VIII U 2632/21 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2022-04-01
Sygn. akt VIII U 2632/21
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 21 września 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że Ł. K. jako pracownik u płatnika składek (...) S.C. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 1 czerwca 2021 roku.
Na podstawie dokumentów zewidencjonowanych w systemie informatycznym ZUS ustalono, że Ł. K. został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego od 1 czerwca 2021 r. z kodem tytułu ubezpieczenia pracownik. Dokument zgłoszeniowy (...) został przekazany w obowiązującym terminie tj. 1 czerwca 2021 r. 5 lipca 2021 r. zostało złożone wyrejestrowanie z ubezpieczeń (...) za Ł. K. od 1 lipca 2021 r. Ponadto 12 lipca 2021 r. Ł. K. został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego od 1 lipca 2021 r. z kodem tytułu ubezpieczenia pracownik.
Płatnik składek złożył za Ł. K. imienne raporty miesięczne o należnych składkach, w których wykazał miesięczne podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za czerwiec 2021 r. w wysokości 1066,71 zł, za lipiec i sierpień 2021 r. w wysokości 0,00 zł.
Ponadto płatnik składek w imiennych raportach miesięcznych o wypłaconych świadczeniach i przerwach w opłacaniu składek wykazał od 14 do 30 czerwca 2021 r. kod świadczenia/przerwy - okres nieobecności w pracy usprawiedliwionej, od 1 lipca 2021 r. do 2 sierpnia 2021 r. - wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy finansowane ze środków pracodawcy, od 3 do 31 sierpnia 2021 r. - zasiłek chorobowy.
Oddział ustalił, że od 14 czerwca 2021 r. do 9 listopada 2021 r. Ł. K. stał się niezdolny do pracy. Od 3 sierpnia 2021 r. do 9 listopada 2021 r. Ł. K. wystąpił z roszczeniem o wypłatę zasiłku chorobowego.
Przed zgłoszeniem w charakterze pracownika Ł. K. nie posiadał tytułu do ubezpieczeń społecznych, w tym do ubezpieczenia chorobowego od 14 maja 2014 r.
W świetle powyższego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. powziął wątpliwości co do faktycznego zatrudnienia Ł. K. na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) s.c. E. K., K. A., J. K. od 1 czerwca 2021 r.
Zawiadomieniami z 3 sierpnia 2021 r. poinformowano strony - pełnomocnika płatnika składek i ubezpieczonego - o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie zgłoszenia Ł. K. do ubezpieczeń społecznych jako pracownika u płatnika składek (...) s.c. E. K., K. A., J. K. od 1 czerwca 2021 r.
W odpowiedzi na zawiadomienie o wszczęciu postępowania pełnomocnik płatnika składek - K. A. nie złożyła pisemnych wyjaśnień oraz dokumentów dotyczących zatrudnienia Ł. K.. 16 sierpnia 2021 r. ubezpieczony złożył wyjaśnienia oraz dokumenty dotyczące zatrudnienia u płatnika składek (...) s.c. E. K., K. A., J. K..
Ł. K. przedłożył takie dokumenty jak: umowa o pracę z 31 maja 2021 r., ogólny zakres czynności - stanowisko cukiernik-pomoc cukiernika, skierowanie na badania lekarskie z 11 maja 2021 r., orzeczenia lekarskie z 31 maja 2021 r., kartę szkolenia wstępnego w dziedzinie BHP, świadectwo szkolne z 19 czerwca 1998 r., świadectwo pracy z 28 lutego 2004 r. z zatrudnienia u innego płatnika.
Z przedłożonej umowy o pracę wynika, iż została zawarta w dniu 31 maja 2021 r. pomiędzy (...) s.c. E. K., K. A., J. K., a Ł. K.. Zgodnie z umową Ł. K. został zatrudniony na czas określony od 1 czerwca 2021 r. do 30 września 2021 r., na stanowisku pomoc cukiernika, w wymiarze czasu pracy cały etat, za wynagrodzeniem ustalonym w kwocie 2800,00 zł brutto. Miejsce wykonywania pracy (...)-(...) Ł. ul. (...).
Ł. K. wyjaśnił, że został zatrudniony jako pomoc cukiernika, na cały etat, w godzinach 6.00-14.00, z najniższym wynagrodzeniem 2800,00 zł brutto. Poinformował, że został zatrudniony w Ł. ul. (...) J. Dodał, że pracę nadzorował majster. Zakresu czynności wynika, że cukiernik -pomoc cukiernika wykonuje czynności produkcyjno - technologiczne związane z wypiekiem ciastek, obciąganie różnego rodzajami polewami oraz przyjmowanie surowców, wydawaniem odbiorcom wyrobów gotowych i przygotowanie wysyłek transportem firmy.
W dniu 31 sierpnia 2021 r. postępowanie zostało zakończone, o czym poinformowano ubezpieczonego i pełnomocnika płatnika składek odrębnymi zawiadomieniami.
Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia Oddział stwierdził, że w przedmiotowej sprawie brak jest dowodów potwierdzających rzeczywiste wykonywanie pracy przez Ł. K., a zgromadzona w sprawie dokumentacja potwierdza, że świadczenie pracy w ramach umowy o pracę nie miało miejsca, a zgodnym zamiarem i wolą stron, zawartej umowy było jedynie nadanie jej nazwy "umowa o pracę". Sporządzone dokumenty związane ze stosunkiem pracy miały tą formę umowy uzasadniać.
Pełnomocnik płatnika składek K. A. w toku postępowania nie przedłożyła żadnych dokumentów i wyjaśnień, z których wynikałoby, że Ł. K. od 1 czerwca 2021 r. faktycznie podjął wykonywanie pracy u płatnika składek (...) s.c. E. K., K. A., J. K..
Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że przed zgłoszeniem do ubezpieczeń społecznych w charakterze pracownika przez płatnika (...) s.c. E. K., K. A., J. K., Ł. K. nie posiadał innego tytułu do ubezpieczeń społecznych od 14 maja 2014 r.
W ocenie Oddziału Ł. K. nie wykonywał pracy w firmie (...) s.c. E. K., K. A., J. K., a został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych jedynie w celu uzyskania tytułu do ubezpieczeń społecznych i prawa do wypłaty świadczeń przysługujących osobie o statusie pracownika.
(decyzja – k. 34 verte – 36 załączonych do sprawy akt organu rentowego)
Odwołanie od w/w decyzji wniósł Ł. K., podnosząc, iż pracę wykonywał.
(odwołanie – k. 3)
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc argumentację jak w zaskarżonej decyzji. Ponadto ZUS wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
(odpowiedź na odwołanie – k. 5-6 verte)
Zainteresowani w sprawie: E. K., J. K., K. A. nie zajęli stanowiska w sprawie.
(rozprawa z dnia 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):00:50 – 00:01:46 – płyta CD – k. 141)
Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:
Przeważającą działalność gospodarczą (...) S.C. E. K. K. A., J. K. stanowi produkcja pieczywa, produkcja świeżych wyrobów ciastkarskich i ciastek.
(wpis (...) k. 8 załączonych do sprawy akt organu rentowego)
Przed zgłoszeniem w charakterze pracownika Ł. K. nie posiadał tytułu do ubezpieczeń społecznych, w tym do ubezpieczenia chorobowego od dnia 14 maja 2014 roku.
(okoliczność bezsporna)
Wnioskodawca od wielu lat cierpi na problemy z kręgosłupem, w tym rwę kulszową. W 2018 roku zdiagnozowano u niego zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych.
(dokumentacja medyczna – k. 63-70, k. 73 (koperta), k. 76 (koperta), k. 79-133, koperta załączona do sprawy, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141)
Ofertę pracy dotyczącą zatrudnienia w (...) S.C. E. K. K. A., J. K. skarżący znalazł w internecie.
(zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141)
W dniu 31 maja 2021 roku pomiędzy spółką (...) S.C. E. K. K. A., J. K., a Ł. K. została zawarta umowa o pracę na czas określony od dnia 1 czerwca 2021 roku do dnia 30 września 2021 roku, na mocy której ubezpieczony został zatrudniony na stanowisku pomoc cukiernika w wymiarze czasu pracy 1/1 etatu z wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 2800,00 złotych brutto miesięcznie. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano: (...)-(...) Ł., ul. (...), zaś jako termin rozpoczęcia pracy wskazano: 1 czerwca 2021 roku.
(umowa o pracę – k. 19 załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 39 , wykaz – k. 29-30, świadectwo pracy – k. 47-48, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej E. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:40 – 00:17:51 w związku z e-protokół (...):11:13 – 00:14:40 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanego J. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:51 – 00:18:11 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej K. A. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):18:11 – 00:18:27 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141)
Z przedłożonego orzeczenia lekarskiego z dnia 31 maja 2021 roku wynikało, że Ł. K. był zdolny do podjęcia pracy.
(orzeczenie lekarskie – k. 18, skierowanie na badania lekarskie – k. 22 załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 36-37, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej E. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:40 – 00:17:51 w związku z e-protokół (...):11:13 – 00:14:40 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanego J. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:51 – 00:18:11 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej K. A. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):18:11 – 00:18:27 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141)
W dniach: 1 – 2 czerwca 2021 roku Ł. K. odbył szkolenie BHP- instruktaż ogólny i stanowiskowy.
(karta szkolenia wstępnego – k. 25 załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 44, test egzaminacyjny – szkolenie wstępne ogólne – k. 45-45 verte, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej E. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:40 – 00:17:51 w związku z e-protokół (...):11:13 – 00:14:40 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanego J. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:51 – 00:18:11 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej K. A. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):18:11 – 00:18:27 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141)
Do zakresu czynności przynależnych stanowisku cukiernik – pomoc cukiernika należało:
1. wykonywanie czynności produkcyjno - technologicznych związanych z wypiekiem ciastek, obciąganie różnego rodzajami polewami oraz przyjmowaniem surowców, wydawaniem odbiorcom wyrobów gotowych i przygotowywanie wysyłek transportem firmy;
2. przyjmowanie z magazynu odpowiednich surowców (mąki, cukru, tłuszczu, drożdży, syropu glukozowego, orzechów arachidowych, ziaren słonecznika, dyni, sezamu itp., ocena przydatności w/w surowców oraz przygotowanie ich do produkcji;
3. mieszanie surowców zgodnie z recepturami w zależności od rodzaju ciastek oraz ich wyrabianie;
4. formowanie, umieszczanie odpowiednich ziaren na ciastkach, układanie na blachach, wypiek w piecach piekarniczych z zachowaniem odpowiedniego czasu pieczenia dla poszczególnych ciastek, wyjęcie wózków z ciastami z pieca i ustawienie ich w wyznaczonym miejscu do wystudzenia;
5. w razie konieczności wykańczanie ciastek polewami;
6. ocena organoleptyczna poszczególnych faz procesu technologicznego;
7. zapobieganie powstawania wad i odstępstw od norm jakościowych przy produkcji ciastek;
8. regulowanie maszyn i urządzeń w zakresie utrzymania właściwych parametrów technologicznych;
9. czyszczenie blach do wypieku oraz wózków piekarniczych;
10. codzienne utrzymywanie porządku i czystości na stanowiskach pracy oraz przestrzeganie obowiązujących zasad bhp i ppoż.;
11. utrzymywanie porządku i czystości w całym zakładzie polegające na myciu ścian, podłóg, całego sprzętu cukierniczego itp. oraz wokół zakładu w zależności od potrzeb;
12. dostarczenie z magazynu do pomieszczenia pakowalni kartonów potrzebnych do pakowania ciastek oraz foli termokurczliwej w miarę potrzeb;
13. przyjmowanie surowców do magazynu, ich składowanie z zachowaniem określonego systemu identyfikacji;
14. sortowanie i etykietowanie towaru;
15. przygotowanie, kompletowanie towaru do wysyłek ( ustawianie kartonów z ciastkami na paletach, owinięcie folią strech, zaparowanie kartoników z ciastkami w opakowania zbiorcze itp.), wydawanie towaru oraz zapakowanie samochodów z godnie z zamówieniami;
16. monitorowanie zapasów magazynowych;
17. gospodarowanie opakowaniami;
18. przestrzeganie terminów przechowywania;
19. wykonywanie poleceń wydawanych przez bezpośredniego przełożonego (majstra) oraz właścicieli zakładu związanych z wykonywaną pracą.
(pisemny zakres czynności – k. 20-20 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 42-42 verte, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej E. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:40 – 00:17:51 w związku z e-protokół (...):11:13 – 00:14:40 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanego J. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:51 – 00:18:11 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej K. A. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):18:11 – 00:18:27 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141)
Ubezpieczony uczył się pieczenia, rozwałkowywał ciasta, czyścił, szykował nasiona, pomagał przy produkcji ciastek.
(zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej E. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:40 – 00:17:51 w związku z e-protokół (...):11:13 – 00:14:40 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanego J. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:51 – 00:18:11 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej K. A. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):18:11 – 00:18:27 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania świadka D. A. na rozprawie w dniu 15 marca 2022 roku e-protokół (...):02:14 – 00:05:50 – płyta CD – k. 154, zeznania świadka E. M. na rozprawie w dniu 15 marca 2022 roku e-protokół (...):07:05 – 00:11:33 – płyta CD – k. 154)
Wnioskodawca obsługiwał także piece, wywoził towar, przyjmował surowiec. Worek z surowcem ważący zazwyczaj 25 kg trzeba było zdjąć i przenieść na wózek.
(zeznania świadka D. A. na rozprawie w dniu 15 marca 2022 roku e-protokół (...):02:14 – 00:05:50 – płyta CD – k. 154, zeznania świadka E. M. na rozprawie w dniu 15 marca 2022 roku e-protokół (...):07:05 – 00:11:33 – płyta CD – k. 154)
W czasie pracy wnioskodawca skarżył się na doskwierające mu problemy zdrowotne związane z kręgosłupem.
(zeznania świadka E. M. na rozprawie w dniu 15 marca 2022 roku e-protokół (...):07:05 – 00:11:33 – płyta CD – k. 154)
Przełożonym skarżącego wydającym mu polecenia był D. A.- cukiernik, pracownik przedmiotowej spółki.
(zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej E. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:40 – 00:17:51 w związku z e-protokół (...):11:13 – 00:14:40 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanego J. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:51 – 00:18:11 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej K. A. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):18:11 – 00:18:27 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania świadka D. A. na rozprawie w dniu 15 marca 2022 roku e-protokół (...):02:14 – 00:05:50 – płyta CD – k. 154)
Wnioskodawca pracował w godzinach od 6 do 14.
(zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej E. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:40 – 00:17:51 w związku z e-protokół (...):11:13 – 00:14:40 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanego J. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:51 – 00:18:11 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej K. A. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):18:11 – 00:18:27 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania świadka D. A. na rozprawie w dniu 15 marca 2022 roku e-protokół (...):02:14 – 00:05:50 – płyta CD – k. 154, zeznania świadka E. M. na rozprawie w dniu 15 marca 2022 roku e-protokół (...):07:05 – 00:11:33 – płyta CD – k. 154)
Skarżący nie podpisywał list obecności.
(zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej E. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:40 – 00:17:51 w związku z e-protokół (...):11:13 – 00:14:40 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanego J. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:51 – 00:18:11 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej K. A. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):18:11 – 00:18:27 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania świadka D. A. na rozprawie w dniu 15 marca 2022 roku e-protokół (...):02:14 – 00:05:50 – płyta CD – k. 154)
Wynagrodzenie skarżącego kształtowało się w następujący sposób:
1. czerwiec 2021 roku – 850,33 zł (kwota do wypłaty);
2. sierpień 2021 roku – 128,86 zł (kwota do wypłaty);
3. wrzesień 2021 roku – 658,62 zł (kwota do wypłaty).
(lista płac – k. 49-52, karta przychodów – k. 53)
Wynagrodzenie za pracę wypłacane tygodniowo ubezpieczony otrzymywał do rąk własnych.
(wniosek – k. 43, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej E. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:40 – 00:17:51 w związku z e-protokół (...):11:13 – 00:14:40 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanego J. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:51 – 00:18:11 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej K. A. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):18:11 – 00:18:27 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141)
W okresie od dnia 14 czerwca 2021 roku do dnia 9 listopada 2021 roku wnioskodawca stał się niezdolny do pracy. Od dnia 3 sierpnia 2021 roku 9 listopada 2021 roku ubezpieczony wystąpił z roszczeniem o wypłatę zasiłku chorobowego. W przypadku jednego ze zwolnień pojawił się problem – nie dotarło do pracodawcy. Z uwagi na brak kontaktu z wnioskodawcą został zwolniony z pracy i wyrejestrowany z ubezpieczeń. Po wyjaśnieniu tego problemu – został ponownie zarejestrowany.
(okoliczność bezsporna, a ponadto (...) k. 55, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej E. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:40 – 00:17:51 w związku z e-protokół (...):11:13 – 00:14:40 – płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanego J. K. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):17:51 – 00:18:11 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141, zeznania zainteresowanej K. A. na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):18:11 – 00:18:27 w związku z e-protokół (...):14:40 – 00:15:20– płyta CD – k. 141)
Skarżący udał się do lekarza z powodu silnego bólu kręgosłupa. U ubezpieczonego rozpoznano rwę kulszową z bólem lędźwiowo – krzyżowym, a także chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa. Z tego tytułu wnioskodawca korzystał z ortezy tułowia. W dniu 6 września 2021 roku skarżący przeszedł zabieg operacyjny kręgosłupa lędźwiowego. W dokumentacji medycznej z dnia 7.01.2022 r widnieje zapis, że początek objawów pojawił się po dźwiganiu ciężkich worków.
(dokumentacja medyczna – k. 63-70, k. 73 (koperta), k. 76 (koperta), k. 79-133, koperta załączona do sprawy, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 roku e-protokół (...):14:23 – 00:17:40 w związku z e-protokół (...):01:52 – 00:11:13 – płyta CD – k. 141)
Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny materiału dowodowego i zważył, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art.6 ust.1 punkt 1, art.8 ust.1 i art.11 ust.1 i art.12 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2021.0.423 t.j.) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.
Stosownie do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2021.0.1133 t.j.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.
W myśl art. 4 w ust. 1 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.
Definicja pracownika, na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych, została zawarta w przepisie art.8 ust.1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, iż za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Pojęcie stosunku pracy o jakim mowa w art.8 ust.1 ww. ustawy jest równoznaczne z pojęciem stosunku pracy definiowanym przez art.22 k.p. (wyrok SN z 13.07.2005 r., I UK 296/04, OSNP 2006/9-10/157).
Według art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.
W nawiązaniu do przepisu kodeksu pracy w literaturze i judykaturze z zakresu prawa pracy przyjęto wykładnię pojęcia „praca” z art. 22 § 1 k.p. rozumianego jako działalność:
1) zarobkowa (tj. wykonywana za wynagrodzeniem);
2) wykonywana przez pracownika osobiście (z możliwością wyręczenia się, za zgodą pracodawcy, inną osobą – w zakresie niektórych czynności);
3) mająca charakter powtarzalny, wykonywana na ogół codziennie, ewentualnie
– w dłuższych odstępach czasu, nie będąca więc jednorazowym wytworem
4) wykonywana na ryzyko pracodawcy, który na ogół dostarcza pracownikowi narzędzi do wykonywania pracy, ale też ponosi ujemne konsekwencje niezawinionych błędów popełnianych przez pracownika (tzw. ryzyko osobowe), jak również ponosi ryzyko gospodarcze i ekonomiczne związane z prowadzoną działalnością (na ogół jest to działalność gospodarcza) – musi więc np. płacić pracownikom za niezawinione przez nich przestoje, wypłacać odprawy w przypadku likwidacji stanowisk pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników itp.;
5) wykonywana pod kierownictwem pracodawcy.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, że podleganie pracowniczemu ubezpieczeniu społecznemu jest uwarunkowane nie tyle samym faktem zawarcia umowy o pracę i opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ale legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy. Sam bowiem fakt, że oświadczenia stron umowy o pracę zawierają określone w art.22 k.p. formalne elementy umowy o pracę nie oznacza, że umowa taka jest ważna. Jeżeli bowiem strony umowy o pracę przy składaniu oświadczeń woli mają świadomość tego, że osoba określona w umowie o pracę, jako pracownik pracy świadczyć nie będzie, a osoba wskazana, jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy i do podjęcia i wykonywania pracy nie doszło a jedynym celem umowy było umożliwienie skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, to umowę taką uważa się za zawartą dla pozoru - art.83§1 k.c. Umowa taka nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2008 roku II UK 148/07, Lex nr 846577; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 roku II UK 321/04, OSNP 2006/11-12/190; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2001 roku II UKN 244/00, OSNP 2002/20/496; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010 roku II UK 204/09, Lex nr 590241). Przy czym nie jest to jedyna postać pozorności umowy o pracę. Pozorność umowy o pracę ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę. W każdym przypadku decydujące znaczenie ma treść umowy i okoliczności faktyczne jej wykonywania.
W niniejszej sprawie ubezpieczony Ł. K. zawarł w dniu 31 maja 2021 roku z (...) S.C. E. K. K. A., J. K. umowę o pracę na czas określony, która stanowiła stosowną podstawę do zastosowania w/w regulacji i przyjęcia, iż uzyskał on prawo do świadczeń określonych w ustawie zasiłkowej. Jednakże ważność tej umowy została przez organ rentowy niesłusznie zakwestionowana.
Niewątpliwie bowiem w/w umowa o pracę nie została zawarta dla pozoru, jest ważna i nie ma do niej zastosowania przepis art. 83 k.c. oraz nie jest ona także sprzeczna z zasadami współżycia społecznego oraz nie zmierza do obejścia prawa w świetle art. 58 k.c.
W myśl art. 58 § 1 k.c. czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Z kolei § 2 wskazuje, iż nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Sąd podziela pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uzasadnieniu wyroku z dnia 25 stycznia 2005 roku (II UK 141/04, OSNP 2005/15/235), w którym stwierdza się, iż stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art.58§1 k.c. w zw. z art.300 k.p.). Ocena taka nie odnosi się jednak do sytuacji, gdy podejmowane czynności w ramach zawartej umowy o pracę nie mają na celu rzeczywistej realizacji tej umowy, a jedynie uwiarygodnienie jej świadczenia – innymi słowy są czynnościami pozornymi, fikcyjnymi - pracownik udaje, że wykonuje jakieś czynności jedynie po to, aby stworzyć dowody jej świadczenia. Nawiązanie umowy o pracę może, bowiem wynikać z czynności faktycznych wyrażających się z jednej strony zobowiązaniem pracownika do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, z drugiej zobowiązaniem pracodawcy do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem (art.22§1 k.p.).
Zgodnie z treścią art. 83 k.c. w związku z art. 300 k.p. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba oświadczająca wolę nie chce, aby powstały skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. Inaczej mówiąc strony niejako udają, że dokonują jakiejś czynności prawnej np. zawierają umowę o pracę. Pozorność jest zatem wadą oświadczenia woli polegającą na świadomej, a przy tym ujawnionej wobec adresata i przez niego aprobowanej, niezgodności pomiędzy treścią złożonego oświadczenia woli, dostępną dla innych uczestników obrotu, a rzeczywistą wolą osoby składającej to oświadczenie. Pozorne oświadczenie woli ma miejsce wówczas gdy jest skierowane do adresata. Wada tego oświadczenia polega na niezgodności między aktem woli a jej przejawem na zewnątrz (art. 83 § 1 k.c.).
Tytułem do ubezpieczenia, z którym przepisy prawa ubezpieczeń społecznych łączą podleganie ubezpieczeniu i prawo do świadczeń, miało być w przedmiotowej sprawie zatrudnienie, jako wykonywanie pracy w ramach stosunku pracy. Nie jest istotne przy tym, czy strony miały realny zamiar zobowiązania się – przez pracownika do wykonywania pracy a przez pracodawcę do przyjmowania tego świadczenia i wypłacania wynagrodzenia, lecz to czy zamiar taki został w rzeczywistości zrealizowany.
Pozorność wyraża się w braku zamiaru wywołania skutków prawnych i jednoczesnym zamiarze stworzenia okoliczności mających na celu zmylenie osób trzecich. Istotne znaczenie ma niezgodność między aktem woli a jego uzewnętrznieniem. Założeniem unormowania jest zgoda drugiej osoby na złożenie oświadczenia woli dla pozoru.
W przedmiotowej sprawie ponad wszelką wątpliwość ustalono, że w spornym okresie od dnia 1 czerwca 2021 roku ubezpieczony posiadał status pracownika, bowiem faktycznie wykonywał on do czasu powstania niezdolności do pracy zgodnie z badaną umową osobiście pracę określonego rodzaju na rzecz pracodawcy, który tą świadczoną przez ubezpieczonego pracę przyjmował.
O okoliczności, że wnioskodawca faktycznie wykonywał swą pracę w granicach powierzonych mu obowiązków na stanowisku pomoc cukiernika świadczy zgromadzona dokumentacja w postaci min. pisemnego zakresu obowiązków, karty szkolenia wstępnego, listy płac, a także zeznania wnioskodawcy, zainteresowanych oraz powołanych świadków (pracowników przedmiotowej spółki), którzy będąc osobami obcymi w stosunku do stron nie mieli żadnego interesu, aby składać zeznania korzystne dla jednej z nich. Trzeba też podkreślić, że wartości dowodowej zeznań przesłuchanych świadków nie podważał w toku niniejszego postępowania organ rentowy (art. 6 kc). Organ rentowy nie przedstawił żadnego dowodu przeciwnego, zmierzającego do wykazania, że ubezpieczony nie podjął i nie wykonywał pracy u płatnika składek, a zatem uznać należy, że zarzut pozorności zatrudnienia ubezpieczonego jako pracownika w spornym okresie okazał się bezzasadny.
Wnioskodawca pracował po 8 godzin dziennie w godz. 6 do 14. Nie podpisywał list obecności. Wynagrodzenie za pracę wypłacane mu było tygodniowo do rąk własnych.
Przesłuchani w sprawie zainteresowani, wnioskodawca oraz świadkowie w sposób koherentny zeznali, że odwołujący wykonywał w badanym okresie umówioną pracę na rzecz płatnika składek, a nadto wyjaśnili na czym konkretnie polegała jego praca. W zakresie powierzonych ubezpieczonemu przez płatnika obowiązków na zajmowanym stanowisku pracy należy wyróżnić między innymi: pieczenie, obsługę piecy, rozwałkowywanie ciasta, czyszczenie, szykowanie nasion, przyjmowanie surowca w worku ważącym zazwyczaj 25 kg.
Zdaniem Sądu brak jest podstaw do kwestionowania w/w zeznań w tym zakresie, skoro znajdują one potwierdzenie w złożonych dokumentach, w tym m.in. pisemnym zakresie obowiązków.
W niniejszej sprawie zostało też wykazane, co również jest składnikiem stosunku pracy, podporządkowanie ubezpieczonego poleceniom pracodawcy. W literaturze przedmiotu wyinterpretowano, że kierownictwo pracodawcy przejawia się w poleceniach, podporządkowaniu organizacyjnym oraz podporządkowaniu represywnym i dystrybutywnym. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że przełożonym skarżącego wydającym mu polecenia był D. A.- cukiernik, pracownik przedmiotowej spółki.
Wykonywanie poleceń jest fundamentem wzajemnych relacji między stronami stosunku pracy. Innymi słowy, istotą pracy umownie podporządkowanej jest możliwość codziennego konkretyzowania pracownikowi jego obowiązków, a w szczególności określania czynności mieszczących się w zakresie uzgodnionego rodzaju pracy i sposobu ich wykonywania. Przy tym pracowniczego podporządkowania nie można utożsamiać z permanentnym nadzorem (obserwacją) przełożonego nad sposobem czy też właściwym tempem wykonywanych czynności, wystarczy bowiem wskazanie zadania i zakreślenie terminu jego wykonania, a następnie kontrola jakości i terminowości wykonanej pracy. Istotne natomiast jest to, że pracownik nie ma samodzielności w określaniu bieżących zadań, ponieważ to należy do sfery pracodawcy organizującego proces pracy. Wyznaczanie osobie zatrudnionej w sposób jednostronny miejsca, w którym ma ona wykonywać pracę, a także określanie godzin jej pracy, wskazuje na istnienie cechy charakterystycznej dla umowy o pracę. Codzienne stawianie się do pracy, bez z góry określonych czynności do wykonania i realizowanie na bieżąco poleceń przełożonych, zwykle świadczy o wykonywaniu pracy pod kierownictwem pracodawcy ( II PK 27/18 - wyrok SN - Izba Pracy z dnia 16-05-201).
Dla stwierdzenia, że w treści stosunku prawnego występuje pracownicze podporządkowanie pracownika pracodawcy, z reguły wskazuje się na takie elementy jak: określony czas pracy i miejsce wykonywania czynności, podpisywanie listy obecności, podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania pracy oraz obowiązek przestrzegania norm pracy, obowiązek wykonywania poleceń przełożonych, wykonywanie pracy zmianowej i stała dyspozycyjność, dokładne określenie miejsca i czasu realizacji powierzonego zadania oraz ich wykonywanie pod nadzorem kierownika itp. (II UK 202/18 - postanowienie SN - Izba Pracy z dnia 29-05-2019).
Podkreślić należy także, że w dacie zawierania spornej umowy o pracę wnioskodawca był zdolny do wykonywania pracy co potwierdza orzeczenie lekarza medycyny pracy z dnia 31 maja 2021 roku.
Kwestia udania się wnioskodawcę na zwolnienie lekarskie od dnia 14 czerwca 2021 roku nie może skutkować automatycznie przyjęciem, że zatrudnienie u płatnika składek było fikcyjne. Skorzystanie z tego uprawnienia przez skarżącego absolutnie samo z siebie nie może prowadzić do tak drastycznego dla ubezpieczonego skutku, jak uznanie, że jego zatrudnienie było pozorne. W świetle poczynionych w sprawie ustaleń nie można uznać, że sporna umowa o pracę została zawarta jedynie dla pozoru celem uzyskania ochrony ubezpieczeniowej i świadczeń z ubezpieczenia społecznego i jako taka jest nieważna.
Rozpoznając niniejszą sprawę w relacji do powyższych stwierdzeń tutejszy sąd miał na względzie stan zdrowia wnioskodawcy. Jak wynika z zeznań skarżącego oraz zgromadzonej w sprawie dokumentacji medycznej, w 2018 roku zdiagnozowano u niego zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych, a następnie rwę kulszową. Jednocześnie w niniejszej sprawie sąd ustalił, że niezdolność do pracy ubezpieczonego od dnia 14 czerwca 2021 roku powiązana była z koniecznością udania się przez niego na zwolnienie lekarskie z powodu jednostek chorobowych, na które przewlekle choruje tj. choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Nadmienić również należy, że w dniu 6 września 2021 roku skarżący przeszedł zabieg operacyjny kręgosłupa lędźwiowego. Powyższe okoliczności przy uwzględnieniu, że do zakresu obowiązków wnioskodawcy na stanowisku pomoc cukiernika należało przyjmowanie, zdejmowanie worków z surowcem ważących zazwyczaj 25 kg i przenoszenie ich na wózek oraz faktu, co potwierdził świadek E. M., iż ubezpieczony będąc w pracy skarżył się na doskwierające mu problemy zdrowotne związane z kręgosłupem, zdaniem Sądu tworzą spójny obraz wersji zdarzeń przedstawionej przez ubezpieczonego.
Zaakcentować przy tym należy, że przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych nie uzależniają skuteczności nawiązania stosunku pracowniczego od czasookresu trwania konkretnej umowy, a także od długości wcześniej przysługującej ochrony ubezpieczeniowej. Z tego wynika, że nagłe przerwanie relacji z pracodawcą bądź nieprzystąpienie do realizacji umowy o pracę w ustalonym czasie z powodu pogorszenia stanu zdrowia pracownika, nie może wpływać negatywnie na powstały stosunek ubezpieczenia społecznego i skutki z niego wynikające. Dla powstania wskazanych skutków konieczne jest bowiem skuteczne nawiązanie umowy o pracę. Skutku takiego nie rodzi zawarcie przez strony umowy o pracę bez woli jej realizacji, nawet jeżeli strony podejmują jakieś czynności, które mają na zewnątrz pozorować realizację umowy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 15 maja 2014r., III AUa 826/13).
Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy przyjął, że w sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę o pracę było nawiązanie stosunku pracy i doszło do faktycznego świadczenia pracy przyjmowanego przez pracodawcę za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu jej stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego (np. choroby ), nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa bądź, że jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Tym samym, Sąd doszedł do przekonania, iż decyzja organu rentowego wydana została w oparciu o błędnie ustalony stan faktyczny i nie znajduje ona oparcia w realiach niniejszej sprawy.
Stanowiska tego nie zmienia fakt, że płatnik rejestrował wnioskodawcę i wyrejestrowywał. Okoliczność ta była spowodowana brakiem kontaktu z wnioskodawcą w czasie zwolnienia lekarskiego i zwolnieniem dyscyplinarnym, stąd czynności płatnika w postaci rejestrowania i wyrejestrowania, po wyjaśnieniu sprawy.
Z tych względów Sąd Okręgowy, na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku uznając odwołanie wnioskodawcy za zasadne.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Anna Przybylska
Data wytworzenia informacji: