Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14.11.2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)w Ł., po rozpoznaniu wniosku z dnia 24 listopada 2023 roku, odmówił G. R. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. W uzasadnieniu Zakład wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 26 sierpnia 2024 roku ustaliła, że wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy w związku z wypadkiem przy pracy do
31 października 2023 roku, a niezdolność ta powstała 19 marca 2020 roku. Organ rentowy wyjaśnił, że odmawia ubezpieczonemu prawa do ww. renty w związku z wypadkiem przy pracy, ponieważ zgodnie z art. 129 ustawy o emeryturach i rentach z FUS świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tego świadczenia, nie wcześniejszej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Zakład wskazał, że n/n decyzją uchyla decyzję ZUS z dnia 12 lutego 2024 roku.

/decyzja z 14.11.2024 r. plik II akt ZUS/

Uznając powyższą decyzję za krzywdzącą ubezpieczony, będąc reprezentowanym przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, złożył od tej decyzji odwołanie, w którym wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy za okres od 12 września 2021 roku do 31 października 2023 roku i wyrównanie wysokości dotychczas wypłaconej renty z ogólnego stanu zdrowia do wysokości wynikającej z art. 18 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2189), a także o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm prawem przepisanych.

Odwołujący zarzucił ww. decyzji naruszenie następujących przepisów:

1)  art. 35 § 1 i 3 w zw. z art. 36 z art. 61 § 1 k.p.a. poprzez nierozpoznanie wniosku o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18 marca 2020 roku zgłoszonego w piśmie z dnia 21 listopada 2023 roku, zgodnie z jego treścią i zaniechanie wypłaty wyrównania renty z tytułu niezdolności do pracy do wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy,

2)  art. 17 ust. 1 i 18 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2189) w zw. z art. 12 ust. 1 i art. 13 ust. 1 w zw. z art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1631 ze zm.) poprzez ich błędne zastosowanie, a wskutek tego orzeczenie, że ubezpieczony nie ma prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1 listopada 2023 roku, ponieważ niezdolność do pracy trwała do 31 października 2023 roku, podczas gdy ubezpieczony ubiega się o wyrównanie renty z tytułu niezdolności do pracy do wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy,

3)  art. 155 k.p.a. w zw. z art. 124 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, poprzez zaniechanie przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18 marca 2020 roku i wypłaty wyrównania w razie wystąpienia słusznego interesu strony.

/odwołanie k. 3-10/

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko, że zgodnie z wyraźnym brzmieniem treści przepisu art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS - w sytuacji spełnienia przesłanek uprawniających do świadczenia przed datą złożenia o nie wniosku - świadczenie przyznaje się od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, wywodząc z powyższego, że okoliczność, iż wnioskodawca został uznany za częściowo niezdolnego do pracy w okresie od 19 marca 2020 roku do
31 października 2023 roku nie daje podstaw do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy za wcześniejszy okres.

/odpowiedź na odwołanie k. 32-33/

Na rozprawie z dnia 18 czerwca 2025 roku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie i wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy za okres od
12 września 2021 r. do 31 października 2023 r., natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

/stanowiska stron – e-prot. z 18.06.2025 r.: 00:01:06-00:03:26, 00:12:40-00:13:36/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - G. R. urodził się (...).

/niesporne/

Ubezpieczony złożył w dniu 16.08.2021 r. wniosek o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r.

/wniosek k. 1 plik I akt ZUS/

W toku postępowania przed organem rentowym w sprawie renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r. G. R. złożył protokół z dnia 17.08.2020 r., w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy w którym stwierdzono, że wnioskodawca zatrudniony w (...) SA na stanowisku operatora maszyn do obróbki skrawaniem nie uległ wypadkowi przy pracy w dniu
18.03.2020 r. ok. godz. 07:30 z uwagi na wystąpienie przyczyny wewnętrznej. Jednocześnie wnioskodawca poinformował ZUS, że w sprawie sprostowania treści tego protokołu toczy się przed Sądem Rejonowym dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi postępowanie w sprawie (...) i dodał, że o prawomocnym zakończeniu tego postępowania powiadomi Zakład niezwłocznie.

/pismo wnioskodawcy k. 32 plik I akt ZUS, protokół powypadkowy z 17.08.2020 r. k. 33- 35 plik I akt ZUS/

Wnioskodawca w toku ww. postępowania przed organem rentowym nie wnosił o jego zawieszenie do czasu zakończenia ww. sprawy (...) przed Sądem Rejonowym dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi.

/niesporne/

Decyzją z dnia 10.11.2021 r. ZUS (...)w Ł. odmówił ubezpieczonemu wszczęcia postępowania w sprawie renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, ponieważ wnioskodawca nie złożył dokumentów niezbędnych do rozpatrzenia wniosku.

/decyzja k. 36 plik I akt ZUS/

G. R. nie odwołał się od ww. decyzji, która w efekcie stała się prawomocna.

/niesporne/

Ubezpieczony przebywał w związku ze zdarzeniem z dnia 18.03.2020 r. na zwolnieniu lekarskim od 19.03.2020 r. a następnie przez 12 miesięcy pobierał świadczenie rehabilitacyjne.

/okoliczności niesporne/

W dniu 4.03.2022 r. ubezpieczony złożył wniosek o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek k. 43 plik I akt ZUS/

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 7.04.2022 r. wnioskodawca został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do 31.10.2022 r.

/orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS k. 46 plik I akt ZUS/

Decyzją z dnia 4.07.2022 r. ZUS (...) w Ł. przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1.07.2022 r., tj. od najbliższego terminu płatności świadczenia w związku z orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 7.04.2022 r. do dnia 31.10.2022 r.

/decyzja k. 47 plik I akt ZUS/

Następnie w dniu 3.10.2022 r. ubezpieczony złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres.

/wniosek k. 51 plik I akt ZUS/

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 20.10.2022 r. ubezpieczony został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do 31.10.2023 r.

/orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS k. 52 plik I akt ZUS/

Decyzją z 24.01.2023 r. ZUS (...)w Ł. przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1.02.2023 r., tj. od nabycia uprawnień w związku z orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 20.10.2022 r. do dnia 31.10.2023 r.

/decyzja k. 53 plik I akt ZUS/

Następnie w dniu 25.09.2023 r. ubezpieczony złożył kolejny wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres.

/wniosek k. 55 plik I akt ZUS/

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 7.11.2023 r. stwierdzono, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

/orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS karta nienumerowana za k. 56 plik I akt ZUS/

ZUS(...) w Ł. decyzją z dnia 28.11.2023 r. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z 7.11.2023 r. uznał, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

/decyzja karta nienumerowana za orzeczeniem Lekarza Orzecznika z 7.11.2023 r. plik I akt ZUS/

W wyniku rozpoznania sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS, orzeczeniem z dnia 13.12.2023 r. Komisja Lekarska ZUS stwierdziła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

/orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS karta nienumerowana plik I akt ZUS/

Decyzją z dnia 20.12.2023 r. ZUS (...) w Ł. po rozpoznaniu wniosku z dnia 25.09.2023 r. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ponieważ Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 13.12.2023 r. orzekła, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy i jednocześnie uchylono tą decyzją – odmowną decyzję z dnia 28.11.2023 r.

/decyzja z 20.12.2023 r. karta nienumerowana plik I akt ZUS/

W dniu 24.11.2023 r. ubezpieczony złożył wniosek o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r. i wyrównania wysokości dotychczas wypłacanej renty do wysokości wynikającej z art. 18 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, do którego dołączył prawomocny wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi z dnia 23.08.2023 r. w sprawie X P 789/20, którym sprostowano protokół nr (...) r. ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy zatwierdzony w dniu 2.09.2020 r. przez Fabrykę (...) SA w Ł. w punkcie 5 protokołu oraz w punkcie 7 protokołu w miejsce istniejącego zapisu „nie jest” wpisano zapis o treści „jest wypadkiem przy pracy”.

/ wniosek k. 1 plik II akt ZUS, odpis wyroku k. 2-3 plik II akt ZUS/

W toku postępowania przed organem rentowym wnioskodawca złożył oryginał protokołu powypadkowego nr (...) ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy zatwierdzony w dniu 2.09.2020 r. przez Fabrykę (...) SA w Ł., a ponadto złożył kopię protokołu nr (...) r. – zawierającą sprostowanie protokołu nr (...) r. z dnia 1.09.2020 r. zgodnie z wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi z dnia 23.08.2023 r. sygn.(...) dotyczącego sprostowania punktów 5 i 7 treści zawartych w protokole powypadkowym nr 002/2020 r. z dnia 1.09.2020 r.

/protokół k. 13-16 plik II akt ZUS, protokół nr (...) r. k. 23-25 plik II akt ZUS/

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 15.01.2024 r. stwierdzono, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

/orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS k. 33 plik II akt ZUS/

Decyzją z 12.02.2024 r. ZUS (...)w Ł. w wyniku rozpoznania wniosku z 24.11.2023 r. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r., ponieważ Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 15.01.2024 r. ustalił, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

/decyzja k. 35 plik II akt ZUS/

W piśmie z dnia 15.03.2024 r. ubezpieczony wystąpił do ZUS z ponagleniem na przewlekłe postępowanie administracyjne w związku z rozpoznaniem jego wniosku z dnia 24.11.2023 r., w którym to piśmie wyjaśnił, że we wniosku z 24.11.2023 r. nie ubiegał się o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy na dalszy okres, ale o ustalenie, że przysługiwała mu renta z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r. zgodnie z wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi z dnia 23.08.2023 r. X P 789/20, którym stwierdzono, że zdarzenie z dnia 18.03.2020 r. było wypadkiem przy pracy. Zaznaczył, że ZUS miał wiedzę, że niezdolność do pracy w okresie 12.09.2021 r. – 31.10.2023 r. miała związek ze zdarzeniem z dnia 18.03.2020 r., które finalnie zostało uznane za wypadek przy pracy, dodając, że ZUS ewentualnie mógł ustalić czy w okresie 12.09.2021 r.- 31.10.2023 r. jego niezdolność do pracy powstała w związku z wypadkiem przy pracy czy nie, akcentując, że na pewno Zakład nie powinien ustalać prawa do renty na nowy okres. Podkreślił, że we wniosku z 24.11.2023 r. w sposób jednoznaczny wystąpił o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy w ramach ubezpieczenia wypadkowego i wyrównania wysokości dotychczas wypłacanej renty do wysokości wynikającej z art. 18 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, wywodząc, że celem jego wniosku było aby ZUS ustosunkował się do tego wniosku w zakresie wyrównania wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy za okres od 12.09.2021 r. do 31.10.2023 r. Ewentualnie wniósł o wznowienie postępowania na gruncie art. 114 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w odniesieniu do decyzji z dnia 10.11.2011 r. celem prawidłowego załatwienia sprawy.

/pismo – ponaglenie na przewlekłe postępowanie administracyjne k. 38 -39 plik II akt ZUS/

Decyzją z dnia 28.03.2024 r. ZUS (...) w Ł. po rozpoznaniu wniosku z dnia 18.03.2024 r. odmówił ubezpieczonemu przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w ramach ubezpieczenia wypadkowego i wyrównania wysokości dotychczas wypłacanej renty do wysokości wynikającej z art. 18 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. W uzasadnieniu ZUS wyjaśnił, że ubezpieczony nie przedłożył nowych dowodów ani nie ujawniono nowych okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji z dnia 12.02.2024 r. i dlatego też organ rentowy odmawia przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w ramach ubezpieczenia wypadkowego i wyrównania wysokości dotychczas wypłacanej renty do wysokości wynikającej z art. 18 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Jednocześnie ZUS poinformował, że samo uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy nie oznacza, że istnieje niezdolność do pracy w związku z tym wypadkiem, dodając, że Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 15.01.2024 r. nie stwierdził niezdolności do pracy.

/decyzja k. 40 plik II akt ZUS/

Ubezpieczony złożył odwołanie od ww. decyzji z dnia 18.03.2024 r., które wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 19.08.2024 r. w sprawie VIII U 1231/24 zostało oddalone. Wyrok ten stał się prawomocny od dnia 2.10.2024 r.

/okoliczności niesporne, a nadto odpis odwołania i odpis wyroku wraz ze stwierdzeniem prawomocności na kartach nienumerowanych po karcie 40 plik II akt ZUS/

Na skutek przywrócenia wnioskodawcy terminu do złożenia sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 15.01.2024 r. Komisja Lekarska ZUS po rozpoznaniu sprzeciwu wnioskodawcy z dnia 7.08.2024 r. orzeczeniem z dnia 26.08.2024 r. ustaliła, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do 31.10.2023 r., data powstania niezdolności do pracy 19.03.2020 r., częściowa niezdolność do pracy pozostaje w związku z wypadkiem przy pracy i pozostaje w związku ze stanem narządu ruchu. Sprawa dotyczy uznania orzeczonej wcześniej częściowej niezdolności do pracy jako niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. W opinii lekarskiej z 26.08.2024 r. stwierdzono, że Komisja Lekarska ZUS po zbadaniu ubezpieczonego i analizie dokumentacji zawartej w aktach w tym wyroku Sądu z 23.08.2023 r. uznającego wypadek z dnia 18.03.2020 r. za wypadek przy pracy orzeka częściową niezdolność do pracy od pierwszego dnia zwolnienia lekarskiego, tj. od 19.03.2020 r. do 31.10.2023 r. jako niezdolność do pracy w związku z wypadkiem/ okres wcześniej orzeczonej długotrwałej niezdolności do pracy. Po tym okresie ubezpieczony odzyskał zdolność do pracy /orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 13.12.2023 r./. Obecnie brak naruszenia sprawności organizmu, które dałoby podstawę do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy.

/okoliczności niesporne, a nadto sprzeciw w dokumentacji orzeczniczej ZUS w aktach ZUS, opinia lekarska z 26.08.2024 r. w dokumentacji orzeczniczej ZUS w aktach ZUS, orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z 26.08.2024 r. plik II akt ZUS/

Zaskarżoną w n/n postępowaniu decyzją z dnia 14.11.2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)w Ł., po rozpoznaniu wniosku z dnia 24 listopada 2023 roku, odmówił G. R. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. W uzasadnieniu Zakład wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 26 sierpnia 2024 roku ustaliła, że wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy w związku z wypadkiem przy pracy do 31 października 2023 roku a niezdolność ta powstała 19 marca 2020 roku. Organ rentowy wyjaśnił, że odmawia ubezpieczonemu prawa do ww. renty w związku z wypadkiem przy pracy, ponieważ zgodnie z art. 129 ustawy o emeryturach i rentach z FUS świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tego świadczenia, nie wcześniejszej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Zakład wskazał, że n/n decyzją uchyla decyzję ZUS z dnia 12 lutego 2024 roku.

/decyzja plik II akt ZUS/

Powyższy stan faktyczny został odtworzony w całości na podstawie powołanych wyżej dokumentów, których autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron, a i Sąd nie znalazł jakichkolwiek powodów by czynić to z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz. U. z 2025 r., poz. 257 ze zm., dalej też jako ustawa wypadkowa) z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługuje "renta z tytułu niezdolności do pracy" - dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ww. ustawy wypadkowej, przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej i dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej z tytułu ubezpieczenia wypadkowego, do ustalenia wysokości tych świadczeń oraz ich wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, z wyjątkiem art. 57 ust. 1 pkt 4 oraz art. 101a tej ustawy, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy wypadkowej, renta z tytułu niezdolności do pracy i renta szkoleniowa z ubezpieczenia wypadkowego nie może być niższa niż:

1) 80% podstawy jej wymiaru - dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy;

2) 60% podstawy jej wymiaru - dla osoby częściowo niezdolnej do pracy;

3) 100% podstawy jej wymiaru - dla osoby uprawnionej do renty szkoleniowej.

W ust. 2 art. 18 ustawy wypadkowej postanowiono, że przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku ustalenia podstawy wymiaru renty z uwzględnieniem art. 17 ust. 3.

Stosownie natomiast do treści art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1631 ze zm., dalej też jako ustawa emerytalna) niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. W ust. 2 art. 12 ww. ustawy postanowiono, że całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Natomiast zgodnie z ust. 3 art. 12 ww. ustawy emerytalnej, częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 powołanej ustawy emerytalnej, oceny niezdolności do pracy oraz jej stopnia dokonuje lekarz orzecznik ZUS. Stosownie do art. 14 ust. 2a tej ustawy, od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia. Orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, albo orzeczenie komisji lekarskiej, stanowi dla organu rentowego podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń przewidzianych w ustawie, do których prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji (art. 14 ust. 3 ustawy emerytalnej).

Z kolei w art. 16 ust. 1 ustawy wypadkowej postanowiono, że stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu oraz jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową ustala lekarz orzecznik lub komisja lekarska. W przypadku ustalania prawa do świadczeń, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2 i 5-8, lekarz orzecznik lub komisja lekarska ustala również niezdolność do pracy oraz jej związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, a także związek śmierci ubezpieczonego lub rencisty z takim wypadkiem lub chorobą. Zgodnie zaś z ust. 2 art. 16 ustawy wypadkowej, przy ustalaniu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS dotyczące trybu orzekania o niezdolności do pracy.

Stosownie do treści art. 116 ust 1 ustawy emerytalnej, postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Zgodnie zaś z art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

W stanie faktycznym niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, że wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r. za okres od dnia 12.09.2021 r. do 31.10.2023 r. i wyrównanie dotychczas wypłaconej renty z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia powoda do kwoty wynikającej z art. 18 ustawy wypadkowej został złożony przez ubezpieczonego w dniu 24.11.2023 r. W toku rozpoznawania tego wniosku ZUS uwzględnił prawomocny wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi z 23.08.2023 r. w sprawie (...), mocą którego zdarzenie z dnia 18.03.2020 r. zostało uznane za wypadek przy pracy i w związku z tym sprostowano protokół powypadkowy zatwierdzony przez pracodawcę w dniu 2.09.2020 r. w pkt 5 i pkt 7 - i ostatecznie Zakład ustalił zgodnie z orzeczeniem Komisji Lekarskiej z dnia 26.08.2024 r., że ubezpieczony był częściowo niezdolny do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r. w okresie od 19.03.2020 r. do 31.10.2023 r., ale jednocześnie ZUS stwierdził także, że zgodnie z ww. orzeczeniem Komisji Lekarskiej obecnie wnioskodawca nie jest już niezdolny do pracy w związku z tym wypadkiem przy pracy. Skoro zaś wniosek o ustalenie częściowej niezdolności do pracy w ww. okresie w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r. odwołujący złożył w dniu 24.11.2023 r. – dlatego na mocy art. 129 ust.1 ustawy emerytalnej, najwcześniej świadczenie rentowe w związku z tym wypadkiem przy pracy przysługiwałoby ubezpieczonemu od listopada 2023 r., lecz orzeczona częściowa niezdolność do pracy w związku z tym wypadkiem przy pracy przez Komisję Lekarską orzeczeniem z dnia 26.08.2024 r. nie powstała na datę zgłoszenia tego wniosku – bo zgodnie z ww. orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 26.08.2024 r. częściowa niezdolność do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r. powstała u odwołującego od dnia 19.03.2020 r. i trwała do dnia 31.10.2023 r., a po tej dacie ubezpieczony nie był już niezdolny do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r. A zatem wnioskodawca nie jest uprawniony do żądana wyrównania renty wypadkowej za okres wcześniejszy niż data złożenia wniosku o to świadczenie (data złożenia tego wniosku - 24.11.2023 r.).

Wyjaśnić w tym miejscu należy, że wprawdzie prawo do świadczenia powstaje z mocy prawa z dniem spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jego nabycia, ale niezbędne jest także potwierdzenie tego prawa w celu uruchomienia wypłaty ustalonego świadczenia w określonej wysokości, które wymaga złożenia stosownego wniosku i jego rozpoznania w stanie prawnym adekwatnym dla jego oceny. Inaczej rzecz ujmując - bez złożenia wymaganego wniosku o ustalenie, tj. potwierdzenie przesłanek w tym przypadku nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r., nie zostanie ono urzeczywistnione jako świadczenie przysługujące w określonej wysokości od konkretnie oznaczonego miesiąca.

Oznacza to, że wniosek o świadczenie, o którym mowa w art. 116 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, stanowi warunek konieczny dopełnienia, urzeczywistnienia i konkretyzacji świadczenia przysługującego z mocy prawa. Rozpoznanie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wymaga potwierdzenia tego prawa oraz jego wysokości według stanu prawnego obowiązującego w dacie złożenia wniosku.

Tak więc należy odróżnić nabycie prawa do świadczenia od prawa do jego wypłaty, ponieważ są to odrębne instytucje, które są regulowane odrębnymi przepisami i mają różne znaczenie w obrocie prawnym.

O nabyciu prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego stanowi przepis art. 100 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przewidujący powstanie prawa do świadczeń z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Natomiast o wypłacie świadczenia stanowi art. 129 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, nakazujący wypłacanie świadczenia od dnia powstania prawa do niego, ale nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym złożono wniosek.

Istnienie zatem prawa do świadczenia, związanego ze spełnieniem ustawowych warunków nabycia tego prawa, nie można utożsamiać z przyznaniem (i wypłatą) świadczenia. Przyznaniem świadczenia jest bowiem ustalenie prawa do jego pobierania, a więc wypłaty. Samo ustalenie prawa do określonego świadczenia np. renty, przez stwierdzenie spełnienia jego warunków, nie odpowiada przyznaniu świadczenia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 czerwca 2022 r. III AUa 156/22).

W tym kontekście przypomnieć należy, że prawomocną decyzją z dnia 10.11.2021 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu wszczęcia postępowania w sprawie renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r., ponieważ wnioskodawca nie złożył dokumentów niezbędnych do rozpatrzenia wniosku. Podkreślić należy, że wnioskodawca w postępowaniu przed ZUS zakończonym ww. prawomocną decyzją z 10.11.2021 r. nie wnosił o zawieszenie postępowania do czasu wydania prawomocnego orzeczenia sądu rejonowego w sprawie sprostowania protokołu powypadkowego
nr 002/2020 r., w którym zdarzenie z dnia 18.03.2020 r. nie zostało uznane za wypadek przy pracy, ani też nie zaskarżył tej decyzji do sądu ubezpieczeń społecznych.

W związku z tym obecnie brak jest podstaw do przyznania żądanego przez powoda wyrównania renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r. od dnia 12.09.2021 r. do dnia 31.10.2023 r., gdyż – jak już wyżej wyjaśniono – wypłata świadczenia jest możliwa najwcześniej od miesiąca, w którym złożono wniosek o świadczenie zgodnie z art. 129 ustawy emerytalnej, ten zaś został złożony 24.11.2023 r. natomiast okoliczność, że wnioskodawca został uznany orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 26.08.2024 r. za częściowo niezdolnego do pracy w okresie od 19.03.2020 r. do 31.10.2023 r. w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18.03.2020 r. nie daje podstaw do przyznania renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z tym wypadkiem za okres wcześniejszy niż data złożenia wniosku z dnia 24.11.2023 r. o rentę wypadkową i jej wyrównanie do wysokości z art. 18 ustawy wypadkowej.

Co zaś tyczy podnoszonych w odwołaniu zarzutów dotyczących naruszenia przepisów kodeksu postępowania administracyjnego należy wyjaśnić, że nie mogły one odnieść zamierzonego skutku, gdyż sąd ubezpieczeń społecznych w toku sądowego postępowania odwoławczego bada słuszność decyzji w oparciu o prawo materialne, a ewentualne uchybienia w postępowaniu administracyjnym pozostają w zasadzie poza kręgiem zainteresowania sądu. Podkreślić należy, iż w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych nie bada się naruszeń prawa w zakresie postępowania administracyjnego, a ocenia jedynie istnienie przesłanek prawnych stojących za wydaniem danego rozstrzygnięcia. Wskazane stanowisko znajdują swoje oparcie w ustalonej linii orzeczniczej, a tytułem przykładu wskazać należy, iż stosownie do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2010 r., sygn. akt I UK 238/09, postępowanie sądowe w sprawach z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych skupia się na wadach wynikających z naruszenia prawa materialnego, a kwestia wad decyzji administracyjnych spowodowanych naruszeniem przepisów postępowania administracyjnego, pozostaje w zasadzie poza przedmiotem tego postępowania (zob. też np. wyrok SA w Gdańsku z 16 kwietnia 2013 r., III AUa 1599/12).

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie, jako w całości bezzasadne, o czym orzeczono, jak w sentencji wyroku.