Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 września 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 17 czerwca 2019 roku odmówił W. K. prawa do przeliczenia emerytury. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. Organ wskazał, iż okres prowadzenia przez wnioskodawcę działalności gospodarczej od 1 czerwca 1976 roku do 30 kwietnia 1977 roku i od 1 czerwca 1977 roku do 28 lutego 1981 roku został doliczony do stażu pracy decyzją przyznającą rentę z tytułu niezdolności do pracy z dnia 18 kwietnia 1990 roku. Ponieważ nie zaistniały nowe okoliczności w sprawie, brak jest podstaw do przeliczenia emerytury. /decyzja k. 905 akt ZUS/

W dniu 16 października 2019 roku W. K. złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i przeliczenie świadczenia emerytalnego z uwzględnieniem ponownie przeliczonych okresów składkowych i nieskładkowych, błędnie ustalonych przez ZUS. Wskazał, że staż ten wynosi 43 lata 7 miesięcy i 18 dni i jest zbieżny z okresem jego zatrudnienia. Zakwestionował uwzględniony przez organ rentowy staż pracy oraz wskazał iż w dalszym czasie świadczy pracę, a składki zgromadzone na indywidualnym koncie, po dokonaniu ich waloryzacji winny mieć wpływ na wysokość emerytury. /odwołanie k. 3-4/

Odpowiadając na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie jako bezzasadnego. W uzasadnieniu podtrzymał argumentacje podniesioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. /odpowiedź na odwołanie k. 5 -6/

Na rozprawie w dniu 13 października 2020 roku poprzedzającej wydanie wyroku ustanowiony w toku procesu pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie i cofnął wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, zaś sam ubezpieczony wyjaśnił, iż staż ubezpieczeniowy w jego ocenie winien wynosić 43 lata 7 miesięcy i 18 dni okresów składkowych oraz 30 miesięcy okresów nieskładkowych co wynosi łącznie ponad 47 lat. Wnioskodawca wskazał, iż nie kwestionuje wskazanych w piśmie z dnia 14 października 2019 r. okresów zatrudnienia ale sposób ich zsumowania. W jego ocenie sporny jest tylko okres składkowy który winien wynosić 43 lata 7 miesięcy i 18 dni. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania. /stanowisko procesowe stron protokół z rozprawy z dnia 13.10.2020 r. 00:13:30/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. K. urodził się w dniu (...). /okoliczność bezsporna/

Wnioskodawca pozostawał w zatrudnieniu w następujących okresach:

- od 28 lutego 1962 roku do 15 maja 1972 roku – w Krajowym Związku Spółdzielni (...);

- od 16 maja 1972 roku do 30 czerwca 1973 roku – w Zakładzie (...);

- od 29 września 1973 roku do 30 kwietnia 1975 roku – w (...) Przedsiębiorstwie (...);

- od 24 marca 1981 roku do 9 października 1981 roku – w (...) Zakładach (...);

- od 12 października 1981 roku do 20 października 1989 roku – w Zakładzie (...);

- od 13 grudnia 1990 roku do 31 marca 1991 roku – w Spółdzielni (...)

- od 24 września 1998 roku do 31 maja 1999 roku – w Zakładach (...)

- od 1 listopada 2001 roku do 30 września 2014 roku – w (...) Ochrona spółce z o.o.;

- od 3 maja 2015 roku do 15 stycznia 2017 roku – w (...) spółce z o.o.;

- od 24 lutego 2017 roku do 15 października 2017 roku – w Ozon (...) spólce z o.o.;

- od 16 października 2017 roku do 31 grudnia 2018 roku – w Impel (...) spłlce z o.o.;

W okresach od 1 czerwca 1976 roku do 30 kwietnia 1977 roku oraz od 1 czerwca 1977 roku do 28 lutego 1981 roku prowadził działalność gospodarczą.

/bezsporne, zaświadczenie k. 849 akt ZUS, zestawienie okresów zatrudnienia k. 4/

Ustalając prawo do świadczenia emerytalnego i staż ubezpieczeniowy organ rentowy na dzień 1 lipca 2019 roku uwzględnił wnioskodawcy następujące okresy składkowe i nieskładkowe:

1)  od 28 lutego 1962 roku do 15 maja 1972 roku

2)  od 16 maja 1972 roku do 30 czerwca 1973 roku

3)  od 29 września 1973 roku do 30 kwietnia 1975 roku

4)  od 1 czerwca 1976 roku do 30 kwietnia 1977 roku

5)  od 1 czerwca 1977 roku do 28 lutego 1981 roku

6)  od 24 marca 1981 roku do 9 października 1981 roku

7)  od 12 października 1981 roku do 20 października 1989 roku

8)  od 21 października 1989 roku do 15 kwietnia 1990 roku (zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia)

9)  od 13 grudnia 1990 roku do 31 marca 1991 roku

10)  od 24 września 1998 roku do 31 maja 1999 roku (przy czym w okresie od 24 listopada 1998 roku do 28 maja 1999 roku przypadał okres nieskładkowy)

11)  od 1 listopada 2001 roku do 30 września 2014 roku (przy czym w następujących okresach przypadały okresy nieskładkowe:

- od 02-01-2003r. do 31-01-2003r.

- od 01-09-2003 r do 05-09-2003r.

-od 12-11-2003r do 16-11-2003r.

- od 12-01-2004r. do 30-01-2004r.

- od 09-06-2004r. do 31-07 -2004r.

- od 03-11-2004r. do 08-12-2004r.

- od 20-02-2006r. do 20-03-2006r.

- od 17-06-2011r. do 26-06-2011r.

- od 22-07-2011r. do 10-11-2011r.

- od 07-04-2014r. do 30-09-2014r.)

12)  od 3 maja 2015 roku do 15 stycznia 2017 roku (przy czym w okresie od 18 lipca 2016 roku do 15 stycznia 2017 roku przypadał okres nieskładkowy

13)  od 24 lutego 2017 roku do 31 grudnia 2018 roku (przy czym od 19 sierpnia 2017 roku do 1 września 2017 roku i od 4 grudnia 2017 roku do 2 lutego 2018r. przypadał okres nieskładkowy)

14)  od 22 stycznia 2019 roku do 30 czerwca 2019 roku.

/pismo ZUS k. 906 i 908 akt ZUS, pismo z 26.02.2019 r. k. 862/

W dniu 17 czerwca 2019 roku do protokołu rozprawy w sprawie VIII U 1321/18 o wysokość emerytury wnioskodawca oświadczył iż ma 49 lat okresów składkowych i nieskładkowych łącznie z okresami działalności gospodarczej i wniósł o ponowne przeliczenie stażu ubezpieczeniowego. W ocenie wnioskodawcy okresy ubezpieczenia zostały źle zsumowane, ZUS nie uwzględnił okresu w którym wnioskodawca prowadził działalność. /protokół z rozprawy z dnia 17.06.2019 r. w sprawie VIII U 1321/18 k. 891 akt ZUS/

Wyrokiem z dnia 21 czerwca 2019 roku Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie W. K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. z odwołania od decyzji z dnia 30 maja 2018 r. o wysokość emerytury oddalił odwołanie, a wniosek ubezpieczonego o ponowne przeliczenie stażu ubezpieczeniowego z uwzględnieniem okresów prowadzenia działalności gospodarczej przekazał Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. celem rozpoznania. /wyrok z dnia 21 czerwca 2019 r. k. 892 akt ZUS/

W rozpoznaniu wskazanego wniosku ZUS wydał zaskarżoną decyzję. /decyzja k. 905 akt ZUS/

Mocą decyzji z 18 kwietnia 1990 roku o przyznaniu renty z tytułu niezdolności do pracy okresy prowadzenia przez wnioskodawcę działalności gospodarczej od 1 czerwca 1976 roku do 30 kwietnia 1977 roku i od 1 czerwca 1977 roku do 28 lutego 1981 roku zostały uwzględnione w sumarycznym stażu jego pracy. /potwierdzenie ubezpieczenia k.15, zaświadczenie o przebiegu ubezpieczenia k.20 -21 decyzja rentowa k.22, zaświadczenie o przebiegu ubezpieczenia z tytułu prowadzenia działalności k.280, poświadczenie ubezpieczenia k288/.

Decyzją z 15 kwietnia 2007 roku ZUS ustalił W. K. uprawnienia do emerytury z urzędu, począwszy od 28 kwietnia 2007 roku, tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego 65 lat. /decyzja k. 254 akt ZUS/.

Zgodnie z decyzją z 28 listopada 1995 roku W. K. nie podlegał w okresie od 1 stycznia 1995 roku do 23 września 1998 roku ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. /poświadczenie ubezpieczenia k. 818, pismo k 823/

Decyzją z dnia 20 września 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych na wniosek wnioskodawcy o doliczenie stażu pracy z dnia 29 lipca 2019 roku przeliczył emeryturę wnioskodawcy od 1 lipca 2019 roku doliczając okres od 22 stycznia 2019 roku do 30 czerwca 2019 roku. /decyzja k. 903/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i załączonych do akt sprawy, których wiarygodność nie była przez strony podważana. Przy tym wskazać należy, iż sporne w niniejszej sprawie były nie okoliczności faktyczne lecz kwestia wyliczenia stażu ubezpieczeniowego jaki przyjął ZUS do wyliczania należnych wnioskodawcy świadczeń.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 114 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z

Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 53) prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Z cytowanego przepisu wynika, iż warunkiem ponownego ustalenia prawa do świadczeń jest uzyskanie nowych dowodów lub ujawnienie okoliczności, które istniały przed wydaniem decyzji, a nie były znane organowi w chwili orzekania i mają wpływ na prawo do tych świadczeń lub ich wysokość /por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 1999 r., II UKN 231/99 - OSNAPiUS 2000 nr 19 poz. 734; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2003 r. III UZP 5/03 - OSNAPiUS rok 2003, Nr 18, poz. 442/.

Zwrot "przedłożenie nowych dowodów" oznacza zgłoszenie każdego prawnie dopuszczalnego środka dowodowego, stanowiącego potwierdzenie okoliczności faktycznych istniejących przed wydaniem decyzji, a mających wpływ na powstanie prawa do świadczenia lub jego wysokość. Natomiast użyte w art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej pojęcie "ujawnienie okoliczności" oznacza powołanie się na fakty dotyczące ogółu wymagań formalnych i materialnych związanych z ustaleniem przez organ rentowy prawa do świadczenia lub wysokości świadczenia. Są to określone w przepisach prawa materialnego fakty warunkujące powstanie prawa do świadczenia lub jego wysokości np. staż pracy, wiek, niezdolność do pracy, ale także uchybienia przez organ rentowy normom prawa procesowego lub materialnego, wpływające potencjalnie na dokonanie ustaleń w sposób niezgodny z ukształtowaną z mocy prawa sytuacją prawną osoby zainteresowanej (tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 lutego 2014 r., I UK 322/13, LEX nr 1444596 oraz Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 11 grudnia 2015 r., III AUa 1087/15, LEX nr 1979499).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie ma podstaw do ponownego ustalenia emerytury, wyrównania świadczeń, jeśli zainteresowany nie przedstawi dokumentów lub okoliczności zmieniających jego sytuację (por. wyrok. Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2014 r., III UK 150/13, LEX nr 1458793).

Mając powyższe na uwadze należy podkreślić, że skoro przedmiotowe postępowanie zostało wszczęte w oparciu o wniosek z art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, to obowiązkiem organu rentowego, a następnie Sądu orzekającego, była w pierwszej kolejności ocena, czy wystąpiły określone w tym przepisie przesłanki umożliwiające merytoryczne rozpoznanie wniosku. Należało zatem ustalić i ocenić, czy wnioskodawca przedłożył nowe dowody mogące mieć wpływ na zmianę poprzednich decyzji z dnia 18 kwietnia 1990 roku i 15 kwietnia 2007 roku i wydanej w konsekwencji decyzji z dnia 20 września 2019 roku w przedmiocie wysokości świadczenia, ewentualnie, czy ujawniły się takie okoliczności istniejące przed wydaniem tych decyzji, które mogły rzutować na przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury w wyższej wysokości.

Dokonując wszechstronnej analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że skarżący w toku postępowania przed organem rentowym wywołanym złożeniem wniosku z dnia 17 czerwca 2019 roku, w którym domagał się ponownego przeliczenia okresów składkowych i nieskładkowych, nie spełnił przesłanki wniosku o ponowne ustalenie prawa do emerytury na zasadach określonych w art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Skarżący nie przedłożył nowych dowodów na potwierdzenie okoliczności faktycznych istniejących przed uprawomocnieniem się decyzji z dnia 18 kwietnia 1990 roku, z 15 kwietnia 2007 roku, a następnie 20 września 2019 roku mających wpływ na przeliczenie należnej mu emerytury. Skarżący w toku niniejszego postępowania nie ujawnił również żadnych okoliczności, które istniały przed wydaniem tych decyzji, a nie były znane organowi w chwili orzekania i mających wpływ na prawo do emerytury czy innych świadczeń mu przyznanych.

Nieuprawnionym jest twierdzenie wnioskodawcy, iż składając wniosek o przeliczenie świadczenia wykazał, iż organ rentowy dysponując w całości niezbędną dokumentacją w sposób nieprawidłowy ustalił wysokość okresów składkowych i nieskładkowych mających wpływ na prawo do świadczeń. W ocenie wnioskodawcy jego staż ubezpieczeniowy winien wynosić łącznie z uwzględnieniem okresów składkowych i nieskładkowych ponad 47 lat, przy czym dochodząc do powyższych wniosków ubezpieczony wyliczył okres składkowy sumując do siebie wszystkie okresy zatrudnienia i prowadzenia działalności gospodarczej. Wnioskodawca pominął, iż w okresach zatrudnienia występowały także okresy nieskładkowe spowodowane niezdolnością do pracy, pominął też okres zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia od 21 października 1989 roku do 15 kwietnia 1990 roku.

Podnieść należy, że definicję okresów składkowych i nieskładkowych precyzuje art. 6 i art. 7 cytowanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Przy tym skarżący nie twierdzi, iż jakikolwiek z tych okresów organ rentowy przy wyliczeniu należnych mu świadczeń w sposób nieprawidłowy pominął, a jedynie podnosi, iż błędnie je zsumował.

Twierdzenie to nie znajduje potwierdzenia w okolicznościach sprawy.

W ocenie Sądu ustalenia ZUS w tym przedmiocie są w pełni prawidłowe. To wnioskodawca w sposób nieuprawniony utożsamia w pełni okres zatrudnienia z okresem składkowym. Tymczasem w istocie okres ubezpieczenia, a zatem wykonywania pracy i prowadzenia działalności gospodarczej mieści się w zakresie tego okresu – art. 6 ust. 1 ww. ustawy. Niemniej jednak nie należy tracić z pola widzenia, iż w okresach zatrudnienia (prowadzenia działalności) występują też okresy nieskładkowe związane z okresami niezdolności do pracy i pobieraniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wypłaconego na podstawie przepisów Kodeksu pracy, zasiłków z ubezpieczenia społecznego: chorobowego lub opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego z art. 7 pkt 1 ustawy. Tym samym nie cały okres zatrudnienia jest tylko i wyłącznie okresem składkowym.

Ze sposobu w jaki ZUS ustalił wnioskodawcy staż ubezpieczeniowy jednoznacznie wynika, iż cały okres zatrudnienia ujęty przez wnioskodawcę w przedłożonym przez niego w procesie wyliczeniu został uwzględniony przy wyliczeniu należnych wnioskodawcy świadczeń. Przy tym ZUS, w odróżnieniu od ubezpieczonego, uwzględnił też w tym stażu okres zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia od 21 października 1989 roku do 15 kwietnia 1990 roku oraz okresy nieskładkowe. Tak jest np. w okresie zatrudnienia wnioskodawcy od 1 listopada 2001 roku do 30 września 2014 roku (uwzględnionym przez skarżącego do wyliczenia okresów składkowych w całości i wskazanym przez ZUS błędnie jako okres składkowy), w którym to – zgodnie z niespornymi ustaleniami - w następujących okresach przypadały okresy nieskładkowe:

- od 02-01-2003r. do 31-01-2003r.

- od 01-09-2003 r do 05-09-2003r.

-od 12-11-2003r do 16-11-2003r.

- od 12-01-2004r. do 30-01-2004r.

- od 09-06-2004r. do 31-07 -2004r.

- od 03-11-2004r. do 08-12-2004r.

- od 20-02-2006r. do 20-03-2006r.

- od 17-06-2011r. do 26-06-2011r.

- od 22-07-2011r. do 10-11-2011r.

- od 07-04-2014r. do 30-09-2014r.

Podobnie w okresie zatrudnienia od 24 września 1998 roku do 31 maja 1999 roku - od 24 listopada 1998 roku do 28 maja 1999 roku przypadał okres nieskładkowy, w okresie zatrudnienia od 3 maja 2015 roku do 15 stycznia 2017 roku - od 18 lipca 2016 roku do 15 stycznia 2017 roku przypadał okres nieskładkowy, a w okresie zatrudnienia od 24 lutego 2017 roku do 31 grudnia 2018 roku od 19 sierpnia 2017 roku do 1 września 2017 roku i od 4 grudnia 2017 roku do 2 lutego 2018r. przypadał okres nieskładkowy.

Wnioskodawca, podobnie jak ZUS w tabelach nie uwzględnił (nie odjął) tych okresów nieskładkowych od łącznego okresu zatrudnienia (wykonywania działalności), stąd powstała różnica w wyliczeniach prezentowanych przez obie strony. Przyjął, że okresy zatrudnienia to okresy składkowe. Powodem jest nieczytelny – także dla Sądu - brak dokładnego wskazania przez ZUS w pismach i tabelach okresów stricte składkowych (a nie ogólnego okresu zatrudnienia/wykonywania działalności) – po odjęciu okresów składkowych i osobno okresów nieskładkowych.

Wbrew zapatrywaniom skarżącego także okres wykonywania przez niego działalności gospodarczej, poza okresem w którym stwierdzono, iż nie podlegał ubezpieczeniom, został uwzględniony przez ZUS. Zatem i w tym zakresie nie można dopatrzyć się nieprawidłowości.

Po dokonaniu tego ścisłego rozróżnienia i podliczeniu tak ustalonych okresów okazuje się, że dane ZUS odnośnie okresów zarówno składkowych jak i nieskładkowych są prawidłowe. Zliczone okresy zatrudnienia po wyłączeniu okresów nieskładkowych dają ostatecznie przyjęty przez ZUS okres składkowy 42 lata, 21 dni, zaś okresy nieskładkowe dają okres 2 lat, 6 miesięcy, 9 dni. Brak więc podstaw do uwzględnienia stażu ubezpieczeniowego w wymiarze przekraczającym powyższe wyliczenia.

W ocenie Sądu nie sposób zaakceptować też twierdzeń wnioskodawcy, że jako iż pobierając emeryturę nadal pracuje składki zgromadzone na indywidualnym koncie, po dokonaniu ich waloryzacji winny mieć wpływ na wysokość emerytury.

W myśl art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, takim jak wnioskodawca (urodzony w (...) r.), przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1) osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn;

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym złożono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.

Powołany ust. 6 stanowi, że na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Zgodnie z ust. 4 i ust. 5 art. 15 ustawy w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:

1) oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3,

w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,

2) oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach,

z zaokrągleniem do setnych części procentu,

3) oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty oraz mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19, przy czym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%.

Jak zaś stanowi ust. 2a art. 15 jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy emerytalnej wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1) z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2) z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3) z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Zgodnie z ust. 2 i ust. 3 powołanego przepisu wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony na zasadach określonych w art. 15, mnoży się przez kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia, a podstawa wymiaru emerytury lub renty, ustalona na zasadach określonych w ust. 1 i 2, podlega wszystkim waloryzacjom przysługującym do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie tej podstawy.

Z kolei w myśl przepisu art. 53 ust. 1 powyższej ustawy emerytura obliczana według tego przepisu stanowi sumę trzech składników:

1) 24 % kwoty bazowej, o której mowa w art. 19, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, oraz

2) po 1,3 % podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,

3) po 0,7 % podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych.

W konsekwencji wysokość emerytury tak ustalonej uzależniona jest od wysokości podstawy wymiaru, uwzględnionego okresu składkowego i nieskładkowego kwoty bazowej obowiązującej w dacie powstania do świadczenia.

W myśl art. 113 ustawy ponowne ustalenie wysokości emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, poprzez doliczenie nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczenia okresów składkowych lub nieskładkowych, następuje na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po zakończeniu kwartału kalendarzowego, jeżeli emeryt lub rencista pozostaje w ubezpieczeniu, chyba że w kwartale kalendarzowym ustało ubezpieczenie.

Wobec tego doliczenie nowych okresów ubezpieczenia odbywa się w przypadku emerytury nabywanej na starych zasadach tylko i wyłącznie we wskazanych okolicznościach.

Inne zasady nabywania prawa do emerytury dotyczą natomiast ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku. Określa to przepis art. 24 ustawy emerytalnej, zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

Stosownie natomiast do treści art. 25 ust 1 ustawy emerytalnej, podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa wart 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Z kolei zgodnie z art. 26 ust 1 ustawy emerytalnej, emerytura ustalona na tych zasadach stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. W ust. 2 wskazano, ze wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach (ust. 3). Przy czym w ust. 4 i 5 wskazano, że tablice trwania życia ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" corocznie w terminie do dnia 31 marca Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Tablice, o których mowa w ust. 4, są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego.

Z powyższych przepisów wynika jednoznacznie, że zasadą obowiązującą przy ustalaniu wysokości emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. jest zasada zdefiniowanej składki, zgodnie z którą wysokość świadczenia zależy z jednej strony od sumy składek emerytalnych jakie zostały zgromadzone na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS za okres poczynając od 1 stycznia 1999 r., zaś z drugiej od wysokości kapitału początkowego, tj. od kwoty ustalonej oddzielnie dla każdego ubezpieczonego według ustalonego przez ustawodawcę wzoru, odzwierciedlającej w przybliżeniu stan jego konta ubezpieczeniowego za okres do 31 grudnia 1998 r.

Powyższe zasady nie dotyczą jednak z mocy ustawy osób, które - jak wnioskodawca - uzyskały emeryturę w oparciu o tak zwane „stare zasady”. Z całą mocą podkreślenia wymaga, że przepisy prawa ubezpieczeń społecznych są normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań pozwalających na ustalanie świadczeń w drodze jakiejkolwiek analogii czy innych zasad niż wprost ustalone. Z względów nie można uwzględnić zarzutu wnioskodawcy że skoro pracuje nadal w nowym systemie emerytalnym to niesłusznym jest traktowanie go w sposób odmienny jego składki winny być więc waloryzowane. Skoro bowiem prawo ubezpieczeń opiera się na normach bezwzględnie obowiązujących, to jest ściśle określających warunki otrzymania poszczególnych uprawnień wykluczonym jest odwołanie do zasad słuszności. Podstawą przyznania świadczeń z ubezpieczenia społecznego mogą być tylko przepisy prawa, a nie zasady współżycia społecznego. (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 grudnia 1998 r.II UKN 379/98 Legalis Numer 45844). Wobec tego i w tym zakresie sposób wyliczenia emerytury należnej wnioskodawcy nie może być kwestionowany.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w Łodzi, w oparciu o treść art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawcy jako bezzasadne.

J.L.