Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Orzeczeniem z dnia 18 września 2018 roku nr (...) Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Ł. na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 511 z zm.) oraz art. 138 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2017 r., poz. 1257) po rozpoznaniu odwołania od orzeczenia (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Ł. z dnia 9 czerwca 2018 roku nr ZON.721.791.2018 postanowił uchylić zaskarżone orzeczenie w części dotyczącej ustaleń zawartych w punktach: II. Symbol przyczyny niepełnosprawności – 09–M 11-I oraz V. Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od – 01.05.2018r. i orzekł II. Symbol przyczyny niepełnosprawności – 09-M 11-I 08-T; V. Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od – 01.03.2015r.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 1 sierpnia 2019 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, Wydział X Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu w dniu 1 sierpnia 2019 r. w Łodzi sprawy z powództwa K. R. przeciwko Wojewódzkiemu Zespołowi do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Ł. o ustalenie wyższego stopnia niepełnosprawności na skutek odwołania K. R. od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Ł. z dnia 18 września 2018 r., znak (...), oddalił odwołanie.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł o następujące ustalenia faktyczne:

(...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Powiecie (...) Wschodnim orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności z dnia 9 czerwca 2018 roku, nr sprawy ZON.721.791.2018 zaliczył K. R. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, przyczyna niepełnosprawności wg ustalonego symbolu 09-M 11-I zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2015r., poz. 1110 z późn. zm.). Orzeczony stopień niepełnosprawności ma charakter trwały i orzeczenie wydane zostało na stałe. Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 1 maja 2018 roku, a niepełnosprawność istnieje od 2 października 2013 roku. Ponadto ustalono, że w zakresie odpowiedniego zatrudnienia wskazana jest praca w warunkach chronionych. K. R. nie dotyczy wymóg szkolenia, w tym specjalistycznego. Nie dotyczy go zatrudnienie w zakładzie aktywności zawodowej. Nie dotyczy go uczestnictwo w terapii zajęciowej. Co do konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, to należy kierować się wskazaniami lekarza prowadzącego. Wymaga korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki. Nie wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Nie wymaga prawa do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju. Jednocześnie ustalono, iż nie dotyczą go przesłanki określone w art. 8 ust. 3a pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2017, poz. 128 z późn. zm.). W uzasadnieniu (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Powiecie (...) Wschodnim wskazał, iż po wnikliwej analizie dokumentacji medycznej załączonej do akt sprawy, bezpośrednim badaniu lekarskim podmiotowym i przedmiotowym przez lekarza chirurga i dokonaniu oceny zawodowej stwierdził, iż ograniczenie funkcji organizmu kwalifikuje odwołującego się do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. W ocenie organu K. R. jest osobą z naruszoną sprawnością organizmu, zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej, wymagającą częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych. Orzeczony stopień niepełnosprawności ma charakter trwały i orzeczenie wydaje się na stałe, a ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 1 maja 2015 roku.

Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Ł. orzeczeniem z dnia 18 września 2018 roku uchylił zaskarżone orzeczenie (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Powiecie (...) Wschodnim w części dotyczącej ustaleń zawartych w punktach dotyczących symbolu przyczyny niepełnosprawności i daty od kiedy istnieje ustalony stopień niepełnosprawności, orzekając również, że odwołujący się spełnia przesłanki zawarte w definicji umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, nie znajdując tym samym w zebranej dokumentacji medycznej podstaw do orzeczenia wyższego – znacznego stopnia niepełnosprawności.

Z punktu widzenia kardiologicznego K. R. pozostaje w dobrym stanie, brak jest danych wskazujących na cechy uszkodzenia mięśnia sercowego czy niewydolność serca. Biegły stwierdził umiarkowany stopień niepełnosprawności, który warunkowany jest przez schorzenia urologiczno – nefrologiczne. Odwołujący się jest w stanie ogólnym dobrym, porusza się samodzielnie, akcja serca jest miarowa, a ciśnienie tętnicze w normie. W chwili badania był klinicznie wydolny krążeniowo i oddechowo, kończyny dolne bez obrzęków. Wnioskodawca z powodu raka pęcherza moczowego przeszedł zabieg cystoprostatektomii i wszczepienia moczowodów do wstawki jelitowej metodą B.. Z tym wiąże się konieczność wymiany worków, co jednak nie daje podstaw do stwierdzenia niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ponadto w 2017 roku u odwołującego się usunięto guza lewej nerki – rak brodawkowaty. W związku z przebytymi chorobami K. R. pozostaje pod opieką urologa i nefrologa.

Z punktu widzenia urologicznego u odwołującego się rozpoznano stan po wycięciu pęcherza moczowego, stercza i regionalnych węzłów chłonnych z powodu raka pęcherza moczowego oraz odprowadzeniu moczu sposobem B.. Ponadto wnioskodawca cierpi na przepuklinę brzuszną w okolicy urostomii. Z powodu raka nerki wycięto mu guza lewej nerki. Według oceny biegłego K. R. jest osobą o umiarkowanym stopniu niesprawności wywołanym schorzeniami urologicznymi. Dolegliwości ze strony układu moczowego powodują obniżoną zdolność do pracy w porównaniu z osobą z pełną sprawnością oraz wymagają czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych oraz w codziennych czynnościach. W związku z opisaną wyżej sytuacją odwołujący się jest zmuszony stosować wyroby medyczne i sprzęt urostomijny, do którego zaliczają się worki, płytki, podkładki i kosmetyki. W ocenie biegłego niepełnosprawność, którą orzeczono od czasu wykonania zabiegu operacyjnego wycięcia pęcherza moczowego ma charakter trwały.

Odwołujący wniósł zastrzeżenia do opinii sądowej biegłego z zakresu urologii podnosząc, że dotychczas miał orzeczoną niepełnosprawność w stopniu znacznym, a jego stan zdrowia nie uległ poprawie. Ponadto wniósł o uzasadnienie przez biegłego tego rodzaju decyzji o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności z uwagi na orzeczony wcześniej znaczny stopień niepełnosprawności. Zastrzeżenia dotyczą także nieuwzględnienia implantacji cewnika moczowego w 2018 roku czy braku analizy związku między rakiem pęcherza a rakiem nerki. Odwołujący się podniósł również kwestię przysługujących mu wcześniej uprawnień w ruchu drogowym czy kolejnego nowotworu nerki w okresie krótszym niż 5 lat od przebytego w 2013 roku raka pęcherza moczowego. K. R. nie zgodził się również z tym, że potrzebuje jedynie czasowej i częściowej pomocy przy wymianie worków stomijnych.

Biegły ustosunkował się do wszystkich zastrzeżeń odwołującego się, wskazując że swoją opinię wydał na podstawie analizy dokumentacji medycznej i badania urologicznego przeprowadzonego w dniu 21 marca 2019 roku, a pytania dotyczące sposobu opiniowania w roku 2014 i 2015 powinny być skierowane do osób opiniujących w tym czasie. Biegły stwierdził, iż w jego ocenie trudności w wymianie worków stomijnych, ich odklejanie się powodują konieczność udzielania czasowej częściowej pomocy w czynnościach samoobsługowych, co wpływa na ustalenie umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. W odniesieniu do kolejnego z pytań wnioskodawcy badania histopatologiczne nowotworów pęcherza moczowego i nerki wykazują, że nie ma związku między tymi nowotworami, gdyż są to dwa różne raki dotyczące dwóch różnych narządów. W omawianym przypadku rak pęcherza moczowego pochodzi z komórek nabłonka uretelialnego pęcherza, a rak nerki ma charakter raka jasnokomórkowego. Ustosunkowując się do kolejnego z pytań odwołującego się, biegły zauważył, że nie ma tu mowy o wznowie procesu nowotworowego w ciągu tak zwanej obserwacji onkologicznej po leczeniu nowotworu w okresie 5 lat, gdyż wystąpił inny rodzaj nowotworu. Kolejna kwestia dotycząca uprawnień wynikających z art. 8 ust. 3a pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2017r., poz. 128 z późn. zm.) nie została poruszona w opinii biegłego, gdyż tego typu sprawami zajmują się zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Biegły z zakresu urologii podtrzymał zatem opinię pisemną w całości, nie znajdując podstaw do zaliczenia wnioskodawcy do wyższego – znacznego stopnia niepełnosprawności z uwagi na niespełnienie przesłanek ustawowych.

Powyższy stan faktyczny, Sąd Rejonowy ustalił na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, opierając się na załączonych do akt dokumentach, a także na wydanych w sprawie opinii sądowych biegłych z zakresu kardiologii i urologii. Sąd uznał wartość dowodową opinii biegłych, podzielając, jako przekonujące, wnioski wypływające z ich treści. W ocenie Sądu opinie biegłych są rzetelne i nie zawierają braków. Zostały sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot. Opinie zostały wydane po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną odwołującego się i po wykonaniu badania zgodnie z zakresem posiadanej przez lekarzy biegłych specjalizacji. W ocenie Sądu, opinie są konsekwentne i logiczne. Brak jest jakichkolwiek okoliczności pozwalających na ich zdyskredytowanie. Biegli w sposób pełny odpowiedzieli na wszelkie pytania i zastrzeżenia strony odwołującej się.

Wobec powyższego Sąd uznał, iż zgromadzony materiał dowodowy jest wystarczający do wydania merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd Rejonowy w tak ustalonym stanie faktycznym zważył, iż odwołanie podlegało oddaleniu.

Kryteria zaliczania do poszczególnych stopni niepełnosprawności określa ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 511 ze zm.). Zgodnie z art. 1 ustawa ma zastosowanie do osób niepełnosprawnych, tj. osób, których niepełnosprawność została potwierdzona orzeczeniem o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności o których mowa w art. 3 tej ustawy (art. 1 ust. 1), bądź orzeczeniem o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów (art. 1 ust. 2), bądź orzeczeniem o niepełnosprawności wydanym przed 16 rokiem życia (art. 1 ust. 3).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1-3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustala się trzy stopnie niepełnosprawności, które stosuje się do realizacji celów określonych ustawą: znaczny, umiarkowany i lekki. Orzeczenie ustalające stopień niepełnosprawności stanowi także podstawę do przyznania ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów (art. 3 ust. 2).

Na podstawie art. 4 ust. 3 powołanej powyżej ustawy do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

Stosownie z art. 4 ust. 2 ww. ustawy do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. ustawy do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Niezdolność do samodzielnej egzystencji oznacza naruszenie sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się i komunikację (art. 4 ust. 4).

Zgodnie z art. 4 ust. 5 pkt 1 i 2 ww. ustawy, zaliczenie do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności osoby, o której mowa w ust. 1 lub 2, nie wyklucza możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, w przypadkach: 1) przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej; 2) zatrudnienia w formie telepracy.

W orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności, poza ustalonym stopniem niepełnosprawności wskazuje się symbol przyczyny niepełnosprawności, okres na jaki orzeczono stopień, datę lub okres powstania niepełnosprawności, datę lub okres powstania ustalonego stopnia niepełnosprawności oraz wskazania, o których mowa w art. 6b ust. 3 ustawy o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Wskazania te dotyczą w szczególności: odpowiedniego zatrudnienia uwzględniającego psychofizyczne możliwości danej osoby; szkolenia, w tym specjalistycznego; zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej; uczestnictwa w terapii zajęciowej; konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające funkcjonowanie danej osoby; korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki; konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz spełniania przez osobę niepełnosprawną przesłanek określonych w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.

Standardy w zakresie kwalifikowania do lekkiego, umiarkowanego i znacznego stopnia niepełnosprawności określają § 29 - § 31 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 roku w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (t.j. Dz.U. z 2018 r, poz. 2027).

Przy kwalifikowaniu do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności uwzględnia się naruszenie sprawności organizmu powodujące czasową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza konieczność udzielenia pomocy, o której mowa w § 29 ust. 1 pkt 3 w okresach wynikających ze stanu zdrowia albo częściową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza wystąpienie co najmniej jednej okoliczności, o których mowa w § 29 ust. 1 pkt 3, tj. powodujące konieczność udzielania pomocy, w tym również w pełnieniu ról społecznych - co oznacza zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych (§ 30 pkt 1-2 w zw. z § 29 ust. 1 pkt 3 ww. Rozporządzenia).

Z kolei standardy w zakresie kwalifikowania do znacznego stopnia niepełnosprawności zawierają kryteria określające skutki naruszenia sprawności organizmu powodujące: 1) niezdolność do pracy - co oznacza całkowitą niezdolność do wykonywania pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu; 2) konieczność sprawowania opieki - co oznacza całkowitą zależność osoby od otoczenia, polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem; 3) konieczność udzielania pomocy, w tym również w pełnieniu ról społecznych - co oznacza zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych (§ 29 ust. 1 pkt 1-30 ww. Rozporządzenia). Przez długotrwałą opiekę i pomoc w pełnieniu ról społecznych rozumie się konieczność jej sprawowania przez okres powyżej 12 miesięcy w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3. (§ 29 ust. 2 ww. Rozporządzenia).

Przy kwalifikowaniu do stopni niepełnosprawności bierze się pod uwagę zakres naruszenia sprawności organizmu oraz symbol przyczyny niepełnosprawności (§ 32 ww. Rozporządzenia). Ustalając orzeczony stopień niepełnosprawności organ orzekający określa również jego charakter czasowy.

Zgodnie z § 3 ust. 4 ww. Rozporządzenia naruszenie sprawności organizmu uważa się za: trwałe (stałe) - jeżeli według wiedzy medycznej stan zdrowia nie rokuje poprawy (pkt 1) albo okresowe - jeżeli według wiedzy medycznej może nastąpić poprawa stanu zdrowia (pkt 2). Zaś stopień niepełnosprawności osoby zainteresowanej orzeka się na czas określony lub na stałe (§ 3 ust. 5).

Sąd zwraca w tym miejscu uwagę na wiążący charakter orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na gruncie innych postępowań administracyjnych, o czym przesądza ustawodawca w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 511 ze zm.), który stanowi, że orzeczenie ustalające stopień niepełnosprawności stanowi także podstawę do przyznawania ulg i uprawnień przysługujących osobom niepełnosprawnym na podstawie innych, odrębnych przepisów (por. wyrok WSA z dnia z dnia 18 stycznia 2007 r., (...) SA/Go 607/06. Legalis nr 882143).

W toku niniejszego postępowania wnioskodawca wnosił o zaliczenie go do znacznego stopnia niepełnosprawności, gdyż orzeczeniem (...) był do niego zaliczony do kwietnia 2018 roku, a jego stan zdrowia od tego czasu nie uległ poprawie

Sąd Rejonowy zważył, powołując się na opinie biegłych sądowych z zakresu kardiologii i urologii, tj. występujących u wnioskodawcy schorzeń, że K. R. w rozumieniu powołanej ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych nie jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym.

Sąd I Instancji w pełni dał wiarę wnioskom orzeczniczym, zawartym w opiniach obydwojga biegłych sądowych, w których to opiniach każdy z lekarzy specjalistów w zakresie swej specjalności orzekł, że wnioskodawca jest w dobrym stanie ogólnym i pomimo przebytych operacji nie stwierdzili oni niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ponadto dolegliwości ze strony układu moczowego powodują obniżoną zdolność do pracy w porównaniu z osobą z pełną sprawnością oraz wymagają czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych oraz w codziennych czynnościach.

Z punktu widzenia urologicznego u wnioskodawcy rozpoznano stan po wycięciu pęcherza moczowego, stercza i regionalnych węzłów chłonnych z powodu raka pęcherza moczowego oraz odprowadzeniu moczu sposobem B.. Ponadto odwołujący się ma przepuklinę brzuszną w okolicy urostomii. Rozpoznano u niego również stan po wycięciu guza lewej nerki z powodu raka nerki. K. R. jest osobą o umiarkowanym stopniu niesprawności z powodu schorzeń urologicznych, kardiologicznie pozostaje w dobrym stanie. Dolegliwości ze strony układu moczowego powodują obniżoną zdolność do pracy oraz wymagają czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych oraz codziennych czynnościach ze względu na konieczność wymiany worków urostomijnych. Nie została stwierdzona niezdolność do samodzielnej egzystencji. Niepełnosprawność została orzeczona od czasu wykonania zabiegu operacyjnego wycięcia pęcherza moczowego i ma charakter trwały. Opinie biegłych sądowych z zakresu chorób wewnętrznych i urologii są spójne, logiczne i w sposób wyczerpujący opisują stan zdrowia K. R.. Opinie zostały sporządzone w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, w tym na podstawie dokumentacji lekarskiej oraz medycznego badania fizykalnego wnioskodawcy. Zdaniem Sądu brak jest jakichkolwiek okoliczności, które uzasadniałyby kwestionowanie wiarygodności oraz rzeczowości i kompletności przedmiotowych opinii. Opinie sądowe umożliwiły Sądowi dokonanie rzeczywistej oceny stanu zdrowia wnioskodawcy.

Sąd Rejonowy podkreślił, że należy wskazać, że dowód z opinii biegłego, podlega ocenie sądu zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. według właściwych dla przedmiotu opinii kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Opinia biegłego ma na celu ułatwienie sądowi należytej oceny zebranego materiału wtedy, gdy potrzebne są do tego wiadomości specjalne (por. postanowienia SN z dnia 7 listopada 2000 r. I CKN 1170/98, Legalis nr 49256; wyrok SN z dnia 15 listopada 2002 r. V CKN 1354/00, Legalis 56959; wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2005 r. II CK 572/04, Legalis nr 242569; wyrok SN z dnia 8 września 1964 r. II PR 457/64, Legalis nr 109722, wyrok SN z dnia 17 maja 1974 r., I CR 100/74, Legalis nr 18009). Dowód z opinii biegłych jest przeprowadzony prawidłowo, jeżeli Sąd uzyskał od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, a tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2000 r., II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26).

Reasumując, w ocenie Sądu Rejonowego - wbrew twierdzeniom odwołującego się - stan jego zdrowia nie daje podstawy do zakwalifikowania go do wyższego – znacznego stopnia niepełnosprawności. Wnioskodawca wymaga częściowej i czasowej pomocy innych osób w pełnieniu ról społecznych, jest zdolny do pracy w warunkach pracy chronionej, tym samym spełnia przesłanki zawarte w definicji umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Ograniczenia nie powodują w chwili obecnej konieczności stałej ani długotrwałej opieki i pomocy, gdyż K. R. nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji, a więc nie spełnia przesłanek wynikających z definicji znacznego stopnia niepełnosprawności. Ponadto K. R. nie został całkowicie pozbawiony statusu osoby niepełnosprawnej. Sporządzone w niniejszej sprawie przez biegłego lekarza kardiologa i urologa opinie potwierdziły ustalenia, zawarte w zaskarżonym orzeczeniu, ustalając że odwołujący się jest osobą o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a niepełnosprawność ma charakter trwały i orzeczenie zostało wydane na stałe z przyczyn o symbolu 02-P.

Wobec powyższego, Sąd Rejonowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wniósł Wnioskodawca, zaskarżając wyrok w całości, zarzucając temu wyrokowi:

a. obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie § 29 rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 roku w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności poprzez jego niezastosowanie w okolicznościach przedmiotowej sprawy i niesłuszne uznanie, że u wnioskodawcy nie występują skutki naruszenia sprawności organizmu wskazane w powyższym przepisie,

b. obrazę przepisów prawa procesowego mogącego mieć wpływ na treść skarżonego rozstrzygnięcia, a mianowicie art. 286 k.p.c. poprzez zaniechanie dopuszczenia i przeprowadzenia uzupełniającej opinii biegłego z zakresu urologii na okoliczność wypowiedzenia się przez biegłego jakie przesłanki uległy u podstawie wyrażenia przez biegłego stanowiska w zakresie umiarkowanego orzeczenia stopnia o niepełnosprawności podczas gdy stan zdrowia u Powoda nie uległ poprawie w porównaniu ze stanem zdrowia w dacie orzeczenia znacznego stopnia niepełnosprawności,

c. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za postawę skarżonego rozstrzygnięcia poprzez nieuzasadnione przyjęcie przez Sąd meriti, że stan zdrowia Powoda nie kwalifikuje do wydania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności, podczas gdy opinia biegłego z zakresu urologii jest niepełna i niejasna oraz nie wyjaśnia, jakie przesłanki uległy u podstaw wyrażenia przez biegłego stanowiska w zakresie umiarkowanego orzeczenia stopnia o niepełnosprawności, podczas gdy stan zdrowia u wnioskodawcy nie uległ poprawie w porównaniu ze stanem zdrowia w dacie orzeczenia znacznego stopnia niepełnosprawności.

W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi lub zmianę powyższego wyroku poprzez zaliczenie powoda do znacznego stopnia niepełnosprawności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji było trafne i znajdowało oparcie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodnym i obowiązujących przepisach prawa. Wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd drugiej instancji nie dopatrzył się w postępowaniu pierwszoinstancyjnym naruszenia przepisów prawa materialnego czy przepisów postępowania, skutkujących koniecznością zmiany czy uchylenia zaskarżonego wyroku. Sąd Okręgowy w pełni aprobuje ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji i przyjmuje je za własne, podziela również wywody prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Analiza wniesionej apelacji prowadzi do wniosku, iż zarzuty skarżącego sprowadzają się do kwestionowania nieprzeprowadzenia przez Sąd pierwszej instancji uzupełniającej opinii biegłego z zakresu urologii, czego skutkiem miał być błąd w ustaleniach faktycznych w zakresie stopnia niepełnosprawności wnioskodawcy, a w konsekwencji błędne zakwalifikowanie wnioskującego do umiarkowanego, a nie znacznego stopnia niepełnosprawności.

Zarzut wydania wyroku w wyniku błędnych ustaleń faktycznych oraz na podstawie niepełnej opinii biegłego lekarza specjalisty urologa zdaniem Sądu Okręgowego jest chybiony. Materiał zgromadzony w sprawie jednoznacznie wskazuje na to, iż biegły wydał opinię w zakresie zleconej tezy dowodowej w sposób prawidłowy, zgodnie z posiadaną wiedzą medyczną.

Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów, według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Z kolei art. 278 § 1 k.p.c. stanowi, iż dopuszczenie dowodu z opinii biegłego następuje w wypadkach, gdy dla rozstrzygnięcia sprawy wymagane są wiadomości „specjalne”. Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego następuje więc wówczas, gdy dla rozstrzygnięcia sprawy potrzebne są wiadomości, wykraczająca poza zakres wiadomości przeciętnej osoby posiadającej ogólne wykształcenie. Wobec tego biegłym może być jedynie osoba, która posiada wskazane wiadomości potrzebne do wydania opinii i daje rękojmię należytego wykonania czynności biegłego.

W ramach przyznanej swobody w ocenie dowodów – art. 233 k.p.c., sąd I instancji powinien zbadać wiarygodność i moc dowodu z opinii biegłego sądowego dokonując oceny tego dowodu według własnego przekonania i na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału (wyrok SN z 2003-10-30 IV CK 138/02 L.). Niemniej jednak polemika z opinią biegłego nie uzasadnia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. (wyrok SN z 2002-01-09 II UKN 708/00 L.). Dla obalenia twierdzeń biegłego specjalisty nie wystarcza bowiem przeświadczenie strony, iż fakty wyglądają inaczej, lecz koniecznym jest również rzeczowe wykazanie, iż wystawiona przez biegłego opinia jest niespójna bądź merytorycznie błędna. Dowód z opinii biegłych jest przeprowadzony prawidłowo, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, a tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26).

Sąd odwoławczy podziela ocenę Sądu Rejonowego w zakresie uznania wydanych w sprawie opinii za wiarygodne, rzetelne i fachowe i dokonaną przez ten Sąd ocenę stanu zdrowia ubezpieczonego w aspekcie niespełnienia kryterium określonego w § 29, ust. 1 pkt 2 i 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznego z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności ( Dz.U. z 2018, poz. 2027 t.j.).

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy uczynił podstawą swojego rozstrzygnięcia opinie biegłych lekarzy z zakresu urologii oraz kardiologii. Biegły z zakresu kardiologii w oparciu o dokumentację medyczną wnioskodawcy oraz przeprowadzone badanie stwierdził, iż ze względu na stan zdrowia wnioskodawcę cechuje umiarkowany stopień niepełnosprawności. Pod względem kardiologicznym wnioskodawca pozostaje w dobrym stanie – brak danych wskazujących na cechy uszkodzenia mięśnia sercowego czy niewydolność serca. Zgodnie z opinią biegłego z zakresu urologii w na podstawie analizy akt sprawy, dostarczonej dokumentacji lekarskiej i przeprowadzonego badania wnioskodawca jest osobą o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności z powodu schorzeń urologicznych. Dolegliwości ze strony układu moczowego powodują obniżoną zdolność do prawy w porównaniu z osobą pełną sprawnością oraz wymagają czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych oraz codziennych czynnościach. Niepełnosprawność orzeczono od czasu wykonania zabiegu operacyjnego wycięcia pęcherza moczowego. Niepełnosprawność ma charakter trwały.

Wobec złożenia przez wnioskodawcę zastrzeżeń do opinii, biegły z zakresu urologii w uzupełniającej wskazał, iż stwierdzony stopień niepełnosprawności został ustalony na podstawie analizy dokumentacji medycznej i badania urologicznego. Biegły wskazał, iż zgłaszane przez wnioskodawcę dolegliwości związane z przebytym leczeniem raka pęcherza moczowego i raka nerki, opisane w protokole badania lekarskiego z 21 marca 2019 roku, a w szczególności trudności w wymianie worków stomijnych, ich odklejanie się, powodują konieczność udzielania czasowej i częściowej pomocy w czynnościach samoobsługowych, co definiuje umiarkowany stopień niepełnosprawności. Biegły wyjaśnił, że w przypadku wnioskodawcy nie ma związku pomiędzy wystąpieniem raka pęcherza moczowego i raka nerki. Są to różne nowotwory, dotyczące różnych narządów. Rak pęcherza moczowego pochodzi z komórek nabłonka uretelialnego pęcherza, a rak nerki ma charakter raka jasnokomórkowego, co wyjaśniają badania histopatologiczne nowotworów. Stosując 5-letni standard obserwacji onkologicznej po leczeniu nowotworu można stwierdzić, że pacjent został wyleczony z raka pęcherza moczowego – brak wznowy. Natomiast wnioskodawca pozostaje pod obserwacją w związku z leczeniem raka nerki. Biegły podtrzymał pierwotną pisemną opinię w całości, nie znajdując podstaw do zaliczenia wnioskodawcy do wyższego – znacznego stopnia niepełnosprawności z uwagi na niespełnienie przesłanek ustawowych.

Analiza wskazanych opinii pozwala na stwierdzenie, iż biegli w sposób logiczny i przekonujący uzasadnili swoje stanowisko wyraźnie stwierdzając, iż u wnioskodawcy występuje umiarkowany stopień niepełnosprawności. Zauważyć należy, iż biegli bezpośrednio odnieśli się do rozpoznanych u wnioskodawcy schorzeń i szczegółowo, spójnie oraz logicznie przedstawili wnioski końcowe. W szczególności biegły z zakresu urologii szczegółowo opisał rodzaj i zakres czynności, przy których wnioskujący wymaga pomocy osób trzecich. Przedstawione konkluzje są kategoryczne, a ich uzasadnienie przedstawione zostało w sposób przystępny i zrozumiały. Biegli są doświadczonymi specjalistami z dziedzin medycyny, które odpowiadały schorzeniom ubezpieczonego, a poziom ich wiedzy i sposób umotywowania orzeczenia powoduje, iż brak jest podstaw do kwestionowania wydanych w sprawie opinii.

Należy podnieść, iż stosownie do art. 286 k.p.c. Sąd może zażądać ustnego wyjaśnienia opinii złożonej na piśmie, może też w razie potrzeby zażądać dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych. Tak w piśmiennictwie jak i w judykaturze wskazuje się, że nie ma dowolności w powoływaniu kolejnych biegłych, a u podstaw takiej decyzji leżeć powinny racjonalne argumenty takie np. jak niejasność, niezupełność czy sprzeczności występujące w opiniach. Wykazywanie okoliczności uzasadniających powołanie opinii uzupełniającej, czy kolejnego biegłego pozostaje w gestii strony. To właśnie strona winna wykazać się niezbędną aktywnością i wykazać błędy, sprzeczności lub inne wady w opiniach biegłych, które dyskwalifikują istniejące opinie, ewentualnie uzasadniają powołanie opinii dodatkowych. Potrzeba taka nie może być jedynie wynikiem niezadowolenia strony z niekorzystnego dla niej wydźwięku konkluzji opinii.

Jak już podniesiono wyżej, strona skarżąca nie przedstawiła takich okoliczności, które pozwalałyby na zakwestionowanie wyprowadzonych przez biegłego z zakresu urologii wniosków orzeczniczych. Wprawdzie na etapie postępowania rozpoznawczego, po wydaniu przez biegłego opinii uzupełniającej, wnioskodawca złożył pismo zawierające kolejne pytania do biegłego, to jednak nie wskazał na żadne uzasadnione okoliczności, które mogłyby prowadzić do wniosku, że dotychczas zebrany w sprawie materiał dowodowy nie jest wystarczający do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Kolejne pytania sformułowane przez odwołującego się w piśmie z dnia 25 czerwca 2019 roku sprowadzały się w istocie jedynie do polemiki z uzasadnionymi wnioskami opinii biegłego. Powyższe świadczy o tym, że wnioskodawca jedynie w sposób subiektywny, odmiennie niż biegli specjaliści ocenia swój stan zdrowia, a to w ocenie Sądu Okręgowego nie daje jednak wystarczających podstaw do dopuszczenia opinii uzupełniającej biegłego z zakresu urologii.

Wobec powyższego, zdaniem Sądu Okręgowego brak było jakichkolwiek podstaw do uznania, iż opinie wskazanego biegłego nie dostarczały Sądowi pierwszej instancji wiadomości specjalnych niezbędnych do prawidłowego orzekania. Wskazać należy, iż Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie. Rozważył cały zebrany w sprawie materiał dowodowy i na jego podstawie trafnie wywiódł, iż wnioskodawca jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym, nie zaś znacznym. Natomiast twierdzenia skarżącego, poparte tylko i wyłącznie jego subiektywnym stanowiskiem, iż okoliczności dotyczące stanu zdrowia wnioskodawcy wyglądały inaczej, jako bezzasadna polemika z opiniami biegłych nie mogły przynieść spodziewanego przez skarżącego skutku procesowego.

Na powyższe stanowisko nie może mieć wpływu załączona do złożonej przez wnioskodawcę apelacji dokumentacja medyczna, w tym wyniki badania tomograficznego, które przeprowadzone zostało we wrześniu 2019 roku, a więc już po wydaniu zaskarżonej decyzji w przedmiocie ustalenia stopnia niepełnosprawności. Sąd rozpoznając odwołanie od decyzji Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności bada bowiem jedynie prawidłowość wydanej decyzji, co powoduje, iż może brać pod uwagę wyłącznie okoliczności, które istniały w dacie jej wydania. Złożone przez skarżącego dokumenty mogą zatem stanowić wyłącznie podstawę do wystąpienia z kolejnym wnioskiem do właściwego organu o ustalenie stopnia niepełnosprawności, o czym wnioskodawca został pouczony w toku rozprawy przed Sądem odwoławczym. Nie mogą stanowić zaś materiału dowodowego mającego wpływ na ocenę prawidłowości zaskarżonej decyzji.

Reasumując, żaden z zarzutów apelacyjnych dotyczących zarówno prawa procesowego poprzez uchybienia w zakresie przeprowadzonego postępowania dowodowego i oceny dowodów nie mógł się ostać.

Zgodnie z § 29 Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. 2018. 2027 tj.) standardy w zakresie kwalifikowania do znacznego stopnia niepełnosprawności zawierają kryteria określające skutki naruszenia sprawności organizmu powodujące:

1)niezdolność do pracy - co oznacza całkowitą niezdolność do wykonywania pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu;

2) konieczność sprawowania opieki - co oznacza całkowitą zależność osoby od otoczenia, polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem;

3) konieczność udzielania pomocy, w tym również w pełnieniu ról społecznych - co oznacza zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych.

Z poczynionych prawidłowo ustaleń przez Sąd Rejonowy wynika, że ubezpieczony nie spełnia żadnej z tych przesłanek.

Reasumując - w kontekście powyższych rozważań - Sąd Okręgowy przyjął, iż prezentowana w apelacji argumentacja jest chybiona i jako taka nie może się ostać. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie. Wyrok Sądu Rejonowego w pełni zatem odpowiada zaś prawu.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację, jako bezzasadną.

Przewodniczący: Sędziowie: