Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 16 marca 2018 roku powódka (...) sp. z o.o. sp. k. w G. zażądała od pozwanego M. C., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą “Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe “N.” C. M.” kwoty 91.514,04 zł tytułem należności wynikających z faktury (...) z dnia 10 listopada 2017 roku na nieuregulowaną kwotę 32 896,74 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 12 grudnia 2017 roku do dnia zapłaty oraz (...) z dnia 19 grudnia 2017 roku na kwotę 58 617,30 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 19 stycznia 2018 roku do dnia zapłaty. Powód wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym oraz zasądzenie kosztów zastępstwa według norm przepisanych

/pozew k. 4/

Uzasadniając żądanie pozwu powód podał, że strony 26 lipca 2017 roku podjęły współpracę opartą na ofercie nr (...) z dnia 24 kwietnia 2017 roku, na podstawie której powód zobowiązał się do montażu, demontażu i wynajmu rusztowań w związku z remontem konstrukcji żelbetowej kanału zrzutowego wody chłodzącej w P.. Oferta zawierała ceny montażu i demontażu rusztowania wiszącego wzdłuż oczepu kanału, którego m ^2/3 kosztował 28 zł, natomiast koszt dzierżawy konstrukcji kosztował 0,24 zł m ^2/3 za dobę najmu. Strony ustaliły jedną cenę za montaż rusztowania liczonego w m ²oraz w m ³. Podstawą rozpoczęcia wykonywania usługi było pisemne zlecenie ze wskazaniem kompetentnej osoby odpowiedzialnej za protokolarny odbiór prac powodowej spółki. W oparciu o zamówienie z dnia 26 lipca 2017 roku, pozwany zlecił wykonywanie usługi w P., natomiast jako osobę odpowiedzialną za odbiór prac wskazał M. C., właściciela przedsiębiorstwa. Strony ustaliły miesięczny system rozliczeń wynagrodzenia za usługi, a podstawą do wystawienia faktury VAT były protokoły odbioru technicznego rusztowań, akceptowane przez obie strony. Ustalono sporządzanie protokołów finansowych. Pozwany uregulował należność za prace wykonane w sierpniu 2017 roku, we wrześniu 2017 roku oraz w części za październik 2017 roku. Faktura za miesiąc listopad 2017 roku nr (...) nie została odebrana i zapłacona przez pozwanego.

Powód wskazał, że pozwany do dnia złożenia pozwu nie uregulował płatności na łączną kwotę 91. 514,04 zł. /pozew k. 4/

W dniu 13 kwietnia 2018 roku w postępowaniu upominawczym (sygn. akt X GNc 495/18) Sąd Okręgowy w Ł. (...) wydał nakaz zapłaty, zgodnie z żądaniem powoda /nakaz zapłaty k. 45/

W dniu 8 maja 2018 roku pozwany złożył sprzeciw od doręczonego mu w dniu 25 kwietnia 2018 roku nakazu zapłaty. Pozwany zaskarżył nakaz w całości, wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

/sprzeciw k. 50/

Pozwany w pierwszej kolejności podniósł, iż powód nie stosował się do ustaleń stron w zakresie akceptacji wykonywanych prac, bowiem protokoły odbioru nie były podpisywane przez osobę uprawnioną, wskazaną w zamówieniu, ale przez inne osoby, obecne w chwili odbioru na terenie budowy. Pozwany podniósł także, iż nie doszło do skutecznego zawiadomienia o zakończeniu kolejnych etapów prac przez powoda, zatem faktury zostały wystawione w sposób nieprawidłowy, niezgodnie z ustaleniami stron w tym zakresie.

Pozwany potwierdził, że dokonał zapłaty za należności wskazane przez powoda, jednak wywiązanie się z zobowiązania wynikało z konieczności dotrzymania terminów ustalonych z inwestorem, a brak zapłaty mógł skutkować zaniechaniem kontynuowania świadczenia przez powoda.

Pozwany M. C. wskazał również, iż częściowa spłata faktury nr (...) wynikała z wątpliwości pozwanego co do rzetelności przygotowywanych dokumentów, na podstawie których miałaby być dokonana płatność za usługę wykonaną w październiku 2017 roku. W dniu 14 listopada 2017 roku pozwany skierował do zleceniobiorcy pismo, w którym wyjaśnił swoje wątpliwości co do prawidłowego rozliczania świadczenia.

Pozwany podał w sprzeciwie, że przeprowadził niezależne konsultacje z innymi podmiotami świadczącymi podobne usługi, a na jego zlecenie został sporządzony przez specjalistę ds. budowlanych M. W. obmiar, z którego wynikało, iż powód trzykrotnie przekroczył prognozowany koszt rusztowania, z uwagi na zawyżenie metrażu rusztowań. Zgodnie z ustaleniami pozwanego, zasadniczo obmiar rusztowań wykorzystanych w związku z prowadzeniem prac na tego typu obiektach, wynosił średnio o 20% więcej, niż obmiar obiektu, na którym mają być wykonywane prace. Z obmiaru wykonanego przez M. W. wynikało, iż koszt rusztowania nie powinien przekroczyć kwoty 80.220 zł, podczas gdy powód oszacował wykonane prace na kwotę 195.813,48 zł.

Pozwany wskazał ponadto, iż łączny obmiar wynikający z protokołów odbioru, załączonych do pozwu, wynosi 4 384,20 m ², natomiast powódka domaga się zapłaty w oparciu o protokoły przesłane pozwanemu, z których wynika, że łączny obmiar dotychczas wykonanych prac wynosi 5 728 m ².

/sprzeciw k. 50/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w G. n/P. jest wpisana do Rejestru Przedsiębiorców przez Sąd Rejonowy Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IX Wydział Krajowego Rejestru Sądowego pod nr (...). Powódka zajmuje się wynajmem rusztowań wykorzystywanych przy pracach budowlanych (dowód: wypis z KRS-u (k. 11-13 akt).

Pozwany M. C. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą “Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe “N.” C. M.” z siedzibą w B., NIP (...). Pozwany zajmuje się wykonywaniem prac budowlanych, remontowych.

W dniu 26 lipca 2017 roku strony podjęły współpracę opartą na ofercie nr (...) z dnia 24 kwietnia 2017 roku, na podstawie której powód zobowiązał się do montażu, demontażu i wynajmu rusztowań w związku z remontem konstrukcji żelbetowej kanału zrzutowego wody chłodzącej w P. (dowód: oferta nr (...) k. 14-17, zamówienie k. 18).

Oferta z dnia 24 kwietnia 2017 roku zawierała m.in. ceny montażu i demontażu rusztowania wiszącego wzdłuż oczepu kanału, którego m ^2/3 kosztował 28 zł, natomiast koszt dzierżawy konstrukcji kosztował 0,24 zł m ^2/3 za dobę najmu. Oferta wskazywała jedną cenę za montaż rusztowania liczonego w m ² oraz w m ³. Zgodnie z jej treścią, podstawą rozpoczęcia wykonywania usługi było pisemne zlecenie ze wskazaniem kompetentnej osoby odpowiedzialnej za protokolarny odbiór prac powodowej spółki (dowód: oferta nr (...) k. 14-17akt).

W oparciu o zamówienie z dnia 26 lipca 2017 roku, pozwany zlecił powódce wykonywanie usługi w P. (usługa montażu, dzierżawy i demontażu rusztowań), natomiast jako osobę odpowiedzialną za odbiór techniczny rusztowania wskazał M. C., właściciela przedsiębiorstwa. Zlecenie obejmowało montaże i demontaże rusztowania wiszącego, z mocowaniem w środkowej części, do której po obu stronach ściany kanału możliwe było przywieszenie kolejnych elementów rusztowania. Ich obmiar zazwyczaj był trójwymiarowy, z uwagi na charakter wykonywanych prac. Rusztowanie składało się z części wsporczej (środkowej) oraz elementów elewacyjnych (dowód: zamówienie k. 18, zdjęcia k. 62 - 67; 94 - 95; szkic k. 96; rzut poglądowy k.97; zeznania świadka K. S. k. 164; zeznania świadka M. W. e-protokół z dnia 28 września 2018r. 00:02:30-00:51:12).

Remont konstrukcji żelbetowej kanału zrzutowego wody chłodzącej obejmował część zewnętrzną i wewnętrzną, jak również ściany czołowe kanału. Rusztowanie na pewnych odcinkach było zawieszane na ścianie żelbetonowej, stanowiącej wsparcie ściany kanału od strony W., natomiast od strony kanału oparte zostały na belkach stalowych, tzw. rozporach. Rusztowania były nadbudowane nad oczepem, który również był przedmiotem remontu. Nadbudowa wynosiła miejscami do 3 metrów. W kanale był, również wykonywany remont ścian czołowych. Rusztowanie było zamontowane przy użyciu konstrukcji wspornej zamontowanej od góry. Do tej konstrukcji było zawieszone rusztowanie.

(dowód: zeznania świadka M. W. e-protokół z dnia 28 września 2018r. 00:02:30-00:51:12).

Strony ustaliły miesięczny system rozliczeń wynagrodzenia za usługi, a podstawą do wystawienia faktury VAT były protokoły odbioru technicznego rusztowań, akceptowane przez obie strony. Nadto, miał być sporządzany protokół finansowy. Zamawiający wyznaczał odcinki budowy, gdzie miały zostać rozmieszczone rusztowania, ustalenia te odbywały się na bieżąco, w czasie trwających prac na budowie. Przy rozpoczęciu i po zakończeniu każdego odcinka prac sporządzano protokół odbioru, który polegał na tym, że brygadzista powoda i pracownik pozwanego brał udział w obmiarze rusztowania montowanego, a następnie demontowanego. Obmiar był dokonywany w zależności od rodzaju rusztowania w dwóch lub trzech płaszczyznach. Przy bardziej skomplikowanej konstrukcji dokonywano pomiaru wysokości, szerokości i długości, przy prostej konstrukcji dokonywano jedynie pomiaru wysokości i długości. O tym, w jaki sposób było mierzone dane rusztowanie, decydowały na bieżąco osoby, które brały udział w przygotowaniu protokołu odbioru (dowód: zeznania świadka K. S. k. 163 - 164, zeznania świadka K. J. k. 165).

W toku współpracy podpisano kolejne protokoły montażu i demontażu konstrukcji:

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 3 sierpnia 2017 roku na odcinku C2 - obmiar 180 m ², zdemontowanego w dniu 11 września 2017 roku,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 4 sierpnia 2017 roku na odcinku C2 - obmiar 309 m ², zdemontowanego w dniu 11 września 2017 roku,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 24 sierpnia 2017 roku na odcinku C1 (rusztowanie wiszące) - obmiar 70 m ², zdemontowanego w dniu 18 września 2017 roku,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 5 września 2017 roku - obmiar 338 m ², zdemontowanego w dniu 18 września 2017 roku,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 13 października 2017 roku - obmiar 480

m ², zdemontowanego w dniu 24 października 2017 roku,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 18 października 2017 roku - obmiar 370

m ²,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 21 października 2017 roku - obmiar 372 m ², zdemontowanego w dniu 9 listopada 2017 roku,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 25 października 2017 roku - obmiar 430 m ², zdemontowanego w dniu 8 listopada 2017 roku,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 28 października 2017 roku - obmiar 410 m ², zdemontowanego w dniu 8 listopada 2017 roku,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 31 października 2017 roku - obmiar 177,5 m ² ,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 13 listopada 2017 roku - obmiar 50,7 m ²,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 5 września 2017 roku - obmiar 426 m ², zdemontowanego w dniu 17 listopada 2017 roku,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 22 listopada 2017 roku - obmiar 266 m ²,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 28 listopada 2017 roku - obmiar 85 m ²,

-

protokół odbioru rusztowania z dnia 30 listopada 2017 roku - obmiar 420 m ². (dowód: protokoły k. 20, 21, 24, 27, 28, 29, 32, 33, 34 akt).

Na inwestycji powód powadził książkę budowy rusztowań. W książce budowy rusztowań przedłożonej przez powoda wpisano, że montaże i demontaże rusztowania dla pozwanego odbywały się kolejno:

-

montaż w dniu 3 sierpnia 2017 roku, w dniu 11 września 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 12 września 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 4 sierpnia 2017 roku, w dniu 11 września 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 13 września 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 24 sierpnia 2017 roku, w dniu 18 września 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 20 września 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 7 sierpnia 2017 roku, w dniu 9 września 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 11 września 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 16 września 2017 roku, w dniu 3 października 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 4 października 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 30 września 2017 roku, w dniu 13 października 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 16 października 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 9 października 2017 roku, w dniu 13 października 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 19 października 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 13 października 2017 roku, w dniu 18 października 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 24 października 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 18 października 2017 roku, w dniu 26 października 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku i w tym dniu nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 21 października 2017 roku, w dniu 9 listopada 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku i w tym dniu nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 25 października 2017 roku, w dniu 8 listopada 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 9 listopada 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 28 października 2017 roku, w dniu 8 listopada 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 9 listopada 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 31 października 2017 roku, w dniu 16 listopada 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku i w tym dniu nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 13 listopada 2017 roku, w dniu 24 listopada 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 27 listopada 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 17 listopada 2017 roku, w dniu 29 listopada 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 7 grudnia 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 22 listopada 2017 roku, w dniu 29 listopada 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 7 grudnia 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 28 listopada 2017 roku, w dniu 7 grudnia 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 8 grudnia 2017 roku nastąpił demontaż,

-

montaż w dniu 30 listopada 2017 roku, w dniu 13 grudnia 2017 roku zgłoszono zakończenie prac na tym odcinku, a w dniu 15 grudnia 2017 roku nastąpił demontaż (dowód: książka budowy rusztowań k. 84 – 93 akt).

Do dnia 21 października 2017 roku odpowiedzialnym za montaż rusztowań ze strony powoda był P. M., którego następnie zastąpił K. J.. Odbioru ze strony pozwanego dokonywali pracownicy pozwanego, wyznaczeni przez niego tj. m.in. S. M., P. B. (dowód: książka budowy rusztowań k. 89 - 90; zeznania świadka K. J. k. 165, zeznania świadka W. S. w e-protokole rozprawy z dnia 1 sierpnia 2018r. czas 00:07:48-00:13:20, zeznania świadka R. G. (1) e-protokole rozprawy z dnia 1 sierpnia 2018r. czas 00:22:27-00:29:45).

Za koordynowanie prac związanych z zapewnieniem rusztowań dla pozwanego odpowiedzialny był K. S.. Oprócz niego, na budowie było dwóch brygadzistów, odpowiedzialnych za odbiory prac, tj. najpierw P. M., potem K. J.. Zmiana brygadzisty była spowodowana generowaniem opóźnień w czasie, gdy nadzorującym był P. M.. (...) fizycznych na budowie było od 5 do 10, w zależności od potrzeb. Brygadzista zajmował się ustaleniami z właścicielem M. C.. Zdarzało się, że bieżące kwestie ustalał z pracownikiem pozwanego, T. K. bądź K. S.. Na budowie K. S. był obecny średnio raz na dwa tygodnie, na stałe byli brygadziści. Pozwany M. C. jako właściciel rzadko bywał na budowie (dowód: zeznania świadka K. S. k. 163 verte; zeznania świadka K. J. k. 165; zeznania świadka T. K. w e-protokole rozprawy z dnia 1 sierpnia 2018r. czas 00:07:48-00: 00:17:03; zeznania świadka T. K. e-protokole rozprawy z dnia 1 sierpnia 2018r. czas 00:07:48-00: 00:17:03; 00:56:49).

T. K. był odpowiedzialny za obieg dokumentacji pomiędzy powodem a pozwanym, brał udział w obmiarach. Zdarzało się, że wspólnie z pracownikiem powoda dokonywał obmiarów według wytycznych powoda, jednak sam nie miał wiedzy, w jaki sposób powinny być przeprowadzone obmiary w sposób prawidłowy. Wyniki pomiarów były wpisywane do protokołu zgodnie z faktycznym obmiarem elementów. Używano do obmiarów miarki (dowód: zeznania T. K. zeznania świadka T. K. e-protokole rozprawy z dnia 1 sierpnia 2018r. czas 00:38:42).

Do uczestnictwa w pomiarach ze strony pozwanego byli kierowani, także ci pracownicy , którzy w danym dniu na budowie mieli najmniej pracy. Odbywało się to za wiedzą i zgodą pozwanego M. C.. Pozwany nie uczestniczył w pomiarach z braku czasu (dowód: zeznania T. K. k. e-protokole rozprawy z dnia 1 sierpnia 2018r. czas 00:46:23).

Pozwany był na budowie średnio raz na dwa tygodnie, sprawował nadzór nad pracownikami i postępami prac. Pozwany obawiał się opóźnień w pracach, wynikających z niesprzyjających warunków związanych z remontowanym kanałem. Pozwany nie zgłaszał żadnych uwag do jakości montażu rusztowań (dowód: zeznania świadka M. W. e-protokół z dnia 28 września 2018r. 00:02:30-00:51:12).

Pozwany zaczął przynajmniej od września 2017r. kwestionować ustalenia co do sposobu rozliczenia metrażu rusztowań na budowie. Zlecający stał na stanowisku, iż obliczenia powinny być oparte na wielkościach metrów kwadratowych, a nie sześciennych. Pozwany kwestionował wielkość stawianych rusztowań. Strona powodowa wskazywała, że z uwagi na kształt i objętość elementów, rozliczenie rusztowań elewacyjnych według jedynie metrów kwadratowych nie jest możliwe, a nadto z uwagi na bezpieczeństwo, zmniejszenie objętości konstrukcji nie było możliwe. Wysokość rusztowania zależała od poziomu wody oraz natężenia nurtu.

(dowód: zeznania świadka K. J. k. 164 verte - 165; zeznania świadka T. K. k. e-protokole rozprawy z dnia 1 sierpnia 2018r. czas 00:56:49).

Gdy rozpoczął się spór między stronami, co do sposobu obmiaru i rozliczania powierzchni rusztowań, pozwany zabronił T. K. podpisywania protokołów z obmiaru- protokołu technicznego. Pozwany nie mówił, że wyłącznie on jest upoważniony do podpisywania protokołów odbioru, nie wskazał również innej osoby, która miałaby podpisywać protokoły w miejsce świadka (dowód: zeznania świadka T. K. e-protokole rozprawy z dnia 1 sierpnia 2018r. czas 00:58:05).

Na podstawie protokołów odbioru zostały przygotowane protokoły finansowe, stanowiące podstawę do wystawienia następujących faktur VAT:

-

faktura VAT nr (...) na kwotę 22 473,28 zł netto na podstawie protokołu finansowego z dnia 31 sierpnia 2017 roku,

-

faktura VAT nr (...) na kwotę 39 373,06 zł netto na podstawie protokołu finansowego z dnia 30 września 2017 roku,

-

faktura VAT nr (...) na kwotę 72 896,74 zł netto na podstawie protokołu finansowego z dnia 31 października 2017 roku,

-

faktura VAT nr (...) na kwotę 58 617,30 zł netto na podstawie protokołu finansowego z dnia 30 listopada 2017 roku.

Łącznie koszt robót wyniósł 193 360,38 zł.

(dowód: faktury k. 19, 23, 26, 31 akt).

W dniu 11 września 2017 roku pozwany zgłosił zastrzeżenia do rozliczenia prac za miesiąc sierpień 2017 roku, co zostało wyjaśnione przez powoda już w dniu 12 września 2017 roku. Rozbieżności zostały uwzględnione, co przyczyniło się do korekty przyszłej faktury VAT, rozliczającej prace za wrzesień 2017. (dowód: wiadomość e-mail k. 83).

Pozwany uregulował należność za faktury VAT nr (...). Należność z faktury VAT nr (...) została zapłacona w części do kwoty 40.000 zł (dowód: wydruk częściowej spłaty (...) k. 36).

Należności wynikające z faktur VAT nr (...) oraz faktury VAT nr (...) w całości (mimo zapłaty jej jedynie w części) zostały zaliczone do kosztów prowadzenia działalności przez pozwanego (dowód:

księgi rachunkowe k. 108 – 138).

W dniu 14 listopada 2017 roku pozwany skierował do powoda pismo, w którym wskazał, że nie zgadza się z rozliczeniami świadczonych usług, bowiem w jego ocenie, doszło do przeszacowania faktycznie wykorzystywanych rusztowań, poddał w wątpliwość rzetelność dokonywanych pomiarów (dowód: pismo k. 59-60, 61 akt).

W dniu 15 listopada 2017 roku pracownik powoda K. S. odniósł się do zastrzeżeń pozwanego, nie znalazł jednak żadnych uchybień po stronie powoda co do dokonywanych obmiarów. Przesłał do pozwanego szczegółowe wyjaśnienie oraz zaproponował spotkanie stron (dowód: wiadomość e-mail k. 98).

W dniu 12 grudnia 2017 roku pozwany ponownie zwrócił się do powoda o wyjaśnienie rozbieżności, odnosząc się do sporządzonego na jego zlecenie obmiaru przez specjalistę ds. budownictwa M. W., z którego wynikało, iż obmiar wykonany przez powoda jest wielokrotnie wyższy, aniżeli oszacowany przez specjalistę (dowód: pismo k. 61, obmiar k. 56 – 57).

Faktura za miesiąc listopad 2017 roku nr (...) nie została odebrana i zapłacona przez pozwanego (dowód: kopia koperty k.37).

Podstawowe zasady wynikające z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania rusztowań robót budowlanych nakazują, aby wszelkie rusztowania i ruchome podesty wykonywać zgodnie z dokumentacją producenta albo projektem indywidualnym. Powódka wykonywała rusztowania, których producentem była firma pn. A.- (...). Sp. z o. o. z siedzibą w S., przy wykorzystaniu polskich norm dotyczących rusztowań stojakowych z rur stalowych oraz rusztowań ramowych , opracowując rysunki techniczne. Z uwagi na nietypowość miejsca ich lokalizacji i konieczności przystosowania do warunków istniejących w obrębie kanałów zrzutowych wady Elektrowni (...), [załącznik Nr 2 do opinii oraz k. 96,97], wykonano konstrukcję- po uprzednim uzgodnieniu sposobu montażu z przedstawicielem inwestora oraz pozwanym, którzy w okresie współpracy stron nie kwestionowali rodzaju konstrukcji rusztowań, sposobu ich montażu i zakresu robót. Zgodnie z przepisami użytkowania rusztowanie jest dopuszczalne po dokonaniu jego odbioru przez kierownika budowy lub inną uprawnioną osobę, poprzez potwierdzenie wpisem w dzienniku budowy lub w protokole odbioru. Pozwany w zleceniu zagwarantował sobie prawo odbioru rusztowań, jednak w okresie realizacji robót do podpisywania protokołów odbioru pozwany, oddelegował swoich pracowników. Brak dziennika budowy uniemożliwia sprawdzenie w jakiej formie dokonywano wpisów o odbiorze rusztowań i czy wpisy kierownika budowy potwierdzał inspektor nadzoru lub inny przedstawiciel inwestora. Funkcjonowała jednak na inwestycji książka budowy rusztowań, w której były dane z oznaczeniem miejsca lokalizacji, daty zgłoszenia, demontażu a także pewne charakterystyczne dane wymiarowe. Powyższe potwierdzono stosownymi podpisami montażystów i osoby odbierającej rusztowania. Konstrukcja rusztowania wykonanego przez powódkę na zlecenie pozwanego zakwalifikować należy do rusztowań nietypowych, niespotykanych powszechnie.

Zgodnie z ogólnymi zasadami przedmiarowania (obmiarowania), powierzchnię rusztowań zewnętrznych oblicza się najczęściej w metrach kwadratowych ich powierzchni. Długość rusztowań należy przyjmować wg. długości ściany z doliczeniem szerokości rusztowania za każdy zarusztowany wypukły narożnik budynku lub budowli. Wysokość rusztowania przyjmuje się od poziomu podłoża, na którym są ustawione do W badanym przypadku z uwagi na nietypowość wykonanych rusztowań, gdzie ich konstrukcja była odmienna od powszechnie stosowanych rusztowań, poprzez podwieszenie na specjalnie wykonanej konstrukcji przestrzennej, do obmiaru powierzchni ścian gdzie były (podwieszone do tej dodatkowej przestronnej konstrukcji) rusztowania ramowe należało doliczyć kubaturę tj. metry sześcienne konstrukcji rusztowania wspartej na ścianie żelbetowej. Powyższe konstrukcje rusztowania wiszącego liczonego w części przyściennej [m ²] oraz konstrukcji nośnej (w górnej części - zamontowanej na ścianie) miała być liczona w jednostce m ³ [k. 14 pkt.11.1]. Brak możliwości precyzyjnego ustalenia ilości zamontowanych rusztowań wykorzystanych do wykonania prac remontowych konstrukcji żelbetowych ścian kanału zrzutowego wody chłodzącej dla inwestora (...) P. w okresie 17.08-17.12.2017r. Strony niniejszego postępowania sądowego nie sporządzały podczas prowadzenia prac rusztowaniowych szczegółowych obmiarów robót, ograniczając się do ustalenia ogólnej ich ilości na poszczególnych etapach robót, wyszczególniając powierzchnie ogółem. Podobnie postąpił przedstawiciel inwestora, który ilość rusztowań ustalił w oparciu o powierzchnię remontowanych ścian. Ilość uznanych przez przedstawicieli pozwanego w protokółach odbioru rusztowań wynosi: 4.384,20m ² lub 4840,50m ² w przypadku jeżeli okazałoby się, iż w protokole odbioru z 13.11.2017 r [k.32] błędnie wpisano ilość powierzchni. Wpisano 50,70m ² podczas , gdy w kosztorysie z dnia 30.11.2017 r. [k.35] ilość wynosi 507,00m ². Powyższe wskazuje, iż obmiar robót rusztowaniowych wg. protokołów odbioru potwierdzonych przez przedstawicieli pozwanego to: 4.384,20 m ² lub 4840,50 m ². Wg. przedstawiciela inwestora ogólna ilość zarusztowanych ścian , gdzie wykonywano rusztowania to: 2.865,00 m ². W/wym. ilość nie uwzględnia jednak rusztowań przestrzennych tj. górnej konstrukcji rusztowania opartej na wierzchu ścian żelbetowych , do których „zawieszono” (zamocowano) rusztowania w płaszczyźnie ścian. Przy przyjęciu średniego współczynnika wzrostu powierzchni rusztowań związanych z koniecznością wykonania górnej konstrukcji przestrzennej ogólną ilość rusztowań wyniesie około: 4.870,50 m ² ( (...),00 x 1,70), a więc będzie zbliżona do powierzchni 4840,50 m ² (którą wyliczyła powódka w swoich kosztorysach). Ilość tzw. kratownic budowlanych wg. protokołów odbioru wynosi ogółem: 252,60 mb (12+39+36+15,20+39+39+36+15,20+21,20).

Przedstawiciel inwestora pominął wyliczenie ilości zamontowanych kratownic. W wyliczeniach inwestora nie uwzględniono czasu rusztowań i kratownic.

Zatem, szacunkowa ilość rusztowań „wiszących wzdłuż oczepu kanału” stanowiąca obmiar robot dla inwestycji pn. Remont konstrukcji żelbetowych kanału zrzutowego wody chodzonej (...) P. w okresie 17.08-M7.12.2017r mogła wynosić około 4840,50 m ² , szacunkowa ilość kratownic budowlanych dla w/wym. inwestycji: 252.60mb. Według kosztorysów powódki stanowiących załączniki do protokołu odbioru robót łączna ilość rusztowań wiszących, to 5.694m2 (dowód: opinia pisemna biegłego sądowego k. 259-339, opinia ustna biegłego e-protokół rozprawy z dnia 30 maja 2019r. czas (...)-00:30:24).

Dodatkowo z protokołów odbioru technicznego, tj. z dnia 16.09.2017 r. należy doliczyć rusztowania w ilości 430,00 m2 i kratownice w ilości 27 mb oraz z protokołu z dnia 30.09.2017 r wykonanie 424, 00 m2 rusztowań i 24 mb kratownic. Łącznie 854,00 m2 rusztowań i 51,00 mb kratownic. Protokoły te były przez strony sporządzone , bowiem uwzględnione są zestawieniu finansowym z dnia 30.09.2017 roku na kwotę 39.373,06 zł i potwierdzone przez pozwanego oraz uregulowana faktura nr FA/l (...). Z tego tytułu należy doliczyć za rusztowania wiszące 23.912zł i za kratownice budowalne 1.071 zł, łącznie 24.983zł (dowód: pisemna opinia biegłego sądowego k. 380-382 akt, opinia ustna biegłego e-protokół rozprawy z dnia 30 maja 2019r. czas (...)-00:30:24).

Wartość należności z całego kontraktu wykonanego przez powoda, to kwota 168.404 zł i 24.983 zł (dowód: pisemna opinia biegłego sądowego k. 380-382 akt, opinia uzupełniająca biegłego sądowego k. 380-382 akt, opinia ustna biegłego e-protokół rozprawy z dnia 30 maja 2019r. czas (...)-00:30:24).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z art. 232 k.p.c. strona jako dysponent toczącego się postępowania ostatecznie ponosi odpowiedzialność za jego wynik (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 marca 1997 r., II CKN 70/96, OSNC 1997, nr 8, poz. 113, w wyroku z dnia 15 grudnia 1998 r., I CKN 944/97, Prok. i Pr. - wkł. 1999, nr 11-12, poz. 38, w wyroku z dnia 7 lipca 1999 r., II CKN 417/98, Prok. i Pr.- wkł., 1999, nr 11-12, poz. 35). Zgodnie z powyższym, strony są zobowiązane do wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd zwraca jednocześnie uwagę na pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy, zgodnie z którym samo twierdzenie strony pozwanej nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczącej istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą zgodnie z treścią art. 232 k.p.c. i art.6 k.c. (por. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 listopada 2001 r.,

I PKN 660/00, Wokanda 2002/7-8/44)

Jak wskazuje się w orzecznictwie ciężar dowodu w rozumieniu art. 6 k.c. polega z jednej strony na obarczeniu strony procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji tego obowiązku, lub jego nieskuteczności, (por. wyrok SN z dnia 7 listopada 2007r., II CSK 293/07). Sąd powinien przyjąć za prawdziwe fakty udowodnione przez stronę obciążoną dowodem i pominąć te, których nie wykazała w sposób przekonujący. Oczywistym było zatem, że to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia okoliczności przemawiających za istnieniem oraz wysokością zgłoszonego roszczenia, któremu to obowiązkowi powód sprostał.

Należy podkreślić, że roszczenie powoda wynika z zawartej umowy z niezapłaconej części faktury VAT nr (...) oraz faktury VAT nr (...), wystawionej na podstawie zamówienia z dnia 26 lipca 2017 roku w związku z wykonywaniem usług na zlecenie pozwanego związanych z montażem, demontażem i wynajmem rusztowań w związku z remontem konstrukcji żelbetowej kanału zrzutowego wody chłodzącej w P..

Wynagrodzenie powoda zostało ustalone w ofercie z dnia 24 kwietnia 2017 roku, która została przyjęta przez pozwanego. Oferta zawierała informacje co do głównego świadczenia stron, m.in. zawierała szczegółowy cennik, w przypadku złożenia zamówienia na montaż konstrukcji. W zamówieniu wskazana została osoba odpowiedzialna za odbiór rusztowań w czasie montażu oraz jego demontażu. Wskazać również wypada, iż ustalenia pomiędzy stronami co do sposobu realizacji zamówienia są uprawnieniami stron, jednak w przypadku odstąpienia od ich realizacji, powoływanie się na nie w toku postępowania sądowego nie znajduje uzasadnienia.

Jak wskazywali świadkowie, właściciel przedsiębiorstwa, uprawniony do akceptacji protokołów odbioru, nie był stale obecny na placu budowy, a gdy pojawiał się z miejscu prac, nadzorował ich wykonywanie, zlecając pracownikom poszczególne działania do wykonania. Ja zeznał świadek T. K. zazwyczaj do odbiorów rusztowań przydzielano pracownika, który w dniu obmiarów miał mniejszy zakres obowiązków. W przypadku zastrzeżeń co do osoby, która odbioru dokonała, już w czasie dostarczenia pozwanemu pierwszego protokołu odbioru z podpisem pracownika, pozwany winien zawiadomić powoda o zaistniałej sytuacji i ustalać z powodem terminy odbiorów tak, by być przy nich obecnym. Skoro, zatem pozwany nie oponował przeciwko zatwierdzaniu wykonanych prac przez osobę inną, aniżeli on sam, argument powoda o braku podpisu upoważnionej osoby jest pozbawiony podstaw i nie może skutkować przyjęcia wadliwości tej czynności. Co więcej, świadek T. K. podał, że w październiku 2017 roku otrzymał od pozwanego zakaz podpisywania dokumentów rozliczeniowych, co przemawia za uznaniem, iż wcześniej świadek takie upoważnienie, co najmniej ustnie, otrzymał.

Sąd nie dał wiary świadkom zawnioskowanym przez pozwanego w zakresie ich twierdzeń co do częstotliwości pobytów pozwanego na budowie, bowiem odbiory rusztowań miały miejsce średnio co dwa tygodnie, zatem gdyby pozwany był na budowie raz w tygodniu, z pewnością brałby udział w obmiarach rusztowań.

Świadek W. S., operator koparki na budowie w P., zeznał, że pozwany był na budowie średnio raz w tygodniu i brał udział w odbiorach rusztowań, jednak świadek, z uwagi na inne wyznaczone zadania nie był w stanie określić, jakie konkretnie czynności były wykonywane z udziałem pozwanego, ponadto nie miał wiedzy, czy były dokonywane niezależne pomiary pozwanego bez obecności reprezentanta spółki. Według wiedzy świadka, pozwany osobiście zlecał montaż konstrukcji./zeznania W. S. k. 181 - 182/. Świadek R. G. (2), monter izolacji przeciwwodnych, podał, że pozwany na budowie był co tydzień, jednak nie pamiętał, kto nadzorował jego pracę. Z obserwacji świadka wynikało, że rusztowanie, w zależności od miejsca

położenia, miało różne konstrukcje, zmienną objętość. /zeznania R. G. (1) k. 183/.

Co więcej, za uznaniem, wbrew twierdzeniom strony pozwanej, iż prace zostały zaakceptowane przez zamawiającego przemawiał fakt, iż faktury VAT nr (...) zostały opłacone w całości, natomiast faktura VAT nr (...) została opłacona w części. Ponadto, pozwany zaliczył w poczet kosztów prowadzonej działalności wszystkie ww. faktury VAT, w tym w całości fakturę zapłaconą do kwoty 40 000 zł. Zauważyć przy tym trzeba, że nie tylko z faktur VAT, ale i pozostałych dowodów zgromadzonych w sprawie tj. protokołów odbioru oraz księgi budowy rusztowań wynika jasny i logiczny przebieg współpracy pomiędzy stronami. Pozwany nie wykazał żadnej okoliczności mogącej podważyć zasadność dochodzonego roszczenia.

W zakresie rzetelności przygotowywanych przez stronę powodową dokumentów rozliczeniowych, tj. protokołów odbioru oraz protokołów finansowych wyjaśnić trzeba dwie kwestie. W pierwszej kolejności zważyć należy, iż w toku współpracy strony dopuszczały rozliczenie uproszczone, gdzie wskazywano wyłącznie łączny obmiar wykorzystanych komponentów, bez rozgraniczenia na elementy szacowane w m ² oraz w m ³. Skoro zatem dla bieżących rozliczeń takie rozwiązanie było akceptowane przez obie strony, nie sposób czynić powodowi zarzutów na tym etapie postępowania, iż rozliczenie było wadliwe.

Sąd nie dał wiary również rozliczeniu przegotowanemu na zlecenie pozwanego przez specjalistę ds. budownictwa M. W., bowiem biegły powołany w niniejszej sprawie w sposób niewątpliwy ustalił, iż z uwagi na charakter konstrukcji, w tym w szczególności konieczność przewieszania rusztowania nad ścianami kanału, a co za tym idzie, zastosowania rusztowania szacowanego w m3, wysoka nadwyżka metrażu rusztowania nad faktycznym metrażem remontowanej ściany jest uzasadniona, a ostatecznie koszty nie zostały zawyżone.

Z uwagi na kwestionowanie przez stronę pozwaną prawidłowości obmiarów dokonywanych w okresie od sierpnia 2017 roku do grudnia 2017 roku, a co za tym idzie, wysokości należnego powodowi wynagrodzenia Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego, który miał wypowiedzieć się na okoliczność dokonania prawidłowego obmiaru robót dotyczących inwestycji “remontu konstrukcji żelbetowych kanały zrzutowego wody chłodzącej (...) P. od początku prac tj. Od dnia 17 sierpnia 2017 roku do dnia zakończenia tj. do 17 grudnia 2017 roku kanału ze wskazaniem powierzchni rusztowań niezbędnych do wykonania prac remontowych oraz wyliczenia wartości należności za wykonanie całego kontraktu przysługującej powodowi od pozwanego, zgodnie z cenami jednostkowymi metra kwadratowego/sześciennego ustalonego przez strony z uwzględnieniem dokumentacji złożonej przez powoda i pozwanego.

Zgodnie z wnioskami opinii biegłego inż. J. K., znajdującej się w należało przyjąć, że szacunkowa ilość rusztowań wiszących wzdłuż oczepu kanału stanowiąca obmiar robót dla inwestycji mogła wynosić około 4 840 m ², natomiast szacunkowa ilość kratownic budowlanych wykorzystanych przy inwestycji mogła wynosić 252,6 mb. Biegły ustalił wariantowy koszt wykonanych robót, z uwagi na nieścisłość wpisu do protokołu znajdującego się na k. 32, z uwzględnieniem wartości 4 384,20 m ² koszt ten wynosi 154 314 zł, natomiast przy uwzględnieniu wartości 4 840,50 m2 koszt ten wynosi 168 404 zł. Biegły przyjął, iż bardziej wiarygodnym wariantem jest wariant nr 2, bowiem prawdopodobnie wartość cząstkowa obmiaru - 507 m ² została następnie powielona, ale z przesunięciem przecinka, czyli 50,7 m ²co stanowi jedynie omyłkę pisarską.

Biegły wskazał, że szacunkowa ilość rusztowania, po dokonaniu koniecznych wyliczeń mogła wynosić 4 870,50 m ², zatem nieznacznie więcej, niż faktyczny obmiar wykonany przez powoda.

Biegły w obliczeniach uwzględnił, również dane wynikające z protokołu finansowego z dnia 7 grudnia 2017 roku, których koszt nie był objęty przedmiotowym powództwem. Powód zakwestionował opinię biegłego mgr inż. K., wskazując, iż pominął on wartości wynikające z uznanej przez pozwanego faktury VAT (...), której dotyczył dodatkowy pomiar 854 m ² rusztowań i 21 mb kratownic, na kwotę 24 983 zł. Biegły uzupełniająco wyjaśnił, iż brak było potwierdzenia w załączonych dokumentach wykonania takiego rusztowania, jednak z uwagi na zapłatę tej faktury, do uznania Sądu pozostawia rozstrzygnięcie w tym przedmiocie.

Należy podnieść, że wygląd wykonywanych rusztowań w oparciu o szkice projektowe udokumentowały strony na zdjęciach [k. 62,67,94,95 + załącznik nr 3 do opinii - pismo pozwanego, załączniki ze zdjęciami. Widok ścian, gdzie w przeszłości znajdowały się rusztowania].

W zakresie przedłożonej do akt sprawy opinii głównej oraz opinii uzupełniającej, sporządzonej przez biegłego inż. K., Sąd uznał jej wnioski za spójne i logiczne. W zakresie wskazywanych przez biegłego nieścisłości w zapisach protokołów odbioru w korelacji do protokołów finansowych, Sąd przyjął za zasadne przyjęcie wariantu II opinii wraz z jej uzupełnieniem, bowiem według biegłego, wartość ta była bardziej przystająca do realiów niniejszej sprawy- na ternie konkretnej inwestycji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało w całości zasadne.

Odnosząc się do kwalifikacji materialnoprawnej umowy i wywodzonych roszczeń , należy podnieść, że dzierżawa podobna jest do najmu, a główna różnica polega na tym, że dzierżawca ma uprawnienie nie tylko do używania przedmiotu dzierżawy, ale i do pobierania pożytków (zarówno naturalnych, jak i cywilnych; na temat porównania dzierżawy i najmu zob. J. Panowicz-Lipska, w: System PrPryw, t. 8, 2004, s. 17–18; W. Borysiak, M. Grochowski. Umowy o korzystanie z rzeczy, s. 27 i n.). W wyr. SA w Poznaniu z 5.3.2013 r. (I ACa 83/13, L.) sąd orzekł, że przedmiotem dzierżawy mogą być tylko takie rzeczy, których charakter dopuszcza przynoszenie przez nie pożytków, choć z drugiej strony rzeczy przynoszące pożytki mogą być również przedmiotem najmu, pod warunkiem że najemca nie będzie uprawniony do pobierania pożytków. (...) SA chociażby z tego powodu stworzenie zamkniętych katalogów rzeczy mogących być wyłącznie przedmiotem umowy najmu lub wyłącznie umowy dzierżawy nie jest możliwe. W wyr. SA w Szczecinie z 20.4.2016 r. (I ACa 1063/15, L.) orzeczono zaś, że "jeśli przedmiotem umowy jest nieruchomość, a korzystający z niej prowadzi w jej ramach działalność gospodarczą przynoszącą dochód, umowa pozwalająca na korzystanie z tej nieruchomości stanowi umowę najmu, a nie dzierżawy. Jeżeli oddawany do używania obiekt dopiero przez biorącego w używanie ma być zorganizowany w przynoszące pożytki przedsiębiorstwo, to oddanie do używania gruntu i części zabudowań następuje w ramach umowy najmu (art. 659 § 1 k.c.), a nie dzierżawy w rozumieniu art. 693 § 1 k.c.".

Zatem kryterium pobierania pożytków daje podstawę do kwalifikacji umowy. Wprawdzie strony wskazały w umowie, że jest to dzierżawa rusztowań, tym niemniej sama nazwa nie determinuje rodzaju umowy, stąd też w tym przypadku należy zastosować przede wszystkim przepisy regulujące najem rzeczy. Nie można jednak pominąć, że umowa ma także regulacje charakterystyczne z zakresu umowy o roboty budowlane, bowiem powódka montowała i demontowała rusztowania. Zatem, umowa z uwagi na połączenie postanowień charakterystycznych dla dwóch instytucji prawnych, ma ostatecznie charakter mieszany.

Stosownie do art. 659 § 1 k.c. umowa najmu obejmuje zobowiązanie się wynajmującego, że odda najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, oraz zobowiązanie się najemcy do płacenia wynajmującemu umówionego czynszu. Ze względu na zobowiązanie każdej ze stron umowy – wynajmującego i najemcy – do świadczenia na rzecz drugiej strony, umowa najmu jest czynnością prawną dwustronnie zobowiązującą. Stanowi źródło stosunku prawnego, w którym wynajmujący i najemca zajmują równocześnie pozycję wierzyciela i dłużnika. Ponieważ obie strony uzyskują korzyść majątkową, umowa najmu należy do czynności prawnych odpłatnych. Z kolei istniejąca pomiędzy świadczeniami stron tego rodzaju zależność, że świadczenie jednej z nich ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej, decyduje o zaliczeniu umowy najmu do umów wzajemnych (art. 487 § 2 k.c.). Świadczenie wynajmującego, polegające na oddaniu rzeczy do używania, wymaga jego stałego zachowania się w taki sposób, aby najemca mógł bez przeszkód realizować uprawnienie do używania rzeczy przez czas trwania najmu. Z uwagi na czynnik czasu warunkujący spełnienie i rozmiar świadczenia wynajmującego ma ono charakter świadczenia ciągłego, a stosunek prawny najmu należy do zobowiązań ciągłych (trwałych).

Zgodnie z art. 660 k.c. dla umowy najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok jest wymagana forma pisemna, a w razie jej niezachowania umowę uważa się za zawartą na czas nieoznaczony (forma ad eventum). Znaczenie formy ad eventum ma również forma pisemna z datą pewną odniesiona w art. 678 § 2 k.c. do umowy najmu na czas oznaczony, zapewniając najemcy ochronę przed tzw. przedwczesnym wypowiedzeniem najmu przez nabywcę rzeczy najętej wstępującego w stosunek najmu na miejsce zbywcy.

Najemca jest uprawniony do korzystania z rzeczy najętej w zakresie obejmującym jej używanie. Uprawnienie do używania rzeczy, występujące także w innych stosunkach prawnych (z dziedziny prawa rzeczowego i obligacyjnego), może mieć różną treść. W niektórych z nich rozciąga się na zużycie rzeczy (zob. Gniewek, Komentarz KC, 2001, s. 56). W przypadku najmu zupełne zużycie rzeczy nie mieści się w uprawnieniu do jej używania, co wynika z art. 675 § 1 k.c. Z kolei wskazuje się, że używanie jest taką postacią korzystania z rzeczy, która nie polega na czerpaniu pożytków ani innych dochodów z rzeczy ( Gniewek, Komentarz KC, 2001, s. 54; W. Szydło, w: Gniewek, Machnikowski, Komentarz KC, 2017, s. 329–330). Korzystanie przez najemcę z rzeczy nie obejmuje odrębnego od używania uprawnienia do pobierania pożytków. Takie uprawnienie jest koniecznym elementem np. dzierżawy (art. 693 § 1 k.c.), może być elementem leasingu (art. 709 ¹ k.c.). Inne niż pożytki dochody z rzeczy przypadają natomiast jej właścicielowi (art. 140 k.c., co do współwłaścicieli art. 207 k.c.).

Wynajmujący oddaje najemcy przedmiot najmu do używania czasowego, które może być używaniem przez czas oznaczony albo nieoznaczony. Stosownie do definicji umowy najmu, decyduje w tym względzie wola stron, a jeżeli umowa nie stanowi o czasie trwania najmu, należy ją uznać za zawartą na czas nieoznaczony. Jak zauważył SN w wyr. z 16.4.2003 r. (II CKN 6/01, OSNC 2004, Nr 7–8, poz. 114): "Brak umownego określenia okresu, na jaki zawarto umowę, z zasady oznaczać będzie zawarcie umowy na czas nieoznaczony, zawarcie natomiast umowy na czas oznaczony wynikać musi z umowy". Najem zawarty na czas oznaczony kończy się z upływem tego czasu. Zakończenie najmu o nieoznaczonym czasie trwania następuje w wyniku złożenia przez jedną ze stron oświadczenia o wypowiedzeniu najmu z zachowaniem terminu wypowiedzenia (art. 673 § 1 k.c.). Są to typowe zdarzenia wyznaczające czas trwania najmu w wyróżnionych sytuacjach. W każdej z nich mogą ponadto znaleźć zastosowanie inne sposoby zakończenia najmu, przy spełnieniu odpowiednich przesłanek ( art. 673 § 3, art. 664 § 2, art. 667 § 2, art. 672 k.c.).

Świadczenie polegające na płaceniu przez najemcę czynszu za oddanie rzeczy do używania może być określone w umowie stron stosownie do przewidzianej w art. 659 § 2 k.c. możliwości oznaczenia czynszu w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju. Czynsz może więc przybrać postać pieniężną, jak i niepieniężną, nie jest wykluczone jego oznaczenie częściowo w pieniądzach, a częściowo w innych świadczeniach. Wobec tego zwraca się uwagę, że użyty w definicji umowy najmu (art. 659 § 1 k.c.) termin "płacenie" czynszu ma znaczenie technicznoprawne – daje wyraz odpłatności czynności prawnej (por. M. Kaliński, w: A. Brzozowski i in., Zobowiązania, 2014, s. 122). W praktyce czynsz z tytułu najmu najczęściej jest oznaczany w pieniądzach, zwykle też z podaniem konkretnej kwoty. Może być określony przez wskazanie podstaw do jego obliczenia, np. ustalonego procentu od dochodów z działalności prowadzonej w wynajmowanym lokalu. Z przepisu art. 659 k.c. nie wynika, że cechą czynszu jest jego stałość (zob. wyr. NSA w W. z 27.6.2003 r., (...) SA (...), L.). Do czynszu oznaczonego w pieniądzach mają zastosowanie przepisy regulujące problematykę zobowiązań pieniężnych, m.in. dotyczące walutowości (art. 358 KC), nominalizmu i waloryzacji (art. 358 ¹ k.c.), odsetek za opóźnienie ze spełnieniem świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.). Świadczenia czynszowe mają z reguły charakter świadczeń okresowych, co wyraża się w obowiązku płacenia przez najemcę czynszu w określonych, regularnych odstępach czasu, przy czym te powtarzalne zachowania nie są zaliczane na poczet jednego świadczenia, lecz stanowią świadczenia odrębne. Każde z nich jest wymagalne w innym terminie i stanowi odrębny dług tego samego rodzaju. Dłużnik (najemca) mający kilka takich długów może wskazać, który dług (czynsz za jaki okres) chce zaspokoić (art. 451 § 1 k.c.; zob. wyr. SN z 7.1.2009 r., II CSK 409/08, L.; wyr. SA w Warszawie z 19.6.2013 r., I ACa 1125/12, L.). Wykonanie obowiązku płacenia czynszu nie musi polegać na oddzielnym spełnianiu poszczególnych świadczeń. Strony mogą uzgodnić łączne ich spełnienie, a w szczególności jednorazową zapłatę czynszu w przypadku najmu zawartego na czas oznaczony. Rozmiar świadczeń spełnianych jednorazową czynnością jest ustalany w relacji do czasu trwania wzajemnego świadczenia ciągłego wynajmującego, co przemawia za traktowaniem skumulowanych świadczeń czynszowych jako świadczeń okresowych. Zwraca się uwagę, że odmienna ocena prowadzi do nieuzasadnionego różnicowania terminów przedawnienia roszczeń o zapłatę czynszu (zob. art. 118 k.c.; tak zwłaszcza Z. Radwański, Uwagi o zobowiązaniach trwałych, s. 253–254; T. Dybowski, A. Pyrzyńska, w: System PrPryw, t. 5, 2013, s. 220; zob. jednak B. Kordasiewicz, w: System PrPryw, t. 2, 2008, s. 586). Termin płatności czynszu strony określają zwykle w umowie, a dotycząca tej kwestii regulacja ustawowa stanowi ius dispositivum ( art. 669 k.c.). Świadczenia czynszowe o charakterze ciągłym (np. najemca ma wykonywać określone prace) są spełniane przez stałą, co nie znaczy nieprzerwaną, aktywność zobowiązanego podczas trwania najmu.

Natomiast zgodnie z art. 647 k.c. przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Przyjmuje się jednak, pomimo pewnych kontrowersji w doktrynie, że umowa o roboty budowlane to odrębna umowa, nie zaś jedynie podtyp umowy o dzieło [dominujący pogląd trafnie uznaje, że umowa o roboty budowlane jest samodzielnym typem umowy; zob. J. S. , w: (...), t. 7, 2001, s. 295; K. Z. , w: G., M. , Komentarz KC, 2014, s. (...); J. S. , w: (...), t. 5, 2006, s. (...); wyr. SN z 5.3.1997 r., II CKN 28/97, OSNC 1997, Nr 6–7, poz. 90; wyr. SN z 12.2.1991 r., III CRN 500/90, OSNCP 1992, Nr 7–8, poz. 137; uchw. SN(7) z 11.1.2002 r., III CZP 63/01, OSNC 2002, Nr 9, poz. 106; wyr. SN z 26.9.2012 r., II CSK 84/12, L.; wyr. SA w Warszawie z 16.1.2013 r., I ACa 714/12, L.; wyr. SN z 13.2.2001 r., II CKN 377/00, L.; wyr. SN z 18.10.2006 r., II CSK 121/06, L.; uchw. SN(7) z 29.9.2009 r., III CZP 41/09, OSNC 2010, Nr 3, poz. 33; za traktowaniem umowy o roboty budowlane jako podtypu umowy o dzieło opowiada się A. B. , w: P. , Komentarz KC, t. II, 2009, s. 402; K. K. , w: Komentarz do KC, (...). III, t. II, 2007, s. 253; wyr. SN z 7.11.1997 r., II CKN 446/97, OSNC 1998, Nr 4, poz. 67; wyr. TK z 27.11.2006 r., K 47/04, OTK-A 2006, Nr 10, poz. 153, w których wprost stwierdzono, że umowa ta jest podtypem umowy o dzieło].

Podstawowym obowiązkiem inwestora jest zapłata wykonawcy wynagrodzenia. W praktyce dominujące są dwie podstawy ustalenia wynagrodzenia: wynagrodzenie kosztorysowe oraz wynagrodzenie ryczałtowe. O kreślenie wynagrodzenia w umowie może być dokonane poprzez wskazanie: 1) sposobu wyliczenia kwoty na podstawie skosztorysowanego zestawienia materiałów, kosztów pośrednich i bezpośrednich oraz założonego zarobku przez wykonawcę ( wynagrodzenie kosztorysowe) lub 2) określonej kwoty pieniężnej ( wynagrodzenie ryczałtowe). Wybór sposobu określenia wynagrodzenia będzie miał swoje implikacje w płaszczyźnie dopuszczalności ewentualnej modyfikacji umówionego wynagrodzenia. Orzecznictwo bowiem podkreśla, że przepisy art. 629 i 632 § 2 k.c. mogą być stosowane w drodze analogii do umowy o roboty budowlane [zob. uchw. SN(7) z 29.9.2009 r., III CZP 41/09, OSNC 2010, Nr 3, poz. 33].

Wynagrodzenie kosztorysowe, przyjmując za podstawę zestawienie planowanych prac i przewidywanych kosztów (materiałów, robocizny), dopuszcza modyfikację kwoty kontraktowej, jeśli w toku prac nastąpi zmiana wysokości cen lub stawek przewidzianych w obliczeniach kosztorysowych, poprzez przyznanie każdej ze stron żądania odpowiedniej zmiany umówionego wynagrodzenia. Wynagrodzenie ryczałtowe, obejmując oznaczoną kwotę w treści umowy, nie dopuszcza modyfikacji kwoty kontraktowej. Wyjątek stanowi sytuacja gdy wskutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć, wykonanie obiektu budowlanego groziłoby wykonawcy rażącą stratą. W takiej sytuacji – stosując analogicznie art. 632 § 2 k.c. – sąd może podwyższyć ryczałt lub rozwiązać umowę.

W przedmiotowej sprawie poza sporem jest, że strona powodowa wykonała swoje świadczenie określone w ofercie, zgodne z zamówieniem oraz zgodne z zawartą umową w formie pisemnej. Strona powodowa dostarczyła na teren budowy rusztowania, dokonywała ich montażu w terminach i na odcinkach wyznaczonych przez zamawiającego. Na bieżąco pracownicy strony powodowej mogli wykonywać dyspozycje strony pozwanej co do rozebrania rusztowania lub jego montażu. Powód jako profesjonalista decydowała o sposobie budowy rusztowań ich powierzchni, tak by pracownikom obu stron zapewnić bezpieczeństwo. Pozwany nie miał żadnych zastrzeżeń co o jakości, ani też terminowości prac- strony pozwanej. Nie zgłaszał zastrzeżeń co do sposobu budowania rusztowań, rodzaju rusztowań, niezapewnienia należytego bezpieczeństwa pracownikom przy pracach budowlanych. Zebrany sprawie materiał dowodowy potwierdził, również że pozwany osobiście nie uczestniczył w obmiarach rusztowań, choć jest poza sporem, że w takich czynnościach mógł uczestniczyć, o ile wyraziłby taką chęć i znalazł czas. Pozwany wyraził zgodę, by w tego rodzaju czynnościach uczestniczył pracownik pozwanego. Pozwany nie informował powoda, że taka praktyka obmiaru rusztowań z udziałem pracownika zamiast pozwanego jest np. niedopuszczalna, chociaż od pracowników wiedział, jak się odbywa się pomiar, w jaki sposób mierzone są rusztowania i faktycznie, to akceptował. Pracownik pozwanego w czasie zeznań potwierdził, że wyniki obmiarów wpisywane do dokumentów były zgodne z faktycznym obmiarem rusztowań. Wyniki obmiarów były wpisywane do dziennika rusztowań, były podstawą do sprawdzenia sprawozdań finansowych, wystawienia faktury. Dodatkowo, w niniejszej sprawie sposób budowy rusztowań, sposób dokonywania obmiarów zweryfikował biegły sądowy i nie stwierdził żadnych nieprawidłowości.

Reasumując, świadczenie powoda zostało wykonane w całości w zakresie i objętym postanowieniami charakterystycznymi dla najmu – wydanie do korzystania rusztowań wykorzystywanych przy pracach budowalnych, jak w zakresie charakterystycznym dla umowy o roboty budowalne. Żądanie co do podstawy prawnej i co do wysokości jest w pełni zasadne.

Podstawę zasądzenia wynagrodzenia należy upatrywać w przepisie art. 659 § 2 k.c. i uznając wykonanie obmiaru za prawidłowe w zakresie rozliczenia stawek według metrów kwadratowych i sześciennych, jak i wartość wypłaconego już świadczenia strony pozwanej, do zasądzenia pozostaje kwota objęta żądaniem pozwu 91.514,04zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 32.896,74 zł od dnia 12 grudnia 2017r. do dnia zapłaty i od kwoty 58.617,30zł od dnia 19 stycznia 2018r. do dnia zapłaty (zgodnie z terminami płatności na fakturach-art. 481 k.c.). Całość wynagrodzenia, które mogła żądać strona powodowa od pozwanej za wykonanie świadczenie, to 168.404 zł i 24.983 zł zgodnie z wyliczeniami biegłego. Rozliczenie powodowej spółki z całości kontraktu nie przekracza tej kwoty.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., obciążając nimi stronę pozwaną w całości jako przegrywająca spór. Rozliczenie kosztów co do wysokości Sad pozostawił referendarzowi sadowemu po prawomocnym zakończeniu sprawy (art. 108 k.p.c.).

ZARZĄDZENIE

1.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego,

2.  uzasadnienie sporządzone przez sędziego.