Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 27 października 2022 roku wydanym w sprawie o sygn. akt X U 481/21 z wniosku A. L. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł. o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy, w związku z odwołaniem od decyzji z dnia 21 maja 2021 roku, znak (...), Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie.

Przedmiotowe orzeczenie Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

A. L., urodzony w dniu (...) w Ł., ostatnio był zatrudniony w (...) sp. z o.o. na stanowisku ładowacza – sortowacza. W dniu 8 marca 2019 roku A. L. uległ wypadkowi przy pracy, doznając urazu lewego kolana.

Komisja Lekarska ZUS, orzeczeniem z dnia 17 maja 2021 roku, ustaliła u wnioskodawcy 3% stałego uszczerbku na zdrowiu według nr 156 tabeli spowodowanego skutkami wypadku przy pracy z dnia 8 marca 2019 roku. Jako opis naruszenia sprawności organizmu wskazano na ograniczenie sprawności kolana lewego po urazie skrętnym kolana z uszkodzeniem MM leczonym artroskopowo.

Biegły z zakresu ortopedii i traumatologii dr R. E., ustaliła u wnioskodawcy uszczerbek na zdrowiu w wysokości 3%, zaś biegły z zakresu ortopedii i traumatologii, P. S. uznał, że opisane u wnioskodawcy dolegliwości są wynikiem zarówno przebytego urazu kolana, jak i samoistnych zmian chorobowych lewego stawu kolanowego, niezwiązanych z przebytym urazem kolana. W związku z powyższym, biegły określił trwały uszczerbek na zdrowiu u wnioskodawcy na 6% z pkt 156 tabeli uszczerbków ZUS. Biegły podkreślił przy tym, że trwały uszczerbek na zdrowiu należy zbilansować o 50% za ujawnione zmiany chorobowe, takie jak chondromalacja, zwapnienia przyczepu ścięgna mięśnia czworogłowego oraz niewielkie nawarstwienia kostne (początkowe osteofity) na krawędziach powierzchni stawowych. Wskazane ujawnione zmiany chorobowe lewego stawu kolanowego nie są konsekwencją przebytego urazu i występowały w kolanie wnioskodawcy już przed urazem doznanym w wypadku z dnia 8 marca 2019 roku. Wobec powyższego, biegły stwierdził 3% trwały uszczerbek na zdrowiu, związany bezpośrednio z przebytym urazem kolana lewego.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Rejonowy stwierdził, że odwołanie podlegało oddaleniu. Sąd meriti sprecyzował, iż podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowią przepisy ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tj. Dz. U. z 2022 roku, poz. 21895), która określa rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz warunki nabywania prawa do tych świadczeń, a także zasady i tryb przyznawania świadczeń, ustalania ich wysokości oraz zasady ich wypłaty. Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy, ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Oceniając materiał dowodowy, Sąd Rejonowy oparł się przede wszystkim na wnioskach opinii biegłych z zakresu ortopedii, którzy zgodnie przyjęli, iż uszczerbek na zdrowiu, jakiego doznał wnioskodawca w wyniku wypadku przy pracy z dnia 8 marca 2019 roku wynosi 3%. Mając powyższe na względzie, Sąd Rejonowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie, albowiem brak było podstaw do jego uwzględnienia.

Apelację od powyższego wyroku złożył wnioskodawca A. L., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, zaskarżając rzeczone orzeczenie w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu wnioskodawca zarzucał:

- naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na wynik sprawy, w szczególności art. 233 k.p.c., art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, w tym przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i wyprowadzenie niezgodnych z doświadczeniem życiowym i zasadami logiki wniosków tj:

a)  ustalenie, że w świetle zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego, brak jest podstaw do przyjęcia, że istnieją podstawy do zbilansowania przyznanego uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy o 50%, co skutkowało obniżeniem uszczerbku z 6% na 3%, podczas gdy przed wypadkiem z dnia 8 marca 2019 roku u wnioskodawcy nie występowały problemy zdrowotne ze stawami kolanowymi, wnioskodawca nie leczył się ortopedycznie z tego powodu, ponadto, w sytuacji gdy opiniujący w sprawie biegły sądowy nie dysponował całością dokumentacji medycznej wnioskodawcy, a którą to uzyskał po wydaniu przez Sąd I instancji wyroku oddalającego odwołanie;

b)  odmówienie wiarygodności i mocy dowodowej twierdzeniom wnioskodawcy, iż nie występowały po jego stronie żadne problemy ze stawami kolanowymi przed dniem zdarzenia;

c)  bezkrytyczną ocenę dowodu z opinii biegłego z zakresu ortopedii, w sytuacji gdy badania obrazowe (...) wykonane w 2021 roku wykazały zmiany chorobowe, które mogły być następstwem wypadku przy pracy z dnia 8 marca 2019 roku, a tym samym bezpodstawne przyjęcie przez Sąd, że choroba zwyrodnieniowa stawów kolanowych, obecnie zarówno lewego, jak i prawego, nie jest konsekwencją wypadku z dnia 8 marca 2019 roku.

W konkluzji tak sformułowanych zarzutów, skarżący A. L. wniósł o zmianę wyroku poprzez uwzględnienie odwołania oraz zmianę zaskarżonej decyzji z dnia 21 maja 2021 roku (znak (...)) i przyznanie A. L. jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy w łącznej kwocie 3.099,00 zł, jak również zasądzenie na rzecz wnioskodawcy zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za I i II instancję.

W odpowiedzi na apelację złożonej w dniu 11 stycznia 2023 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jej oddalenie, jako bezzasadnej.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

apelacja wnioskodawcy A. L. podlega oddaleniu.

W toku przeprowadzonej kontroli instancyjnej, Sąd Okręgowy ocenił, iż zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego jest prawidłowy i znajduje oparcie zarówno w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, jak i obowiązujących przepisach prawa.

Sąd Okręgowy orzekający w przedmiotowej sprawie podzielił w całości i przyjął za własne prawidłowo poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne, jak również akceptuje dokonaną przez tenże Sąd prawidłową ocenę prawną ustalonego stanu faktycznego bez konieczności ponownego przytaczania (art. 387 § 2 ¹ k.p.c.).

Zarzuty skarżącego zawarte w treści apelacji sprowadzały się w zasadzie do eksponowania rzekomego naruszenia przez Sąd I instancji przepisów prawa procesowego w postaci art. 233 k.p.c. oraz art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. z uwagi na ustalenie, iż w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, brak jest podstaw do przyjęcia, że istnieją przesłanki do zbilansowania przyznanego uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy o 50%, co skutkowało obniżeniem procentowego uszczerbku na zdrowiu z 6% na 3%, odmówienie wiarygodności i mocy dowodowej twierdzeniom wnioskodawcy, iż nie występowały po jego stronie żadne problemy ze stawami kolanowymi przed dniem zdarzenia, bezkrytyczną ocenę dowodu z opinii biegłego z zakresu ortopedii, w sytuacji, gdy badania obrazowe (...) wykonane w 2021 roku wykazały zmiany chorobowe, które mogły być następstwem wypadku przy pracy z dnia 8 marca 2019 roku, a tym samym bezpodstawne przyjęcie przez Sąd, że choroba zwyrodnieniowa stawów kolanowych, zarówno lewego, jak i prawego nie jest konsekwencją wypadku z dnia 8 marca 2019 roku.

Stosownie do treści art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić dowód niewskazany przez stronę.

Zgodnie natomiast z art. 233 § 1 k.p.c., Sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Sąd oceni na tej samej podstawie, jakie znaczenie nadać odmowie przedstawienia przez stronę dowodu lub przeszkodom stawianym przez nią w jego przeprowadzeniu wbrew postanowieniu sądu (§ 2).

Wskazać należy, że Sąd odwoławczy, niezależnie od tego, czy prowadzi sam postępowanie dowodowe, czy jedynie weryfikuje ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd pierwszej instancji, ma obowiązek samodzielnej oceny materiału dowodowego zebranego w sprawie. Jednakże zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie w wypadku wykazania, że ocena materiału dowodowego jest rażąco wadliwa, czy w sposób oczywisty błędna, dokonana z przekroczeniem granic swobodnego przekonania sędziowskiego, wyznaczonych w tym przepisie. Sąd drugiej instancji ocenia bowiem legalność oceny dokonanej przez Sąd pierwszej instancji, czyli bada, czy zostały zachowane kryteria określone w art. 233 § 1 k.p.c. Jeżeli z danego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona tylko wtedy gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych /por. przykładowo postanowienie z dnia 11 stycznia 2001 roku, I CKN 1072/99, Prok. i Pr. 2001 r., nr 5, poz. 33, postanowienie z dnia 17 maja 2000 roku, I CKN 1114/99, wyrok z dnia 14 stycznia 2000 roku, I CKN 1169/99, OSNC 2000 r., nr 7 - 8, poz. 139/.

Dowód z opinii biegłego z uwagi na wymóg wiadomości specjalnych jest dowodem tego rodzaju, że nie może być zastąpiony inną czynnością dowodową np. zeznaniem świadka, gdyż świadek nie posiada odpowiednich wiadomości specjalnych, mających wpływ na rozstrzygnięcie sporu. Sąd nie może zastępować biegłego, dokonując własnych ocen w zakresie wymagającym informacji specjalistycznych, ponieważ w ten sposób strony zostają pozbawione możliwości ustosunkowania się do treści i ocen wymagających wiedzy fachowej w toku postępowania dowodowego /wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 4 sierpnia 2022 roku, III AUa 29/21, LEX nr 3425628/.

Przedstawione zarzuty apelującego, w ocenie Sądu II instancji, nie zasługiwały na uwzględnienie. Sąd Okręgowy nie doszukał się bowiem po stronie Sądu meriti żadnych uchybień w trakcie dokonywania oceny materiału dowodowego, które mogłyby dyskwalifikować postępowanie Sądu I instancji w tym zakresie. Jednocześnie, w toku kontroli instancyjnej nie stwierdzono, by ustalenia faktyczne zostały poczynione bez zachowania odpowiednich reguł logiki, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, czy nie uwzględniały praktycznych związków przyczynowo – skutkowych. Sąd Okręgowy nie znalazł przy tym przesłanek dyskwalifikujących sporządzone na potrzeby niniejszej sprawy opinie biegłych. Trzeba zaznaczyć, iż skarżący nie wskazał również, jakie kryteria miałby naruszyć Sąd meriti podczas weryfikacji zebranych w sprawie dowodów.

Sąd Rejonowy dopuścił dowód z opinii dwóch biegłych z zakresu ortopedii, którzy zgodnie orzekli, iż uszczerbek na zdrowiu, jakiego doznał A. L. w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 8 marca 2019 roku wynosi 3%. Konkluzje zawarte w opiniach powołanych w sprawie biegłych były tożsame ze stanowiskiem reprezentowanym przez organ rentowy. Trzeba jednak podkreślić, iż biegły P. S., po dokonaniu analizy akt sprawy oraz dokumentacji medycznej, zebraniu wywiadu, jak również po przeprowadzeniu naocznego badania lekarskiego, w przeciwieństwie do biegłego R. E., stwierdził dodatkowo, iż dolegliwości występujące u wnioskodawcy są rezultatem zarówno przebytego urazu kolana, jak i samoistnych zmian chorobowych lewego stawu kolanowego, które nie mogą stanowić podstawy zwiększenia wysokości trwałego uszczerbku na zdrowiu, natomiast są przesłanką do jego zbilansowania.

Mając powyższe na względzie, Sąd Rejonowy zestawił treści opinii dwóch biegłych ortopedów, które poddał krytycznej ocenie i na ich podstawie dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych. Sąd I instancji miał przy tym na względzie wydaną przez biegłego P. S. opinię uzupełniającą, w której biegły gruntownie odniósł się do zastrzeżeń sformułowanych przez wnioskodawcę, jak również kompleksowo zapoznał się z nową dokumentacją medyczną dostarczoną przez skarżącego. Mimo to, biegły nie zmienił swojego ostatecznego stanowiska, natomiast strona odwołująca się w rezultacie nie składała dalszych zastrzeżeń do opinii.

Wbrew temu, co powołuje skarżący A. L. w ramach podnoszonych zarzutów apelacyjnych, Sąd I instancji nie odmówił wiarygodności oraz mocy dowodowej okolicznościom, na które zwracał uwagę skarżący, mianowicie iż przed dniem spornego zdarzenia nie występowały u niego żadne problemy ze stawami kolanowymi. Zeznania wnioskodawcy w tym zakresie stanowiły podstawę poczynionych przez Sąd meriti ustaleń faktycznych. W ślad za konkluzjami biegłego ortopedy P. S., Sąd I instancji prawidłowo uznał, iż fakt, że A. L. uważa, że przed urazem nie występowały u niego kłopoty ze stawami kolanowymi, wcale nie oznacza, iż nie istniały u niego zmiany chorobowe w stawach kolanowych, co potwierdziły badania obrazowe. Biegły wprost w opinii uzupełniającej wskazał, iż najbardziej wartościowym badaniem w diagnostyce różnicowej pozwalającej na wykrycie wszystkich zmian zarówno pourazowych, jak i chorobowych jest badanie rezonansu magnetycznego (...) i takowe zostało przedstawione przez skarżącego. Brak akceptowania przez wnioskodawcę tego, iż badanie ujawniło u niego zmiany chorobowe kolana lewego nie może być podstawą do nieuwzględnienia tych zmian podczas procesu orzekania o trwałym uszczerbku na zdrowiu. W tych graniach skarżący jedynie polemizuje z opiniami biegłego ortopedy.

Według apelującego, biegły sądowy w toku opiniowania na potrzeby postępowania dowodowego nie dysponował całością dokumentacji medycznej A. L., którą wnioskodawca uzyskał po wydaniu przez Sąd I instancji merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie.

Zasadą jest, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych sąd ocenia legalność decyzji rentowej według stanu rzeczy w chwili jej wydania /wyrok SN z dnia 2 sierpnia 2007 roku, III UK 25/07, OSNP 2008/19–20, poz. 293/.

W toku postępowania przed Sądem I instancji, na wnioskodawcy ciążył obowiązek przedstawienia biegłemu do wglądu dokumentacji z leczenia, która w jego ocenie miała wykazać, iż wypadek przy pracy z dnia 8 marca 2019 roku spowodował u niego wyższy uszczerbek na zdrowiu, aniżeli ten stwierdzony przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Dokumentacja medyczna, wymieniona w treści apelacji, została sporządzona już po wydaniu pisemnych opinii przez powołanych w sprawie biegłych, którzy orzekali o stanie zdrowia wnioskodawcy, jak również merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie. Biegli, z oczywistych względów nie byli w posiadaniu tej dokumentacji, jednakże oceniali oni sytuację zdrowotną A. L. według stanu rzeczy w chwili wydania spornej decyzji, a stan ten nie przemawiał za uznaniem, iż w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 8 marca 2019 roku wnioskodawca doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu przekraczającego 3% (który określono według pozycji 156 tabeli uszczerbków).

W konsekwencji, zawarte w apelacji wnioski dowodowe o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego ortopedy, jak również dowodu z dokumentacji medycznej wnioskodawcy w postaci badania dwóch okolic anatomicznych innych, niż dwa odcinki kręgosłupa wnioskodawcy bez wzmocnienia kontrastowego z dnia 9 grudnia 2022 roku oraz orzeczenia lekarza orzecznika ZUS w sprawie potrzeby rehabilitacji leczniczej wnioskodawcy z dnia 12 grudnia 2022 roku, nie mogły zostać uwzględnienie w toku postępowania drugoinstancyjnego i podlegały pominięciu.

Zgodnie z treścią art. 381 k.p.c., Sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później.

Występujący w art. 381 k.p.c. zwrot " potrzeba powołania się na nowe fakty i dowody wynikła później " nie może być pojmowany w ten sposób, że " potrzeba" ich powołania może wynikać jedynie z tego, iż rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji jest dla strony niekorzystne, gdyż takie pojmowanie art. 381 k.p.c. przekreślałoby jego sens i rację bytu /wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 30 września 2019 roku, I ACa 1032/18, LEX nr 3270103/.

W ocenie Sądu Okręgowego, dokumentacja medyczna wskazana w treści apelacji i datowana na okres przypadający po dniu wydania wyroku przez Sąd I instancji nie mogła zostać ujawniona przez skarżącego przed tamtejszym Sądem.

Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy oraz poczynione rozważania prawne, z uwagi na niezasadność podniesionych zarzutów, apelacja A. L., na podstawie art. 385 k.p.c., podlegała oddaleniu, jako bezzasadna, o czym orzeczono, jak w sentencji wyroku.

I.S.