VIII U 3014/21 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2022-12-07
Sygn. akt VIII U 3014/21
UZASADNIENIE
Decyzją z 8.11.2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpoznaniu wniosku z 11.10.2021 r., na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2021 r., poz. 291 ze zm.), odmówił A. P. ponownego ustalenia wysokości emerytury, ponieważ ostatnie przeliczenie emerytury wnioskodawcy zostało dokonane decyzją z 3.09.2018 r., przepisy po tej dacie nie uległy zmianie, a ubezpieczony nie złożył żadnych nowych dowodów oraz nie ujawnił nowych okoliczności mających istotny wpływ na wysokość świadczenia. (decyzja k. 177 akt ZUS)
Odwołanie od powyższej decyzji złożył wnioskodawca, wnosząc o jej zmianę poprzez ponowne ustalenie wysokości jego emerytury, zarzucając, że została obliczona nieprawidłowo.
Skarżący zarzucił, że ZUS uwzględnił nieprawidłowe kwoty jego zarobków za lata 1973-1976 oraz przyjął błędne wskaźniki podstawy wymiaru przy wyliczeniu wysokości jego emerytury. Podniósł, że w wydanych mu przez ZUS w dniu 18.04.2018 r. wydrukach jego zarobków za poszczególne lata i wskaźników procentowych wynikających z porównania zarobków do przeciętnych wynagrodzeń z lat 1970-2011 - wskazane są odmienne wysokości jego zarobków z lat 1973-1976 od przyjętych w decyzji ZUS z 3.09.2018 r. Zarzucił, że ZUS w decyzji z 3.09.2018 r. niezasadnie do obliczenia emerytury uwzględnił niższe średnie krajowe oraz niższe wskaźniki wysokości podstawy wymiaru emerytury za lata 1973-1976.
Ponadto zarzucił, że sposób przeliczenia przez ZUS wysokości jego zarobków za lata 1974-1975 jest niejasny i sprzeczny z dotychczasową dokumentacją. Argumentował, że Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z 29.09.2015 r. zobowiązał ZUS do wyliczenia wysokości jego emerytury przez obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury przy uwzględnieniu składki na ubezpieczenia społeczne z okresu 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu przy wzięciu pod uwagę stawek godzinowych: od 5.10.1973 r. do 11.11.1974 r. – 8,50 zł na godzinę, od 12.11.1974 r. do 30.11.1975 r. – 12,00 zł na godzinę, od 6.12.1975 r. do 6.03.1976 r. – 12,00 zł na godzinę, przy wzięciu pod uwagę 45-godzinnego tygodnia pracy. Dodał, że ZUS wykonując w/w wyrok przeliczył jego emeryturę od 1.05.2014 r., tj. od podjęcia wypłaty do 13.10.2015 r. Odwołujący zarzucił, że doszło do zaniżenia świadczenia z winy organu rentowego, który popełnił błąd w jego obliczaniu – wywodząc z powyższego, że powinno mu zostać wypłacone wyrównanie za 3 lata poprzedzające miesiąc złożenia wniosku.
Zarzucił też, że ZUS dokonując przeliczenia emerytury nie uwzględnił dokumentów wydanych przez pracodawcę, które potwierdzały jego okres zatrudnienia w zakładzie pracy E. oraz wysokość zarobków z tego okresu. Podał, że pracownik ZUS nie uznał tego dokumentu za wiarygodny ponieważ pieczątka nie była koloru czerwonego tylko czarnego. W efekcie nie został wnioskodawcy zaliczony w/w okres zatrudnienia przy ustalania prawa i wysokości emerytury, a zaliczenie tego dokumentu nastąpiło z dużym opóźnieniem. Zarzucił, że do wyliczenia jego emerytury nie uwzględniono wysokości wynagrodzenia z okresu zatrudnienia w E. wynikającej z w/w dokumentów, co skutkowało obniżeniem jego świadczenia, konkludując, że jest to podstawą do wyrównania emerytury za ten okres.
Skarżący stwierdził, że do najkorzystniejszego wyliczenia podstawy emerytury winny być przyjęte jego zarobki stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z lat: 1976-1984, 1987-1988, 1991-1997, 2008-2012.
Podkreślił, że istnieją uzasadnione wątpliwości co do prawidłowości i rzetelności wyliczenia przez Zakład podstawy wymiaru jego emerytury, ponieważ ZUS wielokrotnie przeliczał jego emeryturę, w poszczególnych decyzjach w sposób dowolny i niezasadnie przyjmował różne, sprzeczne ze sobą, wskaźniki procentowe wynikające z porównania jego zarobków do przeciętnego wynagrodzenia w danym roku zatrudnienia, przez co sposób wyliczenia jego emerytury jest niezrozumiały i niejasny. (odwołanie k. 3-5)
W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko. Odnosząc się do zawartych w odwołaniu zarzutów wyjaśnił, że:
- co do spornych zarobków z lat 1973-1976 toczyło się postępowanie sądowe zakończone wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z 29.09.2015 r. w sprawie VIII U 3602/14, w którym Sąd ten zmienił zaskarżoną decyzje w ten sposób, że zobowiązał ZUS do wyliczenia wysokości emerytury przez obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury przy uwzględnieniu składki na ubezpieczenia społeczne z okresu 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu przy wzięciu pod uwagę stawek godzinowych: od 5.10.1973 r. do 11.11.1974 r. – 8,50 zł na godzinę, od 12.11.1974 r. do 30.11.1975 r. – 12,00 zł na godzinę, od 6.12.1975 r. do 6.03.1976 r. – 12,00 zł na godzinę, przy wzięciu pod uwagę 45-godzinnego tygodnia pracy, a w pozostałej w części oddalił odwołanie. W w/w wyroku Sąd nie zasądzenia wypłaty wyrównania za 3 lata. Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z 19.10.2016 r., III AUa 2185/15, oddalił od w/w wyroku apelację ubezpieczonego. ZUS decyzją z 12.11.2015 r. wykonał prawomocny wyrok sądu i przeliczył wnioskodawcy wysokość emerytury od 1.05.2014 r., tj. od podjęcia jej wypłaty. Zdaniem pozwanego brak zatem podstaw do wypłaty wyrównania za okres 3 lat wstecz;
- co do spornej różnicy w zarobkach przyjętych do ustalenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru Zakład podał, że na skutek rozpoznania wniosku o przeliczenie emerytury z 28.05.2018 r. ZUS wydał decyzję z 31.07.2018 r. którą błędnie ustalił w sposób zawyżony wwpw 52,55% ponieważ kwoty wynagrodzeń za lata 1973-1976 wyliczone według stawki godzinowej zostały omyłkowo dodane w tych latach do kwot minimalnego wynagrodzenia. Po wykryciu tej omyłko ZUS wydał decyzję z 3.09.2018 r., którą zmieniono decyzję z 31.07.2018 r. i wyliczono wwpw z 20 lat kalendarzowych 1971-1980, 1982-1983, 1987, 1992-1997, 2011 w wysokości 50,22%. Pozwany wyjaśnił, że obie w/w decyzje z 31.07.2018 r. i z 3.09.2018 r. były badane przez Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie VIII U 2460/19, w której wyrokiem z 30.05.219 r. oddalono od nich odwołania wnioskodawcy;
- co do zaliczenia okresu zatrudnienia i wynagrodzenia w E., to ZUS po złożeniu karty zarobkowej pracownika zatrudnionego na stanowisku elektryka decyzją z 31.07.2018 r. przyjął do okresu składkowego zatrudnienie wnioskodawcy od 13.09.1982 r. do 17.07.1983 r. oraz wynagrodzenie zastępcze ustalone na podstawie dokumentacji płacowej z E. za lata 1982-1983, zaś prawidłowość tej decyzji potwierdził wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 30.05.219 r. w sprawie VIII U 2460/19.
Pozwany zaznaczył, że wnioskodawca nie przedłożył obecnie żadnych dodatkowych dokumentów umożliwiających zmianę wysokości emerytury. (odpowiedź na odwołanie k. 10)
Na rozprawie z 28.04.2022 r. wnioskodawca poparł odwołanie, oświadczając, że pomimo wyroku Sądu nie miał przeliczonej prawidłowo emerytury. Podniósł, że nadal nie ma doliczonych zarobków z 1971 r. i 1972 r. jakie miał na kolei. Oświadczył, że wniosek złożył w 2014 r., ale ZUS nie przeliczył mu wtedy emerytury. Zarzucił, że ZUS nie doliczył mu tego co było zawarte w wyroku Sądu Okręgowego z 29.09.2015 r., tzn. nie wyrównał jego emerytury za 3 lata. Zarzucił też, że ZUS nie uwzględnił jako okresu składkowego okresu służby wojskowej, który został zaliczony jako okres nieskładkowy. Po okazaniu akt rentowych, z których wynika, iż doliczono wynagrodzenie na kolei oraz uwzględniono wyrok Sądu Okręgowego z 29.09.2015 r., odwołujący oświadczył, że skoro w/w kwestie były przez pozwanego uwzględnione, to być może coś innego jest źle policzone, nie precyzując jednak spornych kwestii.
Pełnomocnik ZUS wniósł natomiast o oddalenie odwołania. (e-prot. z 28.04.2022 r.: 00:00:14)
W piśmie procesowym z 14.07.2022 r. (data nadania - k. 74) wnioskodawca poparł odwołanie i zarzuty, że jego świadczenie zostało wyliczone w nieprawidłowy sposób, uzasadniając to tym, że ZUS m.in. nie uwzględnił okresów składkowych podczas odbywania służby wojskowej, a ponadto błędnie wskazał, że ubezpieczony dopiero w 2018 r. załączył kartoteki zarobkowe na stanowisku elektryka w latach 1982, 1983, podczas, gdy kartoteki te zostały złożone w 2015 r. i taka też data widnieje na tych dokumentach. Odwołujący stwierdził, że wyliczenie jego emerytury wymaga wiadomości specjalnych wobec czego konieczne jest przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu wyliczania emerytur i rent. (k. 73)
Na rozprawie z 13.10.2022 r. pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie, a pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie. (e-prot. z 13.10.2022 r.: 00:00:18)
Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:
A. P. urodził się (...) (niesporne)
Na mocy decyzji z 26.08.2014 r. ZUS, w wyniku rozpoznania wniosku z 9.04.2014 r., przyznał A. P. emeryturę od 4.04.2014 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego i podjął jej wypłatę od 1.05.2014 r. tj. od ustania zatrudnienia. Do obliczenia wysokości emerytury ZUS przyjął 26 lat 10 miesięcy okresów składkowych i 1 rok 11 miesięcy okresów nieskładkowych, tj. następujące okresy:
-od 24.10.1968 r. do 16.10.1970 r. –okres służby wojskowej – okres składkowy,
-od 16.11.1970 r. do 26.04.1973 r. – okres zatrudnienia w (...),
-od 5.10.1973 r. do 30.11.1975 r. - okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa Rolniczego w Ł.,
-od 6.12.1975 r. do 6.03.1976 r. - okres zatrudnienia (...) w S. Zakład (...) Oddział w S.,
-od 1.08.1976 r. do 30.09.1982 r. -okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej,
-od 13.09.1982 r. do 17.07.1983 r. - okres zatrudnienia w (...) sp. z o.o, w tym okres pracy na eksporcie,
-od 1.08.1983 r. do 30.04.1984 r. – okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej,
-od 1.04.1987 r. do 31.12.1988 r. – okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej,
- od 1.06.1991 r. do 29.08.1995 r. – okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej,
-od 30.08.1995 r. do 25.05.1996 r. - zasiłek chorobowy (okres nieskładkowy)
-od 2.07.1996 r. do 5.01.1998 r. - okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym:
- ⚫
-
od 1.04.1997 r. do 5.01.1998 r. zasiłek chorobowy (okres nieskładkowy)
- od 22.03.2003 r. do 21.09.2003 r. - zasiłek dla bezrobotnych,
-od 28.06.2008 r. do 5.07.2012 r. okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym:
- ⚫
-
od 12.07.2010 r. do 31.07.2010 r. - zasiłek chorobowy (okres nieskładkowy),
- ⚫
-
od 5.10.2010 r. do 2.11.2010 r. - zasiłek chorobowy (okres nieskładkowy),
- ⚫
-
od 24.11.2010 r. do 31.12.2010 r. - zasiłek chorobowy (okres nieskładkowy),
- ⚫
-
od 14.01.2011 r. do 25.01.2011 r. - zasiłek chorobowy (okres nieskładkowy),
- ⚫
-
od 24.02.2011 r. do 7.03.2011 r. - zasiłek chorobowy (okres nieskładkowy),
- ⚫
-
od 3.01.2012 r. do 31.01.2012 r. - zasiłek chorobowy (okres nieskładkowy),
- ⚫
-
od 9.02.2012 r. do 2.04.2012 r. - zasiłek chorobowy (okres nieskładkowy),
- ⚫
-
od 2.08.2012 r. do 1.08.2013 r. - zasiłek dla bezrobotnych,
- ⚫
-
od 27.09.2013 r. do 27.12.2013 r. - zasiłek dla bezrobotnych,
- od 10.02.2014 r. do 9.05.2014r. –okres zatrudnienia w Ośrodku Sportu i Rekreacji w Ł..
Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury ZUS przyjął wynagrodzenie z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, które w stosunku do przeciętnego wynagrodzenia z tych samych lat wynosi 42,30%.
Za okresy zatrudnienia, za które wnioskodawca nie udokumentował faktycznie osiąganego wynagrodzenia ZUS przyjął wynagrodzenie minimalne obowiązujące w okresach:
-od 16.11.1970 r. do 26.04.1973 r. zatrudnienia w (...),
-od 5.10.1973 r. do 30.11.1975 r. zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa Rolniczego w Ł.,
-od 6.12.1975 r. do 6.03.1976 r. zatrudnienia w (...)
-od 13.09.1982 r. do 17.07.1983 r. zatrudnienia w (...) Ł." sp. z o.o.
(wykaz okresów składkowych i nieskładkowych k. 18, wniosek k. 1 akt ZUS, karta przebiegu zatrudnienia k. 67 i 111 akt ZUS, decyzja k. 127 akt ZUS)
Wyrokiem z 29.09.2015 r. Sąd Okręgowy w Łodzi, sygn. VIII U 3602/14, w wyniku rozpoznania odwołania ubezpieczonego od decyzji z 26.08.2014 r. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązał ZUS do wyliczenia wysokości emerytury przez obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury przy uwzględnieniu składki na ubezpieczenia społeczne z okresu 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu przy wzięciu pod uwagę stawek godzinowych: od 5.10.1973 r. do 11.11.1974 r. – 8,50 zł na godzinę, od 12.11.1974 r. do 30.11.1975 r. – 12,00 zł na godzinę, od 6.12.1975 r. do 6.03.1976 r. – 12,00 zł na godzinę, przy wzięciu pod uwagę 45-godzinnego tygodnia pracy. W powyższym wyroku Sąd Okręgowy nie zawarł rozstrzygnięcia nakazującego pozwanemu wypłatę wyrównania za 3 lata wstecz.
Apelacja wnioskodawcy od w/w wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 19.10.2016 r.
Wykonując w/w prawomocny wyrok Sądu Okręgowego organ rentowy wydał decyzję z 12.11.2015 r., mocą której ustalono wwpw 47,68% z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia tj: 1971-1981, 1987-1988, 1992-1995 i 1997 oraz 2011-2012. Należne wyrównanie emerytury za okres od 1.05.2014 r. do 31.10.2015 r. ZUS wypłacił wnioskodawcy wraz ze świadczeniem za listopad 2015 r.
(wyrok Sądu Okręgowego k. 68 akt VIII U 3602/14, wyrok Sądu Apelacyjnego k. 110 akt VIII U 3602/14, decyzja k. 67 akt ZUS)
Na skutek złożonego przez A. P. wniosku z 3.11.2014 r., do którego ubezpieczony załączył zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (druk Rp-7) w (...) w okresie od 16.11.1970 r. do 26.04.1973 r., ZUS uwzględnił zarobki wnioskodawcy z (...) wynikające z w/w zaświadczenia i w efekcie wydał decyzję z 30.12.2014 r., mocą której ponownie ustalił wysokość emerytury. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu wyniósł 44,75%. (wniosek k. 1 akt ZUS, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z (...) k. 4 akt ZUS, wykaz uwzględnionych zarobków w (...). 7 akt ZUS decyzja k. 8 akt ZUS)
W dn. 23.04.2018 r. odwołujący wystąpił z wnioskiem o ponowne ustalenie wysokości emerytury, po rozpoznaniu którego decyzją z 31.07.2018 r. ZUS dokonał przeliczenia emerytury A. P. ustalając, że na dzień 1.04.2018 r. wysokość świadczenia wynosiła 1465,38 zł. Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto wskaźnik podstawy wymiaru 52,55% ustalony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Za okres zatrudnienia wnioskodawcy na budowie eksportowej ZUS przyjął wynagrodzenie zastępcze ustalone na podstawie dokumentacji płacowej (...).
(decyzja k.133 - 135 akt ZUS)
Po wykryciu przez Zakład, że w/w decyzją błędnie zawyżono wwpw 52,55%, na skutek nieprawidłowego dodania do kwot wynagrodzeń za lata 1973-1976 wyliczonych według stawki godzinowej obowiązujących w tych latach kwot minimalnego wynagrodzenia - ZUS wydał decyzję z 3.09.2018 r., którą zmienił decyzję z 31.07.2018 r. w ten sposób, że wyliczył wwpw z 20 lat kalendarzowych 1971-1980, 1982-1983, 1987, 1992-1997, 2011 w wysokości 50,22%.
(decyzja k 145-147 akt ZUS)
A. P. odwołał się od obu w/w decyzji z 31.07.2018 r. i z 3.09.2018 r. W odwołaniu od decyzji z 3.09.2018 r. wniósł o przyznanie wyrównania świadczenia za okres 3 lat wstecz poprzedzających miesiąc złożenia wniosku, a także o wyliczenie emerytury w oparciu o uzyskane zarobki z 23 lat: 1976-1984, 1987-1988, 1991-1997, 2008-2012. (odwołanie k 6 załączonych akt VIII U 2460/18)
Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z 30.05.2019 r., sygn. VIII U 2460/18, oddalił odwołania wnioskodawcy od obu w/w decyzji z 31.07.2018 r. i z 3.09.2018 r. Wyrok ten uprawomocnił się 9.07.2019 r.
(wyrok k. 61-61 verte załączonych akt VIII U 2460/18)
W dniu 9.11.2020 r. odwołujący wystąpił z wnioskiem o doliczenie okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej do okresów składkowych.
(wniosek k. 156 akt ZUS)
Decyzją z 20.11.2020 r. ZUS odmówił wnioskodawcy zaliczenia okresu służby wojskowej ponieważ został już on uwzględniony decyzją z 26.08.2014 r. jako okres składkowy (decyzja k. 160 akt ZUS)
Odwołujący złożył w dniu 11.10.2021 r. wniosek o ponowne obliczenie emerytury, do którego nie przedłożył żadnych nowych dowodów mających wpływ na wysokość emerytury, ani nie powołał się na żadne nowe okoliczności mające wpływ na wysokość świadczenia (wniosek k. 176 akt ZUS)
W efekcie rozpoznania w/w wniosku, ZUS wydał zaskarżoną w n/n postępowaniu decyzję z 8.11.2021 r., mocą której, na podstawie art. 114 ust.1 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, odmówił A. P. ponownego ustalenia wysokości emerytury, wskazując, że ostatnie przeliczenie emerytury zostało dokonane decyzją z 3.09.2018 r., przepisy po tej dacie nie uległy zmianie, a ubezpieczony nie złożył żadnych nowych dowodów oraz nie ujawnił nowych okoliczności mających istotny wpływ na wysokość świadczenia. (decyzja k. 177 akt ZUS)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności dokumentów zawartych w aktach sprawy, w aktach emerytalnych wnioskodawcy, a także załączonych aktach spraw o sygn. akt VIII U 3602/14 oraz VIII U 2460/18. Wartości dowodowej tych dokumentów nie kwestionowała żadna ze stron, a sąd nie znalazł powodów by czynić to z urzędu.
Na podstawie art. 235 [2] §1 pkt 3 k.p.c. Sąd pominął wniosek strony odwołującej o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu przeliczenia emerytur i rent na okoliczność ponownego przeliczenia emerytury wnioskodawcy, jako nieprzydatny w sprawie, albowiem okoliczności, które wnioskodawca powoływał jako sporne były już przedmiotem badania w innych - w/w sprawach sądowych, a ubezpieczony nie przedłożył żadnych nowych dowodów ani też nie powołał żadnych nowych okoliczności, które mogłyby mieć wpływ na wysokość jego świadczenia, wobec czego nie ma podstaw do przeprowadzenia w/w dowodu. Należy podkreślić, że skoro przedmiotowe postępowanie zostało wszczęte w oparciu o wniosek z art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, to obowiązkiem organu rentowego, a następnie Sądu orzekającego, była w pierwszej kolejności ocena, czy wystąpiły określone w tym przepisie przesłanki umożliwiające merytoryczne rozpoznanie wniosku. Należało zatem ustalić i ocenić, czy wnioskodawca przedłożył nowe dowody mogące mieć wpływ na zmianę poprzedniej decyzji, ewentualnie, czy ujawniły się takie okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mogły rzutować na przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury. Bez spełnienia przesłanek formalnych wniosku z art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS - tak, jak to miało miejsce w niniejszej sprawie - prowadzenie postępowania dotyczącego merytorycznej oceny wysokości świadczenia, jest całkowicie bezcelowe i bezprzedmiotowe.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje
Odwołanie jest niezasadne.
Stosownie do treści art. 114 ust. 1 pkt 1 z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U z 2022 r., poz. 504 ze zm.), prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli:
1) po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość;
2) decyzja została wydana w wyniku przestępstwa;
3) dowody, na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe;
4) decyzja została wydana na skutek świadomego wprowadzenia w błąd organu rentowego przez osobę pobierającą świadczenie;
5) decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone, zmienione albo stwierdzono jego nieważność;
6) przyznanie świadczeń lub nieprawidłowe obliczenie ich wysokości nastąpiło na skutek błędu organu rentowego.
Z cytowanego przepisu wynika, że warunkiem ponownego ustalenia prawa do świadczeń jest uzyskanie nowych dowodów lub ujawnienie okoliczności, które istniały przed wydaniem decyzji, a nie były znane organowi w chwili orzekania i mają wpływ na prawo do tych świadczeń lub ich wysokość (por. wyrok SN z 5.08.1999 r., II UKN 231/99 - OSNAPiUS 2000/19/734; uchwała SN z 5.06.2003 r. III UZP 5/03 - OSNAPiUS 2003/18/442).
Zwrot "przedłożenie nowych dowodów" oznacza zgłoszenie każdego prawnie dopuszczalnego środka dowodowego, stanowiącego potwierdzenie okoliczności faktycznych istniejących przed wydaniem decyzji, a mających wpływ na powstanie prawa do świadczenia lub jego wysokość. Natomiast użyte w art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej pojęcie "ujawnienie okoliczności" oznacza powołanie się na fakty dotyczące ogółu wymagań formalnych i materialnych związanych z ustaleniem przez organ rentowy prawa do świadczenia lub wysokości świadczenia. Są to określone w przepisach prawa materialnego fakty warunkujące powstanie prawa do świadczenia lub jego wysokości np. staż pracy, wiek, niezdolność do pracy, ale także uchybienia przez organ rentowy normom prawa procesowego lub materialnego, wpływające potencjalnie na dokonanie ustaleń w sposób niezgodny z ukształtowaną z mocy prawa sytuacją prawną osoby zainteresowanej (tak m.in. SN w wyroku z 3.02.2014 r., I UK 322/13, LEX nr 1444596 oraz Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 11.12.2015 r., III AUa 1087/15, LEX nr 1979499).
Możliwość wzruszenia decyzji rentowych polega przede wszystkim na niwelowaniu tzw. wad materialnoprawnych, czyli uchybień organu rentowego w zakresie rozstrzygania o faktach warunkujących nabycie prawa do emerytur i rent albo zaniedbań samych ubezpieczonych wywołanych nieporadnością w dokumentowaniu prawa do świadczeń lub niedostateczną znajomością warunków, od których spełnienia zależy przyznanie uprawnień ubezpieczeniowych.
W toku n/n sprawy ustalono, że wnioskodawca nie przedłożył żadnych nowych dowodów na potwierdzenie okoliczności faktycznych istniejących przed uprawomocnieniem się ostatniej decyzji z 3.09.2018 r. o przeliczeniu jego emerytury, które mają wpływ na wysokość jego świadczenia, ani też nie powołał żadnych okoliczności, które mogłyby mieć wpływ na wysokość jego emerytury.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie miał zatem podstaw do ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego oraz emerytury, jeśli ubezpieczony nie przedstawi dokumentów lub okoliczności zmieniających jego sytuację (por. wyrok SN z 15.05.2014 r., III UK 150/13, LEX nr 1458793).
Mając na uwadze przyjętą przez stronę odwołująca w niniejszym postępowaniu taktykę procesową, a w tym podnoszone przez skarżącego argumenty na poparcie odwołania od zaskarżonej decyzji, należy podkreślić, że stwierdzenie, iż przesłanki z art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej, nie zostały spełnione (wnioskodawca nie przedłożył bowiem żadnych nowych dowodów, ani też nie ujawnił okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji, które miały wpływ na prawo do świadczeń) musi prowadzić do odmowy ponownego ustalenia świadczenia przez organ rentowy oraz do oddalenia odwołania przez Sąd, bez potrzeby merytorycznego zbadania wysokości świadczenia przysługującego ubezpieczonemu.
Sąd zbadał podniesione przez wnioskodawcę w odwołaniu i dodatkowo w toku n/n postępowania sądowego zarzuty i zważył, co następuje:
Kwestia spornych zarobków z lat 1973-1976 została już rozpoznana w postępowaniu sądowym w sprawie VIII U 3602/14 zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z 29.09.2015 r., którym zmieniono zaskarżoną decyzje z 26.08.2014 r. w ten sposób, że ZUS został zobowiązany do wyliczenia wysokości emerytury przez obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury przy uwzględnieniu składki na ubezpieczenia społeczne z okresu 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu przy wzięciu pod uwagę stawek godzinowych: od 5.10.1973 r. do 11.11.1974 r. –8,50 zł na godzinę, od 12.11.1974 r. do 30.11.1975 r. –12,00 zł na godzinę, od 6.12.1975 r. do 6.03.1976 r. –12,00 zł na godzinę, przy wzięciu pod uwagę 45-godzinnego tygodnia pracy. Sąd zważył, że z akt rentowych wynika, iż ZUS decyzją z 12.11.2015 r. wykonał w/w wyrok sądu i na mocy tej decyzji ustalił wwpw 47,68% z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia tj.: 1971-1981, 1987-1988, 1992-1995 i 1997 oraz 2011-2012. Natomiast należne wyrównanie emerytury za okres od 1.05.2014 r. do 31.10.2015 r. ZUS wypłacił wnioskodawcy wraz ze świadczeniem za listopad 2015 r. Twierdzenia wnioskodawcy, że organ rentowy do tej pory nie wykonał w/w wyroku są zatem nieprawdziwe. Samej decyzji z 12.11.2015 r. wnioskodawca nie skarżył.
Badając zarzut dotyczący spornej różnicy w zarobkach przyjętych do ustalenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru Sąd zważył, że ZUS wydał decyzję z 31.07.2018 r., którą błędnie zawyżył wwpw 52,55%, gdyż wadliwie do kwot wynagrodzeń za lata 1973-1976 wyliczonych według stawki godzinowej dodane zostały obowiązujące w tych latach kwot minimalnego wynagrodzenia. Po wykryciu tego błędu ZUS wydał decyzję z 3.09.2018 r., którą zmieniono decyzję z 31.07.2018 r. i wyliczono wwpw z 20 lat kalendarzowych 1971-1980, 1982-1983, 1987, 1992-1997, 2011 w wysokości 50,22%. Kwestia prawidłowości decyzji z 3.09.2018 r. została prawomocnie przesądzona wyrokiem Sądu Okręgowy w Łodzi z 30.05.2019 r. wydanym w sprawie VIII U 2460/19. W sprawie tej Sąd uznał tym przy za bezzasadne żądanie wnioskodawcy uwzględnienia zarobków z 23 lat, które skarżący sobie wybrał: 1976-1984, 1987-1988, 1991-1997, 2008-2012, ponieważ obowiązujące przepisy nie dopuszczają takiego wariantu wyliczenia świadczenia. Ponawiając zatem również w n/n postępowaniu to samo żądanie, które było już przedmiotem oceny sądowej we wskazanej wyżej sprawie – wnioskodawca nie powołuje się na żadne nowe okoliczności mające wpływ na wysokość jego świadczenia, lecz po raz kolejny stara się uzyskać rozstrzygnięcie, które nie ma oparcia w przepisach.
Badając kwestię dotyczącą zaliczenia okresu zatrudnienia i wynagrodzenia w E., Sąd zważył, że ZUS po złożeniu karty zarobkowej pracownika zatrudnionego na stanowisku elektryka wydał decyzję z 31.07.2018 r., którą przyjął do okresu składkowego zatrudnienie wnioskodawcy od 13.09.1982 r. do 17.07.1983 r. oraz wynagrodzenie zastępcze ustalone na podstawie dokumentacji płacowej z E. za lata 1982-1983. Prawidłowość tej decyzji potwierdził wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 30.05.2019 r. w sprawie VIII U 2460/19. Należy podkreślić, że karty zarobkowe i zaświadczenia z E., na jakie powołuje się skarżący w niniejszym postępowaniu, były znane pozwanemu organowi rentowemu, ponieważ ich kserokopie znajdują się w aktach ZUS-owskich, a nadto były również znane w postępowaniu VIII U 2460/19. Nie są to zatem nowe dowody, ani okoliczności, które mają wpływ na wysokość świadczenia emerytalnego.
Badając zarzut wnioskodawcy dotyczący braku zaliczenia okresu służby wojskowej do okresów składkowych, Sąd zważył, że okres tej służby od 24.10.1968 r. do 16.10.1970 r., wbrew twierdzeniom ubezpieczonego, został zaliczony przez pozwanego jako okres składkowy już w decyzji z 26.08.2014 r. przyznającej ubezpieczonemu emeryturę od 4.04.2014 r. Kwestia ta była zresztą już wcześniej wyjaśniona przez ZUS przy okazji rozpoznania wniosku ubezpieczonego z dnia 9.11.2020 r., w którym odwołujący wystąpił o doliczenie okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej do okresów składkowych. W efekcie rozpoznania tego wniosku prawomocną decyzją z 20.11.2020 r. ZUS odmówił bowiem wnioskodawcy zaliczenia okresu służby wojskowej, wyjaśniając w niej, że okres ten został już uwzględniony decyzją z 26.08.2014 r. jako okres składkowy.
Końcowo, pomimo wyjaśnienia już tej kwestii na rozprawie z 28.04.2022 r., jedynie porządkowo należy także wskazać, że zarzut wnioskodawcy dotyczący nieuwzględnienia przez ZUS okresu zatrudnienia i zarobków na kolei przy obliczaniu emerytury również okazał się całkowicie niezasadny, gdyż na skutek rozpoznania wniosku ubezpieczonego z 3.11.2014 r., do którego odwołujący załączył zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (druk Rp-7) w (...) w okresie od 16.11.1970 r. do 26.04.1973 r., Zakład uwzględnił nie tylko okres zatrudnienia odwołującego w (...), ale też jego zarobki wynikające z w/w zaświadczenia, i w efekcie wydał decyzję z 30.12.2014 r., mocą której ponownie ustalił wysokość emerytury.
Reasumując - w ocenie Sądu Okręgowego, w toku postępowania przed organem rentowym, wywołanym wnioskiem wnioskodawcy z 11.10.2021 r., nie zostało ujawnione nic nowego, co dawałoby Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych podstawę do ponownego przeanalizowania sytuacji prawnej wnioskodawcy.
W konsekwencji Sąd uznał, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa, albowiem w chwili jej wydania nie zachodziły przesłanki z art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej.
Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 §1 k.p.c., oddalił odwołanie, o czym orzekł, jak w sentencji.
A.P.
ZARZĄDZENIE
Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. wnioskodawcy
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia SO Magdalena Lisowska
Data wytworzenia informacji: