Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją numer (...) z dnia 16 listopada 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że S. B. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to jest emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, jako zleceniobiorca z tytułu zawartej umowy zlecenia z płatnikiem składek P. (...) Sztukatorskich i (...) M. J. w okresie od dnia 11 września 2013 roku do dnia 4 grudnia 2013 roku, a także określił podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe za: okres od września 2013 roku do listopada 2013 roku - w kwocie 0,00 zł., za grudzień 2013 roku - w kwocie 14772,00 zł. i na ubezpieczenie zdrowotne za: od września 2013 roku do listopada 2013 roku - w kwocie 0,00 zł., za grudzień 2013 roku - w kwocie 13108,67 zł.

W wyniku kontroli ustalono, że płatnik składek nie zgłosił S. B. do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w okresie od dnia 11 września 2013 roku do dnia 4 grudnia 2013 roku. ZUS zwrócił uwagę, że S. B. w dniu (...) ukończył 60 lat. Zatem składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za ww ubezpieczonego nie są należne.

/ decyzja - k. 1- 4 akt ZUS/

Płatnik składek M. P. (...) Sztukatorskich i (...) w Ł., złożył w dniu 21 grudnia 2016 roku odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej uchylenie i orzeczenie, że ubezpieczony nie podlega, jako zleceniobiorca, obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w okresie, wskazanym w zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu argumentował, że zawarta z ubezpieczonym umowa, miała charakter umowy o dzieło, załączając dokumentację fotograficzną - bez oznaczenia: jakich prac dotyczą, bez wskazania – wykonawcy prac.

/ odwołanie k. 2-15 w aktach VIII U 290616 /

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 30 grudnia 2016 roku organ rentowy wnosił o jego oddalenie, przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu skarżonej decyzji.

/ odpowiedź ZUS na odwołanie k. 16- 17 w aktach VIII U 2906/16/

Decyzją numer (...) z dnia 16 listopada 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że T. G. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to jest emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, jako zleceniobiorca z tytułu zawartej umowy zlecenia z płatnikiem składek P. (...) Sztukatorskich i (...) M. J. w okresie od dnia 15 lipca 2013 roku do dnia 30 września 2013 roku, a także określił podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe za: okres od lipca 2013 roku do września 2013 roku - w kwocie 0,00 zł., za grudzień 2013 roku - w kwocie 1680,00 zł. i na ubezpieczenie zdrowotne za okres od lipca 2013 roku do września 2013 roku - w kwocie 0,00 zł., za grudzień 2013 roku - w kwocie 1490,83 zł.

W wyniku kontroli ustalono, że płatnik składek nie zgłosił T. G. do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia oznaczonego w umowie jako dzień jej rozpoczęcia tj. od 15 lipca 2013 roku, a także nie wyrejestrował z ww. ubezpieczeń od następnego dnia po wygaśnięciu umowy tj. od 1 października 2013 roku.

/ decyzja - k. 1 -4 akt ZUS/

Płatnik składek M. P. (...) Sztukatorskich i (...) w Ł., złożył w dniu 21 grudnia 2016 roku odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej uchylenie i orzeczenie, że ubezpieczony nie podlega, jako zleceniobiorca, obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w okresie, wskazanym w zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu argumentował, że zawarta z ubezpieczonym, umowa, miała charakter umowy o dzieło, załączając dokumentację fotograficzną - bez oznaczenia: jakich prac dotyczą, bez wskazania – wykonawcy prac.

/ odwołanie k. 2-15 w aktach VIII U 2917/16 /

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 30 grudnia 2016 roku organ rentowy wnosił o jego oddalenie, przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu skarżonej decyzji.

/ odpowiedź ZUS na odwołanie k. 16- 17 w aktach VIII U 2917/16/

Decyzją numer (...) z dnia 16 listopada 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że J. C. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to jest emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, jako zleceniobiorca z tytułu zawartej umowy zlecenia z płatnikiem składek P. (...) Sztukatorskich i (...) M. J., w okresie od dnia 16 czerwca 2014 roku 29 września 2014 roku, a także określił podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe za: okres od czerwca 2014 roku do września 2014 roku - w kwocie 0,00 zł., za październik 2014 roku - w kwocie 10.923,00 zł. i na ubezpieczenie zdrowotne za okres od czerwca 2014 roku do września 2014 roku - w kwocie 0,00 zł., za październik 2014 roku - w kwocie 9693,07 zł.

W wyniku kontroli ustalono, że płatnik składek nie zgłosił J. C. do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia oznaczonego w umowie jako dzień jej rozpoczęcia tj. od 16 czerwca 2014 roku, a także nie wyrejestrował z ww. ubezpieczeń od następnego dnia po wygaśnięciu umowy tj. od 30 września 2014 roku.

/ decyzja - k.1- 4 akt ZUS/

Płatnik składek M. P. (...) Sztukatorskich i (...) w Ł., złożył w dniu 21 grudnia 2016 roku odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej uchylenie i orzeczenie, że ubezpieczona nie podlega, jako zleceniobiorca, obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w okresie, wskazanym w zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu argumentował, że zawarta z ubezpieczoną umowa, miała charakter umowy o dzieło, załączając dokumentację fotograficzną - bez oznaczenia: jakich prac dotyczą, bez wskazania – wykonawcy prac.

/ odwołanie k. 2-15 w aktach VIII U 2913/16 /

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 30 grudnia 2016 roku organ rentowy wnosił o jego oddalenie, przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu skarżonej decyzji.

/ odpowiedź ZUS na odwołanie k. 16- 17 w aktach VIII U 2913/16/

Decyzją numer (...) z dnia 22 listopada 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. B. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to jest emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, jako zleceniobiorca z tytułu zawartej umowy zlecenia z płatnikiem składek P. (...) Sztukatorskich i (...) M. J., w okresie od dnia 26 listopada 2013 roku do dnia 10 stycznia 2014 roku, a także określił podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe za: listopad 2014 roku - w kwocie 0,00 zł., za grudzień 2013 roku - w kwocie 3353,00 zł i na ubezpieczenie zdrowotne za; listopad 2013 roku - w kwocie 0,00 zł., za grudzień 2013 roku - w kwocie 2975,45 zł, za październik 2014 roku - w kwocie 7000,00 zł, za grudzień 2014 roku - w kwocie 3500,00 zł.

W wyniku kontroli ustalono, że płatnik składek zawarł z A. B. dwie umowy o dzieło na okres od dnia 26 listopada 2013 roku do dnia 10 stycznia 2014 roku oraz od dnia 1 sierpnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2014 roku, nadto umowę zlecenia na okres od dnia 25 lipca 29014 roku do dnia 31 grudnia 2014 roku. Ustalono także, że płatnik składek nie zgłosił A. B. do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w okresie od 26 listopad 2013 roku do 10 stycznia 2014 roku a także nie opłacił składek na ubezpieczenie zdrowotne od wynagrodzenia wypłaconego w miesiącach październik i grudzień 2014 roku z tytułu umowy zawartej w okresie od 1 sierpnia 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku.

/ decyzja - k.1- 4 akt ZUS/

Płatnik składek M. P. (...) Sztukatorskich i (...) w Ł., złożył w dniu 21 grudnia 2016 roku odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej uchylenie i orzeczenie, że ubezpieczona nie podlega, jako zleceniobiorca, obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w okresie, wskazanym w zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu argumentował, że zawarta z ubezpieczoną umowa, miała charakter umowy o dzieło, załączając dokumentację fotograficzną - bez oznaczenia: jakich prac dotyczą, bez wskazania – wykonawcy prac.

/ odwołanie k. 2-16 w aktach VIII U 53/17 /

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 5 stycznia 2017 roku organ rentowy wnosił o jego oddalenie, przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu skarżonej decyzji.

/ odpowiedź ZUS na odwołanie k. 17- 18 w aktach VIII U 53/17/

Postanowieniem z dnia 18 maja 2017 roku Sąd Okręgowy połączył sprawy o sygn. akt VIII U 2917/16, VIII U 2913/16 oraz VIII U 53/17 do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą o sygn. akt VIII U 2906/16.

/postanowienia z dnia 18 maja 2016 roku k. 43 w aktach VIII U 2913/16, k,. 34 w aktach VIII U 2917/16, k. 45 w aktach VIII U 53/17/

Pismem procesowym złożonym na rozprawie w dniu 7 grudnia 2017 roku pełnomocnik ZUS wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według sporządzonego zestawienia tj. z odwołania S. B. wartość przedmiotu sportu wyniosła 5.705,92 zł - koszty procesu 1.800 zł, z odwołania J. C. wartość przedmiotu sporu wyniosła 4.219,17 zł - koszty procesu 900 zł, z odwołania T. G. wartość przedmiotu sportu wyniosła 648,92 zł - koszty procesu 270 zł oraz z odwołania A. B. wartość przedmiotu sportu wyniosła 2.240,15 zł - koszty procesu 900 zł.

/zestawienie k. 112 -119/

Zainteresowany A. B. oświadczył, że nie jest w stanie zająć stanowiska w sprawie. Pozostali zainteresowani nie zajęli stanowiska w sprawie.

/e - protokół z dnia 7 grudnia 2017 roku 00:04:03- 00:05:12 - płyta CD k. 124/

Na rozprawie z dnia 17 maja 2018 roku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołania oraz wniósł o zasądzenie od ZUS na rzecz odwołującego się zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołań oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według przedłożonego zestawienia kosztów.

/stanowiska stron e -protokół rozprawy z dnia 17 maja 2018 roku 00:09:03 - 00:18:30 - płyta CD k. 170/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 września 2013 rok płatnik składek, zawarł z S. B., urodzonym w dniu (...), umowę nazwaną umową o dzieło, której przedmiotem było pełnienie funkcji kierownika budowy w ramach realizacji prac: rewitalizacji zabytkowych: elewacji, ślusarki, stolarki okiennej, zewnętrznej stolarki drzwiowej i obróbek dachowych budynku (...) na terenie (...) w Ł. przy ul. (...) w terminie do dnia 11 września 2013 roku do 4 grudnia 2013 roku. Strony ustaliły, że S. B. przysługuje wynagrodzenie w wysokości 21.000 zł brutto, przy czym zamawiający będzie wypłacał wykonawcy za każdy pełny przepracowany miesiąc zaliczki - na podstawie przedstawionego rachunku- w wysokość 5.000 zł. brutto. Wynagrodzenie będzie płatne przelewem w terminie 7 dni od zakończenia każdego miesiąca.

/umowa z dnia 11 września 2013 roku k. 8 -11 akt ZUS/

Zainteresowany S. B. był kierownikiem budowy i prowadził dokumentacje podwykonawczą i konserwatorską, nadzorował prace konserwatorskie, prowadził harmonogram i kosztorys prac.

/zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 17 maja 2018 roku 00:03:39 - 00:09:03 - płyta CD k. 170 w zw. z wyjaśnieniami e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 00:05:15 - 00:23:15 płyta CD k. 74 /

W dniu 15 lipca 2013 roku płatnik składek zawarł z T. G. umowę nazwaną umową o dzieło, której przedmiotem było wykonanie rekonstrukcji i renowacji obiektu zabytkowego w Ł. przy ul. (...), w terminie do dnia 23 października 2013 roku do 30 listopada 2013 roku. Strony ustaliły, że T. G. przysługuje wynagrodzenie w wysokości – „grupowe” wg obmiaru wykonanych robót. Wykonawca użyje do wykonania dzieła materiałów własnych. Wynagrodzenie będzie płatne w ciągu 14 dni na podstawie przedstawionej przez Wykonawcę faktury. Do akt ZUS załączony został rachunek na kwotę 1680 zł. Na rachunku znajduje się podpis odbiorcy kwoty 1680 zł.

/umowa z dnia 15 lipca 2013 roku k. 8 akt ZUS/

Zainteresowany T. G. pracował w (...) w Ł. przy ul (...). Miał za zadanie ciągnienie gzymsów, uzupełniania ubytków gzymsów oraz wykonywanie opasek okiennych. Praca przy gzymsach polegało na ich uzupełnieniu poprzez nałożenie gładzi.

/zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 17 maja 2018 roku 00:03:39 - 00:09:03 - płyta CD k. 170 w zw. z wyjaśnieniami e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 00:36:35- 00:50:53 - płyta CD k. 74 /

W dniu 16 czerwca 2014 roku płatnik składek zawarł z J. C. umowę nazwaną umową o dzieło, której przedmiotem było wykonanie rekonstrukcji zabytkowych tynków i sztukaterii w zabytkowym obiekcie w Ł. przy ul. (...), w terminie od dnia 16 czerwca 2014 roku do 31 października 2014 roku. Strony ustaliły, że J. C. przysługuje wynagrodzenie w wysokości – „grupowe” wg obmiaru wykonanego dzieła. Zamawiający wyda wykonawcy na jego żądanie wszelkie niezbędne materiały i narzędzia. Wynagrodzenie będzie płatne na podstawie przedstawionej przez Wykonawcę faktury. Zamawiający dokona stosownych potrąceń zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do akt ZUS załączony został rachunek na kwotę 10.923 zł. Na rachunku znajduje się podpis odbiorcy kwoty 10.923 zł.

/umowa z dnia 16 czerwca 2015 roku k. 12 akt ZUS /

Zainteresowany J. C. był przeszkolony w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zabezpieczenia p.poż.

/zaświadczenie k. 11 akt ZUS/

Zainteresowany został pouczony przez kierownika budowy o konieczności zakładania podczas pracy kasku ochronnego i kamizelki odblaskowej.

/pouczenie k. 10 akt ZUS/

J. C. wykonywał rekonstrukcję sztukaterii i gzymsów

zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 17 maja 2018 roku 00:03:39 - 00:09:03 - płyta CD k. 170 w zw. z wyjaśnieniami e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 00:23:15 - 00:36:35 płyta CD k. 74 /

W dniu 26 listopada 2013 roku płatnik składek zawarł z A. B. umowę nazwaną umową o dzieło, której przedmiotem było wykonanie rekonstrukcji i renowacji z malowaniem stolarki okiennej w (...), w terminie do dnia 26 listopada 2013 roku do 10 stycznia 2014 roku. Strony ustaliły, że A. B. przysługuje wynagrodzenie w wysokości 200 zł na 1 m ². Wykonawca użyje do wykonania dzieła materiałów własnych. Wynagrodzenie będzie płatne w ciągu 14 dni na podstawie przedstawionej przez Wykonawcę faktury. Do akt ZUS załączony został rachunek na kwotę 3353 zł.

/umowa z dnia 26 listopada 2013 roku k. 7 akt ZUS/

W dniu 1 sierpnia 2014 roku strony zawarły dwie kolejne umowy nazwane o dzieło, których przedmiotem było wykonanie renowacji boazerii zabytkowych wraz z żaluzjami na obiekcie al. (...) - scalenie kolorystyczne drzwi - mazerunek, w terminie do dnia 1 sierpnia 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku. Strony ustaliły, że A. B. przysługuje wynagrodzenie w wysokości 3500 zł brutto oraz 7000 zł brutto. Wynagrodzenie będzie płatne na podstawie przedstawionej przez Wykonawcę faktury. Do akt ZUS załączony został rachunek na kwotę 3500 zł oraz 7.000 zł. Na rachunku znajduje się podpis odbiorcy kwoty 2996 zł. oraz kwoty 5992 zł

/umowa z dnia 1 sierpnia 2014 roku k. 11 i 13 akt ZUS, rachunek k. 12 i 14 akt ZUS/

Ponadto strony w dniu 25 lipca 2014 roku zawarły umowę zlecenia, której przedmiotem było przeprowadzenie przez A. B. szkoleń w zakresie zabytkowej stolarki, w terminie do dnia 25 lipca 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku. Strony ustaliły, że A. B. przysługuje wynagrodzenie w wysokości 2000 zł brutto. Wynagrodzenie będzie płatne na podstawie przedstawionej przez zleceniobiorcę faktury.

/umowa z dnia 25 lipca 2014 roku k. 10 akt ZUS, zeznania świadka W. J. e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:24:36 - 02:06:50 - płyta CD k. 74/

Zainteresowany A. B. pracował w dwóch obiektach w (...) w Ł. oraz w Przedszkolu przy al. (...). Zainteresowany jest wysokiej klasy specjalistą od renowacji stolarki.

/zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 17 maja 2018 roku 00:03:39 - 00:09:03 - płyta CD k. 170 w zw. z wyjaśnieniami e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 00:50:53 - 01:08:44 - płyta CD k. 74/

Zainteresowany na początku wiedział, które i ile okien będzie musiał wykonać, potem zakres się zmienił. W sumie odrestaurował ponad 20 okien.

/zeznania zainteresowanego A. B. e - protokół z dnia 7 grudnia 2017 roku 00:57:54 - 00:58:55 w zw. z wyjaśnieniami 00:05:12 - 00:30:02 - płyta CD k. 124,

W budynku Przedszkola wykonywał parce konserwatorskie przy oknach. Jego praca polegała na tym, że najpierw czyścił okna do surowego drewna, potem zaszpachlowywał ubytki, zeszlifowywał, zagruntował i pokrywał. Jednocześnie wykonywał także naprawę okuć okiennych. Zainteresowany zgodnie z wytycznymi konserwator miał zachować pierwotny kolor okna. Ponadto zainteresowany zajmował się renowacją drewnianych żaluzji oraz wrót. Renowacja żaluzji polegała na opaleniu, czyli oczyszczeniu ich, wyjęciu elementów uszkodzonych, wstawienie nowych, naprawie mechanizmów. Prace były wykonywane we dwóch, bo niektóre żaluzje ważyły 150 kg. Ta druga osoba też wykonywała renowację, a nie tylko pomagała. Dodatkowo A. B. wykonywał także malowanie, uzupełnienie gzymsów, prace murarskie, ponieważ przy wystawieniu czy wstawieniu okna powstawały ubytki, które trzeba było w sposób wizualny odtworzyć. W (...) zainteresowany wykonywał jedynie stolarkę okienną.

/zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 17 maja 2018 roku 00:03:39 - 00:09:03 - płyta CD k. 170 w zw. z wyjaśnieniami e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 00:50:53 - 01:08:44 - płyta CD k. 74, zeznania świadka W. J. e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:24:36 - 02:06:50 - płyta CD k. 74, zeznania zainteresowanego A. B. e - protokół z dnia 7 grudnia 2017 roku 00:57:54 - 00:58:55 w zw. z wyjaśnieniami 00:05:12 - 00:30:02 - płyta CD k. 124/

Zainteresowani odbyli podstawowe szkolenie z zakresu BHP i zasad bezpieczeństwa na budowie przeprowadzone przez kierownika budowy.

/zeznania świadka W. J. e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:24:36 - 02:06:50 - płyta CD k. 74/

Osobą zarządzającą i nadzorującą początkowo był sam wnioskodawca później wskazana przez niego osoba tj. K. C. (1) oraz S. B.. S. B. nadzorował prace konserwatorskie w obiekcie (...) w Ł. przy ulicy (...). Miał on za zadanie nadzorować prace konserwatorskie, przygotować harmonogram oraz kosztorys wykonywanych prac. Budowa składała się z etapów: renowacji okien, odtworzenia sztukaterii. Kosztorysy dotyczyły poszczególnych czynności. S. B. miał doprowadzić swoim nadzorem do tego, żeby przywrócić dawny efekt struktury tego zabytku. Był wpisany w dzienniku budowy jako kierownik budowy. Kierownik budowy wraz z inspektorem nadzoru robili wstępne odbiory. Jeśli coś było wykonane nieprawidłowo to pracownik musiał to poprawić.

/zeznania w nioskodawcy e - protokół z dnia 17 maja 2018 roku 00:03:39 - 00:09:03 - płyta CD k. 170 w zw. z wyjaśnieniami e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 00:05:15 - 00:23:15 płyta CD k. 74, zeznania świadkaKrzysztofa H. - C. e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:13:24 - 01:24:36 płyta CD k. 74, zeznania świadkaSebastiana R. e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:24:36 - 01:35:18 płyta CD k. 74, zeznania świadkaWiesławy J. e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:24:36 - 02:06:50 - płyta CD k. 74, zeznania świadkaAldony S. e- protokół z dnia 7 grudnia 2017 roku 00:35:54 - 00:43:08 - płyta CD k. 124, zeznania zainteresowanego A. B. e - protokół z dnia 7 grudnia 2017 roku 00:57:54 - 00:58:55 w zw. z wyjaśnieniami 00:05:12 - 00:30:02 - płyta CD k. 124/

Wnioskodawca zapewniała materiały i sprzęt.

/zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 17 maja 2018 roku 00:03:39 - 00:09:03 - płyta CD k. 170 w zw. z wyjaśnieniami e- protokół z dnia21 września 2017 roku 00:05:15 - 00:23:15 płyta CD k. 74, zeznania świadka A. S. e- protokół z dnia 7 grudnia 2017 roku 00:35:54 - 00:43:08 - płyta CD k. 124, zeznania zainteresowanego A. B. e - protokół z dnia 7 grudnia 2017 roku 00:57:54 - 00:58:55 w zw. z wyjaśnieniami 00:05:12 - 00:30:02 - płyta CD k. 124/

Przed przystąpieniem do pracy pracownicy mieli przydzielone konkretne fragmenty elewacji. Każdy wiedział, co wykonać. Kierownik na bieżąco wiedział, którą część zrobił dany pracownik. Zakres prac na budowie się powiększał, w związku z tym wynagrodzenia były zmienne. Kierownik określał ten większy zakres i to znajdowało odzwierciedlenie w rachunku. Umowy nie były aneksowane. Bilans prowadził kierownik.

/zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 17 maja 2018 roku 00:03:39 - 00:09:03 - płyta CD k. 170 w zw. z wyjaśnieniami e- protokół z dnia21 września 2017 roku 00:23:15 - 00:36:35 płyta CD k. 74, zeznania świadka K. C. (1) e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:13:24 - 01:24:36 płyta CD k. 74, zeznania świadka P. J. e- protokół z dnia 7 grudnia 2017 roku 00:43:08 - 00:53:53 - płyta CD k. 124/

Pracownik z założenia był zobligowany przydzielony odcinek pracy zrobić do końca gdy go nie zrobił to pracę tę kończyła inna osoba. Gdy było zrobione źle był zobowiązany poprawić nieprawidłowo wykonaną pracę.

/zeznania świadka K. C. (1) e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:13:24 - 01:24:36 płyta CD k. 74, zeznania świadka W. J. e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:24:36 - 02:06:50 - płyta CD k. 74, zeznania świadka P. J. e- protokół z dnia 7 grudnia 2017 roku 00:43:08 - 00:53:53 - płyta CD k. 124/

(...) w (...) było bardzo dużo. Podpisując umowę z zainteresowanymi wnioskodawca nie ustalał, którym oknem ma się zająć konkretna osoba. Było ustalone 200 zł za metr kwadratowy okna. Nie ustalano liczby okien, im więcej ktoś zrobił, tym więcej zarobił.

/zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 17 maja 2018 roku 00:03:39 - 00:09:03 - płyta CD k. 170 w zw. z wyjaśnieniami e- protokół z dnia21 września 2017 roku 00:50:53 - 01:08:44 - płyta CD k. 74 /

Wynagrodzenia sztukatorów określone było stawką godzinową tj. 13 czy 15 zł/godz. Kierownik ewidencjował te roboczogodziny. Pracownicy mieli płacone wyłącznie za wykonaną pracę.

/zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 17 maja 2018 roku 00:03:39 - 00:09:03 - płyta CD k. 170 w zw. z wyjaśnieniami e- protokół z dnia21 września 2017 roku 00:36:35- 00:50:53 - płyta CD k. 74, zeznania świadka W. J. e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:24:36 - 02:06:50 - płyta CD k. 74/

Zainteresowani pracowali nie mniej niż 8 godzin dziennie, chociaż zdarzało się, że pracowali 10 - 11 godzin. Rozpoczynali pracę od 7.00, 7.30 i pracowali do 22.00. (...) jest to obiekt chroniony, muzealny dlatego też była prowadzona ewidencja czasu pracy, każde wejście pracownika było rejestrowane.

/zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 17 maja 2018 roku 00:03:39 - 00:09:03 - płyta CD k. 170 w zw. z wyjaśnieniami e- protokół z dnia21 września 2017 roku 00:05:15 - 00:23:15 płyta CD k. 74, zeznania świadka W. J. e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:24:36 - 02:06:50 - płyta CD k. 74, zeznania zainteresowanego A. B. e - protokół z dnia 7 grudnia 2017 roku 00:57:54 - 00:58:55 w zw. z wyjaśnieniami 00:05:12 - 00:30:02 - płyta CD k. 124/

Zainteresowani otrzymywali od płatnika składek kaski. Ponadto wnioskodawca zapewnił również rusztowania.

/zeznania świadka W. J. e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:24:36 - 02:06:50 - płyta CD k. 74/

W muzeum pracownicy na bieżąca otrzymywali polecenia, co mają zrobić. Niekiedy w danym dniu zmieniała się skala ważności pomieszczeń. Zostawiali okno z danego pomieszczenia i robili w innym, które było ważniejsze.

/zeznania zainteresowanego A. B. e - protokół z dnia 7 grudnia 2017 roku 00:57:54 - 00:58:55 w zw. z wyjaśnieniami 00:05:12 - 00:30:02 - płyta CD k. 124/

W momencie podpisania umowy nie było do końca wiadomo, co kto będzie robił. Kto co umiał i robił najlepiej, to wykonywał. Pracownicy ustalali między sobą i z szefem kto co ma robić.

/zeznania świadka W. J. e- protokół z dnia 21 września 2017 roku 01:24:36 - 02:06:50 - płyta CD k. 74/

Płatnik zawarł z Przedszkolem Miejskim nr 75 w Ł. Al. (...) umowę w ramach, której zobowiązał się do realizacji inwestycji polegającej na wykonaniu remontu elewacji budynku i prześwitu bramowego Przedszkola Miejskiego nr 75 w Ł. Al. (...) .

/kserokopia wzoru umowy k. 91 - 97v/

Płatnik zawarł w dniu 4 września 2013 roku z (...) umowę numer (...)-R. Przedmiotem umowy jest wykonanie prac konserwatorskich i robót budowlanych, w ramach zadania pn. Rewitalizacja zabytkowych: elewacji, ślusarki, stolarki okiennej, zewnętrznej stolarki drzwiowej i obróbek dachowych budynków (...) na terenie (...) w Ł. przy ul. (...) polegających na wykonaniu zakresu prac zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia, tj. dokumentacją projektową, programem konserwatorskim, specyfikacjami, wytycznymi (...) wojewódzkiego konserwatora zabytków oraz wytycznymi zamawiającego.

Zgodnie z § 4 punkt 9 tej umowy: wszystkie osoby pozostające w jego dyspozycji w ramach wykonywania robót objętych przedmiotem niniejszej umowy, miały posiadać: odpowiednie kwalifikacje zawodowe w rozumieniu prawa i wymogów umowy, aktualne badania lekarskie, jeżeli przepisy nakładają obowiązek posiadania takich badań, mieli być przeszkoleni w zakresie przepisów bhp i przeciwpożarowych, posiadać prawo wykonywania pracy na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Wykonawca – płatnik zobowiązał się, przed rozpoczęciem prac, do przestawienia Zamawiającemu pisemnej listy osób i podmiotów, które będą wykonywały w jego imieniu pracę, z podaniem numerów dowodów osobistych i numerów PESEL.

/kserokopia umowy k. 77-85/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dokumentów zawartych w aktach sprawy i w aktach ZUS uznając je za wiarygodne i wystarczające do poczynienia przedmiotowych ustaleń. Powołane dokumenty nie były kwestionowane w toku postępowania przez żadną ze stron, a Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, ażeby z urzędu zakwestionować ich wartość dowodową w sprawie. Sąd oparł się także na zeznaniach świadków: W. J. – żony M. J., A. S., która wykonywała prace renowacyjne przy stolarce okiennej w (...), za wynagrodzenie według stawki – godzinowej, K. C. (2) pracującego przy obiekcie przy ul (...) jako kierownik budowy, który wskazywał, że wykonywał sztukaterie w (...), zaś wynagrodzenie było wypłacane od metra wykonanego odcinka oraz S. R. i P. J..

Sąd oparł się także na zeznaniach stron: M. J. oraz A. B.. Zeznania stron obrazują przebieg realizacji zawartych umów. W tym zakresie – opisu wykonywanych czynności, miejsca ich realizacji, użytych narzędzi i sprzętu, sprawowania przez płatnika kontroli nad wykonawstwem.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków i stron, gdyż są spójne i logiczne.

Dodatkowo wskazać należy, że odwołujący się płatnik nie zakwestionował wskazanych przez organ rentowy w zaskarżonych decyzjach - okresów podlegania przez zainteresowanych obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako zleceniobiorcy u płatnika składek ani miesięcznych podstaw wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne za te okresy, ale podnosił, że jako płatnik składek, nie był zobowiązany do uiszczania składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne zainteresowanych, ponieważ kwestionowane umowy, były umowami o dzieło i nie stanowiły tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania jako niezasadne podlegają oddaleniu.

Na wstępie wskazać należy, że umowa zlecenia i umowa o dzieło to podstawowe kontrakty usługowe, konkurencyjne w stosunku do umowy o pracę. Różnica między tymi dwoma rodzajami umów jest dla podmiotów zatrudniających bardzo istotna, bowiem wiąże się z różnymi konsekwencjami prawnymi. Prawidłowa kwalifikacja zawieranej umowy nie zawsze jednak jest sprawą prostą - szczególnie w odniesieniu do różnych form działań i prac w sferze kultury. I tak np. podczas gdy umowy o dzieło rodzą określone obowiązki z punktu widzenia ubezpieczeń społecznych odnośnie naliczania i odprowadzania składek ubezpieczeniowych tylko wówczas, gdy są zawierane z własnymi pracownikami, to umowy zlecenia pociągają za sobą skutki ubezpieczeniowe bez względu na to, z kim są zawierane - z własnym pracownikiem czy z osobą z zewnątrz. Zatem jeśli dana umowa zostanie błędnie uznana nie za umowę o dzieło, ale za umowę zlecenia, to naliczenie w stosunku do niej składek na ZUS będzie niedozwolone, podobnie jak brak naliczenia składek w przypadku umowy zlecenia, która niewłaściwie została zakwalifikowana jako umowa o dzieło. Decydująca jest treść, a nie nazwa umowy. Aby prawidłowo ustalić, z jaką umową mamy w danym przypadku do czynienia, tzn. czy jest to umowa zlecenia, czy umowa o dzieło, należy kierować się jej treścią, zadaniem, jakie osoba zatrudniana ma do wykonania, czyli istotą obowiązków umownych, jakie osoba ta na siebie przyjmuje.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 4 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 roku (tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku poz. 963) osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym
i wypadkowemu.

W myśl art. 9 ust. 1 analizowanej ustawy pracownicy spełniający jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów mogą dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a.

Wspomniany wyżej art. 9 ust. 1a. stanowi zaś, że ubezpieczeni wymienieni w ust. 1, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy (…) w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b i art. 16 ust. 10a.

Z mocy art. 13 pkt. 2 wspomnianej ustawy zleceniobiorcy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają od dnia oznaczonego
w umowie, jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 (to jest przychód w rozumieniu przepisów
o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia), jeżeli w umowie określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Natomiast art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi,
iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2.

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt. 1e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 r. (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, ze zm.) obowiązującej od dnia 1 października 2004 roku osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Stosownie do art. 36 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.

Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklaracji rozliczeniowej, imiennych raportów miesięcznych oraz opłacanie składek za dany miesiąc.

Do ustalenia zaś podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których wyżej mowa, z mocy art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U z 2015 roku, poz. 581), stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6. Ust. 5 art. 81 stanowi, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z kolei wymieniony ust. 6 art. 81 przewiduje, że podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył kwalifikacji prawnej umów nazwanych „umowami o dzieło” jakie odwołujący się płatnik składek zawarł z zainteresowanymi: S. B., T. G., J. C. i A. B.. Kwestią sporną było, czy strony istotnie zawarły umowy o dzieło nierodzące obowiązku ubezpieczenia społecznego, czy też zawarły umowy o świadczenie usług, do których zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, a które stanowią tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Odnosząc się do powyższej spornej kwestii wskazać należy, iż stosownie do art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie, przy czym do umowy o świadczenie usług stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.). W doktrynie panuje pogląd, że przedmiotem umowy o świadczenie usług jest dokonanie określonej czynności faktycznej, która nie musi prowadzić do osiągnięcia indywidualnie oznaczonego rezultatu. Chodzi tu zatem o umowy zobowiązujące do dokonania jednej lub wielu czynności faktycznych (także stałego ich dokonywania).

Zgodnie zaś z treścią art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Nie ma przy tym żadnych wątpliwości, że przepisy o zleceniu nie mają zastosowania do czynności będących przedmiotem umowy o dzieło, bowiem wykonanie dzieła, zgodnie z prezentowanym w doktrynie poglądem, nie mieści się w pojęciu usługi w rozumieniu art. 750 k.c.

Umowę o dzieło zalicza się do kategorii „umów rezultatu” i przeciwstawia umowie zlecenia - jako „umowie o staranne wykonanie usługi”. W odróżnieniu od umowy zlecenia, umowa o dzieło wymaga, by starania przyjmującego zamówienie doprowadziły w przyszłości do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu. Tymczasem umowa zlecenia takiego rezultatu - jako koniecznego do osiągnięcia - nie akcentuje. Elementem wyróżniającym dla umowy zlecenia nie jest zatem wynik, lecz starania podejmowane w celu osiągnięcia tego wyniku /por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 21 grudnia 1993 r. sygn. III AUr 357/93, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 1994, Nr 6, poz. 49, str. 63; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 26 stycznia 2006 r. sygn. III AUa 1700/05, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 2008, Nr 3, poz. 5, str. 55; wyrok Sądu Najwyższego z 13 marca 1967 r. sygn. I CR 500/66; opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i (...) rok 1968, Nr 1, poz. 5, z najnowszych orzeczeń : wyrok Sądu Najwyższego z 14.11.2013r. II UK 115/13 i wyrok Sadu Najwyższego z dnia 8.11.2013r. II UK 157/13 /.

Dokonując kwalifikacji konkretnej umowy należy w pierwszej kolejności badać, czy świadczenie będące przedmiotem zobowiązania ma cechy dzieła. Dzieło stanowi zawsze zjawisko przyszłe, jest czymś, co w chwili zawarcia umowy nie istnieje, lecz ma dopiero powstać w jakiejś określonej przyszłości. Rezultat, na jaki umawiają się strony, musi być z góry określony i może przyjmować zarówno postać materialną jak i niematerialną. Cechą konstytutywną umowy o dzieło jest, aby rezultat ten był obiektywnie osiągalny i w konkretnych warunkach pewny. Dzieło musi mieć indywidualny charakter i odpowiadać osobistym potrzebom zamawiającego. Podkreślenia także wymaga, że celem umowy o dzieło nie jest czynność (samo działanie lub zaniechanie), która przy zachowaniu należytej staranności prowadzić ma do określonego w umowie rezultatu, lecz samo osiągnięcie tego rezultatu. W umowie o dzieło chodzi zawsze o osiągnięcie umówionego rezultatu, niezależnie od rodzaju i intensywności świadczonej w tym celu pracy i staranności.

Tymczasem umowa o świadczenie usług jest umową starannego działania, jej celem jest wykonywanie określonych czynności, które nie muszą zmierzać do osiągnięcia rezultatu. W umowie zlecenie można wskazać rezultat, który powinien być osiągnięty, a podejmujący zlecenie powinien podejmować starania by go osiągnąć. Jednak w odniesieniu do umowy zlecenia po pierwsze nie da się określić zamierzonego rezultatu w sposób pewny, a po drugie nie sposób przewidzieć, w jakim stopniu zostałby on osiągnięty.

W odróżnieniu od umowy zlecenia, umowa o dzieło wymaga, by starania przyjmującego zamówienia doprowadziły do konkretnego, w przyszłości, indywidualnie oznaczonego rezultatu. Umowa zlecenia nie akcentuje tego rezultatu, jako koniecznego do osiągnięcia, nie wynik zatem (jak w umowie o dzieło), lecz starania w celu osiągnięcia tego wyniku, są elementem wyróżniającym dla umowy zlecenia, tj. przedmiotem istotnym (wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 21 grudnia 1993 r. III AUr 357/93).

Sposób wykonania dzieła pozostawiony jest w zasadzie uznaniu przyjmującego zamówienie, byleby dzieło miało przymioty ustalone w umowie lub wynikające z charakteru danego dzieła. Przyjmujący zamówienie nie ma także, co do zasady, obowiązku osobistego wykonania dzieła, chyba że wynika to z umowy lub charakteru dzieła (np. dzieło artystyczne). Ryzyko nieosiągnięcia rezultatu zawsze obciąża przyjmującego zamówienie. Przy czym odpowiedzialność przyjmującego zamówienie w wypadku nieosiągnięcia celu umowy, jest odpowiedzialnością za nieosiągnięcie określonego rezultatu, a nie za brak należytej staranności /por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2000 r. sygn. II UKN 386/99, opubl. OSNP 2001/16/522/.

A zatem z umową rezultatu mamy do czynienia wtedy, gdy spełnienie świadczenia przez dłużnika polega na doprowadzeniu do określonego efektu. W tego typu umowach jedynie taki stan będzie uznany za wykonanie zobowiązania. Z kolei z umową starannego działania jest związany obowiązek dłużnika działania w sposób sumienny w kierunku osiągnięcia danego rezultatu, przy czym już samo sumienne działanie jest spełnieniem świadczenia, niezależnie czy ostatecznie zostanie osiągnięty zamierzony rezultat czy nie. (K. B. artykuł „Kilka mitów z zakresu teorii umów (...) teza 2 )

Należy podkreślić, że umowę o dzieło zdefiniowano w art. 627 k.c. jako zobowiązanie do wykonania oznaczonego dzieła za wynagrodzeniem. Starania przyjmującego zamówienie w umowie o dzieło mają doprowadzić w przyszłości do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu, za wynagrodzeniem zależnym od wartości dzieła (art. 628 § 1, art. 629, art. 632 k.c.). Umowa o dzieło zakłada swobodę i samodzielność w wykonywaniu dzieła, a jednocześnie nietrwałość stosunku prawnego, gdyż wykonanie dzieła ma charakter jednorazowy i jest zamknięte terminem wykonania. Przyjmuje się, że rezultat, o który umawiają się strony, musi być z góry określony, mieć samoistny byt obiektywnie osiągalny i pewny.

Wykonanie dzieła najczęściej przybiera postać wytworzenia rzeczy lub dokonania zmian w rzeczy już istniejącej (naprawienie, przerobienie, uzupełnienie); takie dzieła są rezultatami materialnymi umowy zawartej między stronami, weryfikowalnymi ze względu na istnienie wad (wyrok SN z dnia 3 listopada 2000 r. IV CKN 152/2000 OSNC 2001 Nr 4 poz. 63).

Poza rezultatami materialnymi, istnieją także rezultaty niematerialne, które mogą, ale nie muszą być ucieleśnione w jakimkolwiek przedmiocie materialnym. W każdym razie takim rezultatem nieucieleśnionym w rzeczy nie może być czynność, a jedynie jej wynik, dzieło bowiem musi istnieć w postaci postrzegalnej, pozwalającej nie tylko odróżnić je od innych przedmiotów, ale i uchwycić istotę osiągniętego rezultatu.

Z dokonanych ustaleń wynika, że przedmiotowe umowy, zawarte z S. B. objęte zaskarżonymi decyzjami były nakierowane na podjęcie działań w celu wykonania nadzoru w ramach realizacji prac: rewitalizacji zabytkowych: elewacji, ślusarki, stolarki okiennej, zewnętrznej stolarki drzwiowej i obróbek dachowych budynku (...) na terenie (...) w Ł. przy ul. (...), w przypadku J. C. rekonstrukcji zabytkowych tynków i sztukaterii w zabytkowym obiekcie w Ł. przy ul. (...), w przypadku T. G. rekonstrukcji i renowacji obiektu zabytkowego w Ł. przy ul. (...) zaś w przypadku A. B. rekonstrukcji i renowacji z malowaniem stolarki okiennej w (...).

Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że żadna z tych będących przedmiotem analizy umów nie wskazuje jakichkolwiek indywidualnych rezultatów, efektów do osiągnięcia. Renowacja i rekonstrukcja to zestaw powtarzających się czynności, w praktyce, znanych wykonawcom, ale realizowanych nie w ramach autorskiego, indywidualnego procesu twórczego, tylko w ramach zlecenia płatnika, który – w związku z zawartymi umowami z Zamawiającymi: (...) w Ł. mieszczącego się przy ul. (...) oraz z Przedszkolem nr (...) w Ł. przy Al. (...) – wykonywał czynności, zgodnie z zaleceniami, wytycznymi, zarówno: (...) wojewódzkiego konserwatora zabytków, jak i dokumentacją projektową, programem konserwatorskim, specyfikacjami oraz wytycznymi zamawiającego.

Czynności takie jak: tynkowanie, gipsowanie, malowanie, usuwanie starej farby i pokrywanie nową, uzupełnianie brakujących elementów - fragmentów ościeżnic, framug okiennych, drzwi itp. stanowią elementy procesu technologicznego – renowacji, rekonstrukcji obiektów zabytkowych, ale nie tylko – renowacji i rekonstrukcji każdego obiektu, który wymaga takich procesów. O tym, że były to procesy powtarzalne, oparte na starannym działaniu - nie jednorazowe, świadczą nawet znamiona czasownikowe przy określaniu czynności do wykonania – w trybie niedokonanym, ciągłym: renowacja, rekonstrukcja (także np. z malowaniem).

A zatem istotą świadczenia ze strony J. C., T. G. i A. B. było wykonanie czynności, opisanych wyżej, cechujących się powtarzalnością i cyklicznością na przykład: usuwanie starej farby z okna i pokrywaniu okna nową farbą przez A. B., rekonstrukcję sztukaterii i gzymsów przez J. C. czy też uzupełnienie gzymsów poprzez nałożenie gładzi przez T. G.. Podobnie w sytuacji zainteresowanego S. B., który to był kierownikiem budowy i prowadził dokumentację podwykonawczą i konserwatorską, nadzorował prace konserwatorskie, prowadził harmonogram i kosztorys prac. Umowa ta, w ogóle nie wskazywała na istnienie jakiegokolwiek „dzieła”, które zainteresowany miałby wykonać. Sprowadzała się natomiast to czynności nadzorczych, ewentualnie sporządzenia związanej z tym dokumentacji, która ma jednak charakter wtórny do wyknywanych prac. Przy wykonywaniu czynności żaden z wykonujących opisane czynności zainteresowanych nie miał dowolności, swobody, inwencji twórczej, żaden element nie był jego autorską interpretacją zasad, reguł postępowania w procesie dokonywanej renowacji i rekonstrukcji z wymiernym efektem.

Rezultat tych czynności – rezultat zawartych umów – nie był określony w żadnej z umów. Argument podnoszony przez płatnika, że rezultatem miało być odnowieni określonego obiektu zbytkowanego, jest o tyle niewiarygodny, że – to płatnik – zawierał umowy z Zamawiającymi: (...) i Przedszkolem nr (...). Nawet jeśli umowy zawarte przez płatnika z wymienionymi podmiotami nosiły cech umowy o dzieło to dotyczyło to tylko tyh umów. Umowy zawarte przez płatnika z zainteresowanymi nie stają się przez to automatycznie umowami o działo. Charakter spornych umów określają przesłanki wynikające z treści każdej z umów a także ze sposobu ich realizacji. Innymi słowy realizacja umowy o dzieło (ogólnej- wyjściowej np. remont budynku) może nastąpić i zazwyczaj następuje w oparciu o umowy o świadczenie usług. Wszystko zależy od tego czy w spornych umowach możan wyodrębnic „dzieło” czy też sprowadzają się one do zlecenia wykonywania powtarzających się czynności. Tak było właśnie w spornych umowach

Nadto płatnik zabezpieczał sprzęt i materiały, którymi zainteresowani wykonywali swojej prace. Jak wynika z dokonanych ustaleń płatnik przekazywał zainteresowanym materiały, które wykorzystywali oni przy realizacji czynności renowacji i rekonstrukcji .

Z dokonanych ustaleń wynika, że żadna z umów nie była indywidualnie oznaczona.

Powyższe okoliczności wskazują, że nie rezultat działania był określony w umowach, tylko wykonanie opisanych usług – renowacji i rekonstrukcji, a te czynności – powtarzające się jak: tynkowanie, gipsowanie, malowanie, usuwanie starej farby i pokrywanie nową, uzupełnianie brakujących elementów-fragmentów ościeżnic, framug okiennych, drzwi itd., nie stanowiły – samodzielnie indywidualnego bytu w obrocie, nie stanowiły autorskiego programu, realizowanego przez wykonawców, nie zawierały śladów inwencji twórczej, nie były objęte swobodą twórczą, inwencją kreatywną.

Podejmowane przez zainteresowanych czynności były powtarzalne i wymagały starannego działania. Rezultat nie był określony w żadnej umowie.

Podkreślić także należy, że zainteresowani podlegali kierownictwu płatnika składek. Byli zobowiązani do współdziałania w trakcie wykonywania dzieła oraz mieli ustalony czas i miejsce pracy. Jak wynika z zeznań wnioskodawcy czy świadków zainteresowani pracowali minimum 8 godzin dziennie lub więcej nawet 10 - 11. Była prowadzona ewidencja czasu pracy, każde wejście czy wyjście było rejestrowane. Ponadto kierownik budowy kontrolował pracę zainteresowanych i zatwierdzał każdy etap jej wykonany. Dodatkowo kierownik budowy mógł ustalać ważność prac i kierował do tych, które wymagał wykonania w pierwszej kolejności. Co ważniejsze w razie potrzeby zakres prac ulegał zmianie, w szczególności zwiększeniu. Nie znajdowało to natomiast żadnego odzwierciedlenia w treści zawieranych umów. Zdaniem Sądu okoliczności te potwierdzają brak w zawartych umowach cech umów o dzieło, bowiem w umowach o dzieło nie występuje żaden stosunek zależności czy też podporządkowania.

Ponadto zauważyć należy, że wnioskodawca dbał o dostarczenie materiałów niezbędnych do przeprowadzenia prac renowacyjnych. Dodatkowo wyposażał w kaski. Zainteresowani odbyli - przeprowadzone przez kierownika budowy - szkolenia z zakresu BHP oraz i zasad bezpieczeństwa na budowie.

Zainteresowani mieli ustalone wynagrodzenie albo w stawce godzinowej albo za metr kwadratowy. Kierownik budowy ewidencjował te dane. Pracownicy mieli płacone wyłącznie za wykonaną pracę. Co istotne wnioskodawca powierzając zainteresowanym wykonanie danych prac czy to renowacji okien czy sztukaterii bądź gzymsów nie wskazywał konkretnych obiektów do odnowienia. To kierownik budowy decydował, kto wykona dany element oraz w jakiej kolejności. Często zdarzało się, że prace pracowników nakładały się czy zbiegały ze sobą, gdy poszczególne osoby zajmowały się np. uzupełnianiem tynku na obszarze dwóch płaszczyzn. Z kolei kierownik budowy podlegał bezpośrednio wnioskodawcy.

W ocenie Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że rzeczywistą wolą stron odnośnie przedmiotowych umów było świadczenie usług, a nie wykonanie dzieła, gdyż to nie wynik, ale określone działania były istotne dla realizacji umów i z tych też działań zainteresowani byli rozliczani. Nie wynik czynności renowacja konkretnego obiektu, ale same w sobie czynności wykonywane przez zainteresowanych były przedmiotem spornych umów.

Oceniając odwołanie płatnika, Sąd Okręgowy miał na względzie zasadę swobody umów ( art. 353 ¹ k.c.), w myśl której strony mają możliwości wyboru rodzaju łączącego je stosunku prawnego. Podkreślić jednak należy, że wyżej przytoczona zasada w żadnym razie nie oznacza dowolności, gdyż przywołany wyżej przepis wprost wymaga, aby treść umowy nie sprzeciwiała się naturze danego stosunku prawnego, jego społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu i ustawie (zob. także wyrok Sądu Najwyższego z 28 kwietnia 2010 r., II UK 334/09, LEX nr 604221).

O tym jaki stosunek w rzeczywistości łączy strony rozstrzygają warunki, na jakich świadczenie jest wykonywane, a nie sama nazwa umowy, czy nawet wola stron, która podlega ograniczeniom wynikającym właśnie z treści art. 353 ¹ k.c. Ponieważ umowa o dzieło należy do umów rezultatu, dlatego oceny wykonania takiej umowy dokonuje się przez pryzmat osiągnięcia konkretnego, indywidualnie oznaczonego wytworu czy też efektu, który może mieć postać zarówno materialną, jak i niematerialną. Realizacja oznaczonego dzieła jest zwykle określonym procesem wykonawczym, o możliwym do wskazania momencie początkowym i końcowym, którego celem jest doprowadzenie do weryfikowalnego i jednorazowego rezultatu, który jest zdefiniowany przez strony już w momencie zawierania umowy. Ryzyko nieosiągnięcia rezultatu obciąża przy tym przyjmującego zamówienie. Dzieło zawsze musi być jednorazowym efektem, zindywidualizowanym już na etapie zawierania umowy i możliwym do jednoznacznego zweryfikowania po wykonaniu. Szereg powtarzalnych i cyklicznych czynności, których podjęli się wykonać zainteresowani na podstawie spornych umów, nawet gdy prowadziły do wymiernego efektu, to jednak efekt tych prac nie mógł być rozumiany jako jednorazowy rezultat i kwalifikowany jako realizacja umowy o dzieło. Przedmiotem umowy o dzieło nie może być bowiem osiąganie kolejnych, bieżąco wyznaczanych rezultatów, a takimi były, w ocenie Sądu Okręgowego, efekty – wykonywania prac takich jak: tynkowanie, gipsowanie, malowanie, usuwanie starej farby i pokrywanie nową, uzupełnianie brakujących elementów-fragmentów ościeżnic, framug okiennych, drzwi itd. czy też nadzorowanie wykonania tych prac. Tego rodzaju czynności są charakterystyczne dla umowy o świadczenie usług, którą definiuje obowiązek starannego działania.

Z uwagi na to, że dzieło nie zostało precyzyjnie opisane w umowie nie istniała także możliwość obiektywnego sprawdzenia przedmiotu umowy pod kątem wad fizycznych. Nie chodzi bowiem w tym wypadku o sprawdzenie czy przedmiot wykonany nie jest wadliwy (uszkodzony), ale czy nie jest wadliwy w rozumieniu umowy o dzieło, czyli czy został wykonany zgodnie z ustaleniami umowy. Biorąc pod uwagę treść umów trudne byłoby ustalenie istnienia ewentualnych wad – bo musiałyby dotyczyć przedmiotu umowy czyli konkretnego indywidualnego elementu, który byłby do wykonania - odrestaurowania. Nadto strony w umowie nie określały konkretnych cech jakim powinien odpowiadać rezultat pracy. Nie podawano żadnych szczegółów, które pozwoliły ocenić zgodność efektu pracy z zamówieniem, co jest niezbędne w przypadku umowy o dzieło, której istotę stanowi konkretny wytwór. Jest to charakterystyczne dla umowy o świadczenie usług, a niedopuszczalne przy umowie o dzieło.

Chociaż niekiedy, co Sąd pragnie podkreślić, ta sama czynność będąca przedmiotem umowy może świadczyć zarówno o zawarciu umowy o dzieło jak i innej umowy, zwłaszcza umowy o pracę. Ocenie podlega bowiem nie charakter przedmiotu umowy a sama umowa. Jeśli zatem przedmiotem umowy byłoby przygotowanie jednego konkretnie opisanego przedmiotu umowy w chwili jej zawierania a ściśle określonego przez zamawiającego, to tak sformułowana umowa mogłaby zostać uznana za umowę o dzieło, pod warunkiem wskazanie mierzalnego dzieła, kategoriami przypisanymi dla dzieł tego rodzaju, oraz, że dzieło to stanowi autonomiczny przedmiot obrotu społecznego. Inaczej jest jednak w sytuacji, gdy przedmiotem umowy, jak w niniejszej sprawie, jest przygotowywanie bliżej nie określonego przedmiotu.

Sąd podzielił w tym zakresie stanowisko wyrażone np. przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 marca 2013 r., w sprawie I CSK 403/12, w myśl którego „umowa o dzieło, będąca umową rezultatu, różni się od umów starannego działania koniecznością osiągnięcia oznaczonego rezultatu ludzkiej pracy, który musi mieć charakter samoistny i musi być ucieleśniony, a więc przybrać określoną postać w świecie zjawisk zewnętrznych. Rezultat ten musi być przy tym sprawdzalny, czyli zdatny do poddania sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych.”(LEX nr 1341643); oraz przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu, który w wyroku z dnia 18 kwietnia 2013 r., w sprawie III AUa 1397/12 uznał, że „cechą konstytutywną przedmiotu umowy o dzieło jest "samoistność rezultatu". Samoistność ta, rozumiana jest na ogół, jako niezależność rezultatu od dalszego działania, a nawet istnienia samego twórcy. Innymi słowy, w momencie ukończenia dzieła ustaje jego "zależność" od twórcy, staje się ono wartością autonomiczną w obrocie.”(LEX nr 1322558).

Na marginesie wskazać należy, iż spornych umów nie sposób także uznać za umowy o roboty budowlane.

Na mocy art. 647 k.c. przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Treść spornych umów w żadnym zakresie nie wskazuje obiektu czy choćby wydzielonego, ale dostatecznie konkretnie wskazanego, fragmenty obiektu, który miał być wykonany przez zainteresowanych.

Z uwagi więc na powyższe ustalenia, z całą pewnością uznać należy, że treścią zobowiązań zainteresowanych nie był określony konkretny wynik odpowiadający pewnym z góry ustalonym warunkom, który podlegałby ocenie, lecz wykonywanie określonych czynności, których rezultat zależał w znacznym stopniu od okoliczności leżących poza kontrolą zainteresowanych. Przedmiot umowy powtarzany były w kolejno zawieranych umowach.

W ocenie Sądu wnioskodawca zawarł umowy nazwane umowami o dzieło z zainteresowanymi jedynie w celu ominięcia obowiązku składkowego bowiem w rzeczywistości były one, zgodnie z twierdzeniami organu rentowego, umowami o świadczenie usług.

Wobec powyższego wykonywanie pracy przez zainteresowanych na podstawie zakwestionowanych przez organ rentowy umów rodziło dla zainteresowanych tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 roku.

Decyzje ZUS są zatem prawidłowe, ustalenia faktyczne wskazują, iż zainteresowani faktycznie wykonywali czynności zgodne z treścią zawartych umów. W uznaniu Sądu nie ulega zatem wątpliwości, że kwestionowane umowy noszą cechy umowy o świadczenie usług, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.) a nie umowy o dzieło. I z tego względu podlegają obowiązkowi składkowemu.

Zauważyć należy, że decyzja o objęciu określonym tytułem ubezpieczenia społecznego, jak również decyzja ustalająca podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne ma charakter decyzji deklaratoryjnej, albowiem stwierdza jedynie zaistnienie stanu prawnego zgodnego z przepisami prawa ubezpieczeń społecznych. Na kształt decyzji dotyczącej ubezpieczenia wpływa tym samym jedynie fakt istnienia bądź nieistnienia tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, a w drugim przypadku – istnienie takiej sytuacji faktycznej, która odpowiada konkretnemu przepisowi regulującemu podstawę wymiaru składki.

Sąd nie znalazł zatem powodów do zakwestionowania ustaleń oraz wyliczeń organu rentowego, w sytuacji, w której sam odwołujący nie podaje konkretnych zastrzeżeń. Podkreślenia wymaga fakt, że z chwilą wniesienia odwołania płatnik stał się stroną procesu, a organ rentowy jej przeciwnikiem procesowym. Podporządkowanie się obowiązującym w procesie cywilnym zasadom, w tym zasadzie kontradyktoryjności, wymaga, aby strony powoływały dowody na poparcie swych twierdzeń, albowiem sądy ustalają fakty na podstawie dowodów. Sąd nie jest zobowiązany do poszukiwania dowodów z urzędu, gdyż w myśl zasady kontradyktoryjności ciężar dowodu spoczywa na stronach. To strony są dysponentem toczącego się postępowania dowodowego i to one ponoszą odpowiedzialność za jego wynik. Powyższe jasno wynika z art. 3 k.p.c., który wskazuje, że na stronach spoczywa obowiązek dawania wyjaśnień co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i przedstawiania dowodów na ich poparcie.

Reasumując stwierdzić należy, że zawarte przez strony sporne umowy nie były umowami rezultatu, lecz umowami starannego działania, ponieważ ich przedmiotem było wykonywanie przez zainteresowanych ciągu powtarzalnych czynności, o charakterze cyklicznym, który wprawdzie w celu finalnym zmierzały do osiągnięcia bieżących rezultatów, ale wymagały jedynie starannego działania. Wobec powyższego uprawnione jest wnioskowanie, że z uwagi na przedmiot planowanej aktywności, wykonywanie czynności przez zainteresowanych, na podstawie zakwestionowanej przez ZUS umowy, rodziło dla zainteresowanych tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zakresie, w jakim obowiązywała ta umowa. Podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy, stanowi osiągnięty na podstawie umowy przychód.

Z tych względów, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy oddalił odwołania – orzekając o tym w punkcie 1 wyroku.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł w pkt 2 wyroku. Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Stosownie do art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez wykwalifikowanego pełnomocnika zalicza się wynagrodzenie. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika strony pozwanej Sąd ustalił zgodnie z jego wnioskiem, w oparciu o § 2 ust. 2, 3 i 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804 ze zm.), na kwotę 3.870,00 zł (zgodnie z przedstawionym w sprawie zestawieniem 1800 zł + 900 + 270 zł = 900 zł = 3.870,00 zł).

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

3 VII 2018 roku.

E.W.