Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 października 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił M. K. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że na dzień 1 stycznia 1999 r. nie został udokumentowany wymagany 15 letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

( decyzja - k. 5 akt ZUS)

E. K. uznał powyższą decyzję organu rentowego za krzywdzącą i złożył odwołanie do Sądu Okręgowego w Łodzi, wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do spornego świadczenia. Skarżący wskazał, że w okresie od dnia 1.03.1977 r. do dnia 31.12 1977 r. pracował w Hucie (...) w B., z której wyodrębniło się Przedsiębiorstwo (...), w którym pracował od 1.01.1978 do 29.02.1988 i od 08.08.1988 do 13.12.1992 roku oraz wykonywał pracę w akumulatorowniach. Stanowisko takie opisane jest w Wykazie A Dziale XIV poz.13 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - prace w akumulatorowniach: opróżnianie, oczyszczanie i wymiana stężonego kwasu siarkowego i płyt ołowianych.

(odwołanie - k. 4-5)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie k. 16-17 )

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

E. K. urodził się w dniu (...), z zawodu jest mechanikiem o specjalności naprawa i eksploatacja pojazdów samochodowych.

W okresie od 1 marca 1977 do 31 grudnia 1977 roku wnioskodawca został zatrudniony w Hucie (...) w B., początkowo na stanowisku ślusarza samochodowego i pojazdów bezszynowych, a od 4.04.1977r. na stanowisku mechanika samochodowego i pojazdów bezszynowych.

W okresie od 1.01.1978 do 29.02.1988 wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) na stanowisku elektryka mechanika, zaś w okresie od 8.08.1988 do 13.12.1992 roku w tym samym zakładzie pracy na stanowisku elektryka samochodowego elektromechanika.

akta osobowe k 27

Pismem z dnia 4 grudnia 1981 roku wnioskodawca został skierowany przez zakład pracy na kurs w zakresie obsługi, konserwacji i napraw akumulatorów kwasowych.

W okresie od 29 marca 1982 do 9 kwietnia 1982 roku wnioskodawca odbył kurs z zakresu obsługi, konserwacji i napraw akumulatorów kwasowych rozruchowych, po którym otrzymał zaświadczenie jego ukończenia.

skierowanie na kurs i zaświadczenie ukończenia kursu k 23

Z oryginałów kart wynagrodzeń za lata 1981 – 1982 wynika, że w rubryce „charakter zatrudnienia” wpisano: 1.09.1980 – mechanik, 1.09.1980 do 30.06.1981 – opieka nad uczniami, 1.02.1981 – mechanik, 1.10.1981 – „elektr. – mechanik poj. i akumulat.”, 1.08.1982 – „elektromonter akumul.”

Na kartotekach z kolejnych lat, w rubryce charakter zatrudnienia wpisane jest: 1.08.1982 – „elektromonter – akumul.”

Wnioskodawca miał w poszczególnych latach, tj. 1981 – 1992, wypłacany dodatek zdrowotny.

Oryginały kartotek wynagrodzeń k 27, kopie k 10 - 15

Wnioskodawca, pracując w akumulatorowni, miał samodzielne stanowisko. Był zatrudniony na cały etat i pracował na jedną zmianę. Do jego obowiązków należała naprawa i sprawdzanie akumulatorów. Sprawdzał poziom elektrolitów, czy poszczególne cele nie są uszkodzone.

W bazie było ponad 100 samochodów. Jak pojazd nie odpalił, to wnioskodawca podprowadzał specjalny wózek, żeby uruchomić pojazd.

Zdarzało się, że wnioskodawca składał z części jeden akumulator, bowiem były w spornym okresie problemy z zakupem nowych części do pojazdów, w tym akumulatorów.

A. to było pomieszczenie wyłożone specjalnymi kwasoodpornymi kafelkami, z wentylacją i doprowadzonymi przewodami do prostowników, które znajdowały się na zewnątrz. W akumulatorowni były specjalne stanowiska, na których były stawiane akumulatory do naprawy. W tym samym pomieszczeniu znajdowały się baniaki z kwasem lub wodą destylowaną, którymi wnioskodawca uzupełniał akumulatory.

Wnioskodawca miał specjalny strój kwasoodporny.

Zeznania świadków: Z. B., J. S. i R. L. k 38-39, przesłuchanie wnioskodawcy k 37 i 39

Oceniając materiał dowodowy Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków oraz twierdzeniom wnioskodawcy, że od samego początku, w spornych okresach E. K. pracował jako akumulatrownik. Zebrany w sprawie materiał dowodowy, w szczególności dokumentacja osobowo – płacowa pozwoliły Sądowi na ustalenie, że wnioskodawca rozpoczął pracę w akumulatorowni od 1 października 1981 roku, co wynika z zapisu na karcie wynagrodzeń za 1981 rok i kolejnych. Pojawił się wówczas zapis o akumulatorowni. Ta okoliczność koreluje z tym, że w grudniu 1981 roku zakład pracy skierował wnioskodawcę na kurs z zakresu obsługi, konserwacji i napraw akumulatorów kwasowych rozruchowych, który odbył na przełomie marca i kwietnia 1982 roku. Od 1 sierpnia 1982 roku na kartach wynagrodzeń wpisywano wnioskodawcy stanowisko elektromonter akumulatorowni.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 877 z późn. zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz,

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu w brzmieniu od 1 stycznia 2013 r. stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Według treści § 3 i 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok SN z 15.12.1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok SN z 15.11.2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...)).

Stosownie do § 2 ust. 2 okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, że wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe, co do wieku, ilości lat okresów składkowych i nieskładkowych. W ocenie Sądu wnioskodawca nie spełnia warunku co do posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy dopuścił dowód z zeznań świadków i wnioskodawcy, a także oparł się na aktach osobowo - płacowych.

Zdaniem Sądu, istnieje podstawa do uznania wnioskodawcy pracy w szczególnych warunkach od dnia 1 października 1981 roku, na stanowisku w akumulatorowni.

Sąd nie znalazł podstaw do przyjęcia za tego rodzaju pracę wcześniejszego zatrudnienia, choć świadkowie i sam wnioskodawca forsowali tezę, że od samego początku, czyli od 21 marca 1977 roku, jeszcze w Hucie w B., wnioskodawca był wyłącznie akumulatorownikiem.

Przy braku jakiegokolwiek dokumentu z tego okresu zatrudnienia o pracy w akumulatorowni, Sąd nie mógł oprzeć się wyłącznie na zeznaniach świadków i twierdzeniach wnioskodawcy. Wszak dokumentacja osobowo - płacowa z tego okresu wskazuje, że wnioskodawca pracował na stanowisku ślusarza samochodowego i mechanika samochodowego i pojazdów bezszynowych.

Odnosząc się do kolejnego spornego okresu, tj od 1.01.1978 do 29.02.1988 i od 8.08.1988 do 13.12.1992, w ocenie Sądu można przyjąć, że dopiero od 1.10.1981 roku wnioskodawca zaczął pracę w szczególnych warunkach. Była to praca w akumulatorowni, przy naprawie i sprawdzaniu akumulatorów, z użyciem kwasu siarkowego, co potwierdziły zeznania świadków. Wnioskodawca zajmował samodzielne stanowisko i do jego obowiązków należało sprawdzanie oraz naprawa akumulatorów w ponad 100 pojazdach, jakimi dysponował zakład pracy. Świadkowie potwierdzili trudne warunki pracy oraz wydzielanie się w akumulatorowni niebezpiecznych substancji. Zeznali, że wnioskodawca miał specjalny strój kwasoodporny.

Analiza treści Wykazu A, jako załącznika do powołanego Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku wskazuje, że przedmiotowe prace są wymienione w wykazie A dziale XIV poz. 13, jako prace w szczególnych warunkach, tj. prace w akumulatorowniach: opróżnianie, oczyszczanie i wymiana stężonego kwasu siarkowego i płyt ołowianych.

Mając to na uwadze, łączny okres pracy w szczególnych warunkach wyniósłby około 11 lat, czyli zbyt mało, aby przyznać wnioskodawcy prawo do emerytury.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie.

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. wnioskodawcy.