Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 października 2020 r. znak SU3/15 - (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. zobowiązał J. D. do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia uzupełniającego za okres 1.10.2019 r. do 31.10. 2019 r., w łącznej kwocie 3.112,49 zł. oraz odsetek za okres od 1.12.2019r. do 15.10.2020r. w kwocie 81,57 zł. , stwierdzając , ze wnioskodawca pobrał świadczenie uzupełniające jako nienależne .

/decyzja – k. 11 akt ZUS/

Odwołanie od tej decyzji, w dniu 23 listopada 2020 r. złożył J. D., podnosząc, że decyzja o nienależnym świadczeniu uzupełniającym nie ma podstaw prawnych i formalnych. .

/odwołanie – k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie, z dnia 9.12.2020r. organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania. Organ rentowy , w uzasadnieniu podniósł, że wnioskodawca w dniu 23.09.2019r. złożył wniosek o świadczenie uzupełniające. We wniosku wskazał, że ma jedynie prawo do emerytury w wysokości 1257,32 zł. Decyzją z dnia 23.09.2019r. ZUS przyznał prawo do świadczenia uzupełniającego, w kwocie 342,68 zł. miesięcznie W decyzji zawarte jest pouczenie o konieczności powiadamiania o okolicznościach , mających wpływ na wypłatę świadczenia, m.in. o uzyskaniu uprawnień do świadczeń finansowanych ze środków publicznych . W dniu 6.10.2020r. Centrum Świadczeń Socjalnych w Ł. powiadomiło ZUS, że wnioskodawcy został przyznany dodatek mieszkaniowy na okres 1.05.2020r. – 30.10.2020r. w wysokości 253,71 zł. miesięcznie , na okres 1.11.2019r – 30.04.2020r. w wysokości 226,21 zł.. miesięcznie oraz na okres 1.10.2019r. – 31.10.2019r. w wysokości 232,97 zł. miesięcznie. Łączna kwota przysługujących świadczeń, wynosi ( emerytura wraz z dodatkami) powyżej 1600 zł. , w więc świadczenie uzupełniające przysługuje w kwocie 118,97 zł. Wobec powyższego – ZUS wydał , zaskarżoną decyzję o nienależnie pobranym świadczeniu za okres 1.1.2019r. – 15.10.2020r. w wysokości 3112,49 zł. i o zobowiązaniu do jego zwrotu. .

/odpowiedź na odwołanie – k. 5/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. D. urodził się (...) W październiku 2020r. - pobierał świadczenie emerytalne w wysokości 1257, 32 zł.

/okoliczności bezsporne/

W dniu 23.09.2019r. złożył wniosek o świadczenie uzupełniające.

/wniosek k. 1-4 akt ZUS/

Decyzją z dnia 23.09.2019r. ZUS przyznał prawo do świadczenia uzupełniającego, w kwocie 342,68 zł. miesięcznie, stanowiącej różnicę miedzy kwota 1600 zł. i łączna kwota przysługujących świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych , przy czy świadczenie uzupełniające nie może być wyższe niż 500 zł. W decyzji , w punkcie II ppkt 1, 2 zawarte jest pouczenie o konieczności powiadamiania o okolicznościach , mających wpływ na prawo i wypłatę świadczenia, m.in. o uzyskaniu uprawnień do świadczeń finansowanych ze środków publicznych oraz pobieraniu takiego świadczenia lub jego podwyższeniu.

/decyzja – k. 7 akt ZUS, pouczenie – k. 7 odwr. akt ZUS/

W dniu 6.10.2020r. Centrum Świadczeń Socjalnych w Ł. powiadomiło ZUS, że wnioskodawcy został przyznany dodatek mieszkaniowy na okres 1.05.2020r. – 30.10.2020r. w wysokości 253,71 zł. miesięcznie , na okres 1.11.2019r – 30.04.2020r. w wysokości 226,21 zł.. miesięcznie oraz na okres 1.10.2019r. – 31.10.2019r. w wysokości 232,97 zł. miesięcznie.

/pisma: Centrum Świadczeń Socjalnych w Ł. z dnia 6.10.2020r. k. 9 , pismo z 4.11.2020r. k. 14 akt ZUS/

Nadpłata wyniosła 3112,49 zł.

/informacja o nadpłacie k. 12 akt ZUS/

Łączna kwota przysługujących świadczeń ( emerytura wraz z dodatkami), wynosi powyżej 1600 zł. , w więc świadczenie uzupełniające przysługuje w kwocie 118,97 zł.

/ zawiadomienie ZUS dla Centrum Świadczeń Socjalnych w Ł. k. 10 akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 15 października 2020 r. znak SU3/15 - (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. zobowiązał J. D. do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia uzupełniającego za okres 1.10.2019 r. do 31.10. 2019 r., w łącznej kwocie 3.112,49 zł. oraz odsetek za okres od 1.12.2019r. do 15.10.2020r. w kwocie 81,57 zł. , stwierdzając , ze wnioskodawca pobrał świadczenie uzupełniające jako nienależne .

/decyzja – k. 11 akt ZUS/

Decyzją z dnia 17.11.2020r. , po ponownym obliczeniu świadczenia uzupełniającego wnioskodawcy – ZUS ustalił jego (świadczenia uzupełniającego, nie wnioskodawcy) wysokość na kwotę 372,68 zł. , przyznając wyrównanie za okres od 1.11.2020 do 30.11.2020r. w kwocie 253,71 zł. ( wypłacone wraz z emeryturą, w nowej wysokości - 1327,32 zł. , za grudzień 2020r. )

Decyzja nie jest zaskarżona.

/decyzja z dnia 17.11.2020r. k. 15 -16 akt ZUS/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Stan faktyczny sprawy jest, pomiędzy stronami, bezsporny.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z 31 lipca 2019 r . świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (Dz.U. z 2019 r. poz. 1622), w brzmieniu pierwotnym, świadczenie uzupełniające przysługuje osobie uprawnionej w wysokości nie wyższej niż 500 zł. miesięcznie , przy czym łączna kwota świadczenia uzupełniającego i świadczeń, o których mowa w art. 2 ust. 2 , nie może przekroczyć 1600 zł miesięcznie, z zastrzeżeniem włączeń, o których mowa w art. 2 ust. 2. Zgodnie z ust. 2 cyt. przepisu - w razie przyznania, ustania lub ponownego obliczenia wysokości świadczeń, o których mowa w art. 2 ust. 2 , świadczenie uzupełniające , podlega ponownemu obliczeniu z urzędu, w taki sposób, aby łączna kwota świadczeń, o których mowa w art. 2 ust. 2, wraz ze świadczeniem uzupełniającym, nie przekroczyła kwoty 1600 zł miesięcznie , z zastrzeżeniem włączeń, o których mowa w art. 2 ust. 2.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ww. ustawy, świadczenie uzupełniające przysługuje osobom uprawnionym, które nie posiadają prawa do świadczeń pieniężnych , finansowanych ze środków publicznych albo suma tych świadczeń o charakterze innym niż jednorazowe, wraz z kwotą wypłacaną przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych, z wyłączeniem renty rodzinnej, przyznanej w okolicznościach , o których mowa w art. 68 ust. 1 pkt 3 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2018 poz. 1270 i 2245, z 2019 r. -0 poz. 39, 730, 752 ) zasiłku pielęgnacyjnego oraz innych dodatkowych świadczeń , wypłacanych wraz z innymi świadczeniami na podstawie odrębnych przepisów przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, nie przekracza kwoty 1600 zł miesięcznie.

Z zebranego materiału dowodowego wynika, że decyzją z dnia 23.09.2019r. ZUS przyznał prawo do świadczenia uzupełniającego, w kwocie 342,68 zł. miesięcznie, stanowiącej różnicę miedzy kwota 1600 zł. i łączna kwota przysługujących świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych , przy czym, świadczenie uzupełniające nie może być wyższe niż 500 zł. W decyzji , w punkcie II ppkt 1, 2 zawarte jest pouczenie o konieczności powiadamiania o okolicznościach , mających wpływ na prawo i wypłatę świadczenia, m.in. o uzyskaniu uprawnień do świadczeń finansowanych ze środków publicznych oraz pobieraniu takiego świadczenia lub jego podwyższeniu.

W dniu 6.10.2020r. Centrum Świadczeń Socjalnych w Ł. powiadomiło ZUS, że wnioskodawcy został przyznany dodatek mieszkaniowy na okres 1.05.2020r. – 30.10.2020r. w wysokości 253,71 zł. miesięcznie , na okres 1.11.2019r – 30.04.2020r. w wysokości 226,21 zł.. miesięcznie oraz na okres 1.10.2019r. – 31.10.2019r. w wysokości 232,97 zł. miesięcznie.

Zatem - nadpłata wyniosła 3112,49 zł.

Łączna kwota przysługujących świadczeń ( emerytura wraz z dodatkami), wynosi powyżej 1600 zł. , w więc świadczenie uzupełniające przysługuje w kwocie 118,97 zł., jako różnica między kwotą 1600 zł. i łączną kwotą, przysługujących świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych.

Zasadnie, więc , zaskarżoną decyzją z dnia 15 października 2020 r. znak SU3/15 - (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. zobowiązał J. D. do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia uzupełniającego za okres 1.10.2019 r. do 31.10. 2019 r., w łącznej kwocie 3.112,49 zł. stanowiącą sumę nadpłaconego świadczenia uzupełniającego, oraz odsetek za okres od 1.12.2019r. do 15.10.2020r. w kwocie 81,57 zł.

Już po wydaniu zaskarżonej decyzji , albowiem - d ecyzją z dnia 17.11.2020r. , po ponownym obliczeniu świadczenia uzupełniającego wnioskodawcy – ZUS ustalił jego (świadczenia uzupełniającego, nie wnioskodawcy) wysokość na kwotę 372,68 zł. , przyznając wyrównanie za okres od 1.11.2020 do 30.11.2020r. w kwocie 253,71 zł. ( wypłacone wraz z emeryturą, w nowej wysokości - 1327,32 zł. , za grudzień 2020r. )

Zgodnie z art. 11 ust. 1 z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509), przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Z definicji pojęcia przychodu jako świadczenia otrzymanego czy też, w niektórych przypadkach, postawionego do dyspozycji należy też wnosić o momencie jego uzyskania. Konieczne jest, zatem, określenie momentu uzyskania przychodu, by przyporządkować przychód do danego okresu rozliczeniowego .

Stosownie do a rt. 7 cyt.. Ustawy o świadczeniu uzupełniającym (…)

Ustęp 1. W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie, dotyczących postępowania w sprawie świadczenia uzupełniającego, wypłaty tego świadczenia oraz wydawania orzeczeń, o których mowa w art. 2 ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy:

punkt 1) ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z wyjątkiem art. 136 tej ustawy;

(…)

Zgodnie z art. 8 cyt. Ustawy

1. Osoba, która pobrała nienależnie świadczenie uzupełniające, jest obowiązana do jego zwrotu.

2. Za nienależnie pobrane świadczenie uzupełniające uważa się świadczenie:

1) wypłacone mimo ustania okoliczności będących podstawą jego przyznania, jeżeli osoba pobierająca to świadczenie była pouczona o braku prawa do jego pobierania;

2) wypłacone mimo zmiany okoliczności będących podstawą do ustalenia jego wysokości, jeżeli osoba pobierająca to świadczenie była pouczona o okolicznościach mających wpływ na zmianę wysokości świadczenia;

3) przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenie;

4) przyznane na podstawie decyzji, której nieważność następnie stwierdzono, albo przyznane na podstawie decyzji, która została następnie uchylona w wyniku wznowienia postępowania, i osobie odmówiono prawa do świadczenia;

5) wypłacone osobie innej niż osoba, która została wskazana w decyzji przyznającej świadczenie, z przyczyn niezależnych od organu właściwego.

3. Od kwot nienależnie pobranego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, 3 i 5, są naliczane odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego.

4. Należności z tytułu nienależnie pobranego świadczenia uzupełniającego ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat, licząc od dnia, w którym decyzja o ustaleniu i zwrocie nienależnie pobranego świadczenia stała się prawomocna.

5. Nie można żądać zwrotu kwot nienależnie pobranego świadczenia uzupełniającego za okres dłuższy niż 12 miesięcy, jeżeli osoba pobierająca świadczenie zawiadomiła organ właściwy o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczenia lub zmianę jego wysokości, a mimo to świadczenie było jej nadal wypłacane, w pozostałych przypadkach - za okres dłuższy niż 3 lata.

6. Nienależnie pobrane świadczenie uzupełniające podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

7. Kwoty nienależnie pobranego świadczenia uzupełniającego podlegają zwrotowi łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, z uwzględnieniem ust. 3, na rachunek bankowy wskazany przez organ właściwy. Odsetki są naliczane od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu wypłaty świadczenia do dnia zwrotu.

Taki sposób rozliczania nienależnie pobranych świadczeń, reguluje także art. 138 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z wyjątkiem art. 136 tej ustawy , do której odsyła cyt. Art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z 31.07.2019r., który (art. 138 Ustawy z dn. 17.12.1998r. ) mówi, że: osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu., przy czym ust. 2 pkt 1 zawiera definicję nienależnie pobranych świadczeń. Są to świadczenia wypłacone, mimo zaistnienia okoliczności, powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń, w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania.

Natomiast według ust. 4 nie można żądać zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń za okres dłuższym niż 12 miesięcy, jeżeli osoba pobierająca świadczenie zawiadomiła organ rentowy o zajściu okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, a mimo to, świadczenia były jej nadal wypłacane, w pozostałych zaś wypadkach – za okres dłuższy niż 3 lata z zastrzeżeniem ust. 5.

A zatem, podstawą uznania świadczenia za nienależne, jest zaistnienie okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenia prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia, była pouczona o braku prawa do ich pobierania. Chodzi tu o okoliczności, które nie istniały w chwili przyznania świadczenia, natomiast , powstały - w czasie jego pobierania.

Przepis art. 8 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy, uzależnia zwrot, uznanego za nienależnie wypłacone, świadczenie, od prawidłowego pouczenia o skutkach pobierania świadczenia bez podstawy prawnej. Skarżący został, o powyższym, pouczony szczegółowo, w decyzji przyznającej mu prawo do świadczenia uzupełniającego .

W związku z powyższym, brak podstaw prawnych do uwzględnienia odwołania skarżącego.

W świetle tych okoliczności Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

odpis uzasadnienia doręczyć wnioskodawcy ( pouczenie przedstawione w zarządzeniu z 25.01.2021r. k. 9 odwr. )