Treść orzeczenia X GC 861/20 - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

X GC 861/20 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2022-06-09

Sygn. akt XGC 861/20

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 9 października 2020r. (data wpływu 13 października 2020r.) powód M. S. wniósł o:

⚫: zasądzenie od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w U. na rzecz powoda kwoty 119.266,84 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 8 sierpnia 2020 r. do dnia zapłaty,
⚫: zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie do dnia zapłaty.

Stosownie do treści art. 187 § 1 pkt l¹ k.p.c. powód wskazał, iż roszczenie stało się wymagalne w dniu 8 sierpnia 2020 r. (pozew k. 4-22 akt).

Uzasadniając żądanie pozwu wskazał, że dochodzi w niniejszym postępowaniu odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania przez pozwaną zobowiązania wynikającego z umowy kontraktacji zawartej pomiędzy stronami, tj. wstawienia w dniu 18 lutego 2020 r. do gospodarstwa powoda w wykonaniu ww. umowy piskląt kaczek rzeźnych zakażonych wirusem ptasiej grypy H5N8, na które składają się kwoty wymienione powyżej w punktach l)-5) wynikające z załączonego do pozwu operatu. Powód utracił bowiem również korzyści, jakie miał przynieść tucz i w konsekwencji sprzedaż żywca kaczek ze wstawień z dnia 23 stycznia 2020 r. oraz 18 lutego 2020 r., a także kolejnego wstawienia, jakie było zaplanowane na 11 tydzień 2020 r. zgodnie z umową kontraktacji zawartą z pozwaną. W czasie, w którym miało być dokonane wstawienie opisane w punkcie 2 Szczegółowych warunków nadal obowiązywał zakaz wprowadzania do gospodarstwa i wyprowadzania z niego drobiu, sprowadzania i wywożenia produktów i pasz, nałożony decyzją Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. z dnia 23 lutego 2020 r.

Dodatkowo powodowi nie została w pełni zrekompensowana strata z tytułu padłych sztuk piskląt ze wstawienia z dnia 18 lutego 2020 r. Przyznana zapomoga jest równa jedynie 2/3 wartości rynkowej zakupionych piskląt. Pozostała do zrekompensowania szkoda wynosi zatem 3.240,00 zł.

Powód podkreślił, że wypłacone mu odszkodowanie oraz zapomoga nie pokrywają w pełni poniesionej przez niego straty oraz utraconych korzyści. Zgodnie z art. 49 ust. 2 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt odszkodowanie przysługuje w wysokości wartości rynkowej zwierzęcia. Wartość rynkowa wyznacza, także granice odszkodowania za zniszczone produkty pochodzenia zwierzęcego w rozumieniu przepisów o produktach pochodzenia zwierzęcego, jaja wylęgowe, pasze oraz sprzęt, które nie mogą być poddane odkażaniu, stosownie do treści art. 49 ust. 5 i 6 ww. ustawy. Powód tymczasem poniósł dalej idącą szkodę, aniżeli wyliczona na podstawie ww. przepisów.

W związku z powyższym, na zlecenie powoda sporządzony został operat szacunkowy przez rzeczoznawcę C. S. (biegłego sądowego wpisanego na listę okręgu Sądu Okręgowego w Poznaniu w zakresie szacowania strat w rolnictwie), w przedmiocie straty i utraconych przez powoda korzyści w związku z zawleczeniem wirusa ptasiej grypy H5N8 na skutek wstawienia kaczek przez (...) S.A.

Oszacowanie poniesionej przez powoda szkody dochodzonej pozwem zawierało:

1) wartość utraconych korzyści w związku z brakiem możliwości dokończenia tuczu kaczek z cyklu produkcyjnego rozpoczętego dnia 23 stycznia 2020 r. - tj. kaczek z wstawienia dokonanego przez inny podmiot aniżeli (...) S.A., które również zostały zabite stosownie do decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. - w kwocie 11.891,54 zł; wyliczona kwota wynika z różnicy pomiędzy wartością utraconego żywca kaczego a kosztem zapotrzebowania na paszę według przeciętnego jej zużycia (s. 2-3 operatu);

2) wartość utraconych korzyści w związku z brakiem możliwości dokończenia tuczu kaczek ze wstawienia z dnia 18 lutego 2020 r. dokonanego przez (...) S.A., które zostały zabite stosownie do decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. - w kwocie 48.155,92 zł; wyliczona kwota wynika z różnicy pomiędzy wartością utraconego przychodu z żywca kaczego a oszacowanymi kosztami jego uzyskania (s. 3-4 operatu);

3) wysokość straty z tytułu poniesienia dodatkowych wydatków dezynfekcyjno-sanitarnych nakazanych przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. z dnia 23 lutego 2020 r. - w kwocie 6.607,11 zł; wyliczona kwota wynika z faktur: nr (...)/PS z dnia 10 marca 2020 r. wystawionych przez (...) Sp. z o.o. (s. 4 operatu);

4) wartość utraconych korzyści w postaci przychodu z żywca z powodu braku możliwości wykonania zgodnie z harmonogramem zawartym w umowie kontraktacji zawartej z (...) S.A. wstawienia 8.000 sztuk piskląt w 11 tygodniu 2020 r. według pkt 2 załącznika nr 3 (Szczegółowe warunki) do ww. umowy - w kwocie 35.232,07 zł; wyliczona kwota wynika z różnicy pomiędzy wartością przychodu z niewyprodukowanego żywca a kosztami jego uzyskania (s. 4-5 operatu),

5) wartość straty z tytułu utraconego i niewykorzystanego obornika z własnej produkcji z trzech wstawień - z dnia 23 stycznia 2020 r., 18 lutego 2020 r. oraz planowanego wstawienia w 11 tygodniu 2020 r. - który miał być wykorzystany na potrzeby wiosennych upraw polowych, co rodziło konieczność odrębnego zakupu obornika dla gospodarstwa sięgającego powierzchnią 200 ha dla zabezpieczenia uzyskania plonów z areału upraw rolnych - w kwocie 40.125,00 zł; zakup został udokumentowany umową sprzedaży zawartą ze S. W. wraz z rachunkiem nr (...) z dnia 13 marca 2020 r.

Reasumując, wysokość poniesionej szkody ponad kwotę przyznanego odszkodowania i zapomogi, na którą składają się ww. kwoty, wynosi łącznie 145.251,64 zł. W związku z powyższym, pełnomocnik powoda wystosował w imieniu powoda wezwanie do zapłaty kwoty 145.251,64 zł skierowane do (...) S.A. W odpowiedzi pełnomocnik pozwanej odmówił spełnienia świadczenia. Powód podał także, że z uwagi na przysługującą pozwanej przeciwko M. S. wierzytelność z tytułu należności wynikającej z faktury nr (...) opiewającej na kwotę 25.984,80 zł, strona powodowa złożyła oświadczenie o potrąceniu wierzytelności. Z uwagi na wzajemne umorzenie wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej, powodowi przysługuje roszczenie o zapłatę kwoty 119.266,84 zł. Pełnomocnik powoda ponownie wezwał (...) S.A. do zapłaty z uwzględnieniem dokonanego potrącenia wierzytelności. W odpowiedzi pełnomocnik pozwanej ponownie zakwestionował roszczenia powoda co do zasady, jak i co do wysokości (pozew k. 4-22 akt).

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) S.A. z siedzibą w U. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (odpowiedź na pozew k. akt).

Uzasadniając swoje stanowisko pozwana Spółka wskazała, że wielokrotnie otrzymywała wezwania od powoda do naprawienia rzekomo poniesionej przez niego szkody, jednak z uwagi na brak przedłożenia jakichkolwiek dokumentów oraz wyliczeń potwierdzających jej rzeczywiste poniesienie odmawiała uznania roszczenia. Powołując się na tę okoliczność, powód poinformował o wstrzymaniu zapłaty za dostarczone pisklęta. Nie przedłożył jednak pozwanej żadnych dokumentów potwierdzających okoliczności, na które powoływał się w/w piśmie. W odpowiedzi pozwana pismem z dnia 29 maja 2020r. wezwała powoda do dobrowolnej spłaty należności w kwocie 25 984,80 zł z tytułu faktury VAT nr (...). Powód odmówił przedłożenia pozwanej jakichkolwiek decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii, wskazując w pkt 2 pisma z dnia 8.06.2020r., że „nie przedłoży tych decyzji z uwagi na brak takiego obowiązku zgodnie z zapisami umowy”. Powód podnosił, że kwota przyznanego odszkodowania stanowiła kwotę niższą, niż kwota wskazana na fakturze (nie wskazując przy tym w dalszym ciągu kwoty przyznanego mu odszkodowania).

Pozwana wskazała, że powoływana przez powoda argumentacja miałaby uzasadnienie jedynie w sytuacji, gdyby przepisy prawa nie przewidywały obowiązku wypłaty odszkodowania przez służby weterynaryjne, bądź w sytuacji, gdyby przyznane odszkodowanie zostało wypłacone w kwocie niższej, niż szkoda poniesiona przez hodowcę, a jej powstanie wynikałoby z niewłaściwego wykonania umowy przez pozwaną. Żadna z przesłanek odpowiedzialności pozwanej nie została spełniona, z uwagi na okoliczność, że powód do chwili złożenia pozwu postanowił „utajnić” wszelkie dokumenty, które miały potwierdzać wysokość rzekomo poniesionej szkody. Powód na etapie przedprocesowym nie przedłożył ani jednego dokumentu potwierdzającego wysokość rzekomo poniesionej szkody, ani także potwierdzającego wysokość przyznanych świadczeń przez PLW, na które obecnie powołuje się w pozwie.

Powód nie przedstawił więc żadnych dowodów, które potwierdzałyby zasadność odmowy zapłaty za dostarczone mu pisklęta. Powód pismem z dnia 19 kwietnia 2020r. poinformował pozwaną o wydaniu przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. decyzji z dnia 23 lutego 2020r., na podstawie której rzekomo został zobowiązany do zabicia i utylizacji piskląt, w związku z wykryciem u piskląt zakażenia wirusem ptasiej grypy H5N8. Pozwana pismem z dnia 3.07.2020r. ponownie wezwała powoda do zapłaty należności z tytułu nieuregulowanej faktury. W odpowiedzi otrzymała od niego pismo z dnia 15.07.2020r., w którym wezwał do zapłaty kwoty 145 251,64 zł, z tytułu rzekomo poniesionej przez niego szkody w związku ze wstawieniem do jego gospodarstwa piskląt zakażonych ptasią grypą. W piśmie tym powód wskazał, że dochodzona przez niego kwota stanowi należne mu odszkodowanie, z tytułu poniesionej szkody, w zakresie w jakim nie została ona zrekompensowana przez odszkodowanie i zapomogę przyznane na podstawie decyzji PLW w Ł.. Wskazał jedynie ogólną wartość szkody w kwocie 145.251,64 zł, bez jakiegokolwiek określenia poszczególnych kwot składających się na jej ogólną wartość. W piśmie tym w dalszym ciągu nie wskazywał w jakiej wysokości zostało mu przyznane odszkodowanie oraz zapomoga. Po raz kolejny podnoszone przez powoda okoliczności nie zostały potwierdzone żadnym dowodem. Do pisma nie załączono także jakiegokolwiek wyliczenia, które pozwoliłoby na ustalenie jakie kwoty składają się na ogólnie wskazywaną wartość poniesionej szkody. Powód pismem z dnia 28.07.2020r. złożył oświadczenie o potrąceniu wierzytelności w kwocie 145 251,64 zł z wierzytelnością powódki w kwocie 25 984,80 zł. Jednocześnie wezwał do zapłaty na jego rzecz kwoty 119 266,84 zł. Pozwana pismem z dnia 4.08.2020r. poinformowała powoda o bezskuteczności złożonego przez niego oświadczenia o potrąceniu oraz ponownie już po raz czwarty wezwała do uregulowania należności z tytułu w/w faktury.

Pozwana podsumowując wyżej przytoczone okoliczności stwierdziła, że powód tak jak inni hodowcy otrzymał od organów weterynaryjnych stosowne odszkodowanie w związku z koniecznością zabicia i utylizacji piskląt. Sam ten fakt nie może budzić wątpliwości, ponieważ powód powołał się na decyzję lekarza weterynarii, która to odszkodowanie mu przyznawała. Stwierdził jedynie - w ocenie pozwanej niezgodnie z prawdą - że wysokość odszkodowania za pisklęta była określona w kwocie niższej niż ich cena. Wiarygodność powyższego twierdzenia łatwo byłoby zweryfikować, gdyby powód przesłał do pozwanej przedmiotową decyzję. Jak wynika z treści przepisu art. 49 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt - odszkodowanie jest przyznawane hodowcy na podstawie wartości rynkowej zwierzęcia. Powyższe oznacza przyjęcie założenia, że to hodowca poniósł szkodę związaną z koniecznością utylizacji piskląt, a szkoda ta wynikała z tego m.in., że wcześniej te pisklęta kupił i za nie zapłacił. W przeciwnym wypadku należałoby uznać, że to nie hodowca, ale dostawca jest poszkodowanym, ponieważ wskutek wystąpienia ptasiej grypy, nie otrzymał należnej mu ceny z tytułu sprzedaży utylizowanych piskląt. Jeżeli wydanie decyzji o utylizacji miałoby zwalniać kupującego z wykonania umowy sprzedaży, to należałoby konsekwentnie uznać, że całą kwotę otrzymanego odszkodowania z tytułu utylizowanych piskląt powinien przekazać pozwanej.

Pozwana zaznaczyła, że decyzja PLW dotycząca przyznania odszkodowania wydawana w trybie administracyjnym umożliwia poszkodowanemu jej zaskarżenie, jeżeli nie zgadza się z wartością przyznanego mu odszkodowania. Jak wynika z treści decyzji PLW z dnia 31.03.2020r. - z którą pozwana de facto zapoznaje się po raz pierwszy - wynika, że odszkodowanie za kaczki Pekin w wieku 7 dni w ilości 5 040 sztuk zostało przyznane w kwocie 3,24 zł za sztukę. Wartość ta nie odpowiadała wartości rynkowej zabitych zwierząt, a została określona na podstawie wartości wskazanej na fakturze dotyczącej zakupu. Podkreślić natomiast należy, że wartość wskazana na fakturze tj. 3,24 zł brutto nie powinna zostać przez organy weterynaryjne uznana za wartość rynkową zabitych zwierząt, ponieważ uwzględniała bardzo preferencyjne ceny sprzedawanych piskląt jakie mogła zaproponować hodowcy pozwana spółka, a nie ceny rynkowe obowiązujące za towary tego rodzaju. Przyznane więc powodowi odszkodowanie zostało ustalone poniżej wartości rynkowej sprzedanych piskląt. Gdyby na odpowiednim etapie powód zdecydował się przedłożyć pozwanej przedmiotową decyzję, pozwana jako podmiot - być może bardziej doświadczony i znający praktykę organów weterynaryjnych w podobnych sprawach - udzieliłby stosownej pomocy w zaskarżeniu decyzji PLW. Ponadto, na powodzie ciążył obowiązek minimalizowania ponoszonej szkody, co obligowało go do złożenia odwołania od decyzji, w której jego zdaniem wartość została zaniżona. Podobnie w przypadku pozostałych decyzji PLW przedłożonych przez powoda, nie skorzystał on z trybu odwoławczego, pomimo tego, że miał możliwość domagania się weryfikacji błędnych, czy też niepełnych ustaleń i wyliczeń w nich zawartych. Pozwana podała, że konstruuje powyższe twierdzenia na tej podstawie, że od innych hodowców otrzymała decyzje wydawane przez PLW. Decyzje te oparte są na jednakowej podstawie prawnej i faktycznej (dotyczą one takiego samego rodzaju piskląt dostarczonych i utylizowanych w tym samym okresie). Z treści tych decyzji wynika, że wartości rynkowe piskląt przyjmowane przez PLW do wypłaty odszkodowania były znacząco wyższe niż wartości przyjęte przez PLW w Ł.. Przykładowo z załączonej do odpowiedzi na pozew decyzji dotyczącej G. S. wynika, że wartość jednego pisklęcia przyjęta przez PLW do wyliczenia należnego odszkodowania została oszacowana na kwotę 8 zł za sztukę, w sytuacji gdy cena zakupu wynosiła ok. 3 zł. Pozwana zakładała, że dokładnie taka sama sytuacja ma miejsce w przypadku powoda. W związku z czym, jej zdaniem, powód nie tylko nie wykazał, że jest w istocie poszkodowany, ale na podstawie innych znanych jej spraw uważała go za bezpodstawnie wzbogaconego, ponieważ otrzymał odszkodowanie za rzeczy, za które nie zapłacił. Mając na uwadze powyższe działania powoda, pozwana stwierdziła, że swoim zachowaniem doprowadził do wytoczenia przez pozwaną powództwa przed Sądem Rejonowy w Skierniewicach o zasądzenie kwoty 25.984,80 zł z tytułu nieuregulowania w/w faktury. Ponadto, dopiero na obecnym etapie przedłożył dokumenty, które pozwalają na weryfikację pozwanej podnoszonych przez niego twierdzeń.

Odnosząc się do wartości szkody wskazywanej przez powoda, pozwana zakwestionowała wskazywaną wartość rzekomo poniesionej szkody. Za bezzasadne uznała żądanie powoda dotyczące utraconego zysku z powodu niemożności wykonania wstawienia piskląt w 11 tygodniu roku według zawartej umowy kontraktacji z pozwaną. Powód poinformował telefonicznie pozwaną o braku możliwości zrealizowania wstawienia w wyżej wskazanym terminie. Gdyby powód, w związku z wydaniem decyzji PLW był zainteresowany wstawieniem to mogło ono nastąpić w odpowiednio późniejszym terminie, już po uznaniu ogniska choroby za wygasłe. W treści § 2 ust. 4 umowy kontraktacji - strony przewidziały możliwość zmiany terminu wstawień piskląt „przyspieszając bądź opóźniając je maksymalnie o dwa tygodnie”. Z przedłożonej przez powoda decyzji PLW z dnia 25 marca 2020r. wynika, że organ uznał ognisko choroby za wygasłe z datą wydania decyzji (tj. w 13 tygodniu roku). Powód miał więc możliwość skorzystania z wstawienia, które pierwotnie było przewidziane na 11 tydzień roku. Powód tymczasem zrezygnował nie tylko z tego wstawienia, ale również ze wstawień przewidzianych na dalsze tygodnie tego roku, godząc się tym samym na utratę zysku z tego tytułu.

Ponadto, pozwana zakwestionowała załączoną do pozwu opinię prywatną w przedmiocie wyliczenia wartości szkody poniesionej przez powoda. Pozwana zakwestionowała prawidłowość dokonanych wyliczeń dotyczących utraconego zysku z następujących powodów: zawyżonej wartości drobiu w dacie uboju; nieuwzględnienia kosztów prowadzonej działalności, w szczególności: robocizny, prądu, wody, wynagrodzenia za usługi weterynaryjne.

W zakresie wydatków dezynfekcyjno-sanitarnych oraz wydatków na zakup obornika biegły w opinii nie wskazał na związek tych wydatków z okolicznościami związanymi z ptasią grypą i koniecznością utylizacji piskląt. W tym zakresie biegły przyjął wartości wynikające z faktur, pomimo tego, że wydatki te mogły być związane z bieżącą działalnością powoda, a w związku z tym nie stanowiły jego „szkody”. Z treści opinii nie wynika też jaka ilość obornika zostałaby wyprodukowana przez powoda w przypadku zrealizowania wstawień. Biegły przyjmuje tę wartość wyłącznie na podstawie przedłożonej przez powoda faktury za zakup 250 ton obornika. Tymczasem, nie jest wykluczone, że taką ilość obornika powód kupuje w każdej typowej sytuacji, niezależnie od wystąpienia ptasiej grypy lub jej braku.

Niezależnie od wyniku niniejszego postępowania, z uwagi na sposób działania powoda przed procesem tj. uniemożliwienia zawarcia porozumienia w sprawie z powodu odmowy przedłożenia przez pozwaną dokumentów, pozwana wniosła o obciążenia powoda kosztami niniejszego postępowania (odpowiedź na pozew 88-98 akt) .

W toku procesu strony podtrzymały stanowiska w sprawie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód M. S. prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni ponad 200 ha w miejscowości R., ul. (...).

W gospodarstwie rolnym powód zajmuje się m.in. hodowlą drobiu rzeźnego.

(dowód: zeznania powoda w e- protokole rozprawy z dnia 21 kwietnia 2022r. czas 01:04:13-01:51:22 k. 617-617v akt,

Pozwany (...) S.A. w U. zajmuje się między innymi sprzedażą hurtową żywych zwierząt , przetwarzaniem i konserwowaniem mięsa z drobiu, produkcją gotowej paszy dla zwierząt gospodarskich. Wpis do rejestru przedsiębiorców: Sąd Rejonowy dla M. St. Warszawy w Warszawie, XIV Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego KRS (...), Regon (...), NIP (...) (dowód: wypis z KRS-u k. 26-31 akt, zeznania świadka A. O. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 02:09:58 -02:23:40 k. 179v-180 akt).

W dniu 19 listopada 2019 r. M. S. jako dostawca zawarł z (...) S.A. jako kontraktującym umowę kontraktacji .

Zgodnie z §1 umowa kontraktacji drobiu wodnego zawarta została na czas nieokreślony, przy czym przedłużenie umowy miało nastąpić poprzez podpisanie „Szczegółowych warunków". Integralną część umowy stanowiły „Szczegółowe warunki” będące załącznikiem do umowy, i tak: załącznik nr 1 dotyczył gęsi owsianej, załącznik nr 2 dotyczył gęsi innego rodzaju chowu, załącznik nr 3 dotyczył tuczu kaczki.

W §2 umowy dostawca zobowiązał się wyprodukować i sprzedać a kontraktujący zakupić rzeźny drób wodny, odchowany na fermie dostawcy z piskląt jednodniowych nabytych od lub na zlecenie kontraktującego lub nabytych we własnym zakresie, ale za zgodą kontraktującego w ilościach i terminach określonych w „Szczegółowych warunkach".

Przewidziane okresy tuczu, ilości i terminy odbioru piskląt jednodniowych oraz dostaw poszczególnych partii (rzutów) odchowanego rzeźnego drobiu wodnego, ustalono się w „Szczegółowych warunkach". O dokładnym terminie wstawienia piskląt na fermę dostawcy, kontraktujący miał poinformować dostawcę e-mailem lub smsem najpóźniej 7 dni przed planowanym wstawieniem. Kontraktujący zastrzegł sobie możliwość zmiany terminu wstawienia piskląt wpisanych w „Szczegółowych warunkach", przyspieszając bądź opóźniając je maksymalnie o dwa tygodnie, na co dostawca wyraził zgodę. Ponadto, kontraktujący zastrzegł sobie prawo do zmiany ilości piskląt i terminu ich wstawienia z przyczyn od niego niezależnych (brak jaj wylęgowych, słaby wskaźnik wylęgu, awaria). O zaistniałych sytuacjach, kontraktujący miał powiadomić dostawcę w terminie 24 godzin od zaistnienia sytuacji. W przypadku zaistnienia zdarzenia losowego. Kontraktujący niezwłocznie miał poinformować dostawcę o braku możliwości wstawienia piskląt w planowanym terminie i w przypadku braku ustalenia innego terminu i ilości wstawienia piskląt, strony uważały, że dane wstawienie nie dochodzi do skutku.

Cena za dostarczone pisklęta (uwzględniająca odsetki z tytułu odroczonego terminu płatności) dokumentowana miała być fakturą VAT. Dostawca wyraził zgodę na powyższy sposób ustalenia i udokumentowania ceny przez kontraktującego.

Strony ustaliły, że zapłata ceny za dostarczone pisklęta przez dostawcę może nastąpić w formie: potrącenia (kompensaty) - z należności dostawcy za dostarczony Kontraktującemu drób - przy czym należność ta będzie powiększona o kwotę należną (...) S.A. z tytułu wydłużonego terminu płatności; oświadczenie o potrąceniu może złożyć każda ze stron umowy; przelewu na rachunek bankowy (...) S.A. zgodnie z terminem płatności na fakturze.

W przypadku odmowy odbioru piskląt ze wskazanego w pisemnym powiadomieniu zakładu wylęgowego dostawca miał zapłacić kontraktującemu karę umowną w wysokości wartości nieodebranych piskląt.

W §3 umowy zapisano, że dostawca zobowiązuje się postawić do dyspozycji kontraktującego wszystkie odchowane sztuki drobiu, w ilości co najmniej 90% zakontraktowanych piskląt. W przypadku postawienia do dyspozycji mniejszej ilości odchowanego drobiu lub niewykonania dostawy bez uzasadnionych przyczyn, kontraktujący ma prawo obciążyć dostawcę za każdą sztukę brakującą do 90% zakontraktowanych piskląt, karą umowną w wysokości dwukrotnej ceny piskląt obowiązującej w dniu ich wstawienia do odchowu. Uzasadnioną przyczyną postawienia do dyspozycji mniejszej ilości drobiu miały być upadki potwierdzone zaświadczeniem urzędowego lekarza weterynarii. Upadki powyżej 10% musiały być zgłoszone pisemnie i potwierdzone przez przedstawiciela kontraktującego.

Dostawca pod rygorem utraty prawa powoływania się na upadki spowodowanymi chorobami lub innymi zdarzeniami, z zastrzeżeniem punktu 5, obowiązany był do zgłoszenia ich telefonicznie w ciągu 24 godzin upoważnionemu pracownikowi kontraktującego, a następnie potwierdzić pisemnym zawiadomieniem nadanym listem poleconym. Dostawca zobowiązany był do zachowania wszystkich sztuk padłych piskląt lub drobiu do momentu ich komisyjnego przeliczenia przez przedstawiciela kontraktującego.

Wszelkie upadki spowodowane chorobami wymagały dodatkowego potwierdzenia zaświadczeniem Zakładu Higieny Weterynaryjnej, właściwego dla miejsca hodowli. Niedopełnienie powyższych czynności miało wyłączać możliwość powoływania się na te okoliczności przez dostawcę. Dostawca zobowiązany był zawiadomić kontraktującego oraz zakład wylęgowy, z którego dokonano dostawy, o stwierdzonych wadach piskląt w terminie 48 godzin od dostarczenia piskląt, pod rygorem utraty wszelkich roszczeń oraz uprawnień z tytułu rękojmi za wady piskląt. Niezależnie od zachowania powyższych warunków, prawo odstąpienia od umowy przez dostawce zostało wyłączone.

W §4 umowy kontraktujący zobowiązał się odebrać odchowany drób z fermy dostawcy i dostarczyć do ubojni własnym środkiem transportu i na własny koszt.

Dostawca zobowiązał się przygotować odchowany drób do odbioru i dokonać załadunku drobiu na podstawiony przez kontraktującego środek transportu na własny koszt. Dostawca miał załadować drób na fermie w kontenery, w normie czasowej - 1100 szt./godzinę gęsi, - 2000 szt./godzinę kaczki, jednak nie dłużej niż 2,5 godziny na zestaw transportowy. Dostawca zobowiązał się do zgłoszenia kontraktującemu najpóźniej w dniu uboju drobiu ewentualnych zastrzeżeń związanych z transportem np. niesprawności, niewłaściwego wyposażenia, spóźnienia podstawienia na fermę, itd. celem weryfikacji przez Kontraktującego. Brak zgłoszenia stanowił podstawę nie uznania roszczeń dostawcy w zakresie transportu żywca z fermy do zakładu ubojowego.

W przypadku nie przygotowania na ustalony termin, przewidzianej do odbioru partii drobiu – dostawca miał zwróci kontraktującemu koszty poniesione w związku z wysłaniem środków transportu i pracowników oraz pokryć koszty przestoju zakładu.

W §5 umowy dostawca zobowiązał się prowadzić produkcję w warunkach gwarantujących prawidłową technologię chowu zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami prawa, wymogami sanitarno-weterynaryjnymi oraz zobowiązał się zabezpieczyć we własnym zakresie wszystkie niezbędne środki do produkcji w ramach niniejszej umowy, w tym paszę pełnoporcjową potrzebną do odchowu drobiu. Kontraktujący mógł dostarczyć dostawcy niektóre środki produkcji na zasadach określonych w odrębnej umowie. Zawarcie takiej umowy nie jest obowiązkiem kontraktującego i zależy od spełnienia przez dostawcę określonych warunków. Dostawca zobowiązany był do prowadzenia produkcji pod nadzorem urzędowego lekarza weterynarii, a przed t przed zdaniem drobiu do uboju był zobowiązany przeprowadzić badania bakteriologiczne w kierunku Salmonella oraz inne, obowiązujące w chwili zdania drobiu do uboju, badania i przedstawić wynik tego badania lekarzowi weterynarii, który na jego podstawie wystawiał świadectwo zdrowia.

W umowie zapisano, że do uboju odbierany był wyłącznie drób zdrowy. Dostawca zobowiązany był przed rozpoczęciem uboju przez kontraktującego dostarczyć prawidłowo wypełniony dokument o nazwie ,,Informacje dotycząca łańcucha żywnościowego zwierząt kierowanych do uboju" i aktualne urzędowe świadectwo zdrowia, wydane przez urzędowego lekarza weterynarii. Drób rzeźny bez ww. dokumentów nie mógł być przyjęty do uboju. Dostawcę obowiązywał całkowity zakaz przyżyciowego podskubu drobiu. W przypadku stwierdzenia złamania zakazu kontraktujący miał prawo do rezygnacji z odbioru stada i dochodzenia kary umownej z tytułu niewykonania dostawy zgodnie z § 3 pkt 2 niniejszej umowy. Dostawca miał obowiązek udostępnienia przedstawicielowi kontraktującego wstępu na fermę i zapewnić możliwość dokonania lustracji fermy i stada oraz oceny sposobu chowu i tuczu zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 543/2008 z dnia 16 czerwca 2008 roku.

Dostarczony do zakładu ubojowego drób musiał odpowiadać obowiązującym wymogom jakości, a wymogi te wpisano się do załącznika „Szczegółowe warunki".

Odbiór ilościowy i jakościowy następował w siedzibie kontraktującego - zakład ubojowy, w którym dokonywany był ubój drobiu, przy czym przyjmowano wagę żywca loco- zakład ubojowy kontraktującego. Kontraktujący zobowiązał się sprawdzić ilość sztuk i ich ciężar oraz dokonać oceny odbieranego drobiu zgodnie ze „Szczegółowymi warunkami" w ciągu trzech godzin od dostarczenia go do zakładu ubojowego. Sztuki padłe w transporcie oraz sztuki i kilogramy zdyskwalifikowane przez nadzór weterynaryjny były odejmowane od wagi żywca i nie podlegały zapłacie.

W umowie określono, że w przypadku zaistnienia sporu, co do oceny jakości oddanego drobiu przedstawiciel kontraktującego oraz dostawca sporządzał protokół rozbieżności a strony powierzały spór do rozstrzygnięcia komisji, w skład której wchodzili: przedstawiciel zakładu ubojowego, dostawca lub upoważniona przez niego osoba, przedstawiciel kontraktującego. Pomimo rozbieżności kontraktujący miał dokonać odbioru drobiu a komisja dokonać oceny jakości kwestionowanej partii drobiu oraz sporządzić ze swych czynności protokół, w którym powinna być ocena jakości. Decyzja komisji była ostateczna.

Za dostarczony drób dostawca miał otrzyma należność obliczoną wg postanowień „Szczegółowych warunków". Kontraktujący miał dokona rozliczenia i przekazać należność na rachunek bankowy dostawcy na podstawie dostarczonych przez dostawcę oryginalnych dokumentów rozliczeniowych (faktura) w ciągu: 14 dni od daty uboju, jeśli dostawca zaopatrywał się w paszę w Wytwórni (...); 30 dni od daty uboju, jeśli dostawca zaopatrywał się w paszę z innych wytwórni;

Dostawca wyraził zgodę na potrącenie (kompensatę) przez kontraktującego z należności za dostarczony drób wszystkich zobowiązań w stosunku do kontraktującego wynikających ze sprzedaży piskląt, pasz lub zbóż itd. Prawo do

kompensaty dotyczyło wszystkich zobowiązań dostawcy w stosunku do kontraktującego, niezależnie od tego jakiego stada dotyczyły.

W przypadku niedostarczenia przez dostawcę w dniu uboju wymaganej umownie dokumentacji zaplata należności za dostarczony drób może zostać wstrzymana do czasu jej dostarczenia. Dostawca nie mógł bez pisemnej zgody kontraktującego, przenieść na osobę trzecią wierzytelności z tytułu zapłaty za dostarczony drób, przysługujący mu od kontraktującego.

Każdej ze stron przysługiwało prawo do rozwiązania niniejszej umowy z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia ze skutkiem na koniec miesiąca, lecz nie wcześniej niż po realizacji wszystkich cykli produkcyjnych określonych w Szczegółowych Warunkach Kontraktacji.

Kontraktujący mógł rozwiązać umowę ze skutkiem natychmiastowym w przypadku gdy: dostawca sprzedawał bez zezwolenia odchowany drób osobom trzecim, dostawca rażąco naruszał warunki umowy m. in. dostarczał drób nie spełniający norm jakościowych, nie przestrzegał wymagań weterynaryjnych, naruszał zakaz podskubu gęsi itd.

Rozwiązanie umowy mogło nastąpić w trakcie cyklu produkcyjnego. Kontraktujący nie był w takim przypadku zobowiązany do przyjęcia od dostawcy żadnych dostaw zakontraktowanych na okres przypadający po dacie rozwiązania.

Rozwiązanie umowy było także możliwe za pisemnym porozumieniem stron.

Udowodniony wypadek losowy niezależny od stron, wystąpienie siły wyższej zwalniał strony od wykonania niniejszej umowy w granicach ściśle związanych z działaniem tego wypadku, siły wyższej. Za wypadek losowy lub siłę wyższą nie uznawało się wystąpienia chorób na fermie.

Strony w umowie zastrzegły, że w sprawach nie unormowanych niniejszą umową mają zastosowanie odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego.

(dowód: umowa kontraktacji drobiu wodnego nr 229 k. 32-35 oraz szczegółowe warunki na produkcję i dostawę kaczki k. 36-37 akt, zeznania powoda w e- protokole rozprawy z dnia 21 kwietnia 2022r. czas 01:04:13-01:51:22 k. 617-617v akt, zeznania świadka A. O. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 02:09:58 -02:23:40 k. 179v-180 akt, zeznania świadka P. P. (1) w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 01:32:10- 02:08:20 k. 178v-179v akt).

W wykonaniu postanowień umowy oraz Szczegółowych warunków w dniu 18 lutego 2020 r. doszło do wstawienia do gospodarstwa powoda 8.020 sztuk piskląt kaczek przez (...) S.A.

Wstawienia dokonano na zlecenie i rachunek pozwanej (...) S.A.

Dostawa i wstawienie zostały potwierdzone dokumentem dostawy piskląt nr (...) wraz z dokumentem „WZ" - wydania materiałów na zewnątrz oraz protokołem przyjęcia piskląt z dnia 18 lutego 2020 r. (dowód: dokument dostawy oraz dokument WZ k. 38 akt, zeznania powoda w e- protokole rozprawy z dnia 21 kwietnia 2022r. czas 01:04:13-01:51:22 k. 617-617v akt, zeznania świadka A. O. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 02:09:58 -02:23:40 k. 179v-180 akt, zeznania świadka P. P. (1) w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 01:32:10- 02:08:20 k. 178v-179v akt).

W protokole przyjęcia piskląt wskazane została zastosowana ściółka oraz środek dezynfekcyjny. Określono temperaturę na wysokości pisklęcia 28^oC oraz temperaturę posadzki 28^oC. Potwierdzono tym samym warunki wstawienia piskląt i przygotowanie kurnika do tego wstawienia (dowód: protokół przyjęcia piskląt k. 39 akt).

W związku ze wstawieniem kontraktujący wystawił w dniu 24 lutego 2020 r. fakturę VAT nr (...), uwzględniająca datę dostawy: 18.02.2020 r. (dowód: faktura k. 60 akt, zeznania świadka P. P. (1) w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 01:32:10- 02:08:20 k. 178v-179v akt).

Od początku chowu dochodziło do upadków w stadzie kaczek rzeźnych.

W dniu 22 lutego 2020 r. powód M. S. powiadomił Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. o zwiększonej ilości upadków w stadzie kaczek rzeźnych. Upadki od dnia 18 lutego 2020 r. wyniosły 3000 szt. Kaczki były osowiałe, miały objawy neurologiczne (drgawki), był zmniejszony pobór paszy i wody przez zwierzęta (dowód: zeznania powoda w e- protokole rozprawy z dnia 21 kwietnia 2022r. czas 01:04:13-01:51:22 k. 617-617v akt, zeznania świadka Z. S. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:41:1- 01:02:35 k. 177v-177 v akt).

Powiatowy Lekarz Weterynarii w Ł. w dniu 22 lutego 2018r., działając na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 1557), art.42 ust. 10 i art. 44 ust. pkt 1, 3, 7 i 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 1967 z późn. zm.), § 3 ust. 1 pkt 1, 2, 3 lit. a, b, c, d, pkt 4 lit. a rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie zwalczania grypy ptaków ( Dz. U. z 2007 r. Nr 239, poz. 1752), §3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 sierpnia 2005 r. w sprawie sposobu i warunków wprowadzania czasowych zakazów opuszczania ogniska choroby zakaźnej oraz czasowych ograniczeń w ruchu osobowym lub pojazdów (Dz. U. z 2005 r. Nr 169 poz. 1423) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz.U. z 2020 r., poz. 256), wydał decyzję Nr (...).

Na podstawie tej decyzji objął nadzorem urzędowym, w związku z podejrzeniem choroby zakaźnej zwierząt - wysoce zjadliwej grypy ptaków, gospodarstwo należące do M. S., zlokalizowane w miejscowości R., ul. (...), (...)-(...) K., (...) oraz nakazał:

1) posiadaczowi zwierząt dokonanie spisu wszystkich kategorii drobiu, innych ptaków oraz ssaków utrzymywanych w gospodarstwie, z wyszczególnieniem dla każdej kategorii liczby zwierząt padłych, wykazujących objawy kliniczne grypy ptaków, niewykazujących objawów klinicznych grypy ptaków, w tym także zwierząt padłych, wyklutych lub urodzonych w okresie podejrzenia o tę chorobę; spis udostępnia się na żądanie powiatowego lekarza weterynarii,

2) codzienne aktualizowanie spisu, o którym mowa w pkt 1,

3) odosobnienie drobiu w kurnikach lub innych zamkniętych miejscach lub obiektach budowlanych,

4) stosowanie, przy wejściach i wjazdach do gospodarstwa oraz wyjściach i wyjazdach z gospodarstwa oraz przy wejściach i wyjściach z pomieszczeń i do pomieszczeń, w których utrzymywany jest drób, produktów biobójczych w rozumieniu przepisów o produktach biobójczych, zwanych dalej "produktami biobójczymi",

Powiatowy Lekarz Weterynarii zakazał:

1) przemieszczania drobiu do i z gospodarstwa oraz wystawiania świadectw zdrowia,

2) przemieszczania:

-: osób, pojazdów oraz zwierząt innych niż drób z gospodarstwa i do gospodarstwa bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł.,
-: mięsa drobiowego lub drobiu padłego, środków żywienia zwierząt, ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego, odchodów, ściółki, sprzętu i innych mogących przenosić grypę ptaków przedmiotów, bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł.,

3) czasowego opuszczania gospodarstwa przez osoby, które były lub mogły być w kontakcie ze zwierzętami podejrzanymi o chorobę, na czas określony, tj. do dnia otrzymania wyników badań próbek pobranych w dniu 22.02.2020 r.

Na podstawie art. 44 ust. 2 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, decyzji nadano się rygor natychmiastowej wykonalności.

Powiatowy Lekarz Weterynarii wskazał, że wysoce zjadliwa grypa ptaków jest zakaźną chorobą drobiu, powodującą śmiertelność i zaburzenia zdrowotne, które w szybkim czasie mogą osiągnąć rozmiary epizoocji i spowodować poważne zagrożenie dla zdrowia zwierząt oraz zdrowia publicznego. Podlega ona obowiązkowi zwalczania, w myśl art. 41 ust. 1 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.

Po otrzymaniu w dniu 22 lutego 2020 r. informacji od powoda o zwiększonych upadkach kaczek, Powiatowy Lekarz Weterynarii w Ł. powziął działania w celu wykluczenia podejrzenia wystąpienia wysoce zjadliwej grypy ptaków w gospodarstwie. Zlecił on przeprowadzenie w dniu 22.02.2020 r. następujących czynności urzędowych:

1) pobranie próbek do badań w kierunku wysoce zjadliwej grypy ptaków,

przeprowadzenie dochodzenia epizootycznego (dowód: decyzja PLW z dnia 22 lutego 2020r. k. 40-41 akt, zeznania świadka J. T. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:06:28- 00:32:56 k. 175v-176 v akt, zeznania powoda w e- protokole rozprawy z dnia 21 kwietnia 2022r. czas 01:04:13-01:51:22 k. 617-617v akt, zeznania świadka Z. S. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:41:1- 01:02:35 k. 177v-177 v akt).

W dniu 23 lutego Powiatowy Lekarz Weterynarii w Ł. , działając na podstawie art. 44 ust. I pkt 2, 4, 5, 7, 9 i 12 ustawy z dnia 11 marca 2018 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2018 r. poz. 1967), § 6 ust. 1 pkt 1 lit. b i c, ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie zwalczania grypy ptaków (Dz.U. z 2007 r. Nr 239 poz. 1 752) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2020 r. poz.256), Powiatowy Lekarz Weterynarii w Ł. wyznaczył gospodarstwo (...), zlokalizowane w K., ul. (...), (...)-(...) K., (...): (...) za ognisko choroby zakaźnej zwierząt - wysoce zjadliwa grypa ptaków (H5N8), oraz nakazał:

1) niezwłoczne zabicie, pod urzędowym nadzorem, wszystkich sztuk drobiu rzeźnego (kaczek) przebywających w gospodarstwie należącym do M. S., położonym w R., ul. (...), (...)-(...) K.,

2) zniszczenie pod urzędowym nadzorem, w sposób określony w rozporządzeniu nr 1069/2009:

a) zwłok wszystkich sztuk drobiu padłego i zabitego znajdujących się w gospodarstwie.

b) produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego w rozumieniu art. 3 pkt l w związku z art. 2 ust. 2 rozporządzenia nr 1069/2009, zwanych dalej „produktami ubocznymi pochodzenia zwierzęcego” i produktów pochodnych, które mogły być skażone,

3) zniszczenie lub unieszkodliwienie pod urzędowym nadzorem pasz, substancji, sprzętu, materiałów, narzędzi i innych przedmiotów, które mogły zostać skażone i nie mogą zostać skutecznie oczyszczone i odkażone,

4) po zabiciu drobiu oczyszczenie, odkażenie pomieszczeń, w których przebywał drób, środków transportu, a także odkażenie, zniszczenie lub usunięcie w sposób wykluczający niebezpieczeństwo szerzenia się choroby zakaźnej zwierząt pasz, ściółki, nawozów naturalnych w rozumieniu przepisowo nawozach i nawożeniu oraz przedmiotów, z którymi miały kontakt zwierzęta chore, zakażone lub podejrzane o zakażenie lub5) odkażanie osób i rzeczy przed każdorazowym opuszczeniem ogniska choroby.

Powiatowy Lekarz Weterynarii w Ł. zakazał: wprowadzania do gospodarstwa i wyprowadzania z gospodarstwa drobiu, sprowadzania i wywożenia produktów i pasz. Na podstawie art. 44 ust. 2 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt decyzji nadał się rygor natychmiastowej wykonalności.

W uzasadnieniu decyzji, iż w dniu 22 lutego 2020 r., w gospodarstwie powoda pobrano urzędowe próbki w kierunku podejrzenia wystąpienia grypy ptaków. Próbki zostały wysłane tego samego dnia do (...) P.. W dniu 23 lutego 2020 r. o godz. 13:30 Powiatowy Lekarz Weterynarii w L. został poinformowany e - mailem o stwierdzeniu obecności wirusa wysoce zjadliwej grypy ptaków - podtyp H5N8 (Sprawozdanie z badań nr (...)). Wskazano, że grypa ptaków jest zakaźną chorobą drobiu, powodującą śmiertelność i zaburzenia zdrowotne, które w szybkim czasie mogą osiągnąć rozmiary epidemii i spowodować poważne zagrożenie dla zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego. Stosownie do treści art. 41 ust. I ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (dalej zwaną ustawą) choroba ta mieści się w wykazie chorób zakaźnych, które podlegają zwalczaniu z urzędu. W związku z tym przepisy prawa, a w szczególności art. 44 ust. 1 pkt 4 ustawy, nakazują powiatowemu lekarzowi weterynarii niezwłoczne nakazanie zabicia wszystkich sztuk drobiu w gospodarstwie w przypadku stwierdzenia w tym gospodarstwie tej choroby.

Jednocześnie, na podstawie art. 44 ust. 1 pkt 12 ustawy oraz §6 ust. 1 pkt 1 lit. b i c rozporządzenia powiatowy lekarz weterynarii jest zobowiązany nakazać zniszczenie zwłok wszystkich sztuk drobiu padłego i zabitego oraz zniszczenie lub zagospodarowanie ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego, pasz, ściółki, odchodów i innych przedmiotów, które mogły ulec zakażeniu, w sposób, który wyklucza szerzenie się tej choroby. Powyższe działania mają prowadzić do szybkiego zwalczenia choroby w gospodarstwie oraz zapobiec jej dalszemu rozprzestrzenianiu się. Uwzględniając stopień zagrożenia rozprzestrzenienia się wysoce zjadliwej grypy ptaków, właściwe jest zniszczenie pochodzących od drobiu lub przeznaczonych dla drobiu: ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego, pasz, ściółki oraz odchodów. Ponadto, na podstawie art. 44 ust. 1 pkt 5 ustawy oraz §6 ust. 2 rozporządzenia budynki, w których była przetrzymywane były ptaki, ich otoczenie, pojazdy używane do transportu drobiu oraz pozostałe przedmioty, które mogły ulec zakażeniu, podlegają oczyszczaniu i odkażaniu pod nadzorem powiatowego lekarza weterynarii (dowód: decyzja z dnia 23 lutego 2020r. k. 45-47 akt, sprawozdanie z badań k. 43, 44 akt, zeznania świadka J. T. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:06:28- 00:32:56 k. 175v-176 v akt, zeznania powoda w e- protokole rozprawy z dnia 21 kwietnia 2022r. czas 01:04:13-01:51:22 k. 617-617v akt, zeznania świadka Z. S. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:41:1- 01:02:35 k. 177v-177 v akt).

Z uwagi na decyzję Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. zakazano, także wprowadzania do gospodarstwa powoda oraz wyprowadzania z gospodarstwa 5.040 sztuk kaczek Pekin w wieku 7 dni pochodzących ze wstawienia z dnia 18 lutego 2020 r. przeprowadzonego przez (...) S.A.

W wyniku zakażenia chorobą zakaźną samoczynnie padło do 22 lutego 2020 r. 3.000 sztuk kaczek Pekin pochodzących ze wstawienia z dnia 18 lutego 2020 r. przeprowadzonego na zlecenie (...) S.A.

W dniu 25 lutego 2020 r. powód dokonał odkażenia zapobiegawczego i bieżącego.

W dniu 25 lutego 2020 r. w wykonaniu ww. decyzji zabite zostały wszystkie kaczki rzeźne znajdujące się w gospodarstwie powoda M. S., tj.: 8.235 sztuk kaczek Pekin w wieku 4 tygodni pochodzących z poprzedniego wstawienia, przeprowadzonego przez inny podmiot aniżeli (...) S.A. Kaczki z wstawienia z dnia 23 stycznia 2020 r. podlegały dwukrotnemu przeglądowi przez dr nauk weterynaryjnych Z. S. - specjalistę w zakresie chorób drobiu.

Przegląd był dokonany w dniach 24 stycznia 2020 r. oraz 15 lutego 2020 r. Kaczki ze wstawienia z 23 stycznia 2020 r. rozwijały się prawidłowo, upadki oraz przyrosty wagowe pozostawały w normie. Nie budziły zastrzeżeń warunki sanitarno-weterynaryjne pomieszczeń, w których kaczki były hodowane. Kaczki z tego wstawienia były oddzielone od kaczek wstawionych w dniu 18 lutego 2020 r. Z. S. wydał w dniu 22 kwietnia 2020r. zaświadczenie potwierdzające, iż w datach przeglądu nie miał zastrzeżeń co do stanu zdrowia kaczek.

W dniach 26-27 lutego 2020 r. powód zniszczył 7 ton pasz.

W dniu 28 lutego 2020 r. powód przeprowadził odkażenie wstępnie, a następnie 11 marca 2020 r. odkażenie ostateczne.

(...) Sp. z o.o. wystawiła faktury VAT nr (...) określające wydatki dezynfekcyjno-sanitarne poniesione przez powoda w związku z nakazami administracyjnymi nałożonymi decyzją Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. .

(dowód: dokumentacja z Inspekcji Weterynaryjnej k. 223-302 akt, zeznania świadka J. T. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:06:28- 00:32:56 k. 175v-176 v akt, zeznania powoda w e- protokole rozprawy z dnia 21 kwietnia 2022r. czas 01:04:13-01:51:22 k. 617-617v akt, zeznania świadka Z. S. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:41:1- 01:02:35 k. 177v-177 v akt).

Decyzją z dnia 25 marca 2020r. (nr (...)) Powiatowy Lekarz Weterynarii w Ł. działając na podstawie §3 ust. 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie zwalczania grypy ptaków (Dz.U. z 2007 r. Nr 239 poz. 1752) oraz art, art. 162 § 1 pkt l i §3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2020 r. poz.256), Powiatowy Lekarz Weterynarii w Ł. uznał ognisko choroby zakaźnej zwierząt - wysoce zjadliwej grypy ptaków, to jest gospodarstwo należące do M. S., zlokalizowane w R., ul. (...), (...)-(...) K., (...): (...) za wygasłe oraz stwierdził wygaśnięcie decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. nr (...) z dnia 23 lutego 2020 r. w sprawie wyznaczenia gospodarstwa (...) zlokalizowanego w R., ul. (...), (...)-(...) K., (...): (...) jako ognisko choroby zakaźnej zwierząt - wysoce zjadliwej grypy ptaków (H5N8).

W uzasadnieniu decyzji Powiatowy lekarz Weterynarii potwierdził, że dnia 25 lutego 2020 r. zabite zostały ptaki z gatunków wrażliwych na wysoce zjadliwą grypę ptaków - kaczki rzeźne. Jednocześnie w gospodarstwie przeprowadzono dezynfekcję, w tym:

-: w dniu 25 lutego 2020r. odkażanie zapobiegawcze,
-: w dniu 25 lutego 2020r. odkażanie bieżące,
-: w dniu 28 lutego 2020r. odkażanie wstępne,
-: w dniu 11 marca 2020r. odkażanie ostateczne.

W wyniku przeprowadzonych czynności Powiatowy Lekarz Weterynarii stwierdził, że wysoce zjadliwa grypa ptaków w gospodarstwie została zwalczona i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia publicznego oraz dla zdrowia zwierząt. Wskazał, że przepis §3 ust. 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie zwalczania grypy ptaków (Dz.U. z 2007 r. Nr 239 poz. 1752) stanowi, że środki, o których mowa w ust. 1 pkt 3—5 oraz w ust. 2 i 3, stosuje się do dnia wykluczenia przez powiatowego lekarza weterynarii grypy ptaków. Ocenił, że w gospodarstwie nie występuje zatem potrzeba dalszego stosowania środków określonych w decyzji administracyjnej wydanej w celu zwalczania choroby. W tej sytuacji wyżej wymieniona decyzja Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. nr (...) z dnia 23 lutego 2020 r. stała się bezprzedmiotowa. Wzgląd na interes strony przemawiał za wydaniem przez Powiatowego Lekarza Weterynarii decyzji stwierdzającej, że decyzja ta wygasła.

Ponadto, Powiatowy Lekarz Weterynarii w Ł. informował, że zgodnie z §35 ust. 1 rozporządzenia (...) w sprawie zwalczania grypy ptaków z dnia 18 grudnia 2007 r., ponowne umieszczenie zwierząt w gospodarstwie, w którym stwierdzono grypę ptaków, może nastąpić po upływie 21 dni od dnia zakończenia ostatecznego czyszczenia i odkażania (dowód: decyzja z dnia 25 marca 2020r. k. 52-54 akt, dokumentacja z Inspekcji Weterynaryjnej k. 223-302 akt, zeznania świadka J. T. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:06:28- 00:32:56 k. 175v-176 v akt, zeznania powoda w e- protokole rozprawy z dnia 21 kwietnia 2022r. czas 01:04:13-01:51:22 k. 617-617v akt, zeznania świadka Z. S. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:41:1- 01:02:35 k. 177v-177 v akt).

Decyzją z dnia 31 marca 2020r. nr (...) Powiatowy Lekarz Weterynarii w Ł. -na podstawie art. 104 § 1 kpa, art. 49 ust. l, ust.2. ust.3, ust. 5 oraz art. 50 ust. l. ust.2, ust.3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (tj. Dz.U z 201 8r. poz. 1967)- przyznał M. S., właścicielowi fermy drobiu - kaczek rzeźnych o weterynaryjnym numerze identyfikacyjnym (...) znajdującej się w miejscowości R., ul (...). (...)-(...) K.: odszkodowanie w łącznej wysokości: 123.200,15 zł za zabicie 7 stad kaczek rzeźnych : stada w wieku 4 tygodni (...) stuk oraz stada w wieku 7 dni- 5040 sztuk, oraz zniszczenie paszy w ilości 7 ton oraz zapomogę w łącznej wysokości 6480 zł za padłe 3000 sztuk piskląt -stanowiącą 2/3 wartości rynkowej zakupionych piskląt.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że wartość rynkowa zwierząt została określona zgodnie z art. 49 ust. 3 w/w ustawy na podstawie średniej z 3 kwot oszacowania przyjętych przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. oraz 2 rzeczoznawców tj. R. M. i J. L., wyznaczonych przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. z prowadzonej przez niego listy rzeczoznawców. Szacowanie zostało przeprowadzone w dniu 24 lutego 2020r. Wartość oszacowanych sztuk drobiu i paszy która miała być utylizacji wyniosła odpowiednio:

1. Kaczka Pekin wiek 4 tygodnie, ilość 8235 sztuk o średniej wadze 2,47 kg każda- średnia cena za kilogram w dniu szacowania wynosił 4.78 zł , co łącznie dało kwotę odszkodowania 97227,35 zł,

2. Kaczka Pekin, wiek 7 dni, ilość 5040 sztuk cena za pisklę z faktury to 3.24 zł za sztukę, co łącznie dało kwotę odszkodowania (...).60 zł,

3. Pasza o nazwie (...)- kruszonka, ilość 7 ton cena za zakup z faktury to 1377,60 zł za tonę, co łącznie dało kwotę odszkodowania (...).20 zł. Biorąc pod uwagę wszystkie części składowe odszkodowania, łączna kwota odszkodowania wyniosła 123.200,15 zł słownie.

Dokonane w dniu 24 lutego 2020r. szacowanie uwzględniło, także określenie wartości sztuk padłych kaczek w celu ustalenia zapomogi i tak:

- Kaczka Pekin, ilość sztuk padłych 3000 szt., cena zakupu z faktury to 3,24 zł co łącznie dało kwotę wysokości 9720 zł, z czego 2/3 wartości rynkowej stanowi kwotę 6480 zł.

W uzasadnieniu decyzji podano także , że art. 49, ust. 1 w/w ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt przewiduje za bydło, świnie, owce, kozy, konie, kury, kaczki, gęsi, indyki, perlice, przepiórki, kuropatwy, bażanty, strusie (Struthio camelus), jeleniowate utrzymywane w warunkach fermowych (jeleń szlachetny - Cen us elaphus, jeleń sika - Cervus nippon i daniel - Dama dama), rodziny pszczele (pszczoła miodna - Apis mellifera) oraz ryby słodkowodne zabite lub poddane ubojowi z nakazu organów Inspekcji Weterynaryjnej albo za takie zwierzęta padłe w wyniku zastosowania zabiegów nakazanych przez te organy przy zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania przysługuje odszkodowanie ze środków budżetu państwa. Art.50.ust. 1 w/w ustawy stanowi że posiadaczowi zwierzęcia, który dopełnił obowiązku zgłoszenia zgodnie zart.42 ust. l pkt l, przysługuje ze środków budżetu państwa zapomoga za zwierzę, które padło, zanim organ Inspekcji Weterynaryjnej otrzymał informację o zgłoszeniu, jeżeli stwierdził, że zwierzę padło z powodu zachorowania na chorobę zakaźną zwierząt podlegającą obowiązkowi zwalczania. Art. 50 ust. 2 w/w ustawy stanowi, że wysokość zapomogi stanowi 2/3 wartości rynkowej zwierzęcia określonej zgodnie z art.49 ust. 3. Na podstawie art. 50 ust. 3 w/w ustawy do ustalania zapomogi, w tym do szacowania zwierząt, stosuje się odpowiednio przepisy art. 49 ustawy (dowód: decyzja z dnia 31 marca 2020r. k. 48-51 akt, dokumentacja z Inspekcji Weterynaryjnej k. 223-302 akt, zeznania świadka J. T. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:06:28- 00:32:56 k. 175v-176 v akt, zeznania powoda w e- protokole rozprawy z dnia 21 kwietnia 2022r. czas 01:04:13-01:51:22 k. 617-617v akt, zeznania świadka Z. S. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:41:1- 01:02:35 k. 177v-177 v akt).

Z uwagi na zawleczenie do gospodarstwa rolnego powoda wirusa ptasiej grypy H5N8, powód poniósł szkodę w postaci straty i utraconych korzyści.

Powód nie miał możliwości dokończenia tuczu kaczek w cyklu produkcyjnym rozpoczętym w dniach 23 stycznia 2020 roku.

Do wyliczenia utraty dochodu, powstałego w okresie od uboju z nakazu Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. z 24 lutego 2020 do uzyskania wieku ubojowego - 6 tygodni, wykorzystano metodę: „Wyceny rolniczej w toku", opartej o ustaleniu możliwego uzyskania dochodu pomniejszonego o nieponiesione nakłady na produkcję. W tym celu należało uwzględniono:

⚫: masy ciała kaczek podczas wyceny przez Komisję powołaną przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w dniu 24 lutego 2020 r. - 2,47kg (k. 262);
⚫: liczbę kaczek w dniu wyceny - 8.235 szt. (k. 262);
⚫: masę ciała możliwą do uzyskania w 6 tygodniu odchowu - 3,46 kg ustalono na podstawie wyników terenowej oceny użytkowej drobiu, prowadzonej przez KRD-IG, które są niższe w porównaniu do informacji C. V. (k.460) a, wyższe od wyników uzyskanych przez powoda z wstawień kaczek w 2019 r. (k. 378);
⚫: różnicę straty przyrostu masy ciała miedzy likwidacją stada, a jego wiekiem przeznaczonym do uboju (3,46 kg - 2,47 kg) - 0,99 kg/szt.;
⚫: liczbę kaczek w 6 tygodniu - 8.148 szt., ustalono na podstawie zestawienia upadków do dnia likwidacji stada - 1,96 %, (k. 310), karty informacyjnej, która zakłada, że cały cykl sześciotygodniowej produkcji wyniesie - 2% oraz wyników terenowej oceny użytkowej drobiu, prowadzonej przez KRD- IG - 4,5% w ocenianych stadach kaczek typu „Pekin" tuczonych na terenie kraju w 2017 r.;

Do dalszych wyliczeń przyjęto standardowo 3% ubytków stada za cały cykl produkcyjny.

⚫

ilość kaczek żywionych od 24 lutego do ukończenia 6 tygodnia życia - 10 dni (3 dni + 6-ty tydzień), ustalono jak średnią stanu początkowego i końcowego z tego okresu - 8.192 szt.;

⚫

ilość pobranej paszy ustalono na podstawie tabel dziennego spożycia paszy przez kaczki „Pekin" w poszczególnych tygodniach, A. (k. 52),

: 3 dni x 0,240 kg + 0,260 kg x7 dni = 2,54 kg paszy/szt.

8.192szt. x 2,54 kg = 20. 808 kg paszy pobranej przez kaczki;

⚫: koszty żywienia ustalono na podstawie ceny mieszanki - kaczka 3 granulat faktura nr (...) z dnia 17 lutego 2020 r. (k. 325) -, 1,0638 zł/kg (brutto),20.808 kg x 1,0638 zł = 22.135,55 zł;
⚫: koszty żywienia nie stanowią kosztów całkowitych ponoszonych podczas tuczu kaczek. Koszty pozostałe, ogólne: obsługa, energia, amortyzacja, transportu wewnętrznego, koszty weterynarii określone proporcjonalnie do poniesionych nakładów na paszę; w omawianej sprawie powinny one oscylować ok 20% oczywiście uwarunkowane jest to specyfiką fermy jej wyposażeniem, porą roku i innymi czynnikami;

- koszty całkowite ustalono (22.135,55 zł + 20%) na 26.562,66 zł;

-dochód ze sprzedaży żywca kaczego w 6 tygodniu tuczu wyliczono na podstawie masy sprzedanego żywca x cenę skupu w okresie 24 lutego 2020 r. na podstawie ZSRIR (załącznik 3b), która wyniosła 4,77 zł/kg (brutto);

Z uwagi, że stada kaczek zostały zlikwidowane w dniu 24 lutego 2020 r., ceny skupu żywca ustalono na podstawie tygodniowych notowań przez Zintegrowany System Rolniczej Informacji Rynkowej - Rynek mięsa drobiowego nr (...) z dnia 5 marca 2020 r. za okres od 24 lutego do 1 marca, prowadzony przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W tym okresie cena skupu żywca kaczego wynosiła średnio na terenie Polski 4,414 zł/kg (netto), 4,77 zł/kg (brutto), (złącznik lb). Dla porównania, w roku poprzednim cena skupu kaczek wynosiła 4,648 zł/kg (netto), tabela nr 8/2019 (załącznik la do opinii biegłego ).

Przychód powinien wynieść (4,77 zł x 0,99 kg x 8.148) - 38.477,30 zł. Utracony dochód netto, pomniejszony o poniesione nakłady wynosi (38.477,30 zł.- 26.562.66 zł) = 11.914.64 zł.

(dowód: opinia biegłego sądowego R. G. k. 509-528, opinia uzupełniająca k. 587-601 akt, opinia ustna w e- protokole rozprawy z dnia 21 kwietnia 2022r. czas 00:16:18- 00:44:46, zeznania powoda w e- protokole rozprawy z dnia 21 kwietnia 2022r. czas 01:04:13-01:51:22 k. 617-617v akt, dokumentacja z Inspekcji Weterynaryjnej k. 223-302 akt).

Powód nie miał możliwości dokończenia tuczu kaczek ze wstawienia kaczek z dnia 18 lutego 2020 roku.

Należało założyć, że tucz kaczek przebiegałby od 2 tygodnia nie pomniejszony o upadki w 1 tygodniu odchowu o 3.000 szt. spowodowanych grypą ptaków. Do tego uwzględniono:

⚫: masy ciała kaczek podczas wyceny przez Komisję powołaną przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w dniu 24 lutego 2020 r. mogły być w granicach 0,260 - 0,300 kg i nie powinny być traktowane jako żywiec. Wszystkie koszt zostały poniesione przez powoda przez pierwszy tydzień odchowu, możliwy do uzyskania dochód netto rozliczono również metodą „wyceny rolniczej w toku na podobnych zasadach jak w p. 1;
⚫: przyrost masy ciała średniej odchowywanej sztuki od 2 do 6 tygodnia wyniósł - 3,18 kg (3,46kg - 0,28 kg ),;
⚫: do tuczu wstawiono 8.040 szt. (k.235, 236) kaczek przyjmując, jak ustalono uprzednio, że naturalne ubytki stada na poziomie 3% za cały okres odchowu;
⚫: upadki drobiu w pierwszych dniach po wstawieniu są największe, przyjęto że w pierwszym tygodni mogło paść ok 1% kaczek, natomiast w kolejnych tygodniach, do końca tuczu 2%,
⚫: ustalone liczebności do wyliczeń: stan początkowy w drugim tygodniu odchowu - 7.960 szt., stan kaczek w 6 tygodniu, przed ubojem - 7.801 szt.;
⚫: stan średni kaczek do ustalenia ilości skarmionych pasz - 7.881 szt.,
⚫: Ilości paszy pobranej przez kaczki od 2 do 6 tygodnia odchowu: 51.305 kg (6,51 kg paszy pobranej/szt. x 7.881 kaczek stanu średniego),
⚫: koszty żywienia ustalono na podstawie ceny mieszanek,
⚫: kaczki brojlery żywione są trzema mieszankami, różniącymi się składem, wartościami odżywczymi oraz ceną, które są skarmiane w zależności od wieku kaczek;
⚫: średnią cenę paszy ustalono na podstawie faktur oraz ilości skarmianej poszczególnej mieszanki, które były zakupywane w styczniu i lutym 2020 r., na podstawie proporcjonalnego ich zużycia, który wpłynął na ich koszt (k. 325-327), a dane zestawiono w tabeli 1;

Zestawienie pobranych pasz i ich wartość przedstawia się następująco: .

Mieszanka nazwa	Ilości pobrane kg/szt.	Cena mieszanki zł/kg brutto	Proporcja %	Cena średnia 1 kg w zł
Kaczka 1 (k.325)	0,52	1,2096	7,99	0,097
Kaczka 2 (k.326)	2,49	1,1394	38,25	0,436
Kaczka 3 (k.325)	3,50	1.0638	53,76	0,572
Razem	6,51	X	100,00	1,105

⚫: wartość pobranej paszy przez kaczki (1,105 zł x 51.305 kg) - 56.692,03 zł;
⚫: koszty całkowite - (56.692,03 zł + 20 %) - 68.030,44 zł.

Dochód ze sprzedaży żywca (7.801 szt. x 3,18 kg x 4,77 zł) wyniósł - 118.330,24 zł. Utracony dochód (118.330,24 zł - 68.030,44 zł) - 50.299.80 zł.

Powód nie miał też możliwości wyprodukowania żywca z wstawienia do tuczu 8.000 sztuk piskląt w 11 tygodniu 2020 roku zgodnie z harmonogramem zawartym w umowie kontraktacji zawartej z (...) S.A.

W celu ustalenia tej wartości, należy przeprowadzić kalkulację tuczu 8.000 kaczek w cyklu 6 tygodniowym. Kalkulację przeprowadzono według tych samych zasad jak w pp. 1 i 2, z tym, że do kosztów zaliczono zakup piskląt według cen brutto zmieszczonych na fakturze zakupu piskląt, o nr (...) z dnia 24 lutego 2020 r. (k.58) - 3,24 zł/szt.,

⚫: ustalone liczebności do wyliczeń: stan początkowy odchowu - 8.000 szt., stan kaczek w 6 tygodniu - 7.760 szt.; średni stan kaczek do ustalenia ilości skarmionych pasz - 7.880 szt.
⚫: Ilości paszy pobranej przez kaczki od „0" do 6 tygodnia odchowu: 53.229 kg (6,755 kg x 7.880 kaczek stanu średniego);
⚫: wartość pobranej paszy przez kaczki (1,119 zł x 53.229 kg) - 59.563,25 zł.

Zestawienie pobranych pasz i ich proporcjonalnego wpływu cenę.

Mieszanka nazwa	Ilości pobrane kg/szt.	Cena mieszanki zł/kg brutto	Proporcja w %	Cena średnia 1 kg w zł
Kaczka 1 (k.325)	0,77	1,2096	11,39	0,148
Kaczka 2 (k.326)	2,49	1,1394	36,83	0,420
Kaczka 3 (k.325)	3,50	1.0638	51,78	0,551
Razem	6,76	X	100,00	1,119

⚫: Koszt paszy + koszty ogólne - (59.653,25 zł + 20 %) - 71.475,90zł;
⚫: koszt zakupu piskląt kaczych (8.000 szt. x 3,24) - 25.920,00 zł;
⚫: koszty całkowite - (71.475,90 zł + 25.920,00 zł) - 97.395.90zł;
⚫: dochód ze sprzedaży żywca (7.760 szt. x 3,46 kg x 4,77 zł) - 128.072,59 zł;
⚫: utracony dochód netto (128.072,59 zł - 97.395,90 zł) - 30.676,69 zł;

Powód poniósł też koszty dezynfekcji . W decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii nr (...) z dnia 25 marca 2020 r. o uznaniu wygaśnięcia choroby zakaźnej - wysoce zjadliwej grypy ptaków (k. 48 - 50) , są wymienione przeprowadzone dezynfekcje w kolejnych dniach:

-w dniu 25 lutego 2020r. odkażanie zapobiegawcze,

-w dniu 25 lutego 2020r. odkażanie bieżące,

-: w dniu 28 lutego 2020r. odkażanie wstępne,

-w dniu 11 marca 2020r. odkażanie ostateczne.

Został z tych czynności sporządzony protokół oczyszczania lub odkażania nr (...), z dnia 11 marca 2020 r. oraz protokół kontroli nr (...) z dnia 20 marca 2020 r. Powód dokonał zakupu sprzętu i materiałów zużytych do wykonania dezynfekcji (środki myjące, odkażające i odtłuszczające) . Faktura VAT nr (...)AT z dnia 11 marca 2020 r. opiewała na sumę 6.082,23 zł (brutto) (k. 61) , a faktura VAT nr (...)PS z dnia 13 marca 2020 na sumę 524,88 zł (brutto) (k. 77). Łączna suma poniesionych na ten cel kosztów , to 6.607,11 zł.

Powód utracił i nie mógł wykorzystać źródła nawożenia organicznego w postaci obornika z własnej produkcji z trzech cykli tuczu kaczek rzeźnych tj. 23 stycznia 2020 roku, z 18 lutego 2020 roku i z 11 tygodnia 2020 roku, który miał być wykorzystany na potrzeby zabezpieczenia plonowania z prowadzonych wiosennych upraw potowych. Spowodowało to konieczność zakupu obornika dla 293 ha gospodarstwa. Powód w celu uzupełnienia braku nawozów z własnej produkcji zwierzęcej zakupił 250 t nawozu bydlęcego za kwotę 37.500 zł (netto) - 40.125,00 zł (brutto). Zakup został potwierdzony fakturą z dnia 15 kwietnia 2020 r. i umową kupna sprzedaży z dnia 15 marca 2020 r. (k. 55 i 56-7). Zakupiony obornik bydlęcy mógł w pewnym procencie uzupełnić zapotrzebowanie na nawóz naturalny w gospodarstwie powoda, a praktycznie stanowił wartość obornika z faktycznie zlikwidowanych wstawień dwóch kaczek brojlerów.

Powodowi nie została też w pełni zrekompensowana strata z tytułu padłych sztuk piskląt ze wstawienia z dnia 18 lutego 2020 r. Powód uzyskał zapomogę równą 2/3 wartości rynkowej zakupionych piskląt. Pozostała do zrekompensowania szkoda wynosi 3.240,00 zł.

Łącznie straty i utracone korzyści powoda poza odszkodowaniem z decyzji administracyjnej, wyniosły 142.863,24 zł. Po potrąceniu należności strony pozwanej 25.984,80 zł, szkoda powoda zamyka się w kwocie 116.978,44 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy należy podnieść, że w toku postępowania dowodowego powód wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu:

z zeznań świadków:

-lekarza weterynarii dr Z. S. celem wykazania faktów: prawidłowego przebiegu odchowu kaczek wstawionych w ilości łącznej 8 400 szt. ze wstawienia z dnia 23 stycznia 2020r. na fermie drobiu powoda, w tym: prawidłowej kondycji zdrowotnej piskląt; właściwej dezynfekcji i prawidłowego przygotowania miejsca do zasiedlenia, zapewnienia odpowiednich warunków sanitarnych i środowiskowych przez powoda; prawidłowego wzrostu, rozwoju piskląt oraz zgodnych z normami dla wieku kaczek typu P. przyrostów masy ciała w kolejnych tygodniach odchowu aż do 22 lutego 2020 r. , mieszczącego się w normie zużycia wody i paszy, stosowania profilaktyki szczepień oraz zleconej suplementacji witaminowo- mineralnej, przebiegu leczenia według kart i książki leczenia; braku stwierdzenia u piskląt trakcie wizyt na fermie powoda związanych z badaniami klinicznymi i sekcyjnymi objawów mogących świadczyć o rozwoju chorób na tle wirusowym i bakteryjnym w tuczu trwającym do 22 lutego 2020 r., przebiegu odchowu kaczek wstawionych w ilości łącznej 8020 szt. (f-ra VAT Nr (...) z dnia 24 lutego 2020 r.), w tym: kondycji zdrowotnej wstawionych piskląt, prawidłowego przygotowania obiektu hodowli do zasiedlenia, wzrostu, rozwoju piskląt oraz zgodnych z normami dla wieku kaczek typu P. przyrostów masy ciała w kolejnych tygodniach odchowu aż do 22 lutego 2020 r.( poziomu zużycia wody i paszy po wstawieniu, zastosowania profilaktyki szczepień i zleconej suplementacji witaminowo-mineralnej, przebiegu leczenia wg kart/książki leczenia, stwierdzenia u piskląt trakcie wizyt na fermie powoda związanych z badaniami klinicznymi i sekcyjnymi objawów mogących świadczyć o rozwoju chorób na tle wirusowym i bakteryjnym w tuczu trwającym od chwili wstawienia w dniu 18 lutego 2020 r.

- lek. wet. J. T. - Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł., celem wykazania faktów: wyznaczenia gospodarstwa powoda jako ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków H5N8 na skutek wstawienia przeprowadzonego przez pozwaną w dniu 18 lutego 2020 r., innych przypadków wystąpienia ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków H5N8 w następstwie dostarczenia piskląt w dniu 18 lutego 2020 r., podjęcia przez Powiatowego Lekarza Weterynarii działań w ramach wydanych przez niego decyzji na skutek wyznaczenia gospodarstwa powoda jako ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków H5N8, obowiązku utylizacji padłego oraz ubitego drobiu wraz z utylizacją paszy i ściółki, a także przyznania odszkodowania i zapomogi w kwocie określonej zgodnie z kryteriami art. 49 i n. ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, wyłączenia gospodarstwa powoda z bieżącej hodowli drobiu na skutek wystąpienia w nim ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków H5N8;

- K. K. - Prezesa Zarządu (...) S.A. celem wykazania faktów: dostarczenia do gospodarstwa rolnego powoda w dniu 18 lutego 2020 r. piskląt zgodnie z dyspozycją pozwanej, zawleczenia wirusa ptasiej grypy H5N8 na gospodarstwie rolnym powoda w wyniku wstawienia przeprowadzonego przez pozwaną w dniu 18 lutego 2020 r., zawleczenia wirusa ptasiej grypy H5N8 na inne gospodarstwie rolnym w wyniku wstawienia przeprowadzonego w dniu 18 lutego 2020 r., tym samym transportem którym dostarczono pisklęta powodowi,

a nadto o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z przesłuchania powoda M. S. w charakterze strony celem wykazania faktów: zawleczenia wirusa ptasiej grypy H5N8 na gospodarstwie rolnym powoda w wyniku wstawienia przeprowadzonego przez pozwaną w dniu 18 lutego 2020 r., poinformowania pozwanej przez powoda o wzmożonych upadkach w stadzie wstawionym w dniu 18 lutego 2020 r. i zawleczeniu wirusa H5N8 w gospodarstwie powoda, odizolowania kaczek ze wstawienia z dnia 18 lutego 2020 r. od stada z poprzedniego wstawienia, braku nasilonych upadków i objawów chorobowych u kaczek ze wstawienia z dnia 23 stycznia 2020 r., wystąpienia nasilonych upadków kaczek ze wstawienia dokonanego przez pozwaną już w dniu 18 lutego 2020 r., poniesienia przez powoda straty i utraconych korzyści z tytułu: braku możliwości dokończenia tuczu kaczek z cyklu produkcyjnego rozpoczętego dnia 23 stycznia 2020 r., braku możliwości dokończenia tuczu kaczek ze wstawienia z dnia 18 lutego 2020 r., dodatkowych wydatków dezynfekcyjno-sanitarnych nakazanych przez Powiatowego Lekarza Weterynarii, braku możliwości wykonania zgodnie z harmonogramem zawartym w umowie kontraktacji zawartej z (...) S.A. wstawienia 8.000 sztuk piskląt w 11 tygodniu 2020 r. oraz utraconego i niewykorzystanego obornika z własnej produkcji z trzech wstawień, który miał być wykorzystany na potrzeby wiosennych upraw polowych, co rodziło konieczność odrębnego zakupu obornika dla gospodarstwa.

Powód wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów w postaci:

-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy kontraktacji z dnia 19 listopada 2019 r. wraz z załącznikiem - Szczegółowe warunki na produkcję i dostawę kaczki - celem wykazania faktu istnienia pomiędzy stronami stosunku prawnego kontraktacji,
-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii dokumentu dostawy piskląt nr 129/20 z dnia 18 lutego 2020 r. wraz z dokumentem (...) - Wydanie materiałów na zewnątrz celem wykazania faktu dostarczenia przez (...) S.A. w dniu 18 lutego 2020 r. zgodnie z dyspozycją powoda piskląt,
-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii dokumentu PROTOKÓŁ PRZYJĘCIA PISKLĄT z dnia 18 lutego 2020 r. celem wykazania faktu dostarczenia przez (...) S.A. w dniu 18 lutego 2020 r. zgodnie z dyspozycją powoda piskląt,
-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. nr l/ (...) z dnia 22 lutego 2020 r. celem wykazania faktu objęcia nadzorem urzędowym gospodarstwa powoda w związku podejrzeniem wystąpienia wysoce zjadliwej grypy ptaków H5N8,
-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii sprawozdania z badań nr (...) celem wykazania wykrycia wysoce zjadliwej grypy ptaków H5N8, w stadzie dostarczonym w dniu 18 lutego 2020 r. do gospodarstwa powoda przez pozwaną,
-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. nr (...) z dnia 22 lutego 2020 r. celem wykazania faktu objęcia nadzorem urzędowym gospodarstwa powoda w dniu 22 lutego 2020 r.,
-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. nr (...) z dnia 23 lutego 2020 r. celem wykazania faktów: wyznaczenia gospodarstwa powoda jako ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków H5N8, nakazania niezwłocznego zabicia pod urzędowym nadzorem wszystkich sztuk drobiu rzeźnego (kaczek) w gospodarstwie powoda , jak również zniszczenia lub unieszkodliwienia pasz, innych substancji i materiałów oraz nakazania określonych działań dezynfekcyjno- sanitarnych, a nadto faktu nałożenia zakazu wprowadzania i wyprowadzania z gospodarstwa drobiu, sprowadzania i wywożenia produktów i pasz,
-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. z dnia 31 marca 2020 r. nr (...) celem wykazania faktów: przyznania powodowi odszkodowania za zabite sztuki drobiu oraz zapomogi za padłe kaczki ze wstawienia z dnia 18 lutego 2020 r., wyliczenia odszkodowania i zapomogi wyłącznie w oparciu o wartość rynkową zwierząt, a także faktu zwiększonej ilości upadków kaczek ze wstawienia dokonanego przez pozwaną już w dniu 18 lutego 2020 r.,

-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. nr (...) z dnia 25 marca 2020 r. celem wykazania faktu uznania ogniska choroby ptasiej grypy H5N8 w gospodarstwie powoda za wygasłe z dniem 25 marca 2020 r.,
-: pisemnej opinii prywatnej - operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę C. S., wpisanego na listę biegłych sądowych okręgu Sądu Okręgowego w Poznaniu, celem wykazania faktu poniesienia przez powoda straty i utraconych korzyści dochodzonych niniejszym pozwem z tytułu: braku możliwości dokończenia tuczu kaczek z cyklu produkcyjnego rozpoczętego dnia 23 stycznia 2020 r., braku możliwości dokończenia tuczu kaczek ze wstawienia z dnia 18 lutego 2020 r., dodatkowych wydatków dezynfekcyjno- sanitarnych nakazanych przez Powiatowego Lekarza Weterynarii, braku możliwości wykonania zgodnie z harmonogramem zawartym w umowie kontraktacji zawartej z (...) S.A. wstawienia 8.000 sztuk piskląt w 11 tygodniu 2020 r. oraz utraconego i niewykorzystanego obornika z własnej produkcji z trzech wstawień, który miał być wykorzystany na potrzeby wiosennych upraw polowych, co rodziło konieczność odrębnego zakupu obornika dla gospodarstwa,
-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii faktury VAT nr (...) z dnia 15 kwietnia 2020 r. celem wykazania faktu konieczności odrębnego zakupu obornika dla gospodarstwa powoda za kwotę 40.125,00 zł,
-: poświadczonych za zgodność z oryginałem kopii faktury nr (...) wystawionych przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. celem wykazania faktu poniesienia przez powoda dodatkowych wydatków dezynfekcyjno- sanitarnych w łącznej kwocie 6.607,11 zł w związku z zawleczeniem wirusa ptasiej grypy na gospodarstwie powoda na skutek wstawienia piskląt w dniu 18 lutego 2020 r.
-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii faktury z dnia 21 stycznia 2020 r. nr (...) celem wykazania faktu zakupu przez powoda paszy dla kaczek hodowanych w jego gospodarstwie za kwotę 9.511,13 zł, która to pasza następnie została zniszczona na mocy decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii z dnia 23 lutego 2020 r.,
-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii faktury nr (...) wystawionej przez (...) S.A. celem wykazania faktu dostawy kaczek do gospodarstwa powoda w dniu 18 lutego 2020 r.,
-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii zaświadczenia dra nauk weterynaryjnych Z. S. z dnia 22 kwietnia 2020 r. oraz książki leczenia zwierząt gospodarskich

celem wykazania faktów: dokonania przez Z. S. przeglądu kaczek ze wstawienia z dnia 23 stycznia 2020 r. w gospodarstwie powoda w dniu 24 stycznia 2020 r. oraz w dniu 15 lutego 2020 r., braku zastrzeżeń Z. S. co do stanu zdrowia drobiu i warunków sanitarno-weterynaryjnych w gospodarstwie podczas dokonywanych przeglądów, a także mieszczącej się w granicach normy liczby upadków w stadzie ze wstawienia z dnia 23 stycznia 2020r.

-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii wezwania do zapłaty z dnia 15 lipca 2020 r. celem wykazania faktu dochodzenia przez powoda należności z tytułu poniesionej straty i utraconych korzyści wobec (...) S.A.,
-: poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii wezwania do zapłaty wraz z oświadczeniem o potrąceniu wierzytelności z dnia 28 lipca 2020 r. celem wykazania faktu dochodzenia przez powoda należności z tytułu poniesionej straty i utraconych korzyści wobec (...) S.A. oraz złożenia pozwanej oświadczenia o potrąceniu wzajemnych wierzytelności,
-: poświadczonych za zgodność z oryginałem kopii pism pełnomocnika pozwanej z dnia 23 lipca 2020 r. oraz 4 sierpnia 2020 r. celem wykazania faktu braku spełnienia dochodzonego świadczenia i zakwestionowania w całości roszczenia powoda.

Powód wniósł - na wypadek zakwestionowania przez pozwaną dochodzonej niniejszym pozwem kwoty wynikającej z przedłożonej prywatnej opinii oraz faktu zawleczenia choroby ptasiej grypy na gospodarstwo powoda w wyniku wstawienia kaczek z dnia 18 lutego 2020 r. o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego w dziedzinie hodowla zwierząt i weterynaria o specjalności hodowli drobiu ze szczególnym uwzględnieniem produkcji kaczek rzeźnych celem wskazania wysokości poniesionej przez powoda straty i utraconych korzyści z tytułu: braku możliwości dokończenia tuczu kaczek z cyklu produkcyjnego rozpoczętego dnia 23 stycznia 2020 r., braku możliwości dokończenia tuczu kaczek ze wstawienia z dnia 18 lutego 2020 r., dodatkowych wydatków dezynfekcyjno-sanitarnych nakazanych przez Powiatowego Lekarza Weterynarii, braku możliwości wykonania zgodnie z harmonogramem zawartym w umowie kontraktacji zawartej z (...) S.A. wstawienia 8.000 sztuk piskląt w 11 tygodniu 2020 r. oraz utraconego i niewykorzystanego źródła nawożenia organicznego w postaci obornika z własnej produkcji z trzech wstawień, który miał być wykorzystany na potrzeby wiosennych upraw polowych, co rodziło konieczność odrębnego zakupu obornika dla gospodarstwa.

Strona pozwana w toku procesu wniosła o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z załączonych do niniejszego pozwu dokumentów w postaci:

⚫: umowY kontraktacji wraz z załącznikiem (dokument załączony do pozwu);
⚫: faktury VAT nr (...) z dnia 24.02.2020r. na kwotę 25 984,80 zł (dokument załączony do pozwu)

⚫: potwierdzenia dostawy z dnia 18.02.2020r. (dokument załączony do pozwu)

-: na potwierdzeniE faktu sprzedaży pozwanemu w dniu 18 lutego 2020r. piskląt kaczych jednodniowych za łączną kwotę 25 984,80 zł; wykonania przez powódkę umowy i dostarczenia piskląt pozwanemu; nieuregulowania przez pozwanego należności wynikających z w/w faktury w przewidzianym terminie płatności;

⚫: pisma powoda z dnia 19.04.2020r.

-: na potwierdzenie faktu powoływania się przez powoda na wstrzymanie płatności z tytułu w/w faktury, z uwagi na wydanie przez PLW decyzji z dnia 23.02.2020r., w której stwierdzono zakażenie dostarczonych piskląt ptasią grypą; nie przedłożenia żadnych dokumentów, w szczególności decyzji PLW, potwierdzających powoływane przez powoda okoliczności;

⚫: pisma pozwanej z dnia 29.05.2020r. wraz z potwierdzeniem nadania i odbioru,
⚫: pisma pozwanej z dnia 3.07.2020r. wraz z potwierdzeniem nadania i odbioru,

- na potwierdzenie faktu wzywania powoda do zapłaty należności z tytułu w/w faktury; wskazywania powodowi braku podstaw do wstrzymania płatności z uwagi na nieprzedłożenie dokumentów potwierdzających powoływane przez niego okoliczności; pisma powoda z dnia 8 czerwca 2020r., - na potwierdzenie faktu odmowy przez powoda zapłaty kwoty z tytułu w/w faktury; odmowy przedłożenia decyzji PLW na podstawie, której stwierdzono zakażenie piskląt ptasią grypą oraz na podstawie, której hodowca otrzymał odszkodowanie od PLW; brak przedłożenia jakichkolwiek dokumentów i wyliczeń uzasadniających podnoszone roszczenia odszkodowawcze;

⚫: pisma powoda z dnia 15 lipca 2020r. (dokument załączony do pozwu);

⚫: na potwierdzenie faktu gołosłownego (nieudokumentowanego) podniesienia przez powoda roszczeń odszkodowawczych w wysokości 145.251,64 zł i wezwania pozwanej do zapłaty w/w kwoty; powołania się przez powoda na brak pełnej rekompensaty poniesionej szkody na podstawie odszkodowania oraz zapomogi przyznanej na podstawie decyzji PLW; braku wskazania wysokości uzyskanego od PLW odszkodowania i zapomogi, na które powód powoływał się w piśmie; nie przedłożenia przez powoda jakichkolwiek wyliczeń ani dowodów potwierdzających poniesienie szkody, w kwocie przewyższającej świadczenia uzyskane od PLW; braku podstaw do uznania podnoszonych roszczeń odszkodowawczych;
⚫: pisma pozwanej z dnia 23.07.2020r. (dokument załączony do pozwu);

- na potwierdzenie faktu odmowy spełnienia roszczeń odszkodowawczych powoda z uwagi na bezzasadność roszczeń oraz brak dokumentów potwierdzających rzekomo powstałą szkodę; trzecie wezwanie do zapłaty należności wynikających z w/w faktury;

⚫: pisma powoda z dnia 28.07.2020r. (dokument załączony do pozwu);

- na potwierdzenie faktu „niewłaściwego” uznania długu z tytułu w/w faktury; bezskuteczności złożonego przez powoda oświadczenia o potrąceniu wzajemnych wierzytelności, z uwagi na brak wzajemnej wierzytelności, która mogłaby zostać przedstawiona do potrącenia;

⚫: pisma pozwanej z dnia 4.08.2020r. (dokument załączony do pozwu);

- na potwierdzenie faktu uznania złożonego przez powoda oświadczenia za bezskuteczne, z uwagi na brak wierzytelności, które mogłyby zostać przedstawione do potrącenia; czwarte wezwanie do zapłaty należności z tytułu w/w faktury;

⚫: decyzji PLW w Ł. z dnia 22.02.2020r, z dnia 23 lutego 2020r., z dnia 31.03.2020r., z dnia 25.03.2020r. (dokumenty załączone do pozwu);
⚫: Rezygnacji powoda z pozostałych wstawień; na potwierdzenie faktu nieskorzystania przez powoda z przysługującego trybu odwoławczego od wydawanych decyzji administracyjnych; uniemożliwienie pozwanej zapoznania się z decyzjami PLW na etapie przedprocesowym; brak możliwości zweryfikowania na obecnym etapie prawidłowości wydanych decyzji oraz zasadności obecnie podnoszonych roszczeń; uznania wygaszenia ogniska choroby zakaźnej z dniem 25 marca 2020r. (13 tydzień roku); możliwość realizacji wstawienia 8 000 sztuk piskląt wstępnie zaplanowanego na 11 tydzień roku, z uwagi na umowną możliwość przesunięcia planowanego terminu
⚫: decyzji PLW z dnia 8.04.2020r. dotycząca innego hodowcy - G. S. oraz faktura potwierdzająca dokonany przez nią zakup piskląt od pozwanej;

- na potwierdzenie faktu, że przyznawane hodowcom odszkodowanie ze środków budżetu państwa przez PLW rekompensuje straty poniesione w związku z koniecznością utylizacji zwierząt zakażonych chorobą zakaźną, w tym wartość rynkową samych zwierząt (przewyższającą cenę zakupu) oraz koszty paszy; sposobu ustalania przez PLW wysokości przyznawanego odszkodowania, które - przy jego prawidłowym ustaleniu - zapewnia pokrycie pełnej szkody poniesionej przez hodowcę;

A nadto o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków:

- P. P. (1) na potwierdzenie faktu wielokrotnego podejmowania prób polubownego rozwiązania sporu; odmowy przedłożenia dokumentów, w szczególności decyzjii PLW potwierdzających wysokość rzekomo poniesionej szkody oraz zasadność roszczeń;

- A. O. - kierownika Zakładu (...) w T. na potwierdzenie faktu wielokrotnego podejmowania prób polubownego rozwiązania sporu; odmowy przedłożenia dokumentów, w szczególności decyzji PLW potwierdzających wysokość rzekomo poniesionej szkody oraz zasadność roszczeń;

- rozszerzenia tezy dowodowej świadka K. K. - Prezesa Zarządu (...) S.A. na potwierdzenie faktu, czy powód przedstawił (...) jakiekolwiek dowody wskazującej- że zawleczenie wirusa H5N8 do gospodarstwa rolnego powoda doszło w wyniku wstawienia przeprowadzonego przez pozwaną w dniu 18.02.2020r..

Wobec faktu, że pozwana zakwestionowała załączoną do pozwu opinię prywatną w przedmiocie wyliczenia wartości szkody, pozwana nie oponowała co do wniosku dowodowego powoda o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego w dziedzinie - hodowla zwierząt i weterynaria o specjalności hodowli drobiu ze szczególnym uwzględnieniem produkcji kaczek rzeźnych - na okoliczność jak w pkt 8 pozwu.

Pozwana działając na podstawie art. 84 § 1 k.p.c. złożyła wniosek o zawiadomienie (...) S.A. (dalej zwana (...)) o toczącym się postępowaniu między powodem a pozwaną i wezwanie (...) do wzięcia udziału w niniejszym postępowaniu.

W ocenie Sądu, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci: decyzji administracyjnych, zeznań powoda, zeznań świadków J. T. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:06:28- 00:32:56 k. 175v-176 v akt) oraz Z. S. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. czas 00:41:1- 01:02:35 k. 177v-177 v akt), wykazał, że do zawleczenia choroby doszło wyłącznie na skutek dostarczenia powodowi w wykonaniu umowy kontraktacji zawartej przez powoda z pozwaną Spółką w dniu 18 lutego 2020 r. piskląt kaczek rzeźnych zakażonych wirusem ptasiej grypy H5N8. Powód, podobnie jak świadek J. T. logicznie wskazywali na sekwencję pewnych zdarzeń, które również potwierdzają ten wniosek, a mianowicie:

- stado kaczek wstawione w dniu 23 stycznia 2020 r.- do 18 lutego 2020 r. nie wykazywało jakichkolwiek objawów zarażenia chorobą zakaźną,

- liczba kaczek padłych w stadzie z wstawienia 23 stycznia 2020 r . do dnia zabicia wszystkich sztuk drobiu w gospodarstwie (...), tj. do 25 lutego 2020 r., wynosiła 145 sztuk i mieściła się w normie naturalnych upadków kaczek,

- sztuki drobiu ze wstawienia dokonanego na zlecenie pozwanej w wykonaniu umowy kontraktacji były oddzielone skutecznie od drugiego stada,

- do zwiększonej ilości upadków w stadzie kaczek rzeźnych ze wstawienia przez (...) S.A. dochodziło już od dnia wstawienia, tj. od dnia 18 lutego 2020 r.,

- kaczki padłe, za które powód otrzymał zapomogę, pochodziły wyłącznie ze stada wstawionego w dniu 18 lutego 2020 r.

- wśród sztuk padłych nie wskazano na kaczki z poprzedniego wstawienia dokonanego w dniu 23 stycznia 2020 r.

- wśród kaczek ze wstawienia z 23 stycznia 2020 r. nie zostały odnotowane przypadki objawów ptasiej grypy, a zatem kaczki ze stada wstawionego przez pozwaną nie mogły zarazić się od poprzedniego stada w gospodarstwie (...),

- wydanie decyzji o przyznaniu ww. odszkodowania oznacza, że wobec powoda nie wystąpiły żadne przesłanki negatywne określone w art. 49 ust. 7 ustawy o ochronie nie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, w tym opisane w pkt 1 i 2 ww. przepisu: naruszenie obowiązków określonych w przepisach o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt lub obowiązków określonych w art. 42 ust. 1 pkt 1 lub w art. 43 ust. 1, lub obowiązków nałożonych na podstawie art. 44 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 46 ust. 3 oraz art. 47 ust. 1 ww. ustawy; wprowadzenie do swojego gospodarstwa zwierząt co do których posiadacz wiedział, że są chore, zakażone lub podejrzane o zakażenie lub chorobę, wprowadzenie zwierząt nieoznakowanych lub bez paszportu zwierzęcia, jeżeli są one wymagane przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, wprowadzenie zwierząt z naruszeniem przepisów obowiązujących w tym zakresie,

- w sąsiedztwie gospodarstwa powoda nie stwierdzono żadnych ognisk zakażeń w innych fermach drobiu,

- nie stwierdzono na tym terenie zakażeń u ptactwa dziko żyjącego.

Z ostatecznych decyzji administracyjnych wydanych przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. wynikało także jednoznacznie, że już w dniu 22.02.2020 r. powód M. S., zam. R., ul. (...), (...)-(...) K., prowadzący hodowlę drobiu na fermie pod adresem: R., ul. (...), (...)-(...) K., (...): (...) powiadomił Powiatowego Lekarza Weterynarii w L. o zwiększonej ilości upadków w swoim stadzie kaczek rzeźnych. W związku z powyższym, w dniu 22.02.2020 r. rozpoczęto dochodzenie epizootyczne w gospodarstwie. Ponadto wprowadzono ograniczenia w dostępie do fermy oraz zakaz przemieszczania ptaków. Powyższe czynności zostały udokumentowane w protokole z dochodzenia epizootycznego i badań zwierząt z dnia 22.02.2020 r. W tym samym dniu, tj. 22.02.2020 r., w wyżej wymienionym gospodarstwie, pobrano urzędowe próbki w kierunku podejrzenia wystąpienia grypy ptaków. Próbki zostały wysłane tego samego dnia do (...) P.. W dniu 23.02.2020 r. o godz. 13:30 Powiatowy Lekarz Weterynarii w Ł. został poinformowany e - mailem o stwierdzeniu obecności wirusa wysoce zjadliwej grypy ptaków - podtyp H5N8 (Sprawozdanie z badań nr (...)). W dniu 23 lutego 2020 r. Powiatowy Lekarz Weterynarii w Ł. wydał decyzję Nr (...) w sprawie wyznaczenia gospodarstwa (...), R., ul. (...), (...)-(...) K., (...): (...) jako ognisko choroby zakaźnej zwierząt - wysoce zjadliwej grypy ptaków (H5N8) w której nakazał niezwłoczne zabicie, pod urzędowym nadzorem, wszystkich sztuk drobiu rzeźnego (kaczek), zniszczenie pod urzędowym nadzorem, w sposób określony w rozporządzeniu nr 1069/2009 zwłok wszystkich sztuk drobiu padłego i zabitego znajdujących się w gospodarstwie, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego w rozumieniu art. 3 pkt I w związku z art. 2 ust. 2 rozporządzenia nr 1069/2009, zwanych dalej „produktami ubocznymi pochodzenia zwierzęcego” i produktów pochodnych, które mogły być skażone; zniszczenie lub unieszkodliwienie pod urzędowym nadzorem pasz, substancji, sprzętu, materiałów, narzędzi i innych przedmiotów, które mogły zostać skażone i nie mogą zostać skutecznie oczyszczone i odkażone; po zabiciu drobiu oczyszczenie, odkażenie pomieszczeń, w których przebywał drób, środków transportu, a także odkażenie, zniszczenie lub usunięcie w sposób wykluczający niebezpieczeństwo szerzenia się choroby zakaźnej zwierząt pasz, ściółki, nawozów naturalnych w rozumieniu przepisów o nawozach i nawożeniu oraz przedmiotów, z którymi miały kontakt zwierzęta chore, zakażone lub podejrzane o zakażenie lub o chorobę; odkażanie osób i rzeczy przed każdorazowym opuszczeniem ogniska choroby, a także zakazał wprowadzania do gospodarstwa i wyprowadzania z gospodarstwa drobiu, sprowadzania i wywożenia produktów i pasz.

Decyzje te z uwagi na wskazywane daty zgłoszenia zagrożenia przez powoda i uzyskane wyniki badań ze stada kaczek wstawionego przez pozwanego jednoznacznie wskazują, że źródło zakażenia pochodzi od zwierząt dostarczonych w ramach umowy kontraktacji przez stronę pozwaną. Należy podkreślić, że pozwana nie przedstawiła żadnego dowodu podważającego to wnioskowanie i tę ocenę, nie wspominając o tym, że dokonując wstawienia kaczek i zawierając umowę kontraktacji z powodem, sprawdzała stan gospodarstwa powoda. Nie miała żadnych zastrzeżeń co do warunków sanitarnych, żywieniowych i należałoby przyjąć, że gdyby było inaczej, to nie doszłoby do wstawienia przez pozwaną kaczek w dniu 18 lutego 2020r.

Nie można też przeoczyć, że zakażenie stada kaczek wirusem i wstawienie chorych zwierząt do gospodarstwa powoda spowodowało konieczność wybicia całego stada zwierząt w gospodarstwie, dokonania dezynfekcji - odkażania budynków gospodarczych, zniszczenia paszy , ale i też wymusiło okres karencji, w czasie którego powód nie mógł realizować chowu zwierząt. Z zaistniałą sytuacją wiąże się strata na działalności gospodarczej, a i dodatkowo konieczność poszukiwania i zakup obornika, który nie został uzyskany w trakcie chowu kaczek. Zakres wszystkich obowiązków , nakazów i zakazów wynikał dla powoda z decyzji administracyjnych i powód w tym zakresie nie podejmował sam arbitralnych decyzji jako rolnik. Nie można zatem zarzucić , że sam, swoimi decyzjami powiększył zakres szkody. Pozwana Spółka nie mogła być stroną postępowania administracyjnego przed Powiatowym lekarzem Weterynarii w Ł., a nawet samo doradztwo pozwanej, na co wskazywała świadek A. O. w e- protokole rozprawy z dnia 21 grudnia 2020r. (czas 02:09:58 -02:23:40 k. 179v-180 akt) i udzielenie pomocy w odwołaniu od decyzji przyznającej powodowi odszkodowanie, nie gwarantowałoby pozytywnego skutku i zmiany wysokości odszkodowania. Każda sprawa jest indywidualna i nie można wnioskować, że skoro u innego hodowcy odwołanie doprowadziło do zmiany decyzji , to i w przypadku powoda odniosłoby ten sam skutek w postaci zwiększenia przyznanego odszkodowania.

Wyliczenie strat i utraconych korzyści wymagało w przedmiotowej sprawie sięgnięcia do wiedzy specjalistycznej i dopuszczenia dowodu z opinii biegłego sądowego, tym bardziej, że strona pozwana kwestionowała wnioski z opinii prywatnej złożonej przy pozwie.

Należy podkreślić, za Sądem Apelacyjnym w Łodzi, że dowód z opinii biegłego sądowego jest jedynie sposobem oceny materiału procesowego zaoferowanego przez strony, który wymaga wiedzy specjalnej, natomiast nie może sam w sobie tworzyć od początku takiego materiału procesowego. Inaczej rzecz ujmując, strona, na której spoczywa ciężar dowodu w rozumieniu art. 6 k.c. musi najpierw skonkretyzować okoliczności faktyczne, następnie, co najmniej je uprawdopodobnić lub udowodnić i dopiero można uznać za konieczne sięgnięcie do dowodu z opinii biegłego sądowego. Do dowodu z opinii biegłego należy sięgać w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Przedmiotem tego dowodu nie są zatem fakty, lecz oceny wywiedzione z określonych faktów. Inaczej rzecz ujmując, opinia biegłego zgodnie z art. 278 k.p.c. służy stworzeniu sądowi możliwość prawidłowej oceny materiału procesowego w wypadkach, kiedy ocena ta wymaga wiadomości specjalnych w rozumieniu art. 278 k.p.c. (a więc wiedzy wykraczającej poza objętą zakresem wiedzy ogólnej – powszechnej). Zadaniem biegłego, zasadniczo nie jest wiec poszukiwanie dowodów i okoliczności mających uzasadniać argumentację stron lecz dokonanie oceny przedstawionego materiału z perspektywy posiadanej wiedzy i przedstawienie sądowi danych (wniosków) umożliwiających poczynienie właściwych ustaleń faktycznych i właściwą ocenę prawną znaczenia zdarzeń z których strony wywodzą swoje racje. Biegły jest zobowiązany do zachowania bezstronności i występując w procesie nie posiada zwłaszcza kompetencji prawnych, by poszukiwać i przedstawiać argumenty i dowody niezbędne dla poparcia stanowiska którejkolwiek ze stron procesu. Zaś do naruszenia art. 278 § 1 KPC może dojść tylko wtedy, gdy sąd samodzielnie wypowiada się w kwestiach wymagających wiadomości specjalnych, z pominięciem dowodu z opinii biegłego (por, I ACa 1736/17 - wyrok SA Łódź z dnia 30-11-2018 Teza redakcyjna Legalis).

Odnosząc się do poszczególnych składników odszkodowania i wyliczeń utraconych korzyści i poniesionych strat, Sąd skorzystał z opinii biegłego sądowego R. G., bowiem opinia biegłego M. W. została skutecznie podważona przez stronę powodową z uwagi chociażby na brak dokonania oględzin gospodarstwa powoda, brak precyzyjnego określenia kosztów produkcji dla gospodarstwa powoda, brak należytej wiedzy i kompetencji w zakresie oceny ekonomicznych warunków produkcji rolnej. Błędy popełnione w opinii M. W. zostały szczegółowo opisane w pismach procesowych strony powodowej z dnia 21 czerwca 2021 r. oraz z 13 września 2021 r.

Biegły R. G. w opinii głównej i uzupełniającej odniósł się dodatkowo do zagadnienia „teoretycznych” mas ciała kaczek po zakończeniu tuczu. Wyjaśnił, odpowiadając na pytania stron, że nie powinno się bezpośrednio interpretować wyników produkcyjnych kaczek z lat poprzednich, z uwagi że z założenia, które mogą być niższe niż możliwości produkcyjne omawianych kaczek. Prace genetyczne w celu poprawy cech użytkowych nad drobiem są prowadzone w stadach zarodowych. Każde następne pokolenie z założenie w produkcji powinno charakteryzować się lepszymi cechami mięsnymi a w tym i masą ciała. To zostało, również uwzględnione przy ustalaniu masy ciała. Wielkości mas ciała, jakie zostały uwzględnione są średnią ogólnopolską wyliczone na podstawie użytkowości różnych stad kaczek typu „Pekin", w tym również średniociężkich.

Masy ciała kaczek w drugim tygodniu odchowu, biegły ustalił na podstawie danych firmy (...) i innych źródeł informacji, średnią wielkość 0,28 kg przyjęto do dalszych obliczeń . Masę końcową w 42 dniu tuczu biegły ustalił na podstawie trzech źródeł informacji. Podczas ustalania teoretycznej masy końcowej kaczek, które byłyby skierowane do uboju, biegły przeanalizował informację o masie ciała kaczek uzyskanych przez powoda w roku 2019, masie ciała w materiałach technicznych firmy (...) oraz w danych opracowanych przez KRD-IG. Do obliczeń wykorzystał średnie dane z krajowej oceny drobiu, które były pośrednie między innymi źródłami informacji (dotyczy punktów 2 i 4 opinii zasadniczej).

Jak wynika z powyższego , biegły oparł się na ogólnej średniej, przy której stopień prawdopodobieństwa jest o wiele większy do przyjęcia w zakresie określonych wartości, z uwagi na wielkość badanej populacji, niż przy indywidualnych wskaźnikach co do masy kaczek osiąganej w gospodarstwie powoda.

Biegły odniósł się do cen skupu drobiu i podkreślił, że ulegają one wahaniom. Umowa i ustalenia cenowe skupu żywca w wielkości 4,60±5% zł/kg korespondują z ustaleniami biegłego na podstawie ZSRIR - 4,77zł/kg w okresie likwidacji stad. Zakładając, że ceny żywca wzrosłyby w okresie uboju kaczek o 5%, tak jak to zakładała umowa, to zgodnie z nią wyniosły by 4,83 zł/kg, a to jest wartość większa od ceny ogólnopolskiej w chwili likwidacji stada. Przyjęta cena przez biegłego nie jest abstrakcyjna tylko oparta o dane ogólnokrajowe opracowane przez Ministerstwo Rolnictwa. Natomiast konstrukcja ceny żywca w umowie w chwili sprzedaży umożliwia dostosowanie się do panujących, aktualnych cen rynkowych.

Biegły odniósł się do pytań stron w zakresie śmiertelności kacząt w okresie tuczu i tak na podstawie danych zawartych w biuletynie informacyjnym, firmy (...) dla stad komercyjnych zakłada się standardowo śmiertelność w okresie 42 dniowego tuczu - 2%. Wyników wstawienia powoda kaczek w styczniu 2020 r. do 5 tygodnia odchowu - 1,96% oraz wyników użytkowości uzyskanych na terenie Polski przez KRD - IG - 4,6% . Zaznaczył, ze odchów kaczek ze wstawienia styczniowego w 2020 r. nie był dokończony. Tucz w założeniach (6 tygodni) trwałby jeszcze 10 dni i należało się spodziewać ubytków w stadzie z powodu padnięć i brakowań. Dane podane przez firmę hodowlaną odnoszą się do stad utrzymywanych w idealnych warunkach i niosą za sobą czynnik reklamowy. Produkcja w zróżnicowanych warunkach terenowych nie zawsze spełnia 100% założeń teoretycznych, a uzyskane wyniki mogą odbiegać od zakładanych. Wyniki terenowej oceny dla kaczek tuczonych typu „Pekin" odnotowują upadki od 3,7 do 5,1%, należy zaznaczyć, że oceną objęto 70 stad produkcyjnych.

Biegły zaznaczył, że wizytując fermę powoda w dniu 17 lutego 2022 r. nie stwierdził zaniedbań w odchowie kaczek. Na tej podstawie uznał, że ubytki stada w trakcie 42 dniowego tuczu nie powinny przekroczyć 3% i do dalszych wyliczeń tą wartość przyjęto.

Mając na uwadze wyliczenia dokonane przez biegłego a w zasadniczej części podzielone przez Sąd, do ustaleń przyjęto brak możliwości dokończenia tuczu kaczek ze wstawienia kaczek z dnia 18 lutego 2020 roku w zakresie wariantu 1. Zakładał on, że tucz kaczek przebiegałby od 2 tygodnia, nie pomniejszony o upadki w 1 tygodniu odchowu o 3.000 szt. spowodowanych grypą ptaków. Założenie to jest logiczne i racjonalne, mając na uwadze poczynione ustalenia w sprawie.

Biegły szacując utracone dochody, uwzględnił w kalkulacji poniesione przez powoda koszty produkcji . Zaznaczył, że powód nie prowadził pełnej księgowości odnośnie chowu kaczek, dlatego koszty pośrednie jak: energia elektryczna , ogrzewanie, transport wewnętrzny i inne trudne są do wyodrębnienia z całości kosztów ogólnogospodarskich. W produkcji drobiu mięsnego szacunkowo przyjmuje się dwa poziomy naliczania kosztów ogólnych. 10% do kosztów poniesionych bezpośrednio związanych z produkcją drobiu: zakup piskląt, koszty związane z obsługą weterynaryjną oraz żywienia. 20% kosztów ogólnogospodarskich stosuje się w stosunku do paszy, tak jak to zostało wykonane w opinii zasadniczej. Przyjmując 20% kosztów pośrednich w stosunku do skarmionych pasz, biegły sugerował się informacją zawartą w opracowaniu prof. E. K. (tabela- załącznik do opinii).

Powód M. S. nie miał możliwości wstawienia piskląt na podstawie umowy kontraktacji z pozwaną spółką w 11 tygodniu i wniosek ten, również wynika z opinii biegłego i decyzji administracyjnych Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł.. Pod nadzorem w dniu 24 lutego 2020 r. były stada z 18 lutego 2020 r. z wstawienia (...) oraz z dnia 23 stycznia 2020 r. z wstawienia spółki (...) . Ta spółka wstawiała, także kaczki 2 kwietnia 2020 r.. Poza sporem powinno być to, że zgodnie z § 35 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie zwalczania grypy ptaków (Dz.U.2007.239.1752 z dnia 2007.12.21), ponowne umieszczenie zwierząt w gospodarstwie komercyjnym, w którym stwierdzono grypę ptaków, może nastąpić po upływie 21 dni od dnia zakończenia ostatecznego czyszczenia i odkażania. Ostateczne czyszczenie i odkażanie w gospodarstwie powoda miało miejsce 11 marca 2020 r. Powód mógł przeprowadzić kolejne wstawienie 1 kwietnia 2020 r., tj. najwcześniej w 14 tygodniu 2020 r. Trafnie powód podkreślił, że termin ten mieścił się poza zakresem ewentualnej zmiany daty wstawienia, o której mowa w § 2 ust. 4 umowy kontraktacji drobiu wodnego z dnia 19 listopada 2019 r., wynoszącej 2 tygodnie. Zgodnie z decyzją Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. i wskazanym Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie zwalczania grypy ptaków zarówno w 11 tygodniu 2020 r., jak i w okresie 2 następujących tygodni, w gospodarstwie powoda nie mogły znajdować się kaczki rzeźne.

Należy podkreślić, że biegły dr inż. R. G. wyliczając utracony dochód, brał pod uwagę wyłącznie przyrost masy kaczek rzeźnych ze wstawień z 23 stycznia i 18 lutego 2020 r. Biegły nie uwzględniał masy kaczek padłych, bądź zabitych (tj. odejmował od przyjętej średniej masy w 6 tygodniu - 3,46 kg - odpowiednio średnią masę kaczki z I wstawienia: 2,47 kg, oraz z II wstawienia: 0,28 kg). Zatem, wyliczenia biegłego, nie dublują się z rozliczeniem odszkodowania z decyzji administracyjnej PLW.

Nie ma też żadnych podstaw, by dyskwalifikować rozliczenie odszkodowania dokonane na podstawie decyzji administracyjnej . Gdyby to odszkodowanie nie mieściło się w pewnych przeciętnych cenach rynkowych, na pewno strona powodowa nie akceptowałby tej wysokości i wniosłaby odwołanie. Powód , jak wskazywał w zeznaniach, nie miał podstaw, by negować decyzję w tym zakresie.

Spornym w zakresie rozliczenia kosztów odszkodowania okazały się wydatki na odkażanie. Powód podnosił , że wprawdzie każda ferma powinna dysponować środkami i urządzeniami do odkażania, jednak zakres i liczba dezynfekcji oraz używane środki nie mieściły się w przeciętnej normie i standardzie postępowania sanitarnego, a i powód nie dysponował wystarczającą ilością sprzętu, co spowodowało konieczność jego zakupu. Ostatecznie i sam biegły w opinii uzupełniającej wyjaśnił, że nie ma prawnego obowiązku posiadania maseczek, zamgławiaczy, czy innego sprzętu niezbędnego do dezynfekcji drobiarskich budynków produkcyjnych i sprzętu w celu zachowania biobezpieczeństwa, lecz w przypadku wystąpienia chorób zakaźnych właściciel zwierząt musi podjąć niezbędne czynności w celu ich zwalczania, jakim jest dezynfekcja i wymagany sprzęt do jej realizacji. Zawarte jest to min. w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Art. 44) oraz w Liście kontrolnej (...) - gospodarstwo utrzymujące drób i inne ptaki (poza obszarami zapowietrzonymi i zagrożonymi) prowadzona przez PIW na podstawie ustawy wymienionej uprzednio oraz Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 kwietnia 2017 r. w sprawie zarządzenia środków związanych z wystąpieniem wysoce zjadliwej grypy ptaków. W przytoczonym dokumencie, również jest mowa o przeprowadzaniu dezynfekcji sprzętu, odzieży itp. we własnym zakresie przez podmioty utrzymujące drób. Do wykonania wymienionych czynności związanych z biobezpieczeństwem niezbędne jest wyposażenie służące do tego celu. Dezynfekcję może właściciel przeprowadzić we własnym zakresie lub zlecić to specjalistycznej firmie. W omawianej sprawie powód/właściciel wykonał to we własnym zakresie.

W ocenie Sądu, wyjaśnienia powoda i biegłego w zakresie tych kosztów pozwalają oprzeć się na fakturach zakupowych przedłożonych przez powoda i nie można tych wydatków uznać za rażąco wygórowane. Zakupy środków odkażających i drobnego sprzętu nie zostały dokonane użytek tej sprawy, ale wynikały z zaistniałych nadzwyczajnych okoliczności.

Sporną kwestią w przedmiotowej sprawie było ustalenie ceny zakupu obornika. W opinii zasadniczej biegły zaznaczył brak oficjalnych notowań cen obornika w województwie (...) w porównaniu z województwie (...). Nieliczne zamieszczone ogłoszenia internetowe dotyczące innych województw podawały cenny wyższe. Przy braku wysycenia regionu produkcją zwierzęcą cena obornika może być wyższa. Cena 70 zł/t została ustalona przez biegłego na podstawie ogłoszenia w województwie (...) i te kwestie, również zostały omówione w opinii zasadniczej.

Z analizy biegłego wynika, że brak jest jakichkolwiek notowań, czy cenników tego nawozu , a jego cena jest typowo umowna, w każdym regionie może być zasadniczo na innym poziomie. Powód wyjaśniał w zeznaniach, że miał trudności w znalezieniu obornika, szukał go w jak najbliższej odległości od swojej miejscowości, by nie powiększać kosztów transportu, a i musiał mieć odpowiednią liczbę ton. Nadto, sytuacja wymuszała, dość szybkie podjęcie działań i dokonanie zakupu z uwagi na porę nawożenia gruntów. Te okoliczności zadecydowały o zawarciu umowy na zakup obornika. Zakup został potwierdzony fakturą i podobnie , jak w przypadku środków i urządzeń odkażających, faktura i cena zakupu nie zostały ustalone przecież na potrzeby tej sprawy. Nie można wykluczyć, że powód mógłby nabyć obornik o wiele taniej w innej części Polski, jednakże koszty transportu na pewno pochłonęłyby część zaoszczędzonej kwoty na samej cennie obornika. W ocenie Sądu, argumentacja powoda przedstawiona w tej kwestii jest przekonywująca, a odszkodowanie w powinno być rozliczone na podstawie faktury i ceny zakupu obornika.

Jak wynika z poczynionych ustaleń, decyzją z dnia 31 marca 2020r. nr (...) Powiatowy Lekarz Weterynarii w Ł. przyznał M. S., odszkodowanie w łącznej wysokości: 123.200,15 zł za zabicie 7 stad kaczek rzeźnych : stada w wieku 4 tygodni (...) stuk oraz stada w wieku 7 dni- 5040 sztuk, oraz zniszczenie paszy w ilości 7 ton oraz zapomogę w łącznej wysokości 6480 zł za padłe 3000 sztuk piskląt -stanowiącą 2/3 wartości rynkowej zakupionych piskląt. Zatem, trafnie powód przyjął do rozliczenia kwotę 3.240zł, jako 1/3 kwoty z 6480 zł za padłe 3000 sztuk piskląt.

Reasumując , opinia biegłego była przydatna dla rozstrzygnięcia sprawy, pozwoliła na dokonanie ustaleń w istotnych kwestiach i nie została skutecznie podważona przez żadną ze stron procesu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się prawie w całości zasadne.

Zgodnie z art. 613 § 1 k.c. przez umowę kontraktacji producent rolny zobowiązuje się wytworzyć i dostarczyć kontraktującemu oznaczoną ilość produktów rolnych określonego rodzaju, a kontraktujący zobowiązuje się te produkty odebrać w terminie umówionym, zapłacić umówioną cenę oraz spełnić określone świadczenie dodatkowe, jeżeli umowa lub przepisy szczególne przewidują obowiązek spełnienia takiego świadczenia.

Ilość produktów rolnych może być w umowie oznaczona także według obszaru, z którego produkty te mają być zebrane (art. 613 § 2 k.c.).

Przepisy dotyczące sprzedaży według cen sztywnych, maksymalnych, minimalnych i wynikowych stosuje się odpowiednio (art.613 § 3 k.c.).

Przez producenta rolnego rozumie się również grupę producentów rolnych lub ich związek oraz spółdzielnię rolników w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o spółdzielniach rolników (Dz.U. poz. 2073) lub ich związek (art. 613 § 4 k.c.).

Umowa kontraktacyjna powinna być zawarta na piśmie (art. 616 k.c.).

Świadczenie producenta powinno być spełnione w miejscu wytworzenia zakontraktowanych produktów, chyba że co innego wynika z umowy (art. 618 k.c.).

Do rękojmi za wady fizyczne i prawne przedmiotu kontraktacji oraz środków produkcji dostarczonych producentowi przez kontraktującego stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży z tą zmianą, że prawo odstąpienia od umowy z powodu wad fizycznych przedmiotu kontraktacji przysługuje kontraktującemu tylko wtedy, gdy wady są istotne (art. 621 k.c.).

W myśl art. 624 § 1 k.c. wzajemne roszczenia producenta i kontraktującego przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia spełnienia świadczenia przez producenta, a jeżeli świadczenie producenta nie zostało spełnione - od dnia, w którym powinno było być spełnione.

Jeżeli świadczenie producenta było spełniane częściami, przedawnienie biegnie od dnia, w którym zostało spełnione ostatnie świadczenie częściowe (art. 624 § 2 k.c.).

Już w uchwale Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 1957-10-22 2 CO 10/57 (numer 610385) wskazano, że:

Z uzasadnienia: „Każdy spośród występujących w naszym obrocie typów kontraktacji (kontraktacja kultur technicznych i kontraktacja zwierząt rzeźnych) wykazuje charakterystyczną cechę polegającą na zobowiązaniu się jednej strony (plantatora, hodowcy) do określonego procesu produkcyjnego w gospodarstwie rolnym własnym (dzierżawionym lub użytkowanym na mocy tytułu prawnego), procesu podjętego w celu dostarczenia wyników tej produkcji stronie przeciwnej (instytucji kontraktującej) odpłatnie. Ta podstawowa cecha umowy kontraktacji odróżnia ją w sposób oczywisty od umowy sprzedaży, która obowiązku wyprodukowania przedmiotu sprzedaży nie przewiduje i nie włącza do tzw. essentialia negotii, jak to właśnie ma miejsce w kontraktacji.”

Jak podkreślono w wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 2016-04-14 II CSK 447/15 (numer 1460797):

„Stosownie do art. 613 § 1 k.c., przez umowę kontraktacji producent rolny zobowiązuje się wytworzyć i dostarczyć kontraktującemu oznaczoną ilość produktów rolnych określonego rodzaju, a kontraktujący zobowiązuje się te produkty odebrać w terminie umówionym, zapłacić cenę oraz spełnić świadczenia dodatkowe (przykładowo wymienione w art. 615 k.c.), jeżeli umowa lub przepisy szczególne przewidują obowiązek spełnienia takie świadczenia.”

Przedmiotem kontraktacji nie jest dostawa skądkolwiek pochodzącego produktu in genere, lecz wyprodukowanie w gospodarstwie producenta produktu rolnego i jego dostarczenie, a zatem własna produkcja jest istotnym elementem umowy kontraktacji. Ponadto, rzeczywiste odróżnienie umowy kontraktacji od innych umów w obrocie gospodarczym towarami (sprzedaż, dostawa) może tkwić w świadczeniach dodatkowych, które producentowi rolnemu zapewnia kontraktujący.

„Dla ważności umowy kontraktacji w myśl art. 613 § 1 k.c. wystarczające jest wskazanie wymaganej ilości produktów rolnych określonego rodzaju jako „całość” takiego produktu wyprodukowanego w danym czasie, w oznaczonym, znanym kontraktującemu gospodarstwie rolnym.” (por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 2015-03-04 IV CSK 437/14 (numer 1231811).

W wyroku Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 1998-03-18 I CKN 576/97 (numer 1231922) zaznaczono, że:

„Kontraktacja, stosownie do art. 613 k.c., wykazuje charakterystyczną cechę polegającą na zobowiązaniu się jednej strony (producenta rolnego) do określonego procesu produkcyjnego w gospodarstwie rolnym własnym (dzierżawionym lub użytkowanym na mocy innego tytułu prawnego), procesu podjętego w celu dostarczenia wyników tej produkcji drugiej stronie (kontraktującemu) odpłatnie. Innymi słowy, przedmiotem kontraktacji nie jest dostawa skądkolwiek pochodzącego produktu in genere, lecz wyprodukowanie w gospodarstwie producenta rolnego produktu i jego dostarczenie. A zatem, własna produkcja jest istotnym elementem umowy kontraktacji. Ta podstawowa cecha umowy kontraktacji odróżnia ją w sposób oczywisty od umowy sprzedaży, która obowiązku wyprodukowania przedmiotu sprzedaży nie przewiduje i nie włącza do tzw. essentialia negotii, jak to właśnie ma miejsce w kontraktacji.”

„Kontraktacja (art. 613-626 k.c.) jest czynnością prawną konsensualną, zobowiązującą, odpłatną, wzajemną i kauzalną. Istotą umowy kontraktacji jest więc zobowiązanie producenta rolnego do wytworzenia i dostarczenia kontraktującemu oznaczonej ilości produktów rolnych określonego rodzaju, z drugiej zaś strony zobowiązanie kontraktującego do odebrania umówionej ilości produktów i zapłacenie ceny. Przede wszystkim jednak jak wynika z uregulowań kodeksowych szczególną cechą umowy kontraktacji jest wytworzenie przez producenta produktu rolnego, gdyż przepis art. 613 § 1 wyraźnie wskazuje, że producent rolny zobowiązuje się wytworzyć produkt objęty kontraktacją we własnym procesie produkcyjnym.” (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - I Wydział Cywilny z 2015-12-03 I ACa 900/15 (numer 1445850).

„Składnikami przedmiotowo - istotnymi umowy kontraktacji, a więc składnikami, których obecność decyduje o skutecznym zawarciu konkretnej umowy są: przedmiot umowy w postaci produktu rolnego określonego rodzaju oraz cena. Nadto, dodaje się także, iż rzeczywiste odróżnienie umowy kontraktacji od innych umów w obrocie gospodarczym towarami (sprzedaż, dostawa) tkwi w świadczeniach dodatkowych, które może producentowi rolnemu, zgodnie z przepisem art. 615 k.c., zapewnić kontraktujący. Do takich świadczeń niewątpliwie należy również dodatkowa premia.” (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - I Wydział Cywilny z 2015-07-03 I ACa 247/15 (numer 1336914)

W w yroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - I Wydział Cywilny z 2015-05-13 I ACa 26/15 (numer 1327393) wskazano, że :

„Szczególną cechą umowy kontraktacji jest wytworzenie przez producenta produktu rolnego w celu dostarczenia wyników tej produkcji stronie kontraktującej , gdyż przepis art. 613 § 1 k.c. wyraźnie wskazuje, że producent rolny zobowiązuje się wytworzyć produkt objęty kontraktacją we własnym procesie produkcyjnym. Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że wytworzenie przedmiotu kontraktacji we własnym procesie produkcyjnym producenta rolnego znajduje swoje dalsze rozwinięcie w art. 617 i 613 k.c., w których ustanowiono zasadę współdziałania i kontroli procesu produkcji u producenta przez kontraktującego i wspólnie przez obie strony umowy.”

„Kontraktacja, stosownie do art. 613 k.c. , wykazuje charakterystyczną cechę polegającą na zobowiązaniu się jednej strony (producenta rolnego) do określonego procesu produkcyjnego w gospodarstwie rolnym własnym (dzierżawionym lub użytkowanym na mocy innego tytułu prawnego), procesu podjętego w celu dostarczenia wyników tej produkcji drugiej stronie (kontraktującemu) odpłatnie. Innymi słowy, przedmiotem kontraktacji nie jest dostawa skądkolwiek pochodzącego produktu in genere, lecz wyprodukowanie w gospodarstwie producenta rolnego produktu i jego dostarczenie. A zatem, własna produkcja jest istotnym elementem umowy kontraktacji. Ta podstawowa cecha umowy kontraktacji odróżnia ją w sposób oczywisty od umowy sprzedaży, która obowiązku wyprodukowania przedmiotu sprzedaży nie przewiduje i nie włącza do tzw. essentialia negotii, jak to właśnie ma miejsce w kontraktacji (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - V Wydział Cywilny z 2013-02-12 V ACa 1043/12 (numer 1999898).

Mając na uwadze wskazane przepisy prawa oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych, ustalony stan faktyczny sprawy daje podstawy uznania, iż powód zasadnie wywodzi swoje roszczenie z umowy kontraktacji. Powód wykazał, że pozwana Spółka nienależycie wykonała swoje świadczenie w ramach zobowiązania umownego. Zgodnie z zawartą w dniu 19 listopada 2019 r. umową kontraktacji drobiu wodnego nr 229 (...) S.A. zobowiązała się do zakupu rzeźnego drobiu wodnego, odchowanego na fermie powoda z piskląt jednodniowych nabytych od lub na zlecenie pozwanej spółki lub nabytych we własnym zakresie, ale za zgodą kontraktującego w ilościach i terminach określonych w Szczegółowych warunkach. Dostawca - M. S. - zobowiązał się natomiast do wyprodukowania i sprzedaży rzeczonego drobiu nabytego od pozwanej bądź na jej zlecenie albo we własnym zakresie za zgodą kontraktującego (§ 2 ust. 1 umowy kontraktacji).

(...) S.A., powierzył (...) Spółce (...) w wykonaniu umowy kontraktacji zawartej z powodem dostarczenie M. S. w dniu 18 lutego 2020 r. piskląt kaczek rzeźnych. W momencie dostarczenia piskląt kaczych były one zakażone zjadliwą grypą ptaków H5N8, mimo że powinien dostarczyć w pełni zdrowe zwierzęta nadające się do tuczu w cyklu produkcyjnym. W Szczególnych warunkach określono szczegółowo wymagania jakościowe kaczek z chowu w ramach przedmiotowej umowy kontraktacji, wskazując m. in., iż mają to być ptaki zdrowe, o prawidłowej budowie, utuczone, z pełnym umięśnieniem. Cechy te miały podlegać ocenie lekarza Powiatowej Inspekcji Weterynaryjnej. Niewątpliwie zatem warunkiem odchowania drobiu spełniającego te wymagania było dostarczenie przez pozwaną zdrowych piskląt, nieobarczonych wadami, w tym chorobami zakaźnymi.

Pozwana zatem nie wykonała swojego świadczenia w sposób prawidłowy, tym bardziej , że jako profesjonalista zajmujący się działalnością w zakresie sprzedaży hurtowej drobiu powinna z ponad przeciętną starannością sprawdzić stan zdrowia wstawianego stada, wiedząc przy tym, że określone zakażenia wirusami zagrażają życiu i zdrowiu zwierząt, uniemożliwiają produkcję, a w określonych przypadkach są zagrożeniem dla zdrowia i życia ludzi.

Odnosząc się zatem do przesłanek materialnoprawnych odpowiedzialności pozwanej Spółki w świetle art. 471 k.c., należy wskazać, że przesłankami tej odpowiedzialności kontraktowej są w tym przypadku:

- fakt niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez dłużnika,

- szkoda wierzyciela,

- oraz związek przyczynowy pomiędzy niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania, a szkodą.

Wszystkie te przesłanki muszą wystąpić łącznie. Ich udowodnienie co do zasady należy do wierzyciela. W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu, wszystkie te przesłanki zostały spełnione i udowodnione.

Niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania jest przeciwieństwem jego "wykonania", czyli spełnienia świadczenia - przez dłużnika lub osobę działającą na jego rachunek - w taki sposób, że wyrażony w treści zobowiązania interes wierzyciela został zaspokojony. Brak takiego zaspokojenia w postaci rozbieżności pomiędzy prawidłowym spełnieniem świadczenia, czyli w takim kształcie, jaki wynika z treści zobowiązania, z zachowaniem zasad opisanych w art. 354 § 1, bez względu na przyczynę (działanie lub zaniechanie dłużnika, zob. np. orz. SN z 17 maja 1966 r., I CR 109/66, OSN 3/67, poz. 52), stanowi stan "niewykonania" lub "nienależytego wykonania" zobowiązania.

Niewykonanie zobowiązania ma miejsce wówczas, gdy świadczenie w ogóle nie zostaje spełnione (np. w przypadku następczej niemożliwości świadczenia). Jeżeli natomiast świadczenie zostało spełnione, lecz w sposób nieprawidłowy, gdyż odbiega ono w mniejszym lub większym stopniu od świadczenia wymaganego, przez co interes wierzyciela nie zostaje zaspokojony w sposób wynikający z treści zobowiązania, dochodzi do "nienależytego" wykonania. Odróżnienie sytuacji niewykonania i nienależytego wykonania nie zawsze jest proste, chociaż z reguły nie ma to większego znaczenia, jako że konsekwencje niewykonania i nienależytego wykonania są podobne. W doktrynie proponuje się wyróżnienie w modelu należnego świadczenia jego cech konstytutywnych i uzupełniających. Jeżeli to, co zostało przez dłużnika zrealizowane, nie odpowiada przynajmniej cechom konstytutywnym, należy uznać, że świadczenie nie jest w ogóle spełnione. Uchybienia w zakresie cech uzupełniających oznaczają nienależyte wykonanie, przy czym uchybienia te - w zależności od rodzaju świadczenia - mogą przybrać najróżniejszą postać. Najogólniej mówiąc, każde, nawet najlżejsze, odstępstwo od modelu wykonania skonstruowanego dla danego zobowiązania, stanowi "nienależyte wykonanie".

Powołany przepis art. 471 k.c., mimo że ma podstawowe znaczenie w reżimie odpowiedzialności kontraktowej, nie określa jednak bliżej zasad tejże odpowiedzialności. Te zasady są uregulowane w kolejnych przepisach wśród których na pierwsze miejsce wysuwa się art. 472 k.c. Z jego treści wynika, że jeżeli zakres odpowiedzialności nie został zmodyfikowany czynnością prawną (umową) lub szczególnym przepisem ustawy, to dłużnik odpowiada za nie zachowanie należytej staranności. Ta regulacja oznacza więc odpowiedzialność na zasadzie winy, a dokładnie rzecz biorąc chodzi o niedbalstwo dłużnika. Konstrukcja przepisu powoduje ponadto to, że wina dłużnika ma charakter domniemany. Tym samym, możliwa jest również ekskulpacja dłużnika poprzez wykazanie braku winy po jego stronie. Obciążające dłużnika domniemanie winy może zostać przez niego obalone przez udowodnienie rzeczywistej przyczyny nie wykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania albo poprzez wykazanie dołożenia przez niego należytej staranności, czyli de facto, że nie doprowadził on do szkody w sposób zawiniony.

Pojęcie winy nie zostało w normatywny sposób zdefiniowane. Wina niewątpliwie jednak odnosi się do sfery zjawisk psychicznych sprawcy, wobec czego określa się ją jako znamię podmiotowe czynu. Pojęcie winy musi też uwzględniać dwa integralne elementy składowe o charakterze obiektywnym i subiektywnym. Element subiektywny to szeroko rozumiana bezprawność postępowania. Zachowanie sprawcy musi być obiektywnie nieprawidłowe, czyli musi naruszać jakieś reguły, zakazy czy nakazy. Nie chodzi tu przy tym wyłącznie o naruszenie powszechnie obowiązujących norm prawnych, ale także o zachowania przekraczające potrzebę ostrożności wymaganej przez zasady współżycia między ludźmi. W takiej sytuacji możemy mówić o przedmiotowej niewłaściwości postępowania i postawić z tego tytułu zarzut, skierowany przeciwko działającemu. Element subiektywny to wadliwość zachowania się sprawcy, dotycząca strony podmiotowej. Jest to więc niewłaściwość zachowania się związana z momentem przewidywania i momentem woli. Sprawcy stawiamy tutaj zarzut, że podjął on i wykonał niewłaściwą decyzję lub też że nie uczynił tego co należało, choć mógł powinien to zrobić. Przez winę rozumie się więc naganną decyzje człowieka, odnoszącą się do podjętego przez niego bezprawnego działania. Na gruncie odpowiedzialności kontraktowej tradycyjnie wyróżnia się winę umyślną oraz niedbalstwo równoznaczne z winą nieumyślną. Z winą umyślną mamy do czynienia wówczas gdy dłużnik, wbrew obciążającemu go obowiązkowi, działa lub dopuszcza się zaniechania w zamiarze wyrządzenia wierzycielowi szkody, a więc chce aby ona powstała lub przewidując taką możliwość godzi się na to. W przypadku niedbalstwa dłużnik co prawda nie chce wyrządzić szkody, ale w rzeczywistości do niej doprowadza przez to, że nie dochowuje należytej staranności, chociaż powinien i mógł postąpić prawidłowo. W sytuacji gdy uchybienia dłużnika są bardzo poważne i wysoki jest stopień naganności jego postępowania mówi się o tzw. rażącym niedbalstwie. Generalnie dłużnik zawsze bez względu na rodzaj winy odpowiada wobec wierzyciela za uchybienie kontraktowemu obowiązkowi dołożenia należytej staranności w celu wykonania zobowiązania. Nie zachowanie należytej staranności jest postępowaniem dłużnika z powodu, którego można mu postawić konkretny, personalny zarzut.

Ustawowa definicja należytej staranności zawarta jest w art. 355 k.c., który w § 1 stanowi, że dłużnik zobowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju. Z kolei § 2 podnosi te kryteria stwierdzając, że należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.

Skoro przez należytą staranność rozumie się staranność ogólnie wymaganą w stosunkach danego rodzaju, to przy ocenie zachowania dłużnika trzeba zmierzać do jej obiektywizacji i generalizacji. W tym celu konstruuje się więc pewne wzorce i modele postępowania, które następnie konfrontuje się z konkretnym zachowaniem dłużnika, po to aby ustalić czy wykazana przez niego staranność była należyta czy też nie wystarczająca. Zagadnienie należytej staranności każdorazowo rozpatruje się w płaszczyźnie stosunków danego rodzaju. Bierze się tu pod uwagę rodzaj stosunków, w ramach, których działa dłużnik, przy czym nie chodzi tylko i wyłącznie o stosunki prawne lecz także o szeroki kontekst relacji społecznych, który ma uzasadniać takie, a nie inne wymagania co do zachowania się danego podmiotu. Wymaganą staranność indywidualizuje się stosownie do wchodzących w rachubę stosunków zobowiązaniowych. W ramach danego rodzaju stosunków, czy obrotów mamy jednak do czynienia z pewną stypizowaną miarą, uwzględniającą charakterystyczne jego cechy. W dalszej kolejności przyjętą staranność bada się w świetle wymagań istniejących w tym względzie w stosunkach ogólnych. W wypadku braku wzorca normatywnego dla określonego stosunku kontraktowego uwzględnione będą wymagania ogólnie stosowane w stosunku do dłużnika wykonującego zobowiązanie. Nie wystarczy jednak ograniczyć takich wymagań do tych, które mogą być odniesione do każdego uczestnika obrotu. Konieczne jest więc wyważenie interesów stron, ponieważ chroniony musi być słuszny interes wierzyciela, ale jednocześnie dłużnik nie może zostać nadmiernie obciążony. W wypadku już istniejących powiązań kontraktowych z natury rzeczy zawsze zakres oczekiwań związanych z powinnym zachowaniem dłużnika musi uwzględniać zasługujące na ochronę interesy drugiej strony, co jest konsekwencją obowiązku lojalności i sumienności w stosunku do kontrahenta. Poziom wymaganej staranności jest zatem wyznaczony również poprzez odwołanie się do kryterium, którym jest interes konkretnego wierzyciela, chroniony w ramach danego stosunku obligacyjnego. Kryterium ogólnych wymagań nie jest spełnione, gdy dłużnik ogranicza się tylko do staranności minimalnej, bowiem staranność ogólnie wymagana to staranność normalna, przeciętna, typowa, średnia. Poziom wymaganej staranności nie jest zatem określany w odniesieniu do indywidualnych cech podmiotowych i możliwości konkretnego dłużnika wykonującego zobowiązanie, ale w relacji do zobiektywizowanego miernika staranności przyjmowanego w danej sferze stosunków. Obowiązek należytej staranności obejmuje wszystkie momenty wykonywania zobowiązania. Przy określaniu miary należytej staranności zawsze też zwraca się uwagę na konkretne okoliczności faktyczne, w których działał dłużnik, co prowadzi do względnej relatywizacji stosowanych mierników obiektywnych.

Trzeba także pamiętać, że kryteria staranności mogą zostać określone wolą stron. Nie ma oczywiście przeszkód, aby strony bezpośrednio lub pośrednio w treści zobowiązania wskazały na kryteria, według których będzie oceniane zachowanie dłużnika. Ułatwi to bardziej precyzyjne określenie poziomu staranności wymaganej w danym stosunku prawnym. Nie może jednak prowadzić do zacierania różnic pomiędzy oceną co do tego, na czym polega należyte wykonanie zobowiązania (element zdeterminowany treścią istniejącej relacji prawnej), a oceną odnoszącą się do staranności zachowania wymaganej wobec konkretnego dłużnika w wykonaniu ciążących na nim powinności, chociaż, co trzeba zauważyć, w praktyce obie oceny będą się niejednokrotnie zbiegać. Precyzyjne i szczegółowe określenie powinności dłużnika w zobowiązaniu, odbiegające od sytuacji typowych (sytuujące je np. na poziomie wyższym niż zazwyczaj), będzie więc zawsze stanowiło punkt odniesienia dla oceny staranności, ale samo przez się nie zastąpi jeszcze kryteriów wymaganej staranności zachowania. Nawet bowiem i w takich sytuacjach będzie to jednak

staranność ogólnie wymagana ze względu na dany rodzaj stosunku prawnego. Im większa konkretyzacja powinności w treści zobowiązania, tym bardziej zawężony jest punkt odniesienia dla oceny staranności zachowania dłużnika i tym silnej jest ona determinowana przez charakter danego stosunku prawnego. Ocena co do zachowania przez dłużnika wymaganej staranności będzie dokonywana ex post, już po nastąpieniu zdarzenia, z którym związana jest jego ewentualna odpowiedzialność. Opierać się więc będzie na ustaleniu, czy w danej, konkretnej sytuacji dłużnik uczynił zadość uzasadnionym oczekiwaniom, określonym w oparciu o zobiektywizowane mierniki (zobowiązanie może być wykonane nienależycie, ale z zachowaniem należytej staranności). Treść i rodzaj zobowiązania może zatem wskazywać na poziom uzasadnionych oczekiwań wobec danego dłużnika, ale kryteria staranności są ostatecznie zawsze konstruowane w oparciu o ogólny przepis art. 355 k.c.

Pojęcie należytej staranności nie jest stałe, gdyż jego zakres oraz treść jest pochodną rozlicznych i zmiennych w czasie elementów. Jest ono chociażby uzależnione od ogólnego poziomu wiedzy, nauki, techniki. Wpływ na nie wywierają też przepisy prawne, zasady współżycia społecznego, ukształtowane zwyczaje, reguły zawodowe. Zgodnie z ustalonym i dominującym poglądem pojęcie należytej staranności jest przeciwieństwem zachowania zawinionego, a nie tylko bezprawności. W takim ujęciu powinność zachowania należytej staranności nie należy do treści zobowiązania, ale jest także konstruowana w oparciu i na podstawie mierników nie należących do treści zobowiązania. To m.in. odróżnia pojęcie należytego wykonania zobowiązania (kategoria obiektywna, a więc związana z oceną bezprawności na gruncie odpowiedzialności ex contractu, dla której kryteriów należy poszukiwać przede wszystkim w treści samego zobowiązania, z uwzględnieniem mierników z art. 354 k.c.) od pojęcia należytej staranności, pozwalającego na odpowiedź na pytanie, czy zachowanie dłużnika jest in concreto zarzucalne (zawinione, nosi cechy niedbalstwa). Dystynkcja ta jest bardzo wyraźnie widoczna na gruncie przepisów o odpowiedzialności ex contractu, w ramach których odróżnione jest pojęcie nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471) od niezachowania należytej staranności (art. 472). Brak staranności nie może bowiem jednocześnie występować jako element treści zobowiązania (co by oznaczało, że wierzyciel dochodzący odszkodowania musiałby w każdym wypadku udowodnić istnienie nienależytej staranności) oraz jako odrębnie wskazywana okoliczność, za którą dłużnik ponosi odpowiedzialność i jako taka objęta domniemaniem odpowiedzialności zgodnie z regułami określonymi w art. 471 w zw. z art. 472 k.c. Dystynkcja ta pojawia się także na tle przepisów o odpowiedzialności ex delicto (por. np. rozróżnienie pomiędzy uczynieniem zadość obowiązkowi nadzoru a starannym wykonywaniem nadzoru na tle art. 427 k.c. Prezentowane tu stanowisko, według którego pojęcie należytej staranności zawiera w sobie zespół kryteriów umożliwiających postawienie zarzutu niedbalstwa nie stoi w kolizji z przyjętą od dawna na gruncie współczesnej cywilistyki koncepcją obiektywizującą pojęcie winy, a więc w szerokim zakresie wykorzystującą zobiektywizowane mierniki oceny zachowania dłużnika, co pozostaje zresztą w pełnej zgodzie z założeniami teorii normatywnej winy.

Wszystkie powyższe rozważania w pełni odnoszą się również do przedsiębiorców, z tym że w ich przypadku pojawia się dodatkowy element w postaci zawodowego charakteru tej działalności.

Nie ulega wątpliwości, że uwzględnienie zawodowego charakteru działalności gospodarczej determinuje w znaczącym stopniu kryteria wymaganej od dłużnika staranności, a tym samym wpływa na zakres jego odpowiedzialności (jeśli jest ona oparta na zasadzie winy). Różnica w stosunku do rozwiązania przyjętego w § 1 art. 355 k.c, polega przede wszystkim na tym, że mierniki staranności zawodowej są niejako automatycznie uwzględniane w ramach stosunku prawnego związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej, a więc bez względu na to, czy z samego charakteru takiego stosunku, jego rodzaju i treści płyną jakieś konkretne wskazania dotyczące profesjonalnych wymagań wobec dłużnika. To właśnie bowiem sam fakt prowadzenia działalności gospodarczej przez dłużnika określać będzie uzasadnione oczekiwania kontrahenta i w konsekwencji miary wymaganej staranności (por. uchwała SN z 18 grudnia 1990 r., III CZP 67/90, OSN 5-6/91, poz. 65 dotycząca staranności wymaganej od osoby pośredniczącej w zawieraniu umowy sprzedaży w ramach prowadzonej działalności gospodarczej). Wymaganie posiadania niezbędnej wiedzy fachowej jest wkomponowane do istoty działalności gospodarczej. Pojęcie wiedzy fachowej nie może być ograniczone wyłącznie do czysto formalnych kwalifikacji, obejmuje też doświadczenie wynikające z praktyki zawodowej, a także ustalone zwyczajowo standardy wymagań. Miernik zawodowej staranności znajduje zastosowanie w stosunku do dłużnika zarówno w umowach jednostronnie, jak i obustronnie profesjonalnych. Jak się wydaje, kryterium działalności gospodarczej ma na gruncie art. 355 § 2 charakter materialny, a więc odnosi się do rzeczywiście wykonywanej przez dłużnika działalności zawodowej. Jeśli uznać poprawność tego stanowiska, to również podmioty nie posiadające formalnego statusu przedsiębiorcy i naruszające administracyjnoprawny obowiązek zgłoszenia działalności do rejestru przedsiębiorców, ale de facto prowadzące zawodową działalność gospodarczą, podlegałyby ocenie z punktu widzenia kryteriów staranności określonych w tym przepisie (por. np. orz. SN z 11 czerwca 1992 r., III CZP 64/92, OSN 12/92, poz. 225). Należyta staranność dłużnika, określana z uwzględnieniem zawodowego charakteru prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, obejmuje także znajomość obowiązującego prawa oraz następstw z niego wynikających w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej (por. orz. SN z 17 sierpnia 1993 r., III CRN 77/93, OSN 3/94, poz. 69). Ocena miernika postępowania, którego istota tkwi w zaniechaniu dołożenia należytej staranności, nie może być jednak formułowana na poziomie obowiązków nie nadających się wyegzekwować, oderwanych od doświadczenia uwzględniającego reguły zawodowe i konkretne okoliczności, a także określony typ stosunków (tak SN w wyroku z 8 lipca 1998 r., III CKN 574/97, baza orzeczeń Lex Polonica Maxima). Wreszcie niezwykle istotne znaczenie przy zawodowym charakterze działalności ma obowiązek udzielania informacji. Przyjąć należy, że pomimo braku takiego zastrzeżenia w treści art. 355 k.c. ewentualne istnienie takiego obowiązku rzutuje na ocenę, czy wykonanie zobowiązania było należyte.

Odnosząc powyższe rozważania do przedmiotowej sprawy należy podnieść, że oczywistym jest to, że pozwaną Spółkę obowiązywały podwyższone kryteria staranności wymienione w art. 355 § 2 k.c., ponieważ w sposób profesjonalny i zawodowy prowadziła działalność gospodarczą, polegającą na zawierania umów kontraktacji drobiu, sprzedaży drobiu, dokonywała wstawień zwierząt do ferm, miała wykwalifikowaną kadrę pracowników, miała wiedzę o standardach i reżimach sanitarnych przy tego rodzaju produkcji .

Odnosząc się do odpowiedzialności pozwanej za nienależyte wykonanie umowy kontraktacji należy podnieść, że pozwana jako profesjonalista miała obowiązek znać wszystkie unormowania prawa z zakresu ochrony zwierząt, produkcji zwierzęcej, wymogów sanitarnych, standardów bezpieczeństwa żywności itp. Zdawać sobie sprawę z zagrożeń, w sytuacji, gdy dojdzie do rozprzestrzenienia się tak zjadliwego wirusa i jakie konsekwencje są z tym z wiązane.

Należy także zauważyć, że brak jest ustawowej definicji szkody. Natomiast charakterystyczne jest mianowicie to, że w judykaturze od dawna wyraźnie widać tendencję do odchodzenia od klasycznego i tradycyjnego rozumienia szkody, zgodnie z którym szkoda to uszczerbek majątkowy w dobrach poszkodowanego, powstały wbrew jego woli. Szkodą jest uszczerbek majątkowy w prawnie chronionych dobrach majątkowych, wyrażający się w różnicy między stanem tych dóbr, jaki istniał i jaki mógłby istnieć w normalnym toku rzeczy, a stanem jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę w postaci uszczuplenia aktywów lub zwiększenia pasywów. (tak SN w orzeczeniach z 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, z 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00, opubl. „Izba Cywilna” 12/02 str. 40 oraz z 18 maja 2004 r., III CZP 24/04, opubl. OSNC 7-8/05 poz.117). Szkodę majątkową wyraża się więc w postaci tzw. teorii różnicy. Porównuje się aktualny stan majątkowy osoby poszkodowanej, z hipotetycznym stanem majątkowym poszkodowanego, który by istniał, gdyby nie nastąpiło zdarzenie powodujące szkodę. Niniejszy Sąd w pełni podziela ten kierunek zmian, ponieważ taka koncepcja szkody o wiele lepiej przystaje do szybko zmieniających się realiów życia oraz w większym stopniu znajduje zastosowanie do zróżnicowanych stanów faktycznych. Teoria różnicy pozwala też na odnalezienie związków pomiędzy różnymi elementami majątku. Jej kompleksowy charakter polega na tym, że bierze się pod uwagę szkodę odniesieniu do całości majątku. Bez zmian pozostało to, że szkoda przejawia się w dwóch postaciach: jako szkoda rzeczywista (damnum emergens) i utrata korzyści (lucrum cessans). Pierwsza postać szkody obejmuje zmniejszenie się aktywów lub powiększenie pasywów. Druga postać szkody oznacza stan, w którym aktywa nie ulegają powiększeniu, a pasywa pomniejszeniu.

Sposób naprawienia szkody został określony w art. 363 § 1 k.c. Poszkodowany ma tutaj wybór czy żądać przywrócenie stanu poprzedniego, czy też zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej. W pierwszej kolejności następuje restytucja naturalna, ale jeżeli jest to niemożliwe w grę wchodzi świadczenie pieniężne. W niniejszej sprawie powódka wyraźnie określiła swoje żądania, dochodząc odszkodowania pieniężnego ze względu na charakter sprawy.

Wysokość odszkodowania zależy od dwóch czynników. Po pierwsze jest to miernik jaki przyjmuję się dla określenia wysokości szkody. Po drugie znaczenie ma chwila, jaką uważa się za odpowiednią do przeprowadzenia wyliczenia. Miernikiem wartości szkody są obowiązujące ceny, czyli decyduje wartość rynkowa rzeczy. Zgodnie z art. 363 § 2 k.c. jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Poza tym odszkodowanie ustala się według stanu na dzień wyrządzenia szkody.

Szkoda powoda przejawiła się tym, że powód pomniejszył swoje aktywa finansowe o kwotę , która musiał wydatkować na zakup środków i urządzeń odkażających, zakup obornika, stracił możliwość dokończenia tuczu kaczek z poszczególnych wstawień, a i nie uzyskał pełnej zapomogi. Powód zasadnie wymieniał, że następstwa zawleczenia choroby ptasiej grypy na gospodarstwo powoda, tj.: brak możliwości dokończenia tuczu kaczek z cyklu produkcyjnego rozpoczętego 23 stycznia 2020 r., brak możliwości dokończenia tuczu kaczek ze wstawienia z dnia 18 lutego 2020 r., poniesienie dodatkowych wydatków w zw. z działaniami dezynfekcyjno-sanitarnymi, brak możliwości wykonania zgodnie z harmonogramem zawartym w umowie kontraktacji wstawienia 8.000 sztuk piskląt w 11 tygodniu 2020 r., konieczność odrębnego zakupu obornika dla gospodarstwa powoda w związku z utraconą możliwością uzyskania obornika własnej produkcji.

W ocenie Sądu, pomiędzy nienależytym wykonaniem przez pozwaną Spółkę umowy, a szkodą powoda istnieje adekwatny związek przyczynowy.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Ustawodawca przyjął więc teorię przyczynowości adekwatnej. Związek przyczynowy zachodzi tylko wtedy, gdy w łańcuchu wszystkich przyczyn i skutków mamy do czynienia jedynie z takimi przyczynami, które normalnie powodują określone skutki. W pierwszej kolejności bada się, czy w ogóle pomiędzy kolejnymi faktami istnieją obiektywne powiązania, co oznacza ustalenie, czy dany fakt będący przyczyną był koniecznym warunkiem wystąpienia innego faktu określanego jako skutek. Następnie wyjaśnia się, czy to powiązanie można traktować normalne, typowe lub oczekiwane w zwykłej kolejności rzeczy, a więc nie będące rezultatem jakiegoś zupełnie wyjątkowego zbiegu okoliczności. Ocena czy skutek jest normalny, powinna być oparta na całokształcie okoliczności sprawy oraz wynikać z zasad doświadczenia życiowego i zasad wiedzy naukowej, specjalnej. ( tak SN w orzeczeniu z 2 czerwca 1956 r., 3 CR 515/56, opubl. OSN 1/57 poz. 24).

Pozwana w sposób zawiniony nie dokonała należytego, starannego sprawdzenia stanu zdrowia zwierząt przez rozpoczęciem procesu ich wstawienia do gospodarstwa powoda, a między wstawieniem zakażonych i chorych kaczek przez pozowaną Spółkę do gospodarstwa powoda, a szkodą istnieje adekwatny związek przyczynowy. Gdyby nie zawleczenie ptasiej grypy, nie doszłoby do konieczności wybicia całego stada, powtarzania procesów odkażania, powód miały możliwość produkcji w pełnym, zaplanowanym zakresie.

Powód ma prawo domagać się w tym procesie należnego odszkodowania, bowiem , co powinno być poza sporem, odpowiedzialność Skarbu Państwa na podstawie art. 49 ustawy z 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, jest odpowiedzialnością szczególną, nie obejmującą pełnego odszkodowania, o jakim mowa w art. 361 § 2 k.c. W przypadku odpowiedzialności Skarbu Państwa na podstawie art. 49 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt chodzi o zrekompensowanie szkody w postaci utylizacji zabitego i padłego drobiu o kreślonej wartości rynkowej zwierząt oraz zniszczenia sprzętu bądź paszy, które nie mogą być poddane odkażaniu. Odszkodowanie to nie obejmuje utraconych korzyści i innych strat. Odszkodowanie oraz zapomoga przyznane powodowi zgodnie z decyzją Powiatowego Lekarza Weterynarii w Ł. nr (...) z dnia 31 marca 2020 r. nie obejmuje całej szkody wynikłej na skutek zabicia zarażanego stada oraz padłych piskląt, lecz jedynie część poniesionej straty.

Wstawienie piskląt zarażonych wirusem H5N8 i zawleczenie w ten sposób choroby na gospodarstwie powoda było bezpośrednią przyczyną zabicia kaczek rzeźnych ze wstawienia z dnia 23 stycznia 2020 r. i 18 lutego 2020 r., co doprowadziło do utraty możliwości uzyskania korzyści z żywca kaczego z tych wstawień. Ze względu na obostrzenie w postaci zakazu wprowadzania drobiu na gospodarstwo (...) wynikające z decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii wydanej w związku z zawleczeniem ww. choroby, powód utracił także przychód z kolejnego wstawienia, planowanego na 11 tydzień 2020 r.

Odnosząc się do odpowiedzialności kontraktowej strony pozwanej trafnie powód też zauważył, że nie jest okolicznością ekskulpującą fakt zlecenia przez pozwaną czynności w ramach wstawienia z dnia 18 lutego 2020 r. (...) S.A. Zgodnie bowiem z art. 474 k.c., w zakresie odpowiedzialności kontraktowej dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. Bez znaczenia jest także stosunek prawny, w jakim pozostawała z dłużnikiem osoba świadcząca na rzecz wierzyciela, w szczególności, czy wynikał z niego element podporządkowania, czy też nie (zob. J. Dąbrowa [w:]System prawa cywilnego, t. 3, cz. 1, 1981, s. 774). Przepis ten obejmuje zatem wszystkie osoby, którymi dłużnik posłużył się przy spełnianiu świadczenia. Nadto w odniesieniu do osób działających w warunkach art. 474 k.c. istotne jest, aby działały z woli dłużnika. Wystarczająca jest przy tym wola (akceptacja) ogólna, gdyż przepis nie wymaga wyraźnego (imiennego) określenia przez dłużnika osoby, która zobowiązanie ma wykonać lub współdziałać przy jego wykonywaniu (T. Wiśniewski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, wyd. II, red. J. Gudowski, Warszawa 2018, art. 474).

Mając na uwadze powyższe, Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 116.978,44 zł (wyliczone 142.863,24 zł na co złożyły się kwoty podane w stanie faktycznym: 3.240 zł, 6.607,11zł, 40.125 zł, 11.914,64 zł, 50.299,80 zł, 30.676,69 zł – pomniejszone o potrącenie kwoty 25.984,80 zł należnej pozwanej na podstawie art. 498 k.c.) , łącznie z ustawowymi odsetkami za opóźnienie art. 481 k.c.

Powód wskazywał zasadnie w pozwie datę wymagalności świadczenia z uwagi na przedsądowe wezwanie pozwanej do zapłaty.

W pozostałej części (niewielkiej około 2%) Sąd oddalił powództwo jako bezzasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. , obciążając kosztami pozwaną Spółkę jako przegrywającą spór, bowiem należne stronie odszkodowanie w proporcji do żądania zostało uwzględnione prawie w 98 %.

Na koszty należnie stronie powodowej w kwocie 16.391,59 złożyły się : opłata od pozwu 5964 zł, opłata od pełnomocnictwa 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w stawce podstawowej 5400 zł, wydatki na biegłych 2000 zł, wydatki na świadka 90,27zł. Wydatki poniesione na biegłych ze Skarbu Państwa- Sad Okręgowego w Łodzi, to kwota do zwrotu obciążająca pozwaną – 2447,89 zł ( 228,15 zł, 273,78zł, 932,88zł, 730,08zł, 283 zł).

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron przez portal informacyjny .

9, VI, 22r. SSO Barbara Kubasik

Dodano: 24 maja 2023, Opublikował(a): Paula Adamczewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: 9 czerwca 2022