Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 14 marca 2018 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa K. B. przeciwko Gminie Miasto Ł. o zapłatę 1.563,45 zł, zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.563,45 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 marca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty za okres od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 617,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. (wyrok k. 256, postanowienie o sprostowaniu k. 295)

Apelację od powyższego wyroku złożyła pozwana zaskarżając go w całości, zarzucając:

1.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego sprawy i bezpodstawne przyjęcie, że: dyrektor szkoły wiedział o warunkach umowy, w szkole była przyjęta praktyka podpisywania takich umów przez dyrektora szkoły; oferowany program można uznać za pomoc naukową; podpisanie formularza nastąpiło podczas nieobecności dyrektora szkoły.

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego:

- art. 47 ustawy z dnia 8 marca 1991 roku o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2016 roku, poz. 446) poprzez jego niezastosowanie w sprawie;

- art. 39 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty w zw. z art. 53 ustawy z dnia 23 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych poprzez ich błędną wykładnię i uznanie, że powyższe przepisy stanowiły podstawę umocowania wicedyrektora szkoły do zawierania umów cywilnoprawnych w imieniu Gminy Miasta Ł..

Podnosząc powyższe zarzuty pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa, ewentualnie o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za postępowanie w I i II instancji. (apelacja k. 269-272)

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych. (odpowiedź na apelację k. 286-291).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Przedmiotowa sprawa podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym uregulowanym w art. 505 ¹ k.p.c. - art. 505 ¹⁴ k.p.c.

Wobec rozpoznania sprawy w postępowaniu uproszczonym, Sąd Okręgowy na podstawie art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. ogranicza uzasadnienie jedynie do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku w postępowaniu odwoławczym z przytoczeniem przepisów prawa.

Apelacja pozwanej jest bezzasadna.

W ocenie Sądu Okręgowego, zarzuty podniesione przez skarżącą nie zasługują na uwzględnienie. Rozstrzygnięcie Sądu I instancji pozostaje w zgodzie z poczynionymi ustaleniami w zakresie stanu faktycznego sprawy i koresponduje ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Odnośnie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy pragnie zauważyć, że zarówno w petitum jak i uzasadnieniu apelacji próżno poszukiwać jakichkolwiek argumentów dotyczących oceny poszczególnych dowodów przeprowadzonych w niniejszej sprawie. Tymczasem zarzut naruszenia przepisu art. 233 § l k.p.c. byłby skuteczny wówczas, gdyby skarżący wykazał uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2005 roku, sygn. akt III CK 314/05, LEX nr 172176).

W judykaturze przyjmuje się, że nie jest wystarczające samo przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i odmiennej ocenie niż ocena sądu (por. Sąd Najwyższy m.in. w wyroku z dnia 8 kwietnia 2009 roku, sygn. akt II PK 261/08, LEX nr 707877, wyroku z dnia 16 grudnia 2005 roku, sygn. akt III CK 314/05, LEX nr 172176). W apelacji powinno zostać zaznaczone, które dowody, w jakim zakresie i dlaczego, zdaniem strony skarżącej, zostały przez Sąd Rejonowy ocenione z naruszeniem zasady swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji, które ustalenia faktyczne Sądu są wadliwe i jakie powinny być ustalenia prawidłowe, ewentualnie jakich ustaleń zabrakło w zaskarżonym wyroku.

Tym wymogom nie odpowiada apelacja strony pozwanej. Skarżąca pomimo bowiem podniesienia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważanie materiału dowodowego sprawy i w ocenie skarżącej bezpodstawnego przyjęcia przez Sąd Rejonowy wskazanych ustaleń, w żaden sposób tych zarzutów nie uargumentowała. Treść uzasadnienia apelacji odnosi się jedynie do zarzutów naruszenia prawa materialnego i w żadnym wymiarze nie odnosi się do zasad, którym Sąd I instancji miał uchybić podejmując w oparciu o przeprowadzone dowody ustaleń faktycznych w sprawie.

Takie sformułowanie apelacji nie pozwala na skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Jak już wskazano sformułowanie zarzutu tej kategorii wymaga określenia, jakich to konkretnie uchybień dopuścił się sąd orzekający, naruszając tym samym zasady logicznego rozumowania bądź wskazania doświadczenia życiowego w toku wyprowadzania wniosków w oparciu o przeprowadzone dowody. Formułujący taki zarzut pełnomocnik pozwanej powinien zatem określić, jaki konkretnie dowód i z naruszeniem jakich dokładnie wskazanych kryteriów sąd ocenił niewłaściwie. Nie może to być natomiast zarzut wynikający z samego niezadowolenia strony z treści orzeczenia, przy jednoczesnym braku argumentacji jurydycznej.

Przechodząc do oceny zasadności zarzutów prawa materialnego, Sąd Okręgowy miał na względzie, że istota ich sprowadzała się do kwestionowania umocowania wicedyrektora szkoły, który podpisał sporną umowę, do działania w imieniu gminy przy zawieraniu tego rodzaju umów.

Treść art. 39 ust. 1 ustawy o systemie oświaty w świetle, którego dyrektor szkoły m.in. kieruje działalnością szkoły, reprezentuje ją na zewnątrz, dysponuje środkami określonymi w planie finansowym szkoły i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie, a także może organizować administracyjną, finansową i gospodarczą obsługę szkoły, wskazuje, że czynność cywilnoprawna dokonana przez dyrektora szkoły musi opierać się na pełnomocnictwie wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

Zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, kierownicy jednostek organizacyjnych gminy nieposiadających osobowości prawnej działają jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wójta.

Przepis powyższy został zawarty w rozdziale 5 tej ustawy, zatytułowanym „Mienie komunalne”. Zgodnie z art. 43 tej ustawy, mieniem komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin i ich związków oraz mienie innych gminnych osób prawnych, w tym przedsiębiorstw.

W doktrynie przyjmuje się, że przepis art. 47 dotyczy tylko upoważnienia do czynności podejmowanych w sferze prawa cywilnego. Pełnomocnictwo to obejmuje umocowanie do podejmowania czynności zwykłego zarządu, w tym bieżącego funkcjonowania jednostki i wykonywania zadań statutowych.

Ze zgromadzonych w sprawie dokumentów załączonych do odpowiedzi na pozew wynika, że Prezydent Miasta Ł. zarządzeniem Nr (...) z dnia 15 września 2014 roku w sprawie udzielenia pełnomocnictwa dyrektorom szkół i placówek oświatowych prowadzonych przez Miasto Ł., na podstawie art. 47 ustawy o samorządzie gminnym udzielił dyrektorom szkół i placówek oświatowych - w tym dyrektorowi Szkoły Podstawowej nr (...) w Ł. - pełnomocnictwa w zakresie zwykłego zarządu mieniem będącym w posiadaniu kierowanej jednostki (§ 1 ust. 1 zarządzenia – k. 44-48).

Upoważniony zatem przez Prezydenta Miasta Ł. dyrektor szkoły występuje w charakterze pełnomocnika jednostki samorządu terytorialnego. Podejmowane przez niego czynności prawne pociągają za sobą skutki bezpośrednio dla mocodawcy. Zatem stroną czynności prawnej dokonanej przez dyrektora szkoły jest gmina, a nie szkoła.

Zaznaczyć jednocześnie należy, że przystąpienie Szkoły Podstawowej nr (...) w Ł. w programie zaoferowanym przez powoda (...) polegającym na zapewnieniu dostępu do szerokiej i stale aktualizowanej przez organizatora bazy materiałów i pomocy dydaktycznych zamieszczanych na dedykowanej stronie internetowej programu, nie przekracza zakresu zwykłego zarządu mieniem i mieści się w zakresie udzielonego pełnomocnictwa.

Zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy o finansach publicznych (w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia spornej umowy), dyrektor placówki jednocześnie pełniący funkcję „kierownika jednostki finansów publicznych” jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej tej jednostki i w myśl art. 261 tej ustawy, może w celu realizacji zadań, zaciągać zobowiązania pieniężne do wysokości kwot wydatków określonych w zatwierdzonym planie finansowym jednostki.

Z powyższego wynika zatem, że dyrektor Szkoły Podstawowej nr (...) w Ł. był uprawniony do zawierania umów cywilnoprawnych w granicach udzielonego pełnomocnictwa, tj. zwykłego zarządu i w zakresie ustalonego dla jego jednostki budżetowej planu finansowego.

Jak już wskazano kwestię sporną podnoszoną w apelacji stanowiło uprawnienie wicedyrektora szkoły do realizacji działań obejmowanych przez powyższe pełnomocnictwo w miejsce dyrektora jednostki. Zagadnienie to jest uregulowane w poniższych przepisach.

Zgodnie z art. 39 ust. 7 ustawy o systemie oświaty w przypadku nieobecności dyrektora szkoły zastępuje go wicedyrektor, a w szkołach, w których nie utworzono stanowiska wicedyrektora - inny nauczyciel tej szkoły, wyznaczony przez organ prowadzący.

Z kolei w myśl art. 53 ust. 2 ustawy o finansach publicznych kierownik jednostki może powierzyć określone obowiązki w zakresie gospodarki finansowej pracownikom jednostki. Przyjęcie obowiązków przez te osoby powinno być potwierdzone dokumentem w formie odrębnego imiennego upoważnienia albo wskazania w regulaminie organizacyjnym tej jednostki.

Tymczasem załączony do akt sprawy Statutu Szkoły Podstawowej nr (...) w Ł. wprost w § 20 pkt 2 ppkt 8 statutu (k. 49-54) wskazuje, że wicedyrektor sprawuje pełne kompetencje dyrektora w przypadku jego nieobecności. Powyższe, w ocenie Sądu Okręgowego przesądza o uprawnieniu wicedyrektora szkoły do zwarcia przedmiotowej umowy, a przez to o skuteczności jej zawarcia.

Prawidłowo zatem Sąd I instancji uznał złożone powództwo za uzasadnione i uwzględnił je w całości.

Sąd Okręgowy nie dostrzegł żadnych uchybień kwestionowanego wyroku, które winny być uwzględnione w toku kontroli instancyjnej z urzędu. W tym stanie rzeczy, wobec bezzasadności wskazanych zarzutów sformułowanych przez apelującego Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądził od pozwanej jako przegrywającej sprawę na rzecz powoda kwotę 450,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, zgodnie z § 2 pkt 3 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.).

SSO Tomasz Bajer