Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

X GC 52/10 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2014-04-22

Sygn. akt X GC 52/10

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 24 lipca 2009 r. (datowanym na 22.07.2009 r.), wniesionym do Sądu Okręgowego w Kaliszu, powódka – (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. wniosła o zasądzenie solidarnie od pozwanych P. S. (1), M. J. (1) i M. J. (2) kwoty 200.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka podała, że na przełomie 2005 i 2006 r. Grupa Handlowa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnościąw O.zakupiła od Przedsiębiorstwa Produkcyjnego (...) S.A.w K.towar z odroczonym terminem płatności. Z uwagi na brak zapłaty, sprzedawca wystąpił z powództwem o zasądzenie kwoty 5.111.291,12 zł z odsetkami, a powództwo zostało uwzględnione w całości. W dniu 29 czerwca 2007 r. umową sprzedaży w formie aktu notarialnego, Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) S.A.w upadłości w K.nabyła powódka – (...) Spółka Akcyjnaw B., przy czym w skład przedsiębiorstwa wchodziły wszystkie wierzytelności upadłego, w tym również w stosunku do (...). Jak następnie powódka podała, prowadzone postępowanie egzekucyjne wobec spółki nie dało znaczących efektów, komornik bowiem wyegzekwował kwotę 1.037.040,67 zł. Podała też, że dłużnik nie posiada żadnego majątku, z którego wierzyciele mogliby się zaspokoić, a z uwagi na bezskuteczność egzekucji została ona dnia 21.10.2008 r. umorzona. Dnia 30 czerwca 2008 r. przedsiębiorstwo (...) S.A.w rozumieniu art.55 1 k.c. zostało wniesione (aktem notarialnym) aportem do spółki (...) Sp. z o.o.w K., która to spółka przejęła wszelkie należności i zobowiązania (...) S.A.Następnie nastąpiła zmiana firmy (...) Sp. z o.o.na (...) Sp. z o.o., z czego powódka wywiodła swą legitymację czynną w sprawie. Powódka podała, że pozwani byli członkami zarządu (...)w chwili powstania zobowiązania i gdy spółka zaprzestała płacenia długów. Jednocześnie powódka stwierdziła, że żaden z pozwanych nie spełnia przesłanki wyłączającej jego odpowiedzialność na podstawie art.299 § 2 k.s.h. (pozew, k.2-4).

Pozwani P. S. (1)i M. J. (1)wnieśli o oddalenie powództwa w stosunku do nich i zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Podnieśli, że pełnili funkcje członków zarządu (...)w okresie od 21 czerwca 2005 r. do 18 grudnia 2006 r. i że w tym czasie kondycja finansowa (...)nie uzasadniała złożenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości. Wnieśli o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ds. ekonomii na okoliczność braku powyższej konieczności wniosku o ogłoszenie upadłości spółki (odpowiedź na pozew pozwanych P. S.i M. J., k.53-54).

Pozwany M. J. (2)wniósł o oddalenie powództwa w stosunku do niego. Stanowisko powódki, jakoby żaden z pozwanych nie spełniał przesłanki wyłączającej jego odpowiedzialność na podstawie art.299 § 2 k.s.h. określił jako całkowicie bezpodstawne. Wskazał, że jedną z przesłanek zwalniających członka zarządu spółki z odpowiedzialności jest okoliczność, że mimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody i że powyższa sytuacja zachodzi w tej sprawie. Powołał się na szereg orzeczeń Sądu Najwyższego, z których wynika, że brak szkody wierzyciela we wskazanych warunkach, jako przyczyna zwalniająca członka zarządu spółki z o.o. od odpowiedzialności za jej zobowiązania ma miejsce w sytuacji, w której członek zarządu wykaże, że zaspokojenie wierzyciela przedstawiałoby się w identyczny sposób, gdyby postępowanie upadłościowe (układowe) wdrożono we właściwym terminie, innymi słowy, że nawet przy wcześniejszym wdrożeniu ww. postępowań wierzyciel w ich toku nie uzyskałby zaspokojenia. Pozwany M. J.wskazał, że skoro powód podaje, że został zaspokojony jedynie do kwoty 1.037.040,67 zł, konieczne jest ustalenie, czy uzyskałby taką kwotę w sytuacji, gdyby wniosek o upadłość został złożony we właściwym czasie. Jednocześnie pozwany wywiódł, że w jego ocenie w przypadku przeprowadzenia postępowania upadłościowego powódka uzyskałaby zaspokojenie w mniejszym zakresie, niż uzyskała w postępowaniu egzekucyjnym. Jak podał, wynika to z faktu, że większość aktywów (...)było przedmiotem leasingu a nie własności spółki, toteż prowadzenie egzekucji do tego rodzaju mienia byłoby niemożliwe. Pozwany M. J.wniósł o przeprowadzenie szeregu dowodów, w tym z dokumentów oraz i że w tym czasie kondycja finansowa (...)oraz z opinii biegłego na okoliczność braku szkody wierzyciela, przy czym jako przedmiot opinii pozwany zgłosił ustalenie terminu, w którym zaistniały przesłanki wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości spółki oraz ustalenie, w jakim zakresie wierzyciel zostałby zaspokojony w sytuacji, w której wniosek o ogłoszenie upadłości spółki zostałby zgłoszony we właściwym terminie i z uwzględnieniem kolejności zaspokojenia wynikającej z prawa upadłościowego i naprawczego (odpowiedź na pozew pozwanego M. J., k.61-67).

Zarządzeniem z dnia 29 grudnia 2009 r., w związku z likwidacją VI Wydziału Gospodarczego w Sądzie Okręgowym w Kaliszu z dniem 1 stycznia 2010 r., sprawa została przekazana do Sądu Okręgowego w Łodzi X Wydział Gospodarczy (zarządzenie przewodniczącego wydziału, k.329).

Na rozprawie w dniu 31 sierpnia 2010 r. ustanowiony pełnomocnik pozwanego M. J., wnosząc zgodnie z treścią odpowiedzi na pozew o oddalenie powództwa w stosunku do ww. pozwanego, wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (protokół rozprawy, k.359). Na rozprawie w dniu 13 grudnia 2011 r. pełnomocnik pozwanego M. J. (2) wniósł ponownie o zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (protokół rozprawy, k.603).

Pismem z dnia 19 lutego 2014 r. powódka cofnęła pozew w stosunku do pozwanego M. J. (2) ze zrzeczeniem się roszczenia, załączając oświadczenie pozwanego M. J. o zrzeczeniu się roszczeń z tytułu kosztów procesu (pismo powódki, k.871 z zał., k.872).

Na rozprawie w dniu 13 marca 2014 r., na której w imieniu powódki nikt się nie stawił, pełnomocnik pozwanego M. J. wniósł o umorzenie postępowania w stosunku do ww. pozwanego, nie wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu (e-protokół rozprawy, k.878-880).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 23 maja 2007 r. w sprawie VI GC 19/07 Sąd Okręgowy w Kaliszu w sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa Produkcyjnego (...) Spółki Akcyjnej w upadłości w K. wydał przeciwko Grupie Handlowej (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w O. wyrok, którym zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 5.111.291,12 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwot i dat wskazanych w nakazie, przypadających od dnia 11 stycznia 2006 r. do dnia 31 stycznia 2006 r., oraz kwotę 25.000 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych i kwotę 14.417 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz nakazał ściągnięcie od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Kaliszu kwoty 75.000 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych. Wyrok powyższy uprawomocnił się, a dnia 19 czerwca 2007 r. nadano mu klauzulę wykonalności (wyrok z klauzulą wykonalności, k.8).

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu w sprawie Km 1829/07 wyegzekwował na poczet należności objętej ww. tytułem wykonawczym kwotę 1.037.040,67 zł. Postanowieniem z dnia 31 października 2008 r. postępowanie egzekucyjne w powyższej sprawie zostało umorzone wobec bezskuteczności dalszej egzekucji, a tytuł wykonawczy zwrócony wierzycielowi – (...) Sp. z o.o. (adnotacja na tytule wykonawczym, k.8 odw., postanowienie, k.9).

Na poczet należności objętej wymienionym tytułem wykonawczym nie zapłacono ani nie ściągnięto żadnej innej kwoty (niesporne).

Aktem notarialnym z dnia 29 czerwca 2007 r., sporządzonym przed notariuszem T. W.w W.za nr rep. A 1238/2007, zawierającym umowę sprzedaży, syndyk masy upadłości Przedsiębiorstwa Produkcyjnego (...) S.A.w upadłości w K.sprzedał nabywcy – (...) Spółce Akcyjnejw B.przedsiębiorstwo upadłego, przy czym w skład przedsiębiorstwa wchodziły wszystkie wierzytelności upadłego, w tym również w stosunku do (...)(niesporne – por. wyciąg z aktu notarialnego, k.10-15).

Aktem notarialnym z dnia 30 czerwca 2008 r., sporządzonym przed notariuszem E. Ś. w P. za nr rep. A 2506/2008, zawierającym umowę przenoszącą prawo własności przedsiębiorstwa, (...) S.A. w wykonaniu zobowiązania wynikającego z podwyższenia kapitału zakładowego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. i objęcia tych udziałów przez (...) S.A. jako jedynego wspólnika, przedsiębiorstwo (...) S.A. w rozumieniu art.55 1 k.c. zostało wniesione aportem do spółki (...) Sp. z o.o. w K., która to spółka przejęła wszelkie należności i zobowiązania (...) S.A. (niesporne – por. wyciąg z umowy przenoszącej prawo własności przedsiębiorstwa, k.16-22).

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. zmieniła firmę na (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. (akt notarialny z dnia 3 lipca 2008 r., sporządzony przed notariuszem E. Ś. w P. za nr rep. A 2650/2008), co do rejestru wpisano w dniu 4 lipca 2008 r. (odpis pełny z rejestru przedsiębiorców KRS nr (...), k.23-30).

Członkami zarządu (...)z siedzibą początkowo w miejscowości S., następnie w O.byli P. S. (1)i M. J. (1)– w okresie od 21 czerwca 2005 r. do 18 grudnia 2006 r., w KRS wpisani byli od 18.07.2005 r. do 31.01.2007 r.; M. J. (2)był członkiem zarządu tej spółki od czerwca 2005 r. do października 2006 r., w KRS wpisany był od 18.07.2005 r. do 20.11.2006 r. (niesporne – por. odpis pełny z (...) Sp. z o.o., k.30-34). Po zaprzestaniu pełnienia funkcji w zarządzie spółki przez pozwanych Prezesem i jednocześnie jedynym członkiem zarządu (...)został Z. S. (1)(odpis pełny z (...) Sp. z o.o., k.30-34). P. S. (1)przed objęciem funkcji w zarządzie (...), od 2003 do 2006 r. był wiceprezesem zarządu ds. handlu Przedsiębiorstwa Produkcyjnego (...) S.A., tj. poprzednika prawnego powódki (odpis z KRS P.P. (...) S.A., k.68-75). Prezes zarządu (...)od 2006 r. Z. S. (1)był również od 2005 r. prezesem zarządu (...) S.A.(odpis z KRS P.P. (...) S.A., k.68-75).

W dniu 6 lipca 2005 r. została ogłoszona upadłość (...) S.A.z możliwością zawarcia układu (odpis z KRS P.P. (...) S.A., k.68-75). Prezesem zarządu (...) S.A.był wówczas Z. S. (1), który później został prezesem (...) Z. S.chciał utrzymać na rynku markę H.; z uwagi na fakt, że nie było możliwe utrzymanie spółki (...), działał w kierunku utrzymania ciągłości produkcji. Wszystkie umowy handlowe dotyczące wyrobów pod marką H.zawarte były przez Grupę Handlową (...) Sp. z o.o. L.maszyn od (...)przez Grupę Handlową Sp. z o.o. służyło utrzymaniu marki H.. (...) S.A.pociągnęła za sobą upadek gospodarczy wszystkich spółek powiązanych, w tym (...)(zezn. śwd. Z. S., k.605-608).

W dniu 30 lipca 2005 r., tj. krótko po ogłoszeniu upadłości (...) S.A.z możliwością zawarcia układu, (...)jako leasingobiorca zawarła z (...)(Polska) Sp. z o.o. w W.w formie aktu notarialnego przed notariuszem E. Ś.w P.za nr rep. A – (...) umowę leasingu operacyjnego nr (...)oraz umowę zobowiązującą do przeniesienia własności przedmiotu leasingu, której przedmiotem były trzy działki gruntu wraz z budynkami, budowlami i urządzeniami na ww. gruncie. Integralną część ww. umowy stanowiły m.in. warunki ogólne leasingu operacyjnego, stanowiące załącznik nr 1 do umowy. W ust.11.8 powyższych ogólnych warunków postanowiono, że w przypadku, jeżeli zostanie ogłoszona upadłość leasingobiorcy i syndyk wypowie umowę, leasingodawcy przysługuje względem masy upadłości leasingobiorcy roszczenie o odszkodowanie w wysokości określonej w ust.11.1 tychże warunków (nazwanym paragrafem 11.2). Zgodnie z ust.11.1 ww. warunków, w przypadku wypowiedzenia umowy, leasingobiorca będzie zobowiązany do zapłacenia leasingodawcy w pełnej wysokości i bez pomniejszeń o korzyści, jakie leasingodawca uzyskał wskutek rozwiązania umowy:

- wszystkich wymagalnych, ale nie zapłaconych przez leasingobiorcę opłat leasingowych oraz innych kwot przypadających do zapłaty, należnych leasingodawcy od leasingobiorcy wraz z podatkiem VAT (o ile będzie należny) oraz należnymi odsetkami,

- wszystkich opłat leasingowych, które, gdyby umowa nie została rozwiązana, byłyby należne leasingodawcy z tytułu umowy za pozostałą część podstawowego okresu leasingu,

- szacunkowej wartości rynkowej przedmiotu leasingu wraz z podatkiem VAT (o ile będzie należny),

- kosztów ponownego objęcia w posiadanie przedmiotu leasingu, w tym również udokumentowanych honorariów i wydatków prawników, wraz z podatkiem VAT,

- wszelkich kosztów i wydatków leasingodawcy wynikających z wcześniejszego rozwiązania umowy zawartej z podmiotem finansującym nabycie przedmiotu leasingu przez leasingodawcę

(umowa leasingu z załącznikiem nr 1, k.501).

Tego samego dnia, tj. 30 lipca 2005 r. (...)jako leasingobiorca zawarła z (...)(Polska) Sp. z o.o. w W.umowę leasingu operacyjnego nr 703851-2M-0, której przedmiotem były maszyny i urządzenia do produkcji napojów, w tym sprężarka Atlas C., dwie linie technologiczne (do rozlewu napojów i soków oraz do produkcji soków i koncentratów), linia do przygotowywania soków Tetra P., wydmuchiwarka i syropownia. Integralną częścią ww. umowy były m.in. ogólne warunki leasingu operacyjnego, stanowiące załącznik nr 1 do umowy. W ust.12.5 powyższych ogólnych warunków postanowiono, że w przypadku, jeżeli zostanie ogłoszona upadłość leasingobiorcy i syndyk wypowie umowę, leasingodawcy przysługuje względem masy upadłości leasingobiorcy roszczenie o odszkodowanie w wysokości określonej w ust.12.2 tychże warunków (nazwanym paragrafem 12.2). Zgodnie z ust.12.2 ww. warunków, w przypadku skorzystania przez leasingodawcę z prawa wypowiedzenia umowy, leasingobiorca zapłaci leasingodawcy w pełnej wysokości i bez pomniejszeń o korzyści, jakie leasingodawca uzyskał wskutek zapłaty opłat leasingowych przed umówionym terminem i wskutek rozwiązania umowy:

- całkowitą wartość wymagalnych ale nie zapłaconych przez należnych odsetek i odszkodowanie równe całkowitej wartości opłat leasingowych za pozostałą część podstawowego okresu leasingu wraz z kwotą podatku od towarów i usług, o ile będzie należny,

- szacunkową wartość rynkową przedmiotu leasingu,

- koszty objęcia we władanie przedmiotu leasingu, w tym koszty pomocy prawnej, wraz z kwotą podatku od towarów i usług, o ile będzie on należny,

- pozostałe sumy należne lub wymagalne od leasingobiorcy względem leasingodawcy na podstawie lub w związku z dokumentami leasingu wraz z kwotą podatku od towarów i usług, o ile będzie on należny

(umowa leasingu z załącznikiem nr 1, k.665-702, pismo leasingodawcy, k.709-711).

W dniu 11 sierpnia 2005 r. (...) S.A. zawarła z Grupą Handlową (...) Sp. z o.o. umowę współpracy produkcyjnej z załącznikami, w tym umową dzierżawy i umową najmu (umowa współpracy produkcyjnej z zał., k.31-59 zał. akt V GU 9/07).

Do umowy leasingu operacyjnego nr 703850-2M-0 oraz umowy zobowiązującej do przeniesienia własności przedmiotu leasingu strony w dniu 26 października 2005 r. przed notariuszem E. Ś.zawarły aneks – za nr rep. A 4422/2005 (aneks, k.748-752).

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie V GUp 8/05 sposób prowadzenia upadłości (...) S.A. został zmieniony na upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika (odpis z KRS P.P. (...) S.A., k.68-75).

W dniu 27 grudnia 2006 r. (...) (Polska) Sp. z o.o. wypowiedziała obie umowy leasingu operacyjnego – nr (...)-2M-0 (z umową zobowiązującą do przeniesienia własności przedmiotu leasingu) i nr (...)-2M-0 (pisma leasingodawcy, k.756-758 i k.709-711). Jednocześnie (...) (Polska) Sp. z o.o. wezwała leasingobiorcę – Grupę Handlową (...) Sp. z o.o. do zapłacenia odpowiednio kwot: 42.423.397,66 zł – z umowy nr (...) i 18.184.754,20 zł – z umowy nr (...). Podstawą wypowiedzenia umów było wystąpienie okoliczności dotyczących leasingobiorcy, które według oceny leasingodawcy skutkowały istotnym wzrostem ryzyka i mających istotny wpływ na dalsze należyte wykonywanie umowy przez leasingobiorcę (pisma leasingodawcy, k.756-758 i k.709-711).

W dniu 31 stycznia 2007 r. syndyk masy upadłości (...) S.A.skierował do Sądu Rejonowego w Kaliszu wniosek o ogłoszenie upadłości (...)Wysokość wierzytelności upadłej (...) S.A.wobec (...)podał na kwotę 24.555.754,50 zł (wniosek, k.2-4 zał. akt V GU 9/07). Wniosek powyższy syndyk (...) S.A.cofnął dnia 2 lutego 2007 r., w związku z czym 13 lutego 2007 r. postępowanie o ogłoszenie upadłości zostało umorzone (pismo wnioskodawcy, k.62 zał. akt V GU 9/07, postanowienie, k.66-67 ww. akt).

Podstawa do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości (...)zaistniała najpóźniej w II kwartale 2006 r., tj. nie później niż 30 czerwca 2006 r. (...) Sp. z o.o.znalazła się w stanie niewypłacalności; spółka nie wykonywała swoich wymagalnych zobowiązań, opóźnienia przekroczyły trzy miesiące, a suma niewykonanych zobowiązań przekroczyła 10% wartości bilansowej spółki (ustna opinia biegłego, k. 460, opinia pisemna, k.803)

Łączna wysokość należności (...) S.A.wobec (...)na podstawie dokumentów tej ostatniej spółki wynosiła 25.804.727,45 zł (opinia biegłego, k.803).

Stan zobowiązań (...)wobec (...) P.a) Sp. z o.o. na koniec II kwartału 2006 r. zgodnie z postanowieniami umów leasingowych wynosił z umowy nr (...)kwotę 41.938.533,91 zł, z umowy nr (...)kwotę 19.291.294,77 zł (pismo (...) P.a) Sp. z o.o. z 31.05.2012 r., k.664).

Przy uwzględnieniu kwot uzyskanych ze zbycia przez leasingodawcę przedmiotu leasingu, należności (...) P.a) Sp. z o.o. w stosunku do (...)wynosiłyby z umowy nr (...)kwotę 16.722.894,19 zł, zaś z umowy nr (...)kwotę 7.630.454,78 zł (pismo (...) P.a) Sp. z o.o. z 27.06.2013 r., k.795).

Przy uwzględnieniu należności (...) P.a) wobec (...)w wysokości 24.353.348,97 zł (po zbyciu przedmiotu leasingu), wniesieniu o upadłość (...)we właściwym czasie i zgłoszeniu do masy wszystkich hipotetycznych wierzytelności wobec upadłego (stanowiących w takiej sytuacji kwotę 63.205.000,03 zł), w toku postępowania upadłościowego (...) S.A.mogłaby uzyskać kwotę 1.047.631,92 zł (opinia biegłego, k.805).

Sąd ustalił stan faktyczny sprawy na podstawie złożonych do akt dokumentów oraz dowodu z zeznań świadka Z. S. (1)i dowodu z opinii biegłego. Sąd nie znalazł podstaw, by dowodom tym odmówić wiarygodności i mocy dowodowej. W szczególności zauważyć należy, że brak jest podstaw do odmowy wiary zeznaniom świadka Z. S.. Zeznania te, przedstawiające okoliczności współpracy (...)z (...) S.A.są całkowicie wiarygodne, jako że wprost korespondują z treścią złożonych do sprawy i nie kwestionowanych dokumentów w postaci umów leasingowych, zawartych przez Grupę Handlową (...) Sp. z o.o.z (...) P.a) Sp. z o.o. czy też umowy o współpracy, zawartej przez (...) S.A., będącej poprzednim wierzycielem (...), z tąż spółką Grupa Handlowa (...) Sp. z o.o.

Odnosząc się do opinii biegłego, należy podkreślić, że jest ona wprost wyjątkowo szczegółowa i wyczerpująca – w odniesieniu do materiału źródłowego, na którym biegły mógł się oprzeć. Biegły, będący z wykształcenia m.in. ekonomistą i jednocześnie dyplomowanym syndykiem, a zatem osobą jak najbardziej kompetentną w zakresie tez dowodowych, sporządzał w sprawie kilkakrotnie opinie pisemne, a ich treść wielokrotnie uszczegóławiał i wyjaśniał w ramach opinii ustnych, odnosząc się do wszystkich pytań i wątpliwości Sądu i stron. Należy przy tym podkreślić, że teza dowodowa dla biegłego obejmowała również kwestię wynikającą z art.299 § 2 k.s.h., w postaci kwoty, jaką uzyskałby ówczesny wierzyciel – (...) S.A.w ramach zaspokojenia w postępowaniu upadłościowym (...), gdyby wniosek o ogłoszenie upadłości tej ostatniej spółki został zgłoszony we właściwym terminie. Jest to bez żadnych wątpliwości pytanie o charakterze hipotetycznym i tylko w taki właśnie, tj. hipotetyczny sposób można na nie odpowiedzieć. Biegły w ocenie Sądu udzielił na ww. pytanie z zachowaniem wszelkich zasad staranności w sporządzaniu opinii, w tym gromadzeniu materiału źródłowego. Należy natomiast zauważyć, że opinia biegłego jest środkiem dowodowym, dopuszczanym w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych (art.278 § 1 k.p.c.); w drodze powyższej opinii ustala się zatem, tak jak w drodze każdego innego dowodu, jedynie fakty (art.227 k.p.c.). Odniesienie się do kwestii prawnych należy do sądu, toteż Sąd do wszystkich odnośnych problemów prawnych, również poruszonych przez biegłego, odniesie się w rozważaniach prawnych.

Dodać należy, że do akt złożono cały szereg dokumentów, jak również taka obszerna dokumentacja znajduje się w aktach spraw załączonych. Brak było podstaw do odmowy mocy dowodowej ww. dokumentom, niemniej stanowiły one w pierwszym rzędzie materiał dla biegłego, nie zaś samoistną podstawę czynienia ustaleń faktycznych przez Sąd.

Sąd zważył, co następuje.

Odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością określona została w art. 299 k.s.h. Przepis ten w § 1 stanowi, że członkowie zarządu ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania spółki w wypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Chodzi tutaj o wszelkie zobowiązania spółki, które powstały bądź istniały w czasie pełnienia funkcji członka zarządu.

Z tej przyczyny w przedmiotowej sprawie istnieje podstawa do przyjęcia, że odpowiedzialność za zobowiązania (...)w O., co do których egzekucja okazała się bezskuteczna, ponoszą pozwani jako członkowie zarządu spółki w okresie powstania wierzytelności. Należy uznać za niesporne, że zobowiązanie spółki objęte tytułem wykonawczym (którego powódka jako następca prawny wierzyciela dochodzi w tej sprawie w części) stało się wymagalne w okresie od 11 do 31 stycznia 2006 r., a zatem istniało w czasie, gdy pozwani byli członkami zarządu spółki. Egzekucja wobec spółki bezspornie okazała się bezskuteczna (i została z tego względu umorzona) po częściowym wyegzekwowaniu należności na rzecz wierzyciela.

W tej sytuacji należy uznać, że powódka, która wykazała swą legitymację czynną w procesie (poprzez złożenie wszystkich dokumentów wykazujących następstwo prawne) oraz wypełniła obowiązek dowodowy obciążający ją z mocy art.299 § 1 k.s.h., tj. wykazała posiadanie roszczenia przeciwko spółce, bezskuteczność egzekucji oraz ponoszenie odpowiedzialności za zobowiązania spółki, z racji czasu pełnienia funkcji w zarządzie, przez pozwanych. W tej sytuacji należy stwierdzić, że na pozwanych spoczywał ciężar udowodnienia przesłanek egzoneracyjnych z art.299 § 2 k.s.h., a które to okoliczności wyłączają odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki. Zgodnie z cyt. przepisem, członek zarządu spółki może się uwolnić od odpowiedzialności jeżeli wykaże, że:

- we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że

- niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że

- pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.

Pomimo braku sprecyzowania powyższego w przepisie, należy uznać, że w obu ostatnich przesłankach winny być one rozumiane z dodaniem, iż niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcie postępowania układowego (obecnie – naprawczego) było równoznaczne z niezłożeniem wniosku we właściwym czasie. Owym właściwym czasem jest w pierwszym rzędzie, zgodnie z art.21 Prawa upadłościowego i naprawczego, okres dwóch tygodni od zaistnienia podstawy do ogłoszenia upadłości.

Innymi słowy, pozwany członek zarządu spółki winien wykazać, że we właściwym czasie złożył stosowny wniosek lub też, że mimo nie zgłoszenia wniosku w tymże czasie nie ponosi związanej z tym winy, lub też, że wierzyciel nie poniósł szkody będącej w związku przyczynowym z niezłożeniem ww. wniosku we właściwym czasie. Oczywiście o ile złożenie wniosku musi nastąpić we właściwym czasie, o tyle niezłożenie go, jako fakt nieistniejący, nie jest związane z konkretną chwilą (zwłaszcza, gdyby wniosku nigdy nie złożono). Jednakowoż, ocena zaistnienia drugiej i trzeciej przesłanki z cyt. art. 299 § 2 k.s.h. może być dokonana jedynie przy uwzględnieniu owej właściwej daty złożenia wniosku. Inaczej rzecz ujmując, zawsze musi nastąpić określenie właściwej daty złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcie postępowania naprawczego, a następnie możliwy jest dowód, że nie zgłoszenie tegoż wniosku w tejże dacie nastąpiło bez winy pozwanego, względnie że wierzyciel mimo to nie poniósł szkody. Takie też stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 06.05.2009 r., II CSK 651/08, LEX nr 511995 (teza nr 1), wskazując również w innych orzeczeniach (m.in. wyrok z 10.02.2011 r., IV CSK 335/10, LEX nr 784972, czy też wyrok z 29.11.2012 r., V CSK 575/11, LEX nr 1289054), że od odpowiedzialności zwalnia wykazanie, że wierzyciel nie uzyskałby zaspokojenia, gdyby wniosek złożono we właściwym czasie.

Przechodząc do okoliczności tej sprawy należy stwierdzić, że pozwani P. S. (1)i M. J. (1), wnosząc o oddalenie powództwa przeciwko nim, zgłosili zarzut, że w okresie, w którym pełnili funkcje w zarządzenie spółki, kondycja finansowa (...)nie uzasadniała złożenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości. Wniosek ten należało uznać za odwołujący się do drugiej z wymienionych przesłanek egzoneracyjnych z art.299 § 2 k.s.h., a zatem, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego (naprawczego) nastąpiło nie z winy pozwanych S.i J.. Pozwany M. J. (2)natomiast wniosek o oddalenie powództwa w stosunku do niego oparł o ostatnią z przesłanek z art.299 § 2 k.s.h., zwalniających członka zarządu spółki z odpowiedzialności, tj. że mimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody. Wywiódł, że powyższa sytuacja zachodzi w tej sprawie.

Wobec powyższego w sprawie został dopuszczony dowód z opinii biegłego na obie powyższe okoliczności, tj. na fakt, kiedy zaistniały przesłanki zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości (...)oraz w jakiej kwocie nastąpiłoby zaspokojenie wierzyciela – wówczas (...) S.A.– gdyby tenże wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony we właściwym czasie. Dowód powyższy został przeprowadzony i daje podstawę do odniesienia się do zarzutów pozwanych i oceny, czy w sprawie wykazano zaistnienie jednej z przesłanek egzoneracyjnych.

Stwierdzić należy, że twierdzenie pozwanych S.i J., iż niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nie wynikło z ich winy – wobec faktu braku przesłanek do zgłoszenia takiego wniosku w czasie, w którym pozwani byli członkami zarządu (...), nie znajduje oparcia w rzeczywistości. Biegły po dokonaniu analizy dokumentacji księgowo-finansowej spółki stwierdził w sposób nie budzący wątpliwości, że przesłanki złożenia ww. wniosku zaistniały najpóźniej w II kwartale 2006 r., a więc nie później niż 30 czerwca 2006 r. Wynikało to z faktu niewypłacalności spółki, tj. nie regulowania jej wymagalnych zobowiązań w warunkach uzasadniających zgodnie z ustawą, w szczególności art.12 ust.1 Pr. upadł. i napr., zgłoszenie wniosku o ogłoszenie jej upadłości.

Należy oczywiście pamiętać o okoliczności, którą Sąd uznał za udowodnioną, tj. o fakcie, że zarząd (...)kierował się nie tyle względami dotyczącymi samej tejże spółki, lecz chęcią utrzymania na rynku marki H.. Jak wynika z opinii biegłego (por. zwł. K.460 odw.-461), potwierdzonej złożonymi dokumentami i zestawieniem ich dat, istotnie (...)działała od lipca 2005 r. głównie w kierunku utrzymania na (...) S.A.Świadczy o tym zarówno zawarcie umów leasingowych (trzy tygodnie po ogłoszeniu upadłości (...) S.A.), jak i zawarta krótko po tym (11.08.2005 r.) umowa o współpracy produkcyjnej z (...) S.A.w upadłości układowej. Trudno znaleźć inne uzasadnienie dla zawierania ww. umów, w szczególności generujących dla (...)olbrzymie zobowiązania obu umów leasingowych, niż chęć utrzymania spółki (...) S.A.(skądinąd poprzednika prawnego powódki w zakresie dochodzonej w tym procesie należności) i samej marki H.. Tym niemniej, nie zwalniało to członków zarządu (...)z odpowiedzialności z art.299 k.s.h., a więc również z obowiązku złożenia we właściwym czasie – dwóch tygodni od zaistnienia stanu niewypłacalności spółki, wniosku o ogłoszenie jej upadłości.

Jednakowoż, pozostaje jeszcze jedna wskazana w art.299 § 2 k.s.h. przesłanka wyłączająca odpowiedzialność członków zarządu spółki będącej dłużnikiem za jej zobowiązania. Jest to, jak wcześniej podano, okoliczność iż pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego (naprawczego) wierzyciel nie poniósł szkody. Jak wynika to z przytoczonych obszernie przez pozwanego M. J. w odpowiedzi na pozew orzeczeń Sądu Najwyższego, o braku szkody po stronie wierzyciela pomimo nie zgłoszenia przez zarząd spółki we właściwym czasie wniosku o ogłoszenie jej upadłości należy mówić w sytuacji, w której przy zgłoszeniu ww. wniosku we właściwym czasie wierzyciel nie uzyskałby zaspokojenia swoich należności. Uzupełniając to należy dodać, że dotyczy to również wariantu, w którym w takiej sytuacji wierzyciel nie uzyskałby więcej (wyższej kwoty) niż uzyskał bez ogłoszenia upadłości spółki. W sytuacji zaś hipotetycznego uzyskania przez wierzyciela więcej w postępowaniu upadłościowym spółki (wysokość owego zaspokojenia ma zawsze charakter hipotezy) istotne jest ustalenie wysokości owej różnicy, tj. o ile więcej uzyskałby wierzyciel w razie ogłoszenia upadłości spółki. W tej ostatniej sytuacji za szkodę wierzyciela wynikłą z niezłożenia wniosku (pozostającą z tymże niezłożeniem w związku przyczynowym) może bowiem być uznana jedynie owa różnica pomiędzy hipotetycznym zaspokojeniem w upadłości a zaspokojeniem, które faktycznie miało miejsce (bez ogłoszenia upadłości).

Jak nadmieniono, kwestia hipotetycznego zaspokojenia wierzyciela w postępowaniu upadłościowym (...)była również przedmiotem opinii biegłego. Biegły wydając w tym zakresie opinię odwołał się do wszystkich znanych czynników, tj. zarówno do wysokości majątku spółki, z uwzględnieniem mienia objętego zabezpieczeniami rzeczowymi, przewidywanych kosztów postępowania upadłościowego jak i do wysokości zobowiązań spółki, które podlegałyby zaspokojeniu w postępowaniu upadłościowym, z uwzględnieniem podziału na kategorie zaspokojenia, stosownie do obowiązujących w odnośnym momencie przepisów Prawa upadłościowego i naprawczego. Kwestia ta wymaga jednak dalszych rozważań.

Pierwszą kwestią, którą należy w tym miejscu podkreślić, jest konieczność uwzględnienia w wyliczeniu wszelkich znanych zobowiązań spółki, a nie tylko zobowiązań objętych tytułami wykonawczymi (bądź tytułami egzekucyjnymi) wydanymi przeciwko spółce. Jak wskazał biegły i dodatkowo odniósł się w opinii ustnej na rozprawie w dniu 13 marca 2014 r., konieczne jest wzięcie pod uwagę wszelkich zobowiązań wynikających z dostępnej dokumentacji księgowo-finansowej spółki. W postępowaniu upadłościowym nie ma bowiem znaczenia, czy wierzyciel uzyskał wcześniej tytuł wykonawczy, bądź tylko tytuł egzekucyjny przeciwko dłużnikowi, wobec którego ogłoszono następnie upadłość. Wszyscy wierzyciele, zarówno tacy, którzy uzyskali tytuły, jak i ci, którzy ich nie mają, są pod tym względem traktowani jednakowo i powinni być uwzględnieni na liście wierzycieli – we właściwej kategorii. Wskazuje to przy tym na podstawowy fakt, że skoro powyższe traktowanie wierzycieli dotyczy wszystkich z nich, to także wierzyciela, jakim była (...) S.A., której następcą jest powódka. Nie ma zatem znaczenia, że (...) S.A.uzyskała przeciwko Grupie Handlowej (...) Sp. z o.o.tytuł wykonawczy – jedynie – na kwotę 5.111.291,12 zł. (...) S.A.tak jak innych wierzycieli, należy wziąć pod uwagę całość wierzytelności tego podmiotu wobec spółki będącej dłużnikiem. We wniosku syndyka (...) S.A.o ogłoszenie upadłości (...)wnioskodawca podał wysokość wierzytelności na kwotę 24.555.754,50 zł. Biegły określił tę wysokość na kwotę 25.804.727,45 zł i przy tym założeniu dokonał stosownych wyliczeń, co należy uznać za prawidłowe.

Centralnym natomiast problemem jest wysokość roszczeń innego z głównych wierzycieli (...), jakim jest (...) P.a) Sp. z o.o. w W.. Należy w tym miejscu ponownie wskazać, że (...) P.a) Sp. z o.o. w związku z zapytaniem Sądu dwukrotnie nadesłała do akt pisma, w których wyliczyła wysokość wierzytelności, jaka byłaby zgłoszona do masy upadłości w sytuacji, w której po hipotetycznym zgłoszeniu wniosku o upadłość (...)jako leasingobiorcy w dniu 30 czerwca 2006 r. (jako właściwym terminie), i ogłoszeniu ww. upadłości, syndyk upadłego wypowiedziałby umowy leasingu zgodnie z Prawem upadłościowym i naprawczym (art.114 Pr. upadł. i napr.). Pierwsze pismo (...)było wynikiem zobowiązania ze strony sądu do podania ww. okoliczności, drugie – na skutek wniosku strony powodowej – zobowiązania do podania tychże kwot z uwzględnieniem przychodu uzyskanego przez leasingodawcę ze sprzedaży przedmiotów leasingu. W pierwszym z tych pism leasingodawca podał z obu umów łączną kwotę 61.229.828,68 zł, w drugim – kwotę łączną 24.353.348,97 zł. Biegły dokonał wyliczenia z uwzględnieniem drugiej z powyższych kwot, podając że w takim przypadku w postępowaniu upadłościowym wierzyciel (...) S.A.uzyskałby zaspokojenie w kwocie 1.047.631,92 zł. Jest to zatem kwota wyższa o 10.591,25 zł od kwoty uzyskanej w toku egzekucji przeciwko Grupie Handlowej (...) Sp. z o.o.(ta ostatnia kwota bezspornie wyniosła 1.037.040,67 zł). Jak wcześniej wywiedziono, to zatem jedynie kwota ww. różnicy a zatem 10.591,25 zł mogłaby być uznana za szkodę wierzyciela (...) S.A.i jego następców prawnych, w tym powódki, spowodowaną niezłożeniem we właściwym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Wniosek taki byłby jednak przedwczesny. Zdaniem Sądu należy bowiem odnieść się do kwestii prawnych z tym związanych.

Otóż jak podano, biegły dokonał wyliczenia przy uwzględnieniu wierzytelności (...) (Polska) Sp. z o.o. po sprzedaży przedmiotu leasingu – na żądanie Sądu wynikłe z wniosku powódki. Biegły odniósł się również do kwestii hipotetycznej wierzytelności ww. wierzyciela w sytuacji, w której taka kwota ze sprzedaży przedmiotu leasingu nie byłaby odliczana. Biegły natomiast przyjął, że dodatkowa kwota ponad kwotę po sprzedaży przedmiotu leasingu (a zatem kwota 36.876.479,71 zł, po odliczeniu od kwoty 61.229.828,68 zł wszelkich wierzytelności (...) kwoty 24.353.348,97 zł wynikającej z drugiego wyliczenia) zostałaby zakwalifikowana do ówczesnej IV kategorii wierzytelności (obecnie kategoria V – odsetki, które nie należały do wyższych kategorii w kolejności, w jakiej podlegał zaspokojeniu kapitał, a także sądowe i administracyjne kary grzywny oraz należności z tytułu darowizn i zapisów).

Odnosząc się do tej kwestii należy stwierdzić, po pierwsze, że zdaniem Sądu nie ma podstaw do przyjęcia, że leasingodawca (...) P.a) Sp. z o.o. jako jeden z wierzycieli zgłosiłby do masy upadłości kwotę w wysokości, w jakiej przedstawia to strona powodowa, tj. z pomniejszeniem o przychód uzyskany ze sprzedaży przedmiotu leasingu. Należy przede wszystkim zwrócić uwagę na treść, obszernie przytoczonych w ramach ustaleń faktycznych, ogólnych warunków leasingu (co do obu umów leasingowych). Z warunków tych wynika wprost, że w razie upadłości leasingobiorcy i przy odstąpieniu przez syndyka od umów, leasingodawca ma prawo do dochodzenia odszkodowania w pełnej wysokości i bez pomniejszeń o korzyści, jakie leasingodawca uzyskał wskutek rozwiązania umowy. Co więcej, i wymaga to szczególnego podkreślenia, bo ma to charakter rzeczywisty a nie hipotetyczny, właśnie zapłacenia kwot w takiej wysokości, tj. bez żadnych pomniejszeń, (...) P.a) Sp. z o.o. faktycznie zażądała od (...)w obu pismach z 27 grudnia 2006 r., rozwiązujących umowy leasingu. Leasingodawca zażądał zapłacenia przez leasingobiorcę kwoty łącznej 60.608.151,86 zł, tj. kwoty 42.423.397,66 zł – z umowy nr (...)i 18.184.754,20 zł – z umowy nr (...)(por. wyżej). Trudno stwierdzić, na jakiej podstawie leasingodawca, uprawniony do dochodzenia od masy upadłego leasingobiorcy (ze stosownej podstawy umownej) kwoty wyższej, miałby dochodzić (jak wywodzi to powódka) kwoty niższej. Uznać zatem należy, że leasingodawca, zgodnie ze swoim pierwotnym stanowiskiem, wyrażonym w piśmie do tut. Sądu, zgłosiłby do masy wszelkie swoje wierzytelności. Jedyną kwestią, która jak należy uznać wyglądałaby inaczej niż wynika to z pierwszego pisma (...)z 31.05.2012 r. r. (k.664) jest kategoria, do której nastąpiłoby zgłoszenie wierzytelności. Podanie przez (...)zgłoszenia w 2006 r. do kategorii IV należy uznać za oczywiście omyłkowe, bowiem kategoria ta obejmowała wówczas inne wierzytelności, bezspornie nie obejmujące podstawowych wierzytelności z umowy leasingu (które należały wówczas do kategorii III); za przyczynę omyłki uznać należy zmianę przepisów pomiędzy 2006 r. a 2012 r., gdyż w chwili kierowania pisma do Sądu w 2012 r. byłaby to kategoria IV. Oczywiście odrębny problem stanowi, czy kwota taka jak żądałby leasingodawca zostałaby uznana przez sędziego komisarza na liście wierzytelności. Jak jednak zauważył również biegły, trudno wywodzić zarówno o treści rozstrzygnięcia sędziego-komisarza w takiej spornej sytuacji, jak i o ewentualnych środkach prawnych, jakie podjąłby (...)jako wierzyciel upadłego, gdyby jego wierzytelności w pełnej kwocie nie uznano, i jaki byłby wynik końcowy sporu. W tej sprawie musiałoby to mieć charakter domniemań bądź nawet spekulacji, do których snucia nie ma żadnych podstaw.

Po drugie, odnieść się należy do kwestii zaliczenia kwoty 61.229.828,68 zł wierzytelności (...) (Polska) Sp. z o.o., gdyby zgodnie z treścią umów leasingu taką kwotę zgłoszono. Biegły jak wcześniej podano przyjął, że kwota ta w części, tj. w kwocie 24.353.348,97 zł zostałaby na liście wierzytelności zakwalifikowana do ówczesnej kategorii III, zaś w pozostałej części, tj. w kwocie 36.876.479,71 zł – do kategorii IV. Zdaniem Sądu trudno przyjąć, aby tak miało być w istocie. Należy zauważyć, że ówczesna (w 2006 r.) kategoria IV obejmowała odsetki, które nie należały do wyższych kategorii w kolejności, w jakiej podlegał zaspokojeniu kapitał, a także sądowe i administracyjne kary grzywny oraz należności z tytułu darowizn i zapisów. Nie sposób uznać, że wierzytelności z tytułu wypowiedzianej przez syndyka umowy leasingowej miałyby należeć do kategorii obejmującej te należności. Nie są to bowiem ani odsetki, ani kary grzywny, ani tym bardziej należności z darowizn i zapisów. Przyjąwszy zaś, że byłaby to kategoria III, należy skorygować wyliczenie biegłego, do czego zresztą odniósł się sam biegły.

Jak biegły podał (w ramach opinii ustnej – e-protokół, k.880 od 57 m.), z uwagi na arytmetyczne wyliczenie uwzględniające ujęcie całej należności (...) w ówczesnej III kategorii (powiększenie w mianowniku obejmującym pełną kwotę zobowiązań, które hipotetycznie byłyby zgłoszone do masy kwoty 63.205.000,03 zł do kwoty 100.081.479,74 zł, przy zachowaniu w liczniku kwoty 25.804.727,45 zł stanowiącej pełną wysokość należności (...) S.A.), uzyskuje się nie kwotę 1.047.631,92 zł hipotetycznego zaspokojenia (...) S.A. (i powódki) w postępowaniu upadłościowym, a kwotę 661.616,67 zł. Jest to zatem kwota o blisko 400.000 zł niższa niż kwota wyegzekwowana przez wierzyciela w sytuacji, w której wniosku o ogłoszenie upadłości nie było ( 1.037.040,67 zł). Stwierdzić zatem należy, że w sytuacji, w której (...) (Polska) Sp. z o.o. po wypowiedzeniu umów leasingu przez syndyka zgłosiłby do masy upadłości pełne kwoty wierzytelności zgodnie z OWU umów leasingu, kwoty te zostałyby zgłoszone do ówczesnej kategorii III wierzytelności i zostałyby uznane zgodnie z treścią tychże OWU, to (...) S.A. (roszczenie przysługujące obecnie powódce) nie uzyskałaby zaspokojenia w kwocie wyższej niż faktycznie uzyskała z egzekucji przeciwko spółce.

Dodać należy, że brak było podstaw do dalszego uzupełniania opinii przez biegłego, jako że biegły odpowiedział na wszystkie pytania Sądu i pozwanych, a wniosku o dalsze uzupełnianie opinii nie było; na rozprawie w dniu 13 marca 2014 r., gdy Sąd odbierał dodatkową opinię ustną od biegłego, pełnomocnik powódki nie stawił się bez podania przyczyn.

Ze względów procesowych zauważyć należy, że twierdzenie, iż pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania naprawczego wierzyciel nie poniósł szkody oraz oparty na tym zarzut materialnoprawny w procesie zgłosił pozwany M. J. (2), który również zgłosił na tę okoliczność dowód z opinii biegłego. Powód następnie cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia w stosunku do pozwanego M. J.. Brak jest jednak podstaw do pominięcia dowodów przeprowadzonych na wniosek pozwanego M. J. (w tym dowodu z zeznań świadka Z. S. (1) i dowodu z opinii biegłego w zakresie wynikającym z wniosku dowodowego pozwanego J.). Procedura cywilna nie zna instytucji pominięcia dowodów ze względu na brak podstaw do wydania orzeczenia merytorycznego wobec tego z pozwanych, który takie dowody zgłosił. W sytuacji przeprowadzenia dowodów pozostają one podstawą ustalania faktów, o ile nie ma przesłanek do odmówienia im mocy dowodowej, co winno mieć miejsce jeżeli dowód nie dotyczy faktu istotnego dla rozstrzygnięcia (art.227 k.p.c.). Dodać też należy, że pełnomocnik pozwanych P. S. (1) i M. J. (5) przed cofnięciem powództwa wobec pozwanego M. J. (2) (na etapie przeprowadzania dowodu z opinii biegłego) przyłączył się do stanowiska i wniosków dowodowych pełnomocnika pozwanego M. J. zmierzających do wykazania, jaką kwotę mógłby uzyskać wierzyciel w postępowaniu upadłościowym w sytuacji zgłoszenia wniosku o upadłość spółki we właściwym czasie (protokół rozprawy, k.603 i k.609). Tym samym ustalenia poczynione w drodze przytoczonych wcześniej dowodów oraz wywiedzione z tego wnioski prawne w pełni pozostają w mocy.

Mając zatem na uwadze fakt wykazania w procesie przesłanki egzoneracyjnej, zwalniającej pozwanych jako członków zarządu (...)z odpowiedzialności za zobowiązania ww. spółki, w postaci wykazania, że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania naprawczego wierzyciel nie poniósł szkody – Sad powództwo w stosunku do pozwanych P. S. (1)i M. J. (1)jako niezasadne oddalił.

Wobec cofnięcia przez powódkę pozwu ze zrzeczeniem się roszczenia w stosunku do pozwanego M. J. (2) (art.203 § 1 k.p.c.), z mocy art.355 § 1 k.p.c. Sąd postępowanie w stosunku do pozwanego M. J. (2) umorzył.

Z mocy art.83 ust.2 w zw. z art.113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z r.2010, nr 90, poz.594 ze zm.) Sąd nakazał pobranie od powódki jako strony przegrywającej spór tymczasowo pokrytych przez Skarb Państwa kosztów przeprowadzenia dowodów. Dotyczy to kwoty 2095,06 zł kosztów dowodu z opinii biegłego (k.430-431) oraz kwoty 208,95 zł kosztów konwojowania przymusowo sprowadzonego świadka (k.652).

Z mocy art.84 ust.1 w zw. z art.80 ust.1 cyt. ustawy z 28.07.2005 r. Sąd nakazał zwrócenie na rzecz pozwanego M. J. (2) kwoty 117,41 zł tytułem nadpłaconej zaliczki na koszty opinii biegłego (różnica kwoty zaliczki wynoszącej 1500 zł i kwoty wykorzystanej z rej zaliczki, wynoszącej 1382,86 zł (k.811).

O zwrocie kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c., przy czym dotyczy to kosztów należnych pozwanym P. S. (1) i M. J. (1) jako wygrywającym sprawę. Zwrot kosztów Sąd zasądził od powódki solidarnie na rzecz ww. pozwanych (argument z art.105 § 2 k.p.c.) i obejmuje on wynagrodzenie pełnomocnika pozwanych będącego adwokatem w kwocie 3600 zł – § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1348 ze zm.), oraz wydatki pełnomocnika w postaci opłaty skarbowej od pełnomocnictw udzielonych przez obu pozwanych, wynoszącej 34 zł (17 zł x 2) i wpłaconą zaliczkę na koszty opinii biegłego, wynoszącą 3500 zł. Suma zasądzonych kosztów procesu wynosi zatem 7134 zł.

Wobec cofnięcia pozwu w stosunku do pozwanego M. J. (2) uznać należy, że powódka przegrała sprawę również w stosunku do tego pozwanego, co uzasadniałoby zasądzenie zwrotu kosztów procesu także na rzecz niego. Zwrot ten mógłby przy tym obejmować jedynie koszty zastępstwa procesowego (w tej samej wysokości, co w odniesieniu do pozwanych S. i J.), jako że pozwany w odpowiedzi na pozew nie wniósł w ogóle o zwrot kosztów, zaś pełnomocnik pozwanego M. J. w procesie wnosił wcześniej wyłącznie o zwrot kosztów zastępstwa (k.359 i k.603); ani pozwany J., ani jego profesjonalny pełnomocnik (zastosowanie ma art.109 § 1 zdanie pierwsze k.p.c.) w żadnym miejscu nie wnieśli o zasądzenie pozostałych kosztów, poniesionych przez pozwanego, w szczególności wniesionych i wykorzystanych zaliczek na biegłego w kwocie łącznej 1582,86 zł (200 zł + 1382,86 zł). Brak jest jednak podstaw do zasądzenia nawet kwoty kosztów zastępstwa, jako że pozwany M. J. oświadczył na piśmie, że o zasądzenie powyższych kosztów nie wnosi, co na rozprawie w dniu 13 marca 2014 r. potwierdził jego pełnomocnik.

Z

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powódki.

22.04.2014 r.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Tomasz Ruda
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: