Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2024 roku wydanym w sprawie z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O. o zapłatę, Sąd Rejonowy w Kaliszu w punkcie 1. umorzył postępowanie co do kwoty 188,68 złotych, w punkcie 2. oddalił powództwo w pozostałym zakresie oraz w punkcie 3. zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 107,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu (wyrok – k. 9, uzasadnienie – k. 98 – 101).

Apelację od powyższego orzeczenia wywiodła strona powodowa, zaskarżając je w części co do punktu 2.

Zaskarżonemu wyrokowi strona powodowa zarzuciła naruszenie art. 10. ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych z dnia 8 marca 2013 roku poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że powodowi nie przysługuje oprócz kwoty rekompensaty za koszty odzyskiwania należności wskazane w art. 10 ust 1 ww. ustawy zwrot poniesionych kosztów odzyskiwania należności przewyższających tę kwotę, podczas gdy powód poniósł te koszty za skuteczną windykację zgłoszonej faktury w uzasadnionej wysokości.

Wskazując na powyższy zarzut skarżący wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 154,81 PLN,

2. zmianę wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego przed Sądem I instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty,

3. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (apelacja - k. 104 - 107).

W odpowiedzi na apelację strony powodowej pozwana wniosła o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty (odpowiedź na apelację - k. 119 - 120).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wywiedziona przez powódkę okazała się zasadna i doprowadziła do zmiany zaskarżonego orzeczenia w kierunku przez nią postulowanym.

Sąd II instancji, jako sąd odwoławczy nie ogranicza się do kontroli wyroku sądu pierwszej instancji, lecz bada ponownie całą sprawę, a kontrolując prawidłowość zaskarżonego orzeczenia, pełni również funkcję sądu merytorycznego, który rozpoznając sprawę od początku, może uzupełnić materiał dowodowy lub powtórzyć już przeprowadzone dowody, a także poczynić samodzielnie ustalenia na podstawie materiału zebranego w postępowaniu w pierwszej instancji.

Zasadny okazał się zarzut naruszenia przez Sąd art. 10 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

Poza sporem pozostawało, że strony łączyła umowa, w ramach której powódka wykonała na rzecz pozwanej usługę transportową, za którą to wystawiła stosowną fakturę VAT nr (...). Pozwana dokonała płatności w dniu 24 marca 2023 roku natomiast termin zapłaty przypadał na dzień 6 marca 2023 roku. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wskazała, że zapłaciła powyższą fakturę nieznacznie przekraczając termin zapłaty. Jednocześnie pozwana nie wykazała przyczyn, dla których nie mogła uiścić należności z faktury (...) w terminie. Skoro pozwana w wyznaczonym terminie nie uiściła tej należności, powódka była uprawniona do podjęcia czynności windykacyjnych. W odpowiedzi na apelację pozwana podnosiła, że czynności podjęte przez firmę windykacyjną nie były wystarczające do uznania zasadności żądania powódki. Tymczasem zauważyć trzeba, że wynagrodzenie dla firmy windykacyjnej nie zostało ustalone w oparciu o ilość i rodzaj przeprowadzonych w windykacji czynności, a w formie procentowej prowizji od odzyskanej kwoty. Nie ulega przy tym wątpliwości, że dopiero na skutek działań firmy windykacyjnej, pozwana uiściła zaległą należność z faktury (...), bowiem wcześniej, od dnia 30 grudnia 2022 roku do dnia 6 marca 2023 roku, w czasie jaki miała na zapłacenie tej faktury, nie uczyniła tego.

Rację ma skarżąca, że Sąd I instancji nie dokonał prawidłowej wykładni art. 10 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych przyjmując, że powódka nie wykazała, aby podejmowała inne czynności windykacyjne oraz nie wykazała związku przyczynowego pomiędzy wysokością poniesionych wydatków, a rzeczywistą potrzebą ich poniesienia. W ocenie Sądu Okręgowego powódka sprostała w pełni ciążącemu na niej ciężarowi dowodu z art. 6 k.c. i udowodniła jednoznacznie, że po jej stronie powstała i istnieje wobec pozwanej wierzytelność jakiej powódka dochodziła w niniejszej sprawie. Powódka w niniejszej sprawie przedstawiła dowody potwierdzające wykonanie czynności windykacyjnych przez firmę windykacyjną (...) spółka akcyjna z siedzibą we W. (m.in. wydruki wiadomości e-mail, fakturę VAT nr (...), specyfikację działań windykacyjnych) i obowiązek zapłaty na jej rzecz wynagrodzenia prowizyjnego. Powyższe zdaniem Sądu Okręgowego winno prowadzić do wniosku, wbrew ustaleniom Sądu Rejonowego, że powódka oprócz kwoty rekompensaty wskazanej w art. 10 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych miała prawo do zwrotu w uzasadnionej wysokości kosztów odzyskiwania należności przewyższających tę kwotę. Nie ulega wątpliwości, że do w/w kosztów można zaliczyć usługi prawnika lub firmy windykacyjnej ( por. 20 preambuły oraz art. 6 ust. 3 dyrektywy 2011/7/UE; red. dr hab. Konrad Osajda, Ustawa o terminach zapłaty. Komentarz, Wydanie 3, Warszawa 2018, Legalis). Jednakże, zgodnie z najnowszym orzecznictwem Sądu Najwyższego, dokonując subsumcji art. 10 ust. 2 ustawy do stanu faktycznego konkretnej sprawy, trzeba również ocenić, czy poniesione przez wierzyciela koszty uzyskania należności w postaci wynagrodzenia dla prawnika lub firmy windykacyjnej miały w takim wypadku charakter celowy ( por. uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 12 grudnia 2019 r., sygn. akt III CZP 48/19, Lex nr 2753920). Oznacza to konieczność ustalenia w oparciu o konkretny materiał dowodowy, że w/w wydatki były rzeczywiście uzasadnione. Ciężar dowodu powinien w takim wypadku spoczywać na stronie dochodzącej tej należności. Powódka temu ciężarowi sprostała. W ocenie Sądu Okręgowego wydatki poniesione przez powódkę, mające odzwierciedlenie w zgromadzonym materiale dowodowym, na wynajęcie firmy windykacyjnej rzeczywiście były celowe. Zwłaszcza, że zapłata została dokonana po podjętych przez firmę windykacyjną czynnościach.

Na marginesie można dodać, że określenie w umowie o świadczenie usług windykacyjnych prowizji na poziomie 12% dochodzonej należności nie można uznać w żadnym stopniu za zawyżoną. Pozwana nie wykazała, aby prowizja na takim poziomie była nierynkowa.

Uwzględniając powyższe rozważania Sąd Okręgowy uznał, że apelacja powódki zasługuje na uwzględnienie w tym zakresie. W związku z tym, że Sąd Okręgowy dokonał na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmiany zaskarżonego wyroku w punkcie 2 i 3 i w punkcie 2. zasądził od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością siedzibą w O. na rzecz (...) spółki z ograniczoną Odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwotę 154,81 złotych.

Konsekwencją zmiany zaskarżonego orzeczenia jest również zmiana orzeczenia o kosztach procesu zawartego w pkt 3. zaskarżonego wyroku. Ostatecznie pozwana przegrała proces w całości, a więc koszty procesu należało rozliczyć o zasadę opisaną w art. 98 k.p.c. i zasądzić od pozwanej na rzecz powódki kwotę 137,00 złotych. Na łączne koszty procesu złożyły się następujące kwoty: 90,00 zł - wynagrodzenie pełnomocnika za prowadzenie sprawy w pierwszej instancji ustalone na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity z dnia 20 września 2023 roku, Dz. U. 2023, poz. 1935), 17 złotych opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 30,00 złotych tytułem opłaty sądowej od pozwu.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Powódka wygrała apelację w całości, a zatem Sąd II instancji w pkt II. zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 220,00 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym. Na kwotę tę złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika procesowego 120,00 złotych oraz opłata od apelacji w kwocie 100 złotych.

Wynagrodzenie pełnomocnika powódki będącego radcą prawnym zostało ustalone na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 w związku z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości wskazanego powyżej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie wynikającymi z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Z/

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej poprzez umieszczenie na portalu informacyjnym Sądu.

3.02.2025 r.