Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 października 2017 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił G. K. prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, gdyż orzeczeniem Komisji Lekarskiej KRUS z dnia 19 października 2017 r. wnioskodawczyni nie została uznana za całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym.

/decyzja – k. 16 akt KRUS/

Odwołanie od w/w decyzji w dniu 16 listopada 2017 r. złożyła wnioskodawczyni G. K. i wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. W uzasadnieniu wskazała, że decyzja jest wadliwa albowiem stan zdrowia skarżącej nie pozwala jej na pracę w gospodarstwie rolnym.

/odwołanie – k. 2 – 3/

W odpowiedzi na odwołanie prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wniósł o oddalenie odwołania, wywodząc jak w uzasadnieniu decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 4/

Na rozprawie w dniu 16 lipca 2019 r. pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie oraz zgłoszony wniosek dowodowy o wydanie opinii Instytutu Medycyny Pracy. Wniósł o przesłuchanie wnioskodawczyni na okoliczność jej stanu zdrowia, iż po wydaniu decyzji korzystała w dalszym ciągu ze zwolnienia lekarskiego i korzysta aktualnie. Pełnomocnik KRUS wniósł o oddalenie odwołania.

/protokół rozprawy z dnia 16 lipca 2019 r. – 00:01:52 – 00:04:18 – płyta CD – k. 212

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. K. urodziła się w dniu (...) Wnioskodawczyni ukończyła Włókienniczą (...) Szkołę Zawodową. Z zawodu jest rolnikiem.

/okoliczność bezsporna/

W okresie od 14 kwietnia 2015 r. do 31 sierpnia 2017 r. ubezpieczona pobierała rentę rolniczą.

/okoliczność bezsporna/

W dniu 30 sierpnia 2017 r. ubezpieczona złożyła wniosek o przedłużenie jej prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

/wniosek – k. 1 – 3 akt KRUS/

W dniu 6 października 2017 r. G. K. została zbadana przez Lekarza Rzeczoznawcę KRUS, który rozpoznał u wnioskodawczyni chorobę zwyrodnieniową kolana lewego pourazową, nadciśnienie tętnicze, niedoczynność tarczycy, żylaki kończyn dolnych, kamicę nerkową. Orzekł, iż wnioskodawczyni jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym do października 2018 r.

/orzeczenie Lekarza Rzeczoznawcy KRUS – k. 9 akt KRUS, opinia lekarska – dokumentacja medyczna/

Lekarz regionalny inspektor orzecznictwa lekarskiego zgłosił zarzut wadliwości orzeczenia lekarza Rzeczoznawcy Kasy wydanego w dniu 6 października 2017 r.

/pismo – k. 11 akt KRUS/

W dniu 19 października 2017 r. ubezpieczona została zbadana przez Komisję Lekarską KRUS, która rozpoznała u ubezpieczonej chorobę zwyrodnieniową stawu kolanowego lewego, otyłość, nadciśnienie tętnicze, żylaki obu kończyn dolnych z przebytą zakrzepicą żył głębokich kończyn dolnych, niedoczynność tarczycy, zaburzenia adaptacyjne. Komisja orzekła, że badana nie jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym.

/orzeczenie Komisji Lekarskiej KRUS – k. 12 – 13 akt KRUS, opinia lekarska – dokumentacja medyczna/

W oparciu o powyższe orzeczenie Komisji Lekarskiej KRUS organ rentowy odmówił wnioskodawczyni prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy zaskarżoną decyzją z dnia 25 października 2017 r.

/decyzja – k. 16 akt KRUS/

U wnioskodawczyni w badaniu ortopedycznym rozpoznano chorobę zwyrodnieniową stawów kolanowych z przewagą lewego bez upośledzenia ich ruchomości i mobilności badanej, kręgozmyk przedni L5/S1 I* z okresowo nawracającym zespołem bólowym lędźwiowym bez ograniczenia zakresu ruchomości kręgosłupa oraz ostrogę dolną kości piętowej lewej bez dolegliwości i bez naruszenia czynności chodu. W badaniu przedmiotowym stwierdzono chód prawidłowy. Ubezpieczona staje na palcach i piętach, oś kręgosłupa jest prawidłowo zachowana, talia jest porównywalna. Stwierdzone powyżej schorzenia nie upośledzają sprawności narządu ruchu w stopniu dającym podstawę do orzekania o całkowitej niezdolności do pracy rolniczej. Wnioskodawczyni jest zdolna do pracy w gospodarstwie rolnym.

/opinia biegłego lekarza w zakresie ortopedii i rehabilitacji dr n. med. E. B. – k. 31 – 32/

Z endokrynologicznego punktu widzenia u wnioskodawczyni rozpoznano subkliniczną niedoczynność tarczycy z chorobą H. – autoimmunologiczny stan zapalny gruczołu tarczowego, otyłość. Ubezpieczona jest w stanie ogólnym dobrym. Cierpi na astmę oskrzelową. U powódki stwierdzono obecność nieokreślonej zmiany pęcherzykowej w gruczole tarczowym. Decyzja o charakterze tej zmiany może zostać podjęta dopiero po wykonaniu zabiegu operacyjnego a przede wszystkim po wyniku badania histopatologicznego pobranego materiału tkankowego. Z endokrynologicznego punktu widzenia ubezpieczona jest zdolna do wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.

/opinia biegłego lekarza endokrynologa prof. dr hab. n med. T. P. – k. 34 – 36, pisemna opinia uzupełniająca – k. 132 – 134/

U wnioskodawczyni rozpoznano zapalenie tarczycy typu H., żylną chorobę zakrzepowo – zatorową w wywiadzie – obecnie bez istotnych następstw. W badaniu przedmiotowym stwierdzono stan ogólny dobry, budowę ciała prawidłową, otyłość brzuszną, tarczycę niepowiększoną. U wnioskodawczyni obecnie przeprowadzono diagnostykę obrazową tarczycy oraz badanie histopatologiczne punktatu uzyskanego drogą biopsji cienkoigłowej guzka prawego płata tarczycy. Stwierdzono zmianę pęcherzykowatą bliżej nieokreśloną (III grupa systemu (...)). Ubezpieczona została zakwalifikowana do leczenia operacyjnego na dzień 4 kwietnia 2019 r. Z chirurgicznego punktu widzenia ubezpieczona nie jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym.

/opinia biegłego lekarza w zakresie chirurgii naczyniowej em. prof. nadzw. dr hab. n. medycznych M. G. – k. 37, pisemna opinia uzupełniająca – k. 124/

U ubezpieczonej rozpoznano astmę oskrzelową o łagodnym przebiegu klinicznym, nikotynizm w wywiadzie. W badaniu przedmiotowym u wnioskodawczyni stwierdzono stan ogólny dobry, nad polami płucnymi odgłos opukowy jawny, szmer oddechowy pęcherzykowy, nieco osłabiony, bez szmerów dodatkowych. Astma oskrzelowa stwierdzona u badanej ma łagodny przebieg kliniczny z dobrą reakcją na stosowane leki wziewne, bez upośledzenia sprawności wentylacyjnej płuc w badaniu spirometrycznym – w obecnym stopniu zaawansowania – nie narusza sprawności organizmu wnioskodawczyni w stopniu powodującym, z pulmonologicznego punktu widzenia, całkowitą długotrwałą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym. Ze względów profilaktycznych przeciwskazany jest udział ubezpieczonej w opryskach pól środkami owadobójczymi. W gospodarstwie rolnym jest jednak wiele prac w ciągu całego roku, które nie wymagają zwłaszcza dla kobiety kontaktu z środkami owadobójczymi.

/opinia biegłego sądowego z zakresu pulmonologii dr n. med. A. M. – k. 46 – 47, pisemna opinia uzupełniająca – k. 176/

U wnioskodawczyni rozpoznano zaburzenia adaptacyjne zredukowane farmakologicznie. Ubezpieczona jest leczona psychiatrycznie ambulatoryjnie od 2006 r. z powodu zaburzeń adaptacyjnych. Leczenie trwało przez 1 rok. Ostatnio wnioskodawczyni ponownie jest leczona psychiatrycznie od 1 września 2017 r. z powodu zaburzeń lękowych po wypadku komunikacyjnym. Nigdy nie była hospitalizowana psychiatrycznie. Wnioskodawczyni nie cierpi na chorobę psychiczną, bez istotnie chorobowo obniżonego nastroju, nie jest upośledzona umysłowo ani otępiała. Zaburzenia adaptacyjne są zredukowane farmakologicznie. Ocena lekarza psychiatry z (...) w Ł. opisuje zaburzenia lękowe uogólnione, jest to rozpoznanie bardziej objawowe. Schorzenia te nie powodują całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

Z psychiatrycznego punktu widzenia nie stwierdzono u ubezpieczonej długotrwałej, całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

/opinia biegłego sądowego z zakresu psychiatrii lek. med. G. P. – k. 57 – 59, pisemna opinia uzupełniająca – k. 123/

U wnioskodawczyni stwierdzono wodonercze lewostronne w wywiadzie, otyłość. U wnioskodawczyni w 2012 r. stwierdzono kamicę nerkową obustronną. W 2013 r. w trakcie przemieszczania się złogu przez lewy moczowód doszło do utrudnienia odpływu moczu czego skutkiem było wodonercze lewostronne. W żadnym momencie wnioskodawczyni nie wymagała zabiegów urologicznych, gdyż leczenie zachowawcze zawsze przynosiło poprawę. Od 2015 r. u wnioskodawczyni nie pojawiają się już kolki nerkowe. W 2016 r. i 2017 r. kilkakrotnie w badaniach ultrasonograficznych stwierdzano złogi w obu nerkach i dlatego w tym czasie pozostawała pod opieka poradni urologicznej w Ł., która polegała na kontroli stanu klinicznego i badań USG. Od listopada 2017 r. badania obrazowe takie jak USG i TK jamy brzusznej nie potwierdzają już obecności złogów w nerkach. W dynamicznym badaniu scyntygraficznym nerek (z dnia 24 kwietnia 2017 r.) nie stwierdzono żadnych zaburzeń. Czynność wydalnicza nerek jest prawidłowa, a spływ moczu do pęcherza moczowego jest sprawny. Wszystkie dotychczasowe wyniki stężenia kreatyniny kłębuszkowej (GFR), które oceniają funkcję nerek, były i są prawidłowe. Wskazuje to na stałą pełną wydolność nerek. Nie stwierdzono również odstępstw od normy w zakresie morfologii krwi oraz stężenia kwasu moczowego, potasu. Z nefrologicznego punktu widzenia ubezpieczona nie jest osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym.

/opinia lekarza biegłego z zakresu nefrologii dr n. med. R. L. – k. 79 – 83/

U wnioskodawczyni rozpoznano nadciśnienie tętnicze bez objawów zajęcia serca, zaburzenia rytmu serca w wywiadzie, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, kolan, otyłość, niedoczynność tarczycy, astmę oskrzelową. W badaniu przedmiotowym stwierdzono stan ogólny dobry, chód sprawny. Nadciśnienie tętnicze, bez objawów zajęcia serca (USG serca 5.06.2018 r. w normie), zaburzenia rytmu serca w wywiadzie nie ograniczają sprawności organizmu 51 letniej wnioskodawczyni w stopniu powodującym długotrwałą, całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym z kardiologicznego punktu widzenia. Ubezpieczona jest zdolna do pracy w gospodarstwie rolnym.

/opinia lekarza biegłego kardiologa dr med. B. Lao – G. – k. 110 – 111/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie w szczególności załączone do akt sprawy akta rentowe ubezpieczonej oraz wydane w sprawie opinie biegłych: chirurga naczyniowego, ortopedy rehabilitanta, endokrynologa, pulmonologa, psychiatry, nefrologa i kardiologa a zatem biegłych lekarzy, których specjalizacje odpowiadają rodzajowi schorzeń występujących u wnioskodawczyni. Wydane w sprawie opinie są logiczne, spójne i rzetelnie opisują stan zdrowia ubezpieczonej, stanowiąc tym samym wiarygodne źródło dowodowe. Opinie te zostały wydane w oparciu o pełną dokumentację medyczną wnioskodawczyni oraz po uprzednim zbadaniu ubezpieczonej, a zatem brak jest podstaw do zasadnego ich kwestionowania.

Biegli ci uznali, iż wnioskodawczyni nie jest osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym. W ocenie Sądu brak jest podstaw do kwestionowania opinii wyżej wskazanych biegłych. Biegli dokonali rozpoznania jednostek chorobowych występujących u wnioskodawczyni i ocenili je w kontekście zdolności ubezpieczonej do pracy w gospodarstwie rolnym. Opinie nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

W ocenie Sądu Okręgowego, opinie biegłych w sposób wystarczający obrazują stan zdrowia wnioskodawczyni. Opinie są jasne, a wnioski końcowe wynikają w sposób logiczny z ich treści. Ponadto wszelkie niejasności jakie mogłyby powstać w ocenie Sądu zostały wyjaśnione przez biegłych w sposób nie budzący wątpliwości interpretacyjnych w opiniach uzupełniających. W ocenie Sądu brak jest podstaw do powoływania kolejnych biegłych. Dlatego też Sąd oddalił wniosek ubezpieczonej o przeprowadzenie dowodu z opinii Instytutu Medycyny Pracy.

Należy zauważyć, iż dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 II CR 817/73 nie publ).

Sąd oddalił także wniosek pełnomocnika ubezpieczonej o przesłuchanie odwołującej na okoliczność jej stanu zdrowia, gdyż wnioskodawczyni może przedstawić jedynie własną subiektywną ocenę stanu zdrowia – nie oznacza, że ocena ta może stanowić dowód w sprawie. Bezwzględnie w sprawach wymagających wiedzy specjalnej, a za taką niewątpliwie uznać należy ocenę stanu zdrowia ubezpieczonego, niezbędna jest ocena biegłego specjalisty.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych odwołanie nie jest zasadne i jako takie podlega oddaleniu.

W myśl art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2019 r., poz. 299 z późniejszymi zmianami) renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki:

1)  podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres, o którym mowa w ust. 2,

2)  jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym,

3) całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub w okresach, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1 i 2, lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl ust. 2 art. 21 w/w ustawy, warunek podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres uważa się za spełniony, jeżeli okres ubezpieczenia emerytalno-rentowego ubezpieczonego wynosi co najmniej:

1) rok - jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku do 20 lat;

2) 2 lata - jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lat;

3) 3 lata - jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 22 lat do 25 lat;

4) 4 lata - jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 25 lat do 30 lat;

5) 5 lat - jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 30 lat.

Za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym uważa się ubezpieczonego, który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym (art. 21 ust. 5).

Ustalenia dokonane w toku przedmiotowej sprawy nie uzasadniają zmiany zaskarżonej decyzji. Przeprowadzone postępowanie wykazało bowiem, że wnioskodawczyni nie jest osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym w rozumieniu art. 21 ust. 5, wskazanej powyżej ustawy. Wynika to w sposób jednoznaczny z wydanych w toku postępowania sądowego opinii biegłych chirurga naczyń, ortopedy – rehabilitanta, endokrynologa, pulmonologa, psychiatry, nefrologa i kardiologa. Opinie te – o czym mowa była już wcześniej – stanowią pełnowartościowy materiał dowodowy. W oparciu o przedmiotowe opinie stwierdzić należy, że odwołująca nie jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym.

Biegli rozpoznali u badanej chorobę zwyrodnieniową stawów kolanowych z przewagą lewego bez upośledzenia ich ruchomości i mobilności badanej, kręgozmyk przedni L5/S1I z okresowo nawracającym zespołem bólowym lędźwiowym bez ograniczenia zakresu ruchomości kręgosłupa oraz ostrogę dolną kości piętowej lewej, nadciśnienie tętnicze bez objawów zajęcia serca, zaburzenia rytmu serca w wywiadzie, otyłość, astmę oskrzelową, subkliniczną niedoczynność tarczycy z chorobą H. – autoimmunologiczny stan zapalny gruczołu tarczowego, otyłość, kamicę nerkową obustronną w wywiadzie, wodonercze lewostronne w wywiadzie, zaburzenia adaptacyjne zredukowane farmakologicznie oraz żylną chorobę zakrzepowo – zatorową w wywiadzie – obecnie bez istotnych następstw

Z punktu widzenia biegłych chirurga naczyń, ortopedy – rehabilitanta, endokrynologa, pulmonologa, psychiatry, nefrologa i kardiologa brak jest dostatecznych podstaw do uznania, że wnioskodawczyni jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym. Podkreślić należy, że przy ocenie biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. Zaznaczyć w tym miejscu należy, że sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (tak postanowienie SN z 27 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84).

Mając na względzie wymienione wyżej okoliczności Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni.

10 IX 2019 roku.