Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 21 marca 2016 r., sygn. akt XIII GC 674/15, wydanym w sprawie z powództwa (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w B. przeciwko M. D. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w punkcie 1 – oddalił powództwo; a w punkcie 2 – zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 617 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania (wyrok k. 175).

Podejmując powyższe rozstrzygniecie Sąd Rejonowy ustalił, że dniu 20 czerwca 2012 roku doszło do zawarcia pomiędzy cedentem — (...) S.A. z siedzibą w K., a pozwanym - M. D. umowy o przeprowadzenie kampanii reklamowej w produktach cedenta. Przedmiotem umowy było świadczenie usług reklamujących działalność gospodarczą prowadzoną przez pozwanego, poprzez zamieszczenie reklam w postaci wizytówki srebrnej, (...) oraz (...) logo firmy. Pozwany zlecił cedentowi usługę mającą na celu przekierowywanie osób klikających w odpowiedni link bezpośrednio na stronę w.w.w pozwanego. (...)S.A. zagwarantowała pozwanemu 1000 przekierowań na jego wizytówkę - stronę (...)w serwisie (...) oraz targetowanie jego przedsiębiorstwa na terenie województwa (...) i (...).

Ta ilość przekierowań stanowiła minimum, rozumianych przez pozwanego skierowań na stronę docelową. Reklama obiektu agroturystycznego należącego do pozwanego miała trwać od czerwca do końca sierpnia.

Zainteresowanie obiektem było minimalne. Raport utworzony w dniu 13 lica 2012 roku za okres styczeń — czerwiec 2012 roku z nagłówkiem (...) Hurtownie danych obrazujący statystykę dotyczącą strony docelowej podaje ilość wyświetleń slotu (ok.1200) oraz liczbę kliknięć w slot w ilości 3, co nie było zgodne z zamówieniem pozwanego. Statystyka ta znalazła potwierdzenie w statystyce odpowiedzialności (...)

Przez cały okres kampanii reklamowej cedent wystawiał pozwanemu faktury VAT w miesięcznych cyklach, na koniec okresu rozliczeniowego, i tak fakturę VAT nr (...) na kwotę 65,60 zł z terminem płatności wyznaczonym na dzień 20 maja 2013 roku, (...) na kwotę 409,99 zl z terminem płatności wyznaczonym na dzień 19 września 2012 roku, (...) na kwotę 475,59 zl z terminem płatności wyznaczonym na dzień 17 października 2012 roku, (...) na kwotę 475,60 zł z terminem płatności wyznaczonym na dzień 20 listopada 2012 roku, (...) na kwotę 65,60 zł z terminem płatności wyznaczonym na dzień 17 stycznia 2013 roku, (...) na kwotę 65,60 zł z terminem płatności wyznaczonym na dzień 18 marca 2013 roku oraz (...) na kwotę 65,65 zł z terminem płatności wyznaczonym na dzień 17 lipca 2013 roku.

Powód nabył od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. w drodze cesji wierzytelności przysługujące tejże spółce w stosunku do pozwanego — M. D. należności w kwocie 1.623,63 zł z tytułu wynagrodzenia cedenta z tytułu wykonania umowy za realizację kampanii reklamowej pozwanego.

Pozwany nie zapłacił należności wynikających z faktur, gdyż cedent nie wykonał umowy. Reklamował u cedenta nieprawidłowości w wykonywaniu umowy polegające na niezgodności danych z raportu cedenta z danymi (...) Niespójność tych raportów, przy towarzyszącemu brakowi zwiększenia sprzedaży usług oferowanych przez pozwanego oznaczało niewykonanie umowy.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dokumentów załączonych do akt, prawdziwości których nie zakwestionowała żadna ze stron. Sąd oparł się również na zeznaniach pozwanego, które uznał za wiarygodne, gdyż były spójne logiczne i co najważniejsze znajdowały potwierdzenie w dokumentach załączonych do akt sprawy, prawdopodobne w świetle wskazań doświadczenia życiowego, ponadto nie ujawniły się żadne okoliczności mogące świadczyć o chęci przedstawienia zdarzeń w sposób odbiegający od rzeczywistego.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego, Sąd I instancji uznał, iż powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Obowiązki stron wynikają z zawartych miedzy nimi umów, których warunki strony kształtują w sposób swobodny. Oznacza to, że łączą je wszystkie wspólne ustalenia. Ponieważ umowa zlecenia dla swej ważności nie wymaga żadnej szczególnej formy, to strony łącza wszystkie wspólne uzgodnienia, w tym uzgodnienia dokonane na drodze wymiany wiadomości elektronicznych i ustalenia ustne.

Między stronami nie był kwestionowany sam fakt zawarcia umowy. Zasadniczym przedmiotem umowy było świadczenie usług reklamujących działalność gospodarczą prowadzoną przez pozwanego, poprzez zamieszczenie reklam w postaci Wizytówki srebrnej, (...) oraz (...) logo firmy. W zakresie (...) pozwany miał gwarancję 1000 przekierowań na wizytówkę klienta na serwisie (...)targetowanie jego przedsiębiorstwa na województwo (...) i (...), zakładki turystyczne.

W przedmiotowej sprawie źródłem sporu pomiędzy stronami był sam fakt wykonania / niewykonania umowy, jak również sposób rozumienia przedmiotu umowy przez strony.

Sąd Rejonowy wskazał, iż w badaniu treści umowy należy ocenić nie tylko wszystkie zawarte w niej postanowienia w szczególności co do uprawnień i obowiązków stron - ale także mieć na uwadze cel stosunku zobowiązaniowego i zgodny zamiar stron. Cel ten zwykle objęty jest treścią oświadczenia woli, ale nawet jeśli zostanie wprost wyrażony w umowie, należy zweryfikować, czy został on w umowie ujęty w całości. Celem umowy jest bowiem osiągnięcie takiego stanu rzeczy, który powinien być zrealizowany w następstwie wykonania umowy. Dokonując wykładni oświadczeń woli, należy uwzględnić kontekst sytuacyjny, w jakim zawarta została umowa. Niedopuszczalna jest wykładnia treści umowy jedynie w oparciu o jej treść przy pominięciu całokształtu okoliczności, jakie towarzyszyły jej zawarciu. W orzecznictwie przyjmuje się, że kontekst sytuacyjny obejmuje chociażby status kontrahentów jako podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, którzy są zobowiązani do należytej staranności przy dbałości o swoje interesy, przebieg negocjacji czy dotychczasową współpracę. Obecnie stosuje się tzw. kombinowaną metodę wykładni, która daje pierwszeństwo ustalenia znaczenia spornych elementów oświadczeń woli według wzorca subiektywnego, zaś zastosowanie wzorca obiektywnego jest możliwe dopiero w sytuacji, jeśli niemożliwe jest ustalenie, jak strony rozumiały sporne postanowienia umowy.

Podkreślił też, iż Umowa nie zawierała przy tym precyzyjnych postanowień co do jej przedmiotu. Z załączonej do akt korespondencji stron wynika, że pozwany użyte słowo przekierowanie rozumiał jako „przeniesienie, skierowanie na stronę docelową”, co potwierdził składając zeznania, a powód nie przedstawił w tym zakresie żadnego dowodu. Na takie rozumienie słowa „przekierowanie” wskazuje również raport z nagłówkiem (...) Hurtownie danych, w którym w statystyce dotyczącej strony docelowej widnieje pozycja ilości wyświetleń slotu i liczba kliknięć. Dodatkowym potwierdzeniem sposobu rozumienia słowa „przekierowanie jako skierowanie na stronę docelową”, jest również użyte zdanie „klikalność w (...), który przekierowywał klientów na monitorowanie.

Niezależnie od powyższego fakt przeprowadzenia rozmowy telefonicznej z przedstawicielem cedenta, której odbycia pozwany nie kwestionuje, nic oznacza zaakceptowania przez pozwanego warunków umowy, zgodnie z interpretacją przedstawioną przez powoda. Powód jako profesjonalista mający praktykę zawierania umów na odległość za pośrednictwem konsultantów telefonicznych, powinien zabezpieczać swoje interesy w przypadku sporu co do okoliczności ustalenia warunków umowy z klientem, zapewnień w tym czasie składanych przez swych przedstawicieli, w drodze nagrywania przeprowadzonych rozmów z klientami. Treści przeprowadzonej rozmowy, wobec braku nagrania, nie można zweryfikować.

Zdaniem Sądu powód nie wykazał, że cedent wywiązał się z umowy.

Obowiązek udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art.227 k.p.c.) stwarza art.6 k.c. (ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie która z tego faktu wywodzi skutki prawne) i jako podstawowy przepis w tym przedmiocie stosowany w postępowaniu sadowym pozostaje w ścisłym związku i tłumaczony jest w powiązaniu z przepisami Kodeksu Postępowania Cywilnego, normującymi reguły dowodzenia. W procesie cywilnym strony maja obowiązek twierdzenia i dowodzenia tych wszystkich okoliczności (faktów), które stosownie do art.227 k.p.c. mogą być przedmiotem dowodu. Niewątpliwie pierwszoplanowo należą do nich zasada i wysokość roszczenia. Powód nie przedstawił dowodu, że wykonał przedmiot umowy w sposób zgodny z zamówieniem. Raport sporządzony przez (...) Hurtownie danych z dnia 13 lipca 2012 roku za okres od stycznia do czerwca 2012 roku przedstawiony pozwanemu wskazał, że przy licznie kliknięć 3, ilość wyświetleń slotu wyniosła około 1200. Wskazania Raportu budzą wątpliwość, gdyż dotyczą okresu od stycznia 2012 roku do czerwca 2012 roku, podczas, gdy do zawarcia umowy doszło przez złożenie zamówienia z 20 czerwca 2012 roku, czyli dotyczą danych sprzed zawarcia umowy. Dodatkowo raport ten jest dokumentem wewnętrznym cedenta, do których strona nie ma wglądu online, stąd mogą być dowolnie edytowane i zmieniane celem wykazania wykonania umowy. Wobec zatem niewykazania wykonania umowy, zgodnie z zamówieniem, brak jest podstaw do żądania zapłaty wynagrodzenia wynikającego z faktur załączonych do pozwu.

Z powyższych względów, Sąd Rejonowy oddalił powództwo w całości.

Rozstrzygnięcie dotyczące zwrotu kosztów procesu zostało oparte na zasadzie, odpowiedzialności za jego wynik, ujętej w art. 98 § 1 i 3 k.p.c, skutkując obciążeniem powoda, jako przegrywającego spór kwotą 617,00 zł, na która składa się kwota 17 ,00 zł z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kwota 600,00 złotych, z tytułu kosztów zastępstwa procesowego, które przy tej wartości przedmiotu sporu przewiduje stawkę minimalną we wskazanej wysokości na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. nr 163, poz.1349 z późn. zm.).

(uzasadnienie k. 176-178).

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w B. zaskarżając go w całości i zarzucając:

1. naruszenie przepisu postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c. polegające na całkowicie dowolnej, a nie swobodnej ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, w sposób sprzeczny z zasadami logiki, doświadczenia życiowego oraz praktyki obrotu gospodarczego, co w konsekwencji doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych, skutkujących wydaniem wadliwego orzeczenia, które powinno być skorygowane w ramach postępowania apelacyjnego, w szczególności poprzez:

• bezzasadne przyjęcie, iż umowa z dnia 20 czerwca 2012 r. nie zawierała precyzyjnych postanowień co do jej przedmiotu, podczas gdy z treści dokumentu wprost wynika specyfikacja przedmiotu zamówienia, która nie powinna budzić jakichkolwiek wątpliwości interpretacyjnych,

• arbitralne przyjęcie, iż dowody przedstawione przez powoda nie potwierdziły należytego wykonania umowy przez cedenta podczas gdy uważna analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi w tym zakresie do odmiennych wniosków,

• oparcie rozstrzygnięcia jedynie na dowodach przedstawionych przez pozwanego tj. raportu utworzonego w dniu 13 lipca 2012 roku za okres styczeń - czerwiec 2012 r. oraz statystykach (...), z pominięciem pozostałych dowodów, w tym przedstawionych przez powoda wydruków z sytemu komputerowego cedenta.

2. Naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 230 k.p.c. poprzez pominięcie okoliczności, iż fakt wykonania przez cedenta umowy w zakresie Wizytówki srebrnej oraz reklamy (...) Logo firmy, nie został zaprzeczony w toku procesu, a zarzuty dotyczyły wyłącznie wykonania umowy w zakresie reklamy (...)

3. naruszenie przepisu postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez zaniechanie omówienia w uzasadnieniu orzeczenia przesłanek, dla których Sąd odmówił wiarygodności i mocy dowodowej przedłożonym przez powoda wydrukom z systemu komputerowego cedenta.

(apelacja k. 183-186).

W uzupełnieniu braków formalnych apelacji skarżąca wskazała, że wnosi o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanego dochodzonej pozwem kwoty wraz z kosztami postępowania oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, a ewentualnie od uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi.

(pismo k 192)

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie jej jako bezzasadnej i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (odpowiedź na apelacje k. 201-204).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna i podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności rozważone zostaną zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego, ponieważ ocena zasadności naruszenia prawa materialnego może być dokonana dopiero po stwierdzeniu, że ustalenia stanowiące podstawę faktyczną zaskarżonego wyroku zostały dokonane zgodnie z przepisami prawa procesowego (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2004, sygn. akt II CK 409/03).

Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne ustalenia Sądu I instancji, co do stanu faktycznego, jak również podziela ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego. Sąd ten dokonał również trafnej interpretacji przepisów mających zastosowanie w niniejszej sprawie.

Istota sporu w rozpoznawanej sprawie sprowadzała się do kwestii ustalenia zakresu obowiązków umownych poprzednika prawnego powoda i oceny sposobu wykonania przez niego tych obowiązków.

Jako pierwszy za całkowicie pozbawiony podstawy uznać należy zarzut naruszenia przepisu art. 328 § 2 k.p.c.

Wbrew twierdzeniem powoda Sąd I instancji powołał przyczyny dla których odmówił wiarygodności tym wydrukom wskazując, iż oparł się na analizie całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego. Sąd I instancji podkreślił, że dokumenty te były generowane przez powoda w ramach wewnętrznych czynności firmy, zatem mogła zachodzić wątpliwość co do rzetelność przedstawionych w nich danych, w szczególnie w świetle wątpliwości przedstawionych w tym zakresie przez pozwanego, który informował powoda o niedostatecznej liczbie przekierowań użytkowników na wizytówkę pozwanego w serwisie (...)Pozwany w piśmie z dnia 25 stycznia 2013r. przedstawił powodowi swoje zastrzeżenia, które dotyczyły rzetelności i prawdziwości danych zamieszczonych w raportach powoda. Powyższym pismem, a także pozostałymi pismami procesowymi pozwanego, wyraźnie kwestionowany był fakt realizacji przez powoda umowy z dnia 20 czerwca 2012r. Taka konstatacja nie jest pozbawiona podstaw. Zgodzić się należy, iż wątpliwości co do rzetelności tych dokumentów są w takiej sytuacji w pełni uzasadnione.

Z tego samego powodu nie można podzielić zarzutu naruszenia przepisu art. 230 k.p.c. W świetle treści ww. pism nie sposób podzielić wniosek powoda, że pozwany nie kwestionował w niniejszym postępowaniu wykonania tej umowy także w zakresie pozostałych produktów reklamowych.

Bezzasadnie skarżący podnosi wreszcie zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., we wszystkich trzech wskazanych w apelacji punktach.

Sąd I instancji oparł swoje rozstrzygnięcie na prawidłowo zebranym oraz ocenionym materiale dowodowym.

Zgodnie z zasadą wynikającą z art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Stosując zasadę swobodnej oceny dowodów według własnego przekonania, sąd obowiązany jest przestrzegać zasad logicznego rozumowania, a więc może z zebranego materiału dowodowego wyciągnąć wnioski tylko logicznie uzasadnione. Sąd może dać wiarę tym lub innym świadkom, czyli swobodnie oceniać ich zeznania, nie może jednak na tle tych zeznań budować wniosków, które z nich nie wynikają. Przy ocenie dowodów, tj. ich wiarygodności i mocy, istotną rolę odgrywają zasady doświadczenia życiowego.

Wszechstronne rozważenie zebranego materiału oznacza uwzględnienie wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu oraz wszystkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych środków dowodowych, a mających znaczenie dla ich mocy i wiarygodności (stanowisko takie zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 roku, V CKN 417/01, LEX nr 157326).

W tym zakresie należy brać pod uwagę cały materiał sprawy. W wyniku swobodnej oceny dowodów sąd dokonuje selekcji zebranego materiału pod kątem widzenia istotności poszczególnych jego elementów. Dalszym założeniem prawidłowej oceny dowodów jest ich poprawna interpretacja: np. wykładnia zeznań świadka, wykładnia dokumentu, itd.

W rozpoznawanej sprawie zgromadzony materiał dowodowy, a w szczególności zeznania pozwanego, jak też treść samej umowy, dała podstawy do przyjęcia umowa z dnia 20 czerwca 2012 r. nie zawierała precyzyjnych postanowień co do jej przedmiotu. Specyfikacja przedmiotu zamówienia, która wynika z treści umowy wbrew stanowisku powoda może budzić wątpliwości interpretacyjnych co do takich pojęć jak „przekierowanie” „klikalność w (...)”. Trafne są w tym zakresie rozważania Sądu I instancji co do skutków ewentualnych wątpliwości w tym zakresie dla cedenta (a w konsekwencji powoda).

Wbrew zarzutom apelacji nie sposób podzielić stanowiska, że Sąd Rejonowy arbitralnie przyjął, iż dowody przedstawione przez powoda nie potwierdziły należytego wykonania umowy przez cedenta. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi w tym zakresie do wniosków zgodnych z przyjętymi przez Sąd Rejonowy, w kontekście zakwestionowania dokumentów przedstawionych przez powoda (pochodzących od cedenta).

Zarzut oparcia rozstrzygnięcia jedynie na dowodach przedstawionych przez pozwanego tj. raportu utworzonego w dniu 13 lipca 2012 roku za okres styczeń - czerwiec 2012 r. oraz statystykach (...), z pominięciem pozostałych dowodów w tym przedstawionych przez powoda wydruków z sytemu komputerowego cedenta stanowi de facto powtórzenie wyżej omówionego zarzutu pominięcia dowodów przedstawionych przez stronę powodową, w którym to zakresie Sąd Okręgowy wcześniej już podzielił argumentację trafnej oceny dowodów dokonanej przez Sąd Rejonowy, której konsekwencja właśnie było pominięcie wskazywanych przez powoda dowodów.

Reasumując uznać należy, iż w sprawie brak jest jakiegokolwiek wiarygodnego dowodu, który mógłby potwierdzić wykonanie przez cedenta umowy zgodnie ze złożonym zamówieniem, a pozwany zakwestionował wykonanie tej umowy w pełnym zakresie, także co do pozostałych produktów reklamowych. Przesłuchanie pozwanego potwierdziło jedynie fakt otrzymania przez niego raportu, w którym zostały zamieszczone dane, których prawdziwości w żaden sposób nie można potwierdzić, ale wprost wynika z niego że wejść było dużo mniej niż prezentował to sporny raport, np. przekierowań było 160 przy ustalonym minimum 1000 .

Sąd Okręgowy nie dostrzegł także uchybień zaskarżonego wyroku, które winny być uwzględnione w toku kontroli instancyjnej z urzędu.

Wszystkie powyższe okoliczności powodują, iż zaskarżony wyrok odpowiada prawu, a apelacja jako pozbawiona podstaw podlega oddaleniu, o czym Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. zasądzając od powódki na rzecz pozwanego kwotę 600,00 złotych stanowiącą koszty zastępstwa procesowego pełnomocnika pozwanego będącego radcą prawnym ustalone zgodnie z § 2 pkt 3 w związku z § 10 ustęp 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2013 roku, poz. 1804) znajdującego zastosowanie w sprawie z uwagi na datę wniesienia apelacji.

S.S.O. Bartosz Kaźmierak