Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

do całości wyroku

Decyzją z dnia 9 lipca 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił D. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie ma wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, jak też Komisja Lekarska uznała, że nie jest on niezdolny do pracy.

(decyzja w aktach ZUS)

Wnioskodawca odwołał się od powyższej decyzji i podniósł, że w chwili zdarzenia, będącego wypadkiem przy pracy, wnioskodawca pozostawał w zatrudnieniu, a zatem należy uznać, że ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(odwołanie k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie.

(odpowiedź na odwołanie – k. 20)

W toku postępowania pełnomocnik wnioskodawcy podtrzymywał odwołanie, opierając je niezmiennie o wypadek przy pracy i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

D. K. urodził się (...).

Wnioskodawca zdał egzamin maturalny i otrzymał świadectwo dojrzałości w dniu 5.07.2016 roku. Od 1.10.2016 roku był studentem na kierunku fizjoterapii studiów stacjonarnych i uzyskał tytuł licencjata w dniu 20.09.2019 roku.

Kopia świadectwa dojrzałości k 44, kopia zaświadczenia uczelni k 45

Będąc w trakcie studiów dziennych, dnia 25.05.2017 roku wnioskodawca zawarł umowę o pracę z P. K. na czas nieokreślony na stanowisku stolarza.

Umowa o pracę k 7

W dniu 29.11.2017 roku, około godz. 12.00 doszło do wypadku na skrzyżowaniu ulic (...). Wnioskodawca przejeżdżał przez skrzyżowanie na zielonym świetle, gdy nagle został uderzony z lewej strony przez pojazd, który wtargnął na jezdnię na czerwonym świetle. Wypadek ten nastąpił w trakcie wykonywania przez wnioskodawcę czynności służbowych, został zgłoszony do ZUS jako wypadek przy pracy. Wskutek zdarzenia wnioskodawca odczuwał bóle głowy, bóle kręgosłupa, lewego barku, miał zawroty głowy oraz problemy z równowagą.

Sprawcą wypadku była A. K., przeciwko której wniesiono akt oskarżenia i wydano wyrok.

Protokół k 8, wyjaśnienia k 6, kopia aktu oskarżenia k 12

U wnioskodawcy rozpoznano padaczkę oraz przebyty uraz głowy z utratą przytomności. Bezpośrednio po wypadku nie wykonano mu badania CT głowy, ale z uwagi na utrzymujące się bóle głowy poddano go hospitalizacji na Oddziale Neurologicznym w styczniu 2018 roku. Rozpoznano wówczas pourazowe bóle głowy i patologiczny zapis EEG do kontroli. Badanie (...) mózgu i pnia mózgu nie wykazało patologii mózgowia. W maju 2018 roku wnioskodawca był ponownie hospitalizowany z powodu bólów i zawrotów głowy, ponownie wykonano (...) mózgu, które nie wykazało patologii, natomiast patologiczny zapis EEG polecono systematycznie kontrolować. Ponadto 3 tygodnie po wypadku pojawiły się napady padaczki. We wrześniu 2018 roku rozpoznano padaczkę pod postacią napadów nieświadomości, zalecono leczenie farmakologiczne.

Z punktu widzenia neurologicznego u badanego nie stwierdza się odchyleń od stanu prawidłowego, a co za tym idzie brak niezdolności do pracy.

Z powodu padaczki wnioskodawca na rynku pracy jest osobą niepełnosprawną, ale zdolną do wykonywania pracy zarobkowej.

Opinia neurologa k 83-86, opinia uzupełniająca neurologa k 129, druga opinia uzupełniająca biegłego neurologa k 191

Stan psychiczny wnioskodawcy jest dobry. Odnotowano krótkotrwały epizod zaburzeń adaptacyjnych pod postacią zaburzeń emocji i zachowania w związku z wypadkiem komunikacyjnym. Wnioskodawca jest osobą spokojną, pogodną i rozmowną. Jest prawidłowo zorientowany, bez zaburzeń uwagi, bez ubytków pamięci z intelektem w granicach normy i jasną świadomością. Ma niezaburzony napęd, stabilny nastrój. Nie ujawnia treści psychotycznych. Ma nieco osłabiony krytycyzm wobec samego siebie, a nieco wzmożony wobec otoczenia, występuje u niego silne poczucie choroby. Nie ujawnia myśli samobójczych. Wnioskodawca w zasadzie nie podejmował leczenia psychiatrycznego po wypadku, skorzystał z pomocy psychiatry, ale tylko w zakresie terapii wsparcia – nie zastosowano bowiem leczenia farmakologicznego.

D. K. nie przebywał na zwolnieniu lekarskim z powodu problemów zdrowia psychicznego.

U wnioskodawcy nie stwierdza się zaburzeń psychicznych oraz nie jest osobą niezdolną do pracy. Po zakończeniu studiów dziennych licencjackich, podjął studia magisterskie, jest w stałym związku partnerskim, który go satysfakcjonuje, a zatem jego linia życiowa nie uległa załamaniu.

Lekarz W. G., lecząc wnioskodawcę przez długi okres, kierował go na świadczenie rehabilitacyjne, podając padaczkę jako chorobę podstawową, a zespół bólowy pourazowy z wypuklinami L4-L5 i L5-S1 jako choroby współistniejące. Nie wymienił jako choroby współistniejącej zaburzeń psychicznych i nie leczył wnioskodawcy z powodu takich zaburzeń.

U D. K. nie stwierdzono zaburzeń o.u.n. Jeżeli są zmiany organiczne w mózgu, to muszą one mieć choćby przejściowy wpływ na funkcjonowanie badanego, czego w przebiegu linii życiowej wnioskodawcy nie można zauważyć.

Opinia biegłego psychiatry k 88-93, k 116, opinia uzupełniająca biegłego psychiatry k 130-141, druga opinia biegłego psychiatry k 210-217

W badaniu neuropsychologicznym stwierdza się osłabienie w funkcjonowaniu poznawczym. Zaburzenia te nie wpływają jednak istotnie na funkcjonowanie wnioskodawcy. Uraz z utratą przytomności, jakiego doznał w wyniku wypadku komunikacyjnego nie spowodował zmian strukturalnych w mózgu o takim stopniu nasilenia, aby wykazało je badanie obrazowe.

Opinia biegłego neuropsychologa k 171-173

Wnioskodawca wystąpił do ZUS o zasiłek chorobowy, a ponieważ dostał decyzją odmowną, odwołał się do sądu. Wyrokiem z dnia 21 lutego 2019 roku Sąd przyznał mu zasiłek chorobowy za dalszy okres, przy czym podstawą była ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa z 25.06.1999 roku.

Na tej samej podstawie prawnej przyznano wnioskodawcy świadczenie rehabilitacyjne.

Akta sprawy X U 768/18, decyzja w aktach rentowych

Na podstawie art. 235 ² par 1 pkt 5 kpc Sąd pominął wnioski dowodowe o przesłuchanie świadków wskazanych w odwołaniu jak też o przesłuchanie wnioskodawcy w charakterze strony, bowiem w sprawie o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy materiałem dowodowym są przede wszystkim opinie biegłych sądowych lekarzy odpowiednich specjalności. Sąd nie bada w tej sprawie subiektywnych odczuć strony, jak też innych okoliczności, które podlegają dowodzeniu w sprawach o odszkodowanie czy zadośćuczynienie, opartych na przepisach prawa cywilnego. Przez cały tok postępowania sąd przypominał pełnomocnikom wnioskodawcy, że niniejsza sprawa jest z zakresu ubezpieczeń społecznych i dotyczy odmowy przyznania renty z ogólnego stanu zdrowia, a nie z tytułu wypadku przy pracy.

W związku z tym pominięciu podlegał także wniosek o dopuszczenie dowodu z akt sprawy karnej na fakt zawinienia osoby trzeciej, a nie wnioskodawcy w zdarzeniu, które stało się podstawą do dochodzenia renty z tytułu niezdolności do pracy.

Ponadto Sąd pominął wniosek o dopuszczenie dowodu z prywatnej opinii dr W. G., bowiem w sprawach o świadczenia z ubezpieczenia społecznego nie jest dopuszczalne opieranie się na opiniach, sporządzanych na zlecenie i za pieniądze jednej ze stron. Opinia taka z założenia nie może być traktowana jako obiektywna. Ponadto należy zauważyć, że lekarz ten, kierując wnioskodawcę na świadczenie rehabilitacyjne nie wymienił jako choroby współistniejącej zaburzeń psychicznych. Zalecił wnioskodawcy jedynie lek przeciwpadaczkowy, który wnioskodawca przyjmował.

Sąd nie przyjął do stanu faktycznego części opinii biegłego neuropsychologa, w której biegły orzekł, iż u wnioskodawcy doszło do zmian organicznych o.u.n. Twierdzenie to – jak przyznał sam biegły nie wynika z żadnych obiektywnych badań, a jedynie jest konkluzją poczynioną przez tego biegłego – po analizie sprawy i po rozmowie z wnioskodawcą. Co więcej, ani biegły neurolog, ani też biegły psychiatra nie potwierdzili tych tez. Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniających tych lekarzy właśnie po to, aby odnieśli się do opinii neuropsychologa, ale biegli lekarze stanowczo wykluczyli sugestie neuropsychologa, opierając się na wynikach badań wykonanych po wypadku drogowym.

Sąd pominął wnioski dowodowe o dopuszczenie dowodu z dalszych opinii uzupełniających neurologa i psychiatry, bowiem biegli ci wyjaśnili wszystkie aspekty i szczegółowo odnosili się do stawianych zarzutów, zawartych w pismach procesowych pełnomocnika wnioskodawcy. Biegli jednoznacznie uznali, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy zarobkowej w świetle przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zaś zarzuty pełnomocnika wnioskodawcy mają raczej charakter zarzutów stawianych w sprawach cywilnych, a nie z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Sąd pominął także złożone na ostatniej rozprawie wyniki badań laryngologicznych, wykonanych w 2021 roku, bowiem stan słuchu nie był okolicznością badaną przez ZUS, a sam wnioskodawca w ogóle nie wskazywał na problemy laryngologiczne i na to, aby się leczył z tego powodu po wypadku. Oznacza to, że okoliczność ta w ogóle nie istniała w chwili wydawania zaskarżonej decyzji, zaś wnioskodawca poinformował biegłą neurolog o kłopotach z mową i słuchem. Jeżeli więc biegła uznałaby, że zachodzi taka potrzeba, to wskazałaby na konieczność wydania opinii przez laryngologa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Odwołanie wnioskodawcy nie jest zasadne, ale zdaniem Sądu wnioskodawca spełnił warunek posiadania stażu ubezpieczeniowego.

Zgodnie z treścią art. 57 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)jest niezdolny do pracy;

2)ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Warunki wskazane w art. 57 w/w ustawy muszą być spełnione łącznie, by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W myśl art. 58 ust. 1 cytowanej ustawy, warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2 uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1) 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2) 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

(…)

Zgodnie z ust. 3 art. 58, jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w ust. 1, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.

Należy więc zauważyć, że cytowane przepisy zawierają pewną lukę, bowiem nie obejmują wprost regulacją osób, będących w takiej samej – jak wnioskodawca sytuacji. Czyli na dzień zdarzenia jest osobą w wieku 20-22 lata, słuchaczem studiów stacjonarnych (okres nieskładkowy) od 1.10.2016 roku, ale w trakcie tych studiów podjął pracę i wszedł w okres składkowy od 25.05.2017 roku.

Na dzień wypadku wnioskodawca nie miał 2 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Jednak, skoro przepis obejmuje ochroną osoby, które zakończyły naukę (w tym naukę w szkole wyższej) i w ciągu 6 miesięcy zostały zgłoszone do ubezpieczeń społecznych, to tym bardziej prawo do świadczeń powinno przysługiwać młodemu człowiekowi, który kontynuuje naukę w szkole wyższej i podjął pracę zarobkową.

Dlatego sąd uznał, że nie jest racjonalne stanowisko ZUS, a co za tym idzie powinien skorzystać z ochrony przepisu art. 58 ust 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Drugą kwestią jest stan zdrowia wnioskodawcy.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd uznał, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

Opinie biegłych jednoznacznie wskazują na to, że wprawdzie wnioskodawca doznał uszczerbku na zdrowiu w wypadku drogowym, to jego stan zdrowia nie spowodował całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Sąd nie neguje przy tym, że wskutek zdarzenia doszło do naruszenia sprawności organizmu, ale było to naruszenie rokujące poprawę i wymagające jedynie czasowego przebywania na zwolnieniu lekarskim i świadczeniu rehabilitacyjnym. Po zakończeniu pobierania świadczenia wnioskodawca odzyskał zdolność do pracy.

Biegli odnieśli się do wszystkich zarzutów podnoszonych w pismach przez pełnomocnika wnioskodawcy.

Sąd zauważa, że treść tych pism oraz sformułowane zarzuty i pytania miały raczej charakter pytań w sprawach o zadośćuczynienie i odszkodowanie, opartych na przepisach cywilnych.

Sąd przyjął opinie w takim zakresie, w jakim wskazał w stanie faktycznym, zaś co do opinii neuropsychologa Sąd podszedł ostrożnie, o czym również była mowa przy ocenie materiału dowodowego.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawcy.

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. ubezpieczonego przez PI