Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 września 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział
w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 2 września 2020 roku, odmówił A. W. prawa do świadczenia przedemerytalnego. W uzasadnieniu wskazano, że na wymagane 35 lat okresów składkowych i nieskładkowych do dnia rozwiązania stosunku pracy wnioskodawca udowodnił wymagany staż pracy, jednak powołana w świadectwie pracy wnioskodawcy podstawa prawna rozwiązania stosunku pracy nie wskazuje przyczyny dotyczącej pracodawcy (likwidacji stanowiska), a rozwiązanie umowy o pracę na skutek upływu czasu, na który była zawarta. (decyzja – k. 29-29 verte plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

A. W., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, złożył odwołanie od powyższej decyzji, zaskarżając ją w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do świadczenia przedemerytalnego oraz zasądzenie od organu rentowego na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że organ rentowy poczynił w niniejszej sprawie nieprawidłowe ustalenia faktyczne, ponieważ bezpośrednią i decydującą przyczyną rozwiązania stosunku pracy był fakt opisany w świadectwie pracy, tj. likwidacja stanowiska w związku z zakończeniem VIII kadencji Sejmu RP, w ramach której posłem był P. A.. Podał, że wraz z zakończeniem tej kadencji likwidacji uległ zakład pracy, w którym był zatrudniony, a zatem likwidacja stanowiska pracy ubezpieczonego była ściśle związana z likwidacją całego zakładu pracy, a dalsze funkcjonowanie Biura Poselskiego nie miałoby uzasadnienie faktycznego i prawnego. Wywiódł, że z powołanego stanu faktycznego wynika, że przyczyna rozwiązania przedmiotowego stosunku pracy była całkowicie niezależna od skarżącego i dotyczyła pracodawcy. (odwołanie – k. 3-7)

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 30 listopada 2020 roku organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie – k. 12-12 verte)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. W. urodził się w dniu (...). (okoliczność bezsporna)

W okresie od dnia 18 stycznia 2016 roku do dnia 11 grudnia 2019 roku A. W. zatrudniony był w Biurze Poselskim P. P. VIII kadencji Sejmu RP, w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku Dyrektora Biura Poselskiego. (świadectwo pracy – k. 12 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W związku z zakończeniem kadencji P. P. VIII kadencji Sejmu RP (brakiem otrzymani mandatu posła kolejnej kadencji Sejmu RP) doszło do likwidacji jego Biura Poselskiego, co bezpośrednio doprowadziło do rozwiązania umowy o pracę z wnioskodawcą, którego był pracownikiem. (zeznania świadka P. A. na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):04:13 – 00:07:13 – płyta CD – k. 45, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):08:55 – 00:15:23 – płyta CD – k. 45)

Współpraca ze skarżącym zakończyła się w dniu likwidacji biura poselskiego. (zeznania świadka P. A. na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2021 roku e-protokół protokół (...):04:13 – 00:07:13 – płyta CD – k. 45)

W sytuacji, w której poseł P. A. otrzymałby mandat następnej kadencji, umowa o pracę z powodem byłaby kontynuowana.

(zeznania świadka P. A. na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):04:13 – 00:07:13 – płyta CD – k. 45, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):08:55 – 00:15:23 – płyta CD – k. 45)

W wystawionym wnioskodawcy świadectwie pracy wskazano, że jego stosunek pracy ustał w wyniku likwidacji stanowiska w związku z zakończeniem VIII kadencji Sejmu RP. Jako podstawę prawną rozwiązania stosunku pracy wskazano na art. 30 § 1 ust. 4 k.p. (świadectwo pracy – k. 12 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Łączny staż pracy wnioskodawcy na dzień 11 grudnia 2019 roku wynosi 37 lat 2 miesiące i 25 dni. (zestawienie w aktach ZUS)

W okresie od 3 marca 2020 roku do 1 września 2020 roku (dnia wystawienia przez Powiatowy Urząd Pracy w Ł. zaświadczenia) wnioskodawca był nadal zarejestrowany jako bezrobotny z prawem do zasiłku, w okresie pobierania tego świadczenia nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych. (zaświadczenie z PUP z 1.09.2020 r. – w aktach ZUS)

W dniu 2 września 2020 roku wnioskodawca złożył do ZUS wniosek o świadczenie przedemerytalne. (wniosek – k. 1-2 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach ZUS oraz na podstawie zeznań świadka P. A. oraz przesłuchania wnioskodawcy. Tak poczynione ustalenia faktyczne były zasadniczo bezsporne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy jest zasadne i skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku
o świadczeniach przedemerytalnych (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz.1725), prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1409), zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 wskazanej ustawy za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa w ust. 1, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5 -9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1222), zwanej dalej "ustawą o emeryturach i rentach z FUS".

Stosownie do treści art. 2 ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1) nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2) w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3) złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Osoba ubiegająca się o świadczenie przedemerytalne musi spełniać łącznie przesłanki wymienione w art. 2 ust. 1 i wymienione w art. 2 ust. 3. Brak spełnienia choćby jednej z nich skutkuje brakiem możliwości przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Natomiast w świetle art. 2 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz.1409) ilekroć jest mowa o przyczynach dotyczących zakładu pracy - oznacza to:

a) rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników,

b) rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych,

c) wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy,

d) rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika na podstawie art. 55 § 1 ¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika.

W niniejszej sprawie wnioskodawca domagał się przyznania mu prawa do świadczenia przedemerytalnego na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, wskazując, iż bezpośrednią przyczyną rozwiązania stosunku pracy była likwidacja jego stanowiska pracy związana z faktem zakończenia VIII kadencji Sejmu RP, w ramach której posłem był P. A., w którego Biurze Poselskim wnioskodawca był zatrudniony.

W ocenie organu rentowego wnioskodawca nie spełnił wszystkich przesłanek wskazanych w powyższym przepisie, gdyż w świetle przedstawionego świadectwa pracy podstawa prawna rozwiązania stosunku pracy nie wskazuje przyczyny dotyczącej pracodawcy (likwidacja stanowiska), a rozwiązanie z upływem, na który była zawarta umowa o pracę.

Sąd przeprowadził zatem postępowanie dowodowe celem ustalenia faktycznej przyczyny rozwiązania umowy o pracę z odwołującym.

Z ustaleń Sądu, a zwłaszcza z zeznań powołanego w sprawie świadka korelującego z przesłuchaniem wnioskodawcy wynika, że przyczyną rozwiązania stosunku pracy z wnioskodawcą była likwidacja Biura Poselskiego, którego był pracownikiem, P. A. będący posłem VIII kadencji Sejmu RP nie uzyskał mandatu na kolejną kadencję, w związku z czym jego Biuro Poselskie straciło rację bytu, co w konsekwencji doprowadziło do rozwiązania umowy o pracę z wnioskodawcą, który zajmował stanowisko Dyrektora tego Biura.

W świetle powyżej wskazanych faktów, w ocenie Sądu Okręgowego, przedmiotowa umowa o pracę zawarta ze skarżącym została rozwiązana z przyczyn od niego całkowicie niezależnych.

Co ważne, zgodnie z wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 października 2016 r. (II UK 375/15, LEX nr 2177088) poglądem, który tutejszy Sąd w całości aprobuje, przyczyny ekonomiczne lub organizacyjne, leżące po stronie pracodawcy, mogą wystąpić także podczas rozwiązywania stosunku pracy na zasadzie zgodnego oświadczenia pracodawcy i pracownika (porozumienia stron). Umowa o pracę na czas określony także stanowi formę wzajemnego porozumienia pracodawcy i pracownika, a jej nieprzedłużenie może wynikać na przykład z przyczyn ekonomicznych. Rozwiązanie umowy o pracę na czas określony z upływem terminu, na który była zawarta (art. 30 § 1 pkt 4 k.p.) nie wyklucza ustalenia, że rozwiązanie umowy nastąpiło z przyczyn dotyczących zakładu pracy (w rozumieniu przepisów ustawy z 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy), umożliwiających przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego na podstawie art. 2 ust. 1 punkt 2 ustawy z 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych.

Ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych nie pozwala na przyznanie tego świadczenia pracownikom, którzy zaprzestali zatrudnienia nie z powodu rzeczywistych przyczyn dotyczących zakładu pracy, a tym bardziej leżących po ich stronie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 24-01-2018 III AUa 104/17 L.).

Przepisy art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych oraz art. 2 ust. 1 pkt 29 lit. b ustawy z 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wyraźnie wskazują na konieczność przyczynowego powiązania likwidacji stanowiska i rozwiązania stosunku pracy, tak by likwidacja stanowiska była przyczyną, a rozwiązanie stosunku pracy skutkiem zaistnienia tej przyczyny. Samo istnienie między nimi związku czasowego potwierdza jedynie następstwo zdarzeń, a nie oznacza, że jedno zdarzenie jest skutkiem drugiego. Przesądzające jest to, że likwidacja stanowiska pracy musi być skutkiem zaistnienia jednej z okoliczności wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 29 lit. b ustawy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 26 września 2019 r., III AUa 1261/18, LEX nr 2754717).

Powołany przepis art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych dotyczy sytuacji, gdy przyczyny rozwiązania stosunku pracy nie leżą po stronie pracownika, a tak niewątpliwie było w niniejszej sprawie.

Nie ulega wątpliwości, iż w treści świadectwa pracy wnioskodawcy potwierdzającego jego zatrudnienie w Biurze Poselskim P. A. w Ł. wskazano, iż jego stosunek pracy ustał w wyniku likwidacji zajmowanego przez niego stanowiska w związku z zakończeniem VIII kadencji Sejmu RP. Jednocześnie wskazano, iż ustanie stosunku pracy nastąpiło na podstawie art. 30 § 1 ust. 4 k.p.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż wnioskodawca spełnia wszystkie przesłanki wskazane w przepisie art. 2 ust. 1 pkt. 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Spełnił również przesłanki określone w ust. 3 art. 2 ustawy. Tym samym, brak jest podstaw do odmowy przyznania A. W. prawa do świadczenia przedemerytalnego.

W zakresie daty przyznania świadczenia, Sąd oparł się na przepisie art. 7 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, z którego wynika, że prawo do świadczenia przedemerytalnego ustala się na wniosek osoby zainteresowanej, od następnego dnia po dniu złożenia wniosku wraz z dokumentami, o których mowa w ust. 3.

Skarżący złożył wniosek o przyznanie jej prawa do świadczenia przedemerytalnego
w dniu 2 września 2020 roku, w związku z czym prawo do świadczenia przysługuje mu od dnia następnego, tj. od dnia 3 września 2020 roku.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy w Łodzi na postawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał A. W. prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 3 września 2020 roku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., a wysokość wynagrodzenia pełnomocnika wnioskodawcy ustalił zgodnie z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz.265).

A.B.