XIII Ga 365/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2024-10-23
Sygn. akt XIII Ga 365/24
UZASADNIENIE
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 2 lutego 2024 r. wydanym w sprawie XIII GC 818/23
Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa (...) Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością we W. przeciwko pozwanym K. N., M. P. i A. N. wspólnikom spółki cywilnej (...) K. N., M. P., A. N. w P. o zapłatę
kwoty 6.650,89 zł oddalił powództwo (punkt 1. wyroku) oraz zasądził od (...) Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością we W. na rzecz K. N., M. P. i A. N. tytułem kosztów procesu kwotę 1.817,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
Orzeczenie Sądu pierwszej instancji w całości zostało zaskarżone przez powoda
(...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W..
Strona powodowa zarzuciła rozstrzygnięciu Sądu Rejonowego:
1.
naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy,
a mianowicie:
a.) art. 458 5 § 4 kpc poprzez pominięcie dowodu z zeznań świadków w zakresie zgłoszonym we wniosku dowodowym z dnia 21 grudnia 2023 r. w sytuacji gdy potrzeba ich powołania wynikła na skutek przeprowadzonych na rozprawie w dniu 19 grudnia 2023 r. oględzin bluz;
b.) art. 235 2 § 1 pkt 1 w zw. z art. 458 5 § 1 kpc poprzez pominięcie dowodów z dokumentów pomimo ich powołania w pozwie;
2.
naruszenie prawa materialnego art. 6 kc w zw. z art. 471 kc poprzez błędne
uznanie, że powód nie wykazał, iż pozwani dopuścili się nienależytego wykonania zobowiązania.
Podnosząc wskazane wyżej uchybienia Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W. domagał się uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz zasądzenia na rzecz strony powodowej kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Pozwani K. N., M. P. i A. N. wspólnicy spółki cywilnej (...) K. N., M. P., A. N. w P. wnieśli o oddalenie apelacji i zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanych kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy zważył:
Apelacja strony powodowej okazała się częściowo zasadna co skutkowało w oparciu
o przepis art. 386 § 1 kpc zmianą zaskarżonego wyroku.
Odnosząc się do zarzutów apelacyjnych strony powodowej w pierwszej kolejności należało ocenić zasadność twierdzeń (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W. dotyczących naruszenia przez Sąd pierwszej instancji przepisów postępowania, gdyż wnioski w tym zakresie – ze swej istoty – determinują rozważania co do pozostałych zarzutów apelacyjnych (dotyczących naruszenia norm materialnoprawnych) – bowiem jedynie nieobarczone błędem ustalenia faktyczne (będące wynikiem należycie przeprowadzonego postępowania dowodowego) oraz właściwie przeprowadzona (w granicach statuowanych treścią przepisu art. 233 § 1 kpc) ocena dowodów wyznaczają podstawę weryfikacji prawidłowości kwestionowanego rozstrzygnięcia w kontekście twierdzeń o naruszeniu przepisów prawa materialnego.
Za słuszne ocenić należało zarzuty naruszenia przez Sąd pierwszej instancji przepisów postępowania art. 458
(
5 )§ 4 kpc i pominięcie dowodu z zeznań świadków wskazanych
we wniosku dowodowym strony powodowej zawartym w piśmie procesowym
jej pełnomocnika opatrzonym datą 21 grudnia 2023 r. na określone tam okoliczności. Zważywszy fakt, iż strona powodowa wnioskowała o przesłuchanie I. F. i M. H. na okoliczności dotyczące tożsamości wadliwych bluz jakie zostały okazane
na terminie rozprawy w dniu 19 grudnia 2023 r. z tymi, które strona powodowa miała otrzymać od pozwanych po wykonaniu przez nich zamówienia – nie sposób jest przyjmować jakoby zgłoszenie tego wniosku (w sytuacji, w której strona powodowa powzięła wiadomość
o kwestionowaniu okazanych bluz przez pozwanych dopiero na terminie rozprawy
w dniu 19 grudnia 2023 r. bo przecież nie mogła uzyskać tych informacji wcześniej,
tj. przed okazaniem bluz) miało być spóźnione. W tych okolicznościach oczywistym pozostaje zarówno to, iż powołanie tego wniosku dowodowego wcześniej nie było możliwe
jak i to, że potrzeba powołania tego dowodu wynikła później po przeprowadzeniu dowodu
z oględzin bluz na terminie rozprawy w dniu 19 grudnia 2023 r. Zważywszy te okoliczności
w powiązaniu z faktem, iż strona powodowa zgłosiła wniosek o przeprowadzenie dowodu
z zeznań I. F. i M. H. w terminie statuowanym treścią przepisu
art. 458
(
5 )§ 4 zd. 2 kpc (dwutygodniowym od zaistnienia potrzeby jego powołania) zasadnym było, czego (błędnie) nie uczynił Sąd Rejonowy, przeprowadzenie dowodu z zeznań tych osób w postępowaniu odwoławczym.
Rację ma również strona skarżąca w zakresie w jakim zarzuca Sądowi pierwszej instancji naruszenie przepisu art. 235
2 § 1 pkt 1 kpc w zw. z art. 458
5 § 1 kpc poprzez pominięcie dowodu z dokumentów stanowiących umowy o pracę (czy też inne kontrakty związane
z zatrudnieniem) poszczególnych osób zaangażowanych w segregację bluz na okoliczność wysokości wynagrodzenia tych podmiotów. Przepis art. 458
5 § 1 kpc nakłada na powoda inicjującego proces w sprawie gospodarczej obowiązek zgłoszenia (powołania jak stanowi jego treść) wszystkich twierdzeń i dowodów w pozwie.
Odwołując się w tym zakresie do orzecznictwa Sądu Najwyższego (wyroku
z dnia 3 października 2008 r., I CSK 62/08, Lex nr 470020) na gruncie (zbliżonego
w swej treści do brzmienia przepisu art. 458
5 kpc) poprzednio obowiązującego przepisu
art.
479
12
kpc stwierdzić trzeba iż wyrażenie „powołanie” (czy też tak jak to miało miejsce na gruncie przepisu art.
479
12
kpc – „podanie”) nie jest tożsame znaczeniowo z wyrażeniem „dołączyć” czy też „przedstawić”. Tym samym na podstawie przepisu art. 458
5 kpc powód
już w pozwie powinien zgłosić wszystkie (możliwe na tę chwilę do powołania) wnioski dowodowe, w tym także z dokumentów, co jednak nie oznacza obowiązku ich dołączenia
do pisma procesowego inicjującego proces sądowy. Mając na względzie tę okoliczność iż (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W. w treści pozwu powołał dowody z dokumentów na okoliczność wysokości wynagrodzenia poszczególnych osób wykonujących segregację bluz, ich pominięcie przez Sąd Rejonowy w świetle wskazanych rozważań nie było właściwe co skutkować musiało przez Sąd odwoławczy uwzględnienie tego wniosku dowodowego strony powodowej.
Wskazane wyżej uchybienia przepisom postępowania skutkowały także naruszeniem
przez Sąd Rejonowy przepisów o materialnoprawnym charakterze co doprowadziło ten Sąd
do nieuzasadnionego wniosku jakoby powód nie wykazał iż pozwani dopuścili się nienależytego wykonania zobowiązania. Treść zeznań osób przesłuchanych przez Sąd odwoławczy M. H. i I. F. nie pozwala mieć wątpliwości co do tego, iż bluzy jakie były okazane na terminie rozprawy w dniu 19 grudnia 2023 r., były tymi,
które haftowali pozwani. Z treści twierdzeń tych osób wynika, iż zważywszy fakt, że kartony oklejone były etykietą z numerem zlecenia zaś magazyn (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W. co do zasady nie przechowuje materiałów gotowych
z haftem zaś wyjątkiem były (z uwagi na nieprawidłowe wykonanie usługi) bluzy jakie strona powodowa otrzymała od pozwanych wykluczona była możliwość jakiejkolwiek pomyłki. Przyjęcie, iż bluzy jakie zostały przedstawione na terminie rozprawy w dniu 19 grudnia
2023 r. były tymi, które wcześniej stanowiły przedmiot haftowania przez K. N., M. P. i A. N. implikuje wniosek o nieprawidłowym wykonaniu robót przez pozwanych. Trudno o inny wniosek w sytuacji kiedy jedna z osób pozwanych
M. P. wadliwość tę przyznała, wskazując iż „ja bym nie wypuściła
takiego towaru ze względu na renomę firmy”.
W świetle wskazanych wyżej względów wobec faktu, że pozwani nie zdołali obalić (wynikającego z przepisu art. 471 kc) domniemania ich winy w niewłaściwym wykonaniu zobowiązania żądanie (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W.
co do samej zasady zasługiwało na uwzględnienie. K. N., M. P.
i A. N. nie wykazali bowiem tego, iż niewłaściwe wykonanie przez nich zobowiązania (usługi haftu) było następstwem okoliczności, za które nie ponoszą odpowiedzialności. Podnieść trzeba, że zważywszy fakt, iż strona pozwana powoływała się na wadliwość bluz jakie zostały jej dostarczone do haftowania czy też na nieprawidłowości związane z programem komputerowym jaki został jej przekazany przez powoda dla realizacji zlecenia jako przyczyny niewłaściwego wykonania przez nią zobowiązania wykazanie
tych okoliczności wymagało przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego, którego pozwani jednak w ogóle nie zaoferowali.
Odnosząc się do żądania (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W.
w zakresie jego wysokości (powód domagał się od pozwanych zapłaty łącznej
kwoty 6.650,89 zł), podnieść należy iż obejmowało ono zarówno odszkodowanie odpowiadające wartości uszkodzonych 41. sztuk bluz, które z uwagi na niewłaściwe wykonanie usługi przez powodów nie nadawały się do dalszego wykorzystania (w łącznej wysokości 1.785,96 zł) jak i odszkodowanie, na które miały składać się koszty pracy osób
jakie miały być zaangażowane w proces przesortowania zleceń (w łącznym
rozmiarze 4.864,93 zł). Mając na względzie stanowisko strony pozwanej jakie zostało zaprezentowane na terminie rozprawy w dniu 19 grudnia 2023 r. (pełnomocnik pozwanych oświadczył wówczas odmiennie aniżeli pierwotnie wskazywała strona pozwana, chociażby w sprzeciwie od nakazu zapłaty iż nie kwestionuje wartości bluz), przyjąć należało iż K. N., M. P. i A. N. nie podważali w zakresie
jego wysokości tej części żądania strony powodowej (art. 229 kpc).
Odmiennie natomiast przedstawia się kwestia słuszności żądania strony powodowej
w zakresie jego wysokości gdy chodzi o roszczenie o naprawienie uszczerbku obejmującego koszty pracy osób uczestniczących w procesie przesortowania zleceń
(kwota 4.864,93 zł). Wobec kwestionowania przez pozwanych słuszności tego żądania
(w tym również w części dotyczącej jego rozmiarów), powinnością (...) Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością we W. (art. 6 kc) było wykazanie jego zasadności. Tymczasem powód nie sprostał tej powinności. W realiach niniejszej sprawy samo przedstawienie zestawienia kosztów pracy osób dokonujących segregacji bluz z odwołaniem się do wysokości ich miesięcznego wynagrodzenia (gdy chodzi o osoby zatrudnione
przez powoda na podstawie umowy o pracę) oraz wskazanie tych kosztów w odniesieniu
do pozostałych osób wykonujących te czynności (O. K. i V. Y.)
z odwołaniem się do umowy jaką powód zawarł w dniu 1 stycznia 2021 r. z (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B. nie mogło być wystarczające dla wykazania słuszności żądania zapłaty od pozwanych kwoty 4.864,93 zł. (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W. nie wykazał bowiem tego iż jego pracownicy
(wszak zatrudnieni w oparciu o umowy o pracę) oraz O. K. i V. Y.
w czasie poświęconym na segregację bluz wykonywaliby inne czynności i co wydaje się najistotniejsze wskutek zaniechania realizacji innych prac (z powodu konieczności segregacji bluz) strona powodowa doznała uszczerbku. Zważyć bowiem należy, iż przynajmniej
gdy chodzi o osoby zatrudnione przez (...) z ograniczoną odpowiedzialnością
we W. na podstawie umów o pracę powód był zobowiązany wypłacić miesięczne wynagrodzenie w wysokościach wynikających z kontraktów zawartych z tymi osobami. Niezależnie od tego podnieść trzeba iż w żaden sposób nie zostało udowodnione
jakoby czas pracy wykazany w zestawieniu (determinujący wysokość uszczerbku)
był niezbędny dla dokonania czynności przesortowania bluz. Dane dotyczące czasu pracy
jakie zostały określone w tym zestawieniu w żaden sposób nie pokrywają się z różnymi zresztą w tym zakresie zeznaniami świadków (N. S., K. F. i N. M.). Wiarygodnym dowodem (bo potwierdzającym niezbędny czas robót związanych
z przesortowaniem zleceń) byłaby opinia biegłego, jednakże wniosek w tym zakresie nie został zgłoszony przez stronę powodową w związku z czym konsekwencje zaniechania przeprowadzenia tego dowodu muszą obciążać stronę powodową.
W świetle wszystkich wskazanych wyżej okoliczności, żądanie powoda zasługiwało
na uwzględnienie w zakresie kwoty 1.785,96 zł. Zważywszy fakt, iż (...) Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością we W. pismem z dnia 28 października 2022 r.
wezwał pozwanych między innymi do zapłaty kwoty 1.785,96 zł (odpowiadającej równowartości zniszczonych bluz) wyznaczając K. N., M. P.
i A. N. termin 14 listopada 2022 r. na uregulowanie tej należności (treść pisma pozwanych z dnia 2 listopada 2022 r. potwierdza iż co najmniej w ostatnio wskazanej dacie otrzymali oni wezwanie z dnia 28 października 2022 r.), strona pozwana od dnia 15 listopada 2022 r. pozostaje w opóźnieniu w zapłacie uwzględnionej części żądania pozwu, co z kolei
w oparciu o przepis art. 359 § 1 kc w zw. z art. 481 § 1 kc uzasadnia obciążenie pozwanych powinnością zapłaty odsetek od kwoty 1.785,96 zł za okres od dnia 15 listopada 2022 r.
do dnia zapłaty; wysokość tych należności ubocznych została określona zgodnie z żądaniem pozwu na poziomie ustawowych odsetek za opóźnienie (art., 481 § 2 kc).
Podane wyżej okoliczności prowadzą w oparciu o przepis art. 386 § 1 kpc do zmiany zaskarżonego wyroku i uwzględnienia żądania powoda w zakresie kwoty 1.785,96 zł
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15 listopada 2022 r. do dnia zapłaty.
W odniesieniu do pozostałego zakresu żądania (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W., wniesiony przez niego środek odwoławczy nie mógł odnieść zamierzonego przez powoda skutku, co – na podstawie przepisu art. 385 kpc
prowadzi do oddalenia apelacji.
Zmiana rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji poprzez częściowe uwzględnienie żądania (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W. wymusiła korektę postanowienia tego Sądu o kosztach postępowania pierwszoinstancyjnego. O kosztach
tego postępowania orzeczono przy zastosowaniu zasady stosunkowego ich rozdzielenia
(art. 100 zd. 1 kpc).
Zważywszy fakt, iż powód w niniejszej sprawie domagał się zapłaty kwoty 6.650,89 zł
zaś ostatecznie utrzymał się w swym żądaniu co do kwoty 1.785,96 zł, stwierdzić należy, że (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W. wygrał sprawę w 26,85 % (1.785,96 zł : 6.650,89 zł = 26,85 %), co z kolei implikuje wniosek stosownie do którego strona powodowa powinna ponieść koszty tego procesu w 73,15 % (100,00 % - 26,85 % = 73,15 %).
Należności z tytułu kosztów postępowania jakie były wydatkowane przez (...) Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością we W. obejmowały: opłatę od pozwu
(jej wysokość – w kwocie 400,00 zł – została określona na podstawie przepisów art. 3 ust. 1
i ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 13 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych - t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 959 z późn. zm.), opłatę skarbową
od dokumentu stwierdzającego ustanowienie pełnomocnika (w wysokości 17,00 zł – ustalonej w oparciu o przepis art. 1 pkt 2 w zw. z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2111 z późn. zm.) w zw. z pkt IV załącznika do tej ustawy – Wykaz przedmiotów opłaty skarbowej, stawki tej opłaty oraz zwolnienia)
oraz wynagrodzenie pełnomocnika procesowego powoda (w wysokości 1.800,00 zł
– określonej w oparciu o przepis § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U.
z 2023 r., poz. 1935 z późn. zm.); łączne koszty niniejszego postępowania jakie były wydatkowane przez powoda zamknęły się kwotą 2.217,00 zł (400,00 zł + 17,00 zł
+ 1.800,00 zł).
Z kolei koszty postępowania jakie były wydatkowane przez pozwanych K. N., M. P. i A. N. wspólników spółki cywilnej (...) K. N., M. P., A. N. w P. (w łącznej wysokości 1.817,00 zł) obejmowały – ustalone w oparciu o te same podstawy prawne co w odniesieniu
do analogicznych wydatków (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W. – opłatę skarbową od dokumentu stwierdzającego ustanowienie pełnomocnika (w wysokości 17,00 zł) oraz wynagrodzenie pełnomocnika procesowego pozwanych
w wysokości 1.800,00 zł.
Łączne koszty postępowania przed Sądem pierwszej instancji zamknęły się
więc kwotą 4.034,00 zł (2.217,00 zł + 1.817,00 zł). Uwzględniając wynik postępowania pierwszoinstancyjnego (przegrana powoda w 73,15 %) oraz kwoty jakie dotychczas zostały poniesione przez strony tego postępowania, w ostatecznym rozrachunku (...) Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością we W. zobowiązany jest zwrócić przeciwnikom procesowym należność w wysokości 733,87 zł (4.034,00 zł x 73,15 % = 2.950,87 zł;
2.950,87 zł – 2.217,00 zł = 733,87 zł).
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie przepisu art. 100 zd. 1 kpc przy zastosowaniu zasady stosunkowego ich rozdzielenia. Mając na względzie fakt, iż apelacja (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W. została uwzględniona
w zakresie kwoty 1.785,86 zł co – wobec wartości przedmiotu zaskarżenia
wynoszącej 6.650,89 zł – uzasadnia wniosek, stosownie do którego strona powodowa wygrała postępowanie odwoławcze w zakresie 26,85 % (1.785,86 zł : 6.650,89 zł).
Koszty postępowania przed Sądem drugiej instancji jakie zostały poniesione przez stronę powodową obejmowały opłatę od apelacji (w kwocie 400,00 zł ustalonej w oparciu o przepis art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 13 ust. 1 pkt 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych) oraz wynagrodzenie pełnomocnika procesowego (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W. (w wysokości 900,00 zł – określonej na podstawie przepisu
§ 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych). Z kolei koszty postępowania odwoławczego jakie zostały poniesione przez K. N., M. P. i A. N. wspólników spółki cywilnej (...) K. N., M. P., A. N. w P. obejmowały wyłącznie wynagrodzenie pełnomocnika procesowego strony pozwanej w wysokości 900,00 zł (określonej na podstawie przepisu § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.
Ponieważ suma kosztów postępowania przed Sądem drugiej instancji zamyka się
kwotą 2.200,00 zł (1.300,00 zł + 900,00 zł) zaś pozwani (wygrywający postępowanie
przed Sądem odwoławczym w 73,15 %) ponieśli koszty w wysokości 900,00 zł,
w ostatecznym rozrachunku (...) z ograniczoną odpowiedzialnością we W. zobowiązany jest zwrócić pozwanym – tytułem kosztów w postępowaniu odwoławczym
– należność w wysokości 309,30 zł 2.200,00 zł x 73,15 % = 1.609,30 zł;
1.609,30 zł – 1.300,00 zł = 309,30 zł).
Powoda – zobowiązanego do zwrotu stronie pozwanej należności z tytułu kosztów postępowania obciąża również (mająca swe oparcie w przepisie art. 98 § 1
1 kpc) powinność płatności ustawowych odsetek za opóźnienie od zasądzonej kwoty z tego tytułu za okres
od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.
Z/ odpis wyroku wraz z jego uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda za pośrednictwem PI
23.10.2024 r.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia (del.) Paweł Kowalczyk
Data wytworzenia informacji: