysokość wynagrodzenia ustalonego dla E. A. na poziomie 22.500 zł brutto jest rażąco wygórowana i niewspółmierna do zakresu jej obowiązków jako pracownika zatrudnionego na stanowisku „specjalista ds. nieruchomości” oraz posiadanych przez nią kwalifikacji i miało na celu jedynie uzyskanie zasiłków chorobowych ustalonych od bardzo wysokiej podstawy wymiaru składek. Ustalając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczonej na poziomie kwoty 3.366,11 zł, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że kwota ta stanowi przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w drugim kwartale 2011 r., tj. w kwartale poprzedzającym zatrudnienie E. A. u płatnika składek.

/decyzja - k. 98-99 akt ZUS/

Uznając powyższą decyzję za wadliwą, odwołanie od niej złożyła zarówno ubezpieczona E. A. (w dniu 17 czerwca 2014 r.), jak i płatnik składek J. M. (1) (w dniu 14 lipca 2014 r.). Skarżący zarzucili organowi rentowemu błędne ustalenie i niewyjaśnienie istniejącego stanu faktycznego oraz wnieśli o zmianę (ewentualnie uchylenie) zaskarżonej decyzji oraz o zasądzenie na ich rzecz od organu rentowego kosztów postępowania według norm prawem przepisanych.

/odwołanie – k.2-4, koperta – k.6 oraz odwołanie - k. 2-9, koperta – k.23 akt VIII U 2678/14/

W odpowiedzi na odwołania z dnia 3 lipca 2014 r. i z dnia 7 sierpnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o ich oddalenie przytaczając tożsamą argumentację, jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k.7-8; odpowiedź na odwołanie - k. 25-26 akt VIII U 2678/14/

Na podstawie art. 219 k.p.c. Sąd Okręgowy w Łodzi postanowieniem z dnia
9 marca 2015 r. połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy o sygn. akt VIII U 2678/14 i VIII U 2322/14 oraz postanowił prowadzić je dalej pod sygn. akt VIII U 2322/14.

/ postanowienie – k.43 akt VIII U 2678/14 /

Na rozprawie w dniu 15 czerwca 2016 r., pełnomocnicy wnioskodawców: E. A. i J. M. (1) poparli wniesione odwołania, pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7.200 zł. Natomiast pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołań i zasądzenie na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7.200 zł.

/stanowisko pełnomocników stron: protokół z rozprawy z 15.06.2016 r. – k. 179, 182/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją ZUS z dnia 9 stycznia 2012 r. (znak (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że E. A. nie podlega od dnia 1 września 2011 r. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik z tytułu zatrudnienia w firmie (...) J. M. (1).

/bezsporne/

Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w wyniku rozpoznania odwołań od powyższej decyzji, wniesionych przez E. A. oraz J. M. (1), wyrokiem z dnia 25 lutego 2013 r. (sygn. akt VIII U 338/12) oddalił odwołania uznając, iż umowa o pracę zawarta pomiędzy E. A. i J. M. (1) była pozorna a nadto sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

/wyrok Sądu Okręgowego z 25 lutego 2013 r., sygn. akt VIII U 338/12, wraz z uzasadnieniem – k. 177 i 183 - 198 akt VIII U 338/12/

Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w wyniku rozpoznania apelacji wniesionych przez E. A. oraz J. M. (1), wyrokiem z dnia 26 lutego 2014 r. (sygn. akt III AUa 742/13) zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 25 lutego 2013 r. (sygn. akt VIII U 338/12) oraz poprzedzającą go decyzję ZUS z dnia
9 stycznia 2012 r. (znak (...)) i ustalił, że E. A. podlega od dnia
1 września 2011 r. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik w firmie (...) J. M. (1).

/ wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 26 lutego 2014 r., sygn. akt III AUa 742/13 wraz z uzasadnieniem – k. 264 – 277 odwrót akt VIII U 338/12/

E. A. urodziła się w dniu (...). Ukończyła studia w Wyższej Szkole Administracji Publicznej w Ł. na kierunku administracja, w zakresie administracji publicznej i uzyskała tytuł licencjata. Ukończyła także studia podyplomowe na Wydziale E. – Socjologicznym (...) w zakresie rynku nieruchomości oraz roczne studium grafiki komputerowej i reklamy wizualnej w Szkole Bankowej Logos w Ł..

/kopia dyplomu ukończenia studiów; kopia świadectwa ukończenia studiów podyplomowych; kopia dyplomu, kopia życiorysu – akta osobowe – koperta k. 38; zeznania wnioskodawczyni E. A. – e-protokół z rozprawy z dnia 09.03.2015 r., czas nagrania: 00:03:43 – 00:54:01 w zw. z protokołem z rozprawy z dnia 15.06.2016 r. – k. 180-181/

W okresie od 15 grudnia 2007 r. do 15 czerwca 2011 r. E. A. była zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas określony w (...) Spółce z o.o. z siedzibą w Ł. na stanowisku kierownika biura, przy czym od 15 grudnia 2007 r. do 31 marca 2010 r. w wymiarze pełnego etatu z wynagrodzeniem miesięcznym 2.000 zł netto, a od 1 kwietnia 2010 r. do 15 czerwca 2011 r. w wymiarze ½ etatu z wynagrodzeniem 1.000 zł netto. Firma ta zajmowała się działalnością deweloperską – budową i sprzedażą budynków. Na wskazanym stanowisku E. A. zajmowała się obsługą firmy m.in. w zakresie dokumentacji niezbędnej w procesie budowlanym, w tym współpracą z urzędami administracji publicznej (pozwolenia na budowę, odbiory techniczne itp). Zajmowała się przygotowaniem i składaniem wniosków związanych z zabudową nieruchomości, marketingiem (foldery reklamowe, targi) oraz odbiorem technicznym i sprzedażą nieruchomości, jak również organizacją biura spółki. Wcześniej E. A. pracowała na stanowisku asystenta w firmie deweloperskiej, która zajmowała się budową i sprzedażą. budynków.

/ świadectwo pracy - akta osobowe – koperta k. 38 i koperta k. 72; zeznania wnioskodawczyni E. A. – e-protokół z rozprawy z dnia 09.03.2015 r., czas nagrania: 00:03:43 – 00:54:01 oraz e-protokół z rozprawy z dnia 22.06.2015r., czas nagrania: 01:42:44 – 01:49:14 – płyta CD – k. 63 w zw. z protokołem z rozprawy z dnia 15.06.2016 r. – k. 180-181/

W latach 2006 – 2010 wnioskodawczyni zawierała umowy o dzieło, których przedmiotem było wykonywanie prognoz skutków finansowych uchwalenia planów zagospodarowania przestrzennego.

/kserokopie umów o dzieło – k.- 74-96/

Wnioskodawca J. M. (1) od 27 grudnia 1990 roku prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą. (...) J. M. (1) z siedzibą w Ł.. Przedmiotem tej działalności gospodarczej jest m.in. realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków, kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi tub dzierżawionymi, pośrednictwo w obrocie nieruchomościami, zarządzanie nieruchomościami wykonywanym na zlecenie.

/zaświadczenie k. 17 akt ZUS/

W ramach prowadzonej działalności wnioskodawca J. M. (1) realizuje oraz obsługuje inwestycje polegające na wznoszeniu i sprzedaży budynków mieszkalnych z luksusowymi apartamentami, jak również realizuje projekt nazwany (...), obejmujący budowę i sprzedaż (z terminem zapłaty rozłożonym na 10 lat) kompleksu mieszkalno-usługowego. Dla realizacji każdego projektu inwestycyjnego zakładana jest odrębna spółka celowa. Firma (...) J. M. (1) świadczy na rzecz tych spółek celowych usługi w zakresie obsługi poszczególnych inwestycji.

/zeznania wnioskodawcy J. M. (1) – e-protokół z rozprawy z dnia 09.03.2015 r., czas nagrania: 00:54:02 – 02:52:35 – płyta CD k. 36 w zw. z protokołem z rozprawy z dnia 15.06.2016 r. – k. 181-18; zeznania świadka M. M. – e-protokół z rozprawy z 22.06.2015r., czas nagrania: 00:08:09 – 01:17:07 – płyta CD k. 63; zeznania świadka K. A. – e-protokół z rozprawy z 22.06.2015r., czas nagrania: 01:17:07 – 01:42:43 – płyta CD k. 63 /

Z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej pod nazwą. (...) J. M. (1) wnioskodawca uzyskał następujące dochody:

- w roku 2009 - 1.873.190,66 zł (przychód: 4.676.155,77 zł),

- w roku 2010 -1.886.001,39 zł (przychód: 6.042.690,06 zł),

- w roku 2011 - 1.785.943,92 zł (przychód: 4.043.921,17zł),

- w roku 2012 - 164.745,18 zł (przychód: 6.103.243,19 zł),

- w roku 2013 - 12.543,80 zł (przychód: 3.175.286,58 zł),

- w roku 2014 - 91.399,46 zł (przychód: 4.426.097,27 zł).

/ kopie deklaracji PIT-36L - k. 119 - 136/

W dniu 1 września 2011 roku E. A. została zatrudniona przez J. M. (1) – prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) J. M. (1) na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku specjalisty ds. nieruchomości w pełnym wymiarze czasu pracy. W umowie o pracę strony uzgodniły, że wysokość miesięcznego wynagrodzenia za pracę E. A. wynosić będzie 22.500,00 zł brutto. Tę kwotę wynagrodzenia zaproponował J. M. (1), a E. A. ją zaakceptowała. Wynagrodzenie to było wypłacane wnioskodawczyni przelewem na jej rachunek bankowy. Zgodnie z treścią załącznika do umowy o pracę zakres obowiązków E. A. miał obejmować marketing, reklamę i sprzedaż realizowanych projektów inwestycyjnych, a także analizę rynku nieruchomości, opracowanie koncepcji zagospodarowania nieruchomości i planu jej sprzedaży, wycenę i szacowanie wartości nieruchomości, analizę finansową projektu i ocenę jego rentowności. Wnioskodawczyni miała uczestniczyć w projekcie (...) obejmującym budowę kompleksu mieszkalno-usługowego.

/umowa o pracę z załącznikiem – akta osobowe – koperta k. 38; zeznania wnioskodawczyni E. A. – e-protokół z rozprawy z dnia 09.03.2015 r., czas nagrania: 00:03:43 – 00:54:01 oraz e-protokół z rozprawy z dnia 22.06.2015r., czas nagrania: 01:42:44 – 01:49:14 – płyta CD – k. 63 w zw. z protokołem z rozprawy z dnia 15.06.2016 r. – k. 180-181/

W ramach zatrudnienia w firmie (...) wnioskodawczyni E. A. zaangażowana była wyłącznie w realizację inwestycji w ramach projektu (...) – nie miała innych obowiązków, w szczególności dotyczących sprzedaży wybudowanych już lokali. Jej zadaniem było poszukiwanie lokalizacji pod nowe inwestycje oraz dokonywanie analiz opłacalności ich realizacji. W początkowym okresie zatrudniania wnioskodawczyni drogą elektroniczną wyszukiwała działki o odpowiedniej lokalizacji dla realizacji tej inwestycji w Ł., a następnie dokonywała ich oględzin w terenie i opisywała ustalenia na karcie lokalizacji. E. A. opracowała również ankietę preferencji klienta w ramach projektu (...). Od dnia 17 października 2011 r. nieprzerwanie do 22 lutego 2013 r. nie wykonywała pracy w związku z niezdolnością do pracy z powodu choroby oraz urlopem macierzyńskim. W okresie od 23 lutego 2013 r. do 30 czerwca 2013 r. wnioskodawczyni kontynuowała zatrudnienie i zajmowała się realizacją projektu (...) w P.. Przygotowywała wówczas biznesplany tego projektu obejmujące wyliczenie kosztów wytworzenia budynku i jego sprzedaży. W okresie od 1 lipca 2013 r. do 31 grudnia 2013 r. wnioskodawczyni przebywała na urlopie bezpłatnym. Po powrocie z urlopu bezpłatnego od stycznia 2014 r. do czerwca 2014 r. E. A. kontynuowała realizację obowiązków związanych z realizacja projektu (...). W okresie od 10 czerwca 2014 r. do 8 czerwca 2015 r. wnioskodawczyni przebywała na urlopie wychowawczym. Od
9 czerwca 2015 r. (po powrocie z urlopu wychowawczego) przez okres około miesiąca wnioskodawczyni zajmowała się przygotowaniem biznesplanu dla inwestycji w ramach projektu (...) w Ł. przy ul. (...). W oparciu o posiadane projekty budowlane i inne dokumenty oraz dane wnioskodawczyni przygotowywała tabele kosztów wytworzenia planowanego obiektu budowlanego oraz tabele sprzedaży nieruchomości w ramach tego projektu inwestycyjnego. Od lipca 2015 r. wnioskodawczyni ponownie przebywa na urlopie wychowawczym do dnia 6 lipca 2016r. W okresie nieobecności wnioskodawczyni w pracy nikt nie został zatrudniony na jej miejsce, a wykonywane jej obowiązków częściowo, bez podwyższenia dotychczasowej wysokości wynagrodzeń, przejęli pozostali pracownicy zatrudnieni w firmie (...) oraz wnioskodawca J. M. (1), a częściowo zaprzestano ich realizacji.

/zeznania wnioskodawczyni E. A. – e-protokół z rozprawy z dnia 09.03.2015 r., czas nagrania: 00:03:43 – 00:54:01 oraz e-protokół z rozprawy z dnia 22.06.2015r., czas nagrania: 01:42:44 – 01:49:14 – płyta CD – k. 63 w zw. z protokołem z rozprawy z dnia 15.06.2016 r. – k. 180-181; zeznania wnioskodawcy J. M. (1) – e-protokół z rozprawy z dnia 09.03.2015 r., czas nagrania: 00:54:02 – 02:52:35 – płyta CD k. 36 w zw. z protokołem z rozprawy z dnia 15.06.2016 r. – k. 181-182; zeznania świadka M. M. – e-protokół z rozprawy z 22.06.2015r., czas nagrania: 00:08:09 – 01:17:07 – płyta CD k. 63; zeznania świadka K. A. – e-protokół z rozprawy z 22.06.2015r., czas nagrania: 01:17:07 – 01:42:43 – płyta CD k. 63 /

W realizację projektu (...), oprócz wnioskodawczyni, zaangażowane były jeszcze trzy osoby: M. M. – jako asystent właściciela firmy, K. A. - jako koordynator projektów i A. G., która zajmowała się finansowaniem projektów. Pracami tego zespołu kierował wnioskodawca - właściciel firmy (...). M. M., będący synem właściciela firmy (...), ukończył magisterskie studia na kierunku zarządzanie i marketing w Szkole Głównej Handlowej w W.. Został zatrudniony w firmie (...) od 1 grudnia 2008 roku na stanowisku asystenta właściciela w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem 7.500 zł brutto, a od dnia 1 maja 2014 roku na stanowisku specjalisty ds. sprzedaży w wymiarze 2/5 etatu z wynagrodzeniem w wysokości 8.3000 zł brutto. W załączniku do umowy o pracę z dnia 1 grudnia 2008 roku wskazano, że po przekroczeniu sprzedaży na poziomie 10 mln zł, potwierdzonej zawartymi wstępnymi lub końcowymi aktami notarialnymi nastąpi wzrost wynagrodzenia od miesiąca, w którym to nastąpiło do kwoty 3 x 7.500 zł = 22.500 zł. Do zakresu jego obowiązków należało w szczególności: współpraca w zakresie sporządzania biznesplanu realizacji nowej inwestycji (...) w Ł. przy ul. (...), przygotowanie i prezentacja oferty sprzedaży i wynajmu lokali w projekcie (...), obsługa programu sprzedaży mieszkań "pod klucz", prowadzenie dokumentacji sprzedażowej, przygotowywanie raportów i analiz, obsługa posprzedażna klientów, kontrola należności klientów, udział w targach mieszkaniowych, akcjach promocyjnych, itp., projektowanie, kontrola i raportowanie przebiegu kampanii reklamowych oraz poszukiwanie dla inwestycji klientów zagranicznych. Zajmował się on również sprzedażą wybudowanych apartamentów. Pracownik ten był odpowiedzialny za prawidłowe wykonanie powierzonych zadań według kryteriów legalności, rzetelności, terminowości i gospodarności. Do czasu zatrudnienia wnioskodawczyni M. M. zajmował się przede wszystkim sprzedażą apartamentów zrealizowanych w ramach inwestycji przy ul. (...) Ł..

/umowa o pracę, indywidualny zakres obowiązków – akta pracownicze – koperta k. 38; wykaz pracowników firmy (...) k. 42 akt VIII U 338/12, kopia dyplomu k. 63 akt VIII U 338/12; zeznania świadka M. M. – e-protokół z rozprawy z 22.06.2015r., czas nagrania: 00:08:09 – 01:17:07 – płyta CD k. 63; zeznania wnioskodawcy J. M. (1) – e-protokół z rozprawy z dnia 09.03.2015 r., czas nagrania: 00:54:02 – 02:52:35 – płyta CD k. 36 w zw. z protokołem z rozprawy z dnia 15.06.2016 r. – k. 181-182/

A. G. legitymuje się wykształceniem wyższym magisterskim i jest zatrudniona w firmie (...) J. M. (1) w pełnym wymiarze czasu pracy od 1 maja 2010 roku na stanowisku asystenta ds. ekonomicznych i organizacji biura z wynagrodzeniem 4.880,70 zł brutto. Po podjęciu zatrudnienia u wnioskodawcy A. G. otrzymywała wynagrodzenie w kwocie 2.000 zł brutto, a od 1 marca 2012 roku podwyższono jej wynagrodzenie do wysokości 4.880,70 zł. Do zakresu jej obowiązków należało w szczególności: organizowanie i koordynowanie pracy biura i jego oddziału oraz planowanie zadań, współpraca z gestorami mediów, instytucjami administracji państwowej i samorządowej, a od 1 stycznia 2012 r. sporządzenie biznes-planu realizacji nowej inwestycji (...) w Ł. przy ul. (...), sporządzenie analiz porównawczych oferty wynajmu firm konkurencyjnych na (...) rynku nieruchomości oraz prezentacja wyników i ich analiza. Pracownica ta była odpowiedzialna za prawidłowe wykonanie powierzonych zadań według kryteriów legalności, rzetelności, terminowości i gospodarności.

/bezsporne; wykaz pracowników firmy (...) k. 42 akt VIII U 338/12, kopia dyplomu k 68 akt VIII U 338/12, indywidualny zakres obowiązków k 70-71 akt VIII U 338/12/

K. A. (mąż wnioskodawczyni) ukończył wyższe studia na Politechnice (...) na kierunku budownictwo i uzyskał tytuł magistra inżyniera. Od 1 czerwca 2001 roku jest zatrudniony u wnioskodawcy J. M. (1) - początkowo na stanowisku asystenta inspektora nadzoru, asystenta projektanta w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 1.200 zł brutto; od dnia 1 maja 2007 r. z wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 1.870 zł brutto, a od 1 stycznia 2012 r. z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 9.010 zł brutto. K. A. koordynował różne projekty inwestycyjne realizowane przez wnioskodawcę. Do jego szczegółowych obowiązków pracowniczych należała w szczególności: koordynacja procesu budowlanego z uwzględnieniem weryfikowania pod względem budowlanym nowych terenów inwestycyjnych, przygotowanie koncepcji inwestycji zgodnie z wytycznymi marketingowymi, koordynacja procesu architektoniczno – budowlanego, rozwiązywanie problemów powstałych na etapie realizacji, koordynacja prac i nadzór podwykonawców, kontrola poprawności wykonania robot w zakresie niwelacji terenu, przyjętego sposobu posadowienia oraz doboru konstrukcji dla odpowiednich warunków geotechnicznych, opracowanie zmian projektowych na etapie realizacji, realizacja zamówień związanych z dostarczeniem materiałów zgodnie ze specyfikacją. Od dnia 1 stycznia 2012 r. do zakresu jego obowiązków należało również opracowywanie części biznesplanu w zakresie rzeczowo - finansowym oraz prezentacja projektu inwestycji (...) w Ł. przy ul. (...). Pracownik ten był odpowiedzialny za prawidłowe wykonanie powierzonych zadań według kryteriów legalności, rzetelności, terminowości i gospodarności.

/umowa o pracę, kopia dyplomu – akta pracownicze – koperta k. 38; wykaz pracowników firmy (...) k. 42 akt VIII U 338/12, indywidualny zakres obowiązków, czynności i odpowiedzialności - k 60-61 akt VIII U 338/12/

W firmie (...) zatrudnieni byli ponadto M. S., W. G. i R. K.. M. S. ukończył wyższe studia na Politechnice (...) na kierunku inżynieria środowiska i uzyskał tytuł magistra inżyniera. Świadczy on pracę w firmie wnioskodawcy od 31 lipca 2007 roku w pełnym wymiarze czasu pracy jako inspektor nadzoru instalacyjnego z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 5.780 zł brutto.

/ wykaz pracowników firmy (...) k. 42 akt VIII U 338/12/

W. G. był zatrudniony w firmie wnioskodawcy J. M. (1) od
1 marca 2011 roku w pełnym wymiarze czasu pracy, jako specjalista ds. małej architektury, z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 3.000 zł brutto.

/ wykaz pracowników firmy (...) k. 42 akt VIII U 338/12; kopia dyplomu - k. 44 akt VIII U 338/12; /zeznania wnioskodawcy J. M. (1) – e-protokół z rozprawy z dnia 09.03.2015 r., czas nagrania: 00:54:02 – 02:52:35 – płyta CD k. 36 w zw. z protokołem z rozprawy z dnia 15.06.2016 r. – k. 181-182/

R. K. legitymuje się wykształceniem wyższym magisterskim i była zatrudniona w firmie wnioskodawcy J. M. (1) od 31 października 2005 roku w pełnym wymiarze czasu pracy, jako zarządca nieruchomości, z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 2.870,78 brutto.

/ wykaz pracowników firmy (...) k. 42 akt VIII U 338/12; kopia dyplomu - k. 72 akt VIII U 338/12; zeznania wnioskodawcy J. M. (1) – e-protokół z rozprawy z dnia 09.03.2015 r., czas nagrania: 00:54:02 – 02:52:35 – płyta CD k. 36 w zw. z protokołem z rozprawy z dnia 15.06.2016 r. – k. 181-182/

W dniu 5 marca 2014 roku została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości gruntowej położonej w P. przy ulicy (...) o pow. 2.585 m ² pomiędzy firmą (...), a Naczelną Organizacją Techniczną Federacji Stowarzyszeń (...). Obecnie trwa procedura uzyskiwania pozwolenia na budowę, które wraz z rozpoczęciem robót budowlanych warunkuje zawarcie ostatecznej umowy sprzedaży nieruchomości z firmą (...). W/w nieruchomość jest od 1986 r. w użytkowaniu wieczystym Naczelnej Organizacji Technicznej Federacji Stowarzyszeń (...) ( (...)). W 2010 roku decyzją Zarządu Głównego (...) postanowiono, że w/w niezabudowana nieruchomość zostanie przeznaczona na działalność gospodarczą, tj. pozyskanie partnera strategicznego, z którym obie zainteresowane strony mogłyby podjąć wspólną dochodową działalność gospodarczą. W dniu 27 stycznia 2011 roku Stowarzyszenie zamieściło stosowne ogłoszenie w gazecie Rzeczypospolita nr 21. Wobec niepowodzenia w poszukiwaniu kontrahenta Rada Krajowa (...) w dniu 23 stycznia 2012 r. uchwałą nr 64/XXIII wyraziła zgodę na sprzedaż tejże nieruchomości. Od tego momentu aż do 2014 r. zarówno (...) w W. jak i Oddział (...) w P. bezskutecznie poszukiwali potencjalnego kupca nieruchomości, między innymi poprzez internetowe portale pośredniczące w sprzedaży nieruchomości, reklamę w prasie i radiu lokalnym, jak również poprzez bezpośrednie rozmowy z wieloma różnymi podmiotami. Pierwszy oficjalny dokument, potwierdzający kontakt pomiędzy NOT i firmą (...) datowany jest na dzień 18 marca 2013 roku, co nie wyklucza, że rozmowy pomiędzy firmami toczyły się wcześniej.

/pismo (...) Zarząd Główny w W. – k.141 uchwała – k.142, kserokopia aktu notarialnego – k.143-145, pismo (...) Oddział w P. –k. 156/

W dniu 12 czerwca 2014 roku została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości położonych w P. pomiędzy (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł., a Spółdzielnią (...) z siedzibą w P..

/kserokopia aktu notarialnego – k.106-111/

W piśmie z dnia 29 marca 2016 roku Wydział Zbywania i Nabywania (...) w Departamencie Gospodarowania Majątkiem Urzędu Miasta Ł. wskazał, że pisemne nieograniczone przetargi na sprzedaż nieruchomości położonych w Ł. przy ulicach: C. 4, C. bez numeru oraz Franciszkańskiej odbyły się w dniach:
3 października 2014 roku, 16 stycznia 2015 roku oraz 8 maja 2015 roku. W wyniku przetargu przeprowadzonego w dniu 8 maja 2015 roku wyłoniony został nabywca nieruchomości, którym została Spółka z o.o. (...). Podpisanie aktu notarialnego przenoszącego własność wyżej wymienionych nieruchomości nastąpiło w dniu 23 grudnia 2015 roku. Przetargi, które odbyły się w dniach: 3 października 2014 roku oraz 16 stycznia 2015 roku nie wyłoniły nabywcy ze względu na fakt, iż oferty złożone przez uczestnika przetargu nie spełniały „warunków przetargu” stanowiących załącznik nr 1 do zarządzenia nr (...) Prezydenta Miasta Ł. z dnia 24 czerwca 2014 roku.

/pismo – k.176; kserokopia aktu notarialnego – k.161-171/

Zaskarżoną decyzją nr (...) r. z dnia 30 maja 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że miesięczną podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, tj.: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, z tytułu zatrudnienia E. A. u płatnika składek (...) J. M. (1) od dnia
1 września 2011 r., stanowi kwota 3.366,11 zł odpowiadająca wysokości przeciętnego wynagrodzenie w drugim kwartale 2011 r.

/decyzja - k. 98-99 akt ZUS/

Odnośnie oceny zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego na wstępie należy wskazać, że Sąd Okręgowy przy rozpoznaniu niniejszej sprawy był związany ustaleniami poczynionymi przez Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygn. akt III AUa 742/13. Sąd Apelacyjny prawomocnym wyrokiem z dnia 26 lutego 2014 r. zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia
25 lutego 2013 r. (sygn. akt VIII U 338/12) oraz poprzedzającą go decyzję ZUS z dnia
9 stycznia 2012 r. (znak (...)) i ustalił, że E. A. podlegała od dnia
1 września 2011 r. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik w firmie (...) J. M. (1). Związanie wyrokiem sądu cywilnego (art. art. 365 § 1 k.p.c.), oznacza brak możliwości zignorowania zarówno ustaleń faktycznych stanowiących bezpośrednio podstawę rozstrzygnięcia, jak i podstawy prawnej. Nie jest dopuszczalne odmienne ustalenie zaistnienia, przebiegu i oceny istotnych dla danego stosunku prawnego zdarzeń faktycznych w kolejnych procesach sądowych między tymi samymi stronami, chociażby przedmiot tych spraw się różnił. Zakazane jest również prowadzenie postępowania dowodowego na okoliczności podważające ustalenia faktyczne zawarte w wiążącym orzeczeniu (wyroki SN: z 20 stycznia 2011 r., I UK 239/2010, LexisNexis nr (...); z 20 maja 2011 r., IV CSK 563/2010, LexisNexis nr (...); z 7 kwietnia 2011 r., I PK 225/2010, LexisNexis nr (...); z 5 października 2012 r., IV CSK 67/2012, LexisNexis nr (...)).

Przedmiotem ustaleń Sądu Okręgowego były okoliczności mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia tej sprawy, a mianowicie, czy miesięczną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne E. A. z tytułu zatrudnienia w (...) J. M. (1) od dnia 1 września 2011 roku stanowią kwoty, od jakich płatnik rozliczył składki na ubezpieczenie społeczne tj. kwota 22.500,00 zł brutto, czy też ustalenie wysokości wynagrodzenia ubezpieczonej było dokonane jedynie w celu znacznego podwyższenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego.

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o załączone do akt dokumenty w postaci m.in. akt osobowych ubezpieczonej oraz innych pracowników płatnika składek, akt rentowych ZUS, dokumentacji finansowej płatnika składek, zestawienia zatrudnionych pracowników i wysokości otrzymywanych przez nich wynagrodzeń, aktów notarialnych, pism UM Ł., NOT i Spółdzielni (...) oraz w oparciu o zeznania świadków: M. M. i K. A., a także wnioskodawczyni E. A. oraz płatnika J. M. (1).

Zgromadzonym dowodom Sąd w przeważającej mierze dał wiarę, a dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, że jest on wystarczający, by wyjaśnić wskazaną wyżej sporną okoliczność.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków i wnioskodawców, w których wskazali oni na okoliczności leżące u podstaw decyzji o zatrudnienia E. A. w przedsiębiorstwie (...), zakresu jej obowiązków związanych z projektem Sfera 24, czynności wykonywanych przez innych pracowników oraz wysokości przyznanego im wynagrodzenia. Sąd za niewiarygodne – z uwagi na sprzeczność z dowodami z dokumentów – uznał jedynie zeznania wnioskodawcy J. M. (1) w zakresie, w jakim zeznał on, że wynagrodzenie jego syna M. M. od początku jego zatrudnienia było na tym samym poziomie. Powyższe zeznanie wnioskodawcy pozostaje w sprzeczności z treścią dokumentów złożonych do akt osobowych M. M.. Z treści umowy o pracę z dnia 1 grudnia 2008 r. wynika bowiem, że wynagrodzenie zasadnicze M. M. od początku zatrudnienia wynosiło 7.500 zł brutto. Załącznik do ww. umowy dopuszczał wprawdzie możliwość jego podwyższenia, jednak uzależniał taką podwyżkę od uzyskania wyników sprzedażowych. Dopiero zatem w okresie późniejszym wynagrodzenie zasadnicze M. M. zostało podwyższone do kwoty 22.500 zł brutto.

Podobnie za niewiarygodne (z tego samego powodu) Sąd uznał również zeznania wnioskodawcy J. M. (1) w zakresie, w jakim zeznał on, że K. A. otrzymywał przez cały czas wynagrodzenie na poziomie 10.000 zł oraz zeznania świadka K. A. w zakresie, w jakim zeznał on, że odkąd pamięta otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 10.000 zł. Powyższe zeznania pozostają w sprzeczności z dokumentami znajdującymi się w aktach pracowniczych K. A.. Wynika z nich bowiem jednoznacznie, że od 1 czerwca 2001 jego wynagrodzenie miesięczne wynosiło początkowo 1.200 zł brutto; od dnia 1 maja 2007 r. wzrosło do kwoty 1.870 zł brutto, a dopiero od 1 stycznia 2012 r. podwyższone zostało do kwoty 9.010 zł brutto.

Sąd nie dał wiary zeznaniom odwołujących, że wynagrodzenie wnioskodawczyni zostało ustalone na wysokim poziomie, gdyż przyczyniła się do podjęcia rozmów, a w konsekwencji do zawarcia przedwstępnych umów sprzedaży nieruchomości od NOT i Spółdzielni (...), oraz, że dowodem na jej kompetencje miał być fakt przegrania przez firmę (...) przetargów, które były organizowane w czasie usprawiedliwionej nieobecności w pracy wnioskodawczyni. Po pierwsze i co najważniejsze te okoliczności nie były w ogóle podnoszone przez odwołujących i świadków w toku postępowania w sprawie o sygn. akt VIII U 338/12, gdzie wskazywano, że wnioskodawczyni została zatrudniona wyłącznie na potrzeby projektu Sfera 24. Nadto wskazać także należy, że okoliczności te nie zostały w żaden sposób udowodnione, NOT oraz Spółdzielnia (...) nie przedstawiły żadnych dokumentów potwierdzających udział odwołującej w tych projektach. Z pisma nadesłanego przez NOT wynika, że pierwsze dokumenty potwierdzające prowadzenie negocjacji z wnioskodawcą są datowane na 2013 roku. Ponadto informacje dotyczące poszukiwań potencjalnego kupca nieruchomości, były rozpowszechniane między innymi poprzez internetowe portale pośredniczące w sprzedaży nieruchomości, reklamę w prasie i radiu

lokalnym, jak również poprzez bezpośrednie rozmowy z wieloma różnymi podmiotami. Tym samym kuriozalnym wydaje się uzasadnienie przyznania wnioskodawczyni tak wysokiego wynagrodzenia faktem okazania przez nią płatnikowi składek ogłoszenia w gazecie Rzeczypospolita nr 21. Ponadto z pisma Urzędu Miasta wynika, że przetargi, które odbyły się w dniach: 3 października 2014 roku oraz 16 stycznia 2015 roku nie wyłoniły nabywcy ze względu na fakt, iż oferty złożone przez uczestnika przetargu nie spełniały „warunków przetargu” stanowiących załącznik nr 1 do zarządzenia nr (...) Prezydenta Miasta Ł. z dnia 24 czerwca 2014 roku. W toku postępowania nie wykazano, jakich konkretnie warunków nie spełnił odwołujący i jaki związek z tym miała nieobecność E. A..

W ocenie Sądu w pozostałym zakresie zeznania świadków i wnioskodawców w niniejszej korespondują ze sobą (są wzajemnie niesprzeczne) oraz z pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym. Wynika z nich, że wnioskodawczyni w krótkich okresach, w których świadczyła pracę, wykonywała obowiązki pracownicze na stanowisku specjalisty ds. nieruchomości – była zaangażowana (wyłącznie) w realizację inwestycji w ramach projektu (...) (nie miała innych obowiązków, w szczególności sprzedaży wybudowanych już lokali), co – jak na podstawie ogólnikowych sformułowań zawartych w zeznaniach zdołał ustalić Sąd - polegało na wyszukiwaniu drogą elektroniczną działek o odpowiedniej lokalizacji dla realizacji tej inwestycji w Ł., a następnie dokonywaniu ich oględzin w terenie i opisywaniu poczynionych ustaleń na karcie lokalizacji, opracowaniu ankiety preferencji klienta w ramach projektu „Sfera 24.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania E. A. i J. M. (1) nie zasługują na uwzględnienie i podlegają oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1, art.12 ust. 1 i art. 13 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.), pracownicy, to jest osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz. U. z 2016r. poz. 372 z późn. zm.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

Z kolei art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12.

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 wspomnianej ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

W związku z powyższym wskazać należy, że wysokości wynagrodzenia uzgodnionego przez strony stosunku pracy na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych ma istotne znaczenie z uwagi na okoliczność, że ustalanie podstawy wymiaru składki z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy następuje w oparciu o przychód, o którym mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc w oparciu o wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne, a w szczególności wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, czy różnego rodzaju dodatki, nagrody, premie itp. Umowa o pracę wywołuje zatem nie tylko skutki bezpośrednie, dotyczące wprost wzajemnych relacji między pracownikiem i pracodawcą, lecz także dalsze, pośrednie, w tym w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, kształtując stosunek ubezpieczenia społecznego, w tym wysokość składki, co w konsekwencji prowadzi do uzyskania odpowiednich świadczeń. Oznacza to, że ocena postanowień umownych może i powinna być dokonywana także z punktu widzenia prawa ubezpieczeń społecznych, a więc nie tylko z punktu widzenia interesu pracownika (ubezpieczonego), ale także interesu publicznego.

Według art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek.

Z kolei art. 86 ust. 2 ww. ustawy upoważnia Zakład Ubezpieczeń Społecznych do kontroli wykonywania zadań i obowiązków w zakresie ubezpieczeń przez płatników składek. Kontrola ta obejmuje między innymi zgłoszenie do ubezpieczenia oraz prawidłowość i rzetelność obliczenia, potrącenia i płacenia składki. Oznacza to przyznanie Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych kompetencji do badania zarówno tytułu zawarcia umowy o pracę, jak i ważności jej poszczególnych postanowień i - w ramach obowiązującej go procedury - zakwestionowania tych postanowień umowy o pracę w zakresie wynagrodzenia, które pozostają w kolizji z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa. Należy przy tym podkreślić, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest ograniczony wyłącznie do zakwestionowania faktu wypłacenia wynagrodzenia w ogóle lub we wskazanej kwocie, ani tylko prawidłowości wyliczenia, lecz może ustalać stosunek ubezpieczenia społecznego na ściśle określonych warunkach, będąc niezwiązanym nieważną czynnością prawną (w całości lub w części).

Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, które Sąd Okręgowy w składzie rozpoznającym niniejsza sprawę całkowicie aprobuje, Zakład Ubezpieczeń Społecznych może kwestionować wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2009 roku, III UK 7/09, LEX nr 509047, a także uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2005 roku, II UZP 2/05, LEX nr 148238 oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 2 sierpnia 2007 roku, III UK 26/07, z dnia 19 września 2007 roku, III UK 30/07). Oczywiście, stanowisko organu rentowego podlega kontroli sądowej w ramach postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

W tym miejscu stwierdzić należy, że ustalenie w umowie o pracę rażąco wysokiego wynagrodzenia za pracę może być w konkretnych okolicznościach, uznane za nieważne jako dokonane z naruszeniem zasad współżycia społecznego, polegającym na świadomym osiąganiu nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych uczestników tego systemu - art. 58 § 3 k.c. w związku z art. 300 k.p. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 sierpnia 2005 roku sygn. akt III UK 89/05, OSNP 2006/11-12/192, LEX nr 182780, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 roku, II UK 16/05, opubl. OSNP 2006/11-12/191, LEX nr 182776, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2009 roku, III UK 7/09, LEX nr 509047).

Należy także zauważyć, że w prawie pracy obowiązuje zasada swobodnego kształtowania postanowień umownych, lecz nie jest też sporne, że wolność kontraktowa realizuje się tylko w takim zakresie, w jakim przewiduje to obowiązujące prawo. Jakkolwiek z punktu widzenia art. 18 § 1 kodeksu pracy, umówienie się o wynagrodzenie wyższe od najniższego jest dopuszczalne, gdyż normy prawa pracy swobodę tę ograniczają tylko co do minimum świadczeń należnych pracownikowi w ramach stosunku pracy, to należy pamiętać, że autonomia stron umowy w kształtowaniu jej postanowień podlega ochronie jedynie w ramach wartości uznawanych i realizowanych przez system prawa, a strony obowiązuje nie tylko respektowanie własnego interesu jednostkowego, lecz także wzgląd na interes publiczny. Najdobitniej wyraża to reguła zawarta w przepisie art. 353 ¹ k.c., który ma odpowiednie zastosowanie do stosunku pracy, zarówno wobec braku uregulowania normowanej nim instytucji w prawie pracy, jak też niesprzeczności z zasadami prawa pracy (por. art. 300 k.p.) zawartego w nim wymagania, by treść stosunku pracy lub jego cel nie sprzeciwiał się właściwości (naturze) tego stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Z kolei odpowiednie zastosowanie art. 58 k.c. pozwala na uściślenie, że postanowienia umowy o pracę sprzeczne z ustawą albo mające na celu jej obejście są nieważne, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, a sprzeczne z zasadami współżycia społecznego - nieważne bezwzględnie.

Należy zwrócić uwagę, iż sprzeczny z zasadami współżycia społecznego może być także niegodziwy cel umowy o pracę, polegający na ustaleniu nadmiernej wysokości wynagrodzenia (rażąco wygórowanego), aby otrzymywać zawyżone świadczenia z ubezpieczeń społecznych kosztem innych ubezpieczonych. Co prawda w tezie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 r. (II UK 320/04, OSNP 2006 nr 7-8, poz. 122) przyjęto, że „cel zawarcia umowy o pracę w postaci osiągnięcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego nie jest sprzeczny z ustawą (art. 58 § 1 k.c.)”, a w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2005 r. (II UK 141/04, OSNP 2005 Nr 15, poz. 235) stwierdzono, iż „stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.)”, to - pomijając, że rozstrzygnięcia te zapadły w odmiennych niż oceniany stanach faktycznych - trzeba zauważyć, że dotyczą one kwalifikowania opisanych zachowań w aspekcie ich zgodności z prawem, nie rozważając czy nie naruszają one zasad współżycia społecznego. Zgodnie bowiem z art. 58 § 2 k.c. nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, wyrażająca się m.in. poprzez ustanowienie rażąco wygórowanego, a zatem niegodziwego wynagrodzenia. Tym samym, uzasadnionym jest twierdzenie, iż ustanowienie w umowie o pracę nadmiernie wysokich wynagrodzeń może być sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, bowiem fakt, że cel zawarcia umowy o pracę w postaci osiągnięcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego nie jest sprzeczny z ustawą, nie może oznaczać akceptacji dla nagannych i nieobojętnych społecznie zachowań korzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych, przy zawieraniu umów o pracę na stosunkowo krótki okres przed zajściem zdarzenia generującego uprawnienie do świadczenia z ubezpieczenia społecznego lub ustaleniu wysokiego wynagrodzenia w celu uzyskania przez osobę ubezpieczoną naliczonych od takiej podstawy świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Mając na uwadze powyższe, należy podkreślić, że co do zasady, z jednej strony wynagrodzenie za pracę ma stanowić wartość godziwą, z drugiej zaś, ma odpowiadać rodzajowi pracy, kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu i ma stanowić ekwiwalent za ilość i jakość świadczonej pracy. Jednym z najistotniejszych kryterium godziwości (sprawiedliwości) wynagrodzenia za pracę, jest ekwiwalentność wynagrodzenia wobec pracy danego rodzaju, przy uwzględnieniu kwalifikacji wymaganych do jej wykonywania, jak też ilości i jakości świadczonej pracy (art. 78 k.p.).

Mając na względzie ustalony w sprawie stan faktyczny oraz treść art. 13 k.p., należy stwierdzić, że przymiot „niegodziwości" będzie posiadała przede wszystkim płaca rażąco za niska. Nie oznacza to jednak tego, że znamię „niegodziwości” nie może również dotknąć płacy rażąco wysokiej (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2001 r., I PKN 563/00, OSNP 2002 Nr 4, poz. 90). Tym samym brak jest przeciwwskazań do tego, by postanowienia umowy o pracę dotyczące wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą mogłyby być oceniane przez pryzmat zasad współżycia społecznego, jako nieważne w części przekraczającej granice godziwości, a zatem w sytuacji ich nadmiernej (rażąco nieproporcjonalnej) wysokości. W przywołanej uchwale Sąd Najwyższy podkreślał bowiem, że w sferze prawa ubezpieczeń społecznych godziwość wynagrodzenia - jedna z zasad prawa pracy - zyskuje dodatkowy walor aksjologiczny, albowiem w prawie ubezpieczeń społecznych istnieje znacznie mocniejsza niż w prawie pracy bariera działania w ramach prawa, oparta na wymagającym ochrony interesie publicznym i zasadzie solidarności ubezpieczonych.

Względność zasady godziwości wynagrodzenia, wyraża się koniecznością odniesienia się nie tylko do potrzeb pracownika, ale także świadomości społecznej oraz ogólnej sytuacji ekonomicznej i społecznej. Zatem mimo tego, iż postanowienia umowy o pracę, które nadmiernie uprzywilejowują płacowo danego pracownika, w prawie pracy mieściłyby się w ramach art. 353 1 k.c., to w prawie ubezpieczeń społecznych, w którym pierwiastek publiczny zaznacza się bardzo wyraźnie, możliwe jest - w okolicznościach każdego konkretnego wypadku - przypisanie zamiaru nadużycia świadczeń przysługujących z tego ubezpieczenia. Jest to związane z alimentacyjnym charakterem tych świadczeń oraz z zasadą solidaryzmu, wymagającą tego, żeby płaca - stanowiąca jednocześnie podstawę wymiaru składki - nie była ustalana ponad granicę płacy słusznej, sprawiedliwej i zapewniającej godziwe utrzymanie oraz żeby rażąco nie przewyższała wkładu pracy, a w konsekwencji, żeby składka nie przekładała się na świadczenie w kwocie nienależnej. Jest tak również dlatego, że choć przepisy prawa ubezpieczeń społecznych w swej warstwie literalnej odnoszą wysokość składek do wypłaconego wynagrodzenia, to w rzeczywistości odwołują się do takiego przełożenia pracy i uzyskanego za nią wynagrodzenia na składkę, które pozostaje w harmonii z poczuciem sprawiedliwości w korzystaniu ze świadczeń z ubezpieczenia, udzielanych z zasobów ogólnospołecznych (podobnie wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 20 grudnia 2012 roku, III AUa 420/12, LEX nr 1220514).

Pojęcie godziwości wynagrodzenia za pracę w prawie ubezpieczeń społecznych winno być zatem interpretowane przy uwzględnieniu wymogu ochrony interesu publicznego oraz zasady solidarności ubezpieczonych, gdyż podstawę wymiaru składki ubezpieczonego, będącego pracownikiem, stanowi wynagrodzenie godziwe, a więc należne, właściwe, odpowiednie, rzetelne, uczciwe i sprawiedliwe, zachowujące cechy ekwiwalentności do pracy. Ocena godziwości wynagrodzenia wymaga uwzględniani okoliczności każdego konkretnego przypadku, a zwłaszcza rodzaju, ilości i jakości świadczonej pracy oraz wymaganych kwalifikacji (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 listopada 1996 r., sygn. U 6/96, LEX nr 31037 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 listopada 2014, III AUa 172/14, LEX nr 1621153).

W niniejszej sprawie wnioskodawczyni E. A. w dniu 1 września 2011 r. zawarła umowę o pracę J. M. (2), prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) J. M. (1), na podstawie której została zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku specjalisty ds. nieruchomości za wynagrodzeniem w wysokości 22.500,00 zł brutto miesięcznie. Ważność tej umowy w zakresie wysokości wynagrodzenia oraz kwoty podstaw wymiaru, od których płatnik rozliczył składki została – w ramach posiadanych uprawnień - zakwestionowana przez organ rentowy, który zarzucił stronom umowy ustalenie wysokości wynagrodzenia E. A. w sposób sprzeczny z zasadami współżycia, jako nieadekwatne do powierzonych jej obowiązków i posiadanych przez nią kwalifikacji oraz mające na celu jedynie uzyskanie świadczeń z ubezpieczeń społecznych ustalonych od bardzo wysokiej podstawy wymiaru składek. Wobec powyższego organ rentowy ustalił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczonej na poziomie kwoty 3.366,11 zł stanowiącej przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w drugim kwartale 2011 r., tj. w kwartale poprzedzającym zatrudnienie E. A. u płatnika składek.

Kwestią sporną w sprawie pozostawało zatem, czy zachodziły przesłanki do ustalenia, że E. A. powinna być objęta ubezpieczeniem społecznym z podstawą wymiaru składek, od jakiej płatnik rozliczył składki, czy też - jak chciał tego organ rentowy – podstawa wymiaru składek powinna zostać obniżona do wysokości przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w drugim kwartale 2011 r., tj. do kwoty 3.366,11 zł.

Należało zatem ustalić, czy postanowienia przedmiotowej umowy o pracę były sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, a tym samym, czy były nieważne (art. 58 § 2 k.c.). Powyższe sprowadza się do rozstrzygnięcia podstawowej kwestii - czy wysokość wynagrodzenia przyznanego i wypłacanego E. A. za jej pracę na świadczoną na rzecz J. M. (1) była godziwa, to znaczy czy wynagrodzenie to stanowiło ekwiwalentne wynagrodzenie do rodzaju, ilości i jakości pracy oraz wymaganych kwalifikacji.

Odnosząc powyższe rozważania do ustalonego w sprawie stanu faktycznego, Sąd Okręgowy stwierdził, iż ustalone w umowie o pracę z dnia 1 września 2011 r wynagrodzenie miesięczne ubezpieczonej E. A. w wysokości 22.500 zł brutto nie może zostać uznane za spełniające kryterium godziwości. W ocenie Sądu, w okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy, ww. kwota rażąco przewyższa granicę płacy słusznej, sprawiedliwej, odpowiadającej rodzajowi, ilości i jakości świadczonej przez E. A. pracy oraz wymaganym do jej wykonania kwalifikacjom.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, iż w porównaniu do pozostałych zatrudnionych w firmie (...) osób wchodzących w skład zespołu zajmującego się projektem (...) wnioskodawczyni E. A. miała najniższe wykształcenie. Legitymowała się tytułem licencjata oraz ukończonymi studiami podyplomowymi z zakresu rynku nieruchomości oraz grafiki komputerowej i reklamy. Tymczasem świadek M. M. i A. G. posiadają wykształcenie wyższe magisterskie na kierunkach zarządzanie i marketing oraz ekonomia. Świadek K. A. legitymuje się natomiast tytułem magistra inżyniera uzyskanym po studiach na Politechnice (...).

Wysokości przyznanego wnioskodawczyni wynagrodzenia nie uzasadnia również staż jej pracy w firmie (...). E. A. uzyskała wynagrodzenie miesięczne w wysokości 22.500 zł brutto już od samego początku jej zatrudnienia u płatnika składek. Tymczasem pozostali pracownicy zatrudniani przez J. M. (1), mimo stażu pracy wynoszącego od kilku do ponad dziesięciu lat, uzyskiwali wynagrodzenie w znacznie niższej wysokości: A. G. - 1,5 roczny staż pracy w dacie zatrudnienia wnioskodawczyni i wynagrodzenie 2.000 zł brutto (Sąd przyjął powyższą okoliczność jako niesporną, a wynikającą z zeznań złożonych przez A. G. w postępowaniu sygn. akt VIII U 338/12 – k.118), K. A. - ponad 10-letni staż pracy w dacie zatrudnienia wnioskodawczyni i wynagrodzenie 1.870 zł brutto, M. S. - ponad 4-letni staż pracy w dacie zatrudnienia wnioskodawczyni i wynagrodzenie 5.780 zł brutto, W. G. - zatrudniony w firmie wnioskodawcy J. M. (1) od 1 marca 2011 roku i wynagrodzenie 3.000 zł brutto, R. K. - 6-letni staż pracy w dacie zatrudnienia wnioskodawczyni i wynagrodzenie 2.870,78 brutto, M. M. (będący synem właściciela firmy (...)) - blisko 3-letni staż pracy w dacie zatrudnienia wnioskodawczyni i wynagrodzenie początkowo w wysokości 7.500 zł brutto z możliwością podwyższenia w przypadku uzyskania określonych wyników sprzedaży realizowanych projektów inwestycyjnych. Podkreślenia wymaga, że jedyna osoba, której wynagrodzenie w firmie odwołującego zostało ustalone na identycznym poziomie co wnioskodawczyni – tj. M. M., został zatrudniony 3 lata wcześniej i wówczas pracodawca określił ściśle zasady podwyższenia wynagrodzenia, uzależniając taką podwyżkę (co jest jak najbardziej zrozumiałą decyzją z punktu widzenia interesów ekonomicznych pracodawcy) od zwiększenia sprzedaży realizowanych projektów inwestycyjnych – określając nawet granice progów sprzedażowych, które warunkowały uzyskanie wynagrodzenia na poziomie
22.500 zł.

Tylko w przypadku wnioskodawczyni, płatnik składek, nielogicznie z punktu widzenia interesów pracodawcy – podjął decyzję o ustaleniu wysokości wynagrodzenia na poziomie bardzo wysokim – biorąc pod uwagę realia rynkowe w województwie (...). Co więcej w żaden sposób, w ocenie Sądu, w toku niniejszego postepowania nie uzasadnił w przekonywujący sposób, przyczyn takiego postępowania.

W ocenie Sądu wysokości wynagrodzenia wnioskodawczyni na poziomie 22.500 zł brutto miesięcznie nie uzasadnia również zakres powierzonych jej obowiązków oraz faktyczny nakład i efekty jej pracy. Jak ustalono w toku postępowania E. A. zaangażowana była wyłącznie w realizację inwestycji w ramach projektu (...) i nie posiadała żadnych innych obowiązków, w szczególności pracodawca nie powierzył jej obowiązków wynikających ze sprzedaży wybudowanych już lokali. Jej zadaniem było wyłącznie poszukiwanie lokalizacji pod nowe inwestycje oraz dokonywanie analiz opłacalności ich realizacji. Realizując ww. obowiązki wnioskodawczyni drogą elektroniczną wyszukiwała działki o odpowiedniej lokalizacji dla realizacji tej inwestycji w Ł., a następnie dokonywała ich oględzin w terenie i opisywała ustalenia na karcie lokalizacji. E. A. opracowała również ankietę preferencji klienta w ramach projektu (...). Powyższe oczywiście nie wyklucza powierzenia jej obowiązków sprzedażowych po zrealizowaniu przedmiotowych inwestycji, co jak podnosił sam odwołujący trwa wiele lat.

Dużo szerszy i wymagający znacznie większego nakładu pracy zakres obowiązków mieli natomiast pozostali zatrudnieni pracownicy, jak choćby K. A., czy M. M.. Pierwszy z nich koordynował pod względem architektoniczno-budowlanym projekty inwestycyjne realizowane przez J. M. (1), koordynował prace i sprawował nadzór nad podwykonawcami, kontrolował poprawność wykonania robot, opracowywał niezbędne zmiany projektowe na etapie realizacji, kontrolował realizację zamówień związanych z dostarczeniem materiałów zgodnie ze specyfikacją, a od dnia 1 stycznia 2012 r. do zakresu jego obowiązków należało również opracowywanie części biznesplanu w zakresie rzeczowo - finansowym oraz prezentacja projektu inwestycji (...) w Ł. przy ul. (...). Jego praca przekładała się na końcową realizację kolejnych inwestycji realizowanych przez firmę (...), których sprzedaż stanowi główne źródło przychodu przedsiębiorstwa (...).

Z kolei M. M. zajmował się przede wszystkim sprzedażą apartamentów w ramach kolejnych zrealizowanych przez firmę (...) inwestycji. Wyniki jego pracy w sposób bezpośredni przekładały się na wynik finansowych przedsiębiorstwa płatnika składek. Znamienne jest przy tym to, że nawet w odniesieniu do M. M. (prywatnie syna wnioskodawcy) J. M. (1) zastosował – tak jak już wyżej podniesiono - motywacyjny system wynagradzania polegający na ustaleniu miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego na poziomie 7.500 zł brutto z możliwością jego podwyższenia pod warunkiem uzyskania przez M. M. określonych wyników sprzedażowych.

Wskazać należy także, że przed zatrudnieniem E. A. w firmie (...) świadczyła ona pracę w ramach stosunku pracy na rzecz innego przedsiębiorcy z branży deweloperskiej – (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ł., jako kierownik biura. Pomimo tego, że zakres jej ówczesnych obowiązków nie był węższy od czynności wykonywanych faktycznie w ramach zatrudnienia u J. M. (1), jej wynagrodzenie za pracę wynosiło 2.000 zł netto miesięcznie. W ocenie Sądu brak jest racjonalnego uzasadnienia tak dużej dysproporcji w wysokości wynagrodzenia wnioskodawczyni.

Oceny wysokości wynagrodzenia E. A. w kontekście zasad współżycia społecznego należy również dokonać przez pryzmat okresu faktycznego realizowania przez nią obowiązków pracowniczych. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że od momentu zatrudnienia we wrześniu 2011 r. do chwili wyrokowania w niniejszej sprawie wnioskodawczyni przepracowała okres nie przekraczający roku czasu. W pozostałym czasie była niezdolna do pracy lub przebywała na urlopie macierzyńskim, wychowawczym i bezpłatnym. W czasie jej nieobecności w pracy nie zatrudniono żadnej osoby na zastępstwo (co, jak trafnie podniósł organ rentowy za wynagrodzenie w tej wysokości nie powinno nastręczać większego problemu). Świadczy to o tym, że wkład pracy E. A. i jej znaczenie dla istnienia oraz rozwoju przedsiębiorstwa (...), obiektywnie oceniając, nie był aż tak istotny, jak wynikałoby to z wysokości zaoferowanego jej wynagrodzenia za pracę.

W ocenie Sądu zarówno w świetle zasad doświadczenia życiowego, jak i zasad współżycia społecznego, niewłaściwe jest odnoszenie (jak czynił to w toku postępowania wnioskodawca) wysokości wynagrodzenia E. A. do wartości poszczególnych przedsięwzięć inwestycyjnych realizowanych w ramach projektu (...). Punktem odniesienia dla oceny ekwiwalentności wynagrodzenia za pracę, co wynika z powołanego na wstępie orzecznictwa, winny być rodzaj, ilości i jakości wykonanej przez pracownika pracy oraz wymagane do jej wykonania kwalifikacje.

Podsumowując powyższe rozważania stwierdzić należy w tym miejscu, że w przedmiotowym stanie faktycznym organ podołał spoczywającemu na nim z mocy art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. ciężarowi udowodnienia i wykazał, że wysokość wynagrodzenia E. A., ustalonego w umowie o pracę z 1 września 2011 r. w wysokości 22.500 zł brutto, jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, przez co nie spełnia wymogu godziwości. W konsekwencji postanowienie przedmiotowej umowy o pracę uznać należy za nieważne.

Na podstawie art. 41 ust. 13 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest uprawniony do zamiany przekazanych przez płatnika składek informacji o wysokości wynagrodzenia. Prawo ubezpieczeń społecznych nie reguluje sposobu, w jaki organ ubezpieczeń społecznych może zastępować nieważne z mocy art. 58 § 3 k.c. poszczególne klauzule umowy o pracę. W przedmiotowej sprawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypełnił ten brak przez przyjęcie za podstawę wymiaru składki przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w drugim kwartale 2011 r., tj. w kwartale bezpośrednio poprzedzającym zatrudnienie E. A. u płatnika składek. Biorąc pod uwagę, że art. 68 pkt 1 lit. c ustawy upoważnia organ rentowy do wymierzania składek, w ocenie Sądu Okręgowego, ustalenie jej na podstawie stosowanej w ubezpieczeniach społecznych "przeciętności" uznać należy za właściwe. Uwzględniając poczynione w toku postępowania ustalenia dotyczące wcześniejszego zatrudnienia E. A. i nabytej w jego toku wiedzy i doświadczenia zawodowego, nie sposób również przyjąć, aby właściwą podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne miało być minimalne wynagrodzenie w okresie poprzedzającym zatrudnienie wnioskodawczyni, które przyjmuje się do osób młodych, bez większego wykształcenia i dopiero zaczynających pracę zawodową.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w pkt. 1 wyroku.

Stosownie do wyników postępowania, na podstawie art. 98 k.p.c., Sąd Okręgowy obciążył wnioskodawców obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez organ rentowy. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika organu rentowego Sąd ustalił na podstawie § 2 ust. 2 w zw. z § 6 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 1349, ze zm.), mając na uwadze, że zgodnie z § 21 obowiązującego od dnia 1 stycznia 2016 roku rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U z 2015 r, poz. 1804) - do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

Wydając rozstrzygniecie w tym zakresie Sąd kierował się treścią przepisu § 6 pkt 6 rozporządzenia, który określa wysokość stawek minimalnych będących podstawą określenia przez sąd wysokości zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, między innymi w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych. Jest to więc norma o charakterze ogólnym wprowadzająca – co do zasady – stosowanie stawek minimalnych uzależnionych od wartości przedmiotu sporu, także w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych (por. tytuł Rozdziału 3: S. minimalne w sprawach cywilnych, ze stosunku pracy i ubezpieczeń społecznych). Kwestia ta została jednoznacznie przesądzona w podjętej w odpowiedzi na pytanie prawne uchwale Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 1993 roku (sygn. akt II UZP 5/93, opubl. w OSNC z 1993 roku, nr 11, poz. 194.), gdzie w analogicznej sprawie wskazano, że „pełnomocnikowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (radcy prawnemu) za zastępstwo Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w sprawach o wymiar składek na ubezpieczenie społeczne przysługuje wynagrodzenie ustalone zgodnie z zasadami określonymi w § 10 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 4 czerwca 1992 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie w postępowaniu przed organami wymiaru sprawiedliwości (Dz. U. Nr 48, poz. 220)”. W uzasadnieniu uchwały Sąd Najwyższy wskazał przede wszystkim, że „składki na ubezpieczenie społeczne nie są świadczeniami pieniężnymi z ubezpieczenia społecznego, lecz świadczeniami na to ubezpieczenie. Dlatego też wykładnia gramatyczna § 17 rozporządzenia (obecnie § 11 powołanego rozporządzenia ) przemawia przeciwko przyjęciu, że obejmuje on także sprawy o składki na ubezpieczenie społeczne. Wyłączenie spraw o składki na ubezpieczenie społeczne z zasad wynagradzania adwokatów przewidzianych w omawianym § 17, wynika także z wykładni celowościowej tego przepisu. Ma on bowiem na celu ochronę interesów świadczeniobiorców ze względu na społeczny charakter tych świadczeń. Nie można (…) przyjąć, że w katalogu spraw wymienionych w § 17 ust. 2 rozporządzenia mieszczą się też sprawy o składki na ubezpieczenie społeczne, a więc na finansowanie świadczeń, o których mowa w tym przepisie.”

Wartość przedmiotu sporu w sprawie niniejszej wynosi 80.054,88 zł ( składka na ubezpieczenie społeczne: 22.500 zł – 3.366,11 zł = 19.133,89 zł x 12 miesięcy = 229.606,68 zł x 27,19% = 62.430,05 zł plus składka na ubezpieczenie zdrowotne: 229.606,68 zł x 85,29% x 9% = 17.624,85 zł), a zatem kwota ta mieści się w przedziale kwot wymienionym w punkcie 6 § 6 rozporządzenia. Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż zasadnym będzie zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3.600,00 zł, zgodnie z treścią § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Sąd uznał za zasadne przyznanie tych kosztów w minimalnej wysokości przewidzianej dla tej wartości przedmiotu sporu. Uznaje się, że o wysokości wynagrodzenia radcy prawnego w konkretnym przypadku decyduje umowa pełnomocnika z klientem, lecz Sąd, orzekając o wysokości kosztów postępowania, może skorygować tę wysokość, biorąc pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika oraz czynności podjęte przez niego w sprawie, a także charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia (art. 109 § 2 k.p.c). Podstawę wynagrodzenia stanowią stawki minimalne, a przyznane wynagrodzenie nie może przewyższać sześciokrotnej stawki minimalnej. Użycie w rozporządzeniu z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu pojęcia stawki minimalnej oznacza, co do zasady, że stanowi ona minimalne "wynagrodzenie" - według terminu użytego w art. 98 § 3 k.p.c. - jakie przysługuje adwokatowi za prowadzenie danego rodzaju sprawy i które, jako składnik kosztów procesu, jest podstawą rozliczeń tych kosztów między stronami procesu. Nie ma przeszkód, aby strona korzystająca z pomocy radcy prawnego umówiła się, przy zastosowaniu kryteriów określonych w § 3 ust. 1 rozporządzenia, na opłatę w wyższej wysokości od minimalnej stawki opłaty przewidzianej za pomoc prawną dla danego rodzaju sprawy. W takim jednak przypadku, wysokość umówionego wynagrodzenia nie jest wiążąca dla sądu przy dokonywaniu rozliczenia kosztów procesu. Sąd, zasądzając opłatę za czynności radcy prawnego z tytułu zastępstwa prawnego, zgodnie z art. 109 § 2 k.p.c. oraz § 2 ust. 1 rozporządzenia, bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy radcy prawnego, a także charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Uwzględnienie tych przesłanek następuje jednak w granicach określonych w § 2 ust. 2 rozporządzenia (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2012 r. IV CZ 107/11). W niniejszej sprawie ani nakład pracy, ani też charakter sprawy nie uzasadniają w ocenie Sadu podwyższenia ponad stawki minimalne wynagrodzenia pełnomocnika organu rentowego. Sąd przeprowadził postepowanie dowodowe zainicjowane wnioskami wszystkich stron postępowania, a przedmiot sprawy był „typowy” dla spraw rozpoznawanych przed tutejszym Sądem.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom wnioskodawców.

18.07.2016r.