XIII Ga 282/16 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2016-10-10
Sygn. akt XIII Ga 282/16
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 30 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Skierniewicach w sprawie
z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej
z siedzibą w Ł. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej
z siedzibą w W. i (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę w pkt 1 – zasądził od pozwanej (...)
(...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki odsetki ustawowe od kwoty 147,60 zł za okres od dnia 2 sierpnia 2014 roku do dnia 31 października 2015 roku, w pkt 2 – oddalił powództwo co do pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W., w pkt 3 – zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki kwotę 107,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 60,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz w pkt 4 – zasądził od powódki na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 77,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego .
U podstaw powyższego orzeczenia leżały poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne, w świetle których na skutek kolizji drogowej z dnia 4 maja 2014 roku uszkodzony został samochód osobowy marki V. (...) stanowiący własność J. K. (1).
W dniu 14 maja 2014 roku J. K. (1) zawarła z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę zlecenia likwacji szkody,
w której zleciła pozwanej (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. prowadzenie postępowania likwidacyjnego przez ustalenie odpowiedzialności, wysokości należnego jej odszkodowania oraz wypłacenie świadczenia pieniężnego równego temu odszkodowaniu. W dniu 07 czerwca 2014 roku J. K. (1) zawarła z powódką (...) Spółką ograniczoną odpowiedzialnością Spółką komandytową z siedzibą w Ł. umowę wypożyczenia samochodu a w dniu 13 czerwca 2014 roku – umowę cesji wierzytelności. Z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego (...) Spółka Akcyjna siedzibą w W. przyznała odszkodowanie w wysokości
405,90 złotych. Kwota ta została wypłacona. W dniu 13 października 2015 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. uiściła
na rzecz powódki kwotę 147,60 złotych, dochodzoną niniejszym pozwem.
W oparciu o powyższe Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie powódki (...) Spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandatowej z siedzibą w Ł. skierowane
do dopozwanej (...) Spółki Akcyjnej
z siedzibą w W. – po jego ograniczeniu do odsetek ustawowych z tytułu opóźnienia
w zapłacie odszkodowania – jest w pełni zasadne i jako takie podlega uwzględnieniu
w całości. Dopozwany (...) S.A. jest zobowiązana do wypłaty należnego odszkodowania z tytułu zawartej ze sprawcą umowy ubezpieczenia typu OC. Dopozwany uregulował w toku niniejszego postępowania sporną część odszkodowania, która wynosiła 147,60 złotych, jednakże wskazał, że należność uregulował po uzyskaniu wiadomości o konieczności zapłaty odszkodowania, nie dał więc podstaw do wytoczenia powództwa, a opóźnienie w zapłacie nie było wynikiem okoliczności ją obciążających. Sąd Rejonowy nie podzielił tego stanowiska, uznając, że dopozwany ubezpieczyciel nie dochował 30 – dniowego terminu na wypłatę odszkodowania wynikającego z art. 817 § 1 k.c., wobec czego powódce przysługiwały od niego zgodnie
z art. 481 § 1 k.c. ustawowe odsetki za opóźnienie objęte żądaniem pozwu.
Jednocześnie Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie powódki skierowane
do (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. jest bezpodstawne, wobec czego oddalił je w całości. Wskazał, że odnosząc zapisy umowy między J. K. (2) i (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. do przedmiotowej sprawy należy zważyć, iż powód - (...)Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Ł. nie jest stroną
tej umowy, a zatem nie może opierać na niej swoich żądań w przedmiotowym procesie.
Nie może skierować swojego żądania zapłaty części odszkodowania do (...) S.A., gdyż nie ma podstawy prawnej do żądania od niej zapłaty. Żądanie zapłaty nie opiera się bowiem na delikcie w postaci wypadku komunikacyjnego
z dnia 4 maja 2014 roku skutkującego przedmiotową szkodą, nie jest to też kontrakt ( umowa z dnia 14 maja 2014 roku), bo powódka nie byłą stroną umowy z dnia 14 maja 2014 roku. Oznacza to, iż nie może wywodzić z tej umowy skutków prawnych, co oznacza, że nie może domagać się od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą
w W. zapały na swoją rzecz odszkodowania, bowiem nie ma podstawy
do dochodzenia od pozwanej zapłaty. Pozwany (...) S.A. nie ma tu legitymacji procesowej.
Apelację od powyższego wyroku wnieśli powódka oraz pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W..
Powódka zaskarżyła wyrok w punkcie 2 – oddalającym powództwo wobec pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.
oraz w punkcie 4 – w zakresie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przez powódkę
na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą
w W., zarzucając mu:
a) naruszenie art. 232 i 233 § 1 k.p.c. w stopniu, który miał istotny wpływ na wynik sprawy,
a w szczególności poprzez naruszenie swobodnej oceny dowodów oraz błędy
w ustaleniach faktycznych, a także naruszenie prawa materialnego, w szczególności obrazę art. 351 § 1 i 2 oraz art. 353
1 k.c. poprzez nieuwzględnienie oczywistej okoliczności,
iż pozwany (...) S.A. uznał roszczenie wobec powódki
i w związku z tym był powiązany stosunkiem zobowiązaniowym dłużnik – wierzyciel,
b) naruszenie art. 232 i 233 § 1 k.p.c. w stopniu, który miał istotny wpływ na wynik sprawy,
a w szczególności poprzez naruszenie swobodnej oceny dowodów oraz pominięcie przez Sąd dowodu załączonego do pozwu w postaci umowy cesji roszczenia odszkodowawczego z dnia 13 czerwca 2014 roku, dokonanej przez poszkodowaną na rzecz powódki,
przez co pominięta została okoliczność, że powód nabył prawo do świadczenia
od pozwanego (...) S.A. objętego umową cesji
i w związku z tym powództwo było zasadne,
c) naruszenie art. 232 i 233 § 1 k.p.c. w stopniu, który miał istotny wpływ na wynik sprawy,
a w szczególności poprzez naruszenie swobodnej oceny dowodów oraz pominięcie przez Sąd dowodu załączonego do pozwu w postaci decyzji pozwanego (...) S.A. z dnia 02 lipca 2014 roku świadczącej o przyjęciu odpowiedzialności odszkodowawczej za zdarzenie ubezpieczeniowe objęte roszczeniem powódki, uznaniu zasadności roszczenia powódki co do zasady i częściowej jego realizacji oraz przyjęciu umowy cesji z dnia 13 czerwca 2014 roku dokonanej przez poszkodowaną na rzecz powódki i realizacji bezspornej części świadczenia odszkodowawczego na rzecz powódki na podstawie tej umowy.
W oparciu o tak sformułowaną podstawę powódka wniosła o zmianę wyroku w części poprzez solidarne zasądzenie od obu pozwanych na rzecz powódki odsetek ustawowych
od kwoty 147,60 zł za okres od dnia 02 sierpnia 2014 roku do dnia 13 października 2015 roku oraz kosztów procesu za obie instancje.
Pozwany (...) Spółka Akcyjna
z siedzibą w W. zaskarżył wyrok w całości, zarzucając mu:
I. naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj.:
1. art. 89 k.p.c. poprzez rozstrzygnięcie merytoryczne sprawy w sytuacji, gdy zgodnie
z treścią pozwu powódkę reprezentował podmiot (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D., która nie złożyła w sprawie żadnego dokumentu wskazującego na jej umocowanie do reprezentowania powódki,
co w konsekwencji doprowadziło do nieważności postępowania na podstawie art. 379 pkt 2 k.p.c.,
2. art. 379 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 86, 87 i 89 k.p.c. poprzez rozpoznanie sprawy
w sytuacji, gdy powódkę zastępowała osoba, która nie wykazała, iż pełnomocnictwo, którym się legitymowała zostało podpisane przez odpowiednio umocowane osoby,
co w konsekwencji doprowadziło do nieważności postępowania,
3. art. 233 k.p.c. poprzez uchybienie zasadom logicznego rozumowania przy dokonywaniu analizy stanu faktycznego sprawy pod kątem legitymacji czynnej powódki oraz biernej dopozwanej, a w konsekwencji nierozpoznanie istoty sprawy i wydanie wyroku zasądzającego na rzecz podmiotu niedysponującego legitymacją czynną od podmiotu niedysponującego legitymacją bierną,
4. art. 233 § 1 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, dokonanej wybiórczo, wbrew zasadom logiki
i doświadczenia życiowego polegającym na zupełnym pominięciu dla oceny:
a) braku legitymacji czynnej powódki i biernej dopozwanej, faktu zawarcia
przez poszkodowaną z powódką umowy cesji w dniu 13 czerwca 2014 roku, podczas gdy w dniu 14 maja 2014 roku poszkodowana przeniosła swoją wierzytelność wobec dopozwanej na pozwaną,
b) braku legitymacji czynnej powódki i biernej dopozwanej, faktu wywodzenia
przez powódkę swoich roszczeń z „Umowy wypożyczenia samochodu zastępczego na czas naprawy” z dnia 7 czerwca 2014 roku, podczas gdy po pierwsze powódka
nie wykazała, że podpisujące tę umowę w jej imieniu osoby były do tej czynności właśnie umocowane (brak odpisu KRS), a po drugie przywołana umowa
nie przewidywała wysokości czynszu najmu za wynajmowany pojazd,
c) braku legitymacji czynnej powódki, faktu niewykazania przez powódkę, że umowę cesji wierzytelności z dnia 13 czerwca 2014 roku w imieniu powódki podpisały osoby stosownie do tej czynności umocowane,
d) odpowiedzialności dopozwanej w zakresie odsetek, faktu, iż o wypadku z dnia
4 maja 2014 r. i o roszczeniach z tego tytułu dopozwana dowiedziała się
wraz z doręczeniem jej odpisu pozwu w dniu 2 października 2015 roku,
a w konsekwencji błędnym przyjęciu, że zarówno na etapie subsumcji, jak i wyrokowania,
że dopozwana odpowiada de facto za opóźnienie realizacji zobowiązania kontraktowego (...) S.A. z siedzibą w W.,
II. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.
1. art. 817 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku
o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym
i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych poprzez ich niezastosowanie
i w konsekwencji przyjęcie, że w okolicznościach niniejszej sprawy (...) S.A. z siedzibą w W. otrzymało zawiadomienie o wypadku, z którego powódka wywodzi swe roszczenie w dniu
2 października 2015 r.,
2. art. 361 § 1 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c., art. 817 § 1 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia
22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych poprzez
ich zastosowanie i przyjęcie, że odsetki ustawowe od kwoty 147,60 zł są należne
i stanowią normalne następstwo szkody, w sytuacji, gdy dłużnik – (...) S.A. w okolicznościach niniejszej sprawy
nie opóźnił się ze swoim świadczeniem, bowiem wypłacił należne odszkodowanie
w terminie 11 dni od otrzymania zawiadomienia o wypadku, z którego powódka wywodzi swe roszczenia w dniu 02 października 2015 roku
3. art. 353
1 k.c. w zw. z art. 58 § 1 i 2 k.c. poprzez ich niezastosowanie i przyjęcie mimo zgłoszonego przez pozwaną zarzutu, że ważne jest postanowienie § 2 ust. 3 zawartej między poszkodowaną a (...) S.A. umowy przelewu wierzytelności z dnia 14 maja 2014 roku, zgodnie z którym cedent przelewa na (...) S.A. wierzytelności, o których mowa w § 1 ust. 1 i 2 do wysokości spłaconej przez (...) S.A. kwoty świadczenia pieniężnego z tytułu tych wierzytelności, podczas gdy zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 w zw. z art. 3 ust. 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej z dnia 22 maja 2003 roku zakład ubezpieczeń nie może wykonywać czynności innych
niż ubezpieczeniowe, a w konsekwencji przyjęcie, że (...) S.A. nie odpowiada
za wypłatę należnego poszkodowanej odszkodowania pomimo treści § 2 umowy zlecenia z dnia 14 maja 2014 roku zawartej pomiędzy (...) S.A. a poszkodowaną, zgodnie z którym „Klient zleca (...) S.A. przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego w zakresie opisanym w § 3 przez ustalenie odpowiedzialności
i wysokości należnego klientowi odszkodowania za szkodę w wypadku określonego
w § 1 oraz wypłacenie świadczenia pieniężnego równemu temu odszkodowaniu,
w takim rozmiarze i wysokości, jakie wynikają z umowy OC ppm, zawartej przez posiadacza, któremu szkodę wyrządzono,
4. art. 805 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że (...) S.A. przyjęło na siebie odpowiedzialność z tytułu szkody powstałej w dniu 4 maja 2014 roku, zawierając ze sprawcą kolizji umowę ubezpieczenia, podczas gdy z istoty umowy ubezpieczenia wynika, że jej przedmiotem mogą być wyłącznie zdarzenia przyszłe i niepewne,
5. art. 659 § 1 w zw. z art. 710 k.c. poprzez uznanie, że złożona w niniejszej sprawie „Umowa wypożyczenia samochodu zastępczego na czas naprawy” była umową najmu, podczas gdy umowa ta nie przewidywała elementu czynszu, który jest essentiala negoti umowy najmu i w konsekwencji błędne przyjęcie, że powyższa umowa nie była umową użyczenia.
Na tej podstawie pozwany wniósł o uchylenie wyroku w całości, zniesienie postępowania przed Sądem I instancji w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego. Ewentualnie na wypadek nieuwzględnienia zarzutu nieważności postępowania skarżący wniósł o zmianę wyroku poprzez oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje bądź o uchylenie wyroku w zaskarżonym zakresie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz stosowanego orzeczenia o kosztach postępowania,
w przypadku uznania przez Sąd II instancji, że Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy albo że postępowanie dowodowe wymaga ponownego przeprowadzenia w całości.
W odpowiedzi na apelację powoda pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o połączenie do wspólnego rozpoznania obu apelacji. Z ostrożności procesowej wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od (...) S.A. na rzecz powódki odsetek ustawowych od kwoty 147,60 zł za okres od dnia 2 sierpnia 2014 roku do dnia
13 października 2015 roku. Jednocześnie wniósł o zasądzenie od (...) S.A. na rzecz powoda kosztów procesu za I instancję oraz zasądzenie na rzecz (...)Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. od powoda kosztów procesu za obie instancje.
Powód nie wniósł odpowiedzi na apelację pozwanego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Obie apelacje nie zasługiwały na uwzględnienie.
Na wstępie za chybiony należało uznać najdalej idący zarzut naruszenia art. 86, 87
i 89 k.p.c., który w ocenie skarżącego skutkował nieważnością postępowania, o której mowa w art. 379 pkt 2 k.p.c. i miał polegać na braku umocowania do reprezentowania powódki przez spółkę (...) Sp. z o.o.
Wbrew zarzutowi pozwanej do pozwu załączono odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego dotyczące powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w Ł. oraz reprezentującej go spółki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D.. Z danych objętych KRS wynikało, że (...)
Sp. z o.o. w D. jest komplementariuszem powodowej spółki i jest umocowana do jej reprezentowania. Z kolei z odpisu KRS spółki (...) Sp. z o.o. wynika, że W. M. i A. M., którzy udzielili pełnomocnictwa radcy prawnemu M. B. do reprezentowania powoda, jako prokurenci (...) Sp. z o.o., są uprawnieni do reprezentacji łącznej (wraz z innym prokurentem) Spółki. Zostało zatem wykazane,
że pełnomocnik strony powodowej był należycie umocowany i nie zachodziła podstawa nieważności postępowania opisana w art. 379 pkt 2 k.p.c.
Bezzasadne były zarzuty skarżących dotyczące przekroczenia granic swobodnej oceny dowodowej, która w ocenie Sądu Okręgowego została dokonana przez Sąd Rejonowy
w granicach zakreślonych przepisem art. 233 § 1 k.p.c. Postawienie takiego zarzutu wymaga wykazania błędów w ustaleniach, polegających na konkretnych naruszeniach wskazań wiedzy, logiki czy też doświadczenia życiowego, czego skarżący nie uczynił. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 września 2002 r.
(sygn. akt II CKN 817/00),
jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne
i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. W niniejszej sprawie, wnioski Sądu meriti są nie tylko logicznie poprawne, ale również silnie osadzone w przeprowadzonym materiale dowodowym, zaś stanowisko skarżących uznać należy jedynie za polemikę
z poprawnie ustalonym stanem faktycznym. Sąd Okręgowy podzielił ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji i jako trafnie i prawidłowo ocenione oraz logicznie wywiedzione
ze zgromadzonego materiału dowodowego, przyjął za własne.
Zresztą istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do istnienia podstaw odpowiedzialności pozwanych względem powódki, a zatem analizy relacji uczestniczących
w sprawie podmiotów pod kątem przepisów prawa materialnego.
Wskazać należy, że legitymacja bierna dopozwanego(...)
(...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. wynika z odpowiedzialności deliktowej za sprawcę szkody. W umowie zlecenia z dnia 14 maja 2014 r. poszkodowana J. K. (1) zleciła pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej
w W. przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego przez ustalenie odpowiedzialności i wysokości należnego jej odszkodowania za szkodę z wypadku z dnia
4 maja 2014 roku oraz wypłacenie świadczenia pieniężnego równego temu odszkodowaniu, w takim rozmiarze i wysokości, jakie wynikają z umowy OC ppm, zawartej przez posiadacza pojazdu, którym szkodę wyrządzono. (...) S.A. zobowiązało się wobec poszkodowanej
do podjęcia czynności likwidacyjnych wyłącznie w zakresie szkody w pojeździe,
lecz niezwiązanej ze szkodą na osobie. W związku z zawarciem umowy zlecenia poszkodowana zawarła z (...) S.A. w dniu 14 maja 2014 roku umowę cesji wierzytelności, które przysługiwały poszkodowanej wobec sprawcy szkody oraz jego zakładu ubezpieczeniowego,
pod warunkiem zawieszającym zapłaty przez (...) S.A. świadczenia pieniężnego równego odszkodowaniu z tej szkody. W drodze tej umowy poszkodowana przelała przedmiotową wierzytelność
do wysokości zapłaconej przez (...) S.A. kwoty świadczenia pieniężnego z tytułu tych wierzytelności. Z tego wynika, że w zakresie niewypłaconej części odszkodowania poszkodowana nie przelała wierzytelności na (...) S.A., zatem mogła ją przenieść na powoda w drodze umowy cesji dokonanej w dniu 13 czerwca 2014 roku. Wskutek umowy cesji z dnia 13 czerwca 2014 roku powód nabył wierzytelność względem dopozwanego (...) S.A. w zakresie brakującej kwoty odszkodowania.
Brak było przy tym podstaw do podważenia istnienia umowy cesji z dnia 13 czerwca 2014 roku, gdyż jak wcześniej wskazano, za pomocą załączonych do sprawy odpisów z KRS, wykazane zostało umocowanie prokurentów W. M. i A. M. w imieniu spółki (...) Sp. z o.o. w D., która z kolei reprezentowała przy dokonywaniu tej czynności powodową spółkę (...) Sp. z o.o. s.k. w Ł..
Bezzasadny okazał się również zarzut naruszenia art. 353
1 k.c. w zw. z art. 58 § 1
i 2 k.c. poprzez ich niezastosowanie i uznanie, że ważne jest postanowienie § 2 ust. 3 zawartej między poszkodowaną a (...) S.A. umowy przelewu wierzytelności z dnia 14 maja 2014 roku, zgodnie z którym cedent przelewa na (...) S.A. wierzytelności do wysokości wypłaconej przez (...) S.A. kwoty świadczenia pieniężnego
z tytułu tych wierzytelności.
Stosownie do art. 3 ust. 4 pkt 2 oraz ust. 5 ustawy o działalności ubezpieczeniowej czynnościami ubezpieczeniowymi są również wypłacanie odszkodowań i innych świadczeń należnych z tytułu umów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych (art. 3 ust. 1 i 1 a)
oraz wykonywane przez zakład ubezpieczeniowy czynności polegające na ustalaniu przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych, ustaleniu wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań
oraz innych oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych. Zgodnie zaś z art. 3 ust. 7 czynności te uważa się za czynności ubezpieczeniowe także wtedy, gdy ich wykonywania podejmuje się zakład ubezpieczeń
na wniosek innego zakładu ubezpieczeń, Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych lub uprawnionego z tytułu umów,
o których mowa w ust. 3 pkt 1, także gdy umowy te zawarte są z innym zakładem ubezpieczeń.
W świetle powyższego zlecone przez poszkodowaną pozwanemu (...) S.A. czynności kwalifikują się jako czynności ubezpieczeniowe. (...) S.A. zgodnie z zleceniem z dnia
14 maja 2014 roku był uprawniony do przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, ustalenia odszkodowania i wypłacenia go poszkodowanej w ustalonej wysokości.
Brak było również przeszkód prawnych do przelania przez poszkodowaną na (...) S.A. wierzytelności względem ubezpieczyciela sprawcy w wysokości zapłaconego poszkodowanej przez (...) S.A. świadczenia.
Za chybione uznać należało również zarzuty zarówno natury procesowej,
jak i materialnej odnoszące się do kwestionowania jako dowodu na najem pojazdu zastępczego umowy wypożyczenia samochodu zastępczego na czas naprawy z dnia 7 czerwca 2014 roku zawartą między powodem a poszkodowaną. Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił umowę i przyjął, że powódka w oparciu o nią udowodniła roszczenie zarówno co do zasady, jak i wysokości. Pozwana nie podważyła w żaden sposób, że umowa ta nie obowiązywała między stronami, a nadto wbrew jej zarzutowi w treści umowy została określona stawka najmu w wysokości 184,50 zł brutto. Za spóźnione uznać należy zarzut braku umocowania
do jej zawarcia w imieniu powodowej spółki przez jej przedstawiciela. Pozwana mogła podnosić zarzuty w tym zakresie i zgłaszać dowody na ich poparcie na wcześniejszym etapie postępowania, czego jednak nie uczyniła, a nadto w toku procesu uznała powództwo i wypłaciła odszkodowanie w żądanej wysokości. Ponadto zważywszy na treść art. 97 k.c. zarzut ten także należy uznać za bezzasadny.
Nadto niezrozumiały jest zarzut pozwanej odnoszący się do naruszenia art. 805 k.c. Poprzez zawarcie ze sprawcą szkody umowy ubezpieczenia OC pozwany (...) S.A. zobowiązało się, w zakresie swojej działalności, spełnić świadczenie w razie zajścia wypadku spowodowanego pojazdem objętym ochroną ubezpieczeniową OC. Skoro zatem doszło do wypadku spowodowanego ruchem pojazdu objętym ubezpieczeniem, pozwany miał obowiązek z tytułu odpowiedzialności odszkodowawczej spełnić świadczenie w granicy umowy zawartej z posiadaczem pojazdu obejmujące szkodę wywołaną tym wypadkiem, w tym również wyrażające się
w poniesionych przez poszkodowaną kosztach najmu pojazdu zastępczego. Zresztą pozwany (...)S.A. w toku procesu nie kwestionował istnienia odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną kolizją drogową z dnia 4 maja 2014 roku, którą ponosił z tytułu ubezpieczenia OC i zapłacił dochodzoną z tego tytułu należność główną.
Nie zasługiwały również na uwzględnienie zarzuty naruszenia prawa materialnego odnoszące się do kwestii udowodnienia żądania odsetek za opóźnienie w zapłacie świadczenia z ubezpieczenia OC w stosunku do dopozwanego (...)
i (...) S.A. (art. 817 § 1 k.c., 361 § 1 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, Dz.U. z 2013 r., poz. 392). Zaznaczenia wymaga, że zgłoszenie żądania
z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego do własnego ubezpieczyciela jest formą bezpośredniej likwidacji szkody dopuszczalnej na gruncie mającej w sprawie zastosowanie ustawy z dnia 22 maja 2003 o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2015 r., poz. 1206). Skorzystanie z takiej formy likwidacji szkody nie może natomiast pogarszać sytuacji poszkodowanego. Skoro bowiem poszkodowana zgłosiła szkodę własnemu ubezpieczycielowi – (...) S.A. i zleciła mu przeprowadzenie likwidacji, to skutki tego zgłoszenia oddziałują również na sytuację ubezpieczyciela sprawcy szkody – (...) S.A. Ponadto z załączonych do sprawy akt szkodowych wynika, że (...) S.A. pismem z dnia 13 maja 2014 roku zostało zawiadomione o szkodzie i jej likwidacji przez (...) S.A. (k. 140).
Wbrew stanowisku skarżącej odpowiadała ona za szkodę z tytułu odpowiedzialności deliktowej, nie zaś, jak wskazała za opóźnienie (...) S.A. w realizacji jego świadczenia
z tytułu odpowiedzialności kontraktowej. Skoro zatem otrzymała zawiadomienie o szkodzie, zgodnie z treścią art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2013 r., poz. 392) miała ona obowiązek spełnić świadczenia z tytułu OC sprawy w terminie 30 dni licząc od daty otrzymania zawiadomienia o szkodzie. Świadczenie to nie zostało uiszczone na rzecz poszkodowanej ani powoda
w powyższym terminie, lecz dopiero w dniu 13 października 2015 roku w toku postępowania sądowego. Powódce jako następcy prawnemu poszkodowanej przysługiwały zatem odsetki ustawowe z tytułu opóźnienia w zapłacie świadczenia odszkodowawczego zgodnie z treścią art. 481 § 1 k.c.
Z drugiej zaś strony Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął, że w niniejszej sprawie brak był legitymacji biernej (...) S.A. Powodowi
nie przysługiwało przeciwko pozwanemu (...) S.A. roszczenie zarówno z tytułu odpowiedzialności deliktowej, jak i kontraktowej. Przedmiotem cesji dokonanej w dniu
13 czerwca 2014 roku między poszkodowaną J. K. (1) a powodem były bowiem wierzytelności przysługujące poszkodowanej przeciwko ubezpieczycielowi sprawcy wypadku – dopozwanego (...) S.A. z tytułu odpowiedzialności deliktowej za szkodę wyrządzoną przez sprawcę. Powód nie może wywodzić również legitymacji czynnej względem (...) S.A. z odpowiedzialności kontraktowej opartej na umowie zlecenia z dnia 14 maja 2014 roku, gdyż nie jest stroną
tej umowy i nie nabył z jej tytułu żadnych roszczeń w stosunku do (...) S.A. Wskutek cesji
z dnia 14 maja 2014 roku poszkodowana przelała na (...) S.A. wierzytelność z tytułu szkody spowodowanej wypadkiem z dnia 4 maja 2014 roku do wysokości zapłaconej przez (...) S.A. kwoty świadczenia pieniężnego z tytułu tych wierzytelności, tj. do kwoty 405,90 zł wypłaconej poszkodowanej w dniu 2 lipca 2014 roku. (...) S.A. odpowiada z tytułu umowy zlecenia z dnia 14 maja 2014 roku jedynie względem poszkodowanej, nie łączy go natomiast żaden stosunek obligacyjny z powodem, który na podstawie cesji z dnia 13 czerwca
2014 roku nabył od poszkodowanej wierzytelność względem dopozwanego (...) S.A. w oparciu o odpowiedzialność deliktową
w zakresie brakującej kwoty odszkodowania niewypłaconej przez (...) S.A. Wypłaty zaś odszkodowania na rzecz poszkodowanej nie można kwalifikować jako uznania roszczenia wobec powódki, gdyż została ona dokonana w oparciu stosunek zobowiązaniowy łączący (...) S.A. z poszkodowaną, co nie rodziło żadnych skutków prawnych wobec powoda.
Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił obie apelacje jako bezzasadne.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: SSO Iwona Godlewska, SO Marzena Eichstaedt , SO Beata Matysik (ref.)
Data wytworzenia informacji: