Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 20 marca 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi, w sprawie o sygn. akt V RC 177/13, z powództwa N. C. przeciwko R. C. o alimenty, zasądził tytułem alimentów od pozwanego R. C. na rzecz jego małoletniej córki N. C. kwotę po 300 złotych miesięcznie, płatną z góry do 10–go dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki dziecka A. A., poczynając od dnia 9 lipca 2013 roku oraz orzekł o kosztach postępowania.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia powódka N. C. jest dzieckiem A. A. i R. C.. Obecnie ma dwa lata. Mieszka ze swoją matką w wynajmowanym mieszkaniu typu kawalerka o powierzchni 39 m kw. Za mieszkanie, matka dziecka płaci 1000 zł: czynsz najmu plus opłaty za media. Ponosi tez koszt telefonu komórkowego w kwocie 300 zł miesięcznie, gdzie abonament telefoniczny to 69 zł.

A. A. do końca listopada 2013 r. pracowała w przedszkolu jako nauczyciel z wynagrodzeniem 1650 zł netto, a wcześniej 1281 zł netto. Obecnie przebywa na zwolnieniu lekarskim i otrzymuje zasiłek w wysokości 1250 zł miesięcznie. Poszukuje pracy.

W zakresie wydatków na córkę, matka dziecka ponosi następujące koszty: mleko B. Komfort- jedna puszka 29 zł, pieluchy- 120 zł paczka 60 sztuk. Jak podała, w miesiącu wydaje 400 zł na środki czystości i do pielęgnacji: chusteczki nawilżające, środki piorące, płyny do płukania, ręczniki papierowe i kosmetyki takie jak: oliwka, krem do rąk. Wskazała, że na wyżywienie wydaje 600 zł: zupki, kaszki, przeciery, jogurty, jajka, mięso, warzywa, owoce. Na zabawki edukacyjne 100 zł. Z kolei- 50 zł na środki takie żel na ząbkowanie czy witaminy. Szczepionki dla córki kosztowały do tej pory po 120 zł cztery razy. Matka małoletniej oceniła koszt utrzymania córki na 1200- 1300 zł miesięcznie.

Małoletnia znajduje się obecnie na liście rezerwowej do żłobka.

Dziewczynka nie cierpi na żadne przewlekłe choroby, ale jest diagnozowana pod kątem celiakii.

A. A. ma zaciągnięty kredyt w (...) na kwotę 2000 zł i spłaca go w ratach po 300 zł miesięcznie. Jak podała, pożycza również pieniądze od znajomych, z którymi jest umówiona, że odda im ja będzie miała.

Ojciec dziecka płaci co miesiąc 200 zł tytułem alimentów. Zabiera córkę do siebie co drugi weekend od piątku do niedzieli oraz w środy i wówczas dziecko jest na jego utrzymaniu.

A. A. w roku 2012 osiągnęła dochód 30 155,27 zł, a w roku 2013- 18 689,54 zł po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz należnego podatku.

Wysokie koszty rachunków telefonicznych, matka dziecka tłumaczy rozmowami o pracę oraz w sprawach dziecka.

Pozwany R. C. mieszka w mieszkaniu swoich rodziców. Koszt utrzymania mieszkania to łącznie kwota 500 zł. Ponosi także koszty dojazdów do pracy do A. w kwocie 100 zł miesięcznie, ponieważ korzysta z komunikacji miejskiej. Z samochodu służbowego korzysta w godzinach pracy.

Pozwany pracuje na umowę na czas określony do 31.12.2017 r. z wynagrodzeniem 1139 zł. Nie otrzymuje żadnych dodatków ani premii. Ponadto otrzymuje rentę w wysokości 610 zł z uwagi na umiarkowany stopień niepełnosprawności oraz zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 153 zł.

R. C. wydaje na swoje ubranie 100- 150 zł miesięcznie, środki czystości 100 zł. Jest uczulony na gluten i z tego tytułu ma orzeczoną niepełnosprawność. Ponadto cierpi na skazę krwotoczną. Ma zaleconą rehabilitację na basenie, z której korzysta gdy go na to stać. Wówczas kupuje bilety ulgowe, co daje kwotę 50 zł za 5- 6 wejść na basen.

Pozwany spłaca kredyt w wysokości 143 zł miesięcznie.

W 2012 roku, R. C. osiągnął dochód w wysokości 21 053 zł, w 2013 roku- 14 698,73 zł, z tytułu świadczenia z ZUS- 7701 zł.

W sierpniu ubiegłego roku, małoletnia spędziła u ojca 22 dni, styczniu tego roku, córka była u pozwanego 21 dni, również spędziła kilka dodatkowych dni w grudniu ( w sumie 14 dni), poza ustalonymi kontaktami. Wówczas pozostawała na utrzymaniu pozwanego, a ponadto przelewał on też na konto matce dziecka 200 zł. Dziewczynka ma u ojca swoje kosmetyki i ubranka zakupione prze ojca. Koszt utrzymania dziecka podczas pobytów u siebie, pozwany ocenia na kwotę 300 zł miesięcznie gdy córka jest u niego dłużej niż w weekendy. Pozwany, częściowo, taką żywność jak: warzywa czy jajka otrzymywał od swoich rodziców, którzy mieszkają za miastem.

N. C. ma kłopoty z chodzeniem, zalecone jest obuwie ortopedyczne, które zakupił ojciec dziecka za kwotę 140- 150 zł.

Pozwany jest wraz ze swoim bratem i matką współwłaścicielem samochodu marki L., z którego korzysta jak jest z córką. Główne koszty utrzymania auta ponosi matka pozwanego.

Między A. A. a R. C. toczą się postępowania w przedmiocie władzy rodzicielskiej z zawiadomienia Prokuratury Rejonowej Ł. oraz o ustalenie miejsca pobytu dziecka, a także o ustalenie kontaktów.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, iż małoletnia powódka pozostaje na utrzymaniu obojga rodziców, a opieka nad dzieckiem w zasadzie na chwilę obecną jest naprzemienna i córka pozostaje na utrzymaniu ojca gdy jest u niego. Pozwany płaci również i w te miesiące kwotę 200 z tytułem alimentów, nadto partycypuje w innych kosztach utrzymania córki oraz dokłada osobistych starań w jej wychowanie i utrzymanie. Sąd Rejonowy zaznaczył, iż dochody obojga rodziców za ubiegły rok były podobne. Sąd I instancji podkreślił, że matka dziecka płaci za telefon 300 zł, co stanowi niezwykle wysoką kwotą i jest to taki wydatek, na którym A. A. mogłaby poczynić znaczne oszczędności. Wobec powyższych rozważań, na podstawie art. 128 k.r.o. w zw. z art. 133 § 1 k.r.o. w zw. z art. 135 § 1 k.r.o., Sąd Rejonowy zasądził kwotę po 300 zł tytułem alimentów, którą to kwotę pozwany uznał w toku postępowania, oddalając powództwo w pozostałym zakresie jako nadmiernie wygórowane i nieadekwatne do sytuacji materialnej pozwanego oraz jako nieuzasadnione w ocenie całokształtu materiału dowodowego.

W dniu 9 czerwca 2014 roku apelację od powyższego wyroku złożyła przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki, zaskarżając go w części oddalającej powództwo, tj. w zakresie punktu 2.

Rozstrzygnięciu zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na rozstrzygnięcie w sprawie, tj.:

-

art. 233 § 1 k.p.c. polegające na dowolnej ocenie dowodów wyrażającej się w niedokonaniu wszechstronnego rozważenia twierdzeń przedstawicielki ustawowej małoletniej co do kosztów utrzymania dziecka, a w konsekwencji odmówienie im wiary, a także polegające na zaniechaniu wszechstronnego rozważenia wartości dowodowej złożonych do akt sprawy paragonów;

-

art. 328 § 2 k.p.c. w ten sposób, że w uzasadnieniu wyroku nie wskazano jaki jest ustalony przez Sąd miesięczny koszt utrzymania małoletniej, co powoduje niemożność oceny prawidłowości wyroku w toku postępowania instancyjnego;

-

błąd w ustaleniach faktycznych polegający na stwierdzeniu, że możliwości majątkowe obojga rodziców małoletniej są podobne w sytuacji, gdy dochody A. A. stanowią przeciętnie miesięcznie równowartość ok. 75% dochodów R. C..

W konkluzji wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w ten sposób, aby w miejsce kwoty alimentów 300 zł miesięcznie, zasądzić kwotę 600 zł miesięcznie. Nadto wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację z dnia 4 lipca 2014 roku pozwany wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 10 października 2014 roku przedstawicielka ustawowa powódki poparła apelację, wniosła o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego. Pozwany wniósł o oddalenie apelacji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki jest zatrudniona w firmie (...) na stanowisku pracownika biurowego – asystenta pośrednika w obrocie nieruchomościami w wymiarze czasu pracy 1/2 etatu z wynagrodzeniem 1.000 zł brutto miesięcznie.

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki mieszka obecnie u swoich rodziców, którym oddaje 500 zł tytułem części kosztów utrzymania mieszkania.

Pozwany jest obecnie zatrudniony w firmie (...) na stanowisku przedstawiciela handlowego i osiąga wynagrodzenie w wysokości 1.500 zł netto miesięcznie. W dalszym ciągu otrzymuje rentę w kwocie 610 zł oraz zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 153 zł miesięcznie.

W lutym i w marcu 2014 roku małoletnia powódka spędziła u pozwanego tydzień, w maju 2014 roku powódka przebywała cały miesiąc w szpitalu i bezpośrednią opiekę nad dzieckiem sprawował pozwany. W lipcu pozwany opiekował się dzieckiem przez 23 dni, z kolei w sierpniu 2014 roku – przez okres około 2 tygodni. Kontakty w środy nie odbywają się aktualnie z uwagi na obowiązki zawodowe pozwanego, jednak w zamian za to pozwany opiekuje się córką w inne dni. Zdarza się, że dziewczyna przebywa u D. ojczystych w miejscowości D..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest uzasadniona w zakresie w jakim skutkuje zmianą zaskarżonego orzeczenia.

Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje jako własne ustalenia faktyczne Sądu I instancji, a także przyjętą przez ten Sąd argumentację prawną.

Zdaniem Sądu Okręgowego, biorąc pod uwagę zasady doświadczenia życiowego, zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy, a także uwzględniając wiek i potrzeby małoletniej powódki, miesięczny koszt utrzymania N. C. kształtuje się na poziomie około 800 zł miesięcznie. Składają się na niego: wyżywienie około 250 zł, środki czystości około 100 zł, obuwie i odzież około 200 zł, pieluchy około 100 zł, zabawki i pomoce edukacyjne około 50 zł oraz proporcjonalny udział w opłatach mieszkaniowych. Wprawdzie Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku nie wskazał jej miesięcznych kosztów utrzymania, ale zrobił to w postanowieniu o zabezpieczeniu, a przedstawicielka ustawowa nie wykazała, że koszty te są wyższe.

Odnoszą się bowiem do zarzutu apelacji w zakresie naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną oceną dowodów oraz zaniechanie wszechstronnego rozważanie wartości dowodowej złożonych paragonów wskazać należy, iż oczywistym jest, iż pewne produkty uwzględnione na paragonach, jak np. kawa czy farba do włosów, nie zostały zakupione dla niespełna dwuletniego dziecka i tym samym nie wchodzą w zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki, co przedstawicielka ustawowa przyznała. Tym niemniej należy podkreślić, iż złożone do akt sprawy paragony nie posiadają wartości dowodowej, gdyż z ich treści nie wynika dla kogo dane produkty zostały zakupione – takie informacje zawierają bowiem faktury. Zatem nie sposób uznać, że koszt wyżywienia dwuletniej powódki zamyka się kwotą około 600 zł miesięcznie.

W ocenie Sądu Okręgowego możliwości zarobkowe zarówno przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki jak i pozwanego należy ocenić jako porównywalne. Gdyby przedstawicielka ustawowa została bowiem zatrudniona w wymiarze czasu pracy pełnego etatu, mogłaby osiągać dochody na poziomie 1.500-1.600 zł netto miesięcznie. A. A. jest osobą młodą, zdrową i zaradną, co powoduje, iż nie istnieją jakiekolwiek przeszkody, aby podjęła pracę w pełnym wymiarze czasu pracy.

Wobec uznania, że dochody rodziców powódki są porównywalne, przy założeniu, że do dochodu pozwanego nie wlicza się zasiłku pielęgnacyjnego, jak również zakładając, że przedstawicielka ustawowa i pozwany sprawują opiekę nad dzieckiem w podobnych bądź zbliżonych okresach czasowych, wobec czego ich osobiste starania o utrzymanie i wychowanie córki są porównywalne, zasadnym jest podzielenie między rodziców kosztów utrzymania córki w częściach równych, co w przypadku określenia miesięcznego usprawiedliwionego kosztu utrzymania dziecka na poziomie 800 zł, stanowi kwoty po 400 zł miesięcznie po stronie każdego z rodziców N. C.. Sąd II instancji uznał kwotę 400 zł tytułem zasądzonych alimentów za zasadną uznając, iż w ten sposób zostaną pokryte wszystkie usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki.

Zasądzenie alimentów w żądanej w apelacji wysokości nie znajduje uzasadnienia w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, gdyż w nadmierny sposób obciążałoby ojca dziecka w sytuacji, w której oboje rodzice w porównywalnym zakresie sprawują opieką nad małoletnią córką.

W świetle powyższych rozważań, Sąd II instancji uznał, że zasadne było częściowe uwzględnienie apelacji i tym samym zasądzenie alimentów od pozwanego na rzecz powódki w kwocie po 400 zł miesięcznie.

Sąd Okręgowy oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań przedstawicielki ustawowej oraz pozwanego zgłoszony przez stronę powodową na rozprawie apelacyjnej, z uwagi na jego bezprzedmiotowość.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w punkcie pierwszym w ten tylko sposób, że w miejsce kwoty po 300 zł miesięcznie zasądził alimenty do kwoty po 400 zł miesięcznie, pozostawiają terminy i sposób płatności bez zmian. W pozostałym zakresie apelacja została oddalona zgodnie z art. 385 k.p.c.

O kosztach zastępstwa adwokackiego orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c.