Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Powódka (...) sp. z o.o. z/s w O. W.. wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty, aby pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z/s w G. zapłaciła na jej rzecz kwotę 214.859,14 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi:

-od kwoty 16.907,60 zł od dnia 02.05.2015 r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 14.433,83 zł od dnia 04.05.2015 r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 20.013,37 zł od dnia 06.05.2015 r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 7.691,18 zł od dnia 12.05.2015 r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 14.513,11 zł od dnia 16.05.2015 r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 17.208,73 zł od dnia 23.05.2015 r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 7.569,85 zł od dnia 08.06.2015 r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 11.133,84 zł od dnia 18.06.2015 r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 6.231,08 zł od dnia 20.06.2015 r. do dnia zapłaty,

–

od kwoty 16.405,05 zł od dnia 28.06.2015 r. do dnia zapłaty,

–

od kwoty 9.828,68 zł od dnia 07.07.2015 r. do dnia zapłaty,

–

od kwoty 7.909,60 zł od dnia 12.07.2015 r. do dnia zapłaty,

–

od kwoty 8.777,12 zł od dnia 20.07.2015 r. do dnia zapłaty,

–

od kwoty 4.614,47 zł od dnia 20.07.2015 r. do dnia zapłaty,

–

od kwoty 7.551,34 zł od dnia 01.08.2015 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 10.307,40 zł od dnia 01.08.2015 r. do dnia zapłaty,

–

od kwoty 7.536,83 zł od dnia 11.08.2015 r. do dnia zapłaty,

–

od kwoty 15.416,33 zł od dnia 23.08.2015 r. do dnia zapłaty,

–

od kwoty 10.809,73 zł od dnia 12.09.2015 r. do dnia zapłaty,

wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kwotą 17zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu.

W przypadku złożenia przez pozwaną zarzutów, powódka wniosła o wyznaczenie rozprawy i orzeczenie wyrokiem, że nakaz w całości utrzymuje się w mocy oraz wniosła o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych oraz kwoty 17zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (pozew k. 3- 6 akt).

W dniu 2 marca 2016r. Sąd Okręgowy w Łodzi wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w całości uwzględniając powództwo (nakaz zapłaty k. 58 akt).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana Spółka wniosła o oddalenie powództwa w całości jako bezzasadnego i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (sprzeciw od nakazu zapłaty k. 64 -70 akt).

Pozwana podała, że powódka nie dostarczała terminowo opakowań kartonowych zamawianych przez pozwanego. Pozwana otrzymywała zamówione opakowania po 7 - 14 dniach od momentu, w którym miały być one dostarczone. Kontrahenci pozwanej nie kupowali od niej kartonów dostarczonych z tak dużym opóźnieniem. Rezygnowali z zamówień, podając jako powód, że potrzebne były one w określonym i ustalonym terminie, a nie np. tydzień, czy dwa tygodnie po terminie. Odstępowali oni od umów zawartych z pozwaną, nie odbierali opakowań i nie uiszczali za nie zapłaty. Pozwana nie mogła sprzedać kartonów, które nabyła i otrzymała od powódki z ponad tygodniowym, czy dwutygodniowym opóźnieniem w stosunku do ustalonego terminu. Skutkiem nieterminowego realizowania dostaw kontrahenci pozwanej nie byli zainteresowani ich nabywaniem, w związku z czym, pozwana poniosła szkodę majątkową we wstępnej wysokości 26.165,62 złote, która to suma stanowi kwotę ceny dostarczonych z opóźnieniem kartonów.

Bezpośrednia szkoda finansowa w majątku pozwanej wyniosła 33.641,32 złote, co wynika z faktu, że co do zasady pozwana kupowała od powoda kartony, po czym sprzedawała je z określoną marżą. Powódka nie dostarczając kartonów w ustalonym terminie, spowodowała stratę w majątku pozwanej w wysokości kwoty, jaką pozwana Spółka uzyskałaby ze sprzedaży kartonów, tj. 33.641,32 złote i kwota ta stanowi wysokość poniesionej przez pozwaną bezpośredniej szkody majątkowej.

W ocenie pozwanej, brak możliwości sprzedaży kartonów dostarczanych z opóźnieniem spowodował powstanie szkody w majątku pozwanej, która wynika z niemożności sprzedaży opakowań kartonowych nabywanych od powódki po ustalonych z kontrahentami cenach. Kwota ta wynika wprost z ilości dostarczonych z opóźnieniem kartonów w okresie do końca sierpnia 2015r. Pozwana ponadto do dziś ponosi koszty magazynowania kartonów, których nikt nie chce od niej kupić.

Niezależnie od powyższego, pozwana stwierdziła, że fakt dostarczania przez powódkę kartonów nawet z 14 dniowym opóźnieniem, skutkował niemożnością sprzedania opakowań kontrahentom powódki, co spowodowało utratę zaufania i renomy pozwanej u jego kontrahentów. Utrata marki poprzez pogorszenie się dotychczasowej jakości dostaw spowodowały stopniową utratę kluczowego klienta przez pozwaną. Innymi słowy, opóźnienia w realizacji dostaw skutkowały utratą rynków zbytu przez pozwaną i tym samym stratę majątkową w wysokości 500.000 złotych.

Pozwana podała, że wysokość szkody zostanie potwierdzona na podstawie rocznego sprawozdania finansowego za rok 2015r. Ustawowy termin do sporządzenia sprawozdania finansowego to trzy miesiące po dniu bilansowym (art. 52 ustawy o rachunkowości) i w przypadku pozwanej upływa 31 marca tego roku.

Pozwana podkreśliła w sprzeciwie, że strony współpracowały ze sobą w 2015r. w trybie ciągłym. Oznacza to, że była to jedna, wieloetapowa, ciągła umowa o współpracy w zakresie dostaw kartonu i opakowań. Powódka nie realizując terminowo dostaw, dopuściła się nienależytego wykonania umowy. W związku z tym, ponosi względem pozwanego odpowiedzialność odszkodowawczą na podstawie art. 471 k.c. Powódka ponosi odpowiedzialność i winę za niedotrzymywanie przez siebie terminów. Wynika to z faktu, że sama wyznaczała terminy dostaw, a następnie przez swoją nieudolność nie potrafiła zorganizować transportu opakowań do pozwanej. Tym samym, pozwana nie mogła sfinalizować umów zawieranych ze swoimi kontrahentami i poniosła szkody majątkowe w określonej wyżej wysokości.

Pozwana na podstawie art. 498 k.c., oświadczyła, że potrąca wierzytelność dochodzoną w niniejszej sprawie w wysokości 214.859,14 zł z przysługującą jej wierzytelnością z tytułu odszkodowania za straty wyrządzonej w jej majątku przez powódkę w kwocie 33.641,32 złote powstałe na skutek nieterminowego dostarczenia kartonów co kompensuje się do kwoty 181.217,82 zł.

Ponadto, pozwana oświadczyła, że potrąca pozostałą kwotę wierzytelności dochodzoną w niniejszej sprawie w wysokości 181.217,82 zł z przysługującą jej wierzytelnością z tytułu odszkodowania za straty wyrządzone w jego majątku przez powoda w wysokości 500.000 złotych, powstałych na skutek utraty przez pozwanego kluczowego klienta, co kompensuje roszczenie powódki w całości.

Pozwana podała, że zgłasza w niniejszym postępowaniu zarzut potrącenia ww. kwot z kwotą dochodzoną przez powódkę, tym samym sprawa niniejsza staje się bezprzedmiotowe i powództwo w niniejszej sprawie winno być oddalone. Wystąpienie z powództwem o zapłatę kwoty wynikającej z takiego bezprawnego zachowania nie zasługuje na ochronę prawną.

Uwzględnienie zarzutu potrącenia skutkuje natomiast umorzeniem wierzytelności do kwoty wierzytelności niższej i oddaleniem powództwa, a więc uwzględnienie zarzutu potrącenia ma ścisły wpływ na ocenę prawną samego powództwa. Pozwana wskazała na utrwalony pogląd orzecznictwa, iż potrącenie jest przede wszystkim instytucją prawa materialnego. Z tego względu ocena prawna zarzutu potrącenia jest kwestią prejudycjalną dla oceny zasadności powództwa, choć ta ocena nie jest wprost wyrażona w sentencji orzeczenia (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 20.12.2006 roku w sprawie o sygn. akt IV CSK 299/2006).

Niezależnie od powyższego pozwana stwierdziła, że roszczenie powódki nie zasługuje na ochronę, ponieważ jak wskazano wyżej, powódka w przedmiotowej sprawie dopuściła się naruszenia zasad współżycia społecznego. Zgodnie z art. 5 k.c. nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.

Pozwana podniosła, że powodowa spółka na skutek nieterminowego realizowania umowy z pozwaną wyrządziła w jego majątku szkodę. Skoro przez działania powódki, pozwana znalazła się w niekorzystnej sytuacji, w której nie mogła regulować należności min. względem powódki, to wystąpienie z powództwem o zapłatę kwoty wynikającej z takiego bezprawnego zachowania nie zasługuje na ochronę prawną.

W ocenie pozwanej, powództwo winno być oddalone na podstawie art. 5 k.c. w związku z art. 471 k.c. (sprzeciw od nakazu zapłaty k. 64 -70 akt).

W odpowiedzi na sprzeciw powódka podała, że pozwana nie wywiązywała się z płatności za towar z powodu trudności finansowych. Nigdy nie kwestionowała jakości towaru, jego ilości, ceny. Ostatecznie uznała roszczenie objęte żądaniem pozwu. Powódka z daleko posuniętej ostrożności powołując się na treść art. 361 § 1 k.c., wskazała, że nie ponosi odpowiedzialności za niewykonywanie w terminie zobowiązań swojego kontrahenta wobec jego wierzycieli. W świetle przytoczonych przez pozwaną okoliczności zarówno utrata zysku, jak i jego wysokość muszą zostać w procesie udowodnione, a ciężar dowodu w myśl art. 6 k.c. w zw. z art. 471 k.c., leży po stronie domagającej się tego rodzaju odszkodowania. Szkoda taka musi być przez osobę poszkodowaną wykazana z tak dużym prawdopodobieństwem, że uzasadnia ono w świetle doświadczenia życiowego przyjęcie, że rzeczywiście wystąpiła (vide: wyrok SA w Łodzi Wydział 1 Cywilny z dnia 14.08.2015 r. sygn. akt I ACa 210/15). Powódka zakwestionowała i zaprzeczyła nieprawdziwym i gołosłownym twierdzeniom pozwanej spółki, iż z winy działań producenta, pozwana poniosła szkodę majątkową oraz uszczerbek wizerunku, który został wyceniony na łączną kwotę 500.000 zł (odpowiedź na sprzeciw k. 111-115 akt).

Sąd Okręgowy ustalił następując stan faktyczny:

Powódka (...) sp. z o.o. z/s w O. W.. jest wpisana do KRS-u pod numerem (...).

Pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z/s w G. prowadzi działalność gospodarczą, również na podstawie wpisu nr (...) do KRS-u (dowód: odpis KRS powódki k. 10-14 akt, odpis KRS pozwanej k. 15-18 akt).

Pozwana Spółka zamawiała u powódki w okresie od stycznia do września 2015r. opakowania kartonowe i tekturę, z której produkowała samodzielnie opakowania kartonowe, a następnie sprzedawała swoim kontrahentom (dowód: okoliczność bezsporna, zeznania świadka M. S. e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:22:42).

W imieniu pozwanego zamówienia składał pracownik - M. S. oraz prezes zarządu D. R. (dowód: zeznania świadka M. S. e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:14:26).

Zamówienia w imieniu powódki przyjmował pracownik kierujący produkcją - K. B. (1) oraz przedstawiciel handlowy R. R. (dowód: zeznania świadka M. S. e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:17:51, zeznania świadka K. B. (1) e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:42:27).

Pozwana zamawiała określone typy opakowań tekturowych oraz tekturę do produkcji kartonów w określonych ilościach. Zamówienia składała w formie mailowej. W zamówieniu na tekturę pracownik M. S. podawał: gramaturę, wymiary, uzgadniał terminy dostaw. W zamówieniu na kartony podawał: gramaturę, wymiary, ilość. Zazwyczaj zamawiał kartony klapowe, standardowe (dowód: zeznania świadka M. S. e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:17:51).

Powódka odbierała maile i telefonicznie potwierdzała pozwanej, kiedy zostanie towar dostarczony. Pracownicy powódki nie mieli wątpliwości co do treści zamówienia i terminu spełnienia świadczenia. Termin realizacji był określony na 2-3 tygodnie (dowód: zeznania świadka M. S. e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:17:51).

Zgodnie z umową, powódka jako producent zobowiązała się do dostarczenia materiału odpowiadającego właściwościom technologicznym, przy wykorzystaniu najwyższych standardów procesu produkcji w ilości wskazanej przez zamawiającego. Pozwana zobowiązała się do odbioru wyprodukowanego i dostarczonego materiału oraz zapłaty ustalonej ceny (dowód: zeznania świadka M. S. e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:17:51, zeznania świadka K. B. (1) e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:55:09, zeznania świadka R. R. e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:59:25).

Powódka dostarczała kartony do pozwanej własnym transportem i nie było z tym problemów w sytuacji, gdy nie było opóźnień z płatnościami za towar (dowód: zeznania świadka K. B. (1) e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:54:19, zeznania świadka I. H. e-protokół rozprawy z dnia 24 października 2016r. czas 00:22:18).

Pozwana Spółka opakowania kartonowe zamawiane u powódki, sprzedawała swoim kontrahentom w oparciu o zgłoszone przez nich oferty kupna i zapotrzebowania.

Pozwana w trakcie realizacji współpracy z powódką nie kwestionowała jakości dostarczonych opakowań, terminowości świadczenia powódki, ani też wysokości ceny za dostarczony produkt.

W trakcie współpracy stron, towar był dostarczony pozwanej spółce partiami w sposób i w terminie określonym w złożonym powódce zamówieniu wynikającym z umowy stron.

Dostarczony materiał zawsze był odbierany przez pozwaną spółkę. W czasie współpracy stron, zlecający, nigdy nie reklamował jakości towaru, nie składał również jakichkolwiek zastrzeżeń i nieprawidłowości dot. przebiegu realizacji umowy (dowód: zeznania świadka R. R. e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:59:25, zeznania świadka I. H. e-protokół rozprawy z dnia 24 października 2016r. czas 00:12:31-00:15:29, 00:20:28).

Przebieg realizacji umowy, był dokumentowany przez powódkę fakturami VAT, których treść odpowiada zamówieniom pozwanej spółki oraz wartości dostarczonego towaru.

Pozwana w całości akceptowała dokumentację rachunkową, która częściowo została dodatkowo opatrzona pieczątką spółki zaakceptowaną i podpisaną przez Prezesa Zarządu pozwanej spółki (...).

W czasie trwania współpracy, pozwana spółka wielokrotnie domawiała dostawy kartonu, nie regulując swoim zobowiązań względem powódki. Wierzyciel z czasem uzależniał przyjęcie nowych zamówień dot. produkcji partii materiału od uregulowania dotychczasowych zaległości. Pozwana płaciła należności z opóźnieniem:

–

należność z faktury VAT numer (...) z dnia 30.06.2015 r., uregulowano 151 dni po wskazanym terminie płatności,

–

należność z faktury VAT numer (...) z dnia 17.08.2015 r., uregulowano 170 dni po wskazanym terminie płatności,

–

należność faktury VAT numer (...) z dnia 24.08.2015 r., uregulowano częściowo 177 dni po wskazanym terminie płatności,

–

należność z faktury VAT numer (...) z dnia 17.08.2015 r. uregulowano 170 dni po wskazanym terminie płatności,

–

należność z faktury VAT numer (...) z dnia 19.06.2015 r.

uregulowano 139 dni po wskazanym terminie płatności.

Powódka zaczęła wstrzymywać dostawy zamówionego towaru do pozwanej z powodu braku płatności ze strony pozwanej Spółki. Termin płatności był standardowo ustalony od 8 do 14 dni. Powódka wstrzymywała wydanie towaru z powodu tego, że za wcześniej zamówiony i wydany towar pozwana w ogóle nie zapłaciła (dowód: zeznania świadka K. B. (2) e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:42:27).

Pozwana miała już wtedy problem z dostarczaniem do swoich kontrahentów kartonów, ponieważ nie miała surowca –kartonu od powodowej spółki. Dostawy surowca były opóźnione. Zajmujący się zamówieniami w pozwanej Spółce, M. S. uzyskał informację od prezesa powodowej spółki, że nie będzie dostaw, ponieważ zamawiający zalega z płatnościami (dowód: zeznania świadka M. S. e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:30:06).

Kontrahent pozwanej firma (...) z powodu opóźnień w dostawie kartonów, zaczęła korzystać z dostaw innych, konkurencyjnych firm. Zaczęła też zamawiać u pozwanej mniejsze ilości kartonów. Nie naliczała jednak pozwanej Spółce kar umownych, nie były one przewidziane w umowie (dowód: zeznania świadka M. S. e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:30:06, zeznania świadka M. O. e-protokół rozprawy z dnia 24 października 2016r. czas 00:31:20).

Kartony i tektura dostarczane z opóźnieniem przez powódkę, zaczęły zalegać w magazynach pozwanej. Tworzyły się zapasy magazynowe. Część z tych zapasów była przez pozwaną sprzedawana (dowód: zeznania świadka M. S. e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:30:06, 00:36:37).

Pozwana spółka przyznawała, że opóźnienie zapłaty należnych kwot z faktur na rzecz powódki, powstała wyłącznie wskutek działań i winy dłużnika z uwagi na trudną sytuacją materialną, która stanowi konsekwencję reorganizacji pozwanej spółki. Doszło bowiem, do przejścia realizacji zleceń na rzecz nowo powstałego podmiotu gospodarczego zarejestrowanego pod nazwą (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ul. (...), (...)-(...) G. numer KRS (...). Ustalono nawet harmonogram spłat zaległości pozwanej. Nie był on jednak realizowany (dowód: zlecenie zamówienia (szt. 5), k. 116-120, 124, oświadczenie o uznaniu długi z dnia 4.07.2016 r., harmonogram spłaty zadłużenia (szt. 3) k. 121-123, odpis KRS spółki (...) sp. z o. o. k. 125-127, dowody zapłaty (szt. 5) k. 130-133, zeznania świadka K. B. (1) e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:47:20, zeznania świadka I. H. e-protokół rozprawy z dnia 24 października 2016r. czas 00:15:29).

Na początku 2015r. były jeszcze realizowane dostawy dla pozwanego, ale ostatecznie powódka wstrzymywała realizację kolejnych zamówień, do czasu regulowania należności, bądź uiszczenia zaliczki na poczet wykonania zamówienia. Były robione przedpłaty przez pozwaną Spółkę. Współpraca miedzy stronami ustała w czerwcu 2015r. (dowód: zeznania świadka K. B. (2) e-protokół rozprawy z dnia 19 września 2016r. czas 00:52:53, zeznania świadka I. H. e-protokół rozprawy z dnia 24 października 2016r. czas 00:23:09).

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej powódka dostarczyła pozwanej towar, co zostało udokumentowane przez powódkę:

- fakturą VAT numer (...) wystawioną w dniu 08.04.2015 r. na kwotę 7.569,85 zł, której termin płatności został ustalony na dzień 7 czerwca 2015r.,

-fakturą VAT numer (...) wystawioną w dniu 07.05.2015 r. na kwotę 9.828,68 zł, której termin płatności został ustalony na dzień 6 lipca 2015 r.,

- fakturą VAT numer (...) wystawioną w dniu 01.06.2015 r. na kwotę 7.551,34 zł, której termin płatności został ustalony na dzień 31.07.2015 r.,

Wskazane faktury VAT oraz dostarczony towar zostały przyjęte i zaakceptowane przez pozwanego bez zastrzeżeń. Uprawniony pracownik pozwanej Spółki złożył podpis na każdej z faktur potwierdzający ich przyjęcie. Faktury nie były odsyłane do powódki (dowód: faktury VAT k. 19- 43 akt).

W związku z brakiem zapłaty za dostarczony towar pełnomocnik powódki w dniu 8 października 2015 r. wystosował do pozwanej przedsądowe wezwanie do zapłaty i wezwał pozwaną spółkę do zapłaty dochodzonych należności w terminie 3 dni liczonych od dnia utrzymania wezwania lub też, aby w tym terminie złożyła odpowiedź na wezwanie ze wskazaniem ewentualnych kwestii spornych (dowód : wezwanie do zapłaty z dnia 08.10.2015 r. wraz z dowodem doręczenia pisma k.44-46 akt).

Pracownik pozwanej spółki odebrał przedsądowe wezwanie do zapłaty w dniu 12.10.2015r., natomiast pozwana spółka do dnia wniesienia powództwa nie uregulowała dochodzonej kwoty.

Pozwana pisemnie złożonym oświadczeniem z dnia 15 października 2015 r. uznała w całości wierzytelność powoda zaznaczając, że nie neguje istnienia wierzytelności wskazanych w wezwaniu. Jednakże jest w złej kondycji finansowej i z uwagi na rozpoczęty właśnie proces restrukturyzacji przedsiębiorstwa nie może wywiązać się z zaciągniętego zobowiązania (dowód: oświadczenie pozwanej z dnia 15 października 2015 r. k. 47-48 akt).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy należy podnieść, że stosownie do treści art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Art. 232 k.p.c. stanowi natomiast, iż strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. W konsekwencji, jeśli strona nie przedstawia wiarygodnych dowodów, to uznać należy, iż dany fakt nie został wykazany (udowodniony). Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c.).

Skoro zatem pozwana twierdziła, iż powódka nienależycie wykonała umowę, co wiązało się z doznaniem szkody przez pozwaną, to powinna powyższe okoliczności udowodnić. Pozwana nie podołała jednak temu obowiązkowi, bowiem żaden z zawnioskowanych przez pozwaną świadków nie wskazywał, że wstrzymanie dostaw kartonów, czy też tektury wynikało z innych okoliczności, jak tylko z faktu braku zapłaty przez pozwaną za już dostarczony towar. Poza sporem powinno być i to, że pozwany nigdy nie reklamował dostarczanego towaru, jego jakości, ceny, terminów dostaw. Sam przyznawał w pismach, że powodem braku zapłaty jest jego trudna sytuacja finansowa, sam chciał spłacać zaległości zgodnie z harmonogramem, a nadto potwierdził istnienie długu w wysokości dochodzonej pozwem. Pozwany nie przedłożył, nawet gdyby przyjąć istnienie przesłanek z art. 471 k.c., żadnych dokumentów prywatnych (księgowych, finansowych), z których wynikałaby wysokość poniesionej szkody i które byłyby podstawą do wykonania opinii przez biegłego rewidenta. Stąd też dopuszczenie tego dowodu z uwagi na wynik postępowania dowodowego, było w ocenie Sądu, bezprzedmiotowe.

Sąd uznał nieobecność strony pozwanej na rozprawie poprzedzającej wyrokowanie za nieusprawiedliwioną. Ostatecznie, również mając na uwadze wynik postępowania dowodowego, przesłuchanie pozwanego należało uznać za nie mające znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, bowiem wszystkie istotne okoliczności sprawy zostały wyjaśnione innymi środkami dowodowymi (postanowienie e-protokół rozprawy z dnia 24 października 2016r. czas 00:43:02). Zgodnie z art. 299 k.p.c. ma charakter fakultatywny i subsydiarny, a jego przedmiotem są wyłącznie niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd Okręgowy powinien najpierw pozyskać wszystkie dowody, które jego zdaniem były niezbędne do rozstrzygnięcia sprawy i dopiero po analizie tych dowodów przesłuchać pozwanego, o ile uzna taki dowód za konieczny.

Trafnie dodatkowo strona powodowa podnosiła, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy, dowód z przesłuchania pozwanego powoływany był jedynie dla zwłoki. Sąd może pomijać dowód wskazywany przez stronę jedynie wówczas, gdy dowodzi on twierdzeń już przez nią wykazanych albo jest oczywiście nieprzydatny do stwierdzenia tezy dowodowej lub w razie uznania, że prowadzi to do zwłoki, co należy wiązać z tym, że nieistotne jest dla rozstrzygnięcia w sprawie przeprowadzenie takiego dowodu (por. wyrok SN z 19 IX 1999 r. II CK 308/96 - OSCNP 1970, nr 7-8, poz. 130, z 12 X 1972 r. II CK 388/72 - niepubl., z 15 X 1999 r. I PKN 316/99 - OSNP 2001 Nr 5, poz. 151, z 7 maja 1997 r. II CKN 211/97 - niepubl.).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w pełni zasadne.

Poza sporem powinno być kwalifikacja umowy stron na podstawie art. 535§ 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Na każdej ze stron ciążą dwa obowiązki, które korespondują ze sobą: przeniesienie prawa własności z zapłatą ceny i wydanie przedmiotu sprzedaży z dokonaniem jego odbioru. Sprzedawca zobowiązany jest do przeniesienia prawa własności rzeczy (odpowiednio: przeniesienia innego prawa, np. wierzytelności, lub prawa rzeczowego) oraz do wydania rzeczy kupującemu (odpowiednio: wydania papieru, w którym jest inkorporowane zbywane prawo lub którego posiadanie jest potrzebne do wykonywania tego prawa. Przedmiotem świadczenia kupującego jest suma pieniężna określona - w stosunkach krajowych - w walucie polskiej (art. 358 k.c.) albo obcej. Wysokość tego świadczenia ma odpowiadać wartości przedmiotu sprzedaży (cena).

Ekwiwalentność umowy sprzedaży ma być rozumiana w zasadzie subiektywnie, czyli z uwzględnieniem uzgodnienia dokonanego przez strony, choćby nawet odbiegało ono od wartości zobiektywizowanej [np. ustalonej przez rzeczoznawcę; w uchwale z 22 października 1987 r., III CZP 55/87, LexisNexis nr (...) (OSNCP 1989, nr 6, poz. 90, z glosą T. Zielińskiego, PiP 1991, nr 1, s. 108) Sąd Najwyższy stwierdził, że istota umowy wzajemnej wyraża się m.in. w tym, że - w ocenie obu stron - świadczenie jednej strony stanowi odpowiednik (ekwiwalent) świadczenia drugiej]. Potwierdzeniem tej tezy jest m.in. fakt, że nawet w umowach sprzedaży w handlu detalicznym (najbardziej powszechnie występujących) ceny towarów mogą być przedmiotem negocjacji („targowania się"), oraz to, że ceny towarów podlegają sezonowym i innym okazjonalnym, nieraz bardzo znacznym, obniżkom).

Jak wynika z ustalonych okoliczności sprawy, powódka spełniła swoje świadczenie zgodnie z umową zawartą między stronami, bowiem dostarczyła towar zgodny z zamówieniem co do ilości, jakości i ceny. Pozwana odebrała towar bez zastrzeżeń, jednak w umówionym terminie nie spełniła swojego świadczenia polegającego na zapłacie umówionej ceny. Pozwana zaakceptowała wystawione faktury, nie kwestionowała istnienia wierzytelności powódki. Zresztą w toku procesu wręcz potwierdziła jej istnienie, skoro oświadczyła, że dokonuje potrącenia swojej wierzytelności z wierzytelnością powódki (art. 498 k.c.). Jednakże potrącenie to nie może wywołać zamierzonego skutku, bowiem wierzytelność pozwanej nie istnieje. Pozwana nie wykazała żadnych przesłanek z art. 471 k.c. , zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Odpowiedzialność kontraktowa znajduje zastosowanie w stosunkach między wierzycielem i dłużnikiem, którzy są stronami określonego stosunku zobowiązaniowego. Odpowiedzialność kontraktowa dłużnika powstaje, jeżeli spełnione zostaną następujące przesłanki: 1) szkoda wierzyciela w postaci uszczerbku majątkowego; 2) szkoda musi być spowodowana niewykonaniem lub nienależycie wykonanym zobowiązaniem przez dłużnika; 3) związek przyczynowy między faktem nienależytego wykonania lub niewykonania zobowiązania a poniesioną szkodą.

Dłużnik nie wykonuje zobowiązania, jeżeli przez swoje zachowanie nie doprowadzi do osiągnięcia przez wierzyciela określonej kontraktem korzyści, lub też w wyniku jego aktywności wierzyciel otrzymuje coś innego, niż to, czego stosownie do treści kontraktu mógł oczekiwać wierzyciel. Złożoność relacji kontraktowych uzasadnia wyodrębnienie szeregu postaci niewykonania zobowiązania (F. Zoll (w:) System prawa prywatnego, t. 6, Suplement, s. 116).

Ciężar dowodu istnienia wyżej wymienionych przesłanek, faktu aktualizującego odpowiedzialność z art. 471 k.c., istnienia związku przyczynowego oraz powstania szkody, także w postaci utraconych korzyści, w świetle art. 6 k.c. spoczywa na wierzycielu jako osobie, która z tychże faktów wywodzi skutki prawne (wyrok SA w Lublinie z dnia 19 lutego 2013 r., I ACa 717/12, LEX nr 1314796). Musi on zatem najpierw udowodnić istnienie ważnego zobowiązania o określonej treści, w stosunku do którego czyni dłużnikowi zarzuty jego naruszenia. W sytuacji, gdy zachowanie się dłużnika w wykonaniu zobowiązania ma polegać na daniu lub czynieniu, pojawia się wątpliwość o sposób przeprowadzenia przez wierzyciela dowodu na fakt niewykonania zobowiązania. Przeprowadzenie wspomnianego dowodu o charakterze negatywnym, o ile nie jest niemożliwe, to na pewno jest bardzo utrudnione. W takich sytuacjach przyjąć trzeba, że to dłużnik, broniąc się przed zarzutem niewykonania lub nienależytego zobowiązania, powinien przedstawić dowód spełnienia świadczenia. Obowiązujący system prawny uwzględnia oczekiwania dłużnika i wychodzi naprzeciw jego oczekiwaniom, pomagając mu w uzyskaniu dowodów wykonania zobowiązania (art. 462–463 k.c.). Wykazanie wspomnianych trzech przesłanek aktualizuje potrzebę ochrony dłużnika, który może wykazać, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności.

Ustalenie szkody pod postacią utraconych korzyści ma zawsze charakter hipotetyczny, polega bowiem na przyjęciu, że zysk w okresie poprzednim zostałby osiągnięty (wyrok SN z dnia 29 kwietnia 2011 r., I CSK 457/10, LEX nr 1318300; wyrok SA w Katowicach z dnia 21 czerwca 2013 r., V ACa 201/13, LEX nr 1342264). Jednakże utrata zysku i jego wysokości musi być przez żądającego odszkodowania udowodniona. Chodzi w tym przypadku jednak nie tyle o wykazanie pewności jego wystąpienia, ile duże prawdopodobieństwo, że praktycznie w świetle doświadczenia życiowego można przyjąć, że utrata zysku rzeczywiście miała miejsce (wyrok SN z dnia 26 listopada 2004 r., I CK 281/04, LEX nr 146366; wyrok SA w Poznaniu z dnia 8 marca 2007 r., I ACa 29/07, LEX nr 370925). Można zatem powiedzieć, że bardziej prawdopodobne niż nie jest to, że gdyby zdarzenie zmieniające stan rzeczy nie miało miejsca, to spodziewany zysk by wystąpił.

Odpowiedzialność dłużnika z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania została ukształtowana na zasadzie winy. W art. 471 k.c. zawarte jest jednak domniemanie, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło wskutek okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność (W. Popiołek (w:) Komentarz, 2011, s. 48; wyrok SA w Białymstoku z dnia 27 marca 2013 r., I ACa 35/13, LEX nr 1307395). Ciężar dowodowy przedstawia się dla wierzyciela korzystniej w porównaniu z odpowiedzialnością za czyny niedozwolone, bowiem nie musi on udowadniać istnienia wszystkich warunków odpowiedzialności odszkodowawczej, nie musi wykazywać znamion winy w zachowaniu dłużnika. Konstrukcja odszkodowawczej odpowiedzialności kontraktowej jest oparta na zasadzie winy domniemanej (wyrok SA w Łodzi z dnia 14 września 2012 r., I ACa 572/12, LEX nr 1223369; wyrok SA we Wrocławiu z dnia 10 sierpnia 2012 r., I ACa 742/12, LEX nr 1312139). Odmienne założenie jest wprost trudne do wyobrażenia. Oznaczałoby ono nałożenie na wierzyciela obowiązek śledzenia zachowań dłużnika w okresie między zaciągnięciem zobowiązania a terminem jego wykonania, żeby w razie jego niewykonania lub nienależytego wykonania można było postawić dłużnikowi zarzut nieprawidłowości postępowania. Zatem przyjęcie odpowiedzialności dłużnika nie jest uzależnione od udowodnienia przez wierzyciela, że nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność (wyrok SN z dnia 19 stycznia 2002 r., V CKN 630/00, LEX nr 54329).

Przyjąć też trzeba, iż obowiązek odszkodowawczy dłużnika ogranicza się do następstw, które w chwili zawarcia umowy były do przewidzenia w normalnym toku rzeczy, oraz tych, które można było rozsądnie przewidzieć na podstawie wiedzy o szczególnych okolicznościach danego przypadku (T. P., Odpowiedzialność odszkodowawcza..., s. 145).

Mając na uwadze wskazaną regulację prawną należy podnieść, że powódka realizowała zamówienia materiałowe w czasie i sposób określony umową, którego stan ilościowy i jakościowy w całości został zaakceptowany i rozdysponowany przez pozwaną zgodnie z jego dalszym przeznaczeniem. Odmowa realizacji kolejnych dostaw, bądź wstrzymywanie się z realizacją kolejnego zamówienia przez powódkę wynikała z faktu powstania dużych zaległości w płatnościach z poprzednio wydany towar. Brak innych okoliczności wskazujących na zakończenie współpracy stron, bądź też na uprzednią odmowę realizacji kolejnych zamówień. To pozwany swoim działaniem, brakiem umiejętności zarządzania finansami przedsiębiorstwa doprowadził do zatorów płatniczych i braku terminowego dostarczania towaru zamówionego u powódki kolejnym kontrahentom.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu na podstawie art. 536 k.c. i art. 481 k.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. Na koszty procesu należne od pozwanej na rzecz powódki złożyły się: opłata od pozwu (2686zł, 8057 zł), opłata od pełnomocnictwa 17zł, wynagrodzenie pełnomocnika w stawce podstawowej 7200 zł (par. 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 listopada 2015 r w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r. DZ. U. 2015.1800).

Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Okręgowego w Łodzi kwotę 738zł tytułem zwrotu wydatków (koszty stawiennictwa świadków zgodnie z uprzednio wydanymi postanowieniami).

ZARZĄDZENIE

1.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron,

2.  uzasadnienie sporządzone przez sędziego .

16, XII, 2016r.