Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

X GC 1082/20 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2022-12-14

X GC 1082/20

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 30 grudnia 2020r. skierowanym przeciwko Biuru (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. powódka (...) spółka akcyjna w P. wniosła o zobowiązanie pozwanej do:

a)  poprawienia dokumentacji projektowej poprzez wprowadzenie do niej zmian koniecznych do zapewnienia iskrobezpieczeństwa obwodów (połączeń) instalacji elektrycznych służących do bezpiecznego wykorzystania urządzeń nalewczych znajdujących się na działce (...) wydział fenolu i ekspedycji w sposób zgodny z instrukcją eksploatacji urządzeń nalewczych;

b)  wykonania na powyższej działce prac budowlano – montażowych zgodnych z powyższymi instrukcjami w terminie 30 dni od uprawomocnienia się orzeczenia z tym zastrzeżeniem, iż pozwany zwolnić może się od powyższego obowiązku przez zapłatę kwoty 1 220 775zł.

Uzasadniając zgłoszone żądanie powódka powołała się na zamówienie u pozwanej dokumentacji projektowej, uzyskanie decyzji administracyjnych jak również kosztorysu inwestorskiego dla potrzeb modernizacji urządzeń nalewczych celem ich dostosowania do wymagań zawartych w Rozporządzeniu Ministra Transportu z dnia 20 września 2006r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych. Na wykonaną i odebraną przez powódkę w dniu 29 listopada 2013r. dokumentację pozwana udzieliła gwarancji na okres 3 lat liczonych od dnia podpisania protokołu zdawczo – odbiorczego. Zgodnie z pochodzącymi od powódki ogólnymi warunkami zakupu na pozwanej ciążył w związku z tym obowiązek usunięcia wad w terminie nie dłuższym niż 14 dni kalendarzowych, w razie zaś nieuczynienia zadość powyższemu obowiązkowi powódka uprawniona była do usunięcia powyższych usterek na koszt i ryzyko pozwanej. W grudniu 2014r. pozwanej zwrócono uwagę na fakt, iż wykonana przez nią dokumentacja nie spełnia wymagań iskrobezpieczeństwa określonych w załączonej do przygotowanego przez pozwaną projektu dokumentacji techniczono – ruchowej. Dostarczona w odpowiedzi na powyższe dokumentacja w dalszym ciągu była jednak wadliwa, eksploatacja zaś urządzeń wykonanych wg powyższego projektu byłaby sprzeczna z normami bezpieczeństwa przeciwpożarowego i przeciwwybuchowego w zakresie instalacji elektrycznych. Wg powódki pozwana miała się jednocześnie zobowiązać do wykonania robót budowlano – montażowych (pozew k. 4 – 20).

W odpowiedzi na pozew z dnia 5 listopada 2021r. pozwana wniosła o oddalenie powództwa jako przedawnionego, podniosła, iż obowiązkiem pozwanej było wykonanie wyłącznie prac projektowych, podniosła wreszcie również, iż wymagania w zakresie iskrobezpieczeństwa powódka zgłosiła dopiero rok po dokonaniu odbioru prac i stanowiły nowe zagadnienie. Prócz tego pozwana wskazała, iż wszelkie zmiany do odebranej już przez powódkę dokumentacji wprowadzane były w ramach tzw. „dobrej współpracy stron”, wykraczały one bowiem poza zakres zamówienia, podniosła wreszcie również, iż z uwagi na datę ostatniej naprawy gwarancyjnej mającej miejsce w dniu 21 lipca 2017r. roszczenie powódki wygasło z dniem 21 lipca 2020r., a zatem przed wniesieniem pozwu (odpowiedź na pozew k. 2820 – 2840).

Odnosząc się do stanowiska pozwanej powódka w piśmie z dnia 24 marca 2022r. powołała się na fakt udzielenia gwarancji wykonania robót budowlano – montażowych (pismo k. 3011 - 3013).

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 30 stycznia 2013r. powódka zamówiła wykonanie u pozwanej w terminie 13 tygodni dokumentacji projektowej wraz z uzyskaniem wymaganych decyzji administracyjnych i sporządzeniem kosztorysu inwestorskiego dla modernizacji urządzeń nalewczych w celu dostosowania do wymagań Ministra Transportu z dnia 20 września 2006r., przy czym pozwana zobowiązała się do udzielenia na wykonane prace gwarancji wynoszącej 36 - miesięcy (zamówienie k. 46 – 50). W ramach powyższej umowy zadaniem pozwanej było zaprojektowanie urządzeń służących zapewnieniu bezpieczeństwa elektrycznego. Projekt taki po jego wykonaniu przez powódkę został przez pozwaną odebrany, następnie zaś w oparciu o niego ogłoszono przetarg na wykonanie prac montażowych. Na etapie wykonywania powyższych prac powódka zakwestionowała połączenie zaprojektowanych przez pozwaną urządzeń z urządzeniami do nalewania substancji chemicznych z uwagi na niezgodność z instrukcją pochodzącą od producenta tychże urządzeń. W sprawie rozwiązania tego problemu strony rozmawiały ze sobą w grudniu 2014r., pozwana zaś przygotowała szereg rewizji, które jednak nie usunęły problemu, nie wprowadzały istotnych zmian do projektu, pozwana zaś wprowadzała je w trosce o dobre relacje z powódką. W chwili obecnej wprawdzie wykonane w oparciu o projekt pozwanej urządzenia pracują, to jednak trzeba było wdrożyć specjalne procedury bezpieczeństwa wymagające zaangażowania nie jednego lecz trzech pracowników. Powódka była w stanie wcześniej dostrzec wadliwość projektu (zeznania świadka P. M. k. 3059 – odwrót – 3060).

Na wskazanym wyżej spotkaniu stron w grudniu 2014r. powódka postawiła wymóg, aby okablowanie urządzeń było nie tylko przeciwwybuchowe i ognioszczelne, ale również iskrobezpieczne, w ocenie pozwanej zaś to ostatnie wymaganie jest spełnione automatycznie w przypadku spełnienia dwóch pierwszych wymogów. Powódka wyraziła oczekiwanie dostarczenia jej karty klasyfikacyjnej dla zagrożenia wybuchem obowiązującej w roku 2014, pozwana zaś dostarczyła kartę dotyczącą okresu wcześniejszego. Powódka domagała się nadto wymiany całego kabla, co jednak zdaniem pozwanej uczyniłoby urządzenia niezdolnymi do działania (zeznania prezesa pozwanej k. 3061, 3089). Z mającego miejsce w dniu 3 grudnia 2014r. spotkania stron sporządzono notatkę urzędową, w której treści podpisany pod nią ówczesny prezes pozwanej zagwarantował w jej imieniu wykonanie robót budowlano – montażowych (notatka k. 2444). Pozwana zobowiązała się wtedy doprowadzić projekt do stanu gwarantującego zapewnienie iskrobezpieczeństwa w terminie do dnia 10 grudnia 2014r., z uwagi zaś na niezachowanie powyższego terminu, powódka kierowała do pozwanej osobną korespondencję w tym przedmiocie, na którą pozwana odpowiedziała w dniu 22 grudnia 2014r. składając poprawioną dokumentację, którą powódka jednak w dalszym ciągu uznała za wadliwą, na co pozwanej zwrócono uwagę w wiadomości z dnia 7 stycznia 2015r. Wobec braku reakcji pozwanej powódka ponowiła swoje oczekiwanie dostarczenia poprawionej dokumentacji w kolejnej wiadomości z dnia 20 stycznia 2015r. Dalsza korespondencja w tej samej sprawie kierowana była do pozwanej w dniu 29 stycznia 2015r., na co pozwana zareagowała składając rewizję z dnia 24 kwietnia 2015r. Z uwagi na to, iż rewizja powyższa uznana została przez powódkę za wadliwą, pozwaną wezwano do złożenia dokumentacji zgodnej z oczekiwaniami powódki wiadomością z dnia 15 maja 2015r. Do żądania tego pozwana odniosła się w wiadomości z dnia 2 lipca 2015r. Kolejne wezwanie do poprawienia dokumentacji wystosowane zostało do pozwanej w dniu 13 lipca 2015r. pozwana odpowiedziała na to wiadomością z dnia 28 lipca 2015r., w której wskazała, iż dotychczasowe rewizje wprowadzane były przez nią w ramach tzw dobrej współpracy, ponawiane natomiast przez powódkę oczekiwania wprowadzenia zmian do dokumentacji pozwana traktuje jako wykraczające poza przedmiot umowy. Mimo to kolejną wersję poprawionej dokumentacji pozwana przesłała powódce w dniu 11 września 2015r., którą jednak powódka w dalszym ciągu uznała za niewystarczającą, czemu dała wyraz w wiadomości z 3 grudnia 2015r. W efekcie powyższego pozwana w dniu 8 grudnia 2015r. zobowiązała się poprawić projekt do dnia 7 stycznia 2016r. Wobec niedotrzymania powyższego terminu pozwaną ponaglano do naniesienia oczekiwanych przez powódkę poprawek w wiadomościach z dnia 19 i 25 i 26 stycznia 2016r., które pozwana pozostawiła jednak bez odpowiedzi. Z uwagi na powyższe, w piśmie z dnia 30 marca 2016r. powódka zakreśliła pozwanej ostateczny termin do dnia 15 kwietnia 2016r. na wprowadzenie żądanych poprawek. Na bezskuteczny upływ powyższego terminu powódka zwróciła pozwanej uwagę w piśmie z dnia 20 kwietnia 2016r. oraz w kolejnym piśmie z dnia 18 maja 2016r. Skłoniło to pozwaną do złożenia kolejnej poprawionej dokumentacji w dniu 12 sierpnia 2016r., którą jednak powódka w dniu 24 października 2016r. uznała za nieodpowiadającą jej potrzebom. 10 marca 2017r. na spotkaniu stron pozwana zobowiązała się do wprowadzenia spornych poprawek do 22 marca 2017r. W wykonaniu powyższego zobowiązania pozwana w dniu 3 kwietnia 2017r. przesłała powódce poprawioną wersję dokumentacji, którą powódka jednak – jak miało to miejsce poprzednio – uznała za niewystarczającą, o czym powiadomiła pozwaną w wiadomości z dnia 21 lipca 2017r. (niesporne)

W międzyczasie, w grudniu 2016r. powódka skierowała do Sądu Rejonowego (...) przeciwko pozwanej wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, na wyznaczonym jednak w dniu 29 maja 2017r. posiedzeniu do ugody nie doszło. Wniosek powyższy zawierał następujące żądania:

1.  zapłaty kary umownej przez pozwaną w kwotach stanowiących równowartość 0,2% kwoty 5 000zł. dziennie począwszy od dnia 10 grudnia 2014r.;

2.  pokrycia przez pozwaną kosztów usunięcia wad zmniejszających wartość i użyteczność prac projektowych, które pozwana dostarczyła powódce;

3.  pokrycia przez pozwaną kosztów usunięcia wad prac budowlano – montażowych, które wykonane zostały w oparciu o dostarczony przez pozwaną projekt (wniosek k. 2748 – 2749, protokół posiedzenia k. 2750)

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie przytoczonych w pismach twierdzeń samych stron w zakresie, w jakim niesprzeczne pozostawały one z treścią przedłożonych przez nie same dokumentów, częściowo również na podstawie przeprowadzonych w sprawie dowodów osobowych. Jako nieprzydatny dla potrzeb dokonania ustaleń faktycznych koniecznych do rozstrzygnięcia sprawy sąd pominął dowód z zeznań świadka T. W. (zeznania świadka T. W. k. 3060 – odwrót – (...)). Tak samo jako nieprzydatny w świetle podniesionych przez pozwaną zarzutów i poczynionych w sprawie ustaleń ocenić należało wnioskowany przez powódkę dowód z opinii biegłego (postanowienie k. 3089). Dokonując oceny zasadności powyższego wniosku w kontekście samego żądania pozwu mieć należało na uwadze fakt, iż pozwana poza zakwestionowaniem samego roszczenia powódki opartym na twierdzeniu, iż pozwana wywiązała się z zawartej z powódką umowy zgodnie z jej treścią podniosła również zarzuty wygaśnięcia roszczeń powódki jak również zarzut przedawnienia. Zarzuty te poddać należało ocenie na samym wstępie zwłaszcza w kontekście zgłoszonego w niniejszej sprawie, a wywiedzionego z udzielnej przez pozwaną gwarancji roszczenia o poprawienia dokumentacji projektowej poprzez wprowadzenie do niej zmian koniecznych do zapewnienia iskrobezpieczeństwa zaprojektowanych obwodów (połączeń) instalacji elektrycznych.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do podniesionego przez pozwaną zarzutu wygaśnięcia powyższego roszczenia stwierdzić należało, iż przy uwzględnieniu daty odbioru prac pozwanej (29 listopada 2013r.), wynoszącego 3 lata okresu gwarancji, jak również daty, w jakiej powódka zażądała usunięcia przez pozwaną wad dokumentacji projektowej, wady powyższe ujawnić musiały się jeszcze w okresie gwarancji. W świetle utrwalonej zarówno w literaturze prawniczej jaki i orzecznictwie interpretacji przepisu art. 577 kc. dla zachowania roszczeń z gwarancji nieodzowne jest, aby wada objęta gwarancją, co do zasady, powinna ujawnić się w okresie gwarancyjnym. Późniejsze wystąpienie wady uniemożliwia uprawnionemu z gwarancji skorzystanie z tej instytucji. Jednak termin ujawnienia się wady nie jest jednoznaczny z jej zgłoszeniem gwarantowi. Dla realizacji uprawnień z tytułu gwarancji konieczne jest, aby w okresie gwarancyjnym ujawniła się wada rzeczy, natomiast samo zgłoszenie się wady możliwe jest już po jego upływie. W konsekwencji możliwe jest dochodzenie uprawnień gwarancyjnych po upływie terminu gwarancji, pod warunkiem że ujawnienie się wady nastąpiło przed jego upływem i że roszczenie z tytułu gwarancji nie uległo przedawnieniu Obowiązki gwarancyjne istnieją bowiem, dopóki cel gwarancji nie zostanie osiągnięty. W takim wypadku jednak strona dochodząca świadczeń gwarancyjnych po upływie okresu gwarancyjnego obowiązana jest udowodnić, że wady ujawniły się przed upływem okresu gwarancyjnego (wyr. SN z 8.1.1970 r., II CR 593/69, OSNCP 1970, Nr 10, poz. 187, z glosą W. Jaślana, OSPiKA 1971, Nr 6, poz. 119; wyr. SN z 23.11.1970 r., I CR 65/70, OSNCP 1971, Nr 6, poz. 113, z glosą W. Jaślana, OSP 1972, Nr 5, poz. 78 i A. Kubasa, OSP 1972, Nr 5, poz. 78; wyr. SA w Warszawie z 24.9.2012 r., I ACa 206/12, Legalis; wyr. SA w Białymstoku z 28.3.2014 r., I ACa 830/13, OSAB 2014, Nr 2–3, s. 30; orz. GKA z 3.6.1971 r., I 5993/71, OSPiKA 1972, Nr 7–8, poz. 119, z glosą C. Żuławskiej, OSPiKA 1972, Nr 7–8, poz. 119; C. Żuławska, w: Komentarz do KC, Ks. III, t. II, 2011, s. 120; W.J. Katner, w: System PrPryw, t. 7, 2004, s. 145; A. Brzozowski, w: Pietrzykowski, Komentarz KC, t. II, 2015, s. 336; J. Skąpski, w: System PrCyw, t. III, cz. 2, 1972, s. 155). Na pragnącym skorzystać z gwarancji wierzycielu nie ciążą jednocześnie szczególne akty staranności, zatem niezgłoszenie wady w odpowiednim terminie nie powoduje wygaśnięcia roszczeń gwarancyjnych (wyr. SA w Białymstoku z 28.3.2014 r., I ACa 830/13, OSAB 2014, Nr 2–3, s. 30). W ustalonym stanie faktycznym nie mamy jednak do czynienia nawet z taką sytuacją, niespornym jest bowiem, iż powódka – o czym wcześniej była już mowa – ujawniła wobec pozwanej swoją dezaprobatę w związku z niespełnieniem jej oczekiwań przez dostarczoną dokumentację jeszcze w okresie drugiego roku obowiązywania gwarancji, stąd też jako pewnik przyjąć należało, iż wady przypisywane spornej dokumentacji przez powódkę, o ile w ogóle powstały, ujawnić musiały się również przed upływem okresu gwarancji, to zaś uznać należało za okoliczność dyskwalifikującą zarzut jej wygaśnięcia.

Odmiennej oceny dokonać należało natomiast w odniesieniu do podniesionego również przez pozwaną zarzutu przedawnienia. Ocenę tę rozpocząć należało od stwierdzenia, iż pomiędzy stronami doszła do skutku umowa o dzieło, o jakiej mowa w przepisie art. 627 kc. Okoliczności powyższej przypisać należało kluczowe znaczenie z punktu widzenia możliwości przedawnienia roszczenia, jak stanowi bowiem przepis art. 646 kc. roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane - od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane. Jak przy tym wskazuje się w literaturze prawniczej, Z upływem 2 lat przedawniają się wszelkie roszczenia wynikające z umowy o dzieło. Zdaniem sądu brak jest podstaw do tego, aby ów dwuletni termin przedawnienia wyłączyć w odniesieniu do dochodzonych w niniejszej sprawie roszczeń z gwarancji, zasadniczo bowiem wspomnianej regule podlegają wszystkie roszczenia, których źródłem jest stosunek wynikający z umowy o dzieło.

W literaturze prawniczej za wyjątek od powyższej reguły uważane są roszczenia powstałe w ramach rękojmi za wady dzieła, do których zgodnie z treścią art. 638 KC stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. O ile jednak uzasadnieniem powyższej odmienności jest to, iż regulacja rękojmi zawiera postanowienia dotyczące przedawnienia roszczeń o usunięcie wady lub wymianę wadliwego przedmiotu świadczenia, których termin jest krótszy niż wynikający z przepisu art. 558 par. 2 kc. i w której to regulacji inaczej też ustalono w niej początek biegu przedawnienia, to argumentu takiego brak już w odniesieniu do przedawnienia roszczeń z gwarancji, przepisy regulujące bowiem tę instytucję nie zawierają żadnych osobnych unormowań co do rozpoczęcia biegu jak i długości terminu przedawnienia.

Co się tyczy przedawnienia roszczeń z gwarancji, to w odniesieniu do umowy sprzedaży Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 stycznia 1970r. w sprawie II CR 593/69, (OSNCP 1970, Nr 10, poz. 187) wyraził pogląd, wedle którego wobec braku możliwości zastosowania do roszczeń z tytułu gwarancji terminów prekluzyjnych z art. 568 KC do dochodzenia roszczeń wynikających z gwarancji mają zastosowanie ogólne terminy przedawnienia. W orzecznictwie odrzucono również możliwość określenia terminu przedawnienia powyższych roszczeń w oparciu o ustanawiający szczególny 2-letni termin przedawnienia dla roszczeń z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy art. 554 KC,. powołany przepis jest wprawdzie bowiem przepisem szczególnym wobec art. 118 KC (zob. uchw. SN z 21.10.1994 r., III CZP 136/94, OSNC 1995, Nr 2, poz. 38; wyr. SN z 24.4.2003 r., I CKN 316/01, OSNC 2004, Nr 7–8, poz. 117), jednak znajduje on zastosowanie jedynie do roszczeń sprzedawcy, a nie kupującego. Przeszkody o takim charakterze nie sposób jednak dopatrywać się na gruncie umowy o dzieło, dotyczący bowiem tej umowy art. 646 kc. w przeciwieństwie do art. 554 kc. adresowany jest już do obu stron umowy tej właśnie umowy.

Kolejnej przeszkody wykluczającej zastosowanie przepisów szczególnych do przedawnienia roszczeń z gwarancji powstałych na gruncie umowy sprzedaży upatrywano również w tym, że roszczenia takie miały nie wynikać z tytułu sprzedaży ( R. Uliasz, Komentarz, art. 556–581 KC), ale z innego stosunku prawnego, tzn. ze stosunku wynikającego z jednostronnej czynności prawnej udzielenia gwarancji. Odnosząc się do tej drugiej okoliczności zwrócić należy jednak uwagę, iż pogląd wskazujący na umowę jako źródło powstania stosunku gwarancji dominuje w doktrynie (zob. W. J. Katner, J. Pisuliński, w: SPP, t. 7, 2018, s. 160 i n. oraz podana tam literatura). Umowny charakter gwarancji zaakceptowany został także w orzecznictwie (zob. wyr. SN: z 24.10.2001 r., III CKN 425/00, Legalis; z 8.2.2002 r., II CKN 125/00, Legalis; z 10.2.2004 r., IV CK 430/02, Legalis; z 16.4.2004 r., I CK 599/03, OSNC 2005, Nr 5, poz. 82; z 10.7.2008 r., III CZP 62/08, OSNC 2009, Nr 7–8, poz. 106; z 27.4.2012 r., V CSK 166/11, Legalis). W sytuacji, w której przepisy regulujące instytucję gwarancji zamieszczone zostały w dziale III Tytułu XI Księgi Trzeciej Kodeksu cywilnego regulującej umowę sprzedaży, stanowią zatem część regulacji dotyczącej tej konkretnej umowy, trudno umowę gwarancji traktować jako umowę samodzielną, a zatem niezależną od umowy sprzedaży, czy też – jak miało to miejsce w niniejszej sprawie – umowy o dzieło, funkcjonującą zatem jako byt niezależny od umowy podstawowej, w ramach której gwarancji takiej udzielono.

Zdaniem sądu w przeciwieństwie do umowy sprzedaży na gruncie umowy o dzieło nie zachodzą zatem żadne spośród omówionych wyżej przeszkód do tego, aby w odniesieniu do przedawnienia roszczeń z gwarancji zastosować przepis art. 646 kc. przewidujący 2 – letni termin przedawnienia. Jak słusznie wskazano w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 czerwca 2020r. w sprawie VI ACa 592/18, użyte w analizowanym artykule sformułowanie „roszczenia wynikające z umowy o dzieło” obejmuje wszelkie roszczenia mogące powstać na gruncie tego typu stosunku prawnego. Również w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2019r. w sprawie V CSK 444/18 wskazano, iż przepis art. 646 KC, jest przepisem szczególnym, wyłączającym możliwość zastosowania regulacji ogólnych (w szczególności art. 118 lub art. 120 KC). Okoliczność powyższa nakazuje przyjąć z kolei, iż nawet jeśli dokonywane przez pozwaną jeszcze na przestrzeni roku 2017 próby poprawienia dokumentacji w sposób zgodny z oczekiwaniami powódki oznaczały tak naprawdę uznanie roszczeń z gwarancji skutkujące przerwaniem biegu przedawnienia, to przedawnienie to stosownie do art. 118 kc. zakończyło swój bieg w ostatnim dniu roku 2019, a zatem przed mającym miejsce w dniu 30 grudnia 2020r. wniesieniem pozwu.

Niezależnie natomiast nawet od kwestii przedawnienia jeszcze silniejsze argumenty przemawiały przeciwko uwzględnieniu żądania pozwu w jego drugiej obejmującej wykonanie prac budowlano – montażowych. Roszczenie powyższe powódka wywiodła z oświadczenia z dnia 3 grudnia 2014r., w którego treści pozwana zagwarantować miała wykonanie powyższych prac. Zdaniem sądu – wbrew odmiennemu stanowisku powódki - oświadczenie powyższe nie stało się samoistnym źródłem obowiązku osobistego wykonania przez pozwaną prac objętych pkt II żądania pozwu, wynika bowiem z niego to jedynie, iż pozwana przyjęła na siebie obowiązek doprowadzenia do sytuacji, w której realnie możliwe stanie się wykonania robót montażowych zgodnie z oczekiwaniem powódki. Charakter przyjętego przez pozwaną zobowiązania wyklucza przyjęcie, aby udzieliła ona gwarancji wykraczającej poza tę gwarancję, jaka udzielona została w samej umowie, ze swej natury i charakteru bowiem gwarancja dotyczyć może jedynie usunięcia wad prac już wykonanych, nie zaś wykonania od początku prac o innym charakterze od pierwotnie przewidzianego czy też prac wykraczających poza ten zakres. Dokonując wykładni powyższego oświadczenia nie sposób przypisać mu znaczenia takiego, jakie w obecnym procesie nadaje mu powódka z tego chociażby względu, iż jak wynika z zeznań obecnego prezesa pozwanej, strona ta nie dysponowała ani wtedy ani teraz też nie dysponuje technicznymi możliwościami wykonania prac, których w pkt II pozwu domaga się od niej powódka (zeznania pozwanej k. 3088 - odwrót). Sam powołany przez powódkę fakt wielokrotnego ponawiania nieskutecznych prób uzyskania przez powódkę dokumentacji czyniącej zadość jej oczekiwaniom powinien dać powódce do myślenia, że pozwana nie jest w stanie wywiązać się z zadania w taki sposób, jak życzyła sobie tego powódka.

Nawet przy tym jeśli z korzyścią dla strony powodowej przyjąć, że w grudniu 2014r. strony zawarły osobną umowę na wykonanie prac montażowych w oparciu o projekt, jaki wedle stanowiska powódki przygotować miała pozwana, to założenie takie rodzi cały szereg komplikacji, jak stanowi bowiem przepis art. 627 kc. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. W literaturze prawniczej przyjmuje się, że elementami przedmiotowo istotnymi umowy o dzieło jest określenie dzieła, którego obowiązek wykonania obciąża przyjmującego zamówienie, oraz stanowiące jego ekwiwalent wynagrodzenie, do zapłaty którego zobowiązany jest zamawiający. Nie ulega kwestii, że pomimo iż wynagrodzenie przyjmującego zamówienie najczęściej przybiera formę zapłaty określonej kwoty pieniężnej, to może ono wystąpić w innej postaci. Ma być świadczeniem majątkowym stanowiącym ekwiwalent za wykonanie dzieła. Nie ma przy tym znaczenia, w jaki sposób strony chcą określić to świadczenia. Również w orzecznictwie nie budzi wątpliwości, że elementami przedmiotowo istotnymi umowy o dzieło są: określenie dzieła, do którego wykonania zobowiązany jest przyjmujący zamówienie, a także, z uwzględnieniem regulacji art. 628 w zw. z art. 627kc. – określenie wynagrodzenia, do którego zapłaty zobowiązany jest zamawiający (tak SA w Szczecinie w wyr. z 4.4.2013 r., III AUa 96/13, Legalis). W analizowanym przypadku przeszkodą w zakwalifikowaniu oświadczeń stron z grudnia 2014r. jako umowy o dzieło nie jest bynajmniej to, iż składając powyższe oświadczenia strony nie określiły samej wysokości wynagrodzenia należnego pozwanej jako wykonawcy dzieła, w takiej bowiem sytuacji znalazłby zastosowanie przepis art. 628 par. 1 kc., wedle którego jeżeli strony nie określiły wysokości wynagrodzenia ani nie wskazały podstaw do jego ustalenia, poczytuje się w razie wątpliwości, że strony miały na myśli zwykłe wynagrodzenie za dzieło tego rodzaju, jeżeli natomiast także w ten sposób nie da się ustalić wysokości wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające uzasadnionemu nakładowi pracy oraz innym nakładom przyjmującego zamówienie. Przeszkodą taką jest natomiast fakt, że o ile z uwagi na śmierć osoby, która jako organ pozwanej złożyła oświadczenie z grudnia 2014r., nie jest możliwe ustalenie intencji, którymi pozwana kierowała się składając powyższe oświadczenie, to w odniesieniu do powódki oczywistym jest zamiar nieodpłatnego uzyskania od pozwanej rezultatu odpowiadającego jej oczekiwaniom bez jakiejkolwiek osobnego wynagrodzenia z tego tytułu dla pozwanej. O takim właśnie zamiarze powódki świadczy sama już tylko konstrukcja żądania pozwu zakładającego nieodpłatne wykonanie przez pozwaną prac montażowych w oparciu o poprawiony projekt, a w razie ich niewykonania – pokrycie przez pozwaną całości kosztów takich prac. Jak zatem wynika z powyższego, żadna ze stron nie traktuje ustaleń z grudnia 2014r. jako osobno zawartej umowy o dzieło, powódka bowiem opierając na nich swoje obecne roszczenia kwalifikuje je jako znajdujące oparcie w reżimie gwarancyjnym, sama pozwana zaś również wyklucza, aby w grudniu 2014r. dojść miała do skutku osobna umowa o dzieło wskazując, iż wykonanie takiej umowy najzwyczajniej w świecie przekraczało jej możliwości, pozwana zatem nie mogła przyjąć na siebie obowiązku jej wykonania. W świetle wszystkich wskazanych wyżej okoliczności, oświadczenia woli złożone przez strony w grudniu 2014r. - z uwagi na brak składników przedmiotowo istotnych umowy o dzieło jak również z uwagi na zgodny brak zamiaru zawarcia takiej umowy - nie mogą kwalifikowane być jako osobna umowa, z której powódka wywieść mogłaby skutki właściwe dla umowy o dzieło, w tym również roszczenia o dostarczenie jej przez pozwaną dzieła w postaci gotowej instalacji, której projekt wykonać miała wcześniej również pozwana.

Niezależnie jednak nawet od wskazanych wyżej okoliczności roszczenie takie ocenić należałoby również jako przedawnione. Do wniosku takiego skłania regulacja zawarta w przepisie art. 646 kc., wedle którego roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane - od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane. Przyjmując jednocześnie za powódką, iż w związku z treścią oświadczenia pozwanej z dnia 3 grudnia 2014r. pozwana zobowiązana była w terminie do dnia 10 grudnia 2014r. wprowadzić do projektu żądane przez powódkę korekty umożliwiające wykonanie prac montażowych gwarantujących oczekiwany przez powódkę efekt iskrobezpieczeństwa, to konsekwencją powyższego byłoby przyjęcie, iż niezwłocznie po wskazanej wyżej dacie pozwana powinna jednocześnie przystąpić do wykonania prac montażowych, do których wedle stanowiska powódki zobowiązała się w dniu 3 grudnia 2014r. Jeśli z kolei za miarodajny dla potrzeb określenia hipotetycznego czasu tych prac przyjąć odstęp czasu dzielący dokonanie odbioru pierwotnej wersji projektu powódki, kiedy to rozpocząć mogły się prace montażowe, od mającego miejsce w grudniu 2014r. spotkania stron, kiedy to prace te miały być już zakończone, przyjąć należałoby, iż również w odniesieniu do sytuacji, w której prace takie wykonać miałaby pozwana, termin ich zakończenia nie powinien był przekroczyć roku. Skoro zatem efekt prac montażowych oddany mógłby zostać przy uwzględnieniu początkowego terminu ich rozpoczęcia jeszcze w grudniu 2014r. najpóźniej na początku roku 2015, to od tego też momentu liczyć należałoby rozpoczęcie biegu terminu przedawnienia roszczenia powódki o wykonanie przez pozwaną powyższych prac. Na marginesie jedynie powyższych rozważań dodać należało, iż rozpoczęty bieg terminu przedawnienia nie zostałby przerwany złożonym przez powódkę wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej, jak wynika bowiem z treści powyższego wniosku, objęto nim roszczenia o innej treści aniżeli zgłoszone w pozwie wniesionym w dniu 30 grudnia 2020r. Podkreślenia wymaga, iż we wniosku powyższym powódka nie domagała się bynajmniej wykonania robót montażowych, a jedynie pokrycia przez pozwaną kosztów usunięcia wad takich prac, to z uwagi na brak tożsamości roszczenia dochodzonego w niniejszej sprawie z roszczeniem zgłoszonym w postępowaniu o zawezwanie do próby ugodowej trudno wnioskowi o takie zawezwanie przypisać efekt w postaci przerwania biegu terminu przedawnienia roszczenia objętego pozwem wniesionym w dniu 30 grudnia 2020r.

Z uwagi na powyższe, żądaniu pozwu jako wniesionemu po wygaśnięciu gwarancji nie sposób było udzielić ochrony, co skutkowało jego oddaleniem i obciążeniem powódki stosownie do wyrażonej przepisem art. 98 par. 1 kpc. zasady odpowiedzialności za wynik postępowania należnymi pozwanej kosztami postępowania w postaci ustalonego w oparciu o par. wynagrodzenia pełnomocnika pozwanej.

Z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powódki przez portal informacyjny.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Paula Adamczewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: