Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 września 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., Wydział (...) Umów Międzynarodowych w Ł. wstrzymał J. K. , od dnia 1 października 2020 r., wypłatę emerytury. W treści uzasadnienia organ rentowy podniósł ,że w piśmie z dnia 1 lipca 2020 r. J. K. został wezwany do nadesłania potwierdzenia ,że prowadzi na terenie Kanady działalność gospodarczą, a przesłany przez niego dokument potwierdził ,że jest on zatrudniony w charakterze pracownika.

/decyzja k.64 akt ZUS/

W dniu 12 listopada 2020 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie pełnomocnika J. K. od ww. decyzji , w którym wniósł o jej uchylenie oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu odwołania pełnomocnik J. K. podniósł ,że zaskarżona decyzja jest błędna merytorycznie , gdyż J. K. nie jest zatrudniony w charakterze pracownika , a nadto ,że jest on udziałowcem pełniącym funkcję w zarządzie spółki. Co również istotne , ze spółką nie wiąże go żaden stosunek pracy , a jedyne ubezpieczenie jakie posiada to prywatne ubezpieczenie zdrowotne i dentystyczne , które nie ma charakteru powszechnego , tak jak polskie ubezpieczenie zdrowotne.

/odwołanie k.3 – 5/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie. W treści odpowiedzi podniósł ,że J. K. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą SUM – CANADA (...) LTD i jest jej dyrektorem oraz udziałowcem ,co oznacza ,że otrzymuje od niej wynagrodzenie oraz dywidendy , wobec czego nie może być traktowany jako osoba samozatrudniona.

/odpowiedź na odwołanie k.11 - 11 odwrót/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca J. K. urodził się (...)

/okoliczność bezsporna/

Decyzją z dnia 26 marca 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. , Wydział (...) Umów Międzynarodowych w Ł. przyznał J. K. emeryturę od dnia 1 lutego 2020 r.

/decyzja k.50 – 52 akt ZUS/

Pismem z dnia 1 lipca 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. , Wydział (...) Umów Międzynarodowych w Ł. zwrócił się do J. K. z zapytaniem , czy na terenie Kanady prowadzi działalność gospodarczą wskazując przy tym ,że w przypadku ujawnienia faktu wykonywania zatrudnienia w charakterze pracownika przed dniem nabycia prawa zostanie wydana decyzja o nienależnie pobranym świadczeniu.

/pismo k.57 akt ZUS/

W dniu 2 września 2020 r. do organu rentowego wpłynęło pismo , w którym wskazano ,że J. K. jest udziałowcem firmy (...) – CANADA (...) LTD i pełni w niej funkcję dyrektora.

/zaświadczenie k.59 – 59 odwrót/

Zaskarżoną decyzją z dnia 21 września 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. , Wydział (...) Umów Międzynarodowych w Ł. wstrzymał J. K. , od dnia 1 października 2020 r., wypłatę emerytury.

/decyzja k.64 akt ZUS/

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, w tym na podstawie powołanych dokumentów znajdujących się w aktach ZUS oraz aktach sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Decyzja podlegała uchyleniu jako przedwczesna, a więc wydana z rażącym naruszeniem prawa.

Zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 2 ¹ k.p.c., jeżeli decyzja nakładająca na ubezpieczonego zobowiązanie, ustalająca wymiar tego zobowiązania lub obniżająca świadczenie, została wydana z rażącym naruszeniem przepisów o postępowaniu przed organem rentowym, sąd uchyla tę decyzję i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania organowi rentowemu.

Dzięki takiemu unormowaniu sąd może badać wady wynikające z naruszenia nie tylko prawa materialnego, lecz także procesowego. Jak wynika z uzasadnienia projektu z.k.p.c.2019, niezależnie od tego, czy wady te dotyczą formy, czy treści decyzji, ich wspólną cechą jest to, że naruszają przepisy o postępowaniu przed organem rentowym w takim stopniu, że ich konwalidacja jest niemożliwa. Naprawienie takich decyzji przez sąd polega w istocie na wydaniu ich na nowo, to zaś wymaga ponownego przeprowadzenia całego postępowania - tyle że przed sądem (zob. uzasadnienie projektu k.p.c.2019). W uzasadnieniu projektu z.k.p.c.2019 podano przykłady wad decyzji, które projektodawca określił jako rażące. Należą do nich, w zakresie treści: brak oznaczenia stron, niewskazanie sposobu obliczenia świadczenia lub składki; sposobu wydania: wydanie przez osobę nieuprawnioną; i postępowania je poprzedzającego: bez podstawy prawnej lub przedwcześnie - bez zachowania terminów lub przesłanek wydania (zob. uzasadnienie projektu z.k.p.c.2019) (por. J. May, Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian, WKP 2020).

W niniejszej sprawie rażące naruszenie przepisów o postępowaniu polegało na tym, że organ rentowy uznał, że J. K. pozostaje w zatrudnieniu , co ocenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych uzasadniało wstrzymanie należnego wnioskodawcy świadczenia, chociaż w tym zakresie nie przeprowadził stosownego postępowania wyjaśniającego. Wprawdzie organ rentowy pismem z dnia 1 lipca 2020 r. zwrócił się do J. K. z zapytaniem , czy na terenie Kanady prowadzi działalność gospodarczą , a wnioskodawca w odpowiedzi przesłał zaświadczenie wskazujące ,że jest udziałowcem firmy (...) – CANADA (...) LTD i pełni w niej funkcję dyrektora , to jednak przyjęcie przez organ rentowy ,że jako udziałowiec ww. spółki (...) otrzymuje od niej wynagrodzenie oraz dywidendy , co z kolei wyklucza jego samozatrudnienie, jest zupełnie autorytarne i nie znajduje jakiegokolwiek potwierdzenia w materiale dowodowym zgromadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

W ocenie Sądu Okręgowego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych na tym etapie prowadzonego przez siebie postępowania nie był władny do wydania zaskarżonej decyzji. Tym samym dopiero wyjaśnienie kwestii , czy J. K. pozostaje w stosunku pracy skutkować będzie ustaleniem, czy zachodzą przesłanki do wstrzymania wypłaty przysługującej mu emerytury.

Należy też zwrócić uwagę, że wydana decyzja w ogóle nie zawiera podstawy prawnej, a treść decyzji odbiega od treści odpowiedzi na odwołanie, bowiem w decyzji mowa jest o zatrudnieniu w charakterze pracownika, a w odpowiedzi na odwołanie natomiast organ rentowy wskazuje, że wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, co oznacza, że jest udziałowcem i dyrektorem.

Powyższe świadczy o wydaniu zaskarżonej decyzji z rażącym naruszeniem przepisów o postępowaniu przed organem rentowym, w związku z czym podlegała ona uchyleniu w trybie art. 477 ¹⁴ § 2 ¹ k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na rzecz J. K. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił zgodnie z § 9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za adwokackie (Dz. U. z 2015 r. , poz.1800).

S.B.