Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

X GC 241/13 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2019-04-30

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym 22 listopada 2012 r. powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Tuszynie żądała zasądzenia od pozwanych K. C. (1), K. Ł. (1) i M. Ł. solidarnie kwoty 94 161,02 zł, z ustawowymi odsetkami od kwoty 88 425,60 zł od dnia 2 września 2011 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu wywiedziono roszczenie z art. 299 § 1 k.s.h., podnosząc, że pozwani byli członkami zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł., wobec której egzekucja należności pieniężnych - prowa­dzona przez powódkę na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty z 12.12.2011 r. (sygn. akt XIII GNc 6400/11) - okazała się bezskuteczna (pozew k. 2-9).

W odpowiedzi na pozew pozwani K. Ł. (1) i M. Ł. wnieśli o oddalenie powództwa w stosunku do nich oraz o zasądzenie od strony powo­dowej kosztów procesu. Pozwani zarzucili wystąpienie okoliczności skutkujących wyłą­czeniem ich odpowiedzialności za zobowiązania spółki (...) na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. Pozwani podnieśli, że w lipcu 212 r. sprzedali należące do nich udziały w spółce pozwanemu K. C. (1), zaś w dniu 26 lipca 2012 r. wspólnicy spółki podjęli uchwałę o odwołaniu dotychczasowego zarządu i powołaniu zarządu jednoosobowego w osobie K. C. (1). Pozwani podali także, że w czasie, kiedy byli oni członkami zarządu spółki (...), spółka ta była wypłacalna, płaciła swoje zobowiązania i nie było przesłanek do złożenia wniosku o upadłość tej spółki. Pozwani K. Ł. (1) i M. Ł. ponadto nie zajmowali się sprawami finansowymi spółki, zaś jedyną osobą odpowiedzialną za kasę spółki i uprawnioną do dysponowania nią był pozwany K. C. (1). Poza tym, zdaniem pozwanych, spółka (...) nadal prowadzi działalność gospodarczą, reguluje swoje zobowiązania i posiada majątek, który umożliwia regulowa­nie jej zobowiązań – m.in. wierzytelności, wyposażenie biurowe, komputery oraz towary o wartości „od kilku do kilkunastu tysięcy euro”, a także środki pieniężne w kasie spółki, W konsekwencji, w ocenie pozwanych, twierdzenie o bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce spowodowane jest wyłącznie niewyczerpaniem przez powódkę wszyst­kich dostępnych jej środków, aby zaspokoić się z majątku spółki (odpowiedź na pozew k. 105-112).

Pismem złożonym na rozprawie w dniu 18 grudnia 2013 r. strona powodowa dokonała zmiany powództwa, żądając zasądzenia od pozwanych solidarnie kwoty 107 990,87 zł, z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty. Zmiana powództwa jest wynikiem doliczenia do dochodzonej uprzednio należności głównej skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w zapłacie kwoty 88 425,60 zł za okres od 2 września 2011 r. do 15 listopada 2012 r. (pismo procesowe strony powodowej k. 281-282, protokół rozprawy k. 286).

Pozwany K. C. (1) wniósł o oddalenie powództwa, w tym również w postaci zmienionej; pozostali pozwani wnieśli o oddalenie powództwa również po doko­nanej jego zmianie (protokół rozprawy z 18.12.2013 r. k. 286).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 lutego 2010 r. powodowa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Tuszynie podpisała z (...) Spółką z o.o. umowę nr (...), zatytułowaną „umowa świadczenia usług’’. Umowa miała charakter mieszany i składały się na nią umowy o roboty budowlane oraz umowy sprzedaży, a dotyczyła wykonania instalacji oraz systemów elektrycznych i elektronicznych w prowa­dzonym przez powodową spółkę hotelu (...) w Tuszynie, a także sprzedaży urządzeń elektrycznych i elektronicznych dla hotelu. Strony ustaliły łączne wynagrodze­nie dla (...) sp. z o.o. w wysokości 459 279 zł netto, która miała zostać powiększona o kwotę podatku VAT (22% w chwili zawierania umowy) – razem 560 320,38 zł brutto.

Powódka wpłaciła na rzecz (...) sp. z o.o. w wykonaniu umowy z dnia 24 lutego 2010 r. łącznie kwotę 696 363,20 zł, co przewyższało kwotę 560 320,38 zł, ustaloną w § 6 pkt 1 umowy, o 136 042,82 zł.

W załączniku nr 10 do umowy z dnia 24 lutego 2010 r. strony uregulowały wykonanie systemu telewizji hotelowej. Strony umowy zaznaczyły, że wykonanie systemu telewizji hotelowej nie obejmuje odbiorników (...), które to odbiorniki (...) sp. z o.o. sprzeda powodowi. Sprzedaż obejmowała 32 sztuki odbiorników (telewizorów) (...) w cenie 1890 zł netto za sztukę, razem 60 480 zł netto. Ponadto, załączniku nr 11 do umowy, strony uregulowały wykonanie systemu telefonii w hotelu (...), co miało obejmować m.in. sprzedaż 50 sztuk telefonów H (...) w cenie 190 zł netto za sztukę, razem 9500 zł netto, a także ich montaż i uruchomienie w cenie 2500 zł netto.

Powódka zapłaciła (...) sp. z o.o. całość umówionej ceny za 32 sztuki telewizorów oraz wykonanie systemu telefonii. Ponieważ zapłata miała miej­sce w okresie, gdy stan zaawansowania remontu hotelu (...) nie pozwalał jeszcze na instalację telewizorów i telefonów, spółka (...) miała je przechowywać do czasu osiągnięcia odpowiedniego postępu w pracach remontowych. Zapłata ceny sprzedaży telewizorów nastąpiła na podstawie wystawionej powodowi przez (...) sp. z o.o. faktury VAT (...) na drodze przelewu bankowego w dniu 10 grudnia 2010 r. i 5 stycznia 2011 r.

Po osiągnięciu odpowiedniego postępu prac remontowych powódka zwróciła się do (...) sp. z o.o. z prośbą o dostarczenie telewizorów i telefonów. Członkowie zarządu spółki (...) nie wywiązali sią ze swoich obowiązków. W tym stanie rzeczy powódka odstąpiła od umowy z dnia 24 lutego 2010 r. w zakresie sprzedaży telewizorów oraz sprzedaży i montażu telefonów. Pomimo wezwań do zwrotu należności uiszczonej przez powoda z tytułu sprzedaży telewizorów oraz sprzedaży i instalacji telefonów, spółka (...) nie zwróciła wpłaco­nych jej pieniędzy (bezsporne).

W dniu 2 grudnia 2011 r. powódka wystąpiła do Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi o zasądzenie zwrotu pieniędzy, wpłaconych spółce (...)­sive (...). Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 12 grudnia 2011 r. w sprawie o sygn. akt XIII GNc 6400/11 Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi zasądził od (...) Sp. z o.o. na rzecz powódki kwotę 88 425,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za okres od dnia 2 września 2011 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 4723 zł tytułem kosztów procesu. Powyższy nakaz zapłaty nie został skutecznie zaskarżony przez (...) sp. z o.o. i stał się prawomocny (dowód: odpis nakazu zapłaty k. 41).

Po nadaniu nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności, powódka w dniu 26 czerwca 2012 r. złożyła u Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi B. G. wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko (...) sp. z o.o. celem wyegzekwowania całości należności objętej nakazem zapłaty z dnia 12 grudnia 2011 r. Powódka wniosła o skierowanie egzekucji do ruchomości dłużnika (w tym pieniędzy) znajdujących się w siedzibie dłużnika oraz w prowadzonym przez dłużnika Ośrodku (...) położonym w Tuszynie przy ul. (...), do przysługujących dłużnikowi praw i wierzytelności. w tym również do wierzytelności z rachunku bankowego oraz wierzytelności przysługują­cych dłużnikowi z tytułu zwrotu podatków i innych należności publicznoprawnych (dowód: tytuł wykonawczy k. 41, poświadczona kopia wniosku egzekucyjnego k. 42).

W toku postępowania egzekucyjnego, prowadzonego pod sygn. akt BG KM 765/12, komornik dokonał czynności egzekucyjnych w siedzibie dłużnika w Ł. (ul. (...)) oraz w dzierżawionym przez dłużnika budynku w Tuszynie (ul. (...)­towa 3/5). Pod ww. adresami nie ujawniono żadnych ruchomości, których wartość wystarczyłaby na pokrycie kosztów egzekucyjnych w sprawie. Ustalono, że spółka nie jest właścicielem żadnych nieruchomości zaś samochód użytkowany przez spółkę jest własnością Raiffeisen (...). Ustalono również, że spółka posiada rachunek w R.­sen Bank, który został zajęty przez innych komorników oraz organy egzekucji admini­stracyjnej, zaś sama spółka posiada zaległości wobec ZUS i urzędu skarbowego. W.­sażenie znajdujące się w siedzibie spółki było obciążone zastawem na rzecz L. Banku. Jedynym majątkiem własnym spółki były biurka w siedzibie spółki. Członkowie zarządu (...) sp. z o.o. podali, iż spółce przysługują wierzytelno­ści w stosunku do B. K. oraz C.. Komornik dokonał zajęcia ww. wierzytelności, jednak nie doprowadziło ono do wyegzekwowania jakiejkolwiek kwoty (dowód: poświadczona kopia pisma komornika z 3.07.2012 r. k. 43, poświadczona kopia pisma komornika z 7.09.2012 r. k. 44, odpis protokołu wykonania czynności egzekucyj­nych z 2.07.2012 r. k. 202-203).

Postanowieniem z dnia 10 października 2012 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone z wniosku powódki w stosunku do (...) sp. z o.o. z uwagi na bezskuteczność egzekucji. Postanowienie to nie zostało zaskarżone i stało się prawomocne z dniem 6 listopada 2012 r. Jak wynika ze wzmianki sporządzonej na tytule wykonawczym, na poczet zasądzonego roszczenia wierzycielowi wypłacono kwotę 138,54 zł, zaś wierzyciel poniósł koszty postępowania egzekucyjnego w kwocie 137,50 zł. Jednocześnie komornik ustalił wysokość kosztów postępowania egzekucyjnego na 250,96 zł i orzekł o obowiązku ich zwrotu przez dłużnika na rzecz wierzyciela (dowód: postanowienie komornika z 10.10.2012 r. k. 45).

Spółka (...) jest wpisana do Krajowego Rejestru Długów, w którym na dzień 30 kwietnia 2013 r. zarejestrowano długi spółki w łącznej wysokości 63 696,50 zł (dowód: wydruk z (...) k. 204-213).

Według stanu na 14 czerwca 2013 r., wszystkie postępowania egzekucyjne prowadzone przeciwko spółce (...) okazały się bezskuteczne, zaś łączna należność na rzecz wierzycieli (w tym ZUS, korzystającego z pierwszeństwa zaspokojenia) wynosiła ok. 500 000 zł (dowód: poświadczona kopia pisma komornika k. 230).

Według stanu na 9 stycznia 2017 r., przeciwko spółce (...) prowadzone było 30 postępowań egzekucyjnych, z których 2 zostały zakoń­czone wskutek spłaty zadłużenia w wyniku zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego dłużnika w (...) Bank (...) S.A., zaś 22 postępowania zostały umorzone wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji, co następowało w okresie od 22 listopada 2011 r. do 16 czerwca 2014 r. Suma zadłużeń spółki w postępowaniach egzekucyjnych przekraczała 520 000 zł (dowód: informacja komornika k. 1021-1024).

Pismami z dnia 8 listopada 2012 r. pełnomocnik powódki wezwał pozwanych do uregulowania należności dochodzonych pozwem. Pozwani K. Ł. (1) i M. Ł. odpowiedzieli, że nie uznają swojej odpowiedzialności za zobowią­zania (...) sp. z o.o. Pozwany K. C. (1) w ogóle nie odpowiedział na wezwanie (dowód: poświadczone kopie wezwań do zapłaty k. 46-48, poświadczone kopie pism pozwanych k. 118-119).

Od chwili powstania (...) Spółki z o.o. w Ł., człon­kami jej zarządu byli pozwani K. Ł. (1), M. Ł. i K. C. (1), będący również wspólnikami tej spółki. Do składania oświadczeń woli w imieniu spółki w sprawach niemajątkowych oraz w sprawach majątkowych, w których wartość czynności nie przekracza 50 000 zł upoważniony był każdy z członków zarządu samodzielnie, zaś w sprawach, w których wartość czynności przekracza 50 000 zł wyma­gane było współdziałanie co najmniej dwóch członków zarządu (dowód: wydruk odpisu pełnego KRS k. 18-28).

W dniu 26 lipca 2012 r. pozwani M. Ł. i K. Ł. (1) zawarli z pozwanym K. C. (1) umowę sprzedaży udziałów w spółce (...), zbywając na rzecz K. C. wszystkie przysługujące im udziały (dowód: umowa sprzedaży udziałów k. 92).

W tym samym dniu – 26 lipca 2012 r. - wspólnicy (...) Spółki z o.o. w Ł. podjęli uchwałę odwołującą dotychczasowy zarząd spółki oraz powołującą nowy zarząd jednoosobowy w osobie K. C. (1) (dowód: kopia protokołu zgromadzenia wspólników k. 173). Powyższe zmiany w składzie zarządu nie zostały zgłoszone do rejestru spółek (bezsporne).

Spółka (...) w okresie od powstania do dnia 26 lipca 2012 r. prowadziła działalność gospodarczą. Świadczą o tym wyniki w sprawozdaniu rachunek zysków i strat za rok 2010, 2011, 2012. Analiza bilansu za okres 2010 – 2011 wskazuje, że firma rozwija swoją działalność, ale jednocześnie niebezpiecznie się zadłuża. Właściciele firmy, nie dokapitalizowują przedsiębiorstwa, powodując, że firma jako podstawowe źródło finansowania posiada kredyty od kontrahentów (zobowiązania handlowe). W 2011 roku w bilansie przedsiębiorstwa pojawiają się również należności w stosunku do partnerów handlowych, świadczy to o próbie rozwoju firmy za pomocą sprzedaży na wydłużone terminy płatności. W 2010 r. spółka (...) nie płaciła swoich zobowiązań również w stosunku do Skarbu Państwa (ZUS i urząd skarbowy), wskutek czego istniały niespłacone zobowiązania w stosunku do Skarbu Państwa już na koniec 2010 roku. Świadczy o tym niewłaściwa struktura wartości zobo­wiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych do wartości wynagrodzeń. W normalnie funk­cjonującej firmie, płacącej zobowiązania z tytułu ubezpieczeń społecznych i podatków na bieżąco, relacja ta wynosi około 3-5% (gdy nie ma ceł i innych zobowiązań). W przy­padku spółki (...) relacja ta kształtowała się na poziomie 21% (na koniec 2010 roku). Tak więc musiały istnieć zobowiązania przeterminowane w tytułu należności ZUS i podatków dla Skarbu Państwa.

Jeśli chodzi o strukturę majątku spółki (...), w 2010 roku najwyższą pozycją były środki pieniężne w kasie oraz na rachunkach bankowych (243 350,11 zł). W 2011 roku były to składniki pieniężne oraz zapasy (odpowiednio 104 085,16 zł oraz 266 884,67 zł). W 2012 roku najwyższe pozycje aktywów stanowią zapasy (287 611,71 zł). Spółka (...) nie posiadała środków trwa­łych, które mogłyby stanowić trwały fundament wartości firmy. Jedynym majątkiem wykazywanym w sprawozdaniu finansowym jest majątek obrotowy (gotówka, zapasy, krótkoterminowe należności).

Kwota której spółka (...) nie była w stanie regulować na czas, o którą w 2010 roku upominali się kontrahenci, to wartość 57 710,43 zł. W ciągu pierwszego kwartału 2011 r. kontrahenci domagali się od spółki uregulowania zobowią­zań dotyczących 2010 roku na wartość 54 440,82 zł a w maju L. Bank wypowiedział umowę kredytu z natychmiastową wymagalnością, co podwyższyło zaległości o kolejne 32 545 zł.

Zastany stan nieregulowanych zobowiązań wskazuje, iż deklarowana gotówka w kasie w spółce (...) nie istniała, a przynajmniej nie była do dyspo­zycji pracowników odpowiedzialnych za dokonywanie płatności z kontrahentami. Po uwzględnieniu tego czynnika zobowiązania firmy przewyższają skorygowany stan majątku na dzień 31 grudzień 2010 roku.

Na tej podstawie można stwierdzić, że data zaprzestania płacenia zobowiązań przez spółkę (...) to 31 grudnia 2010 roku, zatem na koniec roku 2010 nastąpiły przesłanki do ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa. Przyjętą datą graniczną jest 31 grudnia 2010 roku, więc datą zgłoszenia wniosku o upadłość przez zarząd powinien być 15 stycznia 2011 roku. Ponieważ zobowiązanie spółki (...) w stosunku do powódki powstało 14 grudnia 2011 roku, będące skutkiem wadliwie wykonanej umowy z dnia 24 lutego 2010 roku, należy stwierdzić, że ogłoszenie wniosku o upadłość w dniu 15 stycznia 2011 roku, pozwoliło by powódce uzyskać informacje, dzięki którym w inny sposób kształtowałaby swoje relacje ze spółką (...), stosując zasady ograniczonego zaufania. W związku z tym należy stwierdzić, że zgłoszenie wniosku o upadłość w dniu 15 stycznia 2011 roku przez spółkę (...), pozwoliłoby na zaspokojenie roszczeń powódki. Zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości tej spółki w terminie 14 dni od daty, w której stała się ona niewypłacalna, uchroniłoby innych kontrahentów przed współpracą ze spółką (...) i narażeniem się na kolejne nieściągalne należności. W okresie od czerwca do grudnia 2011 roku spółka powiększyła swoje przeterminowane zaległości o kolejne 190 tys. zł (i kolejnych niezaspokojonych kontrahentów). Zgłoszenie upadłości w styczniu 2011 roku wstrzymałoby taki niekorzystny dla partnerów handlo­wych trend a co za tym idzie powodowa spółka (...) uzyskałaby zaspokojenie roszczeń dochodzonych w niniejszej sprawie (dowód: opinia biegłego z zakresu rachun­kowości k. 367-374, ustne wyjaśnienia biegłego na rozprawie w dniu 5 grudnia 2014 r. k. 547, uzupełniająca pisemna opinia biegłego z zakresu rachunkowości k. 1167-1177, uzupełniająca pisemna opinia biegłego z zakresu rachunkowości k. 1442-1449, uzupeł­niająca pisemna opinia biegłego z zakresu rachunkowości k. 1492-1498).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 299 § 1 k.s.h., jeżeli egzekucja przeciwko spółce (z ograniczoną odpowiedzialnością) okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Jak zaś stanowi § 2 tego przepisu, członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowie­nie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postę­powaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłosze­nie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogło­szenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyza­cyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.

Powódka udowodniła, że przysługuje jej wierzytelność wobec (...) Spółki z o.o. w Ł., w wysokości 88 425,60 zł wraz z ustawowymi odset­kami za okres od dnia 2 września 2011 r. do dnia zapłaty oraz 4723 zł tytułem kosztów procesu, a nadto 250,96 zł tytułem kosztów postępowania egzekucyjnego i 900 zł tytułem kosztów zastępstwa radcowskiego w postępowaniu egzekucyjnym. W tym zakresie przedstawiono dowód, że prawomocnym nakazem zapłaty w postępowaniu upominaw­czym z dnia 12 grudnia 2011 r. w sprawie o sygn. akt XIII GNc 6400/11 Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi zasądził od (...) Sp. z o.o. na rzecz powódki kwotę 88 425,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za okres od dnia 2 września 2011 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 4723 zł tytułem kosztów procesu. P.­wiono również dowód z dokumentu urzędowego postanowienia komornika sądowego o ustaleniu kosztów postępowania egzekucyjnego. Wyegzekwowana od spółki (...) kwota 138,64 zł została prawidłowo zaliczona na poczet poniesio­nych przez powódkę kosztów procesu w sprawie o sygn. akt XIII GNc 6400/11, zmniej­szając wierzytelność z tego tytułu do kwoty 4584,46 zł, objętej żądaniem pozwu.

Zarzut pozwanego K. C. (1), iż to powódka doprowadziła do powstania szkody po swojej stronie (por. pismo pełnomocnika pozwanego datowane na 31.10.2018 r. – karta 1512-1513), nie został poparty żadnym materiałem dowodowym. Nie zostało wykazane, że powódka pozostawała w zwłoce z odebraniem zamówionych telewizorów a nie że – jak twierdziła powódka – strony działały w ramach ustnej umowy w zakresie ich przechowania przez spółkę (...). Brak jest jakiego­kolwiek dowodu, z którego wynikałoby wezwanie powódki przez spółkę (...)­sive (...) do odbioru zamówionego towaru oraz bezskuteczność tego wezwania. Natomiast w zakresie samego roszczenia powódki wobec spółki (...), Sąd związany jest treścią prawomocnego nakazu zapłaty wydanego przeciwko spółce (...) w dniu 12 grudnia 2011 r. co do istnienia oraz wyso­kości wierzytelności (art. 365 § 1 k.p.c.).

Strona powodowa udowodniła też, że egzekucja przeprowadzona na jej wniosek na podstawie tytułu wykonawczego w postaci opisanego wyżej nakazu zapłaty, okazała się bezskuteczna. Zarzut pozwanych dotyczący niewykorzystania przez powódkę wszyst­kich dostępnych środków prawnych aby zaspokoić się z majątku spółki (...), nie znalazł odzwierciedlenia w materiale dowodowym. Zgromadzony materiał dowodowy nie ogranicza się bowiem jedynie do postanowienia komornika o umorzeniu egzekucji jako bezskutecznej. Strona powodowa wykazała, że przeciwko spółce (...) prowadzone było kilkadziesiąt postępowań egzekucyjnych, z których tylko dwa doprowadziły do zaspokojenia wierzyciela. Zaspokojenie to nastąpiło zaś z tego składnika mienia dłużnej spółki, do którego egzekucja skierowana była także na wniosek powódki – tj. z wierzytelności z rachunku bankowego w Raiffeisen Bank (...). Żadna z licznych egzekucji nie była skierowana do innych składników mienia spółki (...), niż objęte wnioskiem egzekucyjnym powódki. Komornik stwierdził, że spółka ta nie dysponuje innym majątkiem. Na brak majątku spółki wska­zują także wpisy w Krajowym Rejestrze Długów. Nie wydaje się prawdopodobne, aby spółka posiadająca dostatecznej wartości majątek – w szczególności środki pieniężne i towary, z których możliwe byłoby zaspokojenie wierzycieli - uchylała się (i to, jak widać, skutecznie) przez szereg lat od zapłaty na łączną kwotę długów wynoszącą ponad pół miliona złotych.

Z drugiej strony, materiał dowodowy zaoferowany przez pozwanych nie potwierdził, że spółka (...) posiadała (czy nawet nadal posiada) mienie, z którego powódka mogłaby się zaspokoić gdyby podjęła wszystkie dostępne jej środki w celu egzekucji jej roszczenia.

Pozwani złożyli wydruk strony internetowej z portalu sprzedambiznes.pl z ofertą sprzedaży „firmy dystrybucyjnej” za cenę 100 000 zł, według stanu z 29 marca 2013 r. (karta 103 akt sprawy). Z wydruku tego nie wynika jednak, że oferta dotyczy majątku spółki (...), tym bardziej, że podany adres strony internetowej oferowanego przedsiębiorstwa ( (...) wskazuje na inną firmę, niż (...).

Również przeprowadzone na wniosek pozwanych dowody z zeznań świadków D. N., M. G., M. A., M. O., M. R. i M. C. (poprzednio F.) nie ujawniły takich okoliczności, z których wynika­łaby zdolność spółki (...) do uregulowania długu wobec powódki w okresie do lipca 2012 r., ani też posiadanie przez nią mienia, z którego możliwa byłaby skuteczna egzekucja. Zeznania te cechował znaczny stopień ogólności wywołany niepa­mięcią świadków bądź brakiem wiedzy po ich stronie. Nie pozwoliło to na ustalenie, na podstawie tych zeznań, szczegółów skutkujących jednoznaczną oceną stanu majątku spółki. Ponadto treść tych zeznań okazała się sprzeczna z dowodami w postaci doku­mentacji (...) spółki (...), z których wynika zupełnie inny obraz stanu finansowego tejże spółki. Dane te poddane zostały ocenie biegłego z zakresu rachunkowości, którego opinia została przyjęta przez Sąd jako dowód bardziej wiary­godny, obiektywny i cechujący się bez porównania większą szczegółowością danych, niż wspomniane zeznania świadków.

Zarzuty pozwanych w stosunku do opinii biegłego zostały przez niego wyja­śnione w kolejnych opiniach uzupełniających. Jak wyjaśnił biegły, jego opinia była na tyle szczegółowa, na ile pozwalał na to materiał badawczy zgromadzony w aktach sprawy. Okoliczność, że dokumentacja (...) spółki (...) za okres sprawowania zarządu przez pozwanych okazała się niepełna, przez co w niektórych kwestiach opinia oparta jest na hipotezach biegłego, nie zaś bezpośrednio na dokumen­tach, nie może działać na korzyść pozwanych, gdyż to oni odpowiedzialni byli za prawi­dłowe prowadzenie dokumentacji finansowej spółki. Poza tym to na pozwanych spoczy­wał ciężar udowodnienia okoliczności uwalniających ich od odpowiedzialności określo­nej w art. 299 § 1 k.s.h., w tym że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastą­piło nie z ich winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo nieza­twierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu powódka nie poniosła szkody. Zatem brak wykazania okoliczności ekskulpujących pozwanych jest równoznaczny z brakiem możliwości uwolnienia się przez nich od przedmiotowej odpo­wiedzialności i nie jest tutaj konieczny dowód przeciwny – że takie okoliczności nie nastąpiły.

Bezspornie wszyscy pozwani byli członkami zarządu spółki (...), przy czym pozwani K. Ł. (1) i M. Ł. – przynajmniej do dnia 26 lipca 2012 r. Bezspornie też nie został złożony wniosek o ogłoszenie upadło­ści spółki (...), nie wydano w stosunku do niej postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego ani o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu.

Przeprowadzony w sprawie dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości nie doprowadził do wykazania podnoszonego przez pozwanych zarzutu, że w okresie sprawowania funkcji członków zarządu przez wszystkich pozwanych, brak było podstaw do zgłoszenia wniosku o upadłość spółki (...). Dowód ten – ani żaden inny - nie doprowadził także do wykazania, że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restruktu­ryzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, powodowy wierzyciel nie poniósł szkody.

Nie mógł także podlegać uwzględnieniu zarzut pozwanych K. Ł. (2)­skiej i M. Ł., że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki (...) nastąpiło nie z ich winy, albowiem nie zajmowali się oni sprawami finansowymi spółki i nie posiadali wiedzy o jej stanie finansowym. W.­trzny podział kompetencji członków zarządu spółki z o.o. nie ma znaczenia dla ich odpowiedzialności wobec wierzyciela spółki. Obejmując funkcję członków zarządu, wszyscy pozwani godzili się przez ten fakt na przyjęcie odpowiedzialności na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. i powinni tak ukształtować wzajemne relacje, aby każdy z nich mógł we właściwym czasie złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości spółki. W innym przypadku ochrona wierzycieli spółki, która stanowi ratio legis przepisu art. 299§ 1 k.s.h., mogłaby stać się iluzoryczna. Na marginesie, twierdzenie pozwanych K. Ł. (1) i M. Ł. o ich faktycznym wyłączeniu z zarządzania kwestiami finanso­wymi spółki jest o tyle wątpliwe, że sposób reprezentacji spółki – reprezentacja łączna członków zarządu w przypadku czynności o wartości powyżej 50 000 zł - wymuszał współdziałanie członków zarządu w sprawach finansowych o większej wartości.

W konsekwencji, wobec udowodnienia przez powódkę przesłanek odpowie­dzialności pozwanych na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. oraz niewykazania przez pozwa­nych okoliczności wyłączających ich odpowiedzialność, określonych w art. 299 § 2 k.s.h., powództwo podlegało uwzględnieniu.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., stosując zasadę odpo­wiedzialności za wynik procesu. Na koszty poniesione przez stronę powodową złożyła się opłata od pozwu – łącznie 5401 zł, opłata za czynności rady prawnego w wysokości 3600 zł, ustalona na podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenia Min. Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowio­nego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 490 z późn. zm.) w zw. z § 21 rozporządzenia Min. Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 265), a także 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego.

ZARZĄDZENIE

doręczyć odpis wyroku z uzasadnieniem pełnomocnikowi strony powodowej oraz pełnomocnikowi pozwanego K. C.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Parteka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: