X GC 471/18 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2019-12-30
Sygn. akt X GC 471/18
UZASADNIENIE
W pozwie wniesionym w dniu 26 lutego 2018 roku w europejskim postępowaniu upominawczym powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. wniosła o orzeczenie obowiązku zapłaty przez pozwanego (...) z siedzibą w B. kwoty 36.035 Euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 22 maja 2017 roku od kwoty 35.856 Euro i od dnia 6 maja 2017 roku od kwoty 179,80 Euro do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu żądania pozwu powód wskazał, iż strony zawarły umowę sprzedaży, na podstawie, której powód dostarczał pozwanej towar (mięso drobiowe). Zgodnie z umową stron dostawa miała nastąpić na zasadach (...) sprzedawcy. Strona powodowa z tytułu zrealizowanych dostaw wystawiła dla pozwanej spółki faktury: z tytuły dostawy towaru na kwotę 35.856 euro oraz z tytułu kosztów niezwróconych przez pozwanego pojemników na kwotę 6.888,20 Euro, która to kwota z uwagi na zwrot części pojemników przez pozwaną spółkę została skorygowana do kwoty 179,80 Euro.
Łącznie z tytułu obydwu wystawionych przez powoda faktur pozwany jest, zatem winien powodowej spółce kwotę 36.035,80 Euro.
Powódka wniosła również o zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów procesu.
( pozew k. 5 – 14)
W dniu 5 kwietnia 2018 roku Sąd Okręgowy w Łodzi wydał w sprawie europejski nakaz zapłaty.
( nakaz k. 23 – 24)
Pozwany wniósł sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty.
( sprzeciw k. 35 - 36)
W dniu 12 września 2018 roku pozwany wniósł odpowiedź na pozew, podnosząc w pierwszej kolejności zarzut braku jurysdykcji krajowej w niniejszym postępowaniu i wnosząc o odrzucenie pozwu na podstawie art. 1099 kpc. oraz wnosząc o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu.
Pozwany wniósł również o oddalenie powództwa, powołując się na okoliczność, iż stronie pozwanej przysługiwało względem powoda roszczenie wzajemne w wysokości 40.176 Euro z tytułu szkody powstałej w wyniku niewywiązania się przez powódkę z łączącego strony kontraktu. Pozwany wskazał również, iż oświadczeniem przesłanym powodowi drogą mailową w dniu 27 czerwca 2017 roku strona pozwana dokonała potrącenia przedmiotowego roszczenia z roszczeniem powódki o zapłatę wynikającym z faktury (...), 2/PAK. (...) oraz 4 (...) w łącznej wysokości 36.035,80 Euro.
( odpowiedź na pozew k. 66 – 68)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Strony nawiązały współpracę handlową w latach 2015 – 2016. Współpracę nawiązał pracownik powodowej spółki (...), który znał osobę pracującą u pozwanego – M. P..
M. P. po zakończeniu zatrudnienia w pozwanej spółce, rozpoczął pracę u powoda i dalej zajmował się realizacją zamówień pozwanej spółki u powoda.
Współpraca polegała na sprzedaży przez powoda pozwanemu mięsa drobiowego. W przypadku każdego zamówienia ustalane były warunki jego realizacji tj. ilość i rodzaj towaru oraz data jego odbioru przez pozwanego.
Ustalenia te odbywały się drogą kontaktów mailowych i telefonicznych pomiędzy pracownikami obydwu firm.
Pomiędzy stronami nigdy nie było czynionych ustaleń, iż właściwym dla kwestii spornych wynikających ze współpracy jest prawo niemieckie a dla ewentualnych sporów sądowych właściwy jest sąd w Berlinie.
Pierwszym etapem zamówienia było zapytanie ze strony pozwanego o dany towar, ilość. Następnie, kiedy powód potwierdził możliwość realizacji zamówienia następowało wywołanie towaru, wskazanie terminów odbioru. Po tym konkretnym uzgodnieniu strona powodowa przystępowała do realizacji zamówienia. Strona pozwana odbierała towar własnym transportem z magazynu powoda. Telefonicznie każdorazowo uzgadniano termin podstawienia transportu.
Zgodnie z ustaleniami stron pozwany miał obowiązek dokonywania zwrotu pojemników po dostarczonym mu towarze.
Pojemniki zwrotne nie były przez odbiorcę towaru zwracane. Kwestia ta była przedmiotem monitów ze strony powoda.
Pozwany nie doręczył powodowi własnych ogólnych warunków współpracy handlowej na piśmie.
( zeznania świadka S. L. protokół rozprawy z dnia 19 września 2018 roku k. 191 – 192, nagranie 00; 12; 00 – 00; 48; 43, świadka M. P. protokół rozprawy z dnia 25 listopada 2019 roku k. 220 – 221, nagranie 00; 09; 30 – 00; 43; 27, K. K. 00; 43; 27 – 01; 06; 00, zeznania w charakterze strony powodowej T. T. k. 222 – 223, nagranie 01; 07; 34 – 01; 23; 02, potwierdzenie zakupu k. 108, 110,112,114,116,118, korespondencja mailowa k. 144)
Z tytułu zrealizowanej dostawy mięsa powód wystawił dla pozwanego m. in. fakturę (...) w dniu 21 kwietnia 2017 roku na kwotę 36.288 Euro z terminem płatności 30 dni upływającym w dniu 21 maja 2017 roku ( faktura k. 45)
Z tytułu niezwróconych pojemników w ilość 2222 sztuk powód wystawił dla pozwanego w dniu 5 kwietnia 2017 roku fakturę (...)/P./ (...) na kwotę 6. 888, 20 Euro z terminem płatności 30 dni – w dniu 5 maja 2017 roku ( faktura k. 52)
Z uwagi na dokonanie przez pozwanego zwrotu pojemników w ilości 914 sztuk w dniu 31 maja 2017 roku powód wystawił fakturę korygującą do faktury (...). Po korekcie faktura z tytułu niezwróconych pojemników opiewała na kwotę 2.833,40 Euro.
( faktura korygująca k. 53)
Następnie w dniu 26 czerwca 2017 roku z uwag na dalszy zwrot przez pozwanego pojemników po dostarczonym towarze w ilości 1.250 sztuk skorygowano fakturę wystawioną z tytułu kosztu pojemników do kwoty 179,80 euro z tytułu braku zwrotu 58 sztuk pojemników. ( faktura korygująca k. 54)
W kwietniu 2017 roku pomiędzy pracownikami spółek prowadzona była korespondencja mailowa dotycząca realizacji kolejnych zamówień, które miały być zrealizowane w 16/17 tygodniu roku 2017 i w 18/19 tygodniu, czyli na początku maja 2017 roku. ( korespondencja mailowa k. 88)
Zamówienia te nie zostały zrealizowane z uwagi na brak ich „ wywołania „ tj. sprecyzowania konkretnej daty odbioru przez pozwanego.
(zeznania świadka S. L. protokół rozprawy z dnia 19 września 2018 roku k. 191 – 192, nagranie 00; 12; 00 – 00; 48; 43, świadka M. P. protokół rozprawy z dnia 25 listopada 2019 roku k. 220 – 221, nagranie 00; 09; 30 – 00; 43; 27, zeznania w charakterze strony powodowej T. T. k. 222 – 223, nagranie 01;07;34 – 01;23;02)
W dalszej korespondencji prowadzonej pomiędzy stronami powód uzależniał realizację dalszych zamówień m. in. od zwrotu zaległych pojemników.
( korespondencja mailowa k. 93, 120 – 120 odwrót)
W mailu z dnia 22 czerwca 2017 roku prezes pozwanej spółki (...) poinformował powoda, że z powodu niewykonania przez powoda umowy pozwana spółka musiała zrealizować zakupy zastępcze w celu pokrycia brakującego towaru. Wyższe kwoty, które pozwana musiała ponieść z tego tytułu zostaną zafakturowane na powoda.
( korespondencja mailowa k. 120 – 120 odwrót)
W dniu 21 czerwca 2017 roku pozwana spółka wystawiła dla powoda fakturę Vat na kwotę 40.176 Euro tytułu różnicy cen zakupu towaru, przy uwzględnieniu różnicy cen stosowanych przez powoda i cen, jakie zapłaciła za zakupiony towar. Faktura została przesłana do powoda wraz z mailem w dniu 27 czerwca 2017 roku. Jednocześnie w korespondencji mailowej z dnia 27 czerwca 2017 roku Prezes pozwanej spółki powiadomił powoda o dokonaniu wzajemnych rozliczeń tj. kompensaty należności wynikających z wystawionej przez pozwaną spółkę faktury na kwotę 40.176 Euro z fakturami wystawionymi przez powoda na łączną kwotę 36.035,80 Euro. Z przedstawionego rozliczenia wynika, iż po dokonaniu kompensaty powodowa spółka powinna zapłacić pozwanemu kwotę 4.140, 20 Euro.
( kompensata k. 125, faktura k. 123, korespondencja mailowa k. 125)
Powyższy stan faktyczny w zakresie okoliczności podjęcia i realizacji współpracy handlowej był pomiędzy stronami niesporny. Niesporna była również okoliczność dostarczenia przez powoda towaru ( mrożonego mięsa drobiowego) w ilości i za cenę wynikającą z faktury (...) na kwotę 36.288 Euro z terminem płatności 30 dni upływającym w dniu 21 maja 2017 roku. ( faktura k. 45)
Niesporne i niekwestionowane przez stronę pozwaną były również okoliczności dotyczące rozliczenia się przez strony z tytułu niezwróconych powodowi pojemników, a następnie dokonania ich zwrotu w znaczącej części i rozliczeń z tego tytułu.
W pozostałym zakresie sąd dokonał ustaleń faktycznych na podstawie przedłożonych przez strony dokumentów w postaci faktur, korespondencji mailowej, potwierdzeń zakupu jak również na podstawie zeznań przesłuchanych świadków i stron procesu.
Sąd odmówił wiary zeznaniom przedstawiciela strony pozwanej C. B., co do okoliczności, iż strona pozwana zmuszona była do dokonania zakupu zastępczego towaru z powodu niewywiązania się przez powoda z łączącej strony umowy i wskutek powyższego poniosła szkodę w wysokości 40.176 Euro.
Twierdzenia te nie zostały przez stronę pozwaną poparte jakimikolwiek innymi dowodami potwierdzającymi faktycznie dokonanie przez stronę pozwaną tego rodzaju zakupu.
Są one ponadto sprzeczne z całym praktycznie pozostałym materiałem dowodowym, w postaci korespondencji mailowej oraz zeznań świadków, w tym również świadków powołanych przez stronę pozwaną.
Zarówno z treści korespondencji mailowej jak i z treści zeznań świadków wynika, iż do zawarcia umowy sprzedaży określonej partii mięsa drobiowego dochodziło dopiero po potwierdzeniu przez obie strony ilości, ceny i daty odbioru. Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi zaś do wniosku, iż wbrew twierdzeniom strony pozwanej, pomiędzy stronami nie doszło w ogóle do zawarcia konkretnych umów sprzedaży odnoszących się, jak wskazuje pozwany do rzekomo niezrealizowanych przez powoda zamówień.
Z korespondencji mailowej stron wynika, iż pozwany istotnie próbował zamówić towar, powód jednakże uzależniał realizację zamówień od rozliczenia się przez pozwanego z niezwróconych pojemników jak również zapłacenia zaległej faktury.
Analiza tej korespondencji jak i zeznań świadków nie pozwala na ustalenie, iż pomiędzy stronami doszło do zawarcia umowy sprzedaży konkretnej partii towaru a następnie powód nie wywiązał się z niej, powodując u pozwanej spółki szkodę w postaci konieczności dokonania zakupu mięsa u innego kontrahenta, po wyższej cenie.
Strony prowadziły w tej sprawie negocjacje. Nigdy jednakże nie poczyniły wiążących ustaleń, co do terminu realizacji kolejnych zamówień pozwanego.
Okoliczność ta wynika chociażby z maila C. B. kierowanego do powoda w dniu 27 czerwca 2017 roku. Z wiadomości tej wynika, iż powód odmówił realizacji kolejnych zamówień pozwanego, uzależniając dalszą współpracę od załatwienia kwestii rozliczeń finansowych z tytułu zrealizowanych już dostaw.
Skoro, jak z powyższego wynika, powód nie przyjął na siebie zobowiązania do dokonania dostawy, a konsekwencji strony nie ustaliły warunków umowy sprzedaży - nie doszło do jej zawarcia. Jednocześnie tryb i sposób prowadzenia pomiędzy stronami współpracy handlowej wskazuje, iż wbrew temu, co twierdzi strona pozwana, w sprawie niniejszej nie mamy do czynienia z jedną ramowa umową sprzedaży, lecz z szeregiem kolejno po sobie następujących i kolejno zawieranych i realizowanych umów sprzedaży.
Każde zamówienie charakteryzowało się, bowiem odrębnymi warunkami ( odrębnie ustalana była cena, ilość jak również asortyment i termin dostawy). Każde z zamówień było również odrębnie rozliczane wystawianą z tego tytułu fakturą.
Do zawarcia konkretnej umowy sprzedaży dochodziło, zatem jedynie w tych przypadkach, kiedy strony uzgodniły wszystkie istotne jej postanowienia, a to jak wynika z materiału dowodowego nastąpiło jedynie w przypadku tych zamówień, które zostały przez powoda zrealizowane.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie w całości.
Jak wyżej wskazano jest okolicznością pomiędzy stronami niesporną zawarcie i wykonanie przez powoda umowy sprzedaży mrożonego mięsa drobiowego, z tytułu której powód wystawił pozwanemu fakturę VAT (...) na kwotę 36.288 Euro. Pozwany nie kwestionował również stanu rozliczeń pomiędzy stronami z tytułu zwrotu pojemników, w których dostarczane było mięso. Okolicznością niesporną jest również to, iż pozwany nie zapłacił należności wynikających z faktury VAT (...) na kwotę 36.288 Euro, jak również kwoty 179. 80 Euro z tytułu kosztów niezwróconych powodowi pojemników.
Żądaniu powoda pozwany przeciwstawił dwa zarzuty:
- procesowy zarzut braku jurysdykcji sądu polskiego, wskazując jednocześnie, iż zgodnie z ustaleniami stron dokonanymi poprzez przyjęcie i akceptację Ogólnych Warunków Zakupu sądem właściwym jest L. B. w B..
- zarzut potrącenia z wierzytelnością dochodzoną przez powoda własnej wierzytelności w wysokości 40.176 Euro z tytułu szkody, jakiej doznać miał pozwany w związku z niewykonaniem przez powoda umowy łączącej strony niniejszego postępowania.
Obydwa z podniesionych przez pozwanego zarzutów okazały się niezasadne.
Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu braku jurysdykcji w sprawie sądu polskiego i opartego na nim wniosku strony pozwanej o odrzucenie pozwu stwierdzić należy, iż strona pozwana w pierwszej kolejności nie udowodniła w toku niniejszego postępowania, iż pomiędzy stronami miały zastosowanie Ogólne Warunki Zakupu opracowane przez stronę pozwaną, w których to warunkach istotnie znalazły się zapisy o poddaniu jurysdykcji sądu w Berlinie sporów wynikających z łączących strony umów handlowych, jak również o wyborze przez strony prawa niemieckiego, jako prawa właściwego dla oceny prawnej łączącej strony umowy.
Powód stanowczo zaprzeczył, aby kiedykolwiek wskazane Ogólne Warunki Handlowe zostały mu doręczone, aby zapoznawał się z ich treścią i akceptował je, jako mające zastosowanie do współpracy handlowej stron.
Okoliczności doręczenia powodowi wspomnianych Ogólnych Warunków Handlowych nie potwierdził żaden z przesłuchanych przez sąd świadków.
Sam zaś przedstawiciel strony pozwanej w zeznaniach składanych przed sądem stwierdził jedynie, iż wydał polecenie przedstawicielom handlowym i pracownikom spółki, aby przekazywali kontrahentom Ogólne Warunki Zakupu. Jednocześnie nie posiadał żadnej konkretnej wiedzy na temat tego, czy, kiedy i w jaki sposób warunki te zostały przedstawione powodowi do zapoznania się i akceptacji, której to okoliczności powód stanowczo zaprzeczył. Jednocześnie prezes zarządu powodowej spółki w zeznaniach składanych przed sądem stwierdził, iż nawet gdyby otrzymał wspomniane warunki handlowe, ( co według niego nigdy nie miało miejsca) nigdy nie wyraziłby zgody na ich stosowanie do umów łączących spółkę z pozwanym.
Nadto w żadnych dokumentach dotyczących prowadzonej współpracy handlowej, w tym również na pochodzących od pozwanego zamówieniach, potwierdzeniach odbioru towaru, dokumentach rozliczeniowych, nie ma odwołania się do tychże Ogólnych Warunków Zakupu.
Wobec powyższych okoliczności nie zostało w sprawie niniejszej wykazane, iż strony dokonały wyboru sądu właściwego ( L. B.) stosownie do treści art. 25 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2012 roku numer (...) w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych.
W wyniku braku umowy stron w zakresie jurysdykcji zastosowanie w sprawie znajdują przepisy powołanego wyżej rozporządzenia nr 1215/2012.
Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 4 i art. 7 pkt 1 lit a) i b) rozporządzenia w sprawach dotyczących umów – strona umowy może być pozywana przed sąd miejsca wykonania zobowiązania, za które to miejsce w przypadku umowy sprzedaży uznaje się miejsce dostawy sprzedawanego towaru. W rozpoznawanej sprawie dostawa sprzedawanego towaru następowała poprzez wydanie towaru z magazynu sprzedawcy ( powoda), co znajduje potwierdzenie na przedstawionych przez stronę pozwaną zamówieniach, fakturach jak i dowodach wydania towaru. Strony na dokumentach, jako sposób dostawy wskazały (...), która to reguła (...) oznacza dostawę z zakładu sprzedawcy.
Wobec powyższego, w sprawie istnieją podstawy do przyjęcia jurysdykcji sądu polskiego dla roszczeń wynikających z zawartej pomiędzy stronami umowy sprzedaży a podniesiony przez pozwanego zarzut braku tej jurysdykcji, jako niezasadny podlegał oddaleniu poprzez odmowę odrzucenia pozwu.
W przypadku umów sprzedaży towarów, które zostały zawarte pomiędzy stronami mającymi siedziby handlowe w różnych państwach, zastosowanie znajdą postanowienia Konwencji Narodów Zjednoczonych o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów z dnia 11 kwietnia 1980 roku (Dz. U. 1997 R., Nr 45, poz. 286), o ile państwa te są stronami konwencji i nie złożyły oświadczeń, o których mowa w art. 92-96 konwencji wiedeńskiej (art. 1 ust. 1 lit. a. Konwencji).
Konwencja wiedeńska jest elementem polskiego porządku prawnego. Zarówno Polska, jak i Republika Federalna Niemiec są stronami konwencji wiedeńskiej. Przy czym, zgodnie z art. 91 ust. 2 Konstytucji RP, przepisy konwencji mają pierwszeństwo przed niedającymi się z nią pogodzić regulacjami ustawowymi.
Zgodnie z art. 6 konwencji wiedeńskiej, strony mogły wyłączyć jej zastosowanie m.in. poprzez dokonanie wyboru prawa właściwego dla umowy sprzedaży.
Jednakże – zgodnie z poglądami piśmiennictwa oraz orzecznictwa – wybór przez strony umowy sprzedaży prawa właściwego wywiera skutek przewidziany art. 6 konwencji wiedeńskiej jedynie wtedy, gdy wybranym statutem kontraktowym jest prawo państwa niezwiązanego tą konwencją, w razie zaś wybrania prawa państwa związanego nią skutek ten nie następuje, gdyż częścią prawa wybranego są także przepisy konwencji wiedeńskiej ( vide: SN w uzasadnieniu wyroku z dnia 17 października 2008 roku I CSK 105/08 OSNC 2009 z. 11 Poz. 153).
W zakresie ustalenia prawa materialnego właściwego dla umowy łączącej strony, w przypadku umów dotyczących podmiotów z państw UE, źródłem norm w handlu międzynarodowym jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 roku w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (tzw. (...)), opublikowane w Dz. Urz. UE nr 4.7. 2008 roku L 177/6. Zgodnie z art. 29 tego rozporządzenia weszło ono w życie dwudziestego dnia po jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej tj. w dniu 24 lipca 2008 roku i znajduje zastosowanie do umów zawartych po dniu 17 grudnia 2009 roku (art. 28 rozporządzenia).
Zgodnie z pkt. 19 preambuły rozporządzenia, jeżeli nie dokonano wyboru prawa właściwego, prawo to należy określić zgodnie z zasadą dotyczącą określonego typu umowy.
Stosownie do treści art. 3 rozporządzenia, umowa podlega prawu wybranemu przez strony. Wybór prawa jest dokonany wyraźnie lub w sposób jednoznaczny wynika z postanowień umowy lub okoliczności sprawy.
W zakresie, w jakim nie dokonano wyboru prawa właściwego dla umowy zgodnie z art. 3 i bez uszczerbku dla art. 5-8, prawo właściwe dla umowy sprzedaży ustala się w ten sposób, że umowa sprzedaży towarów podlega prawu państwa, w którym sprzedawca ma miejsce zwykłego pobytu (art. 4 ust. 1 lit. a rozporządzenia).
Z okoliczności faktycznych sprawy wynika, iż strony nie dokonały wyboru prawa właściwego. Nie uczyniły tego ani w sposób wyraźny (brak pisemnej umowy sprzedaży i wyraźnych oświadczeń stron w tym zakresie), ani też w sposób dorozumiany.
Z powyższych względów, w niniejszej sprawie zastosowanie znajdują przepisy powołanej wyżej konwencji wiedeńskiej o międzynarodowej sprzedaży towarów.
W świetle treści art. 30 konwencji wiedeńskiej, sprzedający jest obowiązany dostarczyć towary, przekazać wszystkie dokumenty ich dotyczące oraz przenieść prawo własności towarów zgodnie z umową i niniejszą konwencją. Przy czym, jeżeli sprzedający nie jest jednocześnie obowiązany dostarczyć towarów w określonym miejscu, jego obowiązek dostawy polega – w przypadku, gdy umowa sprzedaży przewiduje przewóz towarów – na wydaniu towarów pierwszemu przewoźnikowi w celu przekazania ich kupującemu (art. 31 lit. a konwencji wiedeńskiej).
Kupującego obciąża obowiązek zapłaty ceny za towar i przyjęcia dostawy zgodnie z umową i konwencją (art. 53 konwencji wiedeńskiej).
Konwencja wiedeńska poza tym, że w art. 78 stanowi, iż jeżeli strona nie dokona zapłaty ceny lub innej należności, druga strona ma prawo do odsetek od zaległej sumy (niezależnie od żądania odszkodowawczego należnego na podstawie art. 74), nie reguluje kwestii odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego.
Brak określenia stopy odsetek ustawowych jest tzw. luką wewnętrzną, tj. obejmującą kwestie uregulowane omawianą konwencją, ale wyraźnie w niej nierozstrzygnięte, a zatem w tym zakresie należy stosować prawo materialne tej strony umowy sprzedaży, które jest właściwe dla danego kontraktu, a więc w tym konkretnym wypadku prawo polskie.
Inna wypracowana przez orzecznictwo zasada stanowi, iż wysokość odsetek od zaległej ceny należnej na podstawie umowy, do której ma zastosowanie Konwencja wiedeńska trzeba ustalać w sposób przewidziany w jej art. 7 ust. 2 in fine, a zatem – zgodnie z prawem właściwym dla umowy sprzedaży na podstawie normy kolizyjnej obowiązującej w państwie, którego sąd orzeka w sprawie ( vide: wyrok SN z dnia 9 października 2008 roku, V CSK 63/08, niepubl.).
W myśl art. 27 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 listopada 1965 roku Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. Nr 46 poz. 290 ze zm.) obowiązującego w dacie zawarcia przedmiotowej umowy sprzedaży prawem tym jest prawo polskie.
Wobec niekwestionowania przez stronę pozwaną faktu zawarcia umowy sprzedaży oraz dostarczenia jej towarów wymienionych w fakturze VAT (...) na kwotę 36.288 Euro, jak również kwoty 179. 80 Euro z tytułu kosztów niezwróconych powodowi pojemników pozwany zobowiązany jest do zapłaty powyższych należności.
Zgłaszając zarzut potrącenia pozwana uznała roszczenie powodów. Należy to potraktować, jako tzw. niewłaściwe uznanie długu. Przez uznanie niewłaściwe rozumie się taką czynność dłużnika, przez którą zostaje wyrażone jego przeświadczenie o istnieniu roszczenia wierzyciela. Jest to oświadczenie wiedzy jednostronne przyznanie faktów (tak uchwała SN z dnia 30.12.1964 R. III PO 35/64 OSNC 6/1965 poz. 90; Orzeczenie SN z dnia 19.02.2002 r., II CKN 1312/2003). Uznaniem niewłaściwym jest więc każde stwierdzenie istnienia długu skierowane do wierzyciela. Istotą potrącenia jest konieczność istnienia dwóch wierzytelności: po stronie powoda i po stronie pozwanego. Skoro pozwana dopuszcza możliwość potrącenia oznacza to, iż akceptuje istnienie wierzytelności po stronie powodów oraz nie kwestionuje tej wierzytelności, taka postawa pozwala na uznanie, iż kwota dochodzona pozwem jest akceptowana przez stronę pozwaną i przez nią nie jest kwestionowana.
Zgodnie z treścią przepisu art. 498 kc. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.
Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.( art. 499 kc. )
Podstawową przesłanką skuteczności potrącenia jest sytuacja, w której dwie osoby są równocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami. Pozwany dla wykazania skuteczności dokonanego potrącenia winien, zatem udowodnić, zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu wynikającą z art. 6 KC. istnienie po jego stronie wierzytelności wobec powoda przedstawionej do potrącenia.
Temu ciężarowi dowodu pozwany nie sprostał. Pozwany nie udowodnił, aby po jego stronie istniała względem powoda wierzytelność z tytułu obowiązku naprawienia szkody, jakiej rzekomo doznał wskutek niewykonania przez powoda łączącej strony umowy. W pierwszej kolejności, ( o czym była już mowa wyżej) pozwany nie udowodnił samego faktu niewykonania przez powoda umowy. Nadto pozwany nie złożył żadnych dokumentów potwierdzających faktyczną konieczność dokonania zakupu zastępczego. Nie przedstawił również żadnych dowodów na okoliczność, iż wzywał powoda do wykonania zobowiązania poprzez dostarczenie w konkretnym miejscu i czasie konkretnych ( ilościowo i jakościowo) zamówionych towarów z informacją, iż w razie w niewykonania dokona zakupu zastępczego a kosztami z tym związanymi obciąży powoda.
Pozwany nie przedstawił również żadnych dowodów na okoliczność, iż faktycznie zakupu takiego dokonał, czego zakup ten dotyczył i że faktycznie konieczność jego dokonania pozostawała w związku z niewykonaniem umowy przez powoda.
W toku procesu nie zostały, zatem udowodnione przez stronę pozwaną żadne okoliczności świadczące o istnieniu po stronie powoda odpowiedzialności odszkodowawczej.
Zarzut potrącenia jest, zatem nieudowodniony a co za tym idzie nie mógł być podniesiony skutecznie.
Z uwagi na to, że pozwany opóźniał się ze spłatą należności Sąd orzekł o odsetkach od należności stosownie do treści art. 7 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych ( tekst. jedn. Dz. U z 2019 poz.118), od dnia następnego po terminach spełnienia świadczenia oznaczonych na fakturach.
Jako podstawę orzeczenia o kosztach procesu sąd przyjął przepis art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Powództwo uwzględnione zostało, bowiem w całości, co uzasadnia obciążenie strony pozwanej kosztami procesu w całości zgodnie ze złożonym przez pełnomocnika powoda zestawieniem.
z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi strony pozwanej
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: