VIII U 2850/16 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2017-11-22

Sygn. akt VIII U 2850/16

UZASADNIENIE

Decyzją z 25.10.2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że J. N., jako osoba współpracując z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą u płatnika składek USŁUGI (...) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od 2 maja 2016 r. i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 2 maja 2016 r., z uwagi na to, że zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych z tytułu współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej od dnia 2.05.2016r. przez P. N. swojej żony J. N. nastąpiło wyłącznie w celu uzyskania przez J. N. wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego związanych z macierzyństwem. Organ rentowy argumentował, że J. N. jako małżonka prowadząca razem z płatnikiem składek wspólne gospodarstwo domowe jedynie okazjonalnie udzielała mężowi pomocy w prowadzeniu działalności gospodarczej, czego nie można traktować w kategoriach współpracy rodzącej obowiązek ubezpieczenia społecznego. W konsekwencji ZUS uznał, że P. N. dokonał zgłoszenia swojej żony J. N. do ubezpieczeń społecznych z tytułu współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej od dnia 02.05.2016r. wyłącznie w celu uzyskania przez jego małżonkę wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

/decyzja k. 71-74 akt ZUS/

W dniu 29 listopada 2016r. J. N. wniosła do Sądu Okręgowego w Łodzi odwołanie od wyżej opisanej decyzji oraz ostatecznie wniosła o jej zmianę poprzez ustalenie, że wnioskodawczyni podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od 2 maja 2016 r. i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 2 maja 2016 r.

W uzasadnieniu skarżąca podniosła, że ZUS wydając kwestionowaną decyzję nie uwzględnił tego, że działalność gospodarcza w czasie jej współpracy była poszerzona jeszcze o hodowlę psów rasowych (pomimo dosłanych w wyjaśnieniach dokumentów tj. NIP 7 oraz wniosek o zmianę wpisu w (...) o poszerzeniu zakresu działalności gospodarczej o hodowlę psów rasowych). Dodała, że ZUS nie ustosunkował się również do przesłanej przez odwołującą licznej korespondencji mailowej z (...), w której również były informacje o licznych kontaktach telefonicznych wnioskodawczyni z tym stowarzyszeniem. Argumentowała, że maile, korespondencja listowna oraz kontakt telefoniczny jest potwierdzeniem wielu czynności które wykonała, aby zgłosić rezygnację z prowadzenia hodowli. Wyjaśniła, że w dniu 2.05.2016r. jej mąż P. N. zgłosił wnioskodawczynię do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych: emerytalnych, rentowych, wypadkowego oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tytułu współpracy oraz z tą sama datą zgłosił do ubezpieczeń społecznych swojego pracownika Ł. P. (1). Podkreśliła, że to ona wykonała w/w czynności z jej konta za pośrednictwem Platformy Usług (...), jednocześnie dodając, że w tym samym czasie założyła także akta osobowe w/w pracownika. Argumentowała, że błędem jest twierdzenie ZUS, iż prowadzenie akt osobowych to czynność jednorazowa, gdyż akta osobowe składają się z trzech części A, B, C, z których każda zawiera dokumenty pracownika związane z innym etapem stosunku pracy począwszy od jego powstawania, poprzez trwanie aż do jego ustania. Wywodziła z powyższego, że była zobligowana do ciągłej gotowości do wykonywania obowiązków związanych z prowadzeniem akt osobowych pracownika. Podkreśliła, że posiada odpowiednie doświadczenie zawodowe i umiejętności pozwalające jej prowadzić sprawy kadrowo-płacowe oraz rachunkowe w działalności gospodarczej, zaznaczając, że od momentu skończenia szkoły średniej, w 2006 roku zdecydowaną większość czasu była aktywna zawodowo oraz przez dwa lata kształciła się dziennie co uniemożliwiało jej podjęcie pracy. Zanegowała prawdziwość twierdzenia ZUS, że jej praca wykonywana w ramach współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej była jedynie okazjonalną pomocą, która stanowiła normalną konsekwencję obowiązków małżonków do wzajemnej pomocy oraz współdziałania dla dobra rodziny (art. 23 i 27 k.r.o.). Podkreśliła, że część czynności kadrowych i księgowych była cykliczna (odbywały się co miesiąc), a część miała miejsce jednorazowo lub kilkukrotnie. Zaakcentowała, że współpraca wymagała od niej ciągłej dyspozycyjności i pełnej gotowości do wykonywania pracy na rzecz firmy. Podniosła też, że błędnie ZUS zarzucił, że czynności kadrowo-płacowe nie były skomplikowane i polegały tylko na kopiowaniu dokumentów, wskazując, że przygotowanie samej listy płac wiąże się z sprawdzeniem ewidencji czasu pracy. Podniosła, że musiała także ciągle monitorować, czy nie zaistniały jakieś zmiany w prawie pracy oraz prawie podatkowym, co wymagało od niej dużego nakładu czasu pracy. Wskazała też, że czynnością cykliczną, którą ZUS błędnie uznał za jednorazową mimo, iż wykonywana jest regularnie jest też rozliczanie deklaracji ZUS RCA i ZUS DRA oraz składanie ich w ZUS, które to czynności odwołująca wykonywała osobiście, dodając, że wymagały one od niej analizy czasu pracy pracownika. Zaznaczyła też, że składanie przez nią osobiście w/w dokumentów w siedzibie ZUS w S. najczęściej wymagało od niej poświęcenia czasu z uwagi na to, że oczekiwanie w kolejce trwało czasami nawet 2 godziny. Wyjaśniła, że przygotowała wiele dokumentów, takich jak: kwestionariusz osobowy osoby ubiegającej się o zatrudnienie, skierowanie na badania lekarskie, umowa o pracę, informację o zapoznaniu się pracownika z ryzykiem zawodowym, PIT 2, karta szkolenia wstępnego BHP, kwestionariusz osobowy dla pracownika oraz dokumentów (...), co również było czasochłonne. Podkreśliła, że w czasie jej współpracy osobiście zgłaszała męża do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w siedzibie ZUS. Podkreśliła, że wykonywała w/w czynności z zaangażowaniem i dbałością o jakość pracy, dbając o kwestie, o które jej mąż nie miał czasu zadbać, skorygować i dalej prowadzić poprawnie oraz z korzyścią dla firmy. Dodała, że ZUS w zaskarżonej decyzji pominął takie udokumentowane przez nią czynności jak: zgłaszanie zmian we wpisach (...), składanie formularzy PIT, wielokrotne kontakty ze stowarzyszeniem (...) oraz kilkukrotne wysyłanie korekt danych za pomocą (...). Wywodziła z powyższego, że liczba wykonanych przez nią czynności wskazuje na jej ciągłe zaangażowanie oraz dyspozycyjność w pracy wykonywanej na rzecz firmy. Zaznaczyła, że duża część jej pracy polegała na wyszukiwaniu w Internecie zleceń oraz na kontakt telefoniczny z firmami, które potencjalnie mogą współpracować z firmą płatnika. Wyjaśniła, że maile z ofertą współpracy wysyłała dopiero po telefonicznej zgodzie na wysłanie tych informacji z ofertą. Dodała, że zdecydowana większość firm, z którymi się kontaktowała nie była zainteresowana współpracą, wobec czego odwołująca nie wysyłała do nich maili. Podkreśliła przy tym, że podejmowanych przez nią prób kontaktów z innymi firmami było wiele, co wymagało od niej dużego wkładu pracy i wiązało się z ciągła obserwacją sytuacji na rynku budowlanym oraz ewentualnych przetargów, w których firma płatnika mogłaby wziąć udział. Argumentowała, że powyższe wymagało od niej dużego zaangażowania w rozwój firmy płatnika składek oraz ciągłej gotowości do przygotowania dokumentów, aby związać się umowami z potencjalnymi zleceniodawcami. Dodała, że do jej obowiązków należały też zakupy drobnego sprzętu budowlanego i lekkich materiałów budowlanych oraz dostarczanie ich na teren budowy. Twierdziła, że czasami dowoziła też jakiś sprzęt z domu (np. wiertarkę lub kątówkę), jeśli jej mąż zapomniał czegoś zabrać. Częstotliwość tych czynności była różna 2-3 razy w tygodniu, a czasami nie było takiej potrzeby. Gdy jednak wykonywała takie zakupy to zajmowały jej jednorazowo z dostawą na budowę około 2 godzin. Stwierdziła, że nie posiada rachunków, gdyż prowadzenie ryczałtu nie wymaga księgowania kosztów, dodając, że osoby współpracujące z firmą jej męża mogą to potwierdzić. Wskazała, że korespondencję mailową prowadziła z konta firmowego budownictwo.nowicki(a)gmail.com, podkreślając, że sama utworzyła w/w adres mailowy.

/odwołanie k. 2 -10/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k. 37-39/

Postanowieniem z dnia 7.02.2017r. Sąd Okręgowy w Łodzi wezwał do udziału w sprawie w charakterze zainteresowanego P. N. właściciela firmy Usługi (...) w K..

/ postanowienie k. 42/

Na rozprawie z dnia 24 sierpnia 2017r. pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie.

Zainteresowany płatnik P. N. poparł odwołanie wnioskodawczyni.

/e-protokół rozprawy z 24.08.2017r. – stanowisko pełnomocnika wnioskodawczyni:00:02:41, stanowisko zainteresowanego 00:02:50/

Na ostatnim terminie rozprawy w dniu 26.10.2017r. pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie i wniósł o zasądzenie na rzecz odwołującej od organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych bez uwzględnienia wartości przedmiotu sporu.

/protokół rozprawy z 26.10.2017r. k. 121 – 121 verte/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołująca J. N. (z domu C.) urodzona (...) jest żoną P. N.. Małżonkowie J. P. N. wspólnie zamieszkują i pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym. Małżonkowie N. posiadają małżeńską wspólnotę majątkową. /niesporne/.

W 2006r. J. N. ukończyła naukę w liceum ogólnokształcącym.

W 2008 r. odwołująca ukończyła kurs kadrowo-płacowy.

W 2010 r. odwołująca ukończyła dwuletnią policealną szkołę w zawodzie technik masażysta.

Następnie J. N. ukończyła w 2012r. wyższe studia magisterskie na (...) Kardynała S. W., Wydział Filozofii Chrześcijańskiej na kierunku psychologia.

/ świadectwa k. 20-21, zaświadczenie o ukończeniu kursu k. 39 akt ZUS, dyplom k. 40 akt ZUS, zeznania wnioskodawczyni J. N. – e-protokół rozprawy z 24.08.2017r.: 00:28:13-00:49:01/

Z danych zewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego w wynika, że J. N. od 2006 roku figurowała jako o osoba bezrobotna, a zatrudniona była w okresie od 12.05.2008r. do 8.11.2008r. oraz od 10.10.2012r.do l8.02.2015r. /niesporne/.

Od dnia 6.07.2007r. do dnia 11.05.2008r. J. N. pracowała na umowę zlecenie w Banku (...) S.A. a do jej obowiązków należało wykonywanie czynności związanych ze sprzedażą kart kredytowych oraz udzielaniem kredytu konsumpcyjnego lub kredytu konsolidacyjnego.

Od 12.05.2008r. do 8.11.2008r. J. N. pracowała na umowę o pracę w Banku (...) S.A. na stanowisku starszego konsultanta. Do jej obowiązków należało prowadzenie dokumentacji pracowniczej.

/kopie umowy ramowej o zasadach zlecania i realizacji obsługi klientów i innych osób oraz aneksy do umowy k. 11-15, 17-19, zeznania wnioskodawczyni J. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:28:13-00:49:01, świadectwo pracy k. 37 akt ZUS/

Od dnia 4.10.2011r. do dnia 31.12.2011r. wnioskodawczyni pracowała na umowę zlecenia w Centrum (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K., na mocy której odwołująca zobowiązała się do wykonania czynności polegających na pozyskaniu uczestników na konferencję, warsztaty i szkolenia organizowane przez Centrum (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. /umowa zlecenia k. 35-36 akt ZUS/

Ostatnio J. N. była zatrudniona w Firmie (...) - Usługowej (...) w N. od10.10.2012r. do 19.02.2015r. na umowę o pracę, jako referent ds. rozliczeń. Do jej obowiązków pracowniczych należało m.in. wypisywanie faktur i prowadzenie dokumentacji kadrowej firmy.

Następnie wnioskodawczyni była zarejestrowana jako osoba bezrobotna w Urzędzie Pracy w S. z prawem do zasiłki dla bezrobotnych.

W lipcu 2015 r. wnioskodawczyni przestała pobierać zasiłek dla osoby bezrobotnej. Później odwołująca była zarejestrowana jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku.

/zeznania wnioskodawczyni J. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:28:13-00:49:01, świadectwo pracy k. 38 akt ZUS/

Zainteresowany - P. N. prowadzi własną pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą Usługi (...) z siedzibą w miejscowości K.. Jako główny przedmiot działalności P. N. wskazał realizację projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków (kod (...) 41.10.Z) oraz inne, dodatkowe przedmioty działalności związane z budowaniem, rozbiórką i burzeniem, tynkowaniem oraz wykonywanie pozostałych robót budowlanych i wykończeniowych.

/niesporne, wniosek o wpis do (...) k. 107-110/

W dniu 7.09.2015r. P. N. zgłosił się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych emerytalnego, rentowych i wypadkowego z datą powstania obowiązku ubezpieczeń od 24.08.2015r., natomiast nie zgłosił siebie wówczas do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego / niesporne/.

P. N. zatrudnił swoją żonę we własnej firmie jako osobę współpracującą od dnia 2.05.2016r.

/zeznania zainteresowanego P. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:49:15-01:01:48/

W dniu 5.05.2016r. P. N. zgłosił swoją żonę J. N. do obowiązkowych ubezpieczeń: emerytalnego, rentowych, wypadkowego oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tytułu współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej z datą powstania obowiązku ubezpieczeń od 2.05.2016r. / niesporne/.

Tego samego dnia P. N. zgłosił do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych innego pracownika, z datą powstania obowiązku ubezpieczeń od 2.05.2016r. na stanowisku pomocnik budowlany w wymiarze czasu pracy ½ etatu.

Płatnik składek obliczył i rozliczył składkę na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne za tego pracownika od podstawy wymiaru składek. /niesporne/

P. N. obliczył i rozliczył do ZUS składkę na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za J. N. od następującej podstawy wymiaru składek:

- za miesiąc maj 2016r. w wysokości 5000,00zł;

- za miesiąc czerwiec 2016r. w wysokości 5000,00zł;

- za miesiąc lipiec 2016r. w wysokości 5000,00zł;

- za miesiąc sierpień 2016r. w wysokości 483,87zł.

/niesporne, a nadto zeznania wnioskodawczyni J. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:28:13-00:49:01/

Za okres od 4.08.2016r. do 2.08.2017r. J. N. zgłosiła do Zakładu roszczenie o wypłatę zasiłku macierzyńskiego.

/niesporne/

Motywem, który zaważył na tym, że P. N. zgłosił swoją żonę J. N. do ubezpieczeń jako osobę współpracującą z nim przy wykonywaniu działalności z była duża ilość obowiązków kadrowo-płacowych i administracyjnych wiążących się z zatrudnieniem w firmie płatnika składek pracownika budowlanego oraz rozpoczynający się sezon budowlany i brak czasu na zajęcie się sprawami biurowo- księgowymi przez P. N.. Obecnie nadal w firmie płatnika pracuje jeden pracownik budowlany. Zainteresowany do września 2016r. nie korzystał z usług żadnego biura rachunkowego do obsługi jego działalności gospodarczej.

/zeznania świadka T. R. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:09:15-00:16:18, zeznania świadka M. M. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:22:48-00:28:12, zeznania odwołującej J. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:28:13-00:49:01, zeznania zainteresowanego P. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:49:15-01:01:48/

W trakcie współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez płatnika składek J. N. była upoważniona do tworzenia, podpisywania i składania dokumentów w imieniu przedsiębiorcy.

J. N. miała udzielone przez męża pełnomocnictwa w ZUS w S., w Urzędzie Skarbowym w S. oraz w Urzędzie Gminy w M., poprzez złożenie odpowiedniego upoważnienia, bez konieczności spisywania aktu notarialnego.

J. N. jako osoba współpracująca przy wykonywaniu działalności gospodarczej przez jej męża wykonywała następujące obowiązki: prowadzenie ryczałtu ewidencjonowanego dotyczącego opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej prowadzonej przez zainteresowanego, rozliczanie i składanie dokumentów PIT w Urzędzie Skarbowym w S., wystawianie faktur, założenie i prowadzenie osobowych akt pracowniczych, tworzenie i dostarczanie dokumentów zgłoszeniowych oraz ich korekt do ZUS, rozliczanie i dostarczanie deklaracji rozliczeniowych ZUS RCA, ZUS DRA, prowadzenie list płacowych, prowadzenie przelewów składek ZUS i kontaktem z ZUS oraz podatków dochodowych, utworzenie strony internetowej dla firmy męża oraz jej aktualizacje, wyszukiwanie zleceń i firm będących potencjalnymi firmami współpracującymi oraz nawiązywanie i utrzymywanie kontaktu telefonicznego i mailowego z ich przedstawicielami, kontaktowanie się z już współpracującymi firmami w sprawach administracyjnych, a nadto dokonywanie zakupów artykułów biurowych i drobnego sprzętu budowlanego oraz dostarczenie ich na teren budowy w razie takiej konieczności.

/pełnomocnictwo k. 113, zeznania świadka T. R. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:09:15-00:16:18, zeznania świadka M. M. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:22:48-00:28:12, zeznania wnioskodawczyni J. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:28:13-00:49:01, zeznania zainteresowanego P. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:49:15-01:01:48, zeznania świadka P. C. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:16:19-00:22:47, oferty k. 22-29 akt ZUS, listy płac – k. 5-8 akt ZUS

J. N. zajmowała się prowadzeniem ryczałtu ewidencjonowanego dotyczącego opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej prowadzonej przez jej męża P. N..

W firmie płatnika składek rozliczono: we wrześniu 2015 r. – 1 fakturę, w październiku 2015r. – 2 faktury, w listopadzie 2015r. – 2 faktury, w grudniu 2015r. – 1 fakturę, w styczniu 2016r. – brak dochodu, w lutym 2016r. – 1 fakturę, w marcu 2016r. – 2 faktury, w kwietniu 2016r. – 2 faktury. Część faktur została wystawiona przez J. N., np. faktura nr (...) z 28.05.2016r., faktura nr (...) z 18.05.2016r., faktura nr (...) z 6.06.2016r., faktura nr (...) z 16.06.2016r., faktura nr (...) z 29.06.2016r., faktura nr (...) z 21.07.2016r.

/ faktury i ewidencja przychodów k. 59-90, zeznania świadka T. R. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:09:15-00:16:18, zeznania świadka P. C. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:16:19-00:22:47, zeznania świadka M. M. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:22:48-00:28:12, zeznania wnioskodawczyni J. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:28:13-00:49:01, zeznania zainteresowanego P. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:49:15-01:01:48/

Płatnik składek utworzył przy pomocy J. N. pracownicze akta osobowe dla Ł. P. (1) pracownika budowlanego zatrudnionego w firmie (...) od dnia 2 maja 2016 r.

/niesporne, a nadto kserokopia akt pracowniczych Ł. P. k. 9-20 akt ZUS/

J. N. przekazywała co miesiąc dokumenty rozliczeniowe z firmy płatnika składek do ZUS, a także dokonywała przelewów składek ZUS oraz podatków dochodowych w imieniu przedsiębiorcy, rozliczała i składała dokumenty PIT w V Urzędzie Skarbowym w S., a także prowadziła listy płacowe dla pracownika zatrudnionego w firmie płatnika.

/zeznania podatkowe k. 55-58, zeznania wnioskodawczyni J. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:28:13-00:49:01, zeznania zainteresowanego P. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:49:15-01:01:48/

Ponadto J. N. prowadziła korespondencję mailową w imieniu płatnika z firmami współpracującymi i z firmami, które potencjalnie byłyby zainteresowane nawiązaniem współpracy z firmą płatnika. Odwołująca korzystała z utworzonego w tym celu przez siebie służbowego konta mailowego.

/korespondencja mailowa k. 31-36, zeznania wnioskodawczyni J. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:28:13-00:49:01, zeznania zainteresowanego P. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:49:15-01:01:48/

Poza tym J. N. wyszukiwała w Internecie firmy, z którymi płatnik mógłby nawiązać współpracę a także informacji o ogłoszonych przetargach na prace budowlane, w których firma płatnika składek mogłaby wziąć udział.

Wnioskodawczyni utworzyła i aktualizowała stronę internetową dla firmy płatnika składek.

/dane domeny k. 23, treść wprowadzana na stronę internetową płatnika k. 24-30, zeznania świadka P. C. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:16:19-00:22:47, zeznania wnioskodawczyni J. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:28:13-00:49:01, zeznania zainteresowanego P. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:49:15-01:01:48/

Zdarzało się, że J. N. nawet kilka razy w tygodniu przyjeżdżała na budowę, na której pracę wykonywała firma płatnika składek, aby dowieźć P. N. niezbędne dokumenty lub sprzęt.

/zeznania świadka T. R. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:09:15-00:16:18, zeznania wnioskodawczyni J. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:28:13-00:49:01, zeznania zainteresowanego P. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:49:15-01:01:48/

Wykonanie obowiązków w firmie płatnika składek zajmowało wnioskodawczyni dziennie ok. 5-6 godzin.

Firma płatnika w okresie zatrudnienia odwołującej przynosiła zyski. Od momentu podjęcia współpracy przez wnioskodawczynię przy prowadzeniu działalności męża dochody jego firmy zwiększyły się o ok. 2500 zł od maja do końca 2016r.

Od 11.10.2016r. zainteresowany zdecydował się na korzystanie z usług Biura (...) w S.. Wnioskodawczyni dostarczała do tego biura wszystkie dokumenty wytworzone w czasie współpracy odwołującej przy prowadzeniu przez jej męża działalności gospodarczej.

Firma (...) na koniec 2015 r. i na koniec 2016r.odnotowała zyski, tj. w 2015 r. jej dochody wyniosły 30880,84 zł, a w 2016r. 121706,13 zł.

Od sierpnia do grudnia 2015 r. miesięczne dochody firmy (...) kształtowały się następująco: w sierpniu 0 zł, we wrześniu7680,86 zł, w październiku10566,66 zł, w listopadzie 6566,66 zł, w grudniu .

Od stycznia do grudnia 2016 r. miesięczne dochody firmy (...) kształtowały się następująco: w styczniu minus (-) 433,34 zł, w lutym 1948,32 zł, w marcu 8448,32 zł, w kwietniu 10748,32 zł, w maju 12548,32 zł, w czerwcu 5800,38 zł, w lipcu 4250,38 zł, w sierpniu 5500,38 zł, we wrześniu 5286,71 zł, w październiku 8352,78 zł, w listopadzie 4252,78 zł, w grudniu 47652,78 zł.

/zeznania zainteresowanego P. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:49:15-01:01:48, umowa k. 114-115, zestawienie miesięcznych przychodów, kosztów i dochodów za 2015 i 2016 r. k. 116/

W chwili zgłoszenia J. N. do ubezpieczeń społecznych jako osoby współpracującej przy wykonywaniu działalności gospodarczej przez płatnika, odwołująca była w ciąży.

Ostatnią miesiączkę wnioskodawczyni miała 30.09.2015r. Termin porodu oznaczono na 7.07.2016r. Po raz pierwszy na badaniach ginekologicznych w związku z ciążą wnioskodawczyni była w 10 tygodniu ciąży w dniu 5.01.2016r.

W trakcie ciąży wnioskodawczyni nie przebywała na zwolnieniu lekarskim.

Wnioskodawczyni w związku z porodem przebywała w Wojewódzkim Szpitalu (...) w S. na Oddziale G. – Położniczym w okresie od 3 do 9 sierpnia 2016r.

Obecnie wnioskodawczyni przebywa na zwolnieniu lekarskim z uwagi na to, że sprawuje opiekę nad chorym dzieckiem.

/ karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 22, zeznania J. N. e-protokół rozprawy z dnia 24.08.2017r. 00:28:13-00:49:01, karta ciąży k. 111-112/

Na urlopie macierzyńskim wnioskodawczyni przebywała od 4.08.2016r. / niesporne/.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeprowadził w firmie (...) z urzędu kontrolę w sprawie podlegania ubezpieczeniom społecznym jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą P. N. w okresie od 2 maja 2016r. O wszczęciu tej kontroli Zakład zawiadomił wnioskodawczynię i P. N. pismami z dnia 31 sierpnia 2016r., a o jej zakończeniu pismami z dnia 14 września 2016r.

W wyniku przeprowadzonej kontroli zaskarżoną decyzją z 25.10.2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że J. N., jako osoba współpracując z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą u płatnika składek USŁUGI (...) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od 2 maja 2016 r. i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 2 maja 2016 r., z uwagi na to, że zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych z tytułu współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej od dnia 2.05.2016r. przez P. N. swojej żony J. N. nastąpiło wyłącznie w celu uzyskania przez J. N. wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego związanych z macierzyństwem.

/ zawiadomienia k. 1, 2, 5,6 akt ZUS, decyzja k. 71-74 akt ZUS, /

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów, które znajdują się w aktach sprawy oraz załączonych aktach zus-owskich, a także w oparciu o zeznania świadków w osobach T. R., P. C. i M. M., jak również na podstawie zeznań wnioskodawczyni i zainteresowanego, uznając, że w/w dowody tworzą razem spójną i logiczną całość.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków T. R. i M. M., którzy są osobami obcymi dla wnioskodawczyni i zainteresowanego oraz nie mającymi interesu w zeznawaniu na ich korzyść.

Oczywistym jest przy tym to, że sam fakt bliskiego spokrewnienia wnioskodawczyni ze świadkiem P. C., który jest bratem wujecznym J. N., nie może a priori wykluczyć zeznań tego świadka z kręgu wiarygodnych osobowych źródeł dowodowych w niniejszej sprawie. Rzecz bowiem w tym, że w takiej sytuacji zawsze należy z daleko idącą ostrożnością dokonywać oceny wartości dowodowej składanych zeznań przez osoby spokrewnione i bliskie dla strony oraz starannie skonfrontować je z pozostałym materiałem dowodowym. Mając na uwadze powyższe, zdaniem Sądu, okoliczność spokrewnienia świadka P. C. z odwołującą nie miała znaczenia dla przypisania jego zeznaniom waloru wiarygodności, albowiem ich treść jest zgodna nie tylko z zeznaniami wnioskodawczyni i zainteresowanego, ale także z dokumentami złożonymi do akt sprawy i zalegającymi w aktach rentowych oraz z zeznaniami pozostałych świadków.

Zarówno zeznania stron, jak i świadków oraz złożone dokumenty nie zostały skutecznie zakwestionowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w toku procesu. Organ rentowy w toku procesu nie przedstawił żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie .

Zgodnie z art.6 ust.1 pkt 5 w związku z art.13 pkt 5 Ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( t.j. Dz.U. z 2015r. poz.121 ze zm. ) zwanej dalej ustawą, osoby współpracujące z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności do dnia jej zakończenia.

Według treści art. 11 ust. 2 w/w Ustawy dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 5 tej Ustawy. Jak natomiast stanowi art.6 ust. 1 pkt. 5 Ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są: osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Stosownie do treści art. 14 ust. 1 w/w Ustawy objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony.

W myśl art.8 ust.11 ustawy za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

W rozpoznawanej sprawie ostatecznie bezspornym było, iż odwołująca i zainteresowany pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym. Są oni małżeństwem oraz mieszkają razem.

Spór w rozpoznawanej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy odwołująca w okresie spornym wynikającym z zaskarżonej decyzji faktycznie wykonywała pracę w ramach współpracy przy prowadzeniu działalności przez jej męża, w rozumieniu powołanego powyżej art.8 ust.11 ustawy.

W świetle ukształtowanego stanowiska judykatury współpraca przy prowadzeniu działalności gospodarczej oznacza systematyczne, zorganizowane współdziałanie mające na celu przysporzenie wspólnego dochodu ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 06.01.2009r., II UK 134/08, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 17.04.2007r., III AUa 2414/05).

Ze zgromadzonego materiału dowodowego w postaci dokumentów złożonych do akt sprawy i aktach rentowych (zwłaszcza w postaci: pełnomocnictwa udzielonego przez zainteresowanego wnioskodawczyni do działania w imieniu jego firmy, wydruku korespondencji mailowej, faktur wystawionych przez odwołującą, jak również wypełnionych przez wnioskodawczynię formularzy PIT i druków zusowskich, a nadto w stworzonej przez nią dokumentacji pracowniczej Ł. P. (2), wystawionych przez nią listach płacowych, wydruku ze strony internetowej firmy (...), którą stworzyła wnioskodawczyni) oraz z korelujących z nimi zeznaniami świadków, wnioskodawczyni i zainteresowanego, wynika jednoznacznie, iż odwołująca w spornym okresie rzeczywiście współpracowała przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez zainteresowanego. Potrzeba takiej współpracy wiązała się z zatrudnieniem pracownika budowlanego przez P. N. w jego firmie i łączącym się z tym obowiązkiem prowadzeniem dokumentacji kadrowo – płacowej, jak i ze zwiększoną ilością pracy w firmie męża wnioskodawczyni z uwagi na rozpoczynający się sezon budowlany i brakiem czasu na osobiste zajmowanie się przez P. N. sprawami biurowo – księgowymi w jego firmie.

Odwołująca pracę tę faktycznie świadczyła w sposób systematyczny i zorganizowany. Pracowała codziennie, przeciętnie około 6 godzin każdego dnia. Zajmowała się prowadzeniem ryczałtu ewidencjonowanego dotyczącego opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej prowadzonej przez zainteresowanego, rozliczaniem i składaniem dokumentów PIT w Urzędzie Skarbowym w S., wystawianiem faktur, założeniem i prowadzeniem osobowych akt pracowniczych, tworzeniem i dostarczaniem dokumentów zgłoszeniowych oraz ich korekt do ZUS, rozliczaniem i dostarczaniem deklaracji rozliczeniowych ZUS RCA, ZUS DRA, prowadzeniem list płacowych, prowadzeniem przelewów składek ZUS i kontaktem z ZUS oraz prowadzeniem przelewów podatków dochodowych, utworzeniem strony internetowej dla firmy męża oraz jej aktualizacją, wyszukiwaniem zleceń i firm będących potencjalnymi firmami współpracującymi z firmą jej męża oraz nawiązywaniem i utrzymywaniem kontaktu telefonicznego i mailowego z ich przedstawicielami, kontaktowaniem się z już współpracującymi firmami w sprawach administracyjnych, a nadto dokonywaniem zakupów artykułów biurowych i drobnego sprzętu budowlanego oraz dostarczeniem ich na teren budowy w razie takiej konieczności.

Sąd miał na uwadze, że wnioskodawczyni podejmując się współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej prowadzonej przez jej męża miała zarówno stosowne kwalifikacje jak i doświadczenie zawodowe, które pozwoliły jej w sposób należyty wywiązać się z jej obowiązków w firmie męża. W szczególności wskazać należy, że wnioskodawczyni ma ukończony kurs kadrowo – płacowy, a w okresie zatrudnienia w firmie (...) do jej obowiązków pracowniczych należało m.in. wystawianie faktur i prowadzenie dokumentacji kadrowej tej firmy.

Z uwagi na ilość i różnorodność wykonanych w spornym okresie przez wnioskodawczynię jako osobę współpracującą przy wykonywaniu działalności gospodarczej jej męża, zdaniem Sądu, współpraca ta miała stały charakter, wykazywała się powtarzalnością podejmowanych działań i podporzadkowaniem racjonalnemu gospodarowaniu (por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 13 maja 2009 r., III AUa 274/09).

Współpraca wnioskodawczyni przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez P. N. polegała na stałej pomoc, bez której stanowiące majątek wspólny małżonków dochody z tej działalności nie osiągałyby takiego poziomu, jaki zapewniło ich współdziałanie przy takiej działalności gospodarczej. Ze zgromadzonych dowodów wynika, że w spornym okresie wnioskodawczyni odciążyła w zasadzie w całości swojego męża od wykonywania wszelkich czynności administracyjnych i biurowych w jego firmie, przejęła na siebie tworzenie i składanie niezbędnych dokumentów dotyczących działalności gospodarczej firmy (...) oraz kontaktowanie się zarówno z ZUS-em, jak i Urzędem Skarbowym, a także zajmowała się samodzielnie wykonywaniem czynności kadrowo – płacowych związanych z zatrudnieniem pracownika budowlanego w firmie (...), jak również utrzymywaniem już istniejących kontaktów z firmami współpracującymi z firmą (...), jak i w szukaniu oraz w nawiązywaniu współpracy z innymi firmami, a także w poszukiwaniu nowych zleceń z zakresu budownictwa dla firmy (...) (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 11 grudnia 2012 r., III AUa 490/12 – LEX nr 1254319). Oprócz tego wnioskodawczyni utworzyła stronę internetową dla firmy męża, a gdy była taka konieczność dokonywała zakupów sprzętów dla firmy męża i dowoziła je na budowę. Dzięki temu, że wnioskodawczyni przejęła na siebie wykonywanie czynności biurowo – administracyjnych i kadrowo – płacowych w firmie jej męża, P. N. mógł się skupić na wykonywaniu zwiększonej ilości prac budowlanych przez jego firmę.

W ocenie Sądu ustalony zakres współpracy wnioskodawczyni przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez jej męża powodował obowiązek ubezpieczeń społecznych emerytalnego, rentowych i wypadkowych oraz stanowił podstawę do objęcia odwołującej dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, gdyż stwierdzona pomoc, którą faktycznie udzieliła J. N. swojemu mężowi jako przedsiębiorcy miała charakter stały i bez współpracy odwołującej stanowiące majątek wspólny małżonków dochody z tej działalności nie osiągnęłyby takiego pułapu, jaki zapewniło współdziałanie w tym przedsięwzięciu. Wartość współpracy wnioskodawczyni była przy tym „znacząca", a jej działalność charakteryzował się ciągłością oraz zorganizowaniem.

Zgodnie z ugruntowanym poglądem orzecznictwa sądowego cechami konstytutywnymi pojęcia „współpraca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności" w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy systemowej są występujące łącznie: a) istotny dla działalności gospodarczej ciężar gatunkowy działań współpracownika, które to działania nie mogą mieć charakteru wtórnego; muszą pozostawać w bezpośrednim związku z przedmiotem podjętej działalności oraz muszą charakteryzować się pewną systematycznością, stabilnością i zorganizowaniem; b) znaczący czas i częstotliwość podejmowanych robót (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 kwietnia 2010 r., II UK 315/09 – LEX nr 604215 i przywołane tam orzecznictwo).

Sąd Okręgowy akceptując w pełni przedstawione wyżej stanowisko Sądu Najwyższego na podstawie całokształtu materiału dowodowego stwierdził, że za współpracującą przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej można uznać tylko taką osobę, która na rzecz tej działalności wykonuje prace takiego rodzaju, rozmiaru i częstotliwości, że mają one wymiar ekonomiczny i organizacyjny na tyle istotny, iż mogą być postrzegane, jako współpraca przy prowadzeniu tej działalności.

Podkreślić także należy, że osoba współpracująca nie ma obowiązku wykonywania pracy przez 8 godzin dziennie. Nie jest bowiem pracownikiem. Natomiast z dowodów zgromadzonych w sprawie wynika, że współpraca J. N. była stała i miała bezpośredni związek z działalnością gospodarczą jej męża, a wykonywana była przez znaczącą część dobowego czasu pracy bo co najmniej przez 6 godzin dziennie.

Należy zauważyć, iż sam fakt ciąży nie dyskwalifikuje odwołującej do wykonywania pracy. W myśl bowiem utrwalonego w tym zakresie orzecznictwa sądowego, podjęcie współpracy przez kobietę w ciąży przy prowadzeniu pozarolniczej działalności, nawet gdyby głównym motywem było uzyskanie przez nią świadczeń z ubezpieczeń społecznych nie jest naganne, ani tym bardziej sprzeczne z prawem, jeżeli współpraca ta była faktycznie wykonywana. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 21.01.2014r., III AUa 794/13, a także Sądu Najwyższego z 6.02.2006r., III UK 156/05, LEX nr 272549, wyrok Sądu Najwyższego z 4.08.2005r., II UK 320/04, OSNP 2006/7-8/122).

Skoro odwołująca od dnia 2.05.2016r. pozostawała we wspólnym gospodarstwie domowym z mężem P. N. oraz faktycznie współpracowała z nim przy prowadzeniu działalności gospodarczej, to na podstawie uregulowań prawnych powołanych na wstępie rozważań podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu począwszy od dnia 2.05.2016r.

W konsekwencji takiego stanowiska Sąd na podstawie art. 477 14§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku uznając odwołania J. N. za zasadne.

Zaznaczyć należy, iż Sąd nie rozstrzygał w niniejszej sprawie co do zasadności wysokości wskazanej przez zainteresowanego podstawy wymiaru składek dotyczącej odwołującej, gdyż postępowanie niniejsze toczyło się z odwołania od decyzji ustalającej wyłącznie podlegania odwołującej ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, a nie w zakresie wysokości podstawy wymiaru składek, gdy Sąd przy rozpoznawaniu i rozstrzyganiu sprawy związany jest treścią zaskarżonej decyzji (por. wyrok SN z 23.04.2010r., II UK 309/09, opubl. Lex nr 604210).

O kosztach Sąd orzekł jak w punkcie 2 sentencji wyroku zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania kierując się treścią art. 98 k.p.c. Na koszty złożyło się wyłącznie wynagrodzenie pełnomocnika wnioskodawczyni w osobie adwokata, którego wysokość Sąd ustalił w oparciu o treść § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 1800).

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS.

A.P.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Beata Łuczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  S. Przybysz
Data wytworzenia informacji: