Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 września 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział
w Ł. stwierdził, iż A. S. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik u płatnika składek (...) INŻYNIERIA w K. w okresie od dnia 4 kwietnia 2014 roku. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że wyniki przeprowadzonej u płatnika składek kontroli dowodzą, iż umowa o pracę i zgłoszenie wnioskodawczyni do ubezpieczeń były czynnościami pozornymi, dokonanymi jedynie w celu uzyskania przez nią dodatkowego tytułu do ubezpieczeń i skorzystania z wyższych świadczeń w związku z ciążą. /decyzja – k. 84 - 86 akt ZUS/

Wnioskodawczyni A. S. w dniu 9 października 2014 roku złożyła odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę poprzez stwierdzenie, że podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 4 kwietnia 2014 roku. Wniosła także o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. Odwołująca podniosła, iż w chwili podjęcia zatrudnienia była zdolna do pracy, nadto nie posiadała świadomości odnośnie pozostawania w ciąży, o czym powzięła wiedzę dopiero podczas wizyty u lekarza ginekologa w dniu 9 kwietnia 2014 roku, następnie od dnia 10 maja 2014 roku jej ciąża była zagrożona, a z powodu zagrażającego poronienia była dwukrotnie hospitalizowana. W ocenie skarżącej twierdzenia organu o pozorności umowy o pracę nie znajdują odzwierciedlenia w materiale dowodowym. /odwołanie z kopertą - k. 2-5, 16/

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 30 października 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych – I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. /odpowiedź na odwołanie - k. 17-18 odwrót/

Na rozprawie w dniu 14 lipca 2015 roku pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie i wniosek o zasądzenie kosztów. Zainteresowana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością przyłączyła się do odwołania. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego od obu stron według norm przepisanych. W toku dalszego procesu stanowiska stron były niezmienne. /stanowiska procesowe 00:00:24 – 00:04:44 - płyta CD k. 56, 00:02:11-00:02:36 – płyta CD k. 125, 00:01:11-00:02:23, 00:13:22-00:24:59 – płyta CD k. 145/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 24 lutego 2012 roku. Spółka powstała na podstawie aktu założycielskiego spółki z dnia 14 lutego 2012 r. w formie aktu notarialnego. Wspólnikami spółki jest L. W. posiadający 99 udziałów o łącznej wartości 4.950 złotych i S. W. (1) posiadający 1 udział o wartości 50 złotych (nabyty na podstawie umowy darowizny udziałów z dnia 29 sierpnia 2012 r. zawartej z L. W.). Podmiotem uprawnionym do reprezentacji spółki jest zarząd składający się z prezesa zarządu S. W. (1). Przedmiotem działalności tego przedsiębiorcy jest m.in. naprawa i konserwacja maszyn, naprawa i konserwacja urządzeń elektronicznych i optycznych, naprawa i konserwacja urządzeń elektrycznych, wykonywanie instalacji elektrycznych, wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych, pozostałych instalacji budowlanych, działalność w zakresie telekomunikacji przewodowej, telekomunikacji bezprzewodowej, działalność ochroniarska w zakresie obsługi systemów bezpieczeństwa. Siedziba spółki mieści się w miejscowości K., gmina Z., adres spółki to ul. (...), K., (...)-(...) B.. / okoliczność bezsporna, odpis z KRS k. 60-63 odw., umowa darowizny udziałów k. 54-55 akt ZUS, notarialne poświadczenie podpisów k. 53 akt ZUS/

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 14 marca 2003 r. Spółka powstała na podstawie umowy spółki z dnia 2 marca 1999 r. w formie aktu notarialnego. Jedynym wspólnikiem spółki jest L. W. posiadający 100 udziałów o łącznej wartości 50.000 złotych. Podmiotem uprawnionym do reprezentacji spółki jest zarząd składający się z prezesa zarządu S. W. (1). Jako prokurenta samoistnego ustanowiono L. W.. Przedmiotem działalności tego przedsiębiorcy jest m.in. naprawa i konserwacja maszyn, naprawa i konserwacja urządzeń elektronicznych i optycznych, naprawa i konserwacja urządzeń elektrycznych, wykonywanie instalacji elektrycznych, wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych, pozostałych instalacji budowlanych, działalność w zakresie telekomunikacji przewodowej, telekomunikacji bezprzewodowej, działalność ochroniarska w zakresie obsługi systemów bezpieczeństwa. Siedziba spółki mieści się w miejscowości Ł., adres spółki to ul. (...), Ł.. Według stanu na luty 2014 r. spółka posiadała zaległości wobec Urzędu Skarbowego w kwocie ok. 35.000 zł. /okoliczność bezsporna, odpis z KRS k. 64-68/

Obie te spółki zajmowały się wykonywaniem zabezpieczeń pożarowych w budynkach, w szczególności - uszczelnianiem szczelin dylatacyjnych, kabli przechodzących przez mur i rur, podnoszeniem odporności ogniowej elementów budowlanych. / zeznania działającego w imieniu zainteresowanego S. W. 00:07:35-00:07:52 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:33:00 - 00:40:06– płyta CD k. 56, zeznania świadka M. K. 01:01:42 – 01:12:28 – płyta CD k. 56/

Obie spółki funkcjonowały w jednym budynku przy ul. (...) w Ł.. /zeznania świadka M. K. 01:01:42 – 01:12:28 – płyta CD k. 56/

Siedziba spółek mieściła się na pierwszym piętrze wielopiętrowego budynku. Firma wynajmowała 3 pokoje, korytarz i aneks kuchenny. Było pomieszczenie z kokpitem dla sekretarki połączone z korytarzem, na wprost wejścia był pokój prezesa S. W. (1), obok pokój w którym pracował L. W. i na końcu pokój w którym pracował M. K.. /zeznania świadka M. K. 00:54:12 - 01:01:42 – płyta CD k. 56/

W pokoju prezesa S. W. (1) znajdowało się jedno biurko i stolik. /zeznania świadka M. K. 01:01:42 – 01:12:28 – płyta CD k. 56/

S. W. (1) osobiście świadczył pracę w firmie, przebywał w siedzibie firmy w godzinach od 08.00 - 10.00 do 14.00 - 16.00. Zajmował się sprawami biurowymi. /zeznania działającego w imieniu zainteresowanego S. W. 00:07:35-00:07:52 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:40:06 - 00:46:03– płyta CD k. 56/

Płatnik składek - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. zatrudniała pracownika M. K. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 15 marca 2012 r. w wymiarze 1/8 czasu pracy na stanowisku kosztorysanta, za wynagrodzeniem około 220 zł brutto miesięcznie. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano ul. (...), K.. Pracownik przebywał na urlopie bezpłatnym od 1 kwietnia do 30 czerwca 2012 r. /dokumenty w aktach osobowych M. K. – w kopercie k. 71, wykaz osób zatrudnionych – w kopercie k. 71, zeznania świadka M. K. 00:54:12 - 01:01:42 – płyta CD k. 56, zeznania działającego w imieniu zainteresowanego S. W. 00:07:35-00:07:52 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:33:00 - 00:40:06 – płyta CD k. 56/

M. K. był także pracownikiem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedziba w K., zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na okres próbny od dnia 2 listopada 2009 r. do 1 grudnia 2009 r., następnie umowy o pracę na czas określony od dnia 2 grudnia 2009 r. do 2 marca 2010 r. a następnie na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 3 marca 2010 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kosztorysanta, a od dnia 1 grudnia 2012 r. specjalisty ds. kosztorysowania i ofertowania, za wynagrodzeniem 2.100 zł brutto miesięcznie, od 1 lutego 2010 r. 2.490 zł brutto miesięcznie, od 1 lipca 2010 r. 3.493 zł brutto miesięcznie, a od 1 stycznia 2012 r. 1.500 zł netto miesięcznie. Pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim od 25 do 31 października 2011 r., od 15 do 16 grudnia 2011 r., od 5 do 13 stycznia 2012 r.

W spółce tej była również zatrudniona I. W. (z domu C.) - synowa S. W. (1), świadcząca pracę na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 27 czerwca 2009 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku asystentki ds. administracyjno-biurowych, za wynagrodzeniem 3.000 zł brutto miesięcznie, a od 1 kwietnia 2011 r. 1.500 zł netto miesięcznie. Pracownik przebywał na zasiłku chorobowym z powodu ciąży i urlopie macierzyńskim od 1 grudnia 2009 r. do 4 czerwca 2010 r., od 14 marca 2012 r. do 9 sierpnia 2012 r., urlopie macierzyńskim od 10 sierpnia 2012 r. do 24 stycznia 2013 r., urlopie wychowawczym od 25 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2015 r.

Do zakresu obowiązków I. W. należały m.in. obsługa recepcji, poczty, gości, redagowanie pism.

Do zakresu obowiązków M. K. na stanowisku kosztorysanta i specjalisty ds. kosztorysowania i ofertowania należało sporządzanie kosztorysów i ofert, wykonywanie obmiarów i przedmiarów, rozliczanie budowy, prowadzenie negocjacji handlowych, wizje lokalne, tworzenie ofert przetargowych, udział w procedurach przetargowych, analiza i ewidencja zapytań ofertowych, przygotowywanie dokumentacji powykonawczej, ścisła współpraca z kierownikiem projektu, a na stanowisku specjalisty ds. kosztorysowania i ofertowania także prowadzenie wstępnych szkoleń bhp.

M. K. i I. W. posiadali prawo używania telefonów komórkowych do celów służbowych.

/dokumenty w aktach osobowych I. W. i M. K. – w kopercie k. 71, wykaz osób zatrudnionych – w kopercie k. 71, zeznania świadka M. K. 00:54:12 - 01:01:42 – płyta CD k. 56, zeznania działającego w imieniu zainteresowanego S. W. 00:11:29 - 00:13:05 - płyta CD k. 145, 00:07:35-00:07:52 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:33:00 - 00:40:06– płyta CD k. 56/

M. K. pracował u płatnika składek (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w godzinach od 08.00 do 09.00, natomiast w firmie (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w godzinach od 09.00 do 17.00. /zeznania świadka M. K. 00:54:12 - 01:01:42 – płyta CD k. 56/

Do obowiązków M. K. należało składanie ofert za pośrednictwem e-maila lub telefonicznie. Średnio raz na tydzień jechał on na budowę na maksymalnie kilka godzin w ramach obowiązków, jednakże w okresie od wiosny do jesieni 2014 r. nie był wysyłany przez zainteresowaną spółkę na budowę gdyż nie było takiej potrzeby. Wykonywał kosztorysy. W przypadku gdy nie było do wykonania kosztorysów kontaktował się z przedstawicielami firm sprzedającymi nowe produkty i wykonywał kosztorysy na wykonanie usług. /zeznania świadka M. K. 01:01:42 – 01:12:28 – płyta CD k. 56/

Do wykonywania instalacji zabezpieczeń pożarowych w budynkach płatnik składek (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zatrudniała zleceniobiorców na podstawie umów cywilno-prawnych. W zależności od ilości pracy było to od 2 do 10 osób. / zeznania działającego w imieniu zainteresowanego S. W. - 00:07:35-00:07:52 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:33:00 - 00:40:06– płyta CD k. 56/

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością korzystała także w ramach prowadzonej działalności z pomocy syna Prezesa - L. W., który pomagał w siedzibie firmy. Miał do dyspozycji własny pokój, biurko. /zeznania działającego w imieniu zainteresowanego S. W. - 00:07:35-00:07:52 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:40:06 - 00:46:03– płyta CD k. 56/

L. W. jeździł po budowach, kontrolował zleceniobiorców. / zeznania działającego w imieniu zainteresowanego S. W. - 00:07:35-00:07:52 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:40:06 - 00:46:03– płyta CD k. 56/

L. W. w 2005 r. był zarejestrowany jako bezrobotny, w latach 2006 - 2011 był zatrudniony u płatnika składek, a od 4 maja 2011 r. do 30 sierpnia 2012 r. był głównym udziałowcem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością był

/konto ubezpieczonego k. 71 akt ZUS/

Wnioskodawczyni A. S. posiada wykształcenie średnie, ukończyła (...) Szkołę (...) dla Dorosłych. /kopia świadectwa dojrzałości, CV w cz. A akt osobowych wnioskodawczyni - w kopercie k. 71, zeznania wnioskodawczyni 00:04:32-00:04:59 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:22:47-00:28:21 – płyta CD k. 56/

Przed zawarciem umowy o pracę z zainteresowaną spółką tj. od 6 sierpnia 2005 r. do 3 czerwca 2005 r. wnioskodawczyni była zarejestrowana w urzędzie pracy jako bezrobotna, w dniu 24 maja 2005 r. została zgłoszona do ubezpieczenia z tytułu wykonywania umowy agencyjnej, od 3 czerwca 2005 r. do 14 stycznia 2011 r. pracowała w (...) spółce z ograniczona odpowiedzialnością w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pakowacza. Od 18 stycznia 2011 r. do 14 kwietnia 2013 r. była pracownikiem (...) w Ł., zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy jako kwalifikowany opiekun ekspozycji muzealnych (stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę), od 8 października 2013 r. do 4 kwietnia 2014 r. była ponownie zarejestrowana w urzędzie pracy jako bezrobotna. /kopie świadectw pracy w cz. A akt osobowych wnioskodawczyni - w kopercie k. 71, dane o zgłoszeniach ubezpieczonego k. 69 akt ZUS, zeznania świadka M. G. 01:12:28- 01:29:30- płyta CD k. 56, zeznania wnioskodawczyni 00:04:32-00:04:59 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:22:47-00:28:21 – płyta CD k. 56/

Podczas wizyty u lekarza ginekologa – położnika w dniu 11 marca 2014 roku u wnioskodawczyni potwierdzono wczesną ciążę. Lekarz zaznaczył, że wnioskodawczyni przed wizytą wykonała test ciążowy z wynikiem pozytywnym (+). Jako datę ostatniej miesiączki wskazano dzień 3 lutego 2014 roku. Termin planowanego porodu został określony na dzień 10 listopada 2014 roku. /karta ciąży – w kopercie k. 28, historia choroby – k. 30-35, dokumentacja medyczna – w kopercie k. 76/

W połowie marca 2014 r. wnioskodawczyni poinformowała o ciąży ojca dziecka będącego wówczas jej konkubentem - M. G.. /zeznania świadka M. G. 01:12:28- 01:29:30- płyta CD k. 56/

Badaniem z dnia 24 marca 2014 r. potwierdzono u wnioskodawczyni pierwsze tygodnie ciąży. Zaznaczono, że wnioskodawczyni źle się czuje, ma zaparcia. /dokumentacja medyczna – w kopercie k. 76/

Wnioskodawczyni od początku ciąży źle się czuła, była bardzo senna, nie mogła znieść zapachów i pić kawy, miała nudności, bolał ją brzuch. Było sporo tych dolegliwości. /zeznania wnioskodawczyni 00:04:32-00:04:59 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:13:29-00:22:47 – płyta CD k. 56/

W dniu 4 kwietnia 2014 r. podpisana została umowa o pracę pomiędzy (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedziba w K. a A. S. przewidująca zatrudnienie wnioskodawczyni na czas nieokreślony na stanowisku specjalisty ds. marketingu, w pełnym wymiarze czasu pracy, za wynagrodzeniem w wysokości 5.645,41 zł brutto miesięcznie. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano ul. (...), K., (...)-(...) B., pow. (...). /umowa o pracę w aktach osobowych wnioskodawczyni - w kopercie k. 71/

Płatnik zgłosił A. S. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenia chorobowego i ubezpieczenia zdrowotnego w dniu 4 kwietnia 2014 r., wskazując, że obowiązek ubezpieczenia powstał w dniu 4 kwietnia 2014 r. /druk (...) w aktach osobowych wnioskodawczyni - w kopercie k. 71 oraz k. 68 – 68 odw. akt ZUS/

Sporządzono dokumentację związaną z zatrudnieniem A. S., w której znajdują się: umowa o pracę, kwestionariusz dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie, karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w dniach 3-4 marca 2012 r., oświadczenie o wyrażeniu zgody na dokonywanie wypłaty wynagrodzenia na konto bankowe, dane osobowe niezbędne w celu zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego, oświadczenie o otrzymaniu zobowiązania do dostarczenia dokumentów potwierdzających dotychczasowe doświadczenie i wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych, oświadczenie o zapoznaniu się z przepisami dotyczącymi równego traktowania w zatrudnieniu, oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, oświadczenie o nieosiąganiu dochodów z tytułu innych źródeł, informacja o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych, informacja o obowiązujących normach prawnych dotyczących równego traktowania w zatrudnieniu, kwestionariusz osobowy dla pracownika, zaświadczenie lekarskie o braku przeciwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy. /dokumenty w aktach osobowych wnioskodawczyni - w kopercie k. 71/

Nie sporządzono pisemnego zakresu obowiązków A. S.. /bezsporne/

Z informacji o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych wynika, że system pracy wnioskodawczyni był zadaniowy. /informacja w aktach osobowych wnioskodawczyni - w kopercie k. 71/

Zaświadczeniem lekarskim z dnia 3 kwietnia 2014 r. stwierdzono, że A. S., wobec braku przeciwwskazań zdrowotnych, była zdolna do wykonywania pracy na stanowisku specjalisty ds. marketingu, prowadzenie samochodu osobowego kat. B. /zaświadczenie w aktach osobowych wnioskodawczyni - w kopercie k. 71/

Wnioskodawczyni była kilkukrotnie widziana w okresie wiosennym 2014 r. w siedzibie firmy płatnika składek (ul. (...)), dwukrotnie w jednym z pokojów wynajmowanych przez firmę. Pracownik płatnika - M. K. przekazał wnioskodawczyni materiały (foldery, katalogi, informacje techniczne) dotyczące systemów zabezpieczeń przeciwpożarowych. /zeznania świadka M. K. 00:54:12 - 01:01:42 – płyta CD k. 56/

Badaniem z dnia 9 kwietnia 2014 r. potwierdzono u wnioskodawczyni 9,5 tygodniową ciążę, skierowano ją do poradni genetycznej, następnie badaniem z dnia 22 kwietnia 2014 r. - 11/12 tygodniową ciążę. Podczas wizyty lekarskiej w dniu 6 maja 2014 r. wnioskodawczyni zgłaszała pobolewania w podbrzuszu. /karta ciąży – w kopercie k. 28, historia choroby – k. 30-35, dokumentacja medyczna – w kopercie k. 76, dokumentacja medyczna k. 99-110/

W okresie od 10 do 12 maja 2014 r. oraz od 20 do 27 maja 2014 r. wnioskodawczyni przebywała w szpitalu z rozpoznaniem poronienia zagrażającego w 14 odpowiednio 15/16 tygodniu ciąży. Zastosowano lek luteinę.

/dokumentacja medyczna – w kopercie k. 76/

Pierwszy raz do szpitala wnioskodawczyni trafiła z dużym krwotokiem, otrzymała leki na podtrzymanie ciąży. Zalecono jej leżenie w łóżku, tryb życia spoczynkowy. Przy drugiej hospitalizacji ordynator ponowił zalecenie spoczynkowego trybu życia z uwagi na zagrożenie poronieniem. /zeznania świadka M. G. 01:12:28- 01:29:30- płyta CD k. 56, zeznania wnioskodawczyni 00:04:32-00:04:59 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:13:29 – 00:22:47 - płyta CD k. 56/

Wnioskodawczyni stała się niezdolna do pracy od dnia 6 maja 2014 r. i przebywała na zwolnieniu lekarskim do dnia porodu. /dokumentacja medyczna – w kopercie k. 76/

Sporządzono ewidencję czasu pracy za okres od kwietnia do lipca 2014 r. z której wynika, że wnioskodawczyni przepracowała wszystkie dni powszednie w kwietniu 2014 r. oraz jeden dzień w maju 2014 r. tj. 5 maja 2014 r. Ewidencja czasu pracy została przedłożona w toku postępowania sądowego. /ewidencja czasu pracy k. 9 odw. – 11 /

Ze sporządzonych list płac wynika, że A. S. otrzymała za kwiecień 2014 r. wynagrodzenie w wysokości 4.839,01 zł brutto, za maj 2014 r. wynagrodzenie w wysokości 752,73 zł brutto oraz wynagrodzenie chorobowe w wysokości 3.377,40 zł brutto, za czerwiec 2014 r. wynagrodzenie chorobowe w wysokości 1.136,66 zł brutto. Wynagrodzenie chorobowe płatnik składek wypłacił za okres od 6 maja 2014 r. do 7 czerwca 2014 r. Na listach płac zaznaczono, że w przypadku wnioskodawczyni wypłaty wynagrodzeń dokonano za pośrednictwem przelewu, natomiast w przypadku M. K. w postaci gotówki. Wnioskodawczyni podpisała listy płac za kwiecień, maj i czerwiec 2014 r., M. K. podpisał natomiast listę płac za lipiec 2014 r. /listy płac za okres kwiecień- lipiec 2014 r. k. 48-52 akt ZUS/

Wnioskodawczyni od dnia 8 czerwca 2014r. wystąpiła z roszczeniem o wypłatę zasiłku chorobowego. /okoliczność bezsporna/

Przed zatrudnieniem wnioskodawczyni płatnik składek nie zatrudniał nikogo na stanowisku powierzonym później wnioskodawczyni. Również w okresie nieobecności wnioskodawczyni z powodu niezdolności do pracy nie zatrudniono nikogo na jej zastępstwo. Poszukiwaniem klientów przed zatrudnieniem wnioskodawczyni i czasie jej nieobecności zajmowali się S. W. (1), L. W. i M. K.. /zeznania świadka M. K. 01:01:42 – 01:12:28, 01:01:42 – 01:12:28 – płyta CD k. 56, zeznania wnioskodawczyni 00:04:32-00:04:59 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:13:29 -00:22:47 – płyta CD k. 56, zeznania działającego w imieniu zainteresowanego S. W. - 00:07:35-00:07:52 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:33:00 - 00:40:06, 00:40:06 - 00:46:03– płyta CD k. 56/

Przed zatrudnieniem wnioskodawczyni klienci firmy zainteresowanego płatnika składek sami kontaktowali się z firmą, nadal się kontaktują z zainteresowaną spółką. /zeznania świadka M. K. 01:01:42 – 01:12:28, 01:01:42 – 01:12:28 – płyta CD k. 56/

W dniu 5 listopada 2014 roku A. S. urodziła dziecko. /dokumentacja medyczna – w kopercie k. 76/

W okresie od stycznia do grudnia 2013 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością uzyskała przychód w wysokości 1.289.710,12 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 1.254.802,6 zł, dochód wyniósł 34.907,52 zł. W lutym, lipcu, wrześniu i grudniu 2013 r. działalność spółki przyniosła stratę, natomiast w okresie od stycznia do grudnia 2014 r. osiągnęła przychód w wysokości 1.395.927,26 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 1.254.747,74 zł, dochód wyniósł 141.179,52 zł. W kwietniu, maju, czerwcu, lipcu, wrześniu i listopadzie 2014 r. spółka poniosła stratę. /dane bilansowe za 2013 r. i 2014 r.– w kopercie k. 71/

W 2014 r. spółka ta miała problemy z regulowaniem należności publiczno-prawnych. Zaległości spółki były spowodowane trudnościami z wyegzekwowaniem należności od kontrahentów. Z tego względu spółka nie mogła przystępować do przetargów. Utworzono wówczas (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K., która podpisywała kontrakty, a całość robót wykonywała (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością obciążała (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą kosztami, w związku z czym w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością pozostawał minimalny zysk albo strata, co pozwalało na uzyskanie zaświadczeń dla tej spółki. / zeznania działającego w imieniu zainteresowanego S. W. - 00:07:52 - 00:11:29- – płyta CD k. 145, 00:07:35-00:07:52 – płyta CD k. 145 w zw. z 00:02:43 - 00:03:43 – płyta CD k. 125/

W okresie od stycznia do grudnia 2013 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wykazała przychód w wysokości 648.055,76 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 654.036,76 zł, strata wyniosła 5.981,00 zł. W marcu, maju, czerwcu, wrześniu, październiku i grudniu 2013 r. działalność spółki przyniosła stratę. W okresie od stycznia do grudnia 2014 r. spółka wykazała przychód w wysokości 611.676,98 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 604.309,45 zł, dochód wyniósł 7.367,53 zł. W styczniu, lutym, marcu, czerwcu sierpniu i grudniu 2014 r spółka wykazała stratę. /dane bilansowe za 2013 r. i 2014 r. – w kopercie k. 71, pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. – w kopercie k. 78, deklaracje na zaliczkę miesięczną za podatek dochodowy za kwiecień – lipiec 2014 r. k. 40-47 akt ZUS/

Spółka ta nie posiada obecnie zadłużenia wobec ZUS.

W okresie 2013-2015 spółka dokonała częściowych wpłat po terminie za następujący okres: na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych od lutego do października 2013 r. oraz od marca do maja 2014 r., na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego od marca do października 2013 r., od lutego do czerwca 2014 r., na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od lutego do października 2013 r. oraz od lutego do czerwca 2014 r.

Wpłata z egzekucji z dnia 30 lipca 2013r. w kwocie 263,19 zł została rozliczona na następujące zaległości: na FUS w kwocie 200,90 zł za luty – kwiecień 2013 r., w tym koszty egzekucyjne w kwocie 10,80 zł, upomnienia w kwocie 8,80 zł i odsetki w kwocie 5,40 zł, na FUZ w kwocie 62,28 zł za maj- czerwiec 2013 r., w tym koszty egzekucyjne kwocie 5,60 zł, upomnienia w kwocie 8,80 zł i odsetki w kwocie 0,79 zł.

Wpłata własna płatnika dokonana na FUS w dniu 18 listopada 2013r. w kwocie 538,00 zł została rozliczona na zaległości na FUS za luty – październik 2013 r.

Wpłata własna płatnika dokonana na FUZ w dniu 18 listopada 2013 r. w kwocie 155,30 zł została rozliczona na FUZ za lipiec – październik 2013 r. oraz na FUS za czerwiec – lipiec 2013 r.

Wpłata własna płatnika dokonana na (...) w dniu 18 listopada 2013r. w kwocie została rozliczona na zaległości na (...) za luty – październik 2013 r., częściowo na FUS za maj 2013 r. oraz na inne składki, których termin zapłaty jeszcze nie minął.

Wpłata własna płatnika dokonana na FUS w dniu 14 lipca 2014 r. w kwocie 2.225,00 zł została rozliczona na zaległości na FUS za marzec – maj 2014 r. oraz na inne składki, których termin zapłaty jeszcze nie minął.

Wpłata własna płatnika dokonana na FUZ w dniu 14 lipca 2014 r. w kwocie 824,85 zł została rozliczona na zaległości na FUS za luty – maj 2014 r.

Wpłata własna płatnika dokonana na (...) w dniu 14 lipca 2014 r. w kwocie 143,89 zł została rozliczona na zaległości na (...) za luty – maj 2014 r. oraz na FUZ za luty 2014 r.

/pismo ZUS k. 130-131 odw./

Spółka powyższa nie posiada obecnie zadłużenia wobec Urzędu Skarbowego.

W okresie 2013-2015 spółka dokonała w następujących terminach następujących wpłat:

- z tytułu podatku dochodowego PIT-Płatnik za rok 2013 r. dnia 15 lutego 2013 r. kwoty 18,00 zł, dnia 16 października 2012 r. kwoty 106,00 zł; wpłaty te po weryfikacji PIT-4R/2013 w związku z brakiem należnych zaliczek za 2013 r. zostały przekazane na rachunek bankowy spółki w dniu 7 marca 2014 r.;

- z tytułu podatku dochodowego PIT-Płatnik za rok 2014 dnia 13 sierpnia 2014 r. kwoty 346,00 zł na maj 2014 r., z terminem płatności 20 czerwca 2014r., dnia 13 sierpnia 2014 r. kwoty 137,00 zł na czerwiec 2014 r., z terminem płatności 21 lipca 2014r., dnia 13 sierpnia 2014 r. kwoty 371,00 zł na kwiecień 2014, z terminem płatności 2 maja 2014 r. (z wpłaty zaliczono kwotę 362,00 zł na poczet ww. zaliczki pozostałą kwotę w wysokości 9,00 zł, zaliczono na poczet podatku CIT na odsetki od niezapłaconej w terminie płatności zaliczki za (...));

- z tytułu podatku od towarów i usług (...) za rok 2013 brak wpłat;

- z tytułu podatku od towarów i usług (...) za rok 2014 brak wpłat, natomiast po dokonanych korektach za grudzień 2014 r. uzyskano nadpłaty w wysokości 27,90 zł, 418,59 zł, które zostały przeksięgowane na podatek CIT;

-z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych CIT za rok 2013 brak wpłat;

-z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych CIT za rok 2014 dnia 13 sierpnia 2014 r. kwoty 9,00 zł wynikającej z przeksięgowania z pod. PIT - Płatnik na odsetki od zaliczki w pod. CIT za grudzień 2014; nadpłata po korektach z tyt. pod. VAT z dnia 11 kwietnia 2015 r., w wysokości 27,90 zł oraz w wysokości 418,59 zł po korekcie z dnia 14 kwietnia 2015 r., zostały zaliczone na: (12,00 zł na poczet odsetek od nieuregulowanej w terminie płatności zaliczki za grudzień 2014 oraz 15,90 zł na CIT-8 za grudzień 2014 r. z terminem płatności 31 marca 2015r.), dnia 28 maja 2015 w wysokości 979,00 zł zaliczono na CIT-8 za 2014 z terminem płatności 31 marca 2015 r., od powyższej wpłaty pobrano odsetki.

/pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. – w kopercie k. 135, potwierdzenia przelewu – k. 125-129 akt ZUS/

Od 1 stycznia 2016 r. wnioskodawczyni miała powrócić do pracy ze zmniejszonym wymiarem czasu pracy do ½ etatu za wynagrodzeniem 2.800 zł brutto miesięcznie z uwagi na potrzebę opieki nad dzieckiem, które cierpi na chorobę kardiologiczną przy braku możliwości skorzystania ze żłobka. Od 8 marca do 6 kwietnia 2016 r. wnioskodawczyni przebywała na zwolnieniu lekarskim z powodu schorzenia kręgosłupa, od 2 do 5 maja 2016 r. przebywała w szpitalu. /zeznania wnioskodawczyni 00:04:59 – 00:05:55, 00:05:55-00:07:35– płyta CD k. 145, zeznania działającego w imieniu zainteresowanego S. W. - 00:07:52- 00:11:29 – płyta CD k. 145/

Powyższych ustaleń Sąd dokonał przede wszystkim w oparciu o załączone do akt dokumenty w postaci dokumentacji osobowo-płacowej wnioskodawczyni oraz drugiego pracownika zatrudnionego przez płatnika składek, dokumentacji osobowo - płacowej zatrudnionych w drugiej spółce, której prezesem Zarządu jest S. W. (1) pracowników: I. W. i M. K., dokumentacji medycznej, akt rentowych, przedłożonej przez płatnika składek podatkowej dokumentacji finansowej płatnika składek, a także w niewielkim zakresie w oparciu o zeznania wnioskodawczyni oraz zeznań świadka M. K., a częściowo tylko w oparciu o zeznania wnioskodawczyni A. S., działającego w imieniu zainteresowanego S. W. (1) oraz świadka M. G..

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawczyni A. S. oraz działającego w imieniu zainteresowanego S. W. (1), w których wskazywali na świadczenie pracy przez A. S. w ramach zawartej umowy.

Sąd odmówił wiary przesłuchanym stronom i zeznaniom świadka M. G. w zakresie, w jakim opisywali czynności, jakie wnioskodawczyni miała wykonywać w trakcie rzekomego zatrudnienia. Strony w swych przesłuchaniach wskazywały, że wnioskodawczyni początkowo miała być szkolona przez płatnika składek i pracownika M. K. w zakresie specyfiki działalności firmy i charakteru wykonywania obowiązków a także przyuczać się we własnym zakresie na podstawie dostarczonych jej przez płatnika składek katalogów systemów przeciwpożarowych, a obowiązki te miała wykonywać w godzinach od 8.00 do 16.00. Osoby te wskazywały, że po przeszkoleniu wnioskodawczyni miała jeździć własnym samochodem po budowach w granicach województwa (...) w celu pozyskiwania kontrahentów, którym miała prezentować ofertę produktową spółki tj. systemy zabezpieczeń przeciwpożarowych, a w przypadku wyjazdów poza Ł. miała pracować w ruchomym czasie pracy. Natomiast z informacji o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych znajdujących się w aktach osobowych wnioskodawczyni wynika, że system jej pracy był zadaniowy, a zatem - w ocenie Sądu - powinien był prowadzić do osiągnięcia określonych wyników w postaci przynajmniej: początkowo - nabycia określonej wiedzy, a w dalszym toku zatrudnienia - do skutecznego złożenia potencjalnym klientom oferty produktowej spółki.

Z zeznań świadka M. K. - zatrudnionego od 15 marca 2012 r. u płatnika składek w wymiarze 1/8 czasu pracy (za wynagrodzeniem 220 zł brutto miesięcznie) a od 2 listopada 2009 r. w drugiej spółce, w pełnym wymiarze czasu pracy (ostatnio za wynagrodzeniem 1.500 zł netto miesięcznie), na stanowisku kosztorysanta, do którego obowiązków w obu spółkach należało m.in. sporządzanie kosztorysów i ofert, wykonywanie obmiarów i przedmiarów, rozliczanie budowy, prowadzenie negocjacji handlowych, wizje lokalne, tworzenie ofert przetargowych, udział w procedurach przetargowych, analiza i ewidencja zapytań ofertowych, przygotowywanie dokumentacji powykonawczej, ścisła współpraca z kierownikiem projektu - wynika, iż jedynie kilkakrotnie widział wnioskodawczynię w spornym okresie w budynku przy ul. (...) w Ł., że przekazywał jej materiały dotyczące zabezpieczeń przeciwpożarowych, przy czym nie był w stanie powiedzieć o czym rozmawiały strony w trakcie spotkań.

Zauważyć w tym miejscu należy, że o niewiarygodności wnioskodawczyni w omawianym zakresie świadczy przykładowo jej twierdzenie o tym, że pracę świadczyła w wielopiętrowym budynku na trzecim albo drugim piętrze po lewej stronie podczas gdy świadek M. K. zeznał, że pomieszczenia wynajmowane przez zainteresowaną spółką oraz drugą spółką znajdowały się na pierwszym piętrze budynku.

Niewiarygodne jest też twierdzenie wnioskodawczyni o tym, że trzy pomieszczenia należące do obu spółek były zajmowane przez nią, Prezesa spółek - S. W. (1) i świadka M. K., podczas gdy - jak wynika z zeznań świadka M. K. - poza nim i Prezesem jedno z pomieszczeń zajmował syn S. L. W. pomagający ojcu w prowadzeniu działalności, główny udziałowiec obu spółek.

Znamienne jest przy tym to, że jedyni świadkowie zgłoszeni przez strony to drugi pracownik płatnika składek, z którego zeznań - jak wskazano - nie wynika fakt świadczenia pracy przez wnioskodawczynię, oraz były konkubent wnioskodawczyni będący jednocześnie ojcem jej dziecka, który całą wiedzę w zakresie spornych okoliczności posiada z relacji wnioskodawczyni. Ten drugi świadek zeznając nadto na temat spornych kwestii wygłaszał sprzeczne wypowiedzi tj. raz twierdził, że o ciąży wnioskodawczyni dowiedział się dopiero po podjęciu zatrudnienia, a raz że przed podjęciem zatrudnienia, nadto, że po rozstaniu z wnioskodawczynią po kwietniu 2013 r. doszło do ponownego nawiązania związku dopiero przed Wigilią 2014 roku a raz, że w kwietniu 2014 r. para wspólnie już zamieszkiwała, i że budynek spółek jest parterowy, podczas gdy z ustaleń wynika, ze jest wielopiętrowy.

Wątpliwości Sądu budzi również określenie czasu pracy wnioskodawczyni. Z zeznań stron wynika, iż miała ona określone godziny pracy tj. od 8.00 do 16.00, jedynie w przypadku wyjazdów poza Ł. czas pracy był ruchomy. Natomiast jak wyżej wspomniano - z informacji o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych znajdujących się w aktach osobowych wnioskodawczyni wynika, że system jej pracy miał być zadaniowy. Jednocześnie wnioskodawczyni zeznała, że z ramienia pracodawcy nikt nie sprawdzał jej wyników pracy – poziomu uzyskanej wiedzy.

Dodatkowo wątpliwości Sądu co do wiarygodności budzą zeznania wnioskodawczyni w zakresie jakim twierdziła, że wynagrodzenie miało być jej wypłacane do rąk własnych, z uwagi na obawę zajęcia jej konta bankowego przez bank, podczas gdy na listach płac zaznaczono, że w przypadku wnioskodawczyni wypłaty wynagrodzeń dokonano za pośrednictwem przelewu, natomiast w przypadku drugiego pracownika M. K. - w postaci gotówki. Nadto wnioskodawczyni podpisała listy płac za kwiecień, maj i czerwiec 2014 r., natomiast M. K. podpisał jedynie listę płac za lipiec 2014 r.

W ocenie Sądu niewiarygodne jest także twierdzenie wnioskodawczyni, że o tym, że jest w ciąży dowiedziała się dopiero w dniu 9 kwietnia 2014 roku w trakcie wizyty lekarskiej. Wskazać bowiem należy, że zarówno z dokumentacji medycznej jak i zeznań świadka M. G. (ojca dziecka wnioskodawczyni) wynika, że wiedzę odnośnie ciąży ubezpieczona powzięła w marcu 2014 roku. Z dokumentacji medycznej wynika bowiem, że podczas wizyty u lekarza ginekologa – położnika w dniu 11 marca 2014 roku u wnioskodawczyni potwierdzono wczesną ciążę (wpisano, że wnioskodawczyni przed wizytą wykonała test ciążowy z wynikiem pozytywnym (+), jako datę ostatniej miesiączki wskazano dzień 3 lutego 2014 roku). Badaniem z dnia 24 marca 2014 r. ponownie potwierdzono u wnioskodawczyni pierwsze tygodnie ciąży (zaznaczono, że wnioskodawczyni źle się czuje, ma zaparcia). Z kolei świadek M. G., zgłoszony przez wnioskodawczynię, zeznał ostatecznie, że o ciąży byłej konkubiny dowiedział się w połowie marca; początkowo bowiem twierdził, że wiedzę w tym zakresie powziął dopiero w kwietniu 2014 roku.

Wreszcie sama wnioskodawczyni przyznała, że od początku ciąży źle się czuła, miała dużo dolegliwości m.in. była bardzo senna, nie mogła znieść zapachów i pić kawy, miała nudności, bolał ją brzuch, a z powyższymi dolegliwościami udała się w dniu 11 marca 2014 roku do lekarza o specjalności ginekolog-położnik.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawczyni nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 6 ust 1 pkt.1 i art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku
o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami
w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie zaś do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

W myśl art. 4 w ust 1 i 2 wskazanej wyżej ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Z kolei zgodnie z treścią art. 29 ust. 1 pkt 1 analizowanej ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko.

Natomiast, jak stanowi art. 4 w ust 1 i 2 ustawy zasiłkowej, ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

O uznaniu stosunku łączącego dwie strony za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Według art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy (tekst jednolity Dz. U. z 1998 roku, Nr 21, poz. 94, ze zm.), przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika
w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2006 r. III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 r. o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

W niniejszej sprawie wnioskodawczyni w dniu 4 kwietnia 2014 roku zawarła umowę o pracę, która z formalnego punktu widzenia stanowiła stosowną podstawę do zastosowania wskazanej regulacji ustawy zasiłkowej.

Ważność tej umowy została jednak słusznie zakwestionowana przez organ rentowy.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko organu rentowego w zakresie umowy o pracę zawartej pomiędzy wnioskodawczynią A. S. a zainteresowaną (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K., że miała ona głównie na celu ominięcie przepisów prawa i uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Zdaniem Sądu strony nie wykazały, że A. S. faktycznie wykonywała czynności w ramach nawiązanego stosunku pracy.

W ocenie Sądu decyzję o podpisaniu umowy o pracę podjęto z wiedzą, przynajmniej po stronie zainteresowanej, co do jej stanu i z jej uwzględnieniem strony podejmowały decyzje będące przedmiotem niniejszego postępowania.

W ocenie Sądu poczynione w sprawie ustalenia uzasadniają twierdzenie,
iż zakwestionowana przez organ rentowy umowa o pracę pomiędzy A. S. a zainteresowaną spółką została zawarta dla pozoru, to jest bez zamiaru realizacji obowiązków z nich wynikających, a jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Zgodnie z treścią art. 83 k.c. w związku z art. 300 k.p. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba oświadczająca wolę nie chce, aby powstały skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. Inaczej mówiąc strony niejako udają, że dokonują jakiejś czynności prawnej np. zawierają umowę o pracę.

Podleganie pracowniczym ubezpieczeniom społecznym jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ale legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, na co Sąd Najwyższy wielokrotnie zwracał uwagę, iż nie skutkuje w sferze prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego taka umowa o pracę, która nie wiąże się z wykonywaniem tej umowy, a zgłoszenie do ubezpieczenia następuje tylko pod pozorem istnienia tytułu ubezpieczenia w postaci zatrudnienia. Chodzi tu zatem o „fikcyjne” zawarcie umowy, gdzie następuje zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego jako pracownika osoby, która w rzeczywistości pracy nie świadczyła (por. wyrok Sądu Najwyższego z 16 marca 1999 r. II UKN 512/98, opubl: OSNAPiUS rok 2000, Nr. 9, poz. 36; wyrok Sądu Najwyższego z 28 lutego 2001 r. II UKN 244/00, opubl: OSNAPiUS rok 2002, Nr. 20, poz. 496; wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1996 r. II UKN 32/96, opubl: OSNAPiUS rok 1997, Nr. 15, poz. 275; wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 122; wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 122; wyrok Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2005 r. II UK 141/04, opubl: OSNAPiUS rok 2005, Nr. 15, poz. 235, str. 712).

Tytułem do ubezpieczenia, z którym przepisy prawa ubezpieczeń społecznych łączą podleganie ubezpieczeniu i prawo do świadczeń, miało być w przedmiotowej sprawie zatrudnienie, jako wykonywanie pracy w ramach stosunku pracy. Nie jest istotne przy tym, czy strony miały realny zamiar zobowiązania się – przez pracownika do wykonywania pracy a przez pracodawcę do przyjmowania tego świadczenia i wypłacania wynagrodzenia, lecz to czy zamiar taki został w rzeczywistości zrealizowany.

Pozorność wyraża się w braku zamiaru wywołania skutków prawnych
i jednoczesnym zamiarze stworzenia okoliczności mających na celu zmylenie osób trzecich. Istotne znaczenie ma niezgodność między aktem woli a jego uzewnętrznieniem. Założeniem unormowania jest zgoda drugiej osoby na złożenie oświadczenia woli dla pozoru.

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych należy stwierdzić, że celem działania stron zawierających formalnie umowę nie było świadczenie pracy w ramach stosunku pracy i uzyskiwanie z tego tytułu wynagrodzenia, a jedynie osiągnięcie innych korzyści, które prawo wiąże z istnieniem stosunku pracy, jak na przykład uzyskanie ochrony ubezpieczeniowej. Tym bardziej, że wnioskodawczyni od momentu rozwiązania ostatniego stosunku pracy w dniu 14 kwietnia 2013 roku, a zatem przez okres prawie roku, jej nie posiadała.

Głównym celem zawarcia umowy o pracę winno być nawiązanie stosunku pracy,
a jedynie rezultatem i pośrednim celem zatrudnienia jest uzyskanie wskazanych korzyści. Podkreślić przy tym należy, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają kształtować elementy stosunku pracy zgodnie z wolą stron.

Zdaniem Sądu, poczynione ustalenia faktyczne świadczą o tym, że umowa o pracę sporządzona przez strony miała charakter fikcyjny. Postępowanie dowodowe wykazało,
że A. S. zainteresowana była objęciem jej ubezpieczeniem społecznym, nie wykonywała de facto czynności w ramach umowy o pracę. Przeprowadzone postępowanie pozwala również stwierdzić, że płatnik składek nawiązując z wnioskodawczynią stosunek pracy miał świadomość, że umowa nie będzie go obowiązywać, a ewentualne zobowiązania
z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne będą krótkotrwałe.

W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, brak jest podstaw do przyjęcia, że zawarta umowa o pracę byłą faktycznie realizowana. Natomiast nawet gdyby przyjąć, iż wnioskodawczyni wykonała w spornym okresie jakieś czynności na rzecz płatnika składek, to w ocenie Sądu Okręgowego brak jest jakichkolwiek wiarygodnych dowodów potwierdzających wykonywanie pracy przez ubezpieczoną w ramach stosunku pracy. Przeciwko prawdziwości zeznań stron przemawiają, zdaniem Sądu, ustalone okoliczności faktyczne.

Bezspornym w sprawie jest, że przed zatrudnieniem u odwołującego się płatnika składek A. S. nie posiadała tytułu do ubezpieczeń społecznych. Ostatni jej stosunek pracy ustał w dniu 14 kwietnia 2013 r., a do momentu zatrudnienia u płatnika składek wnioskodawczyni była zarejestrowana w urzędzie pracy jako bezrobotna. Wnioskodawczyni nie wykazała w toku postępowania, aby w czasie posiadania statusu bezrobotnej poszukiwała jakiegokolwiek zatrudnienia.

Ponadto okolicznością bezsporną jest fakt, że zaoferowane wnioskodawczyni stanowisko pracy specjalisty ds. marketingu, które miała zgodnie z umową wykonywać w przedsiębiorstwie, było nowym stanowiskiem, którego nikt przed nią nie zajmował.

W ocenie Sądu wnioskodawczyni nie posiadała stosownych kwalifikacji do podjęcia pracy na stanowisku specjalisty ds. marketingu w firmie zajmującej się wykonywaniem zabezpieczeń pożarowych w budynkach, w szczególności uszczelnianiem szczelin dylatacyjnych, kabli przechodzących przez mur i rur, podnoszeniem odporności ogniowej elementów budowlanych, albowiem podnoszona okoliczność posiadania prawa jazdy i prywatnego samochodu mającego służyć wykonywaniu pracy w ramach spornego stosunku pracy, nie jest wystarczająca.

Wskazać należy, że ze znajdujących się w aktach osobowych świadectwie dojrzałości i CV wynika jedynie, że A. S. legitymuje się wykształceniem średnim, a przed ukończeniem liceum ogólnokształcącego ukończyła (...) Szkołę (...), natomiast jej doświadczenie zawodowe sprowadza się jedynie do okresu zatrudnienia w latach 2005-2011 na stanowisku pakowacza i w okresie od 18 stycznia 2011 r. do 14 kwietnia 2013 r. na stanowisku kwalifikowanego opiekuna ekspozycji muzealnych. Tymczasem wykonywanie pracy na stanowisku specjalisty ds. marketingu mającego styczność z klientami spółki wymaga praktycznej znajomości technik sprzedaży, produktu i branży, chociaż w stopniu podstawowym, a takich umiejętności w momencie zawierania kwestionowanej umowy, zainteresowana nie posiadała.

W sprawie niniejszej nie złożono żadnych dowodów na wykazanie tego, iż wnioskodawczyni faktycznie do pracy przystąpiła i ją świadczyła wykonując opisywane obowiązki pracownicze. Nie złożono jakichkolwiek dokumentów mających potwierdzić materialny efekt świadczenia pracy przez odwołującą.

Praktycznie jedynymi dokumentami, jakimi legitymuje się płatnik składek ze spornego okresu zatrudnienia A. S. są akta pracownicze, które również nie są kompletne, brak jest w nich bowiem zwolnień lekarskich lub podania o urlop macierzyński. Dokumentacja kadrowa potwierdza jedynie fakt formalnego sporządzenia umowy o pracę, a nie jest dowodem faktycznego istnienia pomiędzy stronami stosunku pracy. W ocenie Sądu załączona dokumentacja osobowa wnioskodawczyni jest przejawem formalnego zadośćuczynienia obowiązkowi zainteresowanego jako pracodawcy, natomiast nie przesądza o tym, że praca była przez ubezpieczoną faktycznie wykonywana.

W ocenie Sądu wątpliwe jest także, że wnioskodawczyni dysponowała narzędziami niezbędnymi do pracy na stanowisku specjalisty ds. marketingu, nie przedstawiono bowiem żadnych wniosków dowodowych na okoliczność, że udostępniono jej służbowy telefon, komputer, ani chociażby firmowy adres poczty elektronicznej.

Strony i świadek M. G. w zeznaniach wskazali, że wnioskodawczyni miała jeździć własnym samochodem, co stanowiło warunek przy podjęciu decyzji o jej zatrudnieniu, nie przedstawiono jednak na tę okoliczność żadnych dokumentów, w postaci umowy w przedmiocie używania samochodu prywatnego do celów służbowych czy też rozliczeń kosztów używania samochodu prywatnego do celów służbowych tzw. „kilometrówki”.

Nie przedstawiono także umowy w sprawie używania telefonu komórkowego do celów służbowych pomimo, że w aktach osobowych M. K. i I. W. zatrudnionych w drugiej spółce znajdują się umowy w sprawie używania telefonu komórkowego do celów służbowych. Jednocześnie wnioskodawczyni sama przyznała, że nie posiadała kluczy do lokalu, w którym rzekomo miała świadczyć pracę.

Zauważyć także należy, że w sprawie nie przedłożono list obecności, natomiast ewidencja czasu pracy wnioskodawczyni została przedłożona dopiero w toku postępowania sądowego, już po wydaniu skarżonej decyzji ZUS.

Wskazać także trzeba, że nawet przy przyjęciu, że A. S. w spornym okresie wykonała jakieś czynności na rzecz płatnika składek, co jednak w ocenie Sądu
w żaden sposób nie zostało udowodnione, to zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci akt osobowych, ewidencji czasu pracy, a także treści przesłuchania stron nie potwierdza, aby zainteresowana spółka kierowała pracą wnioskodawczyni. S. W. (1) wprost zeznał, że nie weryfikował postępów pracy wnioskodawczyni, której znajomość branży przed podjęciem zatrudnienia była znikoma.

Wreszcie sama wnioskodawczyni przyznała, że od początku ciąży źle się czuła, miała dużo dolegliwości m.in. była bardzo senna, nie mogła znieść zapachów i pić kawy, miała nudności, bolał ją brzuch, a z powyższymi dolegliwościami udała się w dniu 11 marca 2014 roku do lekarza o specjalności ginekolog-położnik.

Powyższa analiza materiału dowodowego wskazuje na to, że o ciąży wnioskodawczyni wiedziała przed zatrudnieniem jej u płatnika składek.

Sąd powziął wątpliwości, co do tego, czy A. S. w momencie zawierania kwestionowanej umowy o pracę była zdolna do jej wykonywania. Z zeznań samej wnioskodawczyni wynika bowiem, że od początku ciąży czuła się źle i miała szereg dolegliwości. Nadto z dokumentacji medycznej wnioskodawczyni wynika, że już w dniu 9 kwietnia 2014 roku skierowano ją do poradni genetycznej celem przeprowadzenia niezbędnych badań, a w dniu 6 maja 2014 r. zgłaszała pobolewania w podbrzuszu, co w rezultacie zakończyło się dwukrotnymi hospitalizacjami w maju 2014 roku z powodu poronienia zagrażającego (wnioskodawczyni zlecono przyjmowanie leku podtrzymującego ciążę – Luteinę i zalecono spoczynkowy tryb życia).

Ponadto nie uszło uwadze Sądu twierdzenie wnioskodawczyni jakoby nie zdążyła wyjechać w teren (celem spotkań z potencjalnymi klientami) z uwagi na powzięcie wiadomości o ciąży. Faktem jest, że ze zwolnienia lekarskiego korzystać zaczęła dopiero od 6 maja 2014 r. mimo, że nie miała zamiaru wykonywać pracy jeżdżąc samochodem już w chwili powzięcia wiadomości o ciąży (co jej zdaniem nastąpiło 9 kwietnia 2014 r.).

Ustalenia Sądu dokonane w przedmiotowej sprawie wykazały także, że płatnik składek nie zatrudnił na czas nieobecności wnioskodawczyni z powodu niezdolności do pracy innej osoby na stanowisku specjalisty ds. marketingu, natomiast pozyskiwaniem klientów leżącym w zakresie obowiązków wnioskodawczyni, podobnie jak przed zatrudnieniem wnioskodawczyni, zajmowali się Prezes spółki S. W. (1), pomagający mu jego syn L. W. (główny wspólnik spółki) oraz pracownik M. K.. Nadto jak wynika z zeznań świadka M. K. klienci firmy od zawsze sami nawiązywali kontakt z zainteresowaną spółką.

Odnosząc się do okresu zatrudnienia A. S. po powrocie z urlopu macierzyńskiego a właściwie jak wynika z zeznań stron - od 1 stycznia 2016 roku w wymiarze ½ czasu pracy (z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad cierpiącym na schorzenie kardiologiczne dzieckiem) podkreślić należy, że również w tym zakresie brak jest na tę okoliczność jakichkolwiek dowodów.

Reasumując - Sąd uznał, że okoliczności zawarcia umowy o pracę podane przez wnioskodawczynię i zainteresowanego nie są wiarygodne.

Po pierwsze - zaoferowane wnioskodawczyni stanowisko pracy w ramach zawartej umowy specjalisty ds. marketingu, było etatem utworzonym specjalnie na potrzeby usankcjonowania podpisanej umowy o pracę.

Po drugie - wnioskodawczyni nie dysponowała odpowiednim przygotowaniem do objęcia powierzonego jej stanowiska ani narzędziami niezbędnymi do wykonywania pracy na stanowisku specjalisty ds. marketingu.

Po trzecie - płatnik składek nie miał ekonomicznych podstaw do zatrudnienia wnioskodawczyni, biorąc pod uwagę że w 2013 roku wykazał stratę z prowadzonej działalności natomiast w 2014 roku dochód wyniósł jedynie 7.367,53 zł, spółka ta posiadała w latach 2013-2015 zadłużenia z tytułu należności publicznoprawnych wobec ZUS oraz US (obecnie ich nie posiada), a nadto druga spółka, w której zainteresowany pełni funkcję prezesa Zarządu - (...) Sp. z o.o. wprawdzie osiągała w latach 2013-2014 dochody w ujęciu rocznym jednakże także miała zadłużenia wobec powyższych instytucji.

Po czwarte - strona odwołująca jak i zainteresowany w toku postępowania sądowego nie wykazali, że wnioskodawczyni faktycznie wykonywała pracę w ramach zawartej umowy.

Po piąte - nie zatrudniono nikogo na zastępstwo nieobecnej wnioskodawczyni.

W ocenie Sądu powyższe ustalenia świadczą o tym, że nie było wolą stron zawieranie umowy o pracę. A zatem nie było zamiarem stron świadczenie pracy w ramach zawartej umowy o pracę, a jedynie możliwość uzyskania prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z chorobą i macierzyństwem.

Niewątpliwie również, w ocenie Sądu, zamiarem stron było jedynie umożliwienie wnioskodawczyni skorzystania ze świadczeń z zakresu ubezpieczeń społecznych, a nie świadczenie pracy w ramach zawartej umowy. Zawarta umowa o pracę stanowić miała narzędzie do realizacji tego celu. Fikcyjne, czyli tylko pozorne zawarcie umowy o pracę, nie mogło stanowić podstawy do objęcia wnioskodawczyni obowiązkowymi ubezpieczeniami pracowniczymi. W toku postępowania sądowego stwierdzono, że strony zawierając sporną umowę o pracę miały zamiar wywołania innych skutków prawnych niż te, które wynikają z umowy o pracę oraz jednocześnie próbowały przez jej zawarcie wprowadzić w błąd osoby trzecie, co do dokonanej czynności.

Nawet jeżeliby uznać, iż strony chociaż częściowo wykonywały zawartą pomiędzy sobą umowę o pracę, co w ocenie Sądu w żaden sposób nie wynika ze zgromadzonego
w sprawie materiału dowodowego, należałoby uznać, iż miała ona głównie na celu ominięcie przepisów prawa i uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego i z tego powodu nie może wywoływać skutków prawnych (art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).

Czynność prawna mająca na celu obejście przepisów ustawy polega na takim ukształtowaniu jej treści, które z punktu widzenia formalnego nie sprzeciwia się ustawie, ale w rzeczywistości zmierza do zrealizowania celu, którego osiągnięcie jest przez nią zakazane. W odniesieniu do umowy o pracę o obejściu prawa mówić można w sytuacji, gdy strony działając w zamiarze nawiązania stosunku pracy określają wzajemne prawa i obowiązki w sposób zgodny z prawem i zasadami współżycia społecznego, jednak celem ich działania nie jest uzyskanie świadczeń w postaci pracy i wynagrodzenia, a jedynie osiągnięcie innych korzyści, które prawo wiąże z istnieniem stosunku pracy np. uzyskanie stażu emerytalnego, czy ochrony ubezpieczeniowej na wypadek choroby czy wypadku. Należy bowiem podkreślić, iż intencją ustawodawcy jest, aby cel zawarcia umowy o pracę stanowiło nawiązanie stosunku pracy, a jedynie rezultatem i pośrednim celem zatrudnienia było uzyskanie wskazanych korzyści.

Tymczasem przy założeniu, że strony zawarły umowę o pracę należałoby uznać,
iż w rozpoznawanej sprawie cele te uległy odwróceniu. Stronom chodziło bowiem
o uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego i temu celowi podporządkowały konstruowanie określonej sytuacji prawnej – umowa o pracę stanowić miała przede wszystkim narzędzie do realizacji tego celu.

Podkreślić przy tym trzeba, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają tak kształtować elementy stosunku pracy, jaka jest wola stron. Jednakże przestaje powyższa kwestia być tylko sprawą stron nawiązujących stosunek pracy, gdy po uregulowaniu składek przerzuca się ciężar wypłaty świadczeń na fundusz dysponujący publicznymi pieniędzmi, którymi zarządza Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

W ocenie Sądu Okręgowego przedstawione okoliczności przemawiają za uznaniem, że A. S., ze względu na posiadaną w chwili zawierania umowy wiedzę o ciąży i przewidując (wobec złego samopoczucia już od początku tego stanu) niezdolność do pracy i związane z nią prawo do świadczeń, była zainteresowana objęciem jej tytułem ubezpieczeń społecznych. Strony umowy musiały mieć świadomość tego, że umowa nie będzie ich obowiązywać, a ich ewentualne zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne będą krótkotrwałe.

W uznaniu Sądu nawiązanie stosunku pracy, którego elementami są zobowiązanie się pracownika do wykonywania pracy i zobowiązanie pracodawcy do wypłacania wynagrodzenia, nie było rzeczywistym celem stron. Stronom chodziło o uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego z tytułu ciąży i porodu i temu celowi podporządkowały skonstruowanie określonej sytuacji prawnej, a umowa o pracę stanowić miała przede wszystkim narzędzie do realizacji tego celu. Fikcyjne, czyli tylko pozorne zawarcie umowy o pracę nie mogło stanowić podstawy do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami pracowników.

Na marginesie wskazać należy, że Sąd badał również, czy przy przyjęciu,
że wnioskodawczyni świadczyła jakieś czynności na rzecz zainteresowanej spółki, czynności te mogłyby zostać uznane za osobiste świadczenie pracy podporządkowanej pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy) w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy,
a więc w ramach zatrudnienia pracowniczego - w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci jedynie akt osobowych, ewidencji czasu pracy (złożonej dopiero w toku postępowania sądowego), a także treści złożonych zeznań nie potwierdza, aby zainteresowany kierował pracą wnioskodawczyni, w szczególności, aby wskazywał na konkretne bieżące zadania do realizacji związane z powierzonym stanowiskiem, które by modyfikowali biorąc pod uwagę ilość i wyniki pracy dotychczas wykonanej. Jest to istotne, jeżeli uwzględni się, że zatrudnienie pracownicze odwołuje się do staranności, a nie rezultatu.

Ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika także, aby płatnik składek wydawał polecenia, co do bieżącego wykonywania pracy. Wręcz przeciwnie z zeznań wnioskodawczyni wynika, że rzekomo wykonywana przez nią praca nie była kontrolowana. Wprawdzie z przesłuchania stron wynika, że A. S. miała wyznaczone godziny pracy, a jedynie w przypadku wyjazdów poza Ł. sama miała decydować
o godzinach pracy i jej wymiarze, jednakże z informacji o warunkach zatrudnienia i uprawnień pracowniczych wynika, że wnioskodawczyni miała zadaniowy czas pracy.

Niezależnie od powyższej sprzeczności brak jest dowodów na okoliczność tego, aby wnioskodawczyni w jakiejkolwiek formie rozliczała wyniki swojej pracy, w szczególności nie przedstawiono żadnych raportów kierowanych do pracodawcy, korespondencji e-mailowej prowadzonej w ramach świadczenia pracy, a nawet odręcznych notatek z prowadzonego szkolenia.

Powyższe zdaniem Sądu świadczy o tym, że nawet przy założeniu, choć częściowego wykonywania przez strony kwestionowanej umowy, nie można przyjąć, że była to umowa o pracę, albowiem rzekome wykonywanie przez zainteresowaną czynności nie odbywało się w reżimie charakterystycznym dla stosunku pracy, tj. zgodnie z dyspozycją art. 22 k.p.

Dodać należy, że swoboda kontraktowa stron nie jest wartością absolutną. Strony mogą łączyć się dowolną więzią prawną, w tym umową o pracę, ale wybierając ten model zatrudnienia zobowiązane są przestrzegać jego cech charakterystycznych. O wykreowaniu stosunku pracy nie decyduje wyłącznie wola stron. Jest ona nieodzowna przy nawiązaniu zatrudnienia pracowniczego, jednak w sytuacji, gdy strony realizują więź prawną
w oderwaniu od jej konstrukcyjnych cech, możliwe i konieczne jest zweryfikowanie charakteru prawnego zobowiązania. Zapatrywanie to wynika z przyjęcia założenia,
że o rodzaju umowy decydują w pierwszej kolejności przepisy prawa.

Pozorność umowy o pracę (art. 83 k.c. w związku z art. 300 k.p.) ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2006 r. I UK 120/06, OSNP 2007/19-20/294, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2011 r. II UK 20/11, OSNP 2012/11-12/145).

W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle poczynionych ustaleń faktycznych, wątpliwości organu rentowego co do rzeczywistego celu i zamiaru stron nawiązujących ten stosunek prawny były uzasadnione, a zatem zaskarżona decyzja odpowiada prawu.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. od odwołującej się A. S. oraz (...) Sp. z o.o. w B., który poparł złożone odwołanie kwoty po 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – stosownie do treści § 11 ust. 2, w zw. z § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 490).

Z tych wszystkich względów Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.